A BỤGHỊ EKWỤKWỌ AHỤ

Echiche bụ na agha na-esi na nchegbu ọdịmma ndị mmadụ nwere ike ọ gaghị apụta na mbido ọbụna na ọ dị nzaghachi. Agha na-egbu ụmụ mmadụ. Kedu ihe nwere ike inye aka na nke a? Ma lee ụdị nkwupụta okwu ahụ nke na-eji agha merie agha ọhụrụ:

"Ọgụ a malitere Aug. 2, mgbe onye ọchịchị aka ike nke Iraq wakporo onye agbata obi na-enweghị enyemaka. Kuwaish, onye so n'Òtù Arab na onye otu òtù Mba Ndị Dị n'Otu, gburu ya, ndị mmadụ merụrụ ahụ. Ọnwa ise gara aga, Saddam Hussein malitere agha ọjọọ a megide Kuwait; N'abalị a, agha abanyela. "

Nke a ka President Bush onye okenye si kwuo na Gulf War na 1991. O kwughị na ọ chọrọ igbu mmadụ. O kwuru na ya chọrọ ịtọhapụ ndị a na-enweghị enyemaka n'aka ndị na-emegbu ha, echiche nke a ga-ewere dị ka onye aka ekpe na ndọrọ ndọrọ ọchịchị ụlọ, ma echiche nke yiri ka ọ na-akwado ezigbo agha maka agha. President Clinton na-ekwu okwu banyere Yugoslavia afọ asatọ mgbe nke a gasịrị:

"Mgbe m nyere ndị agha anyị iwu ka ha banye agha, anyị nwere ihe atọ doro anya: iji mee ka ndị Kosovar, ndị na-eme ihe ọjọọ kachasị njọ na Europe kemgbe Agha Ụwa nke Abụọ, laghachiri n'ụlọ ha na nchedo onwe ha. ; iji choo ndi agha Serbia maka ihe ojoo ahu na-aga Kosovo; na iji dozie mba nchebe zuru ụwa ọnụ, na NATO na isi ya, iji chebe ndị niile nọ n'ala ahụ nsogbu, ndị Serbia na ndị Albania. "

Leekwa anya n'okwu okwu nke a na-eji mee ka agha nọgide na-aga ruo ọtụtụ afọ:

"Anyị agaghị ahapụ ndị Iraq."
- Secretary nke State Colin Powell, August 13, 2003.

"United States agaghị ahapụ Iraq."
- President George W. Bush, March, 21, 2006.

Ọ bụrụ na m agbaji n'ime ụlọ gị, kpochapụ windo ahụ, kpofuo ngwá ụlọ, ma gbuo ọkara ezinụlọ gị, enwere m ọrụ ịkwanyere ùgwù iji nọrọ ma nọrọ n'abalị ahụ? Ọ ga-abụ obi ọjọọ ma bụrụ ihe na-adịghị mma maka m 'ịhapụ' gị, ọbụna mgbe ị na-agba m ume ịpụ? Ma ọ bụ ọ bụ ọrụ m, n'ụzọ dị iche, ịhapụ ngwa ngwa ma gbanye onwe m n'ọdụ ndị uwe ojii kacha nso? Ozugbo agha ndị Afghanistan na Iraq malitere, arụmụka malitere nke yiri nke a. Dịka ị pụrụ ịhụ, ụzọ abụọ a dị ọtụtụ kilomita, n'agbanyeghị na a na-eme ha abụọ dịka ọdịmma mmadụ. Otu na-ekwu na anyị aghaghị ịkwụsị inye aka, nke ọzọ na anyị ga-ahapụ ihere na nkwanye ùgwù. Kedu nke ziri ezi?

Tupu a wakpo Iraq, a kọrọ na Secretary nke State Colin Powell gwara President Bush "Ị ga - abụ onye nwe ọnụ mpako nke mmadụ 25. Ị ga-enwe olileanya, ọchịchọ, na nsogbu ha nile. Ị ga-enweta ya niile. "Dị ka Bob Woodward si kwuo," Powell na Deputy Secretary of State Richard Armitage kpọrọ nke a Pottery Barn ọchịchị: Ị na-agbaji ya, ị nwere ya. "Senator John Kerry depụtara iwu mgbe na-agba ọsọ maka president, na ọ bụ na a nabatara dị ka ndị ziri ezi site na ndị ọchịchị Republican na Democratic na Washington, DC

Ụlọ Ọkụ Bọkụ bụ ụlọ ahịa na-enweghị iwu dị otú ahụ, ma ọ dịghị ihe ọzọ ọ bụghị maka ihe mberede. Ọ bụ iwu na-akwadoghị n'ọtụtụ mba dị na mba anyị iji nweta iwu dị otú ahụ, ma e wezụga n'ihi ikpe na-ezighị ezi na mbibi ime mmụọ. Nkọwa ahụ, dị ka ọ dị, jikọtara mwakpo nke Iraq na T. Ozizi nke "ihe ijuanya na egwu," nke na-eme ka mbibi dị otú ahụ dị egwu nke na onye iro ahụ kpọnwụrụ n'egwu na enweghị enyemaka kemgbe ogologo oge ka egosiri ya dịka enweghị olileanya na enweghị ncheta dị ka ọ na-ada . Ọ naghị arụ ọrụ na Agha Ụwa nke Abụọ maọbụ ebe ọ bụ. Ndị America na-atụgharị na Japan na-agbaso bọmbụ nuklia adịghị agbada; ha dynched. Ndị mmadụ na-alụ ọgụ mgbe nile, na mgbe niile, dịka ị nwere ike. Mana egwu na egwu dị iche iche na-agụnye njedebe zuru oke nke akụrụngwa, nkwurịta okwu, ụgbọ njem, mmepụta nri na ọkọnọ, mmiri, na ihe ndị ọzọ. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ: ọbịbịa nhụjuanya na-ezighi ezi na ọnụ ọgụgụ mmadụ dum. Ọ bụrụ na nke ahụ abụghị mbibi na-enweghị uche, amaghị m ihe bụ.

Ebu n'obi na mbuso agha nke Iraq bu "ngbapu agha," mgbanwe nke ochichi. "E wepụrụ onye ochichi a, mechara jide ya, emesia mechara gbuo ya mgbe o gbasiri ikpe siri ike nke na-ezere ihe akaebe nke mmekorita US na mpụ ya. Ọtụtụ ndị Iraqis nwere obi ụtọ na mwepụ nke Saddam Hussein, ma ngwa ngwa malitere ịrịọ ka ndọrọ ego nke United States agha si mba ha. Nke a enweghị ọmịiko? "Ekele dịrị gị maka ịhapụ onye ọchịchị aka ike anyị. Ekwela ka ọnụ ụzọ ahụ kụgidere gị n'ịnyịnya ibu ahụ wee pụọ! "Hmm. Nke ahụ mere ka ọ dị ka à ga - asị na United States chọrọ ịnọ, nakwa dị ka a ga - asị na ndị Iraqis ji anyị ụgwọ maka ịhapụ anyị ka anyị nọrọ. Nke ahụ dị nnọọ iche na ịnwụsi ike iji mezuo ọrụ omume anyị nke inwe. Kedu nke ọ bụ?

