2011 အတွက် David Hooks 'အကြမ်းဖက်ဝါဒစစ်ပွဲ' တွင် လက်နက်ကိုင် ၊ မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်များ တိုးပွားလာမှု၏ ကျင့်ဝတ်နှင့် ဥပဒေဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများကို စူးစမ်းလေ့လာခဲ့သည်။
'အကြမ်းဖက်ဝါဒစစ်ပွဲ' ဟုခေါ်တွင်သော ဝေဟင်မှ စက်ရုပ်လက်နက်များကို လျင်မြန်စွာ တိုးမြှင့်အသုံးပြုခြင်းသည် ကျင့်ဝတ်နှင့် ဥပဒေဆိုင်ရာ မေးခွန်းများစွာကို ပေါ်ပေါက်စေသည်။ 'UAVs' သို့မဟုတ် 'မောင်းသူမဲ့ ဝေဟင်ယာဉ်' ဟု လူသိများသော ဒရုန်းများသည် စစ်သား၏ အိတ်ထဲတွင် သယ်ဆောင်နိုင်သော အလွန်သေးငယ်သော ထောက်လှမ်းရေး လေယာဉ်မှသည် အရွယ်အစား အမျိုးမျိုးဖြင့် ရောက်ရှိလာကြပြီး စစ်မြေပြင် ထောက်လှမ်းရေး စုဆောင်းရာတွင် အသုံးပြုသည့် အတိုင်းအတာအထိ၊ ကြီးမားသော ဒုံးကျည်များနှင့် လေဆာလမ်းညွှန်ဗုံးများကို သယ်ဆောင်နိုင်သော လက်နက်ကိုင်ဗားရှင်းများ။
အီရတ်၊ အာဖဂန်နစ္စတန်၊ ပါကစ္စတန်နှင့် အခြားနေရာများတွင် UAV အမျိုးအစားကို အသုံးပြုခြင်းသည် သိသိသာသာ 'အပေါင်ပစ္စည်း ပျက်စီးခြင်း' ကို မကြာခဏ ဖြစ်ပေါ်စေသောကြောင့်၊ တစ်နည်းအားဖြင့် ပစ်မှတ်ထားသော အကြမ်းဖက်ခေါင်းဆောင်များ၏ အနီးတစ်ဝိုက်တွင် အပြစ်မဲ့ အရပ်သားများကို သတ်ဖြတ်ခြင်း၊ . တရားရေးမဏ္ဍိုင်ကို ထိထိရောက်ရောက် ကွပ်မျက်ခြင်းများကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် ၎င်းတို့၏ တရားဝင်မှုဖြင့် အသိအမှတ်ပြုခံရနိုင်သော မည်သည့်စစ်မြေပြင်တွင်မဆို ထိရောက်စွာ ကွပ်မျက်ခြင်းသည်လည်း အလေးအနက် စိုးရိမ်စရာဖြစ်သည်။
နောက်ခံသမိုင်း
UAV များသည် ပုံစံတစ်မျိုး သို့မဟုတ် အခြားတစ်မျိုးဖြင့် အနည်းဆုံး နှစ် 30 ဝန်းကျင်ရှိခဲ့သည်။ အစပိုင်းတွင် ၎င်းတို့ကို ထောက်လှမ်းရေးနှင့် ထောက်လှမ်းရေးစုဆောင်းခြင်း (S&I); သမားရိုးကျ လေယာဉ်များက စုဆောင်းထားသော အချက်အလက်များကို သေစေသော တိုက်ခိုက်မှုကို ပေးဆောင်သည်။ UAV များကို ဤအခန်းကဏ္ဍတွင် ဆက်လက်အသုံးပြုနေကြဆဲဖြစ်သော်လည်း၊ ပြီးခဲ့သည့်ဆယ်စုနှစ်များတွင် ၎င်းတို့ကိုယ်တိုင် ၎င်းတို့၏ S&I နည်းပညာအပြင် ဒုံးကျည်များနှင့် ပဲ့ထိန်းဗုံးများ တပ်ဆင်အသုံးပြုလာခဲ့သည်။ ဤမွမ်းမံထားသောဗားရှင်းများကို တစ်ခါတစ်ရံတွင် 'C' သည် 'တိုက်ပွဲ' အတွက် အတိုကောက်ခေါ်ဝေါ်သည့် UCAVs များဖြစ်သည်။
CIA လည်ပတ်နေသော Predator ဒရုန်း UCAV ၏ ပထမဆုံး 'သတ်ခြင်း' မှတ်တမ်းသည် 2002 ခုနှစ်တွင် ယီမင်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ယင်းဖြစ်ရပ်တွင် အယ်လ်ကိုင်းဒါးခေါင်းဆောင်တစ်ဦးနှင့် ၎င်း၏အဖော်ငါးဦးကို တင်ဆောင်လာသည့် 4×4 ယာဉ်တစ်စီးက တိုက်ခိုက်ခံခဲ့ရပြီး စီးနင်းသူအားလုံး ပျက်သုန်းသည်။1 ယီမင်အစိုးရသည် အဆိုပါ ကွပ်မျက်မှုကို ကြိုတင်အတည်ပြုထားခြင်း ရှိ၊ မရှိ မသိရသေးပေ။
တစ်ကမ္ဘာလုံးက စစ်ရေးစိတ်ဝင်စားမှု...
