E alụghị WWII ọgụ iji zọpụta onye ọ bụla site n'ogige ọnwụ

Site na David Swanson, ewepụtara na Hapụ Agha Worldwa nke Abụọ, September 21, 2020

 Ọ bụrụ na ịge ndị mmadụ ntị na-egosi na WWII na-akwado taa, na iji WWII mee ihe ziri ezi na afọ 75 sochirinụ nke agha na njikere agha, ihe mbụ ị ga-atụ anya ịchọta n'ịgụ banyere ihe WWII bụ n'ezie ga-abụ agha kpaliri mkpa ọ dị zoputa ndi Ju n’igbu mmadu. A ga-enwe foto ochie nke akwụkwọ mmado nke Uncle Sam na-atụ aka ya, na-asị "Achọrọ m ka ị zọpụta ndị Juu!"

N'ikwu eziokwu, ndị gọọmentị US na Britain etinyela ọtụtụ afọ na mkpọsa mkpọsa iji wuo nkwado agha mana ha ekwutụghị ịzọpụta ndị Juu.[I] Anyị makwaara nke ọma banyere mkparịta ụka gọọmentị dị n'ime iji mara na ịchekwa ndị Juu (ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ) abụghị ihe mkpali nzuzo na-ezonahụ ndị ọha na eze na-emegide iwu (ma ọ bụrụ na ọ bụ, kedu otu onye kwuo uche ya ga-esi bụrụ nnukwu agha maka ọchịchị onye kwuo uche ya?). Yabụ, ozugbo anyị nwere nsogbu na enweghị ezi nkwado kachasị maka WWII ka ọ gachara WWII.

Iwu mbata na ọpụpụ nke US, nke ndị ọkachamara na-emegide antisemitic dịka Harry Laughlin rụpụtara - bụ isi mmalite sitere n'ike mmụọ nsọ nye ndị ọrụ aka Nazi - mere ka nnabata nke ndị Juu belata na United States tupu na n'oge Agha IIwa nke Abụọ.[Ii]

Iwu nke Nazi Germany ruo ọtụtụ afọ bụ ịchụpụ ndị Juu, ọ bụghị igbu ọchụ ha. Gọọmentị ụwa nwere nzukọ ọha na eze iji tụlee onye ga-anabata ndị Juu, yana gọọmentị ndị ahụ - maka ebumnuche na-emeghị ihere na nke enweghị ihere - jụrụ ịnabata ndị Nazis ga-eme n'ọdịnihu. Hitler kwupụtara n'ụzọ doro anya na ọjụjụ a dị ka nkwekọrịta ya na nkwenkwe ya na ịgba ume iji bulie ya.

Na Évian-les-Baines, France, na July 1938, e mere mbido mba ụwa n'oge gara aga, ma ọ bụ opekata mpe, iji belata ihe a na-ahụkarị n'ime iri afọ ndị gara aga: nsogbu ndị gbara ọsọ ndụ. Ọgba aghara ahụ bụ ọgwụgwọ ndị Nazi nke ndị Juu. Ndị nnọchianya nke mba 32 na òtù 63, yana ụfọdụ ndị odeakụkọ 200 na-agbakọ ihe omume ahụ, maara nke ọma na ọchịchọ ndị Nazis ịchụpụ ndị Juu niile si Germany na Austria, ma nwetakwa ịmara na ọdịnihu na-echere ha ma ọ bụrụ na achụpụghị ha nwere ike ịga bụrụ ọnwụ. Mkpebi nke ọgbakọ ahụ mere bụ ịhapụ ndị Juu na akara aka ha. (Naanị Costa Rica na Dominican Republic mụbara ụtụ ha na-abanye na mba ọzọ.)

