WILPF၊ IPB၊ WBW၊ နိုဝင်ဘာ ၆၊ ၂၀၂၂ မှ
လေးစားအပ်ပါသော အမှုဆောင်အတွင်းရေးမှူး Stiell နှင့် ဒါရိုက်တာ Violetti၊
အီဂျစ်မှာ ကျင်းပတဲ့ ပါတီတွေရဲ့ ညီလာခံ (COP) 27 ကို ဦးဆောင်ကျင်းပရာမှာ ကျမတို့ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ Women's International League for Peace and Freedom (WILPF)၊ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးဗျူရိုရယ်၊ World BEYOND Warရာသီဥတုအကျပ်အတည်းအပေါ် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုနှင့် အသုံးစရိတ်များဆိုင်ရာ ဆိုးရွားသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် ကျွန်ုပ်တို့၏ စိုးရိမ်ပူပန်မှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် ဤအိတ်ဖွင့်ပေးစာအား သင့်ထံသို့ ပူးတွဲရေးသားပါသည်။ ယူကရိန်း၊ အီသီယိုးပီးယားနှင့် တောင်ကော့ကေးဆပ်တို့တွင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ အရှိန်အဟုန်ပြင်းလာသဖြင့်၊ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုနှင့် အသုံးစရိတ်များသည် ပါရီသဘောတူညီချက်အပေါ် တိုးတက်မှုကို နှောင့်နှေးစေမည်ကို ကျွန်ုပ်တို့ အလေးအနက် စိုးရိမ်ပါသည်။
အထူးလေ့လာမှုတစ်ခုပြုလုပ်ပြီး စစ်တပ်နှင့် စစ်ပွဲများ၏ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ လူသိရှင်ကြားအစီရင်ခံရန် ကုလသမဂ္ဂ ရာသီဥတုဆိုင်ရာ မူဘောင်ကွန်ဗင်းရှင်း (UNFCCC) ၏ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးသို့ ကျွန်ုပ်တို့ ပန်ကြားအပ်ပါသည်။ အတွင်းဝန်ရုံးကို ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေးအခြေအနေအရ စစ်အသုံးစရိတ်များ လေ့လာပြီး အစီရင်ခံရန်လည်း တောင်းဆိုပါသည်။ ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းကို လျော့ပါးစေရန်နှင့် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် နိုင်ငံများ၏ စွမ်းဆောင်ရည်ကို အဟန့်အတားဖြစ်စေပြီး စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုနှင့် အသုံးစရိတ်များ ဆက်လက်မြင့်တက်နေခြင်းကြောင့် ကျွန်ုပ်တို့ စိတ်ပူပန်နေပါသည်။ ပါရီ သဘောတူညီချက်နှင့် ကုလသမဂ္ဂ စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး ရည်မှန်းချက်များ အောင်မြင်ရန် လိုအပ်သော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများ ပျက်ပြားစေသည့် စစ်ပွဲများနှင့် ရန်လိုမှုများ ရှိနေသည်ကိုလည်း ကျွန်ုပ်တို့ စိုးရိမ်ပါသည်။
စတင်ဖွဲ့စည်းချိန်မှစ၍ UNFCCC သည် တပ်မတော်နှင့် စစ်ပွဲများမှ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှုဆိုင်ရာ COP အစီအစဉ်တွင် ထည့်သွင်းထားခြင်း မရှိပေ။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ အစိုးရအချင်းချင်းအဖွဲ့ (IPCC) သည် ပြင်းထန်သောပဋိပက္ခများကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုဖြစ်နိုင်ခြေကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ထားကြောင်း ကျွန်ုပ်တို့အသိအမှတ်ပြုသော်လည်း IPCC သည် စစ်တပ်မှ အလွန်အကျွံထုတ်လွှတ်သည့် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းမရှိပေ။ သို့သော်လည်း စစ်တပ်သည် ပြည်နယ်ပါတီများ၏ အစိုးရများအတွင်း