သူဘာကြောင့်လုပ်ခဲ့တာလဲ ငါသိတယ်။

Michael N. Nagler၊ အောက်တိုဘာ 7၊ 2017၊ ငြိမ်းချမ်းရေးအသံ။

ငါသည် အကြမ်းမဖက်မှု—နှင့် သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့် အကြမ်းဖက်မှု—ကို နှစ်ပေါင်းများစွာ လေ့လာနေသော်လည်း၊ ဤနောက်ဆုံးသေနတ်ဖြစ်ရပ်ဆိုးနှင့် ပတ်သက်၍ ငါပြောပြလိုသည်မှာ ရိုးရှင်းသော ဘုံသဘောမျှသာဖြစ်သည်။ ပြီးတော့ မင်းကို စိတ်တိုနေမှာ မဟုတ်ဘူး၊ ငါ့အဖြေက ဒီလူက သူ့ရဲ့ လူသားချင်းကို သတ်ခဲ့တယ်၊ ဘာကြောင့်လဲ ဆိုတော့ သူက အကြမ်းဖက်မှုကို ချီးမွမ်းတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုမှာ နေထိုင်တယ်။  လူ့ပုံသဏ္ဍာန်ကို ပျက်ပြားစေသော ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခု - ထိုနှစ်ခုသည် အတူတူဖြစ်သည်။ ငါဘယ်လိုသိလဲ။ တူညီသောယဉ်ကျေးမှု၌ငါနေထိုင်သောကြောင့်; သင်လည်း ထို့အတူပါပဲ။ ပြီးတော့ အဲဒီ အဆင်မပြေတဲ့အချက်က ကျွန်တော်တို့ကို အဖြေတစ်ခုဆီ အရောက်ပို့ပေးပါလိမ့်မယ်။

ဤသို့မဟုတ် မည်သည့်ပစ်ခတ်မှုမျိုးမဆို၊ အမှန်တကယ် အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်ပွားမှုမှန်သမျှကို တီဗီရှိုးတစ်ခု သို့မဟုတ် ဗီဒီယိုဂိမ်း သို့မဟုတ် "အက်ရှင်" ရုပ်ရှင်တွင် ခြေရာခံနိုင်မည်မဟုတ်ပေ။ ဒါပေမယ့် နှစ်ဖက်စလုံးမှာ၊ ကိစ္စမရှိပါဘူး  အရေးကြီးတာက ကျွန်တော်တို့မှာ ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်တဲ့ ပြဿနာတစ်ခုရှိတယ် – အလွယ်တကူ တားဆီးလို့မရပေမယ့် ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်တဲ့ – ပြီးတော့ ဒီနာကျင်စရာတွေ၊ ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက်တိုက်ခိုက်မှုတွေကို ရပ်တန့်စေချင်ရင် အဲဒါကို တကယ်ဖြေရှင်းဖို့လိုတယ်။

ကျွန်ုပ်တို့သည် ကျွန်ုပ်၏လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တစ်ဦးအား “ဖြစ်နိုင်သမျှနည်းသမျှဖြင့် အကြမ်းဖက်မှုများ တိုးမြင့်လာစေသည်” ကိုကိုးကားရန် - အထူးသဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့၏အင်အားကြီး လူထုမီဒီယာမှတဆင့်သာမက၊ ဤအရာနှင့်ပတ်သက်သည့် သိပ္ပံပညာသည် လွှမ်းမိုးနိုင်သော်လည်း အဖိုးတန်သော ထိုးထွင်းသိမြင်မှုသည် စာကြည့်တိုက်များနှင့် ပါမောက္ခများ၏ စာအုပ်စင်များတွင် ပျင်းရိနေပါသည်။ ပေါ်လစီချမှတ်သူများရော အများပြည်သူများရော - မီဒီယာ၏ ပရိုဂရမ်မာများကိုယ်တိုင်က နည်းနည်းလေးမှ ဂရုပြုရန်လိုသည်ဟု မခံစားခဲ့ကြပါ။ 1980 ခုနှစ်များဝန်းကျင်က နယ်ပယ်တစ်ခုမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ ကျွန်တော့်လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်အများစုဟာ သုတေသနကို သေသေချာချာ လျစ်လျူရှုထားတာကြောင့် ထုတ်ဝေမှုကို ရပ်တန့်လိုက်ကြပါတယ်။ အသံရင်းနှီးလား လူသားတို့၏ လုပ်ဆောင်ချက်သည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ဖြစ်စေသည်ဟူသော လွှမ်းခြုံသော အထောက်အထားများနှင့်အတူ၊ အကြမ်းမဖက်သောပုံများ (သေနတ်များကိုယ်တိုင်ထည့်နိုင်သည်) ကြမ်းတမ်းသည့်လုပ်ရပ်ကို အားပေးသည့် သက်သေအထောက်အထားများကို ကျွန်ုပ်တို့ မကြိုက်ပါ၊ ထို့ကြောင့် အဝေးကို လှမ်းကြည့်လိုက်ပါ။