မျှော်လင့်ထားသည့်အတိုင်း၊ အထူးသဖြင့် 9/11 နောက်ပိုင်းတွင် အမေရိကန်စစ်တပ်သည် UAV များ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် အသုံးပြုမှုကို ဦးဆောင်ကာ ဒရုန်းများ ထုတ်လုပ်ခြင်းနှင့် ဖြန့်ကျက်ခြင်းတွင် လျင်မြန်စွာ တိုးမြင့်လာစေသည်။ လက်ရှိတွင် ၎င်းတို့တွင် 'Predator' လက်နက်ကိုင်မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် အစီး ၂၀၀ ခန့်ရှိပြီး AF-PAK (Afghanistan-Pakistan) ပြဇာတ်ရုံတွင် တာဝန်ထမ်းဆောင်နေသည့် ၎င်း၏အစ်ကိုကြီး 'Reaper' ဒရုန်းအစီး ၂၀ ခန့်ရှိသည်။
အဆိုပါမောင်းသူမဲ့လေယာဉ်အချို့ကို အာဖဂန်နစ္စတန်တွင် အသုံးပြုရန်အတွက်လည်း ယူကေတပ်ဖွဲ့ထံ ငှားရမ်းခြင်း သို့မဟုတ် ရောင်းချခြင်းဖြစ်ပြီး ယနေ့အထိ ၎င်းတို့သည် အနည်းဆုံး ပျံသန်းမှု မစ်ရှင် ၈၄ ခုကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးဖြစ်သည်။ Reaper သည် 'ငရဲ' ဒုံးကျည် ၁၄ စင်း သို့မဟုတ် ဒုံးကျည်များနှင့် ပဲ့ထိန်းဗုံးများ ရောနှောသယ်ဆောင်နိုင်သည်။
အစ္စရေးသည် ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေများတွင် အသုံးပြုခဲ့သည့် UAV များ၏ အဓိကတီထွင်သူလည်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်မှာ အံ့သြစရာပင်။ မှတ်တမ်းတင်ထားသော သာဓကများစွာရှိသည်။2 ၂၀၀၈-၉ ခုနှစ် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသကို အစ္စရေးက တိုက်ခိုက်မှုအတွင်း ဟားမတ်စ်ခေါင်းဆောင်များကို ပစ်မှတ်ထားရန် ၎င်းတို့ကို အစ္စရေးစစ်တပ်က အသုံးပြုခဲ့သည်ဟု စွပ်စွဲကာ အရပ်သားအများအပြား သေဆုံးဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ အသတ်ခံရသူများထဲမှ တစ်ဦးမှာ အသက် ၁၀ နှစ်အရွယ် ကလေးငယ် Mum'min' Allaw ဖြစ်သည်။ ဂါဇာကို တိုက်ခိုက်စဉ်အတွင်း ဂါဇာရှိ အယ်လ်ရှီဖာဆေးရုံတွင် အလုပ်လုပ်သော နော်ဝေးဆရာဝန် ဒေါက်တာ Mads Gilbert ၏အဆိုအရ “ညတိုင်း ဂါဇာရှိ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုးများသည် ဒရုန်းသံများကြားရသောအခါတွင် ၎င်းတို့၏ အဆိုးရွားဆုံးအိပ်မက်ဆိုးများ ပြန်လည်အသက်ဝင်လာကြသည်။ ၎င်းသည် မည်သည့်အခါမျှ မရပ်တန့်ဘဲ ၎င်းသည် ထောက်လှမ်းရေးဒရုန်း ဟုတ်မဟုတ် သို့မဟုတ် ၎င်းသည် ဒုံးပျံဖြင့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မည်ဆိုသည်ကို သင် သေချာမသိပါ။ ဂါဇာရဲ့အသံကတောင် ကြောက်စရာကောင်းတယ်။ ကောင်းကင်မှာ အစ္စရေးဒရုန်းတွေရဲ့အသံ။”
