Kwụsị Njikọ Agha na CND na-aga na London maka udo na Ukraine. Ebe E Si Nweta Foto: Kwụsị Njikọ Agha
Site na Media Benjamin na Nicolas JS Davies, World BEYOND War, Mee 30, 2023
Mgbe Japan kpọrọ ndị isi Brazil, India na Indonesia ka ha bịa nzukọ G7 na Hiroshima, e nwere glimmers nke olile anya na ọ nwere ike ịbụ nnọkọ maka ikike akụ na ụba ndị a na-arị elu site na Global South iji kwurịta nkwado ha maka udo na Ukraine na mba ndị dị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ G7 bụ ndị ha na Ukraine jikọrọ aka na agha ma bụrụkwa ndị ntị chiri iji rịọ maka udo.
Ma ọ gaghị adị. Kama nke ahụ, a manyere ndị isi Global South ka ha nọdụ na-ege ntị ka ndị ọbịa ha na-ekwupụta atụmatụ ha kachasị ọhụrụ iji mee ka mmachibido iwu megide Russia ma gbasaa agha ahụ site na iziga ụgbọ elu F-16 nke US wuru na Ukraine.
Mgbakọ G7 dị nnọọ iche na mbọ ndị isi si gburugburu ụwa na-agba mbọ ịkwụsị esemokwu ahụ. N'oge gara aga, ndị isi nke Turkey, Israel na Italy agbagola ịgbalị ịgbachitere. Mgbalị ha na-amịpụta mkpụrụ laa azụ n'April 2022, mana ọ bụ egbochi site na West, karịsịa US na UK, ndị na-achọghị ka Ukraine mee nkwekọrịta udo nke onwe ya na Russia.
Ugbu a agha ahụ ejirila ihe karịrị otu afọ na-enweghị njedebe, ndị isi ndị ọzọ abanyela n'ihu iji gbalịa ịkwanye akụkụ abụọ ahụ na tebụl mkparita uka. N'ime mmepe ọhụrụ na-adọrọ mmasị, Denmark, mba NATO, abanyela n'ihu inye ndị ọbịa okwu udo. Na Mee 22, ụbọchị ole na ole ka nzukọ G-7 gachara, Minista mba ofesi Danish Lokke Rasmussen kwuru na obodo ya ga-adị njikere ịnabata nzuko udo na Julaị ma ọ bụrụ na Rọshịa na Ukraine kwetara ikwu okwu.
"Anyị kwesịrị itinye mgbalị n'ịmepụta nkwa zuru ụwa ọnụ iji hazie nzukọ dị otú ahụ," ka Rasmussen kwuru, na-ekwu na nke a ga-achọ inweta nkwado sitere na China, Brazil, India na mba ndị ọzọ gosipụtara mmasị na mkparịta ụka udo. Inwe otu EU na NATO na-akwalite mkparita uka nwere ike igosi mgbanwe n'otú ndị Europe si ele ụzọ na-aga n'ihu na Ukraine.
Na-egosipụtakwa mgbanwe a bụ a akụkọ site Seymour Hersh, na-ehota isi ihe ọgụgụ isi nke US, na ndị isi nke Poland, Czechia, Hungary na obodo Baltic atọ, ndị òtù NATO nile, na-agwa President Zelenskyy okwu banyere mkpa ọ dị ịkwụsị agha ahụ wee malite iwughachi Ukraine ka ndị gbara ọsọ ndụ nde ise. ugbu a ibi na obodo ha nwere ike ịmalite ịlaghachi n'ụlọ. Na Mee 23, Onye isi ala Hungary Viktor Orban nke aka nri kwuru, "N'ileghachi anya na NATO adịghị njikere iziga ndị agha, o doro anya na ọ dịghị mmeri maka ndị Ukraine dara ogbenye n'ọgbọ agha," na naanị otu ụzọ isi kwụsị esemokwu ahụ bụ Washington ka ya na Russia kwurịta okwu.
Ka ọ dị ugbu a, atụmatụ udo nke China na-aga n'ihu, n'agbanyeghị ụjọ US. Li Hui, Onye nnọchi anya China pụrụ iche maka ihe gbasara Eurasia na onye bụbu onye nnọchi anya Russia, nwere zutere na Putin, Zelenskyy, Minista mba ofesi Ukraine Dmytro Kuleba na ndị isi Europe ndị ọzọ iji kwalite mkparịta ụka ahụ. N'iburu ọnọdụ ya dị ka ma ndị ahịa Russia na Ukraine kacha mma, China nọ n'ọnọdụ dị mma itinye aka na akụkụ abụọ ahụ.
