နိုင်ငံတကာ ဘက်မလိုက်မှု ပရောဂျက်တစ်ခု စတင်သည်။

စစ်ပြန်များကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာငြိမ်းချမ်းရေးကွန်ရက် (VGPN) မှ အစပြုခဲ့သည်။ www.vgpn.orgဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်၊ ၂၀၂၂

စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးချိန်မှစ၍ အဖိုးတန် အရင်းအမြစ်များကို သိမ်းပိုက်ရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် အမေရိကန်နှင့် ၎င်း၏ နေတိုးနှင့် အခြားသော မဟာမိတ်များက နိုင်ငံတကာ ဥပဒေများနှင့် ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်ကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ချိုးဖောက်မှုဖြင့် စစ်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ရန်လိုသည့်စစ်ပွဲများအားလုံးသည် နိုင်ငံတော်မူဝါဒလက်နက်အဖြစ် စစ်ပွဲကိုချေမှုန်းရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ဘက်စုံသဘောတူညီချက်ဖြစ်သည့် Kellogg-Briand-Pact၊ သြဂုတ် ၂၇၊ ၁၉၂၈ အပါအဝင် နိုင်ငံတကာဥပဒေများအောက်တွင် တရားမဝင်ကြောင်း သိရသည်။

ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်းသည် Musketeers သုံးဦးကဲ့သို့ ခပ်ဆင်ဆင်တူသော ပိုမိုလက်တွေ့ကျသော 'စုပေါင်းလုံခြုံရေး' စနစ်တစ်ခုကို ရွေးချယ်ခဲ့သည်—အားလုံးအတွက်၊ တစ်ခုအတွက်၊ စစ်သား ၃ ဦးသည် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် သို့မဟုတ် ထိန်းကျောင်းရန် တာဝန်ပေးသည့် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်ငါးဦးဟု လူသိများသော ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်ငါးဦး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ အမေရိကန်သည် WW 2 နှောင်းပိုင်းတွင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ခဲ့သည်။ ဂျပန်အရပ်သားများအား ၎င်း၏အာဏာကို ကမ္ဘာအနှံ့အပြားတွင် ပြသရန် အဓိကအားဖြင့် အဏုမြူလက်နက်များကို မလိုအပ်ဘဲ အသုံးပြုခဲ့သည်။ မည်သည့်စံနှုန်းဖြင့်မဆို ဤသည်မှာ ပြင်းထန်သော စစ်ရာဇ၀တ်မှုဖြစ်သည်။ USSR သည် ၎င်း၏ ပထမဆုံး အဏုမြူဗုံးကို ၁၉၄၉ ခုနှစ်တွင် ဖောက်ခွဲခဲ့ပြီး စိတ်ကြွ နိုင်ငံတကာ ပါဝါစနစ်၏ လက်တွေ့ဘဝ ကို ပြသခဲ့သည်။

ဒီ 21 ခုနှစ်တွင်^st ရာစုနှစ်များအတွင်း အသုံးပြုမှု၊ ခြိမ်းခြောက်မှု၊ သို့မဟုတ် နျူကလီးယားလက်နက်များ လက်ဝယ်ပိုင်ဆိုင်ခြင်းကိုပင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုပုံစံအဖြစ် သတ်မှတ်သင့်သည်။ 1950 ခုနှစ်တွင် US သည် UN Security Council (UNSC) မှ USS ၏ယာယီပျက်ကွက်ခြင်းကိုအခွင့်ကောင်းယူ၍ UNSC Resolution 82 ကိုဖြတ်၍ မြောက်ကိုရီးယားကိုစစ်ကြေငြာခြင်း၏အကျိုးသက်ရောက်မှုကိုရယူခဲ့ပြီး ထိုစစ်ပွဲသည် ကုလသမဂ္ဂအလံအောက်တွင် ဆင်နွှဲခဲ့သည်။ ယင်းက စစ်အေးတိုက်ပွဲကို အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဖြိုခွင်းကာ ကုလသမဂ္ဂ၏ အခန်းကဏ္ဍနှင့် အထူးသဖြင့် ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ယိုယွင်းပျက်ပြားစေပြီး၊ အုပ်ချုပ်မှုနှင့် အင်အားအလွဲသုံးစားမှုတို့သည် နိုင်ငံတကာဥပဒေစိုးမိုးရေးကို လွှမ်းမိုးသွားခဲ့သည်။

ဤအခြေအနေသည် 1989 ခုနှစ် စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးပြီးနောက် ငြိမ်းချမ်းစွာ ဖြေရှင်းနိုင်သင့်သော်လည်း အမေရိကန် ခေါင်းဆောင်များက အမေရိကန်ကို ကမ္ဘာပေါ်တွင် တစ်ဖန် တစ်ဖက်စွန်းရောက် အင်အားအကြီးဆုံး နိုင်ငံအဖြစ် ယူဆကာ ယင်းကို အပြည့်အဝ အသုံးချရန် လှုံ့ဆော်ခဲ့သည်။ ယခုအခါ မလိုအပ်တော့သော နေတိုးအဖွဲ့မှ နုတ်ထွက်မည့်အစား ဝါဆောစာချုပ်မှ အနားယူသွားမည့်အစား အမေရိကန်ဦးဆောင်သော နေတိုးသည် ရုရှားခေါင်းဆောင် Gorbachev ထံ NATO ကို ယခင်ဝါဆောစာချုပ်နိုင်ငံများသို့ ချဲ့ထွင်ခြင်းမပြုရန် လျစ်လျူရှုခဲ့သည်။

