Site David Swanson
Enwere ike ịgbaghara gị maka iche n’echiche na iwu bụ nnukwu ihe. Mgbe ị mebiri ha, enwere ike ịkpọchi gị n'ime ụlọ ọtụtụ afọ. Nke ahụ abụghị eziokwu maka ndị na-ere ngwa ngwa ngwa ngwa dịka gọọmentị US.
Afọ abụọ mgbe e kere nke Ogwe aka ahia Treaty, na ozi ọma bụ na ọ na-ada na Yemen. Enwere m ike ịhụ ihe kpatara na ọ bụghị, rue ugbu a, ada ebe nile. Ndị na-ere ngwá agha na-eji ngwá agha na-emeso ngwá agha ọtụtụ iri ijeri dollar dịka ọ bụrụ na ọ dịghị ihe gbanwere.
N'ebe a (site n'ikike nke igwe ojii Amazon data clouded) bụ isi ederede nke nkwekọrịta ahụ:
“. . . Otu Ọchịchị agaghị enye ikike inyefe ọ bụla nke ogwe aka agha. . . ọ bụrụ na ọ nwere ihe ọmụma n'oge ikike na a ga-eji ogwe aka ma ọ bụ ihe mee ihe na mkpochapụ nke mgbukpọ, mpụ megide ụmụ mmadụ, mmebi iwu nke Geneva Convention nke 1949, mwakpo a na-eduzi megide ihe ndị nkịtị ma ọ bụ ndị nkịtị echebere dị ka nke a, ma ọ bụ agha ọzọ mpụ dị ka nkwekọrịta mba ụwa kọwara nke ọ bụ pati. . . . ”
Onye na-ere ngwá agha kachasị, gọọmentị US akwadobeghị Arms Trade Treaty. Onye nke abụọ na-ere ahịa na ngwa ọnwụ, Russia, enweghịkwa. Ma China enweghị. O doro anya na France, United Kingdom, na Germany kwadoro ya, mana ọ ga-esiri ha ike ileghara ya anya. Ọbụna ha kwadoro mgbakọ ahụ na bọmbụ ụyọkọ ma, ma ọ dịkarịa ala n'ihe banyere UK, leghara nke ahụ anya. (United States akwụsịtụla ịre ahịa bọmbụ ụyọkọ nwa oge, ma ọ bụghị akwado nkwekọrịta ahụ.)
Mba ọzọ 87 kwadoro Ogwe aka ahia ahia, nke ọ bụla n'ime ha na-eme ngwá agha ọ bụla dị egwu na-arụ ọrụ na ọnụ ọgụgụ 6, mana ọtụtụ n'ime ha na-emebi ọgbụgba ndụ ahụ na obere ụzọ ha.
US nwere iwu yiri nke ahụ na akwụkwọ nke ya ma ọ dị ogologo oge. Ileghara ha anya, ma ọ bụ iji ikike nke ịgbaghara ha, aghọwo ihe a na-eme. United States dị anya na onye na-ere ngwá agha, onye na-enye ngwá agha, onye na-emepụta ngwá agha, onye na-azụ ngwá agha, nnapụta ngwá agha na mba ndị dara ogbenye na onye napụtara onye agha na Middle East. Ọ na-ere ma ọ bụ na-enye ngwá agha na ụdị mba ọ bụla dị ka a ga-asị na ọ nweghị ihe mgbochi ọ bụla e tinyere. Ma, ebe a bụ iwu iwu United States nke kachasị mma iji kpuchie mgbidi:
Agaghị enye aka iwu a ma ọ bụ Iwu Nchịkwa Ọpụpụ Egwuregwu Ọga na nke ọ bụla nke ndị nche obodo nke mba ọzọ ma ọ bụrụ na odeakwụkwọ nke State nwere nkwenye siri ike na òtù dị otú ahụ emeela nnukwu mmebi nke ikike mmadụ. . . .