ပြင်သစ်လက်နက်ကုမ္ပဏီ Thales နှင့် ပူးပေါင်းထားသည့် အစ္စရေးလက်နက်ကုမ္ပဏီ Elbit Systems သည် 'ကင်းစောင့်' ဟုခေါ်သော စောင့်ကြည့်ဒရုန်းတစ်စင်းဖြင့် ဗြိတိန်စစ်တပ်အား ထောက်ပံ့ပေးရန် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ၎င်းသည် အာဖဂန်နစ္စတန်ရှိ ယူကေတပ်ဖွဲ့များမှ အသုံးပြုပြီးသော အစ္စရေးဒရုန်း Hermes 450 ၏ အဆင့်မြှင့်တင်ထားသော ဗားရှင်းဖြစ်သည်။ ၎င်း၏ Wankel အင်ဂျင်ကို Elbit Systems ၏ ရာနှုန်းပြည့် ပိုင်ဆိုင်သည့် ကုမ္ပဏီခွဲ UEL Ltd မှ UK၊ Litchfield တွင် ထုတ်လုပ်ပါသည်။ ကင်းစောင့်သည် တိမ်တိုက်အထက်မှ မြေပြင်ပေါ်ရှိ ခြေရာများကို ရှာဖွေနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။
အခြားနိုင်ငံအများအပြားတွင်လည်း ဒရုန်းအစီအစဉ်များ ရှိပါသည်- ရုရှား၊ တရုတ်နှင့် ဥရောပသမဂ္ဂအဖွဲ့ခွဲအသီးသီးတွင် တီထွင်မှုပုံစံများရှိသည်။ အီရန်မှာတောင်မှ စစ်ဆင်ရေး မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်တွေ ရှိပြီး တူရကီက အစ္စရေးကို ထောက်ပံ့ဖို့ ညှိနှိုင်းနေပါတယ်။3
ဟုတ်ပါတယ်၊ UK မှာ BAE Systems က ညှိနှိုင်းပြီး ဦးဆောင်တဲ့ မောင်းသူမဲ့လေယာဉ် တီထွင်ဖန်တီးမှုဆိုင်ရာ ကျယ်ပြန့်ပြီး လွတ်လပ်တဲ့ ပရိုဂရမ်ရှိပါတယ်။ အရေးအကြီးဆုံးက 'တာရာနစ်'၊4 နှင့် 'Mantis'5 'ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရ' ဟုလည်း ဆိုကြသည့် လက်နက်ကိုင်မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များသည် ၎င်းတို့ကိုယ်မိမိ မောင်းနှင်နိုင်ပြီး ပစ်မှတ်များကို ရွေးချယ်ကာ အခြားလေယာဉ်များနှင့် လက်နက်ကိုင်တိုက်ပွဲများတွင်လည်း ပါဝင်လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းရှိသည်။
Taranis သည် ထောက်လှမ်းမှုကို ရှောင်ရှားရန် 'ကိုယ်ပျောက်' နည်းပညာကို အသုံးပြုထားပြီး US B2 'Stealth' ဗုံးကြဲလေယာဉ်၏ သေးငယ်သည့်ဗားရှင်းနှင့် တူသည်။ Taranis သည် 2010 ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် Lancashire ရှိ Warton Aerodrome တွင် အများပြည်သူနှင့် ခပ်ဝေးဝေးတွင် ထုတ်ဖော်ပြသခဲ့သည်။ ရုပ်မြင်သံကြားသတင်းများက ရဲလုပ်ငန်းအတွက် အရပ်ဘက်အသုံးပြုမှု ဖြစ်နိုင်ချေကို အလေးပေးဖော်ပြခဲ့သည်။ အလေးချိန် ရှစ်တန်ရှိသောကြောင့် ၎င်းအတွက် သတ်မှတ်ထားသော အတန်ငယ် ကျော်လွန်ပုံရပြီး လက်နက် bays နှစ်ခုပါရှိပြီး တီထွင်ရန် ပေါင် ၁၄၃ သန်း ကုန်ကျသည်။ ပျံသန်းမှု စမ်းသပ်မှုများကို 143 ခုနှစ်တွင် စတင်မည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။
Mantis သည် လက်ရှိ လက်နက်ကိုင်မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်များနှင့် ပိုမိုနီးစပ်သော်လည်း ၎င်း၏ သတ်မှတ်ချက်တွင် ပိုမိုအဆင့်မြင့်ပြီး Rolls Royce မော်ဒယ် 250 turboprop အင်ဂျင်နှစ်လုံးဖြင့် မောင်းနှင်ထားသည် (ဓာတ်ပုံကို ကြည့်ပါ)။ ၎င်း၏ ပထမဆုံး စမ်းသပ်ပျံသန်းမှုကို ၂၀၀၉ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။