ရုပ်ကြွင်းလောင်စာများကို အများဆုံး သုံးစွဲနေပြီး ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှု အများဆုံးဖြစ်သည်။ အမေရိကန်စစ်တပ်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ရေနံထွက်ပစ္စည်း အများဆုံးသုံးစွဲသူဖြစ်သည်။ Brown University မှ စစ်ပွဲကုန်ကျစရိတ်များ ပရောဂျက်သည် "ပင်တဂွန်လောင်စာအသုံးပြုမှု၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် စစ်ပွဲကုန်ကျစရိတ်များ" ခေါင်းစဉ်ဖြင့် 2019 ခုနှစ်တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အစီရင်ခံစာတစ်ခုတွင် အမေရိကန်စစ်တပ်၏ ကာဗွန်ထုတ်လွှတ်မှုသည် ဥရောပနိုင်ငံအများစုထက် ကြီးမားကြောင်း ပြသခဲ့သည်။ နိုင်ငံအများအပြားသည် ကာဗွန်လော့ခ်ချခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး လျင်မြန်သော ကာဗွန်ထုတ်လုပ်မှုကို တားဆီးမည့် တိုက်လေယာဉ်များ၊ စစ်သင်္ဘောများနှင့် သံချပ်ကာယာဉ်များကဲ့သို့သော ရုပ်ကြွင်းလောင်စာစွမ်းအင်သုံး လက်နက်စနစ်သစ်များတွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံနေကြသည်။ သို့သော်လည်း ၎င်းတို့တွင် စစ်တပ်၏ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုကို ထေမိပြီး ကာဗွန်ကြားနေမှုကို 2050 ခုနှစ်တွင် ရရှိရန် လုံလောက်သော အစီအစဉ်များ မရှိပေ။ UNFCCC သည် လာမည့် COP ၏ အစီအစဉ်တွင် စစ်ရေးနှင့် စစ်ထုတ်လွှတ်မှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို ထည့်သွင်းပေးရန် တောင်းဆိုထားသည်။
စတော့ဟုမ်း နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေး သုတေသနဌာန (SIPRI) ၏ အဆိုအရ ယမန်နှစ်က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စစ်အသုံးစရိတ်သည် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂.၁ ထရီလီယံ (USD) အထိ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ အမေရိကန်၊ တရုတ်၊ အိန္ဒိယ၊ ဗြိတိန်နှင့် ရုရှားတို့ဖြစ်သည်။ 2.1 ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်သည် ၎င်း၏စစ်တပ်အတွက် ဒေါ်လာ 2021 ဘီလီယံသုံးစွဲခဲ့ပြီး ၎င်းသည် ကမ္ဘာ့စစ်အသုံးစရိတ်၏ 801% နှင့် နောက်ထပ်ကိုးနိုင်ငံပေါင်းစည်းထားသည်ထက် ပိုများသည်။ ယခုနှစ်တွင် ဘိုင်ဒင်အစိုးရသည် အမေရိကန် စစ်အသုံးစရိတ်ကို စံချိန်တင် အမြင့်ဆုံး ဒေါ်လာ ၈၄၀ ဘီလီယံအထိ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုအတွက် တာဝန်ရှိသော သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကာကွယ်ရေးအေဂျင်စီအတွက် အမေရိကန်ဘတ်ဂျက်မှာ ဒေါ်လာ ၉ ဒသမ ၅ ဘီလီယံသာရှိသည်။ ဗြိတိန်အစိုးရသည် 40 ခုနှစ်တွင် စစ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို စတာလင်ပေါင် 840 ဘီလီယံအထိ နှစ်ဆတိုးရန် စီစဉ်ထားသည်။ ပိုဆိုးသည်မှာ ယူကရိန်းသို့ လက်နက်များပိုမိုသုံးစွဲရန် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် နိုင်ငံခြားအကူအညီများမှ ရန်ပုံငွေဖြတ်တောက်မည်ဟု ဗြိတိန်အစိုးရက ကြေညာခဲ့သည်။ ဂျာမနီသည် ၎င်း၏ စစ်ရေးအသုံးစရိတ်အတွက် ယူရို 9.5 ဘီလီယံ တိုးမြှင့်မည်ဟုလည်း ကြေညာခဲ့သည်။ နောက်ဆုံး ဖက်ဒရယ်ဘတ်ဂျက်တွင် ကနေဒါသည် ၎င်း၏ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို လာမည့်ငါးနှစ်အတွင်း တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ ၃၅ ဘီလီယံဖြင့် မြှင့်တင်ခဲ့သည်။ မြောက်အတ္တလန္တိတ်စာချုပ်အဖွဲ့ (NATO) အဖွဲ့ဝင်များသည် GDP လျာထားချက် ၂ ရာခိုင်နှုန်းပြည့်မီရန် စစ်ရေးအသုံးစရိတ်ကို တိုးမြှင့်လျက်ရှိသည်။ နေတိုး၏နောက်ဆုံးထွက်ကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်အစီရင်ခံစာတွင် ၎င်း၏အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံသုံးဆယ်အတွက် စစ်ရေးအသုံးစရိတ်သည် လွန်ခဲ့သည့် 100 နှစ်အတွင်း ဒေါ်လာ 2030 ဘီလီယံမှ တစ်နှစ်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ 100 ထရီလီယံအထိ သိသိသာသာ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ကမ္ဘာ့စစ်အသုံးစရိတ်၏ 35% (ဇယား 8) ဖြစ်သည်။ ဤတိုးမြှင့်မှုသည် တစ်နှစ်လျှင် ဒေါ်လာ ၂၁၁ ဘီလီယံကျော်ရှိပြီး ရာသီဥတုဆိုင်ရာဘဏ္ဍာရေးကတိကဝတ်ထက် နှစ်ဆပိုများသည်။
ကိုပင်ဟေဂင်တွင် 2009 ခုနှစ် COP 15 တွင် ချမ်းသာသော အနောက်နိုင်ငံများသည် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းနှင့်လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ကူညီရန် 100 ခုနှစ်တွင် နှစ်စဉ်ရန်ပုံငွေ $2020 ဘီလီယံကို ထူထောင်ရန် ကတိကဝတ်ပြုခဲ့ကြသော်လည်း ဤရည်မှန်းချက်ကို မပြည့်မီခဲ့ပေ။ ကနေဒါနဲ့ ဂျာမနီတို့က ဦးဆောင်တဲ့ အနောက်နိုင်ငံတွေက ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရာမှာ ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံတွေကို ကူညီပေးဖို့ Green Climate Fund (GCF) က နှစ်စဉ် ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၁၀၀ စုဆောင်းဖို့ ကတိကဝတ်တွေကို ပြည့်မီဖို့ 2023 ခုနှစ်အထိ အချိန်ယူရမယ်လို့ ကတိကဝတ်တွေကို ပြည့်မီဖို့ 100 ခုနှစ်အထိ အချိန်ယူရမယ်လို့ ကြေငြာခဲ့ပါတယ်။ . ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများသည် အကျပ်အတည်းအတွက် တာဝန်အနည်းဆုံးဖြစ်သော်လည်း ရာသီဥတုကြောင့် ပြင်းထန်သော ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များကြောင့် အပြင်းထန်ဆုံး ထိခိုက်ခံစားရပြီး လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန်နှင့် ဆုံးရှုံးမှုနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများအတွက် လုံလောက်သောဘဏ္ဍာငွေ အရေးပေါ်လိုအပ်နေပါသည်။
Glasgow ရှိ COP 26 တွင် ချမ်းသာသောနိုင်ငံများသည် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ရန်ပုံငွေနှစ်ဆတိုးရန် သဘောတူညီခဲ့ကြသော်လည်း ထိုသို့လုပ်ဆောင်ရန် ပျက်ကွက်ခဲ့ပြီး ဆုံးရှုံးမှုနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများအတွက် ရန်ပုံငွေအတွက် သဘောတူညီခဲ့ခြင်း မရှိပေ။ ယခုနှစ်သြဂုတ်လတွင်၊ GCF သည် နိုင်ငံများမှ ဒုတိယအကြိမ် ပြန်လည်ဖြည့်တင်းခြင်းအတွက် ၎င်း၏လှုပ်ရှားမှုကို စတင်ခဲ့သည်။ ဤရန်ပုံငွေသည် ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်ရည်ရှိရေးနှင့် ကျား-မ တုံ့ပြန်မှုနှင့် ထိခိုက်လွယ်သောအသိုင်းအဝိုင်းများအတွက် ပစ်မှတ်ထားသည့် တရားမျှတသောအကူးအပြောင်းအတွက် အရေးကြီးပါသည်။ ရာသီဥတုတရားမျှတမှုအတွက် အရင်းအမြစ်များကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်သုံးမည့်အစား