Nkebi: Ndi mmadu

Kedu otu onye si achịkwa ndị mmadụ? O di nma na Powell, onye Afrika Afrika, ndi ufodu ndi nna nna ha bu ndi ohu na Jamaica, gwara onyeisi oche na ya ga - enwe ndi mmadu, ndi mmadu gbara oji na ndi otutu ndi America nwere otutu ugha. Powell na-arụ ụka banyere mbuso agha ahụ, ma ọ bụ ma ọ dịkarịa ala ịdọ aka ná ntị banyere ihe ga-emetụta. Ma, ọ bụ na ndị mmadụ ga-etinye aka na ya? Ọ bụrụ na United States na mkpụrụ osisi fig ya bụ "mmekorita" nke obere ndị agha si mba ndị ọzọ wepụtara na Iraq mgbe George W. Bush kwupụtara "ọrụ zuru ezu" n'ụgbọelu ụgbọ elu na ọdụ ụgbọ elu dị na San Diego Harbour na May 1, 2003 , ma ọ bụghị iwepụ ndị agha Iraq, ma ghara ịbuso obodo na agbata obi, ọ bụghị nsogbu esemokwu agbụrụ, ọ dịghị egbochi ndị Iraqis ịrụ ọrụ iji rụzie mmebi ahụ, ma ghara ịchụpụ ọtụtụ nde ndị Iraq na ụlọ ha, mgbe ahụ ọ pụtaghị na ọ ga-esi na ya pụta. ezigbo, mana ọ ga-abụrịrị na ọ ga-abụrịrị nhụsianya karịa ihe e mere n'ezie, na-esote ọkwá na-achị achị.

Ma ọ bụ gịnị ma ọ bụrụ na mba United States kelere Iraq maka mkpofu ya, nke nke ọchịchị United States mara nke ọma? Kedu ihe ma ọ bụrụ na anyị wepụrụ ndị agha anyị si n'ógbè ahụ, wepụ ebe ndị na-adịghị efe, ma mechie mmepe iwu akụ na ụba, akwụkwọ ikikere Secretary nke State Madeleine Albright nọ na-ekwu na 1996 na mgbanwe a na telivishọn 60 Minit:

"LESLEY STAHL: Anyị anụwo na ọkara nde ụmụ anwụwo. Echere m, nke ahụ bụ ụmụaka karịa nwụrụ na Hiroshima. Na, ị maara, ọ bụ ọnụ ahịa ya?

MGBE NA-EKWU: Echere m na nke a bụ nhọrọ siri ike, mana ọnụahịa - anyị chere na ụgwọ ahụ bara uru. "

Ọ bụ ya? E mezuru nke ukwuu na agha ka dị mkpa na 2003? A pụghị ịhapụ ụmụaka ndị ahụ ruo afọ asaa ọzọ na nhapụta ndọrọ ndọrọ ọchịchị yiri ya? Kedu ihe ma ọ bụrụ na United States ejirila mba Iraq kwusiri ike na-agba ume na Middle East, tinyere mba ya niile na mpaghara na-enweghị nchebe nuklia, na-agba Israel ume ikpochapụ ngwá agha nuklia ya kama ịgba Iran ume ịgbalị inweta otu? George W. Bush kpochapụrụ Iran, Iraq, na North Korea n'ime "isi ihe ọjọọ," wakpoo Iraq n'enweghị ihe mgbochi, leghaara nuklia anya-agha na North Korea, wee malite ime egwu Iran. Ọ bụrụ na ị bụ Iran, gịnị ka ị ga-achọ?

Gịnị ma ọ bụrụ na United States enyela enyemaka akụ na ụba na Iraq, Iran, na mba ndị ọzọ nọ n'ógbè ahụ, ma duzie ha iji (ma ọ bụ na ọ dịkarịa ala ndị e wusiri elu na-egbochi iwu nke) ikuku mmiri, oghere ndị dị na mbara igwe, ihe ike, na-eweta ọkụ eletrik karia mmadụ ole na ole? Ụdị ọrụ ahụ agaghị enwe ihe ọ bụla dịka ijeri dollar ole furu efu na agha n'etiti 2003 na 2010. Maka obere ego ọzọ, anyị nwere ike ịmepụta usoro ihe omume nke mgbanwe ụmụ akwụkwọ n'etiti mba Iraq, Iran, na ụlọ akwụkwọ US. Ọ dịghị ihe na-egbochi agha dị ka agbụ nke ọbụbụenyi na ezinụlọ. Gịnị mere na ọ bụghị ụdị dị otú a dịka ọ dịkarịa ala dị ka ihe dị mkpa ma dị njọ na omume dịka ịkwuputa na anyị nwe obodo nke onye ọzọ ma ọ bụ n'ihi na anyị tụrụ bọmbụ ya?

Akụkụ nke esemokwu ahụ, echere m, na-adabere na enweghị ike iche ihe bombu dị. Ọ bụrụ na anyị na-eche na ọ bụ dịka ihe dị ọcha na nke na-adịghị emerụ ahụ n'egwuregwu vidio, mgbe "bọmbụ ndị dị mma" na-eme ka ndị omekome ya melite Baghdad, na-aga n'ihu na-arụ ọrụ anyị dịka ndị nwe ala. Dị mfe karịa. Ọ bụrụ na, kama nke ahụ, anyị na-eche na ọnụ ọgụgụ na-egbuke egbuke-igbu ọchụ na nsị ụmụaka na ndị okenye na-aga n'ihu mgbe e buuru bombu Bomb, mgbe ahụ, echiche anyị na-echegharị na nchọtaghachi dị ka ihe kachasị mkpa anyị, anyị wee malite ịjụ ma ànyị nwere ikike ma ọ bụ iguzobe dị ka ndị nwe ihe fọdụrụnụ. N'ezie, imebi ite na Pottery Barn ga-eme ka anyị kwụọ ụgwọ maka mmebi na ịrịọ mgbaghara, ọ bụghị ilekọta nsị nke ite ndị ọzọ.

Nkebi: RACIST GENEROSITY

Isi isi ihe na-akpata nkwekọrịta n'etiti ndị na-arụ ọrụ na ndị na-eme ihe ike, na-eche m, na-agbada n'ike ike na nke siri ike nke a tụlere n'isi nke mbụ: ịkpa ókè agbụrụ. Cheta na President McKinley kwuru na ya ga-achịkwa Philippines n'ihi na Filipinos ndị ogbenye apụghị ime ya n'onwe ha? William Howard Taft, onye isi Gọọmenti Gọọmenti Amerịka nke Philippines, kpọrọ Filipinos "Ụmụnna anyị ndị na-acha nchara nchara." Na Vietnam, mgbe Vietcong bịara dị njikere ịchụ ndụ dị ukwuu n'enyefeghị ya, nke ahụ ghọrọ ihe àmà na ha etinyeghị ntakịrị bara uru na ndụ, nke ghọrọ ihe àmà nke ọdịdị ọjọọ ha, nke ghọrọ ihe mgbakwasị ụkwụ na-egbu ọbụna ọtụtụ n'ime ha.

