ကွန်ဂိုလူထုအုံကြွမှု: လောင်းကြေးမှာဘာလဲ

By Francine Mukwaya, ဗြိတိန်ကိုယ်စားလှယ်ကွန်ဂိုသူငယ်ချင်းများ

တနင်္ဂနွေနေ့၊ ဇန်နဝါရီ ၁၉ ရက်တွင်ကွန်ဂိုနိုင်ငံသားများသည်သမ္မတဂျိုးဇက်ကာဘီလာ၏အာဏာဆက်လက်သက်တမ်းတိုးရန်ကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံ (DRC) ၏နောက်ဆုံးဆောင်ရွက်မှုကိုယှဉ်ပြိုင်ရန်ထခဲ့သည်။ ကွန်ဂိုနိုင်ငံ၏ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရသမ္မတသည်ငါးနှစ်သက်တမ်းကိုသာထမ်းဆောင်နိုင်ပြီးဂျိုးဇက်ကာဘီလာ၏ဒုတိယငါးနှစ်သက်တမ်းကုန်ဆုံးနိုင်သည် ဒီဇင်ဘာလတွင် 19, 2016.

2014 တစ်လျှောက်လုံး Kabila ထောက်ခံသူတွေသူတစ်ဦးကိုတတိယသက်တမ်းအတွက် run နိုင်အောင်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပြင်ဆင်ရေး၏စိတ်ကူးမြောပေမယ့်နောက်ကျောအတွင်းပိုင်း (နေပြင်းစွာသောအတွန်းအားပေးကက်သလစ်ဘုရားကျောင်း, အရပ်ဘက်လူ့အဖွဲ့အစည်းများနှင့်နိုင်ငံရေးအတိုက်အခံများ) နှင့်ပြင်ပရှိ (အမေရိကန်, ကုလသမဂ္ဂ, အီးယူ, ဘယ်လ်ဂျီယံနှင့်ပြင်သစ်နိုင်ငံ) DRC သည်ကာဘီလာကိုထောက်ခံသူများအားထိုအတွေးအခေါ်ကိုစွန့်ခွာပြီးသူတို့၏လူကိုအာဏာရှိစေရန်အခြားနည်းလမ်းများကိုရှာဖွေရန်ဖိအားပေးခဲ့သည်။ ပြည်တွင်းနှင့်ပြင်ပဖိအားများအပြင် ၂၀၁၄ ခုနှစ်အောက်တိုဘာလတွင်ဘာကီနာဖာဆိုနိုင်ငံသမ္မတဘလိုင်အမ်ဆရာ၏ကျရှုံးမှုကဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကိုပြောင်းလဲခြင်းသည်စွန့်စားရသည့်အကျိုးစီးပွားဖြစ်သည်ဟုပြင်းထန်သောသတင်းစကားကိုပေးခဲ့သည်။ Blaise Compaore သည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်အောက်တိုဘာ ၃၁ ရက်တွင်အာဏာဆက်လက်တည်မြဲရန်တိုင်းပြည်၏ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကိုပြောင်းလဲရန်ကြိုးစားသည့်အခါလူကြိုက်များသည့်လူထုအုံကြွမှုများကြောင့်အာဏာမှမောင်းထုတ်ခံခဲ့ရသည်။