Atụmatụ ọzọ sitere n'aka Onye isi ala Lula da Silva nke Brazil, onye na-emepụta "udo club” nke mba dị iche iche sitere n'akụkụ ụwa iji rụkọọ ọrụ ọnụ iji dozie esemokwu na Ukraine. Ọ họpụtara onye nnọchi anya onye nnọchi anya Celso Amorim ka ọ bụrụ onye nnọchi anya udo ya. Amorim bụ onye minista mba ofesi Brazil site na 2003 ruo 2010, ma kpọkwara ya “onye ozi mba ofesi kacha mma n'ụwa” na Isi mba magazin. Ọ rụkwara ọrụ dị ka onye na-ahụ maka nchekwa na Brazil site na 2011 ruo 2014, ma bụrụzi onye ndụmọdụ onye isi ala Lula nke mba ofesi. Amorim enweelarị nzukọ ya na Putin nọ na Moscow na Zelenskyy na Kyiv, ma ndị ọzọ nabatara nke ọma.
Na May 16, Onye isi ala South Africa Cyril Ramaphosa na ndị isi Africa ndị ọzọ batara n'ọgụ ahụ, na-egosipụta etu agha a siri metụta akụ na ụba ụwa site na nrị elu maka ike na nri. Ramaphosa mara ọkwa ozi dị elu nke ndị isi ala Africa isii, nke Onye isi ala Macky Sall nke Senegal duziri. Ọ jere ozi, ruo n'oge na-adịbeghị anya, dị ka Onye isi oche nke African Union na, na ikike ahụ, kwuru okwu ike maka udo na Ukraine na Mgbakọ Ezumike UN na Septemba 2022.
Ndị ọzọ so na ozi a bụ Onye isi ala Nguesso nke Congo, Al-Sisi nke Egypt, Musevini nke Uganda na Hichilema nke Zambia. Ndị isi Africa na-akpọ oku ka akwụsị akwụsị na Ukraine, ka mkparịta ụka siri ike sochie ya iji rute na "usoro maka udo na-adịgide adịgide." Onye odeakwụkwọ ukwu UN Guterres abụrụla kwuru okwu na atụmatụ ha ma 'nabatala ụzọ ahụ.
Pope Francis na Vatican bụkwa achọ iji dozie esemokwu ahụ. “Ka esemokwu na ime ihe ike mara anyị ahụ́. Ka anyị ghara iji agha mara anyị ahụ, "Pope kwusara. Vatican enyelarị aka mee ka mkparịta ụka ndị mkpọrọ na-aga nke ọma n'etiti Russia na Ukraine, na Ukraine arịọla maka enyemaka Pope n'ịchịkọta ezinụlọ ndị esemokwu ahụ kewapụrụ. Ihe ịrịba ama nke nkwa Pope bụ nhọpụta ya nke onye mkparita ụka vetiran soja bụ Kadịnal Matteo Zuppi dịka onye nnọchi anya udo ya. Zuppi nyere aka n'okwu mkparịta ụka nke kwụsịrị agha obodo na Guatemala na Mozambique.
Nke ọ bụla n'ime atụmatụ ndị a ọ̀ ga-amịpụta mkpụrụ? Ohere nke ime ka Russia na Ukraine kwuo okwu na-adabere n'ọtụtụ ihe, gụnyere echiche ha banyere uru ndị nwere ike inweta site n'ọgụ na-aga n'ihu, ikike ha nwere ịkwado ngwá agha zuru oke, na mmụba nke mmegide n'ime. Mana ọ dabere na nrụgide mba ụwa, ọ bụkwa ya mere mgbalị ndị a na-eme n'èzí ji dị oke egwu yana ihe kpatara mmegide nke mba US na NATO na mkparịta ụka ga-agbanwe n'ụzọ ụfọdụ.
Ọjụjụ US ma ọ bụ ịchụpụ atụmatụ udo na-egosi nkwụsị n'etiti ụzọ abụọ na-emegiderịta onwe ha maka idozi esemokwu mba ụwa: diplomacy vs. agha. Ọ na-egosikwa nkwụsị n'etiti mmetụta ọha na eze na-ebili megide agha na mkpebi siri ike nke ndị na-eme iwu US ịgbatị ya, gụnyere ọtụtụ ndị Democrats na ndị Republican.
