နေတိုးနဲ့ စစ်ပွဲကို ကြိုပြောထားတယ်။

CODEPINK Tighe Barry NATO ဆန္ဒပြပွဲမှာ Credit: Getty Images

Medea Benjamin နှင့် Nicolas JS Davies မှ၊ World BEYOND Warဇွန်လ 27, 2022

NATO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို ဇွန်လ ၂၈ ရက်မှ ၃၀ ရက်အထိ မက်ဒရစ်မြို့တွင် ကျင်းပနေစဉ် ယူကရိန်းစစ်ပွဲသည် ဗဟိုအဆင့်တွင် စတင်နေပြီဖြစ်သည်။ ဇွန် ၂၂ ရက်က Politico နှင့် ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ အကြိုဆွေးနွေးပွဲတွင် နေတိုး၏ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် Jens Stoltenberg၊ မှမျးတငျ ဒီတိုက်ပွဲအတွက် နေတိုးက ဘယ်လောက်ထိ ကောင်းကောင်း ပြင်ဆင်ထားလဲ ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ သူက “ဒါဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ထောက်လှမ်းရေးဌာနက ကြိုတင်မှန်းဆထားတဲ့ ကျူးကျော်မှုပဲ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ Stoltenberg သည် ဖေဖော်ဝါရီ ၂၄ ကျူးကျော်မှုအထိ အနောက်နိုင်ငံများ၏ ထောက်လှမ်းရေး ခန့်မှန်းချက်များအကြောင်း ပြောဆိုနေချိန်တွင် ရုရှားက တိုက်ခိုက်မည်မဟုတ်ကြောင်း အခိုင်အမာပြောဆိုခဲ့သည်။ သို့သော် Stoltenberg သည် ကျူးကျော်မှုမတိုင်မီ လများသာမက ဆယ်စုနှစ်များစွာအတွင်း ပြန်ရောက်သွားသည့် ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်များကို ကောင်းစွာပြောဆိုနိုင်ခဲ့သည်။

Stoltenberg သည် USSR ပြိုကွဲသွားချိန်ကို တောက်လျှောက် ပြန်ကြည့်နိုင်ခဲ့ပြီး ၁၉၉၀ ခုနှစ် နိုင်ငံခြားရေးဌာနကို မီးမောင်းထိုးပြခဲ့သည်။ မှတ်စုတို ဆိုဗီယက်နယ်စပ်တလျှောက်ရှိ နေတိုးနိုင်ငံများ၏ “ဆိုဗီယက်ဆန့်ကျင်ရေးညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့” ကိုဖန်တီးခြင်းသည် ဆိုဗီယက်တို့ အလွန်အပျက်သဘောဆောင်သည်ဟု ထင်မြင်ကြောင်း သတိပေးသည်။

NATO သည် အရှေ့ဘက်သို့ ချဲ့ထွင်ခြင်းမပြုရန် အနောက်တိုင်းအရာရှိများ၏ ပျက်ကွက်သော ကတိများအားလုံး၏ အကျိုးဆက်များအပေါ် Stoltenberg က ထင်ဟပ်နေနိုင်သည်။ ဆိုဗီယက်သမ္မတ Gorbachev အား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး James Baker ၏ ထင်ရှားသော အာမခံချက်မှာ ဥပမာတစ်ခုသာဖြစ်သည်။ အမေရိကန်၊ ဆိုဗီယက်၊ ဂျာမန်၊ ဗြိတိသျှနှင့် ပြင်သစ်တို့ကို ခွဲခြားထားသည်။ စာရွက်စာတမ်းများ National Security Archive မှ ရေးသားထားသော စာတမ်းတွင် အနောက်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များက Gorbachev နှင့် အခြားသော ဆိုဗီယက်အရာရှိများအား ၁၉၉၀ နှင့် ၁၉၉၁ ခုနှစ်များအတွင်း ဂျာမန်ပေါင်းစည်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်တစ်လျှောက် အာမခံချက်များစွာကို ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။