Kabila ၏နိုင်ငံရေးပါတီ (PPRD) နှင့်သမ္မတအများစု၏ညွန့်ပေါင်းအဖွဲ့များမှနောက်ဆုံးထုတ်အစီအစဉ်သည်ကွန်ဂိုပါလီမန်အားတွန်းအားပေးရန်အတွက်ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေကို ၂၀၁၆ ခုနှစ် ကျော်လွန်၍ နောက်ဆုံးတွင်ကာဘလီကိုဆက်လက်ထားရှိခွင့်ပြုရန်ဖြစ်သည်။ အမျိုးသားသန်းခေါင်စာရင်းသည်သမ္မတရွေးကောက်ပွဲများကျင်းပရန်လိုအပ်ချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။ လေ့လာသုံးသပ်သူများကမူသန်းခေါင်စာရင်းပြီးစီးရန်လေးနှစ်ခန့်ကြာမည်ဟုခန့်မှန်းကြသည်။ ဤလေးနှစ်ကျော်လွန် ဒီဇင်ဘာလတွင် 19, 2016; Kabila ၏ဒုတိယသက်တမ်းသည်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအဆုံးသတ်သွားသည့်နေ့ဖြစ်သည်။ အတိုက်အခံကိန်းဂဏန်းများ၊ လူငယ်များနှင့်ကွန်ဂိုလူထုအခြေပြုလူ့အဖွဲ့အစည်းများသည်ဤဥပဒေ၏အားသာချက်ကိုအပြင်းအထန်တွန်းအားပေးခဲ့သည်။ မည်သို့ပင်ဆိုစေကာမူကွန်ဂိုအမျိုးသားလွှတ်တော်မှဥပဒေကိုဇန်နဝါရီ ၁၇ ရက်၊ စနေနေ့တွင်အတည်ပြုပြီးအထက်လွှတ်တော်သို့ပေးပို့ခဲ့သည်။

ကွန်ဂိုအတိုက်အခံကိန်းဂဏန်းများနှင့်လူငယ်များအနေဖြင့်လမ်းများသို့ဆင်းသက်တော် ကြာသပတေးနေ့, ဇန်နဝါရီလ 19nd မှတနင်္လာနေ့, ဇန်နဝါရီလ 22th မြို့တော်ကင်ရှာဆာတွင်ဆီးနိတ်ကိုသိမ်းပိုက်ရန်ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့်ဖြစ်သည်။ သူတို့ကိုကာလီလာလုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကပြင်းထန်စွာဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်ခြင်းနှင့်တွေ့ဆုံခဲ့သည်။ Goma, Bukavu နှင့် Mbandaka တို့တွင်လူငယ်များနှင့်အတိုက်အခံများ ဦး ဆောင်သောချီတက်ပွဲများဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ အစိုးရ၏ထိုးနှက်မှုသည်ရက်စက်စွာဖြစ်ခဲ့သည်။ အတိုက်အခံပုဂ္ဂိုလ်များကိုဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ လမ်းပေါ်ရှိလူများကိုမျက်ရည်ယိုဗုံးများနှင့်ကျည်ဆံများဖြင့်တိုက်ရိုက်ကျည်ဆန်များကိုလူအုပ်ထဲသို့ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ လေးရက်ကြာအဆက်မပြတ်ဆန္ဒပြမှုများအပြီးတွင်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့ကပြောကြားရာတွင်စုစုပေါင်း ၄၂ ဦး သေဆုံးခဲ့သည်။ လူ့အခွင့်အရေးစောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ကအလားတူနံပါတ်များကိုပြောဆိုကြသည် လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့များကသေ 36 21 ။