ဒါပေမယ့် ငါတို့ အဝေးကို မကြည့်နိုင်တော့ဘူး။ အမေရိကန်များအနေနှင့် ကျွန်ုပ်တို့သည် အခြားဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများ၏ နိုင်ငံသားများထက် သေနတ်ဖြင့် အသေခံနိုင်ခြေ အဆနှစ်ဆယ်ပိုများပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် ဤအရာအားလုံးကို ရှောင်လွှဲ၍မရတော့ဘဲ မိမိကိုယ်ကို ယဉ်ကျေးသောလူမျိုးဟု မှတ်ယူနိုင်ပေသည်။

ဒါကြောင့် ကျွန်တော် အရေးတကြီး အကြံပြုချင်တာကတော့ မီဒီယာတွေက ငါတို့ကို သေနတ်ဘယ်နှစ်လက်၊ ခဲယမ်းမီးကျောက်ဘယ်လောက်၊ သူ့ကောင်မလေးအကြောင်း အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေကို ကျယ်ကျယ်လောင်လောင်နဲ့ ငါတို့ကို ခဏလောက် အရန်သိမ်းထားတယ်ဆိုတဲ့ အကြောင်းပြချက်အတွက် အချည်းနှီးပဲ ရှာနေတယ်လို့ အကြံပြုချင်ပါတယ်။ မေးခွန်းကို ပြန်ပြောင်းပါ။  မေးခွန်းကတော့ ဒီလူက ဘာကြောင့် ဒီလိုမျိုး ရာဇ၀တ်မှုမျိုး လုပ်ခဲ့တာလဲ၊ ဒါပေမယ့်၊ အကြမ်းဖက်မှုကို ဘာက ဖြစ်စေတာလဲ။

ဤပုံသဏ္ဍန်သည် ကြီးမားသော သက်သာရာရမှုတစ်ခုဖြစ်သည်၊ အကြောင်းမှာ အသေးစိတ်အချက်အလက်များတွင် မြှုပ်နှံခြင်းတွင် ဆိုးရွားသောအားနည်းချက်နှစ်ရပ်ရှိသည်- အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လက်ရှိအခြေအနေတွင်ကဲ့သို့ပင် မေးခွန်းကို မကြာခဏ အဖြေမထုတ်နိုင်ဘဲ၊ တတ်နိုင်သမျှ များများဖြေနိုင်လျှင်ပင်၊ အချက်အလက်သည် အသုံးမဝင်ပေ။  သူ့ရည်းစား ဒါမှမဟုတ် သူ့လောင်းကစားနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျနော်တို့ ဘာမှ လုပ်လို့ မရဘူး၊ သေနတ်သမား X က အလုပ်ထုတ်ခံရတာ ဒါမှမဟုတ် စိတ်ဓာတ်ကျနေသလား။

အရင်းခံအကြောင်းတရားနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အချိန်နဲ့ စိတ်ပိုင်းဖြတ်မှု လုံလုံလောက်လောက်နဲ့ လုပ်နိုင်သမျှ အားလုံးရှိတယ်။ အားလုံး ကျွန်ုပ်တို့၏ 'ဖျော်ဖြေရေး' ၏ 'ဖျော်ဖြေရေး' ၏ 'ထင်းခနဲဖြစ်လာသော အကြမ်းဖက်မှု' ယဉ်ကျေးမှုဖြစ်သည့် ပစ်ခတ်မှုများ၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ မသိစိတ်မှ ကြိုတင်ရွေးချယ်ထားသော 'သတင်း' နှင့် ဟုတ်ကဲ့၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ အစုလိုက်အပြုံလိုက် အကျဉ်းချခံရမှု၊ ကျွန်ုပ်တို့၏ စုစုပေါင်း မညီမျှမှုနှင့် ပြိုကွဲမှု လူထုဟောပြောပွဲ။

မကြာသေးမီက ဘလော့ဂ်တစ်ခုက ကျွန်ုပ်တို့ကို ပိုမိုအသုံးဝင်စေခဲ့သည်- "သေချာတာတစ်ခုက ငါတို့သိတာတစ်ခုက အစုလိုက်အပြုံလိုက်သေနတ်သမားတွေအကြောင်း ငါတို့အမြဲသိနေတဲ့အရာ- သူတို့က သေနတ်တွေသုံးတယ်။" ဒီမှာ နောက်ဆုံးတော့ ကျနော်တို့ စဉ်းစားနေတာ တလောကလုံး, ဒီ အကြမ်းဖက်မှု အမျိုးအစားသည် အနည်းဆုံး၊ အကောင်းဆုံးနှင့် အဆိုးဆုံးတွင် မသက်ဆိုင်သည့် အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို နစ်မွန်းမနေစေဘဲ - ဆိုလိုသည်မှာ ၎င်းတို့သည် ကျွန်ုပ်တို့အား ရာဇ၀တ်မှုအား ဆန့်ကျင်ဘက်ပြုရန် သွေးဆောင်သောအခါ၊ စိတ်လှုပ်ရှားမှုကို စွဲလန်းပြီး ထိတ်လန့်မှုကို လျော့ပါးစေသည်။ စာရွက်တစ်ရွက်မှပေးသော ဤသေနတ်သမား၏ဟိုတယ်အခန်း၏ ပုံများနှင့် ဓာတ်ပုံများသည် ဤအမျိုးအစားထဲတွင် သေချာပေါက်ဖြစ်သည်။