ယခုနှစ်တွင် အနောက်နိုင်ငံများသည် လက်နက်နှင့် စစ်ပွဲအတွက် လူထုအသုံးစရိတ်ကို လျင်မြန်စွာ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ UNFCCC သည် ရာသီဥတုဆိုင်ရာ ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များ- GCF၊ လိုက်လျောညီထွေဖြစ်စေရန် ရန်ပုံငွေနှင့် ဆုံးရှုံးမှုနှင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ရေး အဆောက်အအုံများအတွက် ရန်ပုံငွေရင်းမြစ်အဖြစ် စစ်အသုံးစရိတ်ကိစ္စကို မြှင့်တင်ရန် ကျွန်ုပ်တို့ တောင်းဆိုပါသည်။
စက်တင်ဘာလတွင် ကုလသမဂ္ဂ၌ ပြုလုပ်သော အထွေထွေ စကားစစ်ထိုးပွဲအတွင်း နိုင်ငံအများအပြားမှ ခေါင်းဆောင်များသည် စစ်အသုံးစရိတ်များကို ရှုတ်ချခဲ့ကြပြီး ရာသီဥတု အကျပ်အတည်းနှင့် ဆက်စပ်ပတ်သက်နေပါသည်။ ဆော်လမွန်ကျွန်းစု၏ ၀န်ကြီးချုပ် Manasseh Sogavare က "ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို တိုက်ဖျက်ခြင်းထက် စစ်ပွဲများတွင် အရင်းအမြစ်များကို ပိုမိုသုံးစွဲရသည်မှာ အလွန်ကံမကောင်းလှပေ" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ကော်စတာရီကာ နိုင်ငံခြားရေး ၀န်ကြီး Arnaldo André-Tinoco က အမှာစကား ပြောကြားခဲ့ပါသည်။
“သန်းပေါင်းများစွာသောလူများသည် ၎င်းတို့၏အသက်ကိုကယ်တင်ရန် ကာကွယ်ဆေး၊ ဆေးဝါးများ သို့မဟုတ် အစားအစာများကို စောင့်ဆိုင်းနေသော်လည်း အချမ်းသာဆုံးနိုင်ငံများသည် လူတို့၏ကျန်းမာရေး၊ ရာသီဥတု၊ ကျန်းမာရေးနှင့် သာတူညီမျှပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် လက်နက်ပစ္စည်းများကို ဦးစားပေး၍ ၎င်းတို့၏အရင်းအမြစ်များကို ဆက်လက်ဦးစားပေးလုပ်ဆောင်နေကြသည်မှာ စိတ်ကူးမယဉ်နိုင်ပေ။ 2021 ခုနှစ်တွင်၊ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာစစ်အသုံးစရိတ်သည် သမိုင်းတွင်ကျွန်ုပ်တို့မြင်ဖူးသမျှ အမြင့်ဆုံးပမာဏသို့ရောက်ရှိရန် သတ္တမနှစ်ဆက်တိုက်ဆက်တိုက်တိုးလာခဲ့သည်။ ယနေ့တွင် Costa Rica သည် စစ်အသုံးစရိတ်ကို တဖြည်းဖြည်းနှင့် စဉ်ဆက်မပြတ် လျှော့ချရန် ၎င်း၏ တောင်းဆိုချက်ကို ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏လက်နက်များ များများထုတ်လုပ်နိုင်လေလေ၊ စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် ထိန်းချုပ်မှုတွင် ကျွန်ုပ်တို့၏ အကောင်းဆုံးကြိုးစားအားထုတ်မှုများပင် လွတ်မြောက်လေလေဖြစ်သည်။ လက်နက်နှင့် စစ်ပွဲများမှ ရရှိမည့် အမြတ်များထက် လူများနှင့် ကမ္ဘာမြေကြီး၏ ဘဝနှင့် သုခချမ်းသာကို ဦးစားပေးခြင်းအကြောင်းဖြစ်သည်။”
ကော်စတာရီကာသည် ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် ၎င်း၏စစ်တပ်ကို ဖျက်သိမ်းလိုက်ကြောင်း သတိပြုရန် အရေးကြီးသည်။ လွန်ခဲ့သည့်နှစ်ပေါင်း 1949 ကျော်က စစ်မဲ့လမ်းကြောင်းသည် ကော်စတာရီကာကို ကာဗွန်ရှင်းလင်းရေးနှင့် ဇီဝမျိုးစုံမျိုးကွဲစကားဝိုင်းတွင် ခေါင်းဆောင်တစ်ဦးဖြစ်လာစေခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က COP 70 တွင် Costa Rica သည် "Beyond Oil and Gas Alliance" ကို စတင်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားအများစုကို ပြန်လည်ပြည့်ဖြိုးမြဲစွမ်းအင်များဖြင့် စွမ်းအင်ပေးနိုင်ခဲ့သည်။ ယခုနှစ် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေဆွေးနွေးပွဲ၌ ကိုလံဘီယာသမ္မတ Gustavo Petro Urrego က ယူကရိန်း၊ အီရတ်၊ လစ်ဗျားနှင့် ဆီးရီးယားရှိ စစ်ပွဲများသည် စစ်ပွဲများသည် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခြင်းမပြုရန် အကြောင်းပြချက်တစ်ခုအဖြစ် စောဒကတက်ခဲ့သည်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ်၊ စစ်ပွဲနှင့် ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းများ၏ အပြန်အလှန်ဆက်နွယ်နေသော ပြဿနာများကို UNFCCC မှ တိုက်ရိုက်ရင်ဆိုင်ဖြေရှင်းရန် ကျွန်ုပ်တို့တောင်းဆိုပါသည်။
ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က သိပ္ပံပညာရှင်များဖြစ်သော ဒေါက်တာ Carlo Rovelli နှင့် ဒေါက်တာ Matteo Smerlak တို့သည် Global Peace Dividend Initiative ကို ပူးတွဲတည်ထောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ မကြာသေးမီက ဆောင်းပါးတွင် “A Small Cut in World Military Spending Can Help Fund Can Help Fund Climate, Health and Poverty Solutions” ဟူသော Scientific American တွင် ထုတ်ဝေသော နိုင်ငံများသည် နှစ်စဉ် ဒေါ်လာ ၂ ထရီလီယံမှ “ကမ္ဘာ့လက်နက်ပြိုင်ဆိုင်မှုတွင် နှစ်စဉ် အလဟသ ဆုံးရှုံးခဲ့ရသည်” ကို Green သို့ ပြန်ညွှန်းသင့်သည်ဟု ငြင်းဆိုခဲ့ကြသည်။ ရာသီဥတုရန်ပုံငွေ (GCF) နှင့် အခြားသော ဖွံ့ဖြိုးရေးရန်ပုံငွေများ။ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ စစ်ရေးအသုံးစရိတ်များကို လျှော့ချခြင်းနှင့် ပြန်လည်ခွဲဝေပေးခြင်းတို့သည် ကမ္ဘာကြီးပူနွေးလာမှုကို ၁.၅ ဒီဂရီအထိ ကန့်သတ်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ ရာသီဥတုအကျပ်အတည်းတွင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ ဓာတ်ငွေ့ထုတ်လွှတ်မှုနှင့် စစ်ရေးအသုံးစရိတ်များအကြောင်း အသိပညာပေးရန်အတွက် သင်၏ရုံးကို အသုံးပြုရန် UNFCCC အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရုံးကို ကျွန်ုပ်တို့ တောင်းဆိုထားသည်။ ဤပြဿနာများကို လာမည့် COP အစီအစဉ်တွင် ထည့်သွင်းပြီး အထူးလေ့လာမှုနှင့် အများသူငှာ အစီရင်ခံစာကို ကော်မရှင်ဖွဲ့ရန် ကျွန်ုပ်တို့ တောင်းဆိုပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် ကပ်ဘေးရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုကို ရှောင်လွှဲရန် အလေးအနက်ဆောင်ရွက်ပါက ကာဗွန်အများသုံး လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခနှင့် စစ်အသုံးစရိတ်များ မြင့်တက်လာမှုကို လျစ်လျူရှု၍မရနိုင်တော့ပါ။
နောက်ဆုံးအနေနဲ့၊ ငြိမ်းချမ်းရေး၊ လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေးနဲ့ စစ်မဲ့ရေးဟာ လျော့ပါးသက်သာစေရေး၊ အသွင်ပြောင်း လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင်၊ ရာသီဥတုမျှတရေးတို့အတွက် အရေးကြီးတယ်လို့ ကျွန်ုပ်တို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် သင့်အား လက်တွေ့ကျကျ တွေ့ဆုံရန် အခွင့်အရေးတစ်ရပ်ကို ကြိုဆိုမည်ဖြစ်ကာ အထက်ဖော်ပြပါ WILPF ရုံး၏ ဆက်သွယ်ရန်အချက်အလက်မှတစ်ဆင့် ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်နိုင်ပါသည်။ WILPF သည် COP 27 သို့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကိုလည်း