ယခုပြဿနာမှာ ယူကေနှင့် ပြင်သစ်တို့က ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသော အမေရိကန်သည် ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ (UNSC) ၏ အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်ငါးနိုင်ငံအနက် အများစုဖြစ်ပြီး UNSC ဆုံးဖြတ်ချက်အားလုံးအပေါ် ဗီတိုအာဏာဖြင့် ကိုင်ဆောင်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ တရုတ်နှင့် ရုရှားတို့သည် UNSC ဆုံးဖြတ်ချက်များကို ဗီတိုအာဏာသုံးနိုင်သောကြောင့် အရေးကြီးသော နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေး ဆုံးဖြတ်ချက်များ လိုအပ်နေချိန်တွင် UNSC သည် အပြီးတိုင် ပိတ်ဆို့လုနီးပါး ဖြစ်နေပြီဖြစ်သည်။ ယင်းကြောင့် အဆိုပါ UNSC အမြဲတမ်းအဖွဲ့ဝင်ငါးဦး (P5) သည် အပြစ်ပေးခံရခြင်း နှင့် ၎င်းတို့အား ထောက်ထားရမည့် ကုလသမဂ္ဂ ပဋိညာဉ်စာတမ်းကို ချိုးဖောက်ခြင်း ဖြင့် လုပ်ဆောင်နိုင်စေခြင်း ၊ အကြောင်းမှာ ပိတ်ဆို့နေသော UNSC သည် ၎င်းတို့အား အပြစ်ပေး အရေးယူခြင်း မပြုနိုင်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးချိန်မှစ၍ နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို အလွဲသုံးစားလုပ်မှုများ၏ အဓိကကျူးလွန်သူမှာ နေတိုး P5 အဖွဲ့ဝင် သုံးဦးဖြစ်သည့် အမေရိကန်၊ ဗြိတိန်နှင့် ပြင်သစ်တို့ဖြစ်ပြီး အခြားနေတိုးအဖွဲ့ဝင်များနှင့် အခြားနေတိုးမဟာမိတ်များနှင့် ရုန်းရင်းဆန်ခတ်ဖြစ်ခဲ့သည်။

ယင်းကြောင့် ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင် ဆားဗီးယားစစ်ပွဲ၊ အာဖဂန်နစ္စတန် ၂၀၀၁ မှ ၂၀၂၁၊ အီရတ် ၂၀၀၃ မှ ၂၀၁၁ (?)၊ လစ်ဗျား ၂၀၁၁ ခုနှစ်တို့တွင် ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဆိုးရွားသောတရားမ၀င်စစ်ပွဲများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို ၎င်းတို့၏လက်သို့ ဆုပ်ကိုင်ထားပြီး ဖြစ်လာခဲ့သည်။ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အကြီးမားဆုံး ခြိမ်းခြောက်မှု။ အနောက်ဥရောပအတွက် စစ်မှန်သော လုံခြုံရေးကို ဖြည့်ဆည်းပေးမည့်အစား နေတိုးသည် နိုင်ငံတကာ အကာအကွယ်ပေးရေး ကွင်းတစ်ခု ဖြစ်လာသည်။ Nuremberg Principles သည် ကျူးကျော်စစ်ပွဲများကို တရားဥပဒေဖြင့် တားမြစ်ထားပြီး စစ်ပွဲများသည် ဂိမ်းတစ်မျိုးကဲ့သို့ စစ်ပွဲများကို ဆင်နွှဲပုံအား ထိန်းညှိရန် Geneva Conventions များက ရှာဖွေခဲ့သည်။ Carl von Clausewitz ၏စကားတွင် "စစ်ပွဲသည် နိုင်ငံရေးကို အခြားနည်းလမ်းဖြင့် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခြင်းဖြစ်သည်"။ စစ်ပွဲနှင့်ပတ်သက်သည့် ယင်းအမြင်များကို ပယ်ချရမည် ဖြစ်ပြီး စစ်ပွဲအတွက် သုံးစွဲသည့် ရင်းမြစ်အမြောက်အမြားနှင့် စစ်ပွဲများအတွက် ပြင်ဆင်မှုများသည် စစ်မှန်သော ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဖန်တီးခြင်းနှင့် ထိန်းသိမ်းခြင်းဆီသို့ လွှဲပြောင်းပေးရမည်ဖြစ်သည်။

သီအိုရီအရ၊ ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီမှသာလျှင် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအပေါ် စစ်ရေးအရ အရေးယူဆောင်ရွက်ခွင့်နှင့် စစ်မှန်သော နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းရန် ရည်ရွယ်ချက်အတွက်သာ လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံအများအပြားအသုံးပြုနေသည့် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်များတွင် ၎င်းတို့၏ ကျူးကျော်စစ်ပွဲများသည် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံများ၏ မိမိကိုယ်ကိုယ်ခုခံကာကွယ်ရန်အတွက် သို့မဟုတ် ၎င်းတို့၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားကို ကာကွယ်ရန် သို့မဟုတ် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အတုအယောင်များကြားဝင်စွက်ဖက်မှုများတွင် လိုအပ်သည်ဟု ဆိုကြသည်။

