ဥရောပနိုင်ငံ ၁၃ နိုင်ငံက လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် ၅၀ စေလွှတ်ခဲ့ပါတယ်။ အက္ခရာ သောကြာနေ့၊ ဇူလိုင်လ 14 ရက်၊ 2017 တွင်နေတိုးအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် Jens Stoltenberg နှင့် OSCE ဝန်ကြီး Sebastian Kurz ၏သဘာပတိထံသို့ဤအဓိကဥရောပလုံခြုံရေးအဖွဲ့အစည်းများအားတွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး၊ ဖျက်သိမ်းရေးနှင့်နျူကလီးယားအန္တရာယ်လျှော့ချရေးကိုဆက်လက်လုပ်ဆောင်ရန်ဤဥရောပလုံခြုံရေးအဖွဲ့အစည်းများကိုတိုက်တွန်းခဲ့သည်။

အဆိုပါစာတွင် NATO နှင့် OSCE တို့အား နျူလက်နက်မပြန့်ပွားရေးသဘောတူစာချုပ်နှင့် ကုလသမဂ္ဂတို့မှတစ်ဆင့် နိုင်ငံစုံနျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကို ပံ့ပိုးကူညီရန်လည်း အထူးအလေးထားကာ၊ 2018 နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂအဆင့်မြင့်ညီလာခံ.

PNND အဖွဲ့ဝင်များ၏ စီစဉ်မှုဖြင့် ပေးပို့သည့်စာ ထွက်ပေါ်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ကုလသမဂ္ဂ ညှိနှိုင်းမှု ယခုလအစောပိုင်းတွင် လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ နျူကလီးယားလက်နက်များ၏တားမြစ်အပေါ်စာချုပ် ဇူလိုင်လ 7 ပေါ်မှာ။

၎င်းသည် ဇူလိုင်လ ၉ ရက်နေ့တွင် OSCE ပါလီမန်လွှတ်တော်၏ အတည်ပြုချက်ကိုလည်း လိုက်နာပါသည်။ Minsk ကြေညာစာတမ်းနျူကလီးယားလက်နက် ဖျက်သိမ်းရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတွင် နိုင်ငံအားလုံး ပါဝင်ရန်နှင့် နျူကလီးယားအန္တရာယ် လျှော့ချရေး၊ ပွင့်လင်းမြင်သာမှုနှင့် လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး အစီအမံများကို လိုက်နာကျင့်သုံးရန် တောင်းဆိုထားသည်။

နူကလီးယား ခြိမ်းခြောက်မှု၊ ဆွေးနွေးမှုနှင့် détente

''ဥရောပတွင် ဆိုးရွားလာသော လုံခြုံရေးပတ်ဝန်းကျင်နှင့် နျူကလီးယားခြိမ်းခြောက်မှုပုံစံများ တိုးလာခြင်းနှင့် ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော နျူကလီယားလက်နက်များကို ပထမဆုံးအသုံးပြုခြင်းအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ခြင်းအပါအဝင် ကျွန်ုပ်တို့ အလွန်စိုးရိမ်ပါသည်။"ဟု ဂျာမန်ပါလီမန်အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးနှင့် ပူးတွဲပါလီမန်အမတ်များထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သူ Roderich Kiesewetter က ပြောကြားခဲ့သည်။

'ယူကရိန်းနိုင်ငံအပေါ် တရားမဝင် ရုရှားလုပ်ရပ်တွေကြောင့် ဒီအခြေအနေဟာ ပိုဆိုးလာပေမယ့် ဥပဒေကို လက်ကိုင်ထားရမှာဖြစ်သလို ခြိမ်းခြောက်မှုတွေကို လျှော့ချဖို့နဲ့ ပဋိပက္ခတွေကို ဖြေရှင်းဖို့ တံခါးဖွင့်ဖို့အတွက်လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုတွေ ပြုလုပ်ဖို့ တံခါးဖွင့်ထားရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။Mr Kieseweter က ပြောပါတယ်။