SGR အစီရင်ခံစာတွင် ဆွေးနွေးထားသည့်အတိုင်း ပိတ်ထားသောတံခါးများနောက်ကွယ်တွင်UK မှ ပညာရှင်များသည် BAE နှင့် Engineering and Physical Sciences Research Council တို့မှ ပူးပေါင်းရန်ပုံငွေ £6m FLAVIIR အစီအစဉ်မှတဆင့် BAE ဦးဆောင်သော ဒရုန်းဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။6 Liverpool၊ Cambridge နှင့် Imperial College London အပါအဝင် UK တက္ကသိုလ် ၁၀ ခု ပါဝင်ပါသည်။
… နှင့် အကြောင်းရင်းများ
ဒရုန်းတွေအပေါ် စစ်တပ်ရဲ့ စိတ်ဝင်စားမှုက ရှင်းပြဖို့ မခက်ပါဘူး။ တစ်ခုတည်းသောအချက်မှာ၊ ဒရုန်းများသည် စျေးသက်သာပြီး တစ်ခုစီသည် သမားရိုးကျ အခန်းကဏ္ဍပေါင်းစုံ တိုက်ခိုက်ရေးလေယာဉ်၏ ဆယ်ပုံတစ်ပုံခန့် ကုန်ကျသည်။ ၎င်းတို့သည် သမားရိုးကျ လေယာဉ်များထက် များစွာကြာရှည်စွာ လေထဲတွင် ရှိနေနိုင်သည် - ပုံမှန်အားဖြင့် 24 နာရီ အထက်ဖြစ်သည်။ လက်ရှိတွင် ၎င်းတို့သည် ဂြိုလ်တုဆက်သွယ်ရေးကို အသုံးပြု၍ တိုက်ခိုက်ရေးဇုန်မှ မိုင်ထောင်ပေါင်းများစွာ ဝေးကွာသည့် နေရာမှ မကြာခဏ အဝေးထိန်းစနစ်ဖြင့် 'ရှေ့ပြေး' များကို ပျံသန်းလျက်ရှိသည်။ AF-PAK တွင် US နှင့် UK မှအသုံးပြုသော ဒရုန်းများကို နီဗားဒါးသဲကန္တာရရှိ Creech လေတပ်အခြေစိုက်စခန်းရှိ နောက်တွဲယာဉ်များမှ ထိန်းချုပ်ထားသည်။ ထို့ကြောင့် လေယာဉ်မှူးများသည် အန္တရာယ်ကင်းသည်၊ စိတ်ဖိစီးမှုနှင့် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်မှုများကို ရှောင်ရှားနိုင်ပြီး လေ့ကျင့်ရန် အလွန်စျေးသက်သာပါသည်။ ဒရုန်းများသည် multi-sensor ထောက်လှမ်းခြင်းစနစ်များ သယ်ဆောင်လာသောကြောင့်၊ ဒေတာစီးကြောင်းအများအပြားကို လေယာဉ်မှူးတစ်ဦးမှမဟုတ်ဘဲ အော်ပရေတာအဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က အပြိုင်စောင့်ကြည့်နိုင်သည်။ အတိုချုပ်ပြောရလျှင် လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသော စီးပွားရေးကျဆင်းမှု၏ ကျဉ်းမြောင်းသောအခြေအနေများတွင်၊ ဒရုန်းများသည် သင့်အား 'သင့်ငွေအတွက် ပိုကြီး' စေပါသည်။ Telegraph သတင်းစာ၏ ကာကွယ်ရေး သတင်းထောက် အဆိုအရ၊ Sean Rayment,
လက်နက်ကိုင်မောင်းသူမဲ့လေယာဉ်များသည် “တီထွင်ရန် အန္တရာယ်အကင်းဆုံး တိုက်ခိုက်ရေးပုံစံ” ဖြစ်သည်၊ အမှန်မှာ၊ အပြစ်မဲ့အရပ်သားများအတွက် အသက်အန္တရာယ်ကို လုံးလုံးလျားလျား ဆန့်ကျင်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။
တရားဥပဒေနှင့် ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ အတိုင်းအတာ