Ọ bụrụ na anyị na-ewepụta ọkwá na-achị achị ruo oge ụfọdụ wee chee echiche banyere ịchịisi ọlaedo, anyị na-enweta nduzi dịgasị iche. "Mee ndi ozo dika i choro ka ha meere gi." O buru na mba ozo biara mba anyi, ihe si na ya pụta bu nsogbu ozugbo; ọ bụrụ na ọ maghị ụdị gọọmenti, ọ bụrụ na ọ bụla, ga - apụta; ma ọ bụrụ na mba ahụ nọ n'ihe ize ndụ nke ịkụrisị; ọ bụrụ na e nwere agha obodo ma ọ bụ ọgba aghara; ma ọ bụrụ na ọ dịghị ihe doro anya, gịnị bụ ihe mbụ anyị ga-achọ ka ndị agha ahụ na-awakpo agha mee? Nke ahụ ziri ezi: nweta hel na mba anyị! Ma n'eziokwu nke ahụ bụ ihe ihe ka n'ọnụ ọgụgụ ndị Iraqis n'ọtụtụ nhoputa ntuli aka gwara United States na ha ga-eme ruo ọtụtụ afọ. George McGovern na William Polk dere na 2006:

"Ọ bụghị ihe ijuanya, ọtụtụ ndị Iraqis chere na United States agaghị ahapụ ma ọ bụrụ na a manyere ha ime otú ahụ. Mmetụta a nwere ike ịkọwa ihe mere USA Today / CNN / Gallup poll gosiri na mmadụ asatọ n'ime ndị Iraq iri ọ bụla weere America na ọ bụghị 'onye nnwere onwe' kama dịka onye bi, na pasent 88 nke ndị Arab Sunni kwadoro mwakpo ime ihe ike na ndị agha America. "

N'ezie, ndị nkịta na ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-erite uru site na ọrụ na-ahọrọ ịhụ ka ọ na-aga n'ihu. Ma ọbụna n'ime ọchịchị ndị omekome, ndị omeiwu nke Iraqi ekweghị ịnakwere nkwekọrịta ahụ bụ Bush na Maliki mere ka ha nweta 2008 iji gbasaa ọrụ ahụ ruo afọ atọ, ma ọ bụrụ na e nyere ndị mmadụ ohere ịkwado ya ma ọ bụ gbadaa na referendum. A na-emechi votu ahụ ugboro ugboro n'ihi na onye ọ bụla maara ihe ga-esi na ya pụta. Inwe mmadu site n'obi nke obi anyi bu otu ihe, ekwenyere m, ma ime ya megide uche ha bu ihe ozo. Ma ònye jiriwo nlezianya họrọ ka e nwee?

Nkebi: ANYỊ ANYỊ KWESỊRỊ?

Ndi mmesapụ aka na-akpali akpali n'azụ agha anyị, ma ọ bụ ịmalite ha ma ọ bụ ntanarị ha? Ọ bụrụ na mba na-emesapụ aka ná mba ndị ọzọ, o yikarịrị ka ọ ga-abụ ihe karịrị otu ụzọ. N'agbanyeghị nke ahụ, ọ bụrụ na ị nyochaa ndepụta nke mba dị iche iche site na ọrụ ebere ha na-enye ndị ọzọ na ndepụta nke mba dị iche iche site na mmefu agha ha, enweghi mmekọrịta. N'ime ndepụta nke mba iri abụọ na abụọ kasị baa ọgaranya, nke a na-ahụ maka inyem ndị mba ọzọ, United States dị nso na ala, na nnukwu ngwongwo nke "aka" anyị na-enye mba ndị ọzọ bụ ngwá agha n'ezie. Ọ bụrụ na a na-enye onyinye zuru oke site n'inye mmadụ n'ihu ọha, United States na-ebugharị ntakịrị elu karịa na listi ahụ. Ọ bụrụ na ego nke ndị si mba ọzọ kwabatara zigara ezinụlọ nke aka ha, United States nwere ike ịgafe ntakịrị, ọ bụ ezie na nke ahụ yiri ka inye onyinye.

Mgbe ị na-ele mba ndị kachasị elu n'ihe banyere mmefu agha nke ọ bụla, ọ dịghị nke mba ndị bara ọgaranya si Europe, Eshia, ma ọ bụ n'Ebe Ugwu America na-eme ya n'akụkụ ọ bụla dị elu nke ndepụta, na otu otu United States. Mba anyị na-abịa na elekere iri na otu, ya na mba 10 dị n'elu ya na ndị agha na-emefu ego ọ bụla site na Middle East, North Africa, ma ọ bụ Central Eshia. Ndị Gris na-abịa na 23rd, South Korea 36th, na United Kingdom 42nd, tinyere mba ndị ọzọ niile dị na Europe na Eshia na-agbadata ndepụta. Tụkwasị na nke ahụ, United States bụ onye na-esetịpụ ahịa nke ngwá ahịa onwe ya, Russia bụ naanị mba ọzọ nke ụwa nke na-abịa ọbụna nso ya.

Karịsịa, nke 22 mba ndị bara ọgaranya, ọtụtụ n'ime ha na-enyekwu ọrụ ebere n'èzí karịa ka anyị nọ na United States, 20 amalitebeghị agha ọ bụla n'ọgbọ, ma ọ bụrụ na mgbe ọ bụla, na ọtụtụ na-ewere obere ọrụ na US-achịkwa agha coalitions; otu n'ime mba abụọ ndị ọzọ, South Korea, na-ebido agha megide North Korea na nkwado US; na mba ikpeazụ, United Kingdom, bụ nke na-esote ụzọ US.

A na-elekarị ndị mba ọzọ anya dị ka ozi na-emesapụ aka (belụsọ ndị mba ọzọ). Ekwere na ọdịnihu bụ ngosipụta nke ịhụnanya Chineke. Dị ka ọkà mmụta ihe ọmụmụ mmadụ, bụ́ Clark Wissler si kwuo, “mgbe ìgwè dị iche iche bịara n’otu ụzọ ọhụrụ a ga-esi dozie otu n’ime nsogbu ndị bụ́ isi nke ọdịbendị ha, ọ na-anụ ọkụ n’obi ịgbasa echiche ahụ ná mba ọzọ, a kpalikwara ya ịmalite oge mmeri iji mee ka a nabata uru ya. ” Kesaa? Kesaa? Ebee ka anyị nụtụrụla gbasara ịgbasa ihe ngwọta dị mkpa? Oh, ee, echetara m:

"Ụzọ nke abụọ iji merie ndị na-eyi ọha egwu bụ ịgbasa nnwere onwe. Ị hụrụ, ụzọ kachasị mma isi merie otu ọha mmadụ - enweghị olileanya, obodo ebe ndị mmadụ na-ewe oké iwe na ha dị njikere ịghọ ndị na-egbu onwe ha, bụ ịgbasa nnwere onwe, bụ ịgbasa ọchịchị onye kwuo uche ya. "- President George W. Bush, June 8, 2005.

Nke a abụghị echiche nzuzu n'ihi na Bush na-ekwu okwu n'atụghị egwu ma na-echepụta okwu ahụ bụ "ndị na-egbu onwe ha." Ọ bụ nzuzu n'ihi na ikike mba ọzọ na-eche na ọ bụ obere ndị nweere onwe ha ka ha nwere ike ịnweta onwe ha na ọ dị njikere na-egbu ha egbu. Ọchịchị onye kwuo uche nke a chọrọ tupu ya agaa na United States abụghị ọchịchị na-anọchite anya ya, kama ọ bụ ụdị ọchịchị dị iche iche. Otu ochichi onye kwuo uche ya ga-egosi ụwa na ụzọ anyị bụ ụzọ kachasị mma ọ ga-esi mee ka gọọmenti, site, na ndị mmadụ.