“. . . N'ime ego enyere ndị Ngalaba Nchedo, enweghị ike iji ya maka ọzụzụ, akụrụngwa, ma ọ bụ enyemaka ndị ọzọ maka otu ndị ọrụ nchekwa mba ọzọ ma ọ bụrụ na onye ode akwụkwọ na-agbachitere nwere ozi a na-ekwenye na ngalaba ahụ emebiela oke mmadụ ikike. ”
Ma e nwere nke a:
Mmachibido iwu ndị dị na ngalaba a tinye akwụkwọ n'ihe gbasara obodo ma ọ bụrụ na onye odeakwụkwọ nke State kpebiri na gọọmentị mba ahụ enyela nkwado maka iyi ọha egwu mba ụwa ugboro ugboro. . . . ”
Nke a nwere ike ịbụ na e dere ya site n'enyemaka nke wii wii:
“Ọ dịghị [ngwa agha] nke United States Gọọmentị ga-ere ma ọ bụ gbazite isi nke a gaa mba ọ bụla ma ọ bụ nzukọ ụwa. . . ma -
(1) Onye isi oche ahụ hụrụ na inye ihe. . . gaa mba dị otú ahụ ma ọ bụ nzukọ mba ụwa ga-ewusi nchebe nke United States ma kwalite udo ụwa. . . . ”
Nke a nwere ike ịbụ akụkọ na-awụ akpata oyi n'ahụ, mana ọ nweghị ngwá agha ọ bụla United States ma ọ bụ mba ọ bụla ọzọ zụrụ na akụkọ ihe mere eme nke ụwa kwalitere udo ụwa. Onweghi onye belata - na ntụle, ihe niile abawanyewo - iyi ọha egwu. Ha niile mejuputara oke oke nke ikike mmadu. Ebufere ha niile ihe ọmụma na a ga-eji ha megide ndị nkịtị na imebi iwu mba ụwa. Ndị a bụ ụfọdụ n'ime iwu ndị ahụ:
The Convention Hague nke 1899:
“. . . Ndị ikike bịanyere aka na ha kwetara iji ike ha niile hụ na edozigharị esemokwu mba dị iche iche. N'ihe banyere nnukwu esemokwu ma ọ bụ esemokwu, tupu arịrịọ maka ogwe aka, ndị ikike bịanyere aka na ya kwenyere ịnakwere ụzọ ọ bụla ọnọdụ nyere, ọfịs dị mma ma ọ bụ mkpezi nke otu Powers ma ọ bụ karịa.
The Kellogg-Briand Pact nke 1928:
"Ndị otu nkwekọrịta ahụ dị elu kwenyere na mmezi ma ọ bụ ihe ngwọta nke esemokwu niile ma ọ bụ esemokwu nke ụdị ọ bụla ma ọ bụ ihe ọ bụla ha nwere ike ịbụ, nke nwere ike ibilite n'etiti ha, agaghị achọ ma ọlị site na udo."
The Ngalaba nke United Nations:
“Ndị otu niile ga-edozi esemokwu mba ụwa ha site na udo n’ụzọ nke na udo na nchekwa mba na ikpe ziri ezi adịghị etinye n’ihe egwu. Ndị otu niile ga-ezere mmekọrịta ha na mba ụwa site na iyi egwu ma ọ bụ iji ike mee ihe megide nnwere onwe mpaghara ma ọ bụ nnwere onwe ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke steeti ọ bụla. . . . ”
United States akwụsịla ụfọdụ ngwa ahịa ya na Saudi Arabia ruo nwa oge, ebe ọ na-aga n'ihu ndị ọzọ ma na-aga n'ihu na-ebu agha n'akụkụ Saudi Arabia megide ndị Yemen. Nke a abụghị mmebi iwu na omume karịa ahịa US na Iraq ma ọ bụ South Korea ma ọ bụ (onyinye nye) Israel ma ọ bụ United States n'onwe ya. Onweghi oke aka ekpe gbasara mkpụrụokwu, nkọwa doro anya nke "iyi ọha egwu," ma ọ bụ ibelata ihe dị ka "ikike mmadụ" nwere ike ịgbanwe nke ahụ.
Ma ndị aka ntụtụ ahụ na-aga mkpọrọ mgbe ndị na-ere ngwa agha anaghị akwụ ụgwọ. Onweghị mba ndị na-egbu mmadụ na-edozi ma ọ bụ na-agba mbọ iji dozie esemokwu ya site na pacific pụtara ihe ọ bụla karịa onye ọ bụla na-eme heroin bụ nwa amaala nlereanya, mana ngwa agha - dị ka ọgwụ ọjọọ - na-aga.
Lọikpe Criminal International na-agọnahụ onwe ya ikike ịkpe mpụ agha (naanị "mpụ agha") ma ọ bụ ịkatọ ndị isi UN (nke dabara na ndị na-ere ngwa agha ụwa) ma ọ bụ na-ekpe ikpe mpụ site n'aka ndị na-abụghị ndị ICC mere na ókèala nke ndị na-abụghị ndị otu. Ma mgbe Barack Obama na-egbu ndị mmadụ na Philippines (onye otu), ICC agbachi nkịtị. Na Afghanistan (onye ọzọ so na ya) ọ na-atụ aro na ọ nwere ike otu ụbọchị hụ na ọ dị mma imepe ikpe.
O doro anya na azịza nke azụmahịa a abụghị ihe mmebi iwu. Lee ụfọdụ azịza ụfọdụ:
Gwa ICC ka ọ gbaa ndị omempụ niile ikpe.
Mee ka nrụgide nke ndị na-ere ngwá ahịa nweta nrụgide.