ဒရုန်းများအသုံးပြုခြင်းအတွက် ဥပဒေဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုများစွာရှိခဲ့သည်။ American Civil Liberties Union (ACLU) နှင့် Center for Constitutional Rights (CCR) တို့သည် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ၏ ပြင်ပနယ်မြေများတွင် ၎င်းတို့၏အသုံးပြုမှုကို တရားဥပဒေနှင့်အညီ စိန်ခေါ်သည့်တရားစွဲဆိုထားသည်။ အလွန်ကျဉ်းမြောင်းသော အခြေအနေများတွင် “ပစ်မှတ်ထား သတ်ဖြတ်မှု ပမာဏသည် စွဲချက်မရှိ၊ ရုံးတင်စစ်ဆေးခြင်း သို့မဟုတ် ပြစ်မှုထင်ရှားစီရင်ခြင်းမရှိဘဲ သေဒဏ်ချမှတ်ခြင်း” မှလွဲ၍ တစ်နည်းအားဖြင့် လုပ်ငန်းစဉ် ပြီးပြည့်စုံခြင်း မရှိဟု ၎င်းတို့က စောဒကတက်ကြသည်။7
တရားလက်လွတ်၊ အကျဉ်းချုပ် သို့မဟုတ် မတရား ကွပ်မျက်ခြင်းဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ်၊ ဖိလိပ္ပုသည် Alstonလို့ သူ့ရဲ့ မေလ 2010 အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။8 လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခ ဖြစ်နေတဲ့ ဒေသမှာတောင်၊
"ပစ်မှတ်ထား သတ်ဖြတ်ခြင်း စစ်ဆင်ရေးများ၏ တရား၀င်မှုသည် ၎င်းကို အခြေပြုထားသည့် ထောက်လှမ်းရေး၏ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုအပေါ် ကြီးကြီးမားမား မှီခိုနေပါသည်။"
၎င်းသည် ဥာဏ်ရည်ဥာဏ်သွေး မကြာခဏ ချို့ယွင်းနေခြင်းဖြစ်သည်ကို သာဓကများစွာတွင် ပြသထားသည်။ Alston က ဤသို့ဆိုသည်။
“လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ၏ ပြင်ပတွင် ပစ်မှတ်ထား သတ်ဖြတ်ခြင်းအတွက် ဒရုန်းများအသုံးပြုခြင်းသည် တရားဥပဒေဖြစ်ရန် မဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ ထို့အပြင် ပစ်မှတ်မှလွဲ၍ အခြားမည်သူ့ကိုမျှ ဒရုန်းဖြင့် သတ်ဖြတ်ခြင်း (ဥပမာ၊ အနီးနားရှိ မိသားစုဝင်များ သို့မဟုတ် အခြားသူများ)၊ လူ့အခွင့် အရေးဥပဒေအရ အသက်ကို မထင်သလို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်နဲ့ နိုင်ငံတော်ရဲ့ တာဝန်နဲ့ တစ်ဦးချင်း ရာဇ၀တ်မှုဆိုင်ရာ တာဝန်ခံမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါတယ်။”
AF-PAK စစ်ရေးပြဇာတ်ရုံတွင် ဒရုန်းတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် သေဆုံးမှု အနည်းဆုံး သုံးပုံတစ်ပုံသည် တိုက်ပွဲဝင်မဟုတ်ဟု ရှေးရိုးစွဲထင်မြင်ယူဆချက်အများစုတွင်ပင် အကြံပြုထားသည်။ အချို့သော ခန့်မှန်းချက်များသည် အချိုးအစား ပိုမိုမြင့်မားသည်။ ဖြစ်ရပ်တစ်ခုတွင်၊ စစ်သွေးကြွဟုစွပ်စွဲခံရသူတစ်ဦးစီအတွက် တိုက်ပွဲဝင်မဟုတ်သူ ၅၀ သေဆုံးခဲ့သည်။ ဤကြီးကြပ်မှုသည် Peacemaker Briefing ၏ ပြဿနာတစ်ရပ်တွင် အလေးထားပါသည်။9“တိုက်ခိုက်မှုများသည် တိကျစွာ ပစ်မှတ်ထားပြီး