NATO အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်သည် ထင်ရှားသော နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ ကျွမ်းကျင်သူ ၅၀ မှ ၁၉၉၇ ခုနှစ် ပေးစာအား ပြန်လည်သိမ်းဆည်းနိုင်ခဲ့သည်။ တောင်းဆို အမေရိကန်သမ္မတ ကလင်တန်၏ အစီအစဉ်များသည် ဥရောပတည်ငြိမ်မှုကို ပျက်ပြားစေမည့် “သမိုင်းဝင်အချိုးအစားများ” ၏ မူဝါဒအမှားကို နေတိုးကို ချဲ့ထွင်ရန် စီစဉ်နေသည်။ သို့သော် ကလင်တန်သည် ပိုလန်ကလပ်သို့ ဖိတ်ခေါ်ရန် ကတိကဝတ်ပြုထားပြီးဖြစ်သည်၊ ပိုလန်ကို "မရှိ" ဟုဆိုကာ ၁၉၉၆ ခုနှစ် ရွေးကောက်ပွဲတွင် အနောက်အလယ်ပိုင်းတွင် ပိုလန်-အမေရိကန်မဲများ ဆုံးရှုံးမည်ကို စိုးရိမ်သဖြင့် သတင်းထွက်လာသည်။

NATO က ရှေ့သို့ရွေ့လျားပြီး 1998 ခုနှစ်တွင် ပိုလန်၊ ချက်သမ္မတနိုင်ငံနှင့် ဟန်ဂေရီတို့ကို ပေါင်းစည်းလိုက်သောအခါ စစ်အေးကာလအတွင်း အမေရိကန်ထိန်းချုပ်ရေးမူဝါဒ၏ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးဖခင် ဂျော့ဂ်ျ Kennan ၏ ဟောကိန်းထုတ်ချက်ကို Stoltenberg မှတ်မိနေပါသည်။ New York Times တွင် အင်တာဗျူးKennan က နေတိုးချဲ့ထွင်မှုသည် စစ်အေးခေတ်သစ်၏အစပြုမှုကို အမှတ်အသားပြုသည့် “ကြေကွဲဖွယ်အမှား” ဟုခေါ်ဆိုကာ ရုရှားတို့သည် “တဖြည်းဖြည်းဆိုးဆိုးရွားရွား တုံ့ပြန်ကြလိမ့်မည်” ဟု သတိပေးခဲ့သည်။

အရှေ့ဥရောပ ခုနစ်နိုင်ငံသည် ၂၀၀၄ ခုနှစ်တွင် နေတိုးသို့ ဝင်ရောက်လာပြီးနောက်တွင် ယခင်က ဆိုဗီယက်ယူနီယံ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ခဲ့သည့် အက်စ်တိုးနီးယား၊ လတ်ဗီးယားနှင့် လစ်သူယေးနီးယားတို့ အပါအဝင် ဘောလ်တစ်ပြည်နယ်များအပါအဝင် ရန်လိုမှုများ ပိုမိုကြီးထွားလာခဲ့သည်။ Stoltenberg သည် နေတိုးချဲ့ထွင်မှုသည် “ပြင်းထန်သော ရန်စမှု” ကို ကိုယ်စားပြုသည်ဟု အကြိမ်များစွာတွင် ပြောကြားခဲ့သော သမ္မတပူတင်ကိုယ်တိုင်ပင် သုံးသပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၇ မြူးနစ် လုံခြုံရေး ညီလာခံမှာ ပူတင် မေးမြန်းရာတွင်“ဝါဆောစာချုပ်ကို ဖျက်သိမ်းပြီးနောက် ကျွန်ုပ်တို့၏ အနောက်နိုင်ငံ မိတ်ဖက်များ အာမခံချက်မှာ ဘာဖြစ်သွားသနည်း။

ဒါပေမယ့် NATO က ရုရှားရဲ့ အပြင်းအထန် အတိုက်အခံတွေကို လျစ်လျူရှုပြီး ယူကရိန်းက နေတိုးအဖွဲ့ထဲ ဝင်မယ်လို့ ကတိပေးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ နေတိုး ထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ ဒါဟာ တကယ်ပဲ အချက်ပေး ခေါင်းလောင်းသံတွေ ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။

ထို့နောက် မော်စကိုမြို့ဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံအမတ် ဝီလျံဘန်းက အရေးတကြီး ပေးပို့ခဲ့သည်။ မှတ်စုတို နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ကွန်ဒိုလီဇာရိုက်စ်ထံ "နေတိုးသို့ ယူကရိန်းဝင်ရောက်မှုသည် ရုရှားအထက်တန်းလွှာ (ပူတင်တင်မဟုတ်) အတွက် အနီရောင်လိုင်းအားလုံးတွင် အတောက်ပဆုံးဖြစ်သည်" ဟု ၎င်းက ရေးသားခဲ့သည်။ “အဓိကရုရှားကစားသမားတွေနဲ့ နှစ်နှစ်ခွဲကျော် စကားပြောဆိုမှုတွေ၊ ကရင်မလင်နန်းတော်ရဲ့ အမှောင်ထဲမှာ လက်ဆွဲကြိုးဆွဲချတွေကနေ ပူတင်ရဲ့ အပြတ်သားဆုံး လစ်ဘရယ်ဝေဖန်ရေးသမားတွေအထိ၊ နေတိုးကို တိုက်ရိုက်မဟုတ်တဲ့ တခြားအရာတစ်ခုအနေနဲ့ ယူကရိန်းကို တိုက်ရိုက်ရှုမြင်တဲ့ ဘယ်သူကိုမှ ရှာမတွေ့သေးပါဘူး။ ရုရှားအကျိုးစီးပွားကို စိန်ခေါ်တယ်။”