စေလွှတ်မည်ဖြစ်ပြီး အီဂျစ်တွင် သင်နှင့်လူချင်းတွေ့ဆုံခွင့်ရသည့်အတွက် ဝမ်းမြောက်မိပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏စာပါအချက်အလက်များအတွက် ကျွန်ုပ်တို့၏အဖွဲ့အစည်းများနှင့် အရင်းအမြစ်များအကြောင်း နောက်ထပ်အချက်အလက်များကို အောက်တွင်ဖော်ပြထားပါသည်။ သင့်အဖြေကို ကျွန်ုပ်တို့ စောင့်မျှော်နေပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကို သင့်အာရုံစိုက်မှုအတွက် ကျေးဇူးတင်ပါသည်။
ရိုးသားစွာ,
Madeleine Rees
အတွင်းရေးမှူးချုပ်
ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့်လွတ်မြောက်ရေးတို့အတွက်အမျိုးသမီးများနေ့နိုင်ငံတကာလိဂ်
Sean Conner
International Peace Bureau အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ
David Swanson ပူးတွဲတည်ထောင်သူနှင့် အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ
World BEYOND War
ကျွန်ုပ်တို့၏အဖွဲ့အစည်းအကြောင်း-
Women's International League for Peace and Freedom (WILPF) - WILPF သည် ညီအစ်မ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၊ ကွန်ရက်များ၊ မဟာမိတ်များ၊ ပလက်ဖောင်းများ၊ ပလက်ဖောင်းများနှင့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများနှင့် စည်းလုံးညီညွတ်စွာ ပူးပေါင်းလုပ်ဆောင်သည့် အဖွဲ့ဝင်အခြေပြု အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ WILPF သည် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ နိုင်ငံပေါင်း 40 ကျော်နှင့် မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းများတွင် အဖွဲ့ဝင်ကဏ္ဍများနှင့် အဖွဲ့များရှိပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏ဌာနချုပ်သည် ဂျီနီဗာတွင် အခြေစိုက်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ မျှော်မှန်းချက်သည် လွတ်လပ်မှု၊ တရားမျှတမှု၊ အကြမ်းမဖက်မှု၊ လူ့အခွင့်အရေးနှင့် လူသားအားလုံးအတွက် တန်းတူညီမျှမှု၏ အခြေခံအုတ်မြစ်များပေါ်တွင် တည်ဆောက်ထားသော ထာဝရငြိမ်းချမ်းရေးကမ္ဘာကြီးတစ်ခုဖြစ်ပြီး လူသား၊ ကမ္ဘာနှင့် ၎င်း၏အခြားနေထိုင်သူအားလုံး သဟဇာတဖြစ်စွာ ရှင်သန်ကြီးထွားလျက်ရှိသည်။ WILPF တွင် New York အခြေစိုက် Reaching Critical Will ကို အခြေခံထားသော လက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး အစီအစဉ်တစ်ခု ရှိသည်- https://www.reachingcriticalwill.org/ WILPF ၏ နောက်ထပ်အချက်အလက်များ- www.wilpf.org
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာငြိမ်းချမ်းရေးဗျူရို (IPB) - အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာငြိမ်းချမ်းရေးဗျူရိုသည် စစ်မရှိသောကမ္ဘာ့အမြင်အတွက် ရည်စူးထားသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏ လက်ရှိ အဓိက ပရိုဂရမ်သည် စဉ်ဆက်မပြတ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အတွက် လက်နက် ဖျက်သိမ်းရေး ကို ဗဟိုပြုပြီး ဤအထဲမှာ ကျွန်ုပ်တို့၏ အဓိက အာရုံစိုက်မှုမှာ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အသုံးစရိတ်များ ခွဲဝေချထားရေး ပေါ်တွင်သာ အဓိက ဖြစ်သည်။ စစ်ဘက်ကဏ္ဍအတွက် ရံပုံငွေလျှော့ချခြင်းဖြင့် လူမှုပရောဂျက်များအတွက် ပြည်တွင်း၌ဖြစ်စေ ပြည်ပမှ ငွေအများအပြား ထုတ်လွှတ်နိုင်မည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ယုံကြည်သည်၊ ၎င်းသည် စစ်မှန်သော လူသားတို့၏ လိုအပ်ချက်များနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို ကာကွယ်ရေးတို့ကို ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်မည်ဟု ကျွန်ုပ်တို့ ယုံကြည်ပါသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင်၊ ကျွန်ုပ်တို့သည် လက်နက်ဖြုတ်သိမ်းရေး လှုပ်ရှားမှုများစွာကို ပံ့ပိုးပေးပြီး လက်နက်နှင့် ပဋိပက္ခများ၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ အတိုင်းအတာအချက်အလက်များကို ပံ့ပိုးပေးပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏နျူကလီးယားလက်နက်ဖျက်သိမ်းရေး လှုပ်ရှားမှုကို ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် စတင်ခဲ့သည်။ နိုင်ငံပေါင်း 1980 ရှိ ကျွန်ုပ်တို့၏အဖွဲ့ဝင်အဖွဲ့အစည်း 300 သည် တစ်ဦးချင်းအဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကွန်ရက်ကိုဖွဲ့စည်းကာ ဘုံအကြောင်းတရားတစ်ခုတွင် အသိပညာနှင့် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုအတွေ့အကြုံများကို အတူတကွယူဆောင်လာပါသည်။ ခိုင်မာသောအရပ်ဘက်လူ့အဖွဲ့အစည်းလှုပ်ရှားမှုများတည်ဆောက်ရန်အတွက် အလားတူကိစ္စရပ်များတွင် လုပ်ဆောင်နေသော ကျွမ်းကျင်သူများနှင့် ထောက်ခံအားပေးသူများကို ချိတ်ဆက်ထားပါသည်။ လွန်ခဲ့သောဆယ်စုနှစ်တစ်ခုက IPB သည် စစ်အသုံးစရိတ်ဆိုင်ရာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုကို https://www.ipb.org/global-campaign-on-military-spending/ အရေးပေါ်လူမှုရေးနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များကို လျှော့ချရန်နှင့် ပြန်လည်ခွဲဝေပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ နောက်ထပ်အချက်အလက်များ- www.ipb.org
World BEYOND War (WBW): World BEYOND War စစ်ပွဲကိုအဆုံးသတ်ကာရုံနှင့်ရေရှည်တည်တံ့သောငြိမ်းချမ်းရေးကိုမြဲမြံစေမယ့်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာအကြမ်းမဖက်လှုပ်ရှားမှုဖြစ်ပါတယ်။ ကျနော်တို့စစ်အဆုံးသတ်ရေးများအတွက်လူကြိုက်များထောက်ခံမှု၏အသိအမြင်ကိုဖန်တီးရန်နှင့်နောက်ထပ်ကြောင်းထောက်ခံမှုဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ဖို့ရည်ရွယ်။ ကျနော်တို့ရုံမဆိုအထူးသဖြင့်စစ်ပွဲတားဆီးပေမယ်တစ်ခုလုံးကိုအဖွဲ့အစည်းဖျက်သိမ်းခြင်းမစိတ်ကူးတိုးဖို့အလုပ်လုပ်ကြသည်။ ကျနော်တို့ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး၏အကြမ်းမဖက်နည်းလမ်းသွေးထွက်သံယို၏အရပျကိုယူသောငြိမ်းချမ်းရေးတစ်ဦးနှင့်အတူစစ်တစ်ဦးယဉ်ကျေးမှုကိုအစားထိုးကြိုးစားကြသည်။ World BEYOND War ဇန်နဝါရီ 1 ရက်၊ 2014 တွင် စတင်ခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့တွင် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းရှိ အခန်းများနှင့် တွဲဖက်များရှိသည်။ WBW သည် “COP27- ရာသီဥတု သဘောတူညီချက်မှ စစ်ရေးညစ်ညမ်းမှုကို ရပ်တန့်ခြင်းအား ရပ်တန့်ရန်” ဟူသော ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အသနားခံစာတစ်စောင်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်- https://worldbeyondwar.org/cop27/ WBW ၏ နောက်ထပ်အချက်အလက်များကို ဤနေရာတွင် ကြည့်ရှုနိုင်သည်- https://worldbeyondwar.org/