 'နျူကလီးယား လဲလှယ်မှု၏ ခြိမ်းခြောက်မှု၊ တွက်ချက်မှု မှားယွင်းခြင်း သို့မဟုတ် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့်ပင် စစ်အေးတိုက်ပွဲ အဆင့်သို့ ပြန်သွားခဲ့သည်။PNND ပူးတွဲဥက္ကဌနှင့် UK House of Lords အဖွဲ့ဝင် Baroness Sue Miller က ပြောကြားခဲ့သည်။ 'ဒီနှစ်ခုက အစပျိုးတယ်။ [ကုလနျူကလီးယားတားမြစ်ရေးစာချုပ်နှင့် Minsk ကြေငြာချက်] နျူကလီးယား ကပ်ဆိုးကို ရှောင်ရှားရန် လိုအပ်ပါသည်။ နျူကလီးယားတားမြစ်ရေးစာချုပ်ကို ဥရောပနိုင်ငံအားလုံးက ထောက်ခံနိုင်မှာမဟုတ်ပေမယ့် နျူကလီးယားအန္တရာယ် လျှော့ချရေး၊ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး နဲ့ ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ ချက်ခြင်းလက်ငင်းလုပ်ဆောင်မှုတွေကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။။ ''

 'ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း စစ်အသုံးစရိတ်များ တိုးမြင့်လာခြင်းနှင့် နျူလက်နက် ကိုင်နိုင်ငံအားလုံး၏ နျူလက်နက်များ ခေတ်မီရေး က ကျွန်ုပ်တို့အား ဦးတည်ချက်မှားစေသည်' ဂျာမန်ပါလီမန် နိုင်ငံခြားရေးရာ ကော်မတီအဖွဲ့ဝင် ဒေါက်တာ Ute Finckh-Krämer က ပြောပါတယ်။။ "လွန်ခဲ့သည့် နှစ် 30 တွင် ချမှတ်ခဲ့သော လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးနှင့် လက်နက်ထိန်းချုပ်ရေး သဘောတူစာချုပ် အများအပြားသည် ယခုအခါတွင် အရေးပါနေပါသည်။ အဲဒါတွေကို ထိန်းပြီး အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ဖြစ်နိုင်သမျှ လုပ်ရမယ်။။ ''

နေတိုးနှင့် OSCE အတွက် အကြံပြုချက်များ

အဆိုပါ ပူးတွဲပါလီမန်စာ နေတိုးနှင့် OSCE အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် နိုင်ငံရေးအရ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော လုပ်ဆောင်မှု ခုနစ်ချက်ကို အကျဉ်းချုပ်ဖော်ပြထားသည်-

• တရားဥပဒေစိုးမိုးရေး ကတိကဝတ်ကို ထပ်မံအတည်ပြုခြင်း၊
• အရပ်သားများ၏ ရပိုင်ခွင့်နှင့် လုံခြုံရေးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသော အစုလိုက်အပြုံလိုက် အစုလိုက်အပြုံလိုက် အပျက်အစီးလက်နက်များ အသုံးမပြုရန် အတည်ပြုခြင်း၊
• နူကလီးယားလက်နက်များကို နျူကလီးယားမဟုတ်သောနိုင်ငံများတွင် မည်သည့်အခါမျှ အသုံးပြုမည်မဟုတ်ကြောင်း ကြေငြာခြင်း၊
• နေတိုး-ရုရှားကောင်စီ အပါအဝင် ရုရှားနှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် လမ်းကြောင်းအမျိုးမျိုးကို ဖွင့်ထားရန်၊
• နျူလက်နက်အသုံးမပြုသည့် သမိုင်းဝင်အလေ့အကျင့်ကို အတည်ပြုခြင်း၊
• ရုရှားနှင့် နေတိုးတို့ကြား နျူကလီးယားအန္တရာယ် လျှော့ချရေးနှင့် လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး အစီအမံများကို ပံ့ပိုးကူညီခြင်း၊ နှင့်
• မပြန့်ပွားရေးသဘောတူစာချုပ်နှင့် 2018 နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂအဆင့်မြင့်ညီလာခံများအပါအဝင် ဘက်စုံနျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များကို ပံ့ပိုးကူညီခြင်း။

