სწავლა ეგვიპტის რევოლუციიდან
დავით Swanson
რა მოხდება, თუ შეერთებულ შტატებში ხალხმა გაიგო „რევოლუცია“, როგორც რაღაც უფრო მეტი, ვიდრე კამპანიის სლოგანი საპრეზიდენტო არჩევნების კამპანიაში?
აჰმედ სალაჰის ახალი წიგნი, თქვენ დაპატიმრებული ხართ ეგვიპტის რევოლუციის ოსტატის გამო (მოგონება), ადრევე ახასიათებს საკუთარ სათაურს, როგორც გაზვიადებას, მაგრამ წიგნის განმავლობაში მუშაობს მის დასაბუთებაზე. სალაჰი მართლაც ისეთივე მონაწილე იყო, როგორც სხვა ადამიანები წლების განმავლობაში ეგვიპტეში საზოგადოებრივი იმპულსის მშენებლობაში, რაც დასრულდა ჰოსნი მუბარაქის დამხობით, თუმცა მის ყველა ცნობას სხვადასხვა აქტივისტთა ჯგუფებს შორის ჩხუბის შესახებ აუცილებლად აქვს სხვა ანგარიშები თითოეული მონაწილესგან.
რა თქმა უნდა, რევოლუციის ოსტატობა არ ჰგავს სამშენებლო პროექტს. ეს ბევრად უფრო აზარტული თამაშია, იმისთვის, რომ მოამზადოს ხალხი ეფექტიანად იმოქმედოს, როცა და თუ დადგება მომენტი, როდესაც ადამიანები მზად არიან იმოქმედონ - და შემდეგ მუშაობა ამ ქმედებებზე დასაყრდენზე, რათა შემდეგი რაუნდი მაინც უფრო ეფექტური იყოს. ამ მომენტების შექმნა თავისთავად უფრო ჰგავს ამინდის კონტროლის მცდელობას და ვფიქრობ, ასე უნდა დარჩეს მანამ, სანამ მედიის ახალი დემოკრატიული ფორმები არ გახდება ჭეშმარიტად მასმედია.
სალაჰი მოძრაობის მშენებლობის ისტორიას იწყებს უზარმაზარი კრიმინალური ქმედებებით, რამაც პირველად მრავალი წლის განმავლობაში შთააგონა კაიროში მცხოვრები ხალხი პროტესტის ნიშნად ქუჩებში გამოსულიყვნენ: აშშ-ს თავდასხმა ერაყზე 2003 წელს. აშშ-ს დანაშაულის პროტესტით, ხალხს შეეძლო ასევე. გააპროტესტებენ საკუთარი კორუმპირებული ხელისუფლების თანამონაწილეობას. მათ შეეძლოთ ერთმანეთის შთაგონება დაეჯერებინათ, რომ რაღაც შეიძლებოდა გაეკეთებინათ მთავრობის წინააღმდეგ, რომელიც ეგვიპტელებს შიშისა და სირცხვილის ქვეშ ატარებდა ათწლეულების განმავლობაში.
2004 წელს ეგვიპტელმა აქტივისტებმა, მათ შორის სალაჰმა, შექმნეს კეფაია! (საკმარისია!) მოძრაობა. მაგრამ ისინი იბრძოდნენ საჯარო დემონსტრაციის უფლების გამოსაყენებლად (ცემის ან დაპატიმრების გარეშე). ისევ ჯორჯ ბუში მოვიდა სამაშველოში. მისი სიცრუე ერაყის იარაღზე დაიშალა და მან დაიწყო სისულელეების გაჟღერება იმის შესახებ, რომ ომი მოაქვს დემოკრატიას ახლო აღმოსავლეთში. ამ რიტორიკამ და აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის კომუნიკაციამ, ფაქტობრივად, გავლენა მოახდინა ეგვიპტის მთავრობაზე, რომ ცოტათი თავშეკავებული ყოფილიყო მისი მჩაგვრელი სისასტიკით. სამაშველოში ასევე იყო კომუნიკაციის ახალი საშუალებები, განსაკუთრებით სატელიტური სატელევიზიო არხები, როგორიცაა ალ ჯაზირა და ბლოგები, რომელთა წაკითხვაც შეეძლოთ უცხოელ ჟურნალისტებს.