တိကျသည်ဟု ရှုမြင်သော ကာကွယ်ရေးအသိုင်းအဝိုင်းရှိ ဒရုန်းများ၏ အန္တရာယ်နည်းပါးသော သေခြင်းဆိုင်ရာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်မှုစွမ်းရည်နှင့်ပတ်သက်၍ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ရာမှာ အသတ်ခံရသူများ၏ အနည်းဆုံး ၁/၃ မှာ အရပ်သားများဖြစ်နိုင်သည်ဟူသောအချက်ကို လျစ်လျူရှုထားပုံရသည်။”
ဒရုန်းများအသုံးပြုခြင်း၏ နောက်ထပ်အရေးကြီးသောအင်္ဂါရပ်တစ်ခုမှာ ၎င်းတို့အား အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် နည်းပညာအဆင့်မြင့်သော ပါဝါ၏ဆန္ဒကို တွန်းလှန်နိုင်သည့် ဆင်းရဲတွင်းနက်နေသူများကို အံတုရန် အံဝင်ခွင်ကျနီးပါးဖြစ်ပုံရသည်။ ထိုကဲ့သို့သောလူများကို 'အကြမ်းဖက်သမားများ' သို့မဟုတ် 'သောင်းကျန်းသူများ' ဟု အမျိုးမျိုးဖော်ပြကြသော်လည်း ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်အရင်းအမြစ်များနှင့် နိုင်ငံရေးကံကြမ္မာကို ထိန်းချုပ်ရန် ကြိုးပမ်းနေပေမည်။ မကြာခဏဆိုသလို ၎င်းတို့သည် အကန့်အသတ် သို့မဟုတ် အဆင့်မြင့်နည်းပညာဆိုင်ရာ စွမ်းရည်များ ရှိလိမ့်မည်။ ဒရုန်းများကို ဒုံးကျည်များ၊ သမားရိုးကျ တိုက်လေယာဉ်များ သို့မဟုတ် အခြားသော လက်နက်ကိုင်မောင်းသူမဲ့ လေယာဉ်များမှပင် ပစ်ချနိုင်သောကြောင့် နည်းပညာအဆင့်မြင့်သည့် ပါဝါနယ်မြေတွင် ဒရုန်းများကို ထိထိရောက်ရောက် အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း မြင်ရန်ခက်ခဲသည်။ ဆားဘီးယားနိုင်ငံကို နေတိုးဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း B100 ဗုံးကြဲလေယာဉ်ကို ပစ်ချခြင်းဖြင့် သရုပ်ပြထားသည့်အတိုင်း ကိုယ်ပျောက်နည်းပညာသည် 2% မမြင်နိုင်ပေ။
ကောက်ချက်
ဒရုန်းများကို SGR အဖွဲ့ဝင်များအတွက် အလွန်သိသာထင်ရှားသော ပြဿနာတစ်ရပ်အဖြစ် ရှုမြင်သင့်ပြီး ၎င်းတို့သည် စစ်မှုထမ်းရာတွင် ထားရှိထားသော အဆင့်မြင့်ဆုံး၊ သိပ္ပံအခြေခံ၊ နည်းပညာဆိုင်ရာ အရင်းအမြစ်များကိုသာ အသုံးပြု၍ တီထွင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဒရုန်းများအသုံးပြုခြင်းသည် မကြာခဏဆိုသလို သံသယဖြစ်ဖွယ်တရားဥပဒေများရှိပြီး၊ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ဆင်းရဲနွမ်းပါးဆုံးသောလူများကို အသုံးပြုရန်အတွက် ခေတ်မီနည်းပညာသုံး လက်နက်များပေးအပ်ခြင်း၏ကျင့်ဝတ်များသည် မှတ်ချက်ပေးရန်မလိုအပ်ပါ။
ဒေါက်တာ David Hooks is လီဗာပူးတက္ကသိုလ်မှ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံဌာနမှ ဂုဏ်ထူးဆောင် အကြီးတန်း သုတေသနအဖွဲ့။ သူသည် SGR ၏ အမျိုးသား ပူးပေါင်းညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ၏ အဖွဲ့ဝင်လည်းဖြစ်သည်။