ရိုင်းစိုင်းသော စစ်အာဏာရှင်ဝါဒသည် လူသားမျိုးနွယ်ကိုယ်တိုင်နှင့် လူသားမျိုးနွယ်၏ လူနေမှုပတ်ဝန်းကျင်ကို မရေမတွက်နိုင်သော ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများ ဖြစ်ပေါ်စေသည့် ဤအန္တရာယ်ရှိသော အချိန်များတွင် လူသားမျိုးနွယ်အတွက် ရန်လိုသည့်တပ်များ တည်ရှိမနေသင့်ပါ။ NATO ကဲ့သို့သော နိုင်ငံအဆင့် အကြမ်းဖက်သမားများ အပါအဝင် စစ်ဘုရင်များ၊ နိုင်ငံတကာ ရာဇ၀တ်ကောင်များ၊ အာဏာရှင်များနှင့် အကြမ်းဖက်သမားများကို ကြီးမားသော လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုများ ကျူးလွန်ခြင်းနှင့် ကျွန်ုပ်တို့ကမ္ဘာမြေကြီးကို ဖျက်ဆီးခြင်းမှ တားဆီးရန်အတွက် စစ်မှန်သော ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များသည် လိုအပ်ပါသည်။ ယခင်က Warsaw Pact တပ်ဖွဲ့များသည် အရှေ့ဥရောပတွင် တရားမျှတမှုမရှိသော ရန်လိုသည့် လုပ်ရပ်များတွင် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ဥရောပနယ်ချဲ့နှင့် ကိုလိုနီအာဏာရှင်များသည် ၎င်းတို့၏ ယခင်ကိုလိုနီနယ်များတွင် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ရာဇ၀တ်မှုများစွာကို ကျူးလွန်ခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ ပဋိညာဉ်စာတမ်းသည် လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် ကျူးလွန်သည့် ရာဇ၀တ်မှုများကို အဆုံးသတ်စေမည့် နိုင်ငံတကာ တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ များစွာ တိုးတက်ကောင်းမွန်သော စနစ်အတွက် အခြေခံအုတ်မြစ်ဖြစ်ရန် ရည်ရွယ်ပါသည်။ အမေရိကန်နှင့် နေတိုးတို့၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်သောအင်အားဖြင့် တရားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို အစားထိုးခြင်းသည် ၎င်းတို့၏ အချုပ်အခြာအာဏာနှင့် လုံခြုံရေးကို ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံဖြစ်လာရန် နေတိုး၏ ရည်မှန်းချက်များဖြင့် ခြိမ်းခြောက်နေသည်ဟု ယူဆသော နိုင်ငံများက မလွှဲမရှောင်သာ အတုယူခံရမည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံငယ်များသည် ထိုသို့သောရန်လိုမှုမှကာကွယ်ရန် 1800 ခုနှစ်များတွင် ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေအယူအဆကို မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီး The Hague Convention V on Neutrality 1907 သည် ဘက်မလိုက်မှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေ၏ အဆုံးအဖြတ်အပိုင်းအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေဆဲဖြစ်သည်။ တစ်ချိန်တည်းတွင်၊ ဘက်မလိုက်မှုဆိုင်ရာ Hague ကွန်ဗင်းရှင်းကို ဓလေ့ထုံးတမ်းဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေအဖြစ် အသိအမှတ်ပြုထားပြီး၊ ဆိုလိုသည်မှာ ပြည်နယ်အားလုံးသည် ဤသဘောတူညီချက်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်း သို့မဟုတ် အတည်ပြုလက်မှတ်မထိုးထားလျှင်ပင် ၎င်း၏ပြဋ္ဌာန်းချက်များကို လိုက်နာရမည်ဖြစ်သည်။

L. Oppenheim နှင့် H. Lauterbach ကဲ့သို့သော နိုင်ငံတကာ ဥပဒေပညာရှင်များက စောဒကတက်ခဲ့ပြီး မည်သည့်စစ်ပွဲတွင်မဆို ရန်လိုသူမဟုတ်သော မည်သည့်နိုင်ငံကို ထိုစစ်ပွဲတွင် ကြားနေဟု ယူဆကာ အခြေခံမူများကို လိုက်နာကျင့်သုံးရန် လိုအပ်သည်ဟု စောဒကတက်ခဲ့သည်။ စစ်ပွဲအတွင်း ကြားနေရေး ကျင့်ထုံးများ။ ကြားနေနိုင်ငံများကို စစ်ရေးမဟာမိတ်များတွင် ပါဝင်ခြင်းမှ တားမြစ်ထားသော်လည်း စီးပွားရေး သို့မဟုတ် နိုင်ငံရေးမဟာမိတ်များတွင် ပါဝင်ခြင်းအား တားမြစ်ထားခြင်းမရှိပါ။ သို့သော်လည်း စီးပွားရေး ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုအား ရန်လိုသော စုပေါင်းဒဏ်ခတ်မှုပုံစံအဖြစ် တရားမျှတမှုမရှိစွာ အသုံးပြုခြင်းသည် အရပ်သားများ အထူးသဖြင့် ကလေးများအပေါ် ဆိုးရွားသော သက်ရောက်မှုများကြောင့် ရန်လိုမှုအဖြစ် သတ်မှတ်သင့်သည်။ စစ်မှန်သော မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ခြင်းမှလွဲ၍ စစ်မှန်သော ကာကွယ်ရေးမှလွဲ၍ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ စစ်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခြင်းအတွက်သာ ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများ အကျုံးဝင်ပါသည်။