Source:
ကနေဒါနှင့် ဂျာမနီ (၂၀၂၁) "ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေး ပို့ဆောင်မှု အစီအစဉ်- US $2021 ဘီလီယံ ရည်မှန်းချက် ပြည့်မီခြင်း"- https://ukcop100.org/wp-content/uploads/26/2021/Climate-Finance-Delivery-Plan-10.pdf
ပဋိပက္ခနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးဌာန (2021) "ရေဒါအောက်တွင်- EU ၏ စစ်ရေးကဏ္ဍများ၏ ကာဗွန်ခြေရာပုံ"- https://ceobs.org/wp-content/uploads/2021/02/Under-the-radar_the-carbon-footprint- of-the-EUs-military-sectors.pdf
Crawford, N. (2019) "ပင်တဂွန်လောင်စာအသုံးပြုမှု၊ ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် စစ်ပွဲကုန်ကျစရိတ်များ"-
https://watson.brown.edu/costsofwar/papers/ClimateChangeandCostofWar Global Peace Dividend Initiative: https://peace-dividend.org/about
Mathiesen၊ Karl (2022) "ယူကရိန်းအတွက် လက်နက်များဝယ်ယူရန် ရာသီဥတုနှင့် အကူအညီငွေများကို ယူကေအသုံးပြုရန်" Politico- https://www.politico.eu/article/uk-use-climate-aid-cash-buy-weapon-ukraine /
မြောက်အတ္တလန္တိတ်စာချုပ်အဖွဲ့ (2022) နေတိုးကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်အစီရင်ခံစာ၊ ဇွန်လ 2022-
OECD (2021) "2021-2025 ခုနှစ်တွင် ဖွံ့ဖြိုးပြီးနိုင်ငံများမှ ပံ့ပိုးပေးသော ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ ရှေ့ပြေးအခြေအနေများ- နည်းပညာမှတ်စု"- https://www.oecd-ilibrary.org/docserver/a53aac3b- en.pdf?expires=1662416616&id =id&accname=guest&checksum=655B79E12E987B035379B2F08249 7ABF
Rovelli, C. and Smerlak, M. (2022) “ကမ္ဘာ့စစ်အသုံးစရိတ်အတွက် အနည်းငယ်ဖြတ်တောက်ခြင်းသည် ရာသီဥတု၊ ကျန်းမာရေးနှင့် ဆင်းရဲမွဲတေမှုဖြေရှင်းချက်များအတွက် ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့ကူညီနိုင်သည်” သိပ္ပံနည်းကျ အမေရိကန်- https://www.scientificamerican.com/article/a-small- ကမ္ဘာ-စစ်-အသုံးစရိတ်-ကူညီနိုင်-ရန်ပုံငွေ-ရာသီဥတု-ကျန်းမာရေး-နှင့်-ဆင်းရဲမွဲတေမှု-ဖြေရှင်းနည်းများ/
Sabbagh, D. (2022) "ယူကေကာကွယ်ရေးအသုံးစရိတ်သည် 100 ခုနှစ်တွင် ပေါင် 2030 ဘီလီယံအထိ နှစ်ဆတိုးလာမည်ဟု ဝန်ကြီးကပြောသည်" ဟု The Guardian- https://www.theguardian.com/politics/2022/sep/25/uk-defence-spending- to-double-to-100m-by- 2030-ဟု-ဝန်ကြီး
စတော့ဟုမ်းအပြည်ပြည်ဆိုင်ရာငြိမ်းချမ်းရေးသုတေသနဌာန (2022) ကမ္ဘာ့စစ်အသုံးစရိတ်အတွက် လမ်းကြောင်းများ၊ 2021-
ကုလသမဂ္ဂပတ်ဝန်းကျင်အစီအစဉ် (2021)- သဘာဝဘဏ္ဍာရေးအခြေအနေ https://www.unep.org/resources/state-finance-nature
UNFCCC (2022) ရာသီဥတုဘဏ္ဍာရေး- https://unfccc.int/topics/climate-finance/the-big-picture/climate- finance-in-the-negotiations/climate-finance
ကုလသမဂ္ဂ (၂၀၂၂) အထွေထွေ ဆွေးနွေးပွဲ၊ အထွေထွေညီလာခံ၊ စက်တင်ဘာ ၂၀-၂၆- https://gadebate.un.org/en
