"Whakamutua te Pakanga ki Ukraine" E 66 nga iwi i te UN General Assembly

Whakaahua: UN

Na Medea Benjamin me Nicolas JS Davies, World BEYOND War, Whiringa-ā-nuku 2, 2022

Kua pau matou i te wiki kua hipa ki te panui me te whakarongo ki nga whaikorero a nga rangatira o te ao i te UN General Assembly i Niu Ioka. Ko te nuinga o ratou i whakahe i te whakaekenga a Ruhia ki a Ukraine he takahi i te UN Charter me te whakararu kino mo te tikanga o te ao marie ko te kaupapa o te UN te whakatuu me te whakatau.

Engari ko te mea kaore ano kia korerotia i te United States ko nga rangatira mai Nga whenua 66, ko te nuinga mai i te Ao ki te Tonga, i whakamahi hoki i a ratou korero a te Huihuinga Nui ki te karanga tere mo te mahi takawaenga kia whakamutua te pakanga i Ukraine ma roto i nga whiriwhiringa marie, e ai ki te UN Charter. Kei a matou nga waahanga kua whakahiato mai i nga whaikorero o nga whenua 66 katoa ki te whakaatu i te whanui me te hohonu o a ratou tono, a ka tohua e matou etahi o ratou i konei.

Ko nga rangatira o Awherika i korero tetahi o nga kaikorero tuatahi, Macky Sall, te perehitini o Senegal, nana hoki i korero i runga i tona mana hei tiamana o te Kotahitanga o Awherika o naianei i tana kii, "Ka karanga matou mo te whakaheke me te whakamutua o nga riri i Ukraine, me te whakatau i te otinga, ki te karo i te he raruraru kino o te pakanga o te ao."

te Ngā iwi 66 e kii ana kia mau te rongo i Ukraine neke atu i te hautoru o nga whenua o te ao, a ko ratou te tohu mo te nuinga o te taupori o te Ao, tae atu ki India, China, Indonesia, Bangladesh, Brazil a Mexico.

Ahakoa ko nga whenua o NATO me EU kua paopao ki nga whiriwhiringa mo te rangimarie, kua kaha nga rangatira o te US me te UK i whakararu ia ratou, e rima nga whenua Pakeha – Hungary, Malta, Portugal, San Marino a te Vatican – i uru atu ki nga karanga mo te rangimarie i te Runanga Nui.

Kei roto hoki i te kaunihera rongomau te maha o nga whenua iti e tino ngaro ana i te korenga o te punaha UN i whakaatuhia e nga pakanga o mua tata nei i Ukraine me te Rawhiti Rawhiti Nui, a ko wai te mea nui ka riro ma te whakapakari i te UN me te whakamana i te UN. Te tūtohinga hei tiaki i te hunga ngoikore me te aukati i te hunga kaha.

Piripi Pierre, ko te Pirimia o Saint Lucia, he motu iti i te Karipiana, i korero ki te Runanga Nui,

"Ko nga tuhinga 2 me te 33 o te UN Charter kaore e tino marama ki te here i nga Whenua Mema ki te karo i te riri me te whakamahi kaha ki te tika o te rohe me te mana motuhake o tetahi kawanatanga me te whiriwhiri me te whakatau i nga tautohetohe o te ao katoa ma te rangimarie.…Na reira ka karanga matou i runga i nga taha katoa i uru ki te whakamutu tonu i te pakanga i Ukraine, ma te whakahaere tonu i nga whiriwhiringa ki te whakatau tuturu i nga tautohetohe katoa i runga i nga tikanga o te United Nations.”

I tangi nga rangatira o te Ao ki te Tonga mo te pakaruhanga o te punaha UN, ehara i te pakanga anake i Ukraine engari i roto i nga tekau tau o te pakanga me te kaha ohaoha a Amerika me ona hoa. Perehitini Jose Ramos-Horta o Timor-Leste i wero tika i nga paerewa rua o te Tai Hauauru, e kii ana ki nga whenua o te Tai Hauauru,

"Me okioki mo te wa poto ki te whakaaro ki te rereketanga nui o ta ratou whakautu ki nga pakanga i etahi atu waahi kua mate nga wahine me nga tamariki i nga mano tini i nga pakanga me te matekai. Ko te whakautu ki nga tangi a to tatou Hekeretari-Tianara aroha mo te awhina i enei ahuatanga kaore ano kia rite ki te aroha. Ka rite ki nga whenua o te Ao Tonga, ka kite matou i nga paerewa takirua. Kaore o maatau whakaaro o te iwi e kite i te pakanga o Ukraine i te ahua o te ahua o te Tai Tokerau.