Onye nnọchiteanya Australia bụ TW White kwuru, na-enweghị ịjụ ndị obodo Australia: "Ebe ọ bụ na anyị enweghị ezigbo agbụrụ, anyị achọghị ịbịpụta otu."[iii]

Onye ọchịchị aka ike nke Dominican Republic lere ndị Juu anya dị ka ndị a na-achọsi ike, dịka ị na-ewetara ala ọtụtụ ndị Africa. E wepụtara ala maka ndị 100,000 ndị Juu, mana ọ na-erughị 1,000 abịa.[iv]

Hitler kwuru mgbe akwadoro nzukọ Évian ahụ: “Apụrụ m ịtụ anya ma tụọ anya na ụwa ọzọ, nke nwere ọmịiko miri emi maka ndị omekome a [ndị Juu], ga-enwe afọ ọma iji gbanwee obi ọmịiko a gaa enyemaka bara uru. Anyị, n'aka nke anyị, dị njikere itinye ndị omekome a niile na mkpofu nke mba ndị a, maka ihe niile m na-eche, ọbụnadị n'ụgbọ mmiri ndị mara mma.[v]

Mgbe ogbako ahụ gasịrị, na November nke 1938, Hitler mụbara ọgụ ọ na-ebuso ndị Juu Kristallnacht ma ọ bụ Crystal Night - ọgba aghara ndị ọchịchị na-ahazi n'abalị, na-ebibi ma na-ere ụlọ ahịa ndị Juu na ụlọ nzukọ, n'oge a na-ezigara ndị 25,000 n'ogige ịta ahụhụ. N'ikwu okwu na Jenụwarị 30, 1939, Hitler kwuru na ọ bụ ihe ziri ezi maka omume ya site na nsonaazụ nke Nzukọ Évian:

“Ọ bụ ihe nlere ihere ịhụ ka ụwa dum onye kwuo uche ya na-egosi ọmịiko maka ndị ogbenye na-ata ndị Juu ahụhụ, mana ọ na-abụ onye obi kpọrọ nkụ ma na-agbachitere mgbe a bịara inyere ha aka - nke bụ n'ezie, n'ihi echiche ya, ọrụ doro anya . Arụmụka ndị a na-ebute dị ka ihe ngọpụ maka ịghara inyere ha aka ikwu n'ezie maka ndị German na ndị Italitali. N'ihi na nke a bụ ihe ha na-ekwu:

1. 'Anyị,' nke ahụ bụ ochichi onye kwuo uche ya, 'anyị enweghị ike ịnara ndị Juu.' Ma na alaeze ndị a enweghị ọbụna mmadụ iri na kilomita kilomita. Ọ bụ ezie na Germany, ya na ndị bi na ya 135 na square kilomita, kwesịrị inwe ohere maka ha!

“2. Ha na-emesi anyị obi ike: Anyị enweghị ike ịkpọrọ ha ọ gwụla ma Germany ọ dị njikere inye ha ego ole ha ga-eweta ka ha kwabata. ”^[vi]

Nsogbu dị na ianvian bụ, ọ dị nwute, ọ bụghị n'amaghị ama banyere atụmatụ ndị Nazi, mana enweghị ibute ụzọ gbochie ya. Nke a bụ nsogbu n'oge agha ahụ. Ọ bụ nsogbu achọtara ma ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị ma ọhaneze na nnukwu.

Bọchị ise ka Crystal Night gasịrị, Onye isi ala Franklin Roosevelt kwuru na ya na-echeta onye nnọchi anya gọọmentị na Germany yana echiche ọha mmadụ nwere "nnukwu ụjọ." O jighị okwu ahụ bụ́ “ndị Juu” mee ihe. Onye nta akụkọ jụrụ ma ebe ọ bụla n'ụwa nwere ike ịnabata ọtụtụ ndị Juu si Germany. Roosevelt sịrị: “Mba. “Oge erubeghị maka nke ahụ.” Onye nta akụkọ ọzọ jụrụ ma Roosevelt ọ ga-eme ka mgbochi mbata maka ndị Juu gbara ọsọ ndụ. Onyeisi ala ahụ zara, sị: “Nke ahụ adịghị eche echiche.[vii] Roosevelt jụrụ ịkwado ụgwọ ụmụaka gbara ọsọ ndụ na 1939, nke ga-ekwe ka ndị Juu 20,000 n'okpuru afọ 14 banye United States, ọ nweghịkwa site na kọmitii.[viii]

Ọ bụ ezie na ọtụtụ ndị nọ na United States, dị ka ebe ndị ọzọ, gbalịrị iji obi ike napụta ndị Juu n'aka ndị Nazi, gụnyere site na iwepụta onwe ha ịnabata ha, ọtụtụ ndị anaghị eso ha.