Otu ngagharị na-eto eto na US na-arụ ọrụ ịgbanwe nke ahụ:
- N'ọnwa Mee, ndị ọkachamara n'ihe gbasara amụma mba ofesi na ndị na-agba mbọ wepụta mgbasa ozi akwụ ụgwọ na The New York Times na The Hill ka ọ gbaa ndị ọchịchị US ume ka ọ bụrụ ndị agha maka udo. Ndị otu 100 gburugburu obodo ahụ kwadoro mgbasa ozi Hill, yana ndị isi obodo haziri ọtụtụ nke mpaghara ọgbakọ iji nyefee mgbasa ozi ahụ n'aka ndị nnọchi anya ha.
- Ndị ndu dabere na okwukwe, ihe karịrị 1,000 n'ime ha banye akwụkwọ ozi e degaara Onye isi ala Biden na Disemba na-akpọ oku ekeresimesi, na-egosi nkwado ha maka atụmatụ udo nke Vatican.
- Nzukọ US nke Mayors, otu nzukọ na-anọchite anya ihe dị ka obodo 1,400 na mba ahụ, n'otu aka nwabata Mkpebi na-akpọ Onye isi ala na Congress ka "ịbawanye mbọ diplomatic iji kwụsị agha ngwa ngwa o kwere omume site na iji Ukraine na Russia na-arụ ọrụ iji nweta nkwụsị ọkụ ozugbo na kwurịta ya na nkwekọrịta nkwekọrịta kwekọrọ na United Nations Charter, na-amara na ihe ize ndụ dị na ya. agha na-abawanye ka agha ahụ na-aga n'ihu."
- Ndị isi US gburugburu ebe obibi amatala ka agha a si jọgburu onwe ya maka gburugburu ebe obibi, gụnyere ohere nke agha nuklia dị egwu ma ọ bụ mgbawa na ụlọ ọrụ ike nuklia, ma ziga leta Onye isi ala Biden na Congress na-agba ume ka e nwee mkparịta ụka.nke
- Na June 10-11, ndị na-akwado US ga-esonyere ndị na-eme udo sitere n'akụkụ ụwa niile na Vienna, Austria, maka International Summit maka Udo na Ukraine.
- Ụfọdụ n'ime ndị na-agba ọsọ maka onye isi ala, na tiketi Democratic na Republican, na-akwado udo e nwere na Ukraine, gụnyere Robert F Kennedy na Donald opi.
Mkpebi mbụ nke United States na mba ndị òtù NATO iji gbalịa inyere Ukraine aka iguzogide mbuso agha Russia nwere sara mbara nkwado ọha. Otú ọ dị, igbochi na-ekwe nkwa mkparita uka udo na ụma na-ahọrọ ịgbatị agha dị ka ohere "pịa" na "adịghị ike" Russia gbanwere ọdịdị agha na ọrụ US na ya, na-eme ka ndị isi ọdịda anyanwụ na-arụsi ọrụ ike na agha nke na-agaghịdị etinye ndị agha nke ha n'ahịrị.
Ndị isi anyị ga-echere ruo mgbe agha igbu ọchụ nke igbu mmadụ gburu ọgbọ niile nke ndị Ukraine, wee hapụ Ukraine n'ọnọdụ mkparịta ụka na-esighị ike karịa ka ọ dị na Eprel 2022, tupu ha azaghachi oku mba ụwa maka ịlaghachi na tebụl mkparita uka?
Ma ọ bụ na ndị isi anyị ga-akpọga anyị na njedebe nke Agha Ụwa nke Atọ, na ndụ anyị niile n'ahịrị na njedebe agha nuklia, tupu ha ekwe ka nkwụsị ọkụ na udo nwere mkparịta ụka?
Kama ịrahụ ụra n'ime Agha Ụwa nke Atọ ma ọ bụ nọrọ jụụ na-ekiri ọnwụ nke ndụ a na-enweghị isi, anyị na-ewulite òtù agbụrụ zuru ụwa ọnụ iji kwado atụmatụ nke ndị isi si gburugburu ụwa ga-enyere aka ịkwụsị agha a ngwa ngwa ma weta udo na-adịgide adịgide. Sonyere anyị.
Medea Benyaminu bụ onye nkwado nke CODEPINK maka Udo, na onye dere ọtụtụ akwụkwọ, gụnyere N'ime Iran: The Real History and Politics of the Islamic Republic of Iran.
Nicolas JS Davies bụ odeakụkọ nọọrọ onwe ya, onye nyocha na CODEPINK yana onye dere ya Ọbara n'aka anyị: Mwakpo America na Mbibi nke Iraq.
