I te wa e whakanui ana te ao i te ra o te ao mo te rangimarie me te tohu i te 70 tau o te mutunga o te Pakanga Tuarua o te Ao, ka tino whakahee te Peace Boat me te Global Article 9 Campaign i te huarahi kaha i roto i te Kai o te ture haumaru e takahi ana i te ture ture rangimarie a Hapani me te tuku i a ia ano. -Ko nga Ope Taua ki te whakamahi i te kaha ki tawahi.
Ko te Upoko 9 te whiti rongorongo rongonui e wawatatia ana e te iwi Hapani kia mau te rongo o te ao i runga i te tika me te tikanga, ka whakarere i te pakanga me te aukati i te whakamahi i te kaha hei whakatau i nga tautohetohe o te ao. I tangohia i muri i te Pakanga Tuarua, ko te Upoko 9 he oati ki a Hapani tonu me te ao, otira ki nga whenua tata i mamae i raro i nga whakaekenga a Hapanihi me te mana koroni, kia kaua rawa e tukurua ana he. Mai i tera wa, ko te Upoko 9 kua mohiotia hei tikanga mo te rangimarie a-rohe me te ao kua whai waahi ki te pupuri i te rangimarie me te pumau i roto i te Rawhiti-Rawhiti o Ahia me te noho hei anga ture hei whakatairanga i te rangimarie, te whakakore i nga patu me te pumau.
Ko te whakaurunga o nga ture haumarutanga hou ko te mea hou o te raupapa roa o nga kaupapa e whakawero ana i nga kaupapa here mo te rongo mau o Hapani. Ko enei tikanga ko te whakamaori ano i te Upoko 9, te whakanui ake i te tahua hoia o te motu me te whakangawari i te aukati mau patu ki tawahi. Inaa, ko nga pire e whakariterite ana i te whakatau a te Rūnanga Kāwanatanga ki te tuku i a Hapani ki te whakamahi i te mana ki te tiaki i a ia ano me te whakawhanui i te mana haumarutanga o Hapani puta noa i te ao, i raro i te kaupapa a te Pirimia a Abe Shinzo mo te "pacifism pro-active". Ka whakamanahia hoki nga aratohu hou mo te mahi tahi a Hapani me Amerika, kia kaha ake te tautoko a Hapanihi ki a Amerika i roto i tana rautaki hoia ehara i Ahia anake engari i etahi atu waahi o te ao.
I Hapani, ka whakaekea e nga pire he whakahē nui i roto i te Kai me te iwi whanui, e whakaatuhia ana e nga pooti whakaaro me nga mautohe nui a te iwi, he maha nga mea i whakaritea e nga tauira me nga taiohi puta noa i Hapani. Ko te nuinga o nga kaitoro kaupapa ture o Hapani (tae atu ki nga Pirimia o mua, nga rangatira o te rūnanga o te rūnanga me nga kaiwhakawa o te Kooti Hupirimi) e kii ana i nga pire kaore i te ture me te huarahi i panaia ai i roto i te kotiti kee i te mana o te ture. I te taumata-a-rohe, kua tutuki te ture ki te awangawanga mai i nga hoa tata o Hapani e whakaaro ana he riri te nekehanga ki te rangimarie me te haumaru o te rohe i Ahia.
I tenei ra o te ao mo te rangimarie, te waka rangimarie me te kaupapa 9 o te ao
– Whakatau kaha ki te tango i nga pire haumarutanga e tino takahi ana i nga maataapono me te reta whakakore i te pakanga i te Upoko 9;
– Whakakorehia te huarahi i whakamanahia ai te ture, i runga i te whakahawea ki nga tikanga ture me nga tikanga manapori a Hapani;
– Whakaatuhia nga tino maaharahara mo nga paanga ka pa mai te ture ki runga i te rohe, me te tono ki a Hapani me etahi atu whenua o te rohe ki te karo i nga mahi e whakatere ai i te whakataetae mau patu me te whakararu i te rangimarie me te pumau i te Rawhiti-Rawhiti o Ahia;
– Tautoko i nga mahi a te hapori tangata a Hapani ki te aukati i te whakatinanatanga o te ture me te wawahanga o te Upoko 9;
– Me te karanga ki nga tangata huri noa i te ao ki te tautoko i te whakakorikori kaha o Hapani ki te whakakore i nga pire, ki te pupuri i te manapori me nga uara o te Moana-nui-a-Kiwa, me te whakamarumaru o te Upoko 9 hei tikanga mo te rangimarie o te rohe me te ao.
Tangohia te korero katoa i goo.gl/zFqZgO
** Tena hainatia ta matou petihana "Save Japan Peace Constitution"
http://is.gd/save_article_9
Celine Nahory
Kairuruku o te Ao
Poaka Pai
www.peaceboat.org
Kaupapa Kaupapa 9 o te Ao
www.tuhinga-9.org