Na Julaị 1940, Adolf Eichmann, onye isi na-akwado atụmatụ mgbukpọ ahụ, zubere iziga ndị Juu niile na Madagascar, nke dị na Germany ugbu a, France abanyela. Shipsgbọ mmiri ndị ahụ ga-echere naanị ruo mgbe ndị Britain, nke pụtara Winston Churchill ugbu a, kwụsịrị mgbochi ha. Thatbọchị ahụ abịabeghị.[ix]

Onye ode akwukwo Ofesi nke Britain Anthony Eden zutere na March 27, 1943, na Washington, DC, na Rabbi Stephen Wise na Joseph M. Proskauer, onye ọka iwu a ma ama na onye bụbu Onyeikpe Kasị Elu nke New York State nke na-eje ozi mgbe ahụ dị ka Onye isi nke Kọmitii Ndị Juu nke America. Amamihe na Proskauer chọrọ ịbịaru Hitler ịchụpụ ndị Juu. Dismisseddenam n’apɛde ne n’atirimpɔw a ɛne sɛ “treneefo benya asase no adi” no so.[X] Mana otu ụbọchị ahụ, dị ka Ngalaba Ọchịchị US, Eden gwara Secretary nke State Cordell Hull ihe dị iche:

“Hull welitere ajụjụ nke ndị Juu 60 ma ọ bụ 70 nke nọ na Bulgaria ma yie egwu ikpochapụ ọ gwụla ma anyị nwere ike ịpụ ha ma, ngwa ngwa, pịa Eden ka ọ zaa nsogbu ahụ. Eden zara na nsogbu niile nke ndị Juu nọ na Europe siri ike na anyị kwesịrị iji nlezianya kpachara anya maka ịchụpụ ndị Juu niile si mba dị ka Bulgaria. Ọ bụrụ na anyị mee nke ahụ, mgbe ahụ ndị Juu nke ụwa ga-achọ ka anyị mee ụdị onyinye ahụ na Poland na Germany. Hitler nwere ike ịnabata anyị n'ụdị onyinye ọ bụla, na enweghịkwa ụgbọ mmiri na usoro ụgbọ njem zuru ụwa ọnụ iji kwado ha. ”[xi]

Churchill kwetara. “Ọbụna ka anyị nweta ikike ịpụpụ ndị Juu niile,” ka ọ dere n'ịza otu akwụkwọ ozi na-arịọ arịrịọ, "njem naanị na-eweta nsogbu nke ga-esiri ike ngwọta." Enweghi mbupu na njem? N’agha Dunkirk, ndị Britain kpọpụrụ ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ndị ikom 340,000 n’ime ụbọchị itoolu. Ndị agha US Air Force nwere ọtụtụ puku ụgbọ elu ọhụrụ. Ọbụna obere ogwe aka dị mkpirikpi, US na Britain nwere ike ịgbaga ma bufee ọtụtụ ndị gbara ọsọ ndụ na nchekwa.[xii]

Ọ bụghị mmadụ niile nọ na-arụsi ọrụ ike iji lụọ agha. Karịsịa site ná ngwụsị 1942 gaa n'ihu, ọtụtụ ndị nọ na United States na Britain chọrọ ka e mee ihe. Na Machị 23, 1943, Achịbishọp nke Canterbury rịọrọ oflọ Nna-ukwu ka o nyere ndị Juu nke Europe aka. Ya mere, gọọmentị Britain nyere gọọmentị US mkparịta ụka ọha na eze nke ọzọ iji kwurịta ihe a ga-eme iji kpọpụ ndị Juu na mba ndị na-anọpụ iche. Mana Officelọ Ọrụ Na-ahụ Maka Ofesi na Britain tụrụ ụjọ na ndị Nazi nwere ike ịkwado na atụmatụ ndị a n'agbanyeghị na a rịọghị ha, na-ede, sị: “Enwere ike ndị German ma ọ bụ satịlaịtị ha nwere ike ịgbanwe site na amụma mkpochapụ na nke nke mbupu ọkụ, ma na-achọ ka ha mere tupu agha ahụ emenye mba ndị ọzọ ihere site na idei mmiri mee ka ndị mbịarambịa kwabatara na ha. ”[xiii]

Nchegbu a no na ebe a esiteghi izoputa ndu karie izere ihere na nsogbu nke izoputa ndu.