ဥရောပနှင့် အခြားနေရာများတွင် ကြားနေရေးအလေ့အကျင့်နှင့် အသုံးချမှုများတွင် ကွဲလွဲမှုများစွာရှိသည်။ ဤကွဲပြားမှုများသည် လက်နက်ကြီးကြီးမားမားကြားနေရေးမှ လက်နက်မဲ့ကြားနေရေးအထိ ရောင်စဉ်တန်းတစ်ခုကို လွှမ်းခြုံထားသည်။ ကော်စတာရီကာကဲ့သို့သော နိုင်ငံအချို့တွင် စစ်တပ်လုံးဝမရှိပါ။ CIA အချက်အလက်စာအုပ်တွင် စစ်အင်အားမရှိသော နိုင်ငံ သို့မဟုတ် နယ်မြေ ၃၆ ခုကို စာရင်းပြုစုထားသော်လည်း ၎င်းတို့အနက် အနည်းငယ်မျှသာ အပြည့်အဝ လွတ်လပ်သောနိုင်ငံများအဖြစ် အရည်အချင်းပြည့်မီမည်ဖြစ်သည်။ ကော်စတာရီကာနိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့နိုင်ငံအား တိုက်ခိုက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ရန်အတွက် နိုင်ငံတကာဥပဒေစိုးမိုးရေးကို အားကိုးကြပြီး နိုင်ငံအသီးသီးမှ နိုင်ငံသားများသည် ၎င်းတို့ကိုယ်မိမိ ကာကွယ်ရန်အတွက် အမျိုးသားဥပဒေစိုးမိုးရေးကို အားကိုးကြသည်။ ပြည်နယ်များအတွင်း နိုင်ငံသားများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် ရဲတပ်ဖွဲ့ဝင်များသာ လိုအပ်ပြီး သေးငယ်သောနိုင်ငံများကို ရန်လိုသောနိုင်ငံများကို ကာကွယ်ရန်အတွက် နိုင်ငံတကာ ရဲများစနစ်တစ်ခု လိုအပ်ပါသည်။ ဤရည်ရွယ်ချက်အတွက် စစ်မှန်သော ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များ လိုအပ်ပါသည်။

နျူကလီးယားလက်နက်များ တီထွင်ဖြန့်ကျက်ခြင်းနှင့် အစုလိုက်အပြုံလိုက် ဖျက်ဆီးပစ်သည့် အခြားလက်နက်များဖြင့် အမေရိကန်၊ ရုရှားနှင့် တရုတ်တို့အပါအဝင် မည်သည့်နိုင်ငံမှ ၎င်းတို့နိုင်ငံနှင့် ၎င်းတို့၏နိုင်ငံသားများကို လွှမ်းမိုးခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ကြောင်း အာမခံနိုင်တော့မည်မဟုတ်ပေ။ ယင်းသီအိုရီသည် MAD ဟု အတိုကောက်ခေါ်ဝေါ်သော Mutually Assured Destruction ဟုခေါ်သော နိုင်ငံတကာလုံခြုံရေး၏ ရူးသွပ်သောသီအိုရီကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပြီး ဤသီအိုရီသည် နူကလီးယားစစ်ပွဲစတင်ရန် လုံလောက်သော မိုက်မဲမှု သို့မဟုတ် ရူးသွပ်စေမည့် အမျိုးသားခေါင်းဆောင်တစ်ဦးမျှမရှိဟု စောဒကတက်သည့် မှားယွင်းသောယုံကြည်ချက်အပေါ် အခြေခံထားသည်။ ၆ ရက်နေ့မှာ ဂျပန်နဲ့ နျူကလီးယားစစ်ပွဲ စတင်ခဲ့ပါတယ်။^th သြဂုတ်လ 1945 ။

