ဒါဝိဒ်သည် Swanson အသုံးပြုပုံ အမေရိကန် Herald Tribune
ပြီးခဲ့သည့်အပတ်က Donald Trump သည် Bernie Sanders သည်နေတိုးကိုဖယ်ရှားရန်ဘယ်တော့မှမဝံ့ရဲကြောင်းအကြံပြုခဲ့သည်။ လူတွေရဲ့ မှတ်ချက်တွေနဲ့ တွစ်တာတွေကို အွန်လိုင်းမှာ ဖတ်ဖို့ အချိန်အနည်းငယ်ယူခဲ့ရပြီး NATO နဲ့ အမေရိကန်စစ်တပ်တို့ဟာ ဥရောပအတွက် ဝန်ဆောင်မှုတစ်ခု လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ယုံကြည်ပုံရပြီး ဥရောပအတွက် သူ့ရဲ့ကိုယ်ပိုင်ငွေတောင်းခံလွှာတွေကို ပေးဆောင်ရမယ့် အချိန်ရောက်ပြီလို့ အများအပြားက ယုံကြည်နေပုံရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဝန်ဆောင်မှုက ဘာလဲဆိုတာ တစ်ယောက်ယောက်က ရှင်းပြပေးမလား။
အမေရိကန်က နေတိုးကို (၁၄) နှစ်ကျော်ကြာအောင် အာဖဂန်နစ္စတန်ပြည်သူတွေကို စစ်ပွဲတစ်ခုအဖြစ် ဆွဲခေါ်ခဲ့ပြီး ညံ့ဖျင်းတဲ့အခြေအနေကနေ ကမ္ဘာမြေကြီးပေါ် ငရဲအဖြစ်ပြောင်းသွားပြီး အမေရိကန် (နဲ့ ဆိုဗီယက်) ပေါ်လစီတွေရဲ့ ပျက်စီးယိုယွင်းမှုတွေ ပေါင်းစည်းခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၇၀ ခုနှစ်များ။
အမေရိကန်သည် ဥရောပနိုင်ငံများကို NATO မပါဘဲ 2003 ခုနှစ်တွင် ဆိုးရွားသောစစ်ပွဲထဲသို့ ဆွဲငင်ခဲ့သည်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်လ်ဂျီယံက အီရတ်မှာရှိတဲ့ အမေရိကန်တပ်မှူး Tommy Franks ကို တရားစွဲဖို့ ခွင့်ပြုလိုက်တဲ့အခါ Donald Rumsfeld က နေတိုးဌာနချုပ်ကို Brussels ကနေ ရွှေ့မယ်လို့ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့ပါတယ်။ ဖရန့်ခ်၏ ထင်ရှားသော ပြစ်မှုများသည် မွန်မြတ်ပြီး တရားဝင် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရုတ်တရက် ဖြစ်လာခဲ့သည်။
အမေရိကန်နှင့်ပြင်သစ် 2011 အတွက်လစ်ဗျားကိုဖကျြဆီးနှင့်ဒေသတွင်းဖြတ်ပြီးလက်နက်များပွားဖို့နေတိုးကိုအသုံးပြုခဲ့သည်။ အမေရိကန်နှင့်တူရကီနေတိုးတပ်ဖွဲ့ဆီးရီးယားတွင်တည်ရှိနေရန်အဘို့အအကြောင်းရင်းများထုတ်လုပ်အားဖြင့်ပရမ်းပတာဆိုင်တွေမှာပါပြီ။ ထိုအဖြစ်ကောင်းနေတိုးဌာနချုပ်ဖွင့်သူတွေကိုအသုံးအနှုန်းများအတွက် ISIS အဖွဲ့နေသူများကဖန်တီးသောစစ်ပွဲများရှုမြင်နှင့်ဆီးရီးယားတွင်အယ်လ်ကေးဒါးများအတွက်အမေရိကန်ထောက်ခံမှု။ သို့သော်သာမန်လေ့လာသူရန်, အကြမ်းဖက်ဝါဒတိုးမြှင့်ဖို့ဆက်လက်အကြမ်းဖက်ဝါဒအပေါ်တစ်ဦးစစ်အခြေခံအားနည်းချက်ရှိပါတယ်။
ဟောင်းများစီအိုင်အေဘင်လာဒင်ယူနစ်ဦးစီးချုပ်မိုက်ကယ် Scheuer ကပြောပါတယ် အမေရိကန်က အကြမ်းဖက်ဝါဒကို ပိုတိုက်လေလေ အကြမ်းဖက်ဝါဒကို ပိုဖန်တီးလေပါပဲ။ ပင်တဂွန်၏ ကာကွယ်ရေးထောက်လှမ်းရေးအေဂျင်စီ၏ အကြီးအကဲအဖြစ် 2014 ခုနှစ်တွင် နုတ်ထွက်ခဲ့သော အမေရိကန် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး Michael Flynn၊ ကပြောပါတယ် လူတွေကို ဒုံးကျည်တွေနဲ့ မှုတ်ထုတ်တာက