Onye ndu US bụ Stanley McChrystal kọwara atụmatụ e mere ma ọ gbalịghị ịmepụta ọchịchị na Marjah, Afghanistan, na 2010; O kwuru na ya ga - ebute otu mpempe akwụkwọ a na - eji aka ya na otu ndị na - eme njem nlegharị anya dị ka "ọchịchị na igbe." Ị gaghị achọ ka ndị agha mba ọzọ weta otu n'ime ndị ahụ n'obodo gị?

Na pasent 86 nke ndị America na nyocha nke CNN 2010 nke February na-ekwu na ọchịchị anyị adịghị agbaji, ànyị nwere ihe ọmụma, echefughị ​​ikike, iji weta ihe nlereanya nke ọchịchị na onye ọzọ? Ma ọ bụrụ na anyị emee, ndị agha ọ ga - abụ ngwá ọrụ iji mee ya?

Nkebi: GỊNỊ KA Ị NA-AHỤ ỤLỌ N'ỤLỌ?

Ikpe ikpe site na ahụmahụ gara aga, ịmepụta mba ọhụrụ na-adabaghị adaba. Anyị na-akpọkarị ọrụ a "iwu ụlọ" ọ bụ ezie na ọ na-emekarị ka ọ ghara iwu mba. Na May 2003, ndị ọkà mmụta abụọ dị na Carnegie Endowment for International Peace nyere aka nyochaa mgbalị ndị America gara aga na ụlọ mba, na-enyocha - n'usoro oge - Cuba, Panama, Cuba ọzọ, Nicaragua, Haiti, Cuba ọzọ, Dominican Republic, West Germany, Japan, Dominican Republic ọzọ, South Vietnam, Cambodia, Grenada, Panama ọzọ, Haiti, na Afghanistan. N'ime nchọpụta 16 ndị a na-eme na ụlọ mba, naanị anọ, ndị dere kwubiri, ọ bụ ọchịchị onye kwuo uche ya ruo ogologo oge 10 mgbe ọpụpụ nke ndị agha US.

Site na "ọpụpụ" nke ndị agha US, ndị dere akwụkwọ ahụ dị n'elu gosiri na ọ dị ala, ebe ọ bụ na agha ndị agha America anaghị apụ apụ. Abụọ n'ime mba anọ ahụ e bibiri kpamkpam ma merie Japan na Germany. Ndị ọzọ abụọ bụ ndị agbata obi America - obere Grenada na Panama. A na-ewere ụlọ ahụ a na-akpọ iwu mba na Panama ka ewerela afọ 23. Ogologo oge a ga-ebu ọrụ nke Afghanistan na Iraq gaa 2024 na 2026 n'otu n'otu.

Ọ dịghị mgbe, ndị dere akwụkwọ ahụ hụrụ na ọchịchị United States na-akwado ya, dịka ndị nọ na Afghanistan na Iraq, mere mgbanwe na ọchịchị onye kwuo uche ya. Ndị na-amụ ihe a, Minxin Pei na Sara Kasper, chọpụtakwara na ịmepụta ochichi onye kwuo uche ya na-adịgide adịgide abụghị ihe mgbaru ọsọ bụ isi:

"Ihe mgbaru ọsọ bụ isi nke mmalite iwu nke mba mba America bụ na ọtụtụ n'ime ha bụ usoro. Ná mgbalị mbụ ya, Washington kpebiri iji dochie ma ọ bụ kwadoo ọchịchị na mba ọzọ iji chebe nchebe ya na ọdịmma akụ na ụba, ọ bụghị iji wuo ochichi onye kwuo uche ya. Naanị mgbe e mesịrị, idebe ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke America na mkpa ọ dị ịkwado nkwado ụlọ maka ụlọ mba na-eme ka ọ gbalịsie ike ịme ọchịchị ochichi na mba ndị a na-atụ anya ya. "

Ì chere na onyinye iji nweta udo nwere ike ịbụ onye na-enweghị mmasị megide agha? O doro anya na Pentagon-kere RAND Corporation ga-enwe mmasị maka agha. Ma nchọpụta RAND nke ọrụ na insurgencies na 2010, nnyocha e mepụtara maka US Marine Corps, chọpụtara na pasent 90 nke ndị agha mgbochi megide ọchịchị ndị na-adịghị ike, dịka Afghanistan, nwere ihe ịga nke ọma. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, ụlọ nke mba ahụ, ma ọ bụ ma ọ bụ na o si na mba ọzọ enyeghị ya iwu, ada ada.

N'eziokwu, ọ bụ ezie na ndị na-akwado agha na-agwa anyị ka anyị mụbaa na "nọrọ" na Afghanistan na 2009 na 2010, ndị ọkachamara sitere na ụdị usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị kwenyere na ime nke a apụghị ịrụzu ihe ọ bụla, na-abaghị uru inye aka na Afghans . Onye nnọchianya anyị, bụ Karl Eikenberry, megidere ọgba aghara na eriri ndị a gbagoro. Ọtụtụ ndị isi na ndị agha na CIA kwadoro ịhapụ ya. Matthew Hoh, bụ onye nnọchianya na-ahụ maka ndị agha na United States na ógbè Saịbul na onye isi ụgbọ mmiri mbụ, kwụsịrị ma kwadoro ndọrọ ego. Ya mere, Ann Wright, onye bụbu onye nnọchiteanya nọchitere anya ya, nyere aka mee ka ụlọ ọrụ nnọchianya na Afghanistan dị na 2001. Otu onye na-enye ndụmọdụ gbasara nchebe mba na-eche na ndị agha ga - "na-efopụ." Ihe ka ọtụtụ n'ime ndị obodo America na - emegide agha ahụ, ndị mmegide dịkwa ike karị n'etiti ndị Afghanistan, karịsịa na Kandahar, ebe otu nnyocha e mere na United States hụrụ na 94 pasent nke Kandaharis chọrọ nkwurịta okwu, ọ bụghị mwakpo, na 85 pasent kwuru na ha lere ndị Taliban dị ka "ụmụnna anyị ndị Afghanistan."

Onye isi oche nke Kọmitii Mmekọrịta Mmekọrịta Ndị Omeiwu, na onye na-atụ egwu ọgba aghara, John Kerry kwuru na otu mwakpo na Marja bụ ule na-agba ọsọ maka mwakpo ka ukwuu na Kandahar adabaghị. Kerry kwukwara na mmegide ndị Taliban na Kandahar amalitela mgbe United States kwupụtara mmebi mwakpo n'ebe ahụ. Oleezi otú o si jụọ ya, mwakpo ahụ ọ ga-akwụsị igbu ọchụ? Kerry na ndị ọrụ ibe ya, tupu ha atụfuo ihe ọzọ $ 33.5 n'ime Afghanistan na-agbachitere na 2010, kwuru na iyi ọha egwu na-arịwanye elu n'ụwa nile n'oge "Agha Ụwa Na-atụ Ụjọ." N'ihu 2009 na-arịwanye elu na pasent Afghanistan na-arịwanye elu. ime ihe ike, dị ka Pentagon si kwuo.