ဒါကြောင့် ယဉ်ကျေးတဲ့ကမ္ဘာနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး စစ်မှန်တဲ့ သေနတ်ဥပဒေတွေကို အတည်ပြုဖို့ အခိုင်အမာ တောင်းဆိုသင့်တယ်။ ပြောခဲ့သလိုပဲ သေနတ်ဆိုတာ သိပ္ပံပညာက ရှင်းပါတယ်။ တိုးမြှင့်လာသည် ရန်လိုမှုနှင့် လြော့ပေါ့စေ ဘေးကင်းရေး။ ဒါပေမယ့် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်မှုတွေကို ရပ်တန့်ဖို့ လုံလောက်ပါ့မလား။ မဟုတ်ဘူး၊ အဲဒါအတွက် အရမ်းနောက်ကျမှာကို ငါကြောက်တယ်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ စိတ်ထဲတွင်လည်း အကြမ်းဖက်မှုများကို ရပ်တန့်ရန် လိုအပ်ပါသည်။ အဲဒါက ကျွန်တော်တို့ကို ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ ပိုကျန်းမာတဲ့ စိတ်ဓာတ်ကို ပေးရုံသာမက တခြားသူတွေကိုလည်း အလားတူ ကူညီဖို့ ကောင်းမွန်တဲ့ အနေအထားမှာ ရှိနေစေမှာပါ။ ကျွန်ုပ်၏ စည်းကမ်းချက်- ကျွန်ုပ်တို့၏စိတ်ထဲတွင် မီဒီယာများတွင် လွန်ကဲစွာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို ကျင့်သုံးပါ၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် ၎င်းတို့၏ အစီအစဉ်များကို မကြည့်ရခြင်း သို့မဟုတ် ၎င်းတို့၏ ကြော်ငြာရှင်များ၏ ထုတ်ကုန်များကို မဝယ်ရခြင်းအကြောင်း ရှင်းပြကာ ကွန်ရက်များသို့ စာရေးကာ နားထောင်ရန် ဂရုစိုက်သူအားလုံးကို အလားတူ ရှင်းပြပါ။ ကူညီပေးလျှင် ကတိခံပါ။ နမူနာကို သင်တွေ့နိုင်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ဝက်ဘ်ဆိုက်။

လာ့စ်ဗီးဂတ်စ် လူသတ်ပွဲ မတိုင်မီ မကြာမီ စာရေးပွဲမှ ပြန်လာသော ရထားပေါ်၌ ဒိန်းမတ် ခရီးသွား နှစ်ဦးကြား စုတ်ပြတ်နေသော ဂျင်းဘောင်းဘီ ၀တ်ထားသော လူငယ် လူရွယ် သည် ကျွန်တော် နှစ်သက်သော ကော်ဖီဆိုင်ရှိ တင်ပါးနှစ်ထောင်စုနှစ်များ နှင့် တူသော ဂျင်းဘောင်းဘီ တိုတိုကို ကြားလိုက်ရာ၊ စပယ်ယာတစ်ဦး။ ယောက်ျားလေးတစ်ယောက်က မာန်မာနနဲ့ပြောတယ် “ငါတို့မလုပ်ဘူး။ လိုအပ်ချက် ဒိန်းမတ်မှာ သေနတ်တွေ။” "အိုး ငါမယုံဘူး။ အကြောင်း,” စပယ်ယာက ဖြေတယ်။

ဒီထက်ပိုပြီး ဝမ်းနည်းစရာတွေ ရှိနိုင်မလား။ ကျွန်ုပ်တို့သည် အသက်ကို တန်ဖိုးထားကာ အကြမ်းဖက်မှုများကို ရှောင်ဖယ်ထားသော ကမ္ဘာကို မယုံတော့သည့် ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုကို ဖန်တီးနိုင်စေရန်၊ ဖျော်ဖြေပွဲသို့ သွားရန် သို့မဟုတ် ကျောင်းတက်ကာ အိမ်ပြန်လာနိုင်သည်။ ထိုယဉ်ကျေးမှုနှင့် ထိုကမ္ဘာကို ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန် အချိန်တန်ပြီ။

ပါမောက္ခ Michael N. Nagler က စုစည်းတင်ဆက်ထားပါတယ်။ PeaceVoiceအကြမ်းမဖက်ရေး မေတ္တာဗဟိုဌာန၏ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ပြီး The Search for a Nonviolent Future ကို ရေးသားသူဖြစ်သည်။