He maha nga rangatira i karanga wawe kia whakamutua te pakanga i Ukraine i mua i te pikinga ki roto i te pakanga karihi ka mate nga piriona tangata me te whakamutu i te ao tangata e mohio ana tatou. Ko te Hekeretari o te Kawanatanga o Vatican, Cardinal Pietro parolin, whakatupato,

"...ko te pakanga i Ukraine ehara i te mea ka takahi noa i te mana karihi kore-whakatipu, engari e whakaatu mai ana hoki ki a tatou te kino o te whakangaromanga karihi, ma te piki haere, ma te aitua ranei. … No te ape i te hoê ati atomi, e mea faufaa roa ia vai maite i roto i te ohipa no te imi i te hoê faahopearaa hau no te aroraa.”

Ko etahi i korero mo nga paanga ohaoha kua kore e kai i o raatau taangata me o raatau hiahia, me te karanga ki nga taha katoa, tae atu ki nga kaiwhaiwhai o te Tai Hauauru o Ukraine, kia hoki mai ki te tepu whiriwhiringa i mua i te pikinga o nga paanga o te pakanga ki te tini o nga aitua tangata puta noa i te Ao Tonga. Pirimia Sheikh Hasina o Bangladesh i korero ki te Runanga,

"Kei te hiahia matou kia mutu te pakanga a Russia-Ukraine. Nā ngā whakawhiu me ngā whakawhiu whakahē,…ka whiua te tangata katoa, tae atu ki ngā wāhine me ngā tamariki. Kare e noho herea ana te paanga ki te whenua kotahi, engari ka nui ake te morearea o te oranga me te oranga o nga tangata o nga iwi katoa, me te takahi i o raatau mana tangata. Karekau he kai, he whakaruruhau, he tiaki hauora me te matauranga te tangata. Ko nga tamariki te tino mamae rawa atu. Ko to ratou heke mai ka totohu ki te pouri.

Ko taku akiaki ki te hinengaro o te ao – mutu te whakataetae mau patu, mutu te whawhai me nga whiu. Whakaritea te kai, te matauranga, te hauora me te haumaru o nga tamariki. Whakapumautia te rangimarie.

Turkey, Mexico a Thailand i hoatu e ia tangata a ratou ake huarahi ki te whakaara ano i nga whiriwhiringa rongomau, i te wa Ko Sheikh Al-Thani, te Amir o Qatar, i whakamarama poto ko te whakaroa i nga whiriwhiringa ka nui ake te mate me te mamae:

"Kei te tino mohio matou ki nga uaua o te pakanga i waenga i a Russia me Ukraine, me te ao me te ao ki tenei raru. Heoi ano, ka tono tonu matou kia whakamutua te riri me te whakatau marie, na te mea ko te mutunga tenei ka puta ahakoa te roa o tenei pakanga. Ko te mau tonu o te raru e kore e huri i tenei hua. Ka piki noa te maha o te hunga i mate, ka piki ake nga paanga kino ki Uropi, Ruhia me te ohanga o te ao."

Ko te whakautu ki te pehanga o te Tai Hauauru ki te Ao Tonga ki te tautoko kaha i nga mahi whawhai a Ukraine, ko te Minita mo nga Taone o Inia, Subrahmanyam Jaishankar, i kii i te taumata teitei o te morare me te whakatairanga i te tohu tohu,

"I te mea kei te riri tonu te pakanga o Ukraine, he maha nga wa ka pataihia matou ko wai te taha kei a matou. A ko ta matou whakautu, ia wa, he tika, he pono. Ko Inia kei te taha o te rangimarie ka mau tonu ki reira. Ko matou kei te taha e whakaute ana i te UN Charter me ona kaupapa taketake. Ko tatou kei te taha e kii ana ko te korero me te takawaenga te huarahi anake. Ko matou kei te taha o te hunga e tohe ana ki te whai oranga, ahakoa i a ratou e titiro ana ki te piki haere o te utu o te kai, te wahie me nga maniua.

No reira he mea nui ki a tatou kia mahi pai, i roto i te United Nations me waho hoki, ki te kimi i te otinga moata mo tenei pakanga.

Ko tetahi o nga whaikorero tino ngakau nui me te whaikorero i tukuna e te Minita o nga Whenua o Congo Jean-Claude Gakosso, nana i whakarapopoto nga whakaaro o te tini, me te tono tika ki a Ruhia me Ukraine - i te reo Ruhia!