Na njedebe, ndị ahụ hapụrụ ndụ na ogige ịta ahụhụ nwere onwe ha - ọ bụ ezie na n'ọtụtụ ọnọdụ ọ bụghị ngwa ngwa, ọ bụghị dịka ihe ọ bụla yiri ihe kacha mkpa. E debere ụfọdụ ndị mkpọrọ n’ogige ịta ahụhụ jọgburu onwe ha ma ọ dịkarịa ala ruo na September nke 1946. Ọchịagha George Patton gbara ume na ọ dịghị onye kwesịrị “ikwere na onye ahụ a chụpụrụ n’ebe obibi bụ mmadụ, nke ọ na-abụghị, nke a metụtakwara ndị Juu dị ala karịa ụmụ anụmanụ. ” Onye isi ala Harry Truman kwetara n'oge ahụ na "o doro anya na anyị na-emeso ndị Juu otu ihe ahụ ndị Nazi mere, naanị na anyị anaghị egbu ha."[xiv]

N'ezie, ọbụlagodi na nke ahụ abụghị ikwubiga okwu ókè, igbu mmadụ bụ ihe dị oke mkpa. United States nwere ọchịchọ ọchịchị aka ike mana ọ dabaghị na ha dịka Germany mere. Ma ọ nweghịkwa isi mkpuchi isi ọ bụla-R Resistance crusade iji zọpụta ndị egwu fascism na-eyi egwu-ọ bụghị n'akụkụ gọọmentị US, ọ bụghị n'akụkụ nke isi US.

M na-akọ nke a na akụkọ ndị metụtara ya nke ọma n'akwụkwọ ọhụrụ m, Hapụ Agha Worldwa nke Abụọ.

kwuru, sị:

[I] N’ezie, Mịnịsta Mgbasa Ozi nke Britain mere mkpebi izere ịkpọtụ ndị Juu aha mgbe a na-ekwu banyere ndị ndị Nazi metụtara. Lee Walter Laqueuer, Nzuzo jọgburu onwe ya: Nwepu nke Eziokwu banyere "Ngwọta Ikpeazụ" nke Hitler. Boston: Obere, Brown, 1980, peeji nke. 91. Nicholson Baker kwuru, Anwụrụ ọkụ mmadụ: Mmalite nke Ọgwụgwụ nke mmepeanya. New York: Simon & Schuster, 2008, p. Ogbe 368.

[Ii] Harry Laughlin gbara akaebe na 1920 na Kọmitii onlọ na Immigrashọn na Naturalization na United States Congress na mbata na ọpụpụ nke ndị Juu na ndị Italitali na-emebi usoro mkpụrụ ndụ ihe nketa nke agbụrụ ahụ. "Anyị enweghị ike ịhazi ndị kwabatara na-adabere n'okike bụ nnukwu ihe iyi egwu mba," Laughlin dọrọ aka ná ntị. Onye isi oche Kọmitii Albert Johnson họpụtara Laughlin ka ọ bụrụ Onye Ọkachamara Eugenics Agent. Laughlin kwadoro Iwu Iwu Immigrashọn nke Johnson-Reed nke 1924, nke machibidoro ọpụpụ na Asia ma gbochie mbata na Southern na Eastern Europe. Iwu a mepụtara ego dabere na ọnụ ọgụgụ ndị bi na 1890 US. Site ugbu a gaa n'ihu, ndị kwabatara nwere ike ọ bụghị naanị igosi na Ellis Island mana ha ga-enwerịrị visa na ndị nnọchi anya US na mba ofesi. Lee Rachel Gur-Arie, The Embryo Project Encyclopedia, “Harry Hamilton Laughlin (1880-1943),” Disemba 19, 2014, https://embryo.asu.edu/pages/harry-hamilton-laughlin-1880-1943 Ọzọkwa lee Andrew J. Skerritt, Tallahassee Democrat, “‘ Irresistible Tide ’na-ele anya na mbata na ọpụpụ America iwu | Nyocha akwukwo, ”August 1, 2020, https://www.tallahassee.com/story/life/2020/08/01/irresistible-tide-takes-unflinching-look-americas-immigration-policy/5550977002 A na-ekpuchi akụkọ a na ihe nkiri PBS "Ahụmịhe America: Eugenics Crusade," October 16, 2018, https://www.pbs.org/wgbh/americanexperience/films/eugenics-crusade Maka otu nke a siri metụta ndị Nazi, lee Isi nke 4 nke Hapụ Agha Worldwa nke Abụọ.