'OSCE သည် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ရန်၊ ဥပဒေကို လိုက်နာရန်၊ လူသားများကို ကာကွယ်ရန် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သက်သေပြနေသည်။ အခွင့်အရေးနှင့် လုံခြုံရေးတို့ကို ရုရှားနှင့် အနောက်နိုင်ငံများကြား သဘောတူညီချက်များ ရယူနိုင်ခဲ့သည်။ဒီမိုကရေစီ၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ မေးခွန်းများဆိုင်ရာ OSCE အထွေထွေကော်မတီ၏ ဥက္ကဋ္ဌနှင့် စပိန်ပါလီမန်အဖွဲ့ဝင် Ignacio Sanchez Amor က ပြောကြားခဲ့သည်။ 'ယခုလို ခက်ခဲသောအချိန်များတွင်၊ အထူးသဖြင့် နျူကလီးယားဘေးအန္တရာယ်ကို ကာကွယ်ရန် ဤနည်းလမ်းများကို အသုံးပြုရန် ကျွန်ုပ်တို့၏ လွှတ်တော်များနှင့် အစိုးရများအတွက် ပိုအရေးကြီးပါသည်။'

ကုလသမဂ္ဂ တားမြစ်စာချုပ်နှင့် 2018 ကုလသမဂ္ဂအဆင့် နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးဆိုင်ရာ ညီလာခံ

“ဇူလိုင်လ ၇ ရက်နေ့က ကုလသမဂ္ဂရဲ့ နျူကလီးယား တားမြစ်ရေး သဘောတူစာချုပ်ကို အတည်ပြုလိုက်တာဟာ နျူကလီယားလက်နက် ပိုင်ဆိုင်ခြင်းနဲ့ အသုံးပြုမှုကို ဆန့်ကျင်တဲ့ စံနှုန်းတစ်ခုကို ခိုင်မာစေဖို့အတွက် အပြုသဘောဆောင်တဲ့ ခြေလှမ်းတစ်ရပ် ဖြစ်ပါတယ်။PNND Global Coordinator Alyn Ware က ပြောပါတယ်။

''သို့သော်လည်း လက်ရှိတွင် နျူကလီးယားမဟုတ်သော နိုင်ငံများကသာ ဤသဘောတူညီချက်ကို ထောက်ခံသည်။ ထို့ကြောင့် နျူကလီးယားလက်နက် ကိုင်နိုင်ငံများနှင့် မဟာမိတ်နိုင်ငံများမှ နျူကလီးယားအန္တရာယ် လျှော့ချရေးနှင့် လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးဆိုင်ရာ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများကို OSCE၊ နေတိုးနှင့် မပြန့်ပွားရေးသဘောတူစာချုပ်မှ တစ်ဆင့် အပြန်အလှန်ဆောင်ရွက်ရမည်ဖြစ်သည်။'

ပူးတွဲပေးစာတွင်လည်း လာမည့်အကြောင်းအရာကို မီးမောင်းထိုးပြပါသည်။ 2018 နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂအဆင့်မြင့်ညီလာခံ OSCE ပါလီမန်အစည်းဝေးမှပံ့ပိုးခဲ့သည်။y ထဲမှာ Tblisi ကြေညာစာတမ်း.

နျူကလီးယားအန္တရာယ် လျှော့ချရေးနှင့် လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးဆိုင်ရာ ပါလီမန်၏ လုပ်ဆောင်ချက်များ အသေးစိတ်အချက်များကို ကျေးဇူးပြု၍ ကြည့်ရှုပါ။ နျူကလီးယားလက်နက်ကင်းစင်သောကမ္ဘာအတွက်ပါလီမန်လုပ်ဆောင်မှုအစီအစဉ် နျူကလီးယား တားမြစ်ရေး သဘောတူစာချုပ် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးမှုအတွင်း ဇူလိုင် ၅ ရက်က နယူးယောက်မြို့ရှိ ကုလသမဂ္ဂက ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

Alyn Ware
PNND ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးမှူး
PNND ညှိနှိုင်းရေးအဖွဲ့ကိုယ်စား