“အနီရောင်လိုင်းများအားလုံး၏ အတောက်ပဆုံး” ကိုဖြတ်ကျော်ရမည့်အန္တရာယ်ကို ရိပ်မိမည့်အစား သမ္မတ George W. Bush က နေတိုးအတွင်း ပြည်တွင်းအတိုက်အခံများမှတစ်ဆင့် တွန်းအားပေးခဲ့ပြီး ယူကရိန်းသည် အမှန်တကယ်အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်မည်ဟု 2008 ခုနှစ်တွင် ကြွေးကြော်ခဲ့သော်လည်း သတ်မှတ်ထားသောရက်စွဲမဟုတ်ပေ။ Stoltenberg သည် 2014 Euromaidan အာဏာသိမ်းမှုမတိုင်မီသို့မဟုတ်ရုရှားမှခရိုင်းမီးယားကိုသိမ်းပိုက်ခြင်းသို့မဟုတ် Donbas တွင်ပြည်တွင်းစစ်အဆုံးသတ်ရန် Minsk သဘောတူညီချက်များပျက်ကွက်ခဲ့သည့် NATO ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်ကိုကောင်းစွာခြေရာခံနိုင်ခဲ့သည်။

ဤသည်မှာ အမှန်ပင် စစ်ပွဲတစ်ခုဟု ကြိုပြောထားသည်။ နှစ်သုံးဆယ်ကြာသတိပေးချက်များနှင့် ခန့်မှန်းချက်များသည် တိကျလွန်းလှသည်။ သို့သော် ၎င်းတို့အားလုံးသည် ၎င်း၏လုံခြုံရေးကို ကတိပြုထားသော်လည်း အဆုံးမရှိသော တိုးချဲ့မှုဖြင့်သာ ၎င်း၏အောင်မြင်မှုကို တိုင်းတာသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက ၎င်းတို့အားလုံးသည် ၎င်းအား ကတိပြုထားသော်လည်း ထပ်ခါတလဲလဲ မပေးပို့နိုင်ဘဲ၊ အများစုမှာ ဆားဘီးယား၊ အာဖဂန်နှင့် လစ်ဗျားတို့တွင် ၎င်း၏ကိုယ်ပိုင်ကျူးကျော်မှု၏ သားကောင်များထံ ရောက်သွားကြသည်။

ယခုအခါတွင် ရုရှားသည် အပြစ်မဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံသား သန်းပေါင်းများစွာကို ၎င်းတို့၏ နေအိမ်များမှ နှုတ်ပစ်ကာ ထောင်နှင့်ချီသော အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ကာ ဒဏ်ရာရစေကာ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ တရားမ၀င် စစ်ပွဲတစ်ရပ်ကို စတင်ဆင်နွှဲနေပြီဖြစ်သည်။ NATO သည် စစ်ပွဲကို လောင်စာဆီအတွက် လက်နက်အမြောက်အမြား ဆက်လက်ပေးပို့ရန် သန္နိဋ္ဌာန်ချထားပြီး ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ သန်းနှင့်ချီသော ပဋိပက္ခများ၏ ကြီးထွားလာနေသော စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကို ခံစားနေရသည်။

ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ဖို့ ဒါမှမဟုတ် နေတိုးရဲ့ သမိုင်းဝင် အမှားအယွင်းတွေကို သိမ်းပိုက်ဖို့ ရုရှားရဲ့ ဆိုးရွားတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို နောက်ပြန်ဆုတ်လို့ မရပါဘူး။ သို့သော် အနောက်နိုင်ငံခေါင်းဆောင်များသည် ရှေ့ဆက်သွားမည့် ပိုမိုပညာရှိသော မဟာဗျူဟာဆုံးဖြတ်ချက်များကို ချမှတ်နိုင်သည်။ ယင်းတို့သည် ယူကရိန်းအား ကြားနေ၊ နေတိုးမဟုတ်သော နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံ ဖြစ်လာစေရေး ကတိကဝတ်များ ပါ၀င်သင့်ပြီး သမ္မတ Zelenskyy ကိုယ်တိုင် စစ်ပွဲအစောပိုင်းတွင် မူအရ သဘောတူထားသည့် အရာများ ပါဝင်သင့်သည်။