Ndị agha amalitela, ma ọ bụ dịghachi ndụ n'oge Vietnam, usoro nke Iraq maka afọ anọ n'ime agha ahụ nke a na-etinyekwa na Afghanistan, usoro obi ebere nke a maara dị ka Counter-Insurgency. N'akwụkwọ, nke a chọrọ ka 80 percent tinye ego n'ime mgbalị ndị nkịtị na "na-emeri obi na uche" na 20 pasent na arụ ọrụ agha. Ma na obodo abụọ ahụ, a na-eji usoro a eme ihe nanị maka nkwupụta okwu, ọ bụghị eziokwu. Ulo oru ugbua n'emeghi agha agha na Afghanistan abughi onu ogugu 5, onye na-aru maka ya, Richard Holbrooke, kwuru oru ndi nkiti dika "na-akwado ndi agha."

Kama "igbasa nnwere onwe" site na bọmbụ na egbe, gịnị ga-abụ ihe ọjọọ na ịkọwanye ihe ọmụma? Ọ bụrụ na mmụta na-eduga ná mmepe nke ochichi onye kwuo uche ya, gịnị ma ị gbasaa agụmakwụkwọ? Gịnị mere na ị gaghị enye ego maka ahụike ụmụ akwụkwọ na ụlọ akwụkwọ, kama ịgbaze akpụkpọ ahụ site na ụmụ nwere ọcha phosphorous? Nobel Peace Laureate Shirin Ebadi kwuru, na-agbaso September 11, 2001, iyi ọha egwu, na n'ọnọdụ bọmbụ Afghanistan, United States nwere ike ịme ụlọ akwụkwọ na Afghanistan, onye ọ bụla aha ya na asọpụrụ onye gburu na World Trade Center, si otú ahụ na-enwe ekele maka enyemaka aka na nghọta banyere mmebi nke ime ihe ike. Ihe ọ bụla ị chere banyere ụzọ dị otú ahụ, ọ na-esi ike ịlụ ọgụ na ọ gaghị abụ onye na-emesapụ aka, ma eleghị anya ọbụna n'ụkpụrụ nke ịhụ ndị iro ya n'anya.

Nkebi: MGBE MGBE KWESỊTA M

Omume ihu abụọ nke ọrụ a na-enye mmesapụ aka bụ ma eleghị anya ọhụụ mgbe a na-eme ya n'aha ịkpọpu ọrụ ndị gara aga. Mgbe Japan gbara ndị European colonialists si mba ndị Eshia nanị ka ha nọrọ na ya, ma ọ bụ mgbe United States tọhapụrụ Cuba ma ọ bụ Filipinịn ka ha nwee ike ịchịkwa mba ndị ahụ n'onwe ya, ọdịiche dị n'agbata okwu na omume jupụtara na gị. N'ime ihe atụ abụọ a, Japan na United States na-eme ka mmepeanya, ọdịbendị, nkwado, ndu, na onye nduzi, ma ha nyere ha na mgbọm ma onye ọ bụla chọrọ ha ma ọ bụ. Ma ọ bụrụ na onye ọ bụla mere, nke ọma, akụkọ ha nwetara n'elu egwuregwu azụ n'ụlọ. Mgbe ndị America nọ na-anụ akụkọ ọjọọ nke Germany na Belgium na France n'oge Agha Ụwa Mbụ, ndị Germany nọ na-agụ akụkọ banyere otú ndị French ahụ nwere ọnụ ahịa si hụ ndị German bi na ha n'anya. Olee mgbe ị na-enweghị ike ịgụ na New York Times ịchọta Iraqi ma ọ bụ Afghan onye na-eche na ndị America nwere ike ịhapụ ngwa ngwa?

Ọrụ ọ bụla ga-arụrịrị ọrụ na ụfọdụ ndị ọkachamara nke ụmụ amaala, ndị ga-akwadokwa ọrụ ahụ. Mana onye nwe ya ekwesịghị ikweta nkwado dị otú ahụ maka ọtụtụ ndị mmadụ, dị ka United States na-emekarị kemgbe ọ dịkarịa ala 1899. E kwesịghị ịtụ anya "ihu ala" na-arụ ọrụ mba ọzọ iji ghọgbuo ndị mmadụ:

"Ndị Britain, dịka ndị America,. . . kwenyere na ndị agha obodo ahụ ga-abụ ndị na-enweghị mmasị karịa ndị mba ọzọ. Nkwupụta ahụ bụ. . . eche echiche: ọ bụrụ na a ghọtara ndị agha ala ahụ ka ha bụrụ ndị na-abụghị ndị ala ọzọ, ha nwere ike ọbụna na-akpagbu onwe ha karịa ndị mba ọzọ. "

Ndị agha obodo nwekwara ike ghara iguzosi ike n'ihe nye ndị nwe ha ma ghara ịzụ ha n'ụzọ ndị agha bi. N'oge na-adịghị anya, nke a na-eduga n'ịkatọ ndị kwesiri ekwesi na ndị anyị wakporo obodo ha maka enweghị ike ịhapụ ya. Ha bụ "ndị na-eme ihe ike, ndị na-enweghị isi, na ndị a na-apụghị ịtụkwasị obi," dịka McKinley White House gosipụtara ndị Filipinz, na Bush na Obama White House gosipụtara ndị Iraqis na Afghans.

N'ebe nwere mba nke nwere oke nke aka ya, ìgwè dị iche iche nwere ike na-atụ ụjọ na a ga-emeso ha ihe n'aka n'aka ọtụtụ ndị ka ọrụ mba ọzọ kwụsị. Nsogbu a bụ ihe mere ọ ga-eji mee ka Bushes n'ọdịnihu gee ntị na ndụmọdụ nke Powells na-abịa n'ọdịnihu ma ghara ịbịaru agha na mbụ. Ọ bụ ihe mere ị ga-eji ghara ịkụnye nkewa dị iche iche, dị ka ndị na-arụ ọrụ na-eme, na-ahọrọ na ndị mmadụ na-egbu onwe ha karịa na ha na-emekọ ọnụ megide ndị agha mba ọzọ. Ọ bụkwa ihe mere ị ga-eji mee ka mba na mba na mba dị iche iche na-emechi mmekọrịta na mba dị iche iche ma na-akwụghachi ụgwọ ma na-akwụghachi ụgwọ.

Ndị a na-atụ egwu ime ihe ike abụghị mgbe ọ bụla, na-abụkarị arụmụka na-ekwenye ekwenye maka ịgbasa ọrụ ahụ. Maka otu ihe, ọ bụ arụmụka maka ọrụ na-adịgide adịgide. Maka ndi ozo, otutu ihe ike a na-egosi na mba ndi isi ala dika agha obodo ka na-eme ihe ike megide ndi bi na ha na ndi ha na ha kwadoro. Mgbe ọrụ ahụ kwụsịrị, otú a ka ọtụtụ n'ime ime ihe ike ahụ dị. A gosiputala nke a na Iraq dika ndi agha jiri mebie ha; ihe ike emeela ka ọ daba. Ihe ka ukwuu n'ime ime ihe ike na Basra bụ mgbe ndị agha Britain kwụsịrị ịkwụsị ịchịkwa ịchịkwa ime ihe ike ahụ. Atụmatụ maka ịhapụ Iraq na George McGovern na William Polk (onye bụbu onye nnọchiteanya na onye sitere na onye bụbu president Polk, nke ọzọ) bipụtara na 2006 nyere iwu ka ọ bụrụ nwa oge, ndụmọdụ nke a na-ekwenyeghi:

"Gọọmentị Iraqi ga-abụ ihe amamihe dị na ya ịrịọ maka ọrụ dị mkpirikpi nke ikike mba ụwa nye ndị uweojii na mba n'oge na ozugbo mgbe oge nke America wepụrụ. Ike dị otú a kwesịrị ịbụ naanị ọrụ nwa oge, yana oge siri ike nke edobere tupu oge maka ịpụ. Ihe anyị chere bụ na Iraq ga - achọ ya maka ihe dị ka afọ abụọ mgbe ndị Amerịka zuru. N'ime oge a, ike nwere ike ịdị nwayọọ ma jiri nwayọọ nwayọọ belata, ma ndị ọrụ ma na nhazi. Ihe ndị ọ ga-eme ga-ejedebe nanị n'ịkwalite nchebe ọha na eze. . . . Ọ gaghị adị mkpa maka tankị ma ọ bụ ụgbọelu ma ọ bụ ụgbọ elu na-akpasu iwe. . . . Ọ gaghị anwa. . . iji lụso ndị ahụ na-agba mkpu agha ọgụ. N'ezie, mgbe ịchọrọ ndị agha America na Britain na ndị agha 25,000 ndị ọzọ, ndị agha ahụ, bụ nke a na-achọ iji mezuo ebumnobi ahụ, agaghị enwe nkwado ọha na eze. . . . Mgbe ahụ, ndị agha ga-etinye ngwá agha ha ma ọ bụ ghọọ ndị a na-akpọ ọha na eze dị ka ndị omekome. Nke a pụtawo na ahụmahụ nke ndị ọgba aghara na Algeria, Kenya, Ireland (Eire) na n'ebe ndị ọzọ. "

Nkebi: Udo nke ụwa

Ọ bụghị nanị ịmalite agha ndị a kwadoro dị ka mmesapụ aka. N'ịbido ịlụ agha na ndị agha dị ike iji chebe ikpe ziri ezi, ọ bụ ezie na ọ na-akpali obere ihe karịa mmụọ ozi na ụfọdụ ndị na-akwado agha, a na-egosikwa na ọ bụ enweghị onwe onye na ezi omume dị ọcha. "Ọ na-edebe World nchebe maka Democracy. Kpọọ ma nyere ya aka, "gụọ akwụkwọ agha US Agha Ụwa nke Mbụ, na-eme ntụziaka nke President Wilson na Kọmitii nke Ozi Ọhụụ na-eweta" ikpe ziri ezi nke America, "na" enweghị njedebe nke America. "Mgbe President Franklin Roosevelt kwadoro Congress iji mepụta agha ndị agha na iji kwe ka "ịgbazinye ego" nke ngwá agha gaa Britain tupu United States abata Agha Ụwa nke Abụọ, o jiri usoro Lend-Lease tụnyere ịkwado ụdọ nye onye agbata obi nke ụlọ ya na-ere ọkụ.

Mgbe ahụ, n'oge okpomọkụ nke 1941, Roosevelt mere ka a gaa ịkụ azụ na izute Prime Minister Churchill n'ụsọ oké osimiri nke Newfoundland. FDR laghachiri na Washington, DC, na-akọwa nnọkọ ntụrụndụ mgbe ọ na-akpọ Churchill "Ndị Kraịst Ndị Kraịst Na-aga n'ihu." FDR na Churchill hapụrụ nkwupụta nkwukọrịta e kere na-enweghị ndị dị iche iche ma ọ bụ iwu nke mba ọ bụla nke gosipụtara ụkpụrụ ndị nke abụọ mba ndị isi ga - alụ agha ahụ ma mee ka ụwa gbasaa, n'agbanyeghị eziokwu ahụ bụ na United States ka nọ na agha ahụ. Nkwupụta a, nke a bịara kpọọ Atlantic Charter, mere ka o doo anya na Britain na United States kwadoro udo, nnwere onwe, ikpe ziri ezi, na nkwekọrịta na enweghị mmasị ọ bụla na-ewuli alaeze. Ndị a bụ echiche dị mma maka ọtụtụ nde mmadụ nwere ike itinye aka n'ime ihe ike jọgburu onwe ya.

Ruo mgbe ọ malitere Agha Ụwa nke Abụọ, United States ji mmesapụ aka nye ndị Britain ọnwụ ọnwụ. Na-agbaso ihe nlereanya a, a na-akọwa ngwá agha na ndị agha zigara Korea na omume ndị ọzọ kemgbe ọtụtụ iri afọ dị ka "ndị agha." N'ihi ya, e wuru echiche na agha na-eme mmadụ ihu ọma bụ asụsụ a na-akpọ ya. A kọwara agha Korea, dị ka "ọrụ uwe ojii" nke UN, ọ bụghị nanị dịka ọrụ ebere, kamakwa dị ka ndị obodo ụwa na-akwụ ụgwọ ọrụ nke onye ọrụ nlekọta iji mee ka udo dịrị, dịka ezi ndị America gaara eme n'obodo obodo dị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ. Mana ịbụ onye uweojii nke ụwa enweghị mmeri karịa ndị kweere na ọ bụ nke ọma, ma ha echeghị na ụwa kwesịrị inweta ihu ọma ahụ. Ọ bụghịkwa ndị meriri ya ka ọ bụ naanị ihe ngọpụ maka agha. Otu ọgbọ mgbe Agha Korea gasịrị, Phil Ochs nọ na-abụ abụ:

Bịa, gbapụ, ụmụ nwoke

Ngwa, pụọ n'ụzọ

Ị ga - ele anya na ihe ị na - ekwu, ụmụ nwoke

Lezie ihe ị na-ekwu anya

Anyị agbapụtala n'ọdụ ụgbọ mmiri gị ma kee gị n'ọdụ ụgbọ mmiri gị

Anyị na-agụkwa nri anyị, iwe ewee anyị iwe

Ya mere, kpọrọ ụmụ gị ndị inyom gaa n'ọdụ ụgbọ mmiri ahụ

'Mee na anyị bụ Cops of the World, ụmụ nwoke

Anyị bụ Cops of the World

Site na 1961, ndị uwe ojii nke ụwa nọ na Vietnam, mana ndị nnọchianya Kenan Kennedy chere na ọ dị mkpa ka ndị uwe ojii dịkwuo mkpa ma mara ọha na eze na onyeisi oche ga-eguzogide ọgwụ na iziga ha. Maka otu ihe, ịnweghị ike iguzobe onyinyo gị dị ka ndị isi nke ụwa ma ọ bụrụ na ị zigara nnukwu ike iji mee ka otu onye na-enweghị mmasị na-achị. Ihe a ga-eme? Ihe a ga-eme? Ralph Stavins, bụ onye na-enye nkọwa banyere akụkọ atụmatụ Vietnam, kwuru na General Maxwell Taylor na Walt W. Rostow,

". . . na-eche otú United States ga-esi gaa agha mgbe ọ na-apụta ịchebe udo. Ka ha na-echebara ajụjụ a echiche, oké mmiri ozuzo kpatara mberede. Ọ dị ka à ga-asị na Chineke rụrụ ọrụ ebube. Ndị agha America, na-eme ihe gbasara ọdịmma mmadụ, nwere ike izipụ iji zọpụta Vietnam abụghị site na Viet Cong, kama site na idei mmiri. "

Maka otu ihe ahụ Smedley Butler tụrụ aro iji gbochie ụgbọ mmiri ndị agha United States n'ime 200 kilomita nke United States, otu nwere ike ikwu na ịhapụ ndị agha United States ịlụ agha. Ndị agha zigara maka enyemaka ọdachi nwere ụzọ nke ịmepụta ọdachi ọhụụ. A na-echekarị enyemaka maka enyemaka United States, ọ bụrụgodị na ụmụ amaala America na-eche nke ọma, n'ihi na ọ na-abịa dị ka ndị agha na-adịghị njikere na ndị ọrịa na-akwado inye aka. Mgbe ọ bụla e nwere oké ifufe na Haiti, ọ dịghị onye nwere ike ịkọ ma United States enyela ndị ọrụ aka ma ọ bụ iwu iwu akwado. N'ọtụtụ ọdachi gburugburu ụwa, ndị isi nke ụwa adịghị abịa, na-atụ aro na ebe ha na-abịa nzube ahụ nwere ike ọ gaghị adị ọcha.