ဆွစ်ဇာလန်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ကြားနေအရှိဆုံးနိုင်ငံဟု သတ်မှတ်ခံထားရသောကြောင့် ၂၀၀၂ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလ ၂ ရက်နေ့အထိ ကုလသမဂ္ဂတွင်ပင် မပါဝင်နိုင်ခဲ့ပေ။ သြစတြီးယားနှင့် ဖင်လန်ကဲ့သို့သော အခြားနိုင်ငံအချို့သည် ၎င်းတို့၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများတွင် ကြားနေရေးကို ပြဌာန်းထားသော်လည်း နှစ်ခုစလုံးတွင် ဖြစ်ရပ်များတွင်၊ ၂ ကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် ကြားနေရေးကို ချမှတ်ထားသောကြောင့် ၎င်းတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် ၎င်းတို့၏ ကြားနေအဆင့်အတန်းကို ချုပ်ငြိမ်းရန် ဦးတည်ရွေ့လျားနေပေလိမ့်မည်။ ဆွီဒင်၊ အိုင်ယာလန်၊ ဆိုက်ပရပ်စ်နှင့် မော်လ်တာတို့သည် အစိုးရမူဝါဒအရ ကြားနေဖြစ်ပြီး ထိုသို့သောကိစ္စများတွင် အစိုးရ၏ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် ၎င်းကို ပြောင်းလဲနိုင်သည်။ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေဆိုင်ရာ ကြားနေရေး သည် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးသမားများထက် နိုင်ငံ၏ ပြည်သူ မှ ဆုံးဖြတ်သော ဆုံးဖြတ်ချက် ဖြစ်သောကြောင့် ပိုမိုကောင်းမွန်သော ရွေးချယ်မှု ဖြစ်သောကြောင့် စစ်မှန်သော ကိုယ်ပိုင် ကာကွယ်ရေးမှ လွဲ၍ ကြားနေမှုကို စွန့်လွှတ်ပြီး စစ်တိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက် မှန်သမျှကို ပြည်လုံးကျွတ် ဆန္ဒခံယူပွဲ ဖြင့်သာ ပြုလုပ်နိုင်မည် ဖြစ်သည်။ .

အိုင်ယာလန်အစိုးရသည် အမေရိကန်စစ်တပ်အား Shannon လေဆိပ်အား အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ ကျူးကျော်စစ်များဆင်နွှဲရန် ရှေ့တန်းလေတပ်စခန်းအဖြစ် အသုံးပြုခွင့်ပေးခြင်းဖြင့် အိုင်ယာလန်အစိုးရသည် ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို ပြင်းထန်စွာ ချိုးဖောက်မှုပြုခဲ့သည်။ ဆိုက်ပရပ်စ်တွင် ဗြိတိန်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းမှ ကျူးကျော်စစ်များဆင်နွှဲရန် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံးပြုခဲ့သည့် ဆိုက်ပရပ်စ်ရှိ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် အခြေခံစခန်းနှစ်ခုကို ဗြိတိန်က ဆက်လက်သိမ်းပိုက်ထားဆဲဖြစ်သောကြောင့် ဆိုက်ပရပ်စ်ကြားနေမှုကို အလျှော့ပေးသည်။ ကော်စတာရီကာသည် လက်တင်အမေရိကရှိ စစ်မှန်သော ကြားနေပြည်နယ် အနည်းငယ်ထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၎င်းတွင် အလွန်အောင်မြင်သော ကြားနေနိုင်ငံအဖြစ် ခြွင်းချက်ဖြစ်သည်။ ကော်စတာရီကာသည် ၎င်း၏ ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု၊ ပညာရေး၊ ၎င်း၏ ထိခိုက်လွယ်ဆုံးသော နိုင်ငံသားများကို ပြုစုစောင့်ရှောက်ရန် ၎င်း၏ဘဏ္ဍာရေး အရင်းအမြစ်များကို အမြောက်အမြား ဖြုန်းတီးနေပြီး ၎င်းတွင် စစ်တပ်မရှိသည့်အပြင် မည်သူနှင့်မျှ စစ်ပွဲများတွင် ပါဝင်ခြင်းမရှိသောကြောင့် ၎င်းကို လုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့သည်။

စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးပြီးနောက်၊ အမေရိကန်နှင့် နေတိုးတို့က ရုရှားနှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေသော အခြားနိုင်ငံများသို့ နေတိုးကို အရှေ့ဘက် ဥရောပနိုင်ငံများသို့ တိုးချဲ့မည် မဟုတ်ကြောင်း ရုရှားက ကတိပြုခဲ့သည်။ ရုရှား၏ နယ်နိမိတ်မျဉ်းရှိ နိုင်ငံအားလုံးကို လက်ရှိကြားနေ ဖင်လန်၊ ဘောလ်တစ်နိုင်ငံ၊ ဘီလာရုစ်၊ ယူကရိန်း၊ ရိုမေးနီးယား၊ ဘူလ်ဂေးရီးယား၊ ဂျော်ဂျီယာ စသည်တို့အပါအဝင် ကြားနေနိုင်ငံအဖြစ် သတ်မှတ်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ ဤသဘောတူညီချက်ကို အမေရိကန်နှင့် နေတိုးတို့က လျင်မြန်စွာ ချိုးဖောက်ခဲ့သည်။ NATO အဖွဲ့ဝင်များအဖြစ် ယူကရိန်းနှင့် ဂျော်ဂျီယာတို့ ပါဝင်ရန် ကြိုးပမ်းမှုသည် ခရိုင်းမီးယားကို ပြန်လည်သိမ်းယူကာ မြောက် Ossetia နှင့် Abkhazia တို့၏ ပြည်နယ်များကို ရုရှားထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် သိမ်းယူခြင်းဖြင့် ရုရှားအစိုးရအား ၎င်း၏ အမျိုးသားအကျိုးစီးပွားအတွက် မဟာဗျူဟာဟု ယူဆသည့်အရာကို ကာကွယ်ရန် ဖိအားပေးခဲ့သည်။