၂၀၁၆ ခုနှစ်ဇန်နဝါရီလ ၂၃ ရက်သောကြာနေ့တွင်ကွန်ဂိုဆီးနိတ်လွှတ်တော်ကရွေးကောက်တင်မြှောက်သည့်ဥပဒေတွင်သမ္မတကဘီလာအားသန်းခေါင်စာရင်းကောက်ယူမှုကိုနောက်ကွယ်ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်မှုအဖြစ်အသုံးပြုရန်အတွက်ပယ်ဖျက်ရန်မဲပေးခဲ့သည်။ အထက်လွှတ်တော်၏သမ္မတလီယိုကင်ဂို ၀ ်ဒွန်ဒိုကပြောကြားခဲ့သည်။ လူများသည်လမ်းများပေါ်သို့တက်ခြင်းကြောင့်အထက်လွှတ်တော်သည်ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေတွင်အဆိပ်အတောက်ဖြစ်စေသောဆောင်းပါးကိုဖယ်ရှားရန်မဲပေးခဲ့ကြသည်။ သူက "လမ်းတွေပေါ်မှာလည်းနားထောင်ခဲ့ကြတာပါ၊အထက်လွှတ်တော်ကဥပဒေကိုပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများပြုလုပ်ရာတွင်အထက်လွှတ်တော်နှင့်အမျိုးသားလွှတ်တော်၏ဥပဒေမူကြမ်းများပြန်လည်သင့်မြတ်စေရန်ဥပဒေကိုရောနှောထားသောအခန်းသို့လွှဲပြောင်းပေးရန်လိုအပ်သည်။ Kabila အစိုးရအပေါ်ဖိအားပေးမှုတွေများလာတယ် ကက်သလစ်ဘုရားကျောင်းစိုးရိမ်ပူပန်မှုများထုတ်ဖော်ပြောဆို အဆိုပါ Kabila စစ်အစိုးရအနေဖြင့်များ၏အစိတ်အပိုင်းတစ်ရပ်အပေါ်သင်္ချိုင်းလုပ်ရပ်များနှင့် ပတ်သက်. အနောက်တိုင်းသံတမန်များအမြင့်ဆုံးဂီယာသို့သွားလေ၏ တင်းမာမှုများငြိမ်သက်ရန်ကြိုးပမ်းမှု၌တည်၏။

စနေနေ့၊ ဇန်နဝါရီ ၂၄ ရက်တွင်အမျိုးသားလွှတ်တော်ဥက္ကthe္ဌကအထက်လွှတ်တော်ပြင်ဆင်ချက်ကိုလက်ခံလိမ့်မည်ဟုပြောကြားခဲ့သည်။ တနင်္ဂနွေနေ့၊ ဇန်နဝါရီ ၂၅ ရက်တွင်အမျိုးသားလွှတ်တော်မှဥပဒေအပေါ်မဲပေးပြီးအထက်လွှတ်တော်မှပြောင်းလဲမှုများကိုလက်ခံခဲ့သည်။ လူ ဦး ရေကအောင်ပွဲခံခဲ့ကြပြီးအထွေထွေသဘောထားကိုလင်ဂါလာစကားစုတွင်ဖော်ပြခဲ့သည်။Bazo Pola Bazo Ndima"အင်္ဂလိပ်လိုဆိုရရင်သူတို့ [Kabila အစိုးရ] ဆုံးရှုံးသွားသောနှင့်၎င်းတို့၏ရှုံးနိမ့်ကိုလက်ခံကြပြီ.

စိုးရိမ်ပူပန်မှု၏အဓိကပြresolနာကိုမူဖြေရှင်းရန်ဝေးသည်။ ကွန်ဂိုလူမျိုးများကကာဘလီသည်လိုအပ်သောမည်သည့်နည်းဖြင့်မဆိုအာဏာဆက်လက်တည်ရှိလိုသည်ကိုသံသယမရှိပါ။ ပြည်သူလူထုကအောင်ပွဲခံခဲ့ကြသော်လည်းဖြစ်စဉ်များပေါ်ပေါက်လာသည်နှင့်အမျှဂျိုးဇက်ကာဘီလာရာထူးသက်တမ်းကုန်ဆုံးသွားသည်နှင့်အမျှသမ္မတအဖြစ်သမ္မတအဖြစ်ရပ်တည်လာသည်နှင့်အမျှနိုးနိုးကြားကြားရှိဖို့အရေးကြီးသည် ဒီဇင်ဘာလတွင် 19, 2016.

