By Mgbasa Ozi Global Maka Udo Udo, July 26, 2020
Ngosipụta na Betty Reardon, Kozue Akibayashi, Asha Hans, na Mavic Cabrera Balleza.
Tony Jenkins kwụziri ma mezie ya.
Kọrọ: June 25, 2020
Oge Ogbenye
Afọ 2020 bụ ọtụtụ mkpọsa akara nke ezinaụlọ mmadụ na-agba mbọ inweta udo na ezi udo na mbara ụwa anyị mejupụtara na nke na-esighi ike. Nlekọta akara ndị a niile bụ afọ nke 75 nke ntọala nke United Nations, nzukọ ụwa ụlọ ọrụ nke gosipụtara ọtụtụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke mepụtara ọtụtụ ihe anyị na-eme n'afọ a. Nke kachasị dị mkpa, ma nzukọ a ma ndị ụwa dum bu n'obi ijere ozi, bụ ọgba aghara dị ugbu a na mmeghari ụmụ amaala iji mezuo ọtụtụ ebumnuche ndị otu mba na-eme na nkwekọrịta ha UN Charter. Egosiputara afọ a maka ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke ọha mmadụ na - eme mkpọtụ na ụwa dị egwu, ebe enwere ohere kachasị mma nke ụwa ịlanarị na nke ọma.
Otu ndi oru agha nke ndi agha nke uwa noo
Dị ka ndị sonyere na òtù ọha mmadụ zuru ụwa ọnụ maka agụmakwụkwọ udo, Mgbasa Ozi Globalwa Maka Udo Udo na-ezube vidiyo ahụ ebe a ga-elele anya n'ime mbọ ndị a na-aga n'ihu nke ụmụ amaala ụwa iji wusie ike nzukọ iji kwụsị "ihe otiti agha" na "Akwalite ọganihu mmekọrịta mmadụ na ụkpụrụ ndụ ka mma na nnwere onwe ka ukwuu" (Preamble to the Charter of the United Nations). Site mgbe a tọrọ ntọala, òtù ọha mmadụ na-agba mbọ ime ka e doo anya na ọ na-egosi ọdịmma nke “ndị òtù Mba Ndị Dị n’Otu” ndị kpọsara akwụkwọ iwu ahụ. Ichoputa nsogbu na nsogbu dika ha putara ihe na ndu kwa ubochi nke obodo ha, ndi otu ndi mmadu guzobere nsogbu n'ihe banyere egwu ha tinyere oganihu mmadu na nnwere onwe ka ukwuu. Site n’ịkụziri ha ihe na ime ka ndị nọchitere anya ndị otu na-anọchite anya ha, ha metụta ọtụtụ mkpebi dị oke mkpa nke kọmitii na kansụl nke UN, nke kacha mkpa n’ime ha metụtara ikike ụmụ nwanyị nwere isonye na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na oke ụmụ nwanyị na ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke udo.
Ọrụ ndị Panelists na Ọrụ Udo Women'smụ nwanyị
Vidio a, ndị otu na-arụ ọrụ anọ (lee bios n'okpuru), bụ ọkwa izizi n’usoro izu ụka izu ụka gbasara ụmụ nwanyị, udo na nchekwa. Usoro isiokwu a bụ ileba anya n'ụzọ ụfọdụ n'ime afọ iri asaa na asaa UN mere ka a mata “ikike nha ndị nwoke na ndị nwanyị na mba niile na obere,” (Okwu mmalite) ebumnuche, ọkachasị ndị nwanyị nabatara na ihe e zoro aka na ya. dị ka “South South,” dị ka ihe bụ́ isi maka udo dị mma. Nnukwu otu nzukọ a na-elekwasị anya Mkpebi Council Security United Nations 1325 na Womenmụ nwanyị, Udo na Nchebe dika ihe eji eme ka nchekwa ndi mmadu di. Ndị otu a tụkwasịrị uche na mbọ dị iche iche nke ndị obodo iji weta ebumnuche mkpebi banyere mmezu nke udo site na inye ụmụ nwanyị ike ndọrọ ndọrọ ọchịchị iji nweta nghọta zuru ezu. Ndi otu ndi otu ndi nke nakweere mkpebi a site na mkpuru ubochi nke 30, 2000. Ugbo ogbe ndi mmadu enwetala atumatu nke NAPS iji mezuo mkpebi a, ma obu ndi mmadu na-enweta ego. akụkụ kachasị, ụmụ nwanyị itinye aka na n'okwu nchekwa ka amachaghị, ebe ọ bụ na gburugburu ụwa, ụmụ agbọghọ na ụmụ nwanyị nọgidere na-ata ahụhụ kwa ụbọchị site na ọgụ na ọgụ ime ihe ike.