ရုရှားနှင့် နယ်နိမိတ်ချင်း နီးစပ်သည့် ပြည်နယ်အားလုံး၏ ကြားနေရေး အတွက် အလွန်ခိုင်မာသည့် ကိစ္စရပ်တစ်ခု ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး ယူကရိန်း ပဋိပက္ခ တိုးမြင့်လာမှုကို တားဆီးရန် အရေးတကြီး လိုအပ်နေပါသည်။ တစ်ချိန်က ရန်လိုသောနိုင်ငံများသည် ဤလက်နက်များကို အသုံးပြုမည့် ပိုမိုအားကောင်းသောလက်နက်များ တီထွင်ခဲ့ကြောင်း သမိုင်းက သက်သေပြနေသည်။ 1945 ခုနှစ်တုန်းက အဏုမြူလက်နက်သုံးတဲ့ အမေရိကန်ခေါင်းဆောင်တွေဟာ MAD မဟုတ်ဘူး၊ ကျူးကျော်စစ်ပွဲများသည် တရားမ၀င်ဖြစ်နေပြီဖြစ်သော်လည်း ထိုသို့သောတရားမ၀င်မှုကို တားဆီးရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေရမည်ဖြစ်သည်။

လူသားတို့၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် ကမ္ဘာမြေပေါ်ရှိ သက်ရှိသတ္တဝါအားလုံး၏ အကျိုးစီးပွားအတွက်၊ ယခုအခါ နိုင်ငံများစွာတွင် ကြားနေရေးသဘောတရားကို တတ်နိုင်သမျှ တိုးချဲ့ရန် ခိုင်ခိုင်မာမာ လုပ်ဆောင်ရမည့် ကိစ္စတစ်ရပ် ရှိနေပါသည်။ Veterans Global Peace Network ဟုခေါ်သော မကြာသေးမီက ထူထောင်ထားသော ငြိမ်းချမ်းရေးကွန်ရက် www.VGPN.org  ၎င်းတို့၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေများတွင် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာကြားနေမှုကို အတတ်နိုင်ဆုံး ပြဋ္ဌာန်းရန် နိုင်ငံအများအပြားကို အားပေးလှုံ့ဆော်ရန် လှုံ့ဆော်မှုတစ်ရပ်ကို လုပ်ဆောင်နေပြီး အခြားနိုင်ငံတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့များကလည်း ဤလှုပ်ရှားမှုတွင် ကျွန်ုပ်တို့နှင့် ပူးပေါင်းပါဝင်မည်ဟု မျှော်လင့်ပါသည်။

ကျွန်ုပ်တို့မြှင့်တင်လိုသော ကြားနေမှုသည် အခြားနိုင်ငံများတွင် ပဋိပက္ခများနှင့် ဒုက္ခရောက်နေသည့် ပြည်နယ်များကို လျစ်လျူရှုထားသည့် အနုတ်လက္ခဏာကြားနေရေး မဟုတ်ပေ။ အပြန်အလှန်ဆက်နွှယ်နေသော အင်အားနည်းကမ္ဘာတွင်၊ ကမ္ဘာ၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းတွင်မဆို စစ်ပွဲသည် ကျွန်ုပ်တို့အားလုံးအတွက် အန္တရာယ်ရှိသည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွသော ကြားနေရေးကို မြှင့်တင်လိုပါသည်။ ထို့ကြောင့် ကြားနေနိုင်ငံများသည် မိမိတို့ကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ရန် အပြည့်အ၀ ခံစားခွင့်ရှိသော်လည်း အခြားနိုင်ငံများကို စစ်ခင်းခွင့်မရှိဟု ကျွန်ုပ်တို့ဆိုလိုသည်။ သို့သော်လည်း ယင်းသည် စစ်မှန်သော မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်မှု ဖြစ်ရမည် ဖြစ်ပြီး အခြားပြည်နယ်များ တွင် ပြင်းထန်သော ကြိုတင် ခြိမ်းခြောက်မှု များ သို့မဟုတ် 'လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှု ဆိုင်ရာ စွက်ဖက်မှု' အတုအယောင်များကို အကြောင်းပြခြင်း မရှိပါ။ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တရားမျှတမှုကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် တက်ကြွစွာ မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကူညီပေးရန် ကြားနေနိုင်ငံများအားလည်း လိုအပ်ပါသည်။ တရားမျှတမှုမရှိသော ငြိမ်းချမ်းရေးသည် ပထမနှင့် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်များက ပြသခဲ့သည့် ယာယီအပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးမျှသာဖြစ်သည်။

နိုင်ငံတကာ အပြုသဘောဆောင်သော ကြားနေရေး အတွက် ထိုကဲ့သို့သော လှုပ်ရှားမှုကို လက်ရှိ ကြားနေနိုင်ငံများအား ၎င်းတို့၏ ကြားနေရေး ခိုင်မြဲစေရန် တွန်းအားပေးခြင်းဖြင့် စတင်မည်ဖြစ်ပြီး၊ ထို့နောက် ဥရောပရှိ အခြားပြည်နယ်များနှင့် အခြားနေရာများတွင် ကြားနေပြည်နယ်များ ဖြစ်လာစေရန် လှုံ့ဆော်ခြင်းဖြင့် စတင်မည်ဖြစ်သည်။ VGPN သည် ဤရည်မှန်းချက်များအောင်မြင်ရန် အခြားနိုင်ငံတော်နှင့် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့များနှင့် တက်ကြွစွာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ပါသည်။