კეფაიამ და სხვა ჯგუფმა, სახელწოდებით ახალგაზრდები ცვლილებისთვის, რომელსაც სალაჰი ხელმძღვანელობდა, იუმორისტულ და თეატრალურ წარმოდგენას იყენებდნენ მუბარაქზე ცუდად ლაპარაკის დასაშვებად. მათ შექმნეს სწრაფი, მცირე და გამოუცხადებელი სახალხო დემონსტრაციები კაიროს ღარიბ უბნებში, რომლებიც პოლიციის მოსვლამდე მიდიოდნენ. მათ არ უღალატეს თავიანთ საიდუმლო გეგმებს ინტერნეტში გამოცხადებით, რომლებზეც ეგვიპტელთა უმეტესობას არ ჰქონდა წვდომა. სალაჰი თვლის, რომ უცხოელი რეპორტიორები წლების განმავლობაში აჭარბებდნენ ინტერნეტის მნიშვნელობას, რადგან მათთვის უფრო ადვილი იყო წვდომა, ვიდრე ქუჩის აქტივიზმი.
ეს აქტივისტები დარჩნენ საარჩევნო პოლიტიკის მიღმა იმ უიმედოდ კორუმპირებულ სისტემაში, თუმცა ისინი სწავლობდნენ ოტპორის მოძრაობას სერბეთში, რომელმაც სლობოდან მილოშევიჩი ჩამოაგდო. ისინი ორგანიზებულნი იყვნენ სერიოზული რისკების მიუხედავად, მათ შორის სამთავრობო ჯაშუშებისა და ინფილტრატორების ჩათვლით, და სალაჰი, ისევე როგორც მრავალი სხვა, ციხეში შედიოდა და გამოდიოდა, ერთ შემთხვევაში შიმშილობდა მანამ, სანამ არ გაათავისუფლეს. „მიუხედავად იმისა, რომ ფართო საზოგადოებას ეჭვი ეპარება, - წერს სალაჰი, - რომ პლაკატით აქტივისტებს შეუძლიათ რაიმე შეცვალონ, ეგვიპტის უსაფრთხოების აპარატი ისე გვექცეოდა, როგორც ბარბაროს დამპყრობლებს. . . . სახელმწიფო უშიშროებას ჰყავდა 100,000 XNUMX-ზე მეტი თანამშრომელი, რომლებიც მონიტორინგსა და აღმოფხვრას ემსახურებოდნენ ნებისმიერი ჯგუფის, რომელიც მუბარაქის მმართველობას ეწინააღმდეგებოდა“.
იმპულსი უფრო დიდი საზოგადოებრივი წინააღმდეგობისთვის წლების განმავლობაში იკლებს და მიედინებოდა. 2007 წელს მას ხელი შეუწყო გაფიცულმა მუშებმა და პურის ნაკლებობის გამო აჯანყებულებმა. პირველი დამოუკიდებელი პროფკავშირი ეგვიპტეში 2009 წელს შეიქმნა. სხვადასხვა ჯგუფები მუშაობდნენ 6 წლის 2008 აპრილს საჯარო დემონსტრაციის ორგანიზებაზე, რომლის დროსაც სალაჰმა აღიარა Facebook-ის ახალი და მნიშვნელოვანი როლი. მიუხედავად ამისა, 6 აპრილს საყოველთაო გაფიცვის შესახებ საზოგადოების ინფორმირებისთვის, აქტივისტებმა სტიმული მიიღეს მთავრობისგან, რომელმაც სახელმწიფო მედიაში გამოაცხადა, რომ არავინ უნდა მიეღო მონაწილეობა 6 აპრილს დაგეგმილ გენერალურ გაფიცვაში - ამით ყველას აცნობებდა მის არსებობასა და მნიშვნელობას.
