René Wadlow မှ၊ မီဒီယာဝန်ဆောင်မှု TRANSCENDမေလ 2, 2023
4 ခုနှစ် မတ်လ 2023 ရက်နေ့တွင် နယူးယောက်မြို့ရှိ ကုလသမဂ္ဂ၌ သမုဒ္ဒရာများ ကာကွယ်ခြင်းဆီသို့ အရေးကြီးသော ခြေလှမ်းတစ်ရပ်ကို ပင်လယ်ပြင်ဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ် တင်သွင်းခြင်းနှင့်အတူ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ စာချုပ်၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ သမုဒ္ဒရာများ၏ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို အမျိုးသားနယ်မြေ ကန့်သတ်ချက်ထက် ကျော်လွန်၍ ကာကွယ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ဤစေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုသည် 2004 ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ အရှည်သည် ပြဿနာများ၏ အခက်အခဲအချို့ကို ညွှန်ပြနေသည်။
ကုန်းမြင့်ပင်လယ်ဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ်အသစ်သည် နိုင်ငံတော်တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်ကိုကျော်လွန်ပြီး သမုဒ္ဒရာအများစုနှင့် သီးသန့်စီးပွားရေးဇုန် (EEZ) တို့ကို အလေးထားပါသည်။ စာချုပ်သစ်သည် ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှု၊ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို အကာအကွယ်ပေးရေး၊ မြေယာအခြေခံညစ်ညမ်းမှုကို တန်ပြန်ရန် ကြိုးပမ်းမှုများနှင့် ငါးအလွန်အကျွံငါးဖမ်းခြင်း၏ အကျိုးဆက်များအပေါ် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို ရောင်ပြန်ဟပ်နေသည်။ ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲများကို ကာကွယ်ခြင်းသည် ယခုအခါ ပြည်နယ်များစွာ၏ နိုင်ငံရေးအစီအစဉ်တွင် မြင့်မားနေပါသည်။
စာချုပ်အသစ်သည် ၁၉၇၀ ခုနှစ်များအတွင်း စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုများအပေါ်တွင် တည်ရှိနေပြီး ၁၉၈၂ ခုနှစ် ပင်လယ်ဥပဒေဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်ကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံသားများအသင်းကဲ့သို့သော အစိုးရမဟုတ်သောအဖွဲ့အစည်းများမှ တက်ကြွစွာပါဝင်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ်ကြာ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတွင် နိုင်ငံတော်၏တရားစီရင်ပိုင်ခွင့်အာဏာကို တိုးချဲ့ခြင်းနှင့်ပတ်သက်၍ အဓိကအားဖြင့် ရေပိုင်နက် ၁၂ ခုကို ကိုင်ဆောင်ထားသည့် နိုင်ငံတော်၏ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် “သီးသန့်စီးပွားရေးဇုန်” ထည့်သွင်းရန်၊ - မိုင်နယ်အတွင်း။ သီးသန့်စီးပွားရေးဇုန်အတွင်း ငါးဖမ်းခြင်း သို့မဟုတ် အခြားလုပ်ငန်းဆောင်တာများအတွက် အခြားပြည်နယ်များနှင့် ငွေကြေးဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းမှုများ ပြုလုပ်နိုင်သည်။
1982 Law of the Sea Convention သည် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဥပဒေသဘောတူစာချုပ်တစ်ရပ်ကို ရေးဆွဲခြင်းဖြင့် အများအားဖြင့် ဓလေ့ထုံးတမ်းဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို တရားဝင်ဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ရန် ကြိုးပမ်းမှုတစ်ခုဖြစ်သည်။ ပင်လယ်ဥပဒေ ကွန်ဗင်းရှင်းသည် ဥပဒေကြောင်းအရ အငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းရေး လုပ်ထုံးလုပ်နည်းကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။
၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များ စေ့စပ်ဆွေးနွေးမှုတွင် ပါဝင်ခဲ့သည့် အစိုးရမဟုတ်သော ကိုယ်စားလှယ်အချို့က အထူးသီးသန့် စီးပွားရေးဇုန်များ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံငယ်များအနီးရှိ EEZ များ ထပ်နေခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အခက်အခဲများကို သတိပေးခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏စိုးရိမ်ပူပန်မှုများသည် တရားမျှတကြောင်း လက်တွေ့ပြသထားသည်။ မြေထဲပင်လယ်ရှိ အခြေအနေများသည် ဂရိနှင့်တူရကီတို့၏ သီးသန့်စီးပွားရေးဇုန်များအပြင် ဆိုက်ပရပ်စ်၊ ဆီးရီးယား၊ လက်ဘနွန်၊ လစ်ဗျား၊ အစ္စရေး-နိုင်ငံအားလုံး၏ နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများနှင့် ထပ်နေခြင်းကြောင့် ရှုပ်ထွေးနေသည်။
တရုတ်အစိုးရ၏ လက်ရှိပေါ်လစီနှင့် တောင်တရုတ်ပင်လယ်အတွင်း စစ်သင်္ဘောအရေအတွက်သည် ၁၉၇၀ ပြည့်လွန်နှစ်များအတွင်း ကျွန်တော်ကြောက်ခဲ့ရသည့်အရာထက် ကျော်လွန်သွားပါသည်။ ကြီးမားသောအာဏာရှင်များ၏ တာဝန်မဲ့မှု၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာဥပဒေအတွက် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ကျိုးရှာချဉ်းကပ်မှု၊ နိုင်ငံတော်အပြုအမူကို ထိန်းကျောင်းရန် ဥပဒေဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများ၏ အကန့်အသတ်ရှိသော စွမ်းရည်များ သည် စိုးရိမ်စရာဖြစ်စေသည်။ သို့သော်၊ ၂၀၀၂ ခုနှစ် ဖနွမ်းပင်မှ တောင်တရုတ်ပင်လယ်ရှိ ပါတီများ၏ ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ ကြေငြာချက်တွင် ယုံကြည်မှု၊ ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်းနှင့် အငြင်းပွားမှုကို တရားစီရင်ရေးနည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် တောင်းဆိုထားသည့်အတွက် “အေးမြသော ခေါင်းများ” သည် အနိုင်ယူမည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ မျှော်လင့်နိုင်သည်။
အစိုးရမဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းမှ ကိုယ်စားလှယ်များက သမုဒ္ဒရာကြမ်းပြင်ပေါ်တွင် သတ္တုတူးဖော်ခြင်းကဲ့သို့သော ပြဿနာများရှိနေသေးလျှင်ပင် ကုန်းမြင့်ပေါ်ရှိ စာချုပ်အသစ်ကို ဖန်တီးရာတွင် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်လာပြန်သည်။ အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ ဥရောပသမဂ္ဂ စတဲ့ အဓိက အစိုးရတွေကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတွေ ရှိခဲ့တာ အားတက်စရာပါပဲ။ ရှေ့တွင် လုပ်ဆောင်စရာများ ရှိနေသေးပြီး အစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်သည်။ သို့ရာတွင်၊ 2023 သည် သမုဒ္ဒရာများကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ပညာရှိစွာအသုံးပြုရန်အတွက် ကောင်းမွန်သောအစပြုရမည့်အချိန်ဖြစ်သည်။
______________________________________
René Wadlow သည် အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ ငွိမျးခမျြးရေးဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီပတ်ဝန်းကျင်များအတွက်ကွန်ယက် TRANSCEND. ECOSOC နှင့် အတိုင်ပင်ခံအဆင့်ရှိသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့အစည်း၊ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံသားများအသင်းဥက္ကဋ္ဌ၊ နိုင်ငံတကာပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် လူမှုရေးကိစ္စရပ်များတွင် ပြဿနာဖြေရှင်းရေးတို့ကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးသည့် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်း၊ နိုင်ငံဖြတ်ကျော်အမြင်များဆိုင်ရာ အယ်ဒီတာလည်း ဖြစ်သည်။