ပိုလို့တောင် မနည်းပါဘူး။ စီအိုင်အေ၏ ကိုယ်ပိုင်အစီရင်ခံစာ ကပြောပါတယ် မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်အားသတ်ဖြတ်မှု counterproductive ဖြစ်ပါတယ်။ ရေတပ်ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဒဲနစ်ဘလဲ, အမျိုးသားထောက်လှမ်းရေး၏ညွှန်ကြားရေးမှူးဟောင်း, ကပြောပါတယ် အတူတူ။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးဂျိမ်းစ်အီး Cartwright, ဝန်ထမ်းများ၏ပူးတွဲစစ်ဦးစီးချုပ်များယခင်ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ, ကပြောပါတယ် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုများသည် ရေရှည်ကြိုးပမ်းမှုများကို ပျက်ပြားစေနိုင်သည်- “အဲဒါကို ထိုးနှက်တာကို ကျွန်တော်တို့ မြင်နေရတယ်။ မင်းဘယ်လောက်ပဲ တိကျသေချာတဲ့ ဖြေရှင်းနည်းကို သတ်ပစ်ဖို့ ကြိုးစားနေတယ်ဆိုရင်၊ ပစ်မှတ်မထားရင်တောင်မှ လူတွေ စိတ်ဆိုးသွားလိမ့်မယ်။” ဒါဇင်နဲ့ချီတဲ့ အငြိမ်းစား ထိပ်တန်းအရာရှိကြီးတွေ သဘောတူ.
ထို့ကြောင့်၊ NATO အစည်းအဝေးများအပြင် စစ်ပွဲများကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် ရှားရှားပါးပါး တွေ့ရခဲသော အရွယ်အစားရှိသော NATO အစည်းအဝေးများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ဥရောပရှိ ပြည်သူအများစုက ယင်းက လုပ်ဆောင်ပုံရသည်။ အမေရိကန်စစ်တပ်သည် အီတလီတွင် အခြေစိုက်စခန်းသစ်များ ဆောက်သည့်အခါ ဆန္ဒပြမှုများသည် အလွန်ကြီးမားပြီး ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရများကို ဖြုတ်ချခဲ့သည်။ ၂၀၁၃ ခုနှစ်တွင် ဆီးရီးယားကို မဗုံးခွဲရန် လန်ဒန်ရှိ အောက်လွှတ်တော်၏ မဲခွဲဆုံးဖြတ်မှုသည် သမ္မတ အိုဘားမား၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို နောက်ပြန်ဆုတ်စေခဲ့သည်။ အာဖဂန်၊ အီရတ်၊ လစ်ဗျား၊ ဆီးရီးယားတို့ကို သတ်ဖြတ်ရန် နှင့် ၎င်းတို့၏ ရထားဘူတာများနှင့် လေဆိပ်များတွင် ဗုံးများကို ဖောက်ခွဲပစ်သည့် ဗုံးများကို ဖန်တီးရန်အတွက် ဥပဒေကြမ်း၏ အစုရှယ်ယာ များများစားစား ပေးဆောင်ရန် ဥရောပပြည်သူများကို ၎င်းတို့တာဝန်ယူရမည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားရန်၊ သူတို့ရင်ဆိုင်ရတဲ့ ဒုက္ခသည် အကျပ်အတည်းတွေက မှိုင်းတိုက်တဲ့ နယ်ပယ်ထဲကို ခြေတစ်လှမ်း လှမ်းရုံနဲ့ သက်သေပြနိုင်တယ်။
ဤနည်းလမ်းကို တွေးတောခြင်းသည် နှိုက်နှိုက်ချွတ်ချွတ်ငြင်းဆိုရန် လိုအပ်သည်၊ မွတ်ဆလင်များသည် ၎င်းတို့သည် မွတ်စ်လင်မ်ဖြစ်သောကြောင့် မကောင်းမှုများကို ပြုလုပ်သည်ဟု Trumpian က ယုံကြည်သည်။ အမေရိကန်အစိုးရက ပိုသိတယ်။ ဂျော့ခ်ျဒဗလျူဘုရှ်၏ ကိုယ်ပိုင်ပင်တဂွန်စစ်ဌာနချုပ်မှ ကောက်ချက်ချသည်မှာ မည်သူမျှ ကျွန်ုပ်တို့အား “ကျွန်ုပ်တို့၏လွတ်လပ်ခွင့်အတွက်” မဟုတ်ဘဲ ဗုံးများ၊ စစ်တပ်များ သိမ်းပိုက်ခြင်းကို မုန်းတီးကြပြီး အစ္စရေး၏စစ်ပွဲများအတွက် အခမဲ့လက်နက်များနှင့် အထောက်အပံ့များကို မုန်းတီးကြသည်။ ထိုသို့သော စေ့ဆော်မှုများသည် လူသတ်မှု လုပ်ရပ်များကို အကြောင်းပြချက် မပေးကြောင်း ပြောရန် မလိုအပ်ဘဲ၊ ထိုသို့သော စေ့ဆော်မှု အသိပညာ သည် ၎င်းတို့အား ငြင်းဆိုမှုတွင် ဆက်လက် ထုတ်လုပ်နေသူများ လက်ထဲသို့ ထပ်လောင်း သွေးများ သက်ရောက်စေသည်။