တစ်ဦးကမိုးသည်းထန်စွာစျေးနှုန်းအသက်တာ၏ဆုံးရှုံးမှုနှင့်အတူပြီးခဲ့သည့်အပတ်ကပေးဆောင်ခဲ့သည်။ သို့သျောလညျးကိုကွောကျရှံ့၏ကုလားကာထိုးဖောကျခံခဲ့ရနှင့်အနာဂတ်ဆန္ဒပြပွဲများ, ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေကိုကာကွယ်စောင့်ရှောက် Kabila ပြည်မှပညတ္တိကျမ်းနှုန်းပါဝါအရွက်ကြောင်းအာမခံနှင့် 2016 အတွက်သမ္မတအိမ်တော်ရွေးကောက်ပွဲများစည်းရုံးနိုင်ရန်အတွက်ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရှိပါသည်။

အဆိုပါလူငယ်လှုပ်ရှားမှုသစ်တစ်ခုမီဒီယာနည်းပညာများ၎င်း၏ပါးရည်နပ်ရည်အသုံးပြုမှုကိုနှင့်အတူဖွံ့ဖြိုးလာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာအစတိုင်းပြည်အတွင်းအပြင်နှင့်ပြင်ပမှာသူ့ရဲ့ network ကခိုင်ခံ့စေခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါလူငယ်ဟာ shared ဆဲလ်ဖုန်းနံပါတ်များ အထက်လွှတ်တော်နှင့်အမျိုးသားညီလာခံအဖွဲ့ဝင်များနှင့်သူတို့ကရွေးကောက်ပွဲဥပဒေဖျက်သိမ်းရန်တောင်းဆိုပါလီမန်အဖွဲ့ဝင်များမှစာသားမက်ဆေ့ခ်ျကိုခေါ်နှင့်ပို့ပေးရန်အတွင်းအပြင်နှင့် DRC အပြင်ဘက်ကွန်ဂိုအသုံးချ။ အဆိုပါလူငယ်အားဖြင့်ဆိုရှယ်မီဒီယာများ၏အသုံးပြုမှု (ကြိုးမဲ့အင်တာနက်, SMS နဲ့ Facebook မှာပွနျလညျထူထောငျရနျသေးရှိသည်) ပြီးခဲ့သည့်အပတ်ကအင်တာနက်ကိုပိတ်ပစ်ရန်အစိုးရသတိပေးခံရခြင်းနှင့် SMS ကိုစနစ်။ twitter များမှတဆင့်, ကွန်ဂိုအရွယ် hashtag created # ရုပ်ရှင်ရုံ“ အဓိပ္ပာယ်ရှိသောလင်ဂါလာစကားလုံးမတ်တတ်ထပါတိုင်းပြည်အတွင်းနှင့်ပြင်ပလူငယ်ကွန်ဂိုများအတွက်စုဝေးအော်ဟစ်အဖြစ်တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည်နာမည်တူဝက်ဘ်ဆိုက်တစ်ခုကိုလည်းဖန်တီးခဲ့သည်။www.Telema.org), မြေပြင်ပေါ်မှလူငယ်မှပံ့ပိုးကူညီမှုပေးနိုင်ရန်အတွက်။

လူများတို့သည်အာဏာကိုမိမိတို့လက်နှင့်မနိုင်ငံရေးသမားတွေအတွက်ကြောင်းသရုပ်ပြပါပြီ။ စစ်တိုက်ခြင်းငှါသို့မဟုတ်ဆန့်ကျင်တည်းသောတရားကိုစောင့်သို့မဟုတ်အခြားမဟုတ်ဘဲလူအများ၏အကျိုးစီးပွားကသူတို့ခေါင်းဆောင်များကဦးစားပေးများနှင့်ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ထားရာသစ်တစ်ခုကွန်ဂိုတစ်ဦးကွန်ဂိုမဟုတ်ပါ။ ကျွန်ုပ်တို့၏ရန်ပွဲကျွန်တော်တို့ရဲ့တိုင်းပြည်ကိုအတွက်ဆုံးဖြတ်ချက်ချခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များတွင်တစ်ဦးဟုပြောဆိုရှိသည်, နောက်ဆုံးမှာကွန်ဂိုဒီမိုကရက်တစ်သမ္မတနိုင်ငံရေးရာကိုထိန်းချုပ်ရန်နှင့်ဆုံးဖြတ်ရန်ရန်ဖြစ်ပါသည်။