“No te rahi o te ati o te hoê ati atomi i nia i te paraneta taatoa, eiaha noa te feia o tei faaô i roto i teie aroraa, te feia atoa râ o te mau puai ěê o te nehenehe e haafifi i te mau tupuraa na roto i te tamǎrûraa ia ratou, ia haafifi paatoa ratou i to ratou itoito. Me mutu te puhipuhi i te mura o te ahi, me huri tuara ki tenei momo horihori o te hunga kaha kua kati te kuaha ki te korerorero.

I raro i te maru o Te Kotahitanga o nga Whenua o te Ao, me whakapau kaha tatou katoa ki nga whiriwhiringa rangimarie - he tika, he pono, he tika nga whiriwhiringa. Whai muri i a Waterloo, e mohio ana matou mai i te Huihuinga o Vienna, ka mutu nga pakanga katoa huri noa i te tepu whiriwhiringa.

Kei te hiahia wawe te ao ki enei whiriwhiringa hei aukati i nga tautohetohe o naianei - kua tino kino rawa atu - kia kore ai e haere ki mua me te turaki i te tangata ki roto i nga mea e kore e taea te whakaora, he pakanga karihi whanui kei tua atu i te mana o nga mana nui - te te pakanga, i kii a Einstein, te tohunga whakaaro nui ngota, koinei te pakanga whakamutunga ka whawhai te tangata ki runga i te whenua.

I kii a Nelson Mandela, he tangata murunga hara mutungakore, he huarahi roa te rangimarie, engari karekau he huarahi ke atu, kaore he utu. Ko te mea pono, karekau he huarahi ke atu a Ruhia me Iukereiniana engari ki te whai i tenei huarahi, te ara o te rangimarie.

I tua atu, me haere tahi tatou me ratou, na te mea me noho tahi tatou puta noa i te ao ki te mahi tahi i runga i te kotahitanga, me kaha tatou ki te whakatau i te kaupapa herekore o te rangimarie ki runga i nga waahi whawhai.

(E toru nga waahanga o muri mai i te reo Ruhia) Inaianei kei te pirangi au ki te korero tika, ki te korero tika ki aku hoa aroha o Ruhia me Iukereiniana.

He nui rawa te toto kua maringi – te toto tapu o au tamariki reka. Kua tae ki te wa ki te whakamutu i tenei whakangaromanga nui. Kua tae ki te wa ki te whakamutu i tenei pakanga. Kei te titiro te ao katoa ki a koe. Kua tae ki te wa ki te whawhai mo te oranga, he rite tonu ki to whawhai tahi ki nga Nazis i te Pakanga Tuarua o te Ao, ina koa i Leningrad, Stalingrad, Kursk me Berlin.

Whakaarohia nga taiohi o o whenua e rua. Whakaarohia te aitua o o uri whakatipu. Kua tae ki te wa ki te whawhai mo te rangimarie, ki te whawhai mo ratou. Tena koa homai te rangimarie i tenei ra, i mua i te mutunga mo tatou katoa. Te ani haehaa nei au ia outou i te reira ».

I te mutunga o te tautohetohe i te 26 o Hepetema, Csaba Korosi, te peresideni o te Runanga Nui, i whakaae i roto i tana korero whakamutunga ko te whakamutu i te pakanga i Ukraine ko tetahi o nga karere matua "e haruru ana i roto i te Hall" i te Huihuinga Nui o tenei tau.

Ka taea e koe te pānui ki konei Ko te korero whakamutu a Korosi me nga karanga katoa kia mau te rongo i korerotia e ia.

A, ki te hiahia koe ki te uru atu ki nga "riona e mahi tahi ana i roto i te kotahitanga… ki te whakatau i te whiringa kore o te rangimarie ki runga i nga waahi whawhai," i kii a Jean-Claude Gakosso, ka taea e koe te ako ake i https://www.peaceinukraine.org/.

Ko Medea Benjamin raua ko Nicolas JS Davies nga kaituhi o Pakanga i Ukraine: Making Sense of a Senseless Conflict, ka waatea mai i OR Books i Oketopa/Noema 2022.

Ko Medea Benjamin te kaiawhina o CODEPINK mo te Hauora, me te kaituhi o nga pukapuka maha, tae atu ki I roto i Iran: Ko te Real History me Politics o te Islamic Republic o Iran.

He kairipoata motuhake a Nicolas JS Davies, he kairangahau me CODEPINK me te kaituhi o Toto i o Tatou ringa: Ko te whakaekenga a Amerika me te whakangaromanga o Iraq.