ရာသီဥတု ငြင်းဆိုခြင်း သည် လွန်စွာ ကွာခြားသည် မဟုတ်ပါ။ အနောက်နိုင်ငံဆန့်ကျင်ရေး အကြမ်းဖက်သမားတိုင်းက ဗုံးများ၊ အခြေစိုက်စခန်းများ၊ စစ်တပ်များနှင့် ဗြောင်ကျနေသော ဒရုန်းများကြောင့် ဒေါသထွက်နေကြသည်ဟု ဆိုသကဲ့သို့ပင်၊ သိပ္ပံနည်းကျ လေ့လာချက်တိုင်းတွင် မလိုအပ်ဘဲ ဖြုန်းတီးနေသော လူသားများ၏ လုပ်ဆောင်မှုများ (ပထမအချက်မှာ စစ်ပွဲများဖန်တီးခြင်း) သည် ကမ္ဘာ၏ ဂေဟစနစ်ကို ပြိုလဲစေရန် တွန်းအားပေးနေသည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော်လည်း အခြေခံမူဝါဒများ မပြောင်းလဲမချင်း လူသန်းပေါင်းများစွာသည် အရာခပ်သိမ်းကို ပိတ်ပစ်ရန် ပျက်ကွက်ကြသည်။ အတော်များများက ပတ်ဝန်းကျင်ပျက်စီးမှုကို တွန်းလှန်ဖို့ ဘာမှမတတ်နိုင်ဘဲ၊ အဲဒါက အမှန်မဟုတ်ဘူးဆိုတာကို သူတို့ကိုယ်သူတို့ ငြင်းဆိုကြတယ်။
ရှင်းနေသည်မှာ၊ လူသားမျိုးစိတ်များသည် အတော်လေး ရေတိုဒေသခံ တွေးခေါ်မှုကို နှစ်သက်စေရန် ဆင့်ကဲပြောင်းလဲလာသည်မှာ ထင်ရှားပါသည်။ နိုင်ငံခြားအကြမ်းဖက်သမားများက ဓားဖြင့်ထိုးသော မတော်တဆမှုများ၊ လေထုညစ်ညမ်းမှု သို့မဟုတ် သေနတ်ကိုင်ဆောင်ထားသော ကလေးသူငယ်များထက် လူမိုက်မတော်တဆမှုများကြောင့် အမေရိကန်နိုင်ငံသား ပိုများလာသော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် အန္တရာယ်သည် အများသူငှာ ပေါ်လစီတွေးခေါ်မှုအားလုံးကို လွှမ်းမိုးထားသည်။ ကမ္ဘာမြေကြီးသည် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် သို့မဟုတ် နျူကလီးယား မီးလောင်မှုအန္တရာယ်ကို ဆိုးရွားစွာ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့နေရသော်လည်း ယနေ့ အပြင်ဘက်တွင် ရာသီဥတုကောင်းမွန်ပြီး ဝက်ဝံနှင့် ကျားသစ်များအားလုံး အသတ်ခံခဲ့ရပုံပေါ်သည်မှာ ကြာပါပြီ၊ ထို့ကြောင့် သင်ဘာကို စိုးရိမ်သနည်း။
လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ထောင်ပေါင်းများစွာက လူတွေက အဲဒီတိရိစ္ဆာန်တွေကို သတ်လိုက်တဲ့အခါ သူတို့ကို နတ်ဘုရားတွေနဲ့ အစားထိုးလိုက်ကြတယ်။ ယခု လူသားများသည် တွေးခေါ်ခြင်းထက် ထိုဘုရားများထံ ဆုတောင်းကြသည်။ အခု သူတို့ လိုချင်တာ လိုချင်တာကို ကြိုပြီး ခန့်မှန်းလို့ ရတယ်။ အခုသူတို့က မျှော်လင့်ချက်နဲ့ အပြောင်းအလဲကို မဲပေးပြီး တိုးတက်မှုလို့ ခေါ်တယ်။ ပြီးတော့ စိတ်ကူးယဉ်တွေးခေါ်တတ်တဲ့ အလေ့အထက ငါတို့အားလုံးကို အဆုံးသတ်ဖို့ အကြီးမားဆုံး ခြိမ်းခြောက်မှုရဲ့ အရင်းခံကနေ ဖြစ်နိုင်တယ်။