სალაჰი აღწერს ბევრ რთულ გადაწყვეტილებას წლების განმავლობაში, მათ შორის, აირჩია აშშ-ს მთავრობასთან მუშაობა და გამგზავრება შეერთებულ შტატებში, რათა მოუწოდოს აშშ-ს მთავრობას მოახდინოს ზეწოლა ეგვიპტეზე. ამან სალაჰის რეპუტაცია გააფუჭა ან გააფუჭა იმ ადამიანებთან, რომლებიც სავსებით მართებულად ეჭვობდნენ აშშ-ს კეთილ ზრახვებში. მაგრამ სალაჰი აღნიშნავს მნიშვნელოვან შემთხვევებს, როდესაც სატელეფონო ზარებმა ვაშინგტონიდან შესაძლოა საპროტესტო აქციების გამართვის საშუალება მისცეს.
2008 წლის ბოლოს ერთ მომენტში სალაჰი ესაუბრება აშშ-ს ეროვნული უშიშროების საბჭოს წარმომადგენელს, რომელიც ეუბნება მას, რომ ერაყის ომმა „გააფუჭა „დემოკრატიის ხელშეწყობის“ იდეა“, ამიტომ ბუში ბევრს არ აპირებდა დემოკრატიის ხელშეწყობისთვის. სულ მცირე ორი კითხვა ჩნდება გონებაში: მკვლელმა დაბომბვამ უნდა დაასახელოს არაძალადობრივი დემოკრატიის რეალური პოპულარიზაცია? და როდის ჯოჯოხეთში გააკეთა ბუშმა ოდესმე ბევრი რამ დემოკრატიის პოპულარიზაციისთვის?
სალაჰი და მოკავშირეები უშედეგოდ ცდილობდნენ ფეისბუქის მეგობრების უზარმაზარი სიების გადაქცევას რეალურ სამყაროში აქტივისტებად. ისინი ერთმანეთს ებრძოდნენ და იმედგაცრუებულნი იყვნენ. შემდეგ, 2011 წელს, ტუნისი მოხდა. ერთ თვეზე ნაკლებ დროში ტუნისის ხალხმა (შეიძლება აღვნიშნოთ, არც აშშ-ს დახმარებით და არც აშშ-ის წინააღმდეგობის გარეშე) დაამხეს თავიანთი დიქტატორი. მათ შთააგონეს ეგვიპტელები. ეს იყო ამინდი, ემზადებოდა ქარიშხლისთვის კაიროში, თუ ვინმეს შეეძლო გაერკვია, როგორ სერფინგი მასზე.
ონლაინ მოწოდება რევოლუციის დღის შესახებ 25 იანვარს გამოაქვეყნა ეგვიპტის პოლიციის ყოფილმა მამხილებელმა, რომელიც ცხოვრობდა ვირჯინიაში (რომელიც ასევე, როგორც მახსოვს, იმ დროს პენტაგონში ეგვიპტური სამხედროების ლიდერები იკრიბებოდნენ - ასე რომ, ალბათ, ჩემი სახლია. სახელმწიფო იყო ორივე მხარეს). სალაჰმა იცოდა და ესაუბრა მამხილებელს. სალაჰი წინააღმდეგი იყო ასეთი სწრაფი ქმედებების შესახებ, მაგრამ თვლიდა, რომ ეს გარდაუვალი იყო ონლაინ პოპულარიზაციის გამო, მან შეიმუშავა სტრატეგია, თუ როგორ გაეძლიერებინა ის რაც შეიძლება.
ეს ქმედება გარდაუვალი იყო თუ არა, გაურკვეველია, რადგან სალაჰიც გამოვიდა და ქუჩებში ხალხი გამოკითხა და ვერავინ იპოვა, ვინც გეგმების შესახებ გაიგო. მან ასევე აღმოაჩინა, რომ ღარიბ უბნებში მცხოვრებ ადამიანებს უფრო მეტად სჯეროდათ სამთავრობო პროპაგანდის შესახებ, რომელიც მოდიოდა მხოლოდ საინფორმაციო საშუალებებზე, რომლებზეც მათ ჰქონდათ წვდომა, მაშინ როცა საშუალო კლასი გაგიჟებული აფურთხებდა მუბარაქს. ინციდენტმა, რომელშიც პოლიციამ საშუალო კლასის ახალგაზრდა მამაკაცი მოკლა, ხალხს აჩვენა, რომ ისინი რისკის ქვეშ იმყოფებოდნენ.
სალაჰმა ასევე აღმოაჩინა, რომ ადამიანების უმეტესობამ, ვინც თქვა, რომ მიიღებდა მონაწილეობას საპროტესტო აქციაში, თქვა, რომ ამას გააკეთებდნენ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ყველა დანარჩენი პირველი წავიდოდა. მათ ეშინოდათ, რომ პირველები შეაბიჯებდნენ დიდ მოედანზე. ასე რომ, სალაჰი და მისი მოკავშირეები მუშაობდნენ მრავალი მცირე ჯგუფის ორგანიზებით, რათა დაეწყოთ საპროტესტო გამოსვლები გამოუცხადებელ ადგილებში საშუალო კლასის უბნებში და პატარა ქუჩებში, სადაც პოლიციას ეშინოდა მათ უკან მოსვლის. იმედი, რომელიც განხორციელდა, იყო, რომ მცირე მარშები გაიზრდებოდა, როდესაც ისინი მოძრაობდნენ ტაჰრირის მოედნისკენ, და რომ მოედანზე მისვლისას ისინი ერთობლივად საკმარისად დიდი იქნებოდნენ მის დასაპყრობად. სალაჰი ხაზს უსვამს, რომ Twitter-ისა და Facebook-ის არსებობის მიუხედავად, საქმეს ზეპირად ასრულებდა.
მაგრამ როგორ უნდა გაიმეოროთ ასეთი ორგანიზება ისეთ დიდ ადგილას, როგორიც შეერთებული შტატებია, სადაც საშუალო კლასი გავრცელდა სულისშემძვრელ გავრცელებაში? და როგორ გაუწევდა კონკურენციას ამერიკული მედია საშუალებების მაღალკვალიფიციურ პროპაგანდას? სალაჰი შეიძლება მართალი იყოს, რომ სხვა ქვეყნების აქტივისტებმა, რომლებმაც გაიგეს „ფეისბუქის რევოლუციის“ შესახებ და მის დუბლირებას ცდილობდნენ, ვერ შეძლეს, რადგან ეს არ იყო რეალური. მაგრამ კომუნიკაციის ფორმა, რომელსაც შეუძლია რევოლუცია მოახდინოს, სასურველად რჩება - მინიშნებებით, ვფიქრობ, თვალსაჩინოა, არა იმდენად სოციალურ მედიაში, როგორც დამოუკიდებელ რეპორტაჟში, ან შესაძლოა ამ ორის კომბინაციაში.
სალაჰი უყურებს, თუ როგორ დააზარალა თავი მუბარაქის მთავრობამ ტელეფონებისა და ინტერნეტის გათიშვით. ის განიხილავს ძალადობის გამოყენებას ზოგადად არაძალადობრივი რევოლუციის ფარგლებში და სახალხო კომიტეტების გამოყენებაზე წესრიგის შესანარჩუნებლად, როდესაც პოლიცია გაიქცა ქალაქიდან. ის მოკლედ ეხება სახალხო რევოლუციის სამხედროებისთვის გადაცემის წარმოუდგენელ შეცდომას. ის ბევრს არ ამბობს აშშ-ს როლზე კონტრრევოლუციის მხარდაჭერაში. სალაჰი აღნიშნავს, რომ 2011 წლის მარტის შუა რიცხვებში ის და სხვა აქტივისტები შეხვდნენ ჰილარი კლინტონს, რომელმაც უარი თქვა მათ დახმარებაზე.
სალაჰი ახლა შეერთებულ შტატებში ცხოვრობს. ჩვენ უნდა მოვიწვიოთ იგი ყველა სკოლაში და საჯარო მოედანზე სასაუბროდ. ეგვიპტე, რა თქმა უნდა, მიმდინარეობს. შეერთებული შტატები ჯერ არ დაწყებული საქმეა.