[iii] Nkwado Agụmakwụkwọ Holocaust, Olu 70: Ndị Okpukpe, Ndị Mmejọ, na Bystanders, "Dịka Anyị enweghị Nsogbu Ọsọ," Jenụwarị 27, 2015, http://www.70voices.org.uk/content/day55

[iv] Lauren Levy, Jewish Virtual Library, Project of American-Israel Cooperative Enterprise, “Dominican Republic na-enye Sosua dị ka ogige maka ndị gbara ọsọ ndụ ndị Juu,” https://www.jewishvirtuallibrary.org/dominican-republic-as-haven-for-jewish -refugees Hụkwa Jason Margolis, World, “Dominican Republic kpọbatara ndị gbara ọsọ ndụ ndị Juu na-agbapụ Hitler ebe mba 31 lepụrụ anya,” November 9, 2018, https://www.pri.org/stories/2018-11-09/ Dominican-Republic-Republic-were-ndị Juu-gbara ọsọ ndụ-agba ọsọ-hitler-mgbe 31-mba-ele anya

[v] Ervin Birnbaum, "Evian: Nzukọ Kachasị Mma nke Oge Niile na Akụkọ Ndị Juu," Nkebi nke Abụọ, http://www.acpr.org.il/nativ/0902-birnbaum-E2.pdf

[vi] Zionism na Israel - Encyclopedic Dictionary, “Evian Conference,” http://www.zionism-israel.com/dic/Evian_conference.htm

[vii] - Franklin D. Roosevelt, Akwụkwọ ọha na eze na adreesị nke Franklin D. Roosevelt, (New York: Russell & Russell, 1938-1950) mpịakọta. 7, peeji nke 597-98. Onye Nicholson Baker kwuru, Anwụrụ ọkụ mmadụ: Mmalite nke Ọgwụgwụ nke mmepeanya. New York: Simon & Schuster, 2008, p. Ogbe 101.

[viii] David S. Wyman, Akwụkwọ Akwụkwọ: America na Nsogbu Ndị Gbara Ọsọ Ndụ, 1938-1941 (Amherst: Mahadum nke Massachusetts Press, 1968), p. 97. Nicholson Baker kwuru, Anwụrụ ọkụ mmadụ: Mmalite nke Ọgwụgwụ nke mmepeanya. New York: Simon & Schuster, 2008, p. Ogbe 116.

[ix] Christopher Browning, Zọ na- Mgbukpọ (New York: Cambridge University Press, 1992), p. 18-19. Onye Nicholson Baker kwuru, Anwụrụ ọkụ mmadụ: Mmalite nke Ọgwụgwụ nke mmepeanya. New York: Simon & Schuster, 2008, p. Ogbe 233.

[X] Lucy S. Dawidowicz, "ndị Juu America na Oké Mgbukpọ ahụ," New York Times, April 18, 1982, https://www.nytimes.com/1982/04/18/magazine/american-jews-and-the-holocaust.html

[xi] Ngalaba nke US, Office of the Historian, “Memorandum of Conversation, nke Maazị Harry L. Hopkins, Onye enyemaka pụrụ iche nke Onye isi ala Roosevelt 55,” Machị 27, 1943, https://history.state.gov/historicaldocuments/frus1943v03/d23

[xii] War No More: narị afọ atọ nke American Antiwar na Peace Writing, nke Lawrence Rosendwald dere (Library of America, 2016).

[xiii] Ahụmịhe PBS America: “Nzukọ Bermuda ahụ,” https://www.pbs.org/wgbh/americanexperience/features/holocaust-bermuda

[xiv] Jacques R. Paulels, Thgha nke Ezi Agha: America na Secondwa nke Abụọ Agha (James Lorimer & Company Ltd. 2015, 2002) p. 36.

##