Na 1995, ndị isi ụwa na-adaba na Yugoslavia n'ihi ịdị mma nke obi ha. President Clinton kọwara:

"Ọrụ America agaghị abụ maka ịlụ agha. Ọ ga-abụ maka inyere ndị Bosnia aka inweta nkwekọrịta udo nke aka ha. . . . Iji mezuo ozi a, anyị ga-enwe ohere iji gbochie igbu ndị nkịtị na-emeghị ihe ọjọọ, karịsịa ụmụaka. . . . "

Afọ iri na ise mgbe e mesịrị, ọ na-esiri ike ịhụ otú Bosnian si nweta udo nke aka ha. US na ndị agha mba ọzọ nke mba ọzọ ahapụtụbeghị, ebe a na-achịkwa ebe a na-elekọta Office nke Onye Nnọchiteanya Ukwu nke European.

Nkebi: IKE NDỊ NKWU NDỊ NNA MERE

Ndị inyom nwetara ikike na Afghanistan na 1970s, tupu United States kpachara anya kpasuo Soviet Union ịwakpo ma jiri ngwá agha Osama bin Laden mee ihe iji lụọ ọgụ. E nwebeghị ozi ọma nye ụmụ nwanyị kemgbe. E guzobere Association nke Mgbanwe nke Women nke Afghanistan (RAWA) na 1977 dịka nnọchiteanya ndọrọ ndọrọ ọchịchị na nke ọha na eze nke ụmụ nwanyị Afghan na-akwado nnwere onwe mmadụ na ikpe ziri ezi. Na 2010, RAWA weputara nkwupụta nke na-ekwu banyere ihe ndị Amerịka na-ekwu banyere ibi na Afghanistan n'ihi ụmụ nwanyị ya:

"[United States na ndị òtù ya] nyere ndị kasị eyi ọha egwu egwu nke Northern Alliance na ndị bụbu ndị Katọlik - ndị Khalqis na Parchamis - ma site n'ịdabere na ha, US nyere iwu ka ndị ọchịchị na-achị ndị Afghanistan. Kama iwepụ ya na Taliban na Al-Qaeda, United States na NATO na-anọgide na-egbu ndị nkịtị anyị na ndị ogbenye, ọtụtụ ụmụ nwanyị na ụmụaka, na-ebuso ha agha. "

N'ihe banyere ọtụtụ ndị ndú ụmụ nwanyị na Afghanistan, mbuso agha na ịrụ ọrụ adịghị mma maka ikike ndị inyom, ha enwetawokwa ihe si na ya pụta mgbe a na-akwụ bọmbụ, ịgba égbè, na ịkpata ọtụtụ puku ndị inyom. Nke a abughi nsogbu na ihe a na-atụghi anya ya. Nke ahụ bụ ihe kachasị mkpa agha, ọ bụkwa ihe a pụrụ ịkọwapụta. Ndị agha Taliban dị obere na Afghanistan n'ihi na ndị mmadụ na-akwado ya. Nke a na - arụ ọrụ na United States na - akwado ya.

N'oge ederede a, ruo ọtụtụ ọnwa na ikekwe ruo ọtụtụ afọ, ma ọ dịkarịa ala nke abụọ kachasị elu ma eleghị anya na isi ego nke ndị Taliban bụ ndị ụtụ isi na United States. Anyị na-egbochi ndị mmadụ maka inye otu ọkpụkpụ sọks n'aka onye iro ahụ, ebe gọọmenti nke anyị na-enye aka na-akwado ego. WARLORD, INC .: Ọpụpụ na Nrụrụ Aka N'ihe United States Supply Chain na Afghanistan, bụ akụkọ 2010 si n'aka ndị isi nke ndị isi nke National Security na Foreign Affairs na Ụlọ Ọrụ Nnọchiteanya United States. Akwụkwọ akụkọ ahụ na-edegara ndị Taliban akwụkwọ maka nkwụsị ngwaahịa US, ọ ga-abụrịrị na ego karịrị uru Taliban nwere site na opium, onye ọzọ na-eme ego. Nke a ka ndị isi nke United States mara n'oge a, ndị marakwa na Afghans, gụnyere agha ndị Taliban, na-abanyekarị na-enweta ọzụzụ ma na-akwụ ụgwọ site n'aka ndị agha United States wee pụọ, na ụfọdụ edebanye aha ugboro ugboro.

Nke a aghaghi ịma ama ndi America na akwado agha. Ị gaghị akwado agha nke ị na-enye ego n'akụkụ abụọ, tinyere akụkụ nke ị ga-echedo ụmụ nwanyị Afghanistan.

Nkebi nke a: Ọ BỤ A NA-EKWU AHỤRỤ AKA?

Senator Barack Obama kwadoro maka onyeisi oche na 2007 na 2008 n'elu ikpo okwu na-akpọ maka ịmalite agha na Afghanistan. O mere nke a obere oge mgbe ọ gasịrị n'ọfịs, ọbụna tupu ya echepụta atụmatụ maka ihe ị ga-eme na Afghanistan. Naanị iziga ndị agha bụ njedebe n'onwe ya. Mana onye omekorita Obama lekwasịrị anya n'igbo agha nke ọzọ - agha na Iraq - ma kwe nkwa ịkwụsị ya. O meriri ndi isi ochichi isi n'ihi na o nwere obi uto na ha abughi ndi nzuko omeiwu ka ha jiri aka ha kpebie maka ikike mbu agha Iraq. Na ọ na-emegharị ugboro ugboro iji kwụọ ya ụgwọ, ọ dịtụghị ekwupụta na mgbasa ozi, ebe a na-atụ anya ka ndị isi na-akwụ ụgwọ agha ma hà kwadoro ha ma ọ bụ.

Obama ekweghị nkwa ịhapụ ndị agha niile si Iraq. N'ezie, e nwere oge ọ na-anaghị ekwe ka mkpọsa kwụsị na-aga n'ihu na-ekwughị "Anyị ga-akpachapụ anya na-apụ apụ ka anyị na-enweghị nchebe na-abata." O ghaghị ịkwa ụda okwu a ọbụna n'ụra ya. N'oge nhoputa ndi ochichi otu ndi Democratic candidates for Congress biputara ihe ha kpoturu "Azu oru nke imebi agha na Iraq." Okwesiri iburu ibu na nlezianya bu echiche n'emebi agha ngwa ngwa agagh adighi nma ma obu na enweghi nchekorita. Nke a echiche jere ozi iji nọgide na Afghanistan na Iraq agha na-aga n'ihi na afọ ugbua na ga-enyere ha aka na-aga ruo ọtụtụ afọ na-abịa.