ထို့အပြင်၊ ဤအကျပ်အတည်းကို ပိုမိုချဲ့ထွင်ရန် အသုံးချမည့်အစား၊ လက်ရှိအကျပ်အတည်းကို မဖြေရှင်းမချင်း NATO အသစ် သို့မဟုတ် ဆိုင်းငံ့ထားသော အဖွဲ့ဝင်လျှောက်လွှာများအားလုံးကို ဆိုင်းငံ့ထားသင့်သည်။ ဒါဟာ စစ်မှန်တဲ့ အပြန်အလှန်လုံခြုံရေးအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက ဒီလို ရန်လိုတဲ့ စစ်ရေးမဟာမိတ်တွေရဲ့ အခွင့်အရေးကောင်း လုပ်ရပ်နဲ့ ပြတ်ပြတ်သားသား ဆန့်ကျင်ဘက်ပြုပါလိမ့်မယ်။

ဒါပေမယ့် နေတိုးရဲ့ အတိတ်က အပြုအမူတွေအပေါ် အခြေခံပြီး ငါတို့ကိုယ်တိုင် ခန့်မှန်းချက်လုပ်မယ်။ သွေးထွက်သံယိုအဆုံးသတ်ရန် ဘက်ပေါင်းစုံမှ အပေးအယူလုပ်ရန် တောင်းဆိုမည့်အစား၊ ဤအန္တရာယ်ရှိသောမဟာမိတ်အဖွဲ့သည် ယူကရိန်းအား အနိုင်ယူ၍မရသောစစ်ပွဲကို ကူညီရန် အဆုံးမဲ့လက်နက်များထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ကတိပေးကာ စရိတ်စကဖြင့် ပေါင်းစည်းရန် အခွင့်အရေးတိုင်းကို ဆက်လက်ရှာဖွေကာ ဆုပ်ကိုင်ထားမည်ဖြစ်သည်။ လူ့ဘဝနှင့် ကမ္ဘာ့လုံခြုံရေး။

ယူကရိန်းမှာ ကျူးလွန်နေတဲ့ ဆိုးရွားမှုတွေအတွက် ရုရှားကို ဘယ်လိုတာဝန်ယူရမယ်ဆိုတာ ကမ္ဘာက ဆုံးဖြတ်နေချိန်မှာ နေတိုးအဖွဲ့ဝင်တွေဟာ ရိုးသားစွာ ဆင်ခြင်သုံးသပ်သင့်ပါတယ်။ ဤသီးသန့် သဘောထားကွဲလွဲသော မဟာမိတ်မှ ဖြစ်ပေါ်လာသော ရန်လိုမုန်းတီးမှုများအတွက် တစ်ခုတည်းသော အမြဲတမ်းဖြေရှင်းချက်မှာ နေတိုးကို ဖျက်သိမ်းပြီး ဥရောပရှိ နိုင်ငံများနှင့် ပြည်သူအားလုံးအတွက် လုံခြုံရေးပေးသည့် မူဘောင်တစ်ခုဖြင့် အစားထိုးရန်၊ ရုရှားကို ခြိမ်းခြောက်ခြင်း သို့မဟုတ် အမေရိကန်ကို မျက်စိမှိတ်နောက်မလိုက်ဘဲ၊ ၎င်း၏ လုံ့လမရှိမှုနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သော၊ ယေဘူယျရည်မှန်းချက်များ။

Medea ဗင်္ယာမိန်အမျိုးပူးတွဲတည်ထောင်သူဖြစ်ပြီး CODEPINK ငွိမျးခမျြးရေးနှင့်အပါအဝင်အများအပြားစာအုပ်များ, ရေးသားသူများအတွက် မတရားသော၏ဒမ်း: အမေရိကန်-ဆော်ဒီ Connection ကိုနောက်ကွယ်မှာ.

Nicolas JS Davies သည် CODEPINK နှင့် စာရေးဆရာတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏လက်စွဲတွင်တို့၏အသွေး: အမေရိကန်ကျူးကျော်မှုနှင့်အီရတ်၏အဗဒ္ဒုန်.