N'oge nke 15th ụbọchị ncheta nke UNSCR 1325, n'agbanyeghị nguzogide nke steeti, ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-aga n'ihu nke ụmụ nwanyị na ihe akaebe nke ụmụ nwanyị na-aga n'ihu na-ata ahụhụ na esemokwu agha, mmadụ abụọ n'ime ndị otu ahụ (Hans na Reardon) tụpụtara idepụta na itinye n'ọrụ atụmatụ ndị mmadụ. Ebumnuche iji tinye ahụmahụ ụmụ nwanyị biri na enweghị nchekwa mmadụ na nhazi nke atụmatụ ha onwe ha nwere ike ịmalite maka nchekwa nke obodo ha na nke obodo ha na enweghị ọrụ nke steeti. Atọ n'ime ndị otu ahụ (Akibayashi, Hans, na Reardon) sonyekwara n'ichepụta usoro nchekwa nchekwa ụmụ mmadụ nke ụmụ nwanyị debara aha na mkparịta ụka ahụ. Onye otu nke anọ, (Cabrera-Balleza) tọrọ ntọala ma na-eduzi mbọ niile mba ụwa na-arụsi ọrụ ike ma na-arụ ọrụ iji nyere ụmụ nwanyị aka n'ihe niile gbasara udo na nchekwa, obi sie mmejuputa NAP.
Mgbasa ozi zuru ụwa ọnụ maka udo mmụta na-atụ anya na ndị otu a ga-emepekwu echiche banyere ụzọ ndị mmadụ na ndị otu ọ bụla nwere ike isi nye aka na mgbaru ọsọ ebumnuche nke udo ga-adịgide adịgide, iji nweta ma lekọta ya na ụmụ nwanyị zuru oke na nha anya kwesiri.
Vidio ahụ dị ka Nkụzi Izi Ihe
A na-atụ aro ka ndị na-amụ ihe na ọmụmụ a gụọ ederede Mkpebi Council Security United Nations 1325. Ọ bụrụ na atụlekwu mkpebi ga-aba uru, anyị na-atụ aro ihe ndị dị na Global Network nke Women Peacebuilders. Ọ bụrụ na a na-eme nnyocha sara mbara karị, ọ nwere ike ịgụnye nyochaa mkpebi dịgasị iche iche metụtara 1325.
Kọwapụta Nchebe mmadụ
Ndị nkuzi udo na-eji vidiyo dị ka nyocha banyere okwu metụtara ụmụ nwanyị, udo na nchekwa nwere ike ime ka mkparịta ụka dokwuo anya site n'ịgba ndị na-agụ akwụkwọ echiche ka ha kọwaa nkọwa nke nchekwa mmadụ, kọwapụta ihe ndị dị mkpa na ịkọwapụta etu ihe ahụ ga-esi metụta ihe ndị nwoke na nwoke. .
Ikike ndi nwanyi ime ihe maka udo na nchekwa
Enwere ike iji nkọwa a na ntụle nke ihe ndị nwoke na nwanyị ka ọ bụrụ ihe ndabere maka mkparịta ụka gbasara ihe ụmụ amaala kwesịrị ịtụ anya na ndị otu so na UN n'ihe banyere mmezu nke 1325 na-emesi ụmụ nwanyị ike nha anya. Sidetụle ikere òkè ụmụ nwanyị kwesịrị ịgụnye, ọ bụghị naanị idozi esemokwu, kamakwa, ọkachasị, ịkọwapụta ihe bụ “nchedo obodo,” na-eleba anya na mmekọrịta ya na nchekwa nke mmadụ, yana etu gọọmentị ga-esi gụta akwụkwọ ma mee ka ha mee ihe ndị ga-eme ka obi sie ụmụ mmadụ ike. nchekwa. Uche a kwesiri ka a kpachara anya tinyekwa umunwanyi n'usoro ochichi obodo na nke mba. Kedụ ka aga-esi enweta ụdị adị a nke gụnyere?
Na-adọta NAP ihe nlereanya
Site na mkparịta ụka a dị ka ndabere, enwere ike ịdepụta ihe maka otu ndị otu mmụta ga-ele anya dị ka ebumnuche achọrọ na akụkụ dị mkpa nke National Plan of Action (NAP) dị mkpa ma dị mkpa iji mezuo ndokwa nke UNSCR 1325 na mba nke ha. Ntinye mmejuputa a nwere ike itinye aro maka inyefe mmefu nke ngwa agha ugbu a na mmezu nke ndokwa nke ndị mmụta nke NAP. Gụnyekwa aro maka ụlọ ọrụ gọọmentị ka a boro ebubo imebi atụmatụ na nzukọ ndị otu nwere ike ịkwado mmebe iwu. Ihe omumu zuru ezu nwere ike ịgụnye nyochaa ọdịnaya na ọnọdụ nke NAP dị. (Global Network of Women Peacebuilders ga-enyere aka na nke a.)
Bios
Betty A. Reardon, bụ Onye Ntọala Ntọala Emeritus nke International Institute on Peace Education. A maara ya n'ụwa niile dị ka onye ọsụ ụzọ n'okwu gbasara okike na udo na agụmakwụkwọ udo. Ọ bụ onye edemede nke: "Mmekọahụ na Usoro Agha" na onye nchịkọta akụkọ / onye edemede na Asha Hans nke "Gender Imperative."
"Mavic" Cabrera Balleza bụ onye guzobere na onye isi nke Global Network of Women Peacebuilders. Mavic bidoro usoro ihe omume nke mba Philippines na Security Council Resolution 1325 ma rụkwaa ọrụ dị ka onye ndụmọdụ mba ụwa na Nepal National Action Plan. O nyekwaara nkwado oru aka na 1325 ihe omume mba na Guatemala, Japan na South Sudan. Ya na ndị ọrụ ibe ya asụwo ụzọ na Mpịakọta nke UNSCR 1325 na 1820 Mmemme a na-ahụta dị ka ihe atụ kachasị mma ma mejuputa ya ugbu a na mba 15.
Asha Hans, bụ onye bụbu Prọfesọ nke Sayensị Sayensị Ọchịchị na Mmụta Mmekọahụ na Mahadum Utkal dị na India. Ọ bụkwa ngalaba-onye guzobere Shanta Memorial Rehabilitation Center (SMRC), onye ndu afọ ofufo na India na-arụ ọrụ n'okwu gbasara okike na nkwarụ na ọkwa mba na mba. Ọ bụ onye na-ede akwụkwọ na onye nchịkọta akụkọ nke akwụkwọ abụọ na-adịbeghị anya, "Meghee Udo: UNSCR 1325, Women and Security in India" na "Ihe gbasara nwoke na nwanyị: Nchedo mmadụ na nchekwa obodo," nke ya na Betty Reardon dekọtara.
Kozue Akibayashi bụ nwanyị na-eme nchọpụta udo, onye nkuzi na onye mmume si Japan ebe ọ bụ prọfesọ na Gralọ Akwụkwọ Gụsịrị Akwụkwọ na Global Studies na Mahadum Doshisha na Kyoto. Nnyocha ya na-elekwasị anya n'okwu gbasara ime ihe ike nke ndị agha na ndị ọbịa nọ na mba ofesi, ịtụgharị uche na imebi iwu, na ịchọ ọchịchị. Ọ bụ Onye isi ala nke WILPF n'etiti 2015 na 2018, na-eje ozi na Kọmitii Na-ahụ Maka Crossmụ nwanyị Cross DMZ, ọ bụkwa onye nhazi mba maka Japan na International Women's Network Against Militarism.
Tony Jenkins PhD bụ onye nkuzi oge nile ugbu a na ọmụmụ ikpe nke ikpe ziri ezi na udo na Mahadum Georgetown. Kemgbe 2001 ọ rụrụ ọrụ dị ka onye njikwa nke International Institute on Peace Education (IIPE) na kemgbe 2007 dị ka onye nhazi nke Global Mgbasa Ozi Maka Udo Mmụta Udo (GCPE). Ọkachamara, ọ bụrụla: Onye Nkụzi Mmụta, World BEYOND War (2016-2019); Onye isi, Peace Education Initiative na Mahadum nke Toledo (2014-16); Onye isi ala maka ihe gbasara agụmakwụkwọ, National Peace Academy (2009-2014); na Co-Director, Peace Education Center, Ndi nkuzi College Columbia University (2001-2010).