ကြားနေရေး အယူအဆအပေါ် အရေးကြီးသော ကွဲလွဲမှုများ ရှိပြီး ၎င်းတို့တွင် အနုတ်လက္ခဏာ သို့မဟုတ် အထီးကျန်ဆန်သော ကြားနေရေး ပါဝင်သည်။ တခါတရံ ကြားနေနိုင်ငံများတွင် စော်ကားခံရခြင်းသည် ကဗျာဆရာ Dante ၏ ကိုးကားချက်ဖြစ်သည်- 'ငရဲ၌ အပူဆုံးသောနေရာများသည် ကြီးစွာသော ကိုယ်ကျင့်တရားအကြပ်အတည်းကာလတွင် ၎င်းတို့၏ကြားနေမှုကို ထိန်းသိမ်းထားသူများအတွက် သီးသန့်ထားရှိသည်။' ငရဲရှိ အပူဆုံးနေရာများကို ကျူးကျော်စစ်ပွဲဆင်နွှဲသူများအတွက် သီးသန့်ထားသင့်သည်ဟု တုံ့ပြန်ခြင်းဖြင့် ၎င်းကို ကျွန်ုပ်တို့စိန်ခေါ်သင့်သည်။

အိုင်ယာလန်သည် အပြုသဘောဆောင်သော သို့မဟုတ် တက်ကြွသောကြားနေရေးကို ကျင့်သုံးသည့်နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် ကုလသမဂ္ဂသို့ဝင်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အသင်းကြီးကို တက်ကြွစွာထောက်ခံခဲ့သည့် စစ်အတွင်းကာလလည်းဖြစ်သည်။ အိုင်ယာလန်တွင် စစ်သား ၈၀၀၀ ခန့်ရှိသော ကာကွယ်ရေးအင်အားမှာ အလွန်သေးငယ်သော်လည်း ၁၉၅၈ ခုနှစ်မှ စတင်ကာ ကုလသမဂ္ဂငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းမှုလုပ်ငန်းများတွင် ပါဝင်ကူညီရာတွင် အလွန်တက်ကြွစွာ ပါဝင်လှုပ်ရှားခဲ့ပြီး အဆိုပါကုလသမဂ္ဂမစ်ရှင်များတွင် ကျဆုံးသွားသည့် စစ်သား ၈၈ ဦးကို ဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး ယင်းကဲ့သို့ သေးငယ်သည့် ကာကွယ်ရေးတပ်အတွက် အသေအပျောက်နှုန်း မြင့်မားသည်။ .

အိုင်ယာလန်၏ အခြေအနေတွင် အပြုသဘောဆောင်သော တက်ကြွသော ကြားနေရေးသည် နယ်မြေချဲ့ထွင်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ကို တက်ကြွစွာ မြှင့်တင်ပေးခြင်းနှင့် ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများနှင့် စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုစသည့် နယ်ပယ်များတွင် လက်တွေ့ကျသောအကူအညီများဖြင့် အသစ်သော လွတ်လပ်သောပြည်နယ်များနှင့် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို ကူညီပေးလျက်ရှိသည်။ ကံမကောင်းစွာဖြင့်၊ အထူးသဖြင့် အိုင်ယာလန်သည် ဥရောပသမဂ္ဂသို့ ဝင်ရောက်လာချိန်မှစ၍ အထူးသဖြင့် မကြာသေးမီဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အိုင်ယာလန်သည် ၎င်းတို့ကို စစ်မှန်စွာကူညီခြင်းထက် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို စစ်မှန်စွာ အသုံးချခြင်းထက် ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံများကို အသုံးချခြင်းတွင် အိုင်ယာလန်အား EU ၏ ပိုကြီးသောနိုင်ငံများနှင့် ကိုလိုနီဟောင်းများ၏ ကျင့်ထုံးများထဲသို့ ဆွဲငင်ခံရတတ်သည်။ အိုင်ယာလန်သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် ကျူးကျော်စစ်ပွဲများဆင်နွှဲရန် အိုင်ယာလန်အနောက်ဘက်ရှိ Shannon လေဆိပ်ကို အမေရိကန်စစ်တပ်အား အသုံးပြုခွင့်ပေးခြင်းဖြင့် ၎င်း၏ကြားနေရေးဂုဏ်သိက္ခာကို အကြီးအကျယ်ထိခိုက်စေခဲ့သည်။ အမေရိကန်နှင့် NATO အဖွဲ့ဝင်များသည် ဥရောပရှိ ကြားနေနိုင်ငံများအား ၎င်းတို့၏ ကြားနေမှုကို စွန့်လွှတ်ရန် သံတမန်ရေးနှင့် စီးပွားရေး ဖိအားများကို အသုံးချပြီး အဆိုပါ ကြိုးပမ်းမှုများတွင် အောင်မြင်လျက်ရှိသည်။ အီးယူအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအားလုံးတွင် ကြီးလေးသောပြစ်ဒဏ်ကို ဥပဒေနှင့်မညီကြောင်း ထောက်ပြရန် အရေးကြီးပြီး ၎င်းသည် အလွန်ကောင်းမွန်သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဖြစ်ကြောင်း ထောက်ပြရန် အရေးကြီးပါသည်။ သို့သော်လည်း အီးယူအဖွဲ့ဝင်များဖြစ်သည့် အင်အားအကြီးဆုံး နေတိုးအဖွဲ့ဝင်များသည် လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုအတွင်း အရှေ့အလယ်ပိုင်းတွင် လူများကို ဥပဒေမဲ့ သတ်ဖြတ်နေခဲ့သည်။

ပထဝီဝင်အနေအထားသည် အောင်မြင်သောကြားနေရေးတွင် အရေးပါသောအခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်နိုင်ပြီး ဥရောပ၏အနောက်ဘက်စွန်းစွန်းရှိ အိုင်ယာလန်၏အစွန်အဖျားကျွန်းတည်နေရာသည် ၎င်း၏ကြားနေမှုကိုဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားရန်ပိုမိုလွယ်ကူစေပြီး၊ အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့်မတူဘဲ အိုင်ယာလန်တွင် ရေနံ သို့မဟုတ် သဘာဝဓာတ်ငွေ့အရင်းအမြစ်အနည်းငယ်သာရှိသည်ဟူသော အမှန်တရားနှင့်ပေါင်းစပ်ထားသည်။ ၎င်းသည် အကြိမ်များစွာတွင် ၎င်းတို့၏ကြားနေမှုကို ချိုးဖောက်ခဲ့သည့် ဘယ်လ်ဂျီယံနှင့် နယ်သာလန်ကဲ့သို့သော နိုင်ငံများနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ကြားနေနိုင်ငံအားလုံး၏ ဘက်မလိုက်မှုကို လေးစားထောက်ခံကြောင်း သေချာစေရန်အတွက် နိုင်ငံတကာဥပဒေများကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကျင့်သုံးရမည်ဖြစ်သည်။ ပထဝီဝင်ဆိုင်ရာအချက်များသည် မတူညီသောနိုင်ငံများတွင် ၎င်း၏ပထဝီဝင်နှင့်အခြားလုံခြုံရေးအချက်များနှင့်ကိုက်ညီသော ကြားနေရေးပုံစံကို လက်ခံကျင့်သုံးရမည်ဟု ဆိုလိုပါသည်။

မြေယာစစ်ပွဲအတွင်း ဘက်မလိုက်နိုင်သော အာဏာများနှင့် လူများ၏ အခွင့်အရေးနှင့် တာဝန်များကို လေးစားလိုက်နာသည့် Hague ကွန်ဗင်းရှင်း (V) ကို ၁၉၀၇ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလ ၁၈ ရက်နေ့တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ ဒီလင့်မှာ ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုနိုင်ပါတယ်။.

ကန့်သတ်ချက်များများစွာရှိသော်လည်း Hague ကွန်ဗင်းရှင်းသည် ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများအတွက် အုတ်မြစ်အဖြစ် မှတ်ယူသည်။ စစ်မှန်သော မိမိကိုယ်ကို ခုခံကာကွယ်ခြင်းကို ကြားနေရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေများအောက်တွင် ခွင့်ပြုထားသော်လည်း ဤရှုထောင့်ကို ရန်လိုသောနိုင်ငံများက အလွန်အမင်း စော်ကားခြင်းခံခဲ့ရသည်။ တက်ကြွသောကြားနေမှုသည် ကျူးကျော်စစ်ပွဲများအတွက် အလားအလာရှိသော ရွေးချယ်စရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ စစ်အေးတိုက်ပွဲ ပြီးဆုံးချိန်မှစ၍ နေတိုးသည် နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် အကြီးမားဆုံး ခြိမ်းခြောက်မှု ဖြစ်လာခဲ့သည်။ ဤ နိုင်ငံတကာ ကြားနေရေး ပရောဂျက်သည် နေတိုးနှင့် အခြားသော ရန်လိုသော စစ်ရေးမဟာမိတ်များကို မလိုအပ်တော့စေရန် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော လှုပ်ရှားမှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ရပါမည်။

ကုလသမဂ္ဂ၏ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး သို့မဟုတ် အသွင်ကူးပြောင်းရေးသည် အခြားသော ဦးစားပေး လုပ်ငန်းတစ်ခုလည်း ဖြစ်သည်။

ကမ္ဘာ့ဒေသအားလုံးရှိ ငြိမ်းချမ်းရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် လူပုဂ္ဂိုလ်များအား စစ်မှုထမ်းဟောင်းများကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာငြိမ်းချမ်းရေးကွန်ရက်နှင့် သီးခြားစီပူးပေါင်း၍ဖြစ်စေ ဤကမ်ပိန်းတွင်ပါဝင်ရန် ဖိတ်ကြားထားပြီး ဤစာတမ်းပါအကြံပြုချက်များကို လွပ်လပ်စွာလက်ခံရန် သို့မဟုတ် ပြင်ဆင်သင့်သည်။

ပိုမိုသိရှိလိုပါက၊ Manuel Pardo၊ Tim Pluta၊ သို့မဟုတ် Edward Horgan သို့ ဆက်သွယ်ပါ။  vgpn@riseup.net.

အသနားခံစာ လက်မှတ်ထိုးပါ။