Mana agha agha na oru nile di nkpa na ihe obula, obughi obi ojoo. Ọ dịghịkwa mkpa ka ọ bụrụ "ịhapụ" ụwa. O siri ike ikwenye na ndị isi anyị a họpụtara ahọpụta, ma e nwere ụzọ ndị ọzọ karịa agha nke metụtara ndị mmadụ na ndị ọchịchị. Mgbe obere mpụ na-aga n'ihu, ihe kachasị mkpa anyị bụ ịkwụsị ya, mgbe nke ahụ gasịrị, anyị na-eleba anya n'ime ụzọ nke imezi ihe ziri ezi, gụnyere igbochi mpụ ndị ọzọ n'ọdịdị ahụ na ịrụzi mmebi ahụ. Mgbe mpụ kachasị njọ anyị maara na-aga n'ihu, anyị ekwesịghị ịdị ngwa iji kwụsị ya dịka o kwere mee. Anyị kwesịrị ịkwụsị ya ozugbo. Nke ahụ bụ ihe kachasị mma anyị nwere ike ime maka ndị obodo anyị na-alụ agha. Anyị ji ndị na-eme amara karịa ndị ọzọ ụgwọ. Anyị maara na mba ha nwere ike inwe nsogbu mgbe ndị agha anyị hapụrụ, nakwa na anyị ga-ata ụta n'ihi ụfọdụ nsogbu ndị ahụ. Mana anyi makwa na ha agagh enwe olile anya nke ndu di nma ma oburu na oru ahu aga n'ihu. Ọnọdụ RAWA banyere ọrụ nke Afghanistan bụ na oge nkwụsị oge ga-aka njọ karịa ka ọrụ ahụ na-aga n'ihu. Ya mere, ihe kacha mkpa bụ ịkwụsị agha ozugbo.

Agha na-egbu mmadụ, ọ dịghịkwa ihe dị njọ. Dịka anyị ga-ahụ na isi nke asatọ, agha bụ isi na-egbu ndị nkịtị, ọ bụ ezie na ọnụ ahịa nke agha-ọdịiche ọdịiche dị ka ọ dị ntakịrị. Ọ bụrụ na mba ọzọ bi na United States, n'ezie anyị agaghị anakwere igbu ndị America ndị lụrụ agha ma si otú ahụ funahụ ha dịka ndị nkịtị. Agha na-egbu ụmụ, karịa ihe niile, ma na-emerụ ọtụtụ n'ime ụmụaka egwu ma ọ bụ na-egbu ya. Nke a abughi kpọmkwem ozi ọma, ma a ghaghị ịkọwa ya mgbe nile dị ka ihe na-edozi na-ekwu ugboro ugboro na a na-alụ agha ma na bọmbụ dị "amamihe" iji gbuo naanị ndị chọrọ n'ezie igbu.

Na 1890, onye agha United States gwara ụmụ ya banyere agha ọ ga-eso na 1838, agha megide ndị Cherokee India:

"N'ebe obibi ọzọ bụ nne na-adịghị ike, o doro anya na nwanyị di ya nwụrụ na ụmụaka atọ dị obere, otu bụ nwa ọhụrụ. Mgbe a gwara ya na ya ga-aga, mama m kpọkọtara ụmụ ya n'ụkwụ ya, kpee ekpere n'ekpere dị ala n'asụsụ nke ya, kpochie nkịta ezinụlọ ya n'isi, gwa onye ahụ kwesịrị ntụkwasị obi e kere eke dị mma, ya na nwatakịrị agbakọrọ ya azụ ma duzie ya. nwatakịrị na aka ọ bụla malitere njem ya. Mana ọrụ ahụ dị oke egwu maka mama ahụ na-adịghị ike. Akwụsị nke nkụda obi na-egbochi nhụjuanya ya. Ọ dabara na ya na nwa ya na azụ, na ụmụ ya abụọ ndị na-arapara aka.

"Onye isi Junaluska, onye zọpụtara ndụ Onye ndu [Andrew] Jackson n'oge agha nke ịnyịnya na-agba ịnyịnya hụrụ ebe a, anya mmiri na-agbapụ n'echiche ya ma na-ebuli okpu ya ma chee ihu ya n'eluigwe ma sị, 'Chineke m, ọ bụrụ na m nwere mara na agha nke ịnyịnya na-adọkpụ ihe m maara ugbu a, akụkọ ọdịnala America gaara ederịrị. "

Na vidio nke Rethink Afghanistan mere na 2010, Zaitullah Ghiasi Wardak na-akọwa nwakpo abalị na Afghanistan. Nke a bụ nsụgharị Bekee:

"Abụ m nwa Abdul Ghani Khan. M si na Wardak Province, Chak District, Khan Khail Village. N'ihe dị ka 3: 00 bụ ndị Amerịka nọ n'ụlọ anyị, rịgoro elu n'elu ụlọ site na ladders. . . . Ha wepụrụ ụmụ okorobịa atọ ahụ n'èzí, kegide aka ha, tinye akpa ojii n'isi ha. Ha na-emeso ha omume ọjọọ ma na-agba ha ụkwụ, gwara ha ka ha nọdụ n'ebe ahụ ma ghara ịkwaga.

"N'oge a, otu otu kụrụ aka na ụlọ ọbịa. Nwanne m kwuru, sị: 'Mgbe m nụrụ mkpọtu m rịọrọ ndị America: "Nna m ochie bụ agadi ma sie ike ịnụ. M ga-eso gị gaa kpọpụta ya maka gị. "'Ọ na-agba ụkwụ ma gwa ya ka ọ ghara ịkwaga. Mgbe ahụ, ha mebiri ọnụ ụzọ ụlọ ọbịa ahụ. Nna m na-ehi ụra, ma ọ gbagburu 25 ugboro ugboro n'ihe ndina ya. . . . Ugbu a amaghị m, gịnị kpatara mpụ nna m? Gịnịkwa bụ ihe ize ndụ sitere n'aka ya? Ọ bụ 92 afọ. "

Agha ga-abụ ihe kachasị njọ n'ụwa ma ọ bụrụ na ọ dịghị ego ọ bụla, ọ dịghị ihe ọ bụla ọ na-eri, ọ dịghị ihe ọ bụla metụtara gburugburu ebe obibi, gbasaa kama ime ka ụmụ amaala laghachi azụ, ọ bụrụgodị na ọ rụzuru ihe bara uru. N'ezie, ọ dịghị nke ọ bụla n'ime ọnọdụ ndị a ga-ekwe omume.

Nsogbu na agha abụghị na ndị agha abụghị ndị nwere obi ike ma ọ bụ nke ọma, ma ọ bụ na ndị mụrụ ha azụliteghị ha nke ọma. Ambrose Bierce, bụ onye lanarịrị Agha Ọchịchị US na-ede banyere ya ọtụtụ iri afọ mgbe nke ahụ gasịrị na ezi obi eziokwu na enweghi ịhụnanya nke na-adị ọhụrụ maka akụkọ agha, kọwapụtara "Generous" na Ekwensu's Dictionary dị ka ndị a:

"Na mbụ, okwu a pụtara ọmarịcha site na ịmụ nwa ma jiri ya mee ihe nye ezi ìgwè mmadụ. Ugbu a, ọ dị mma site na okike, ọ na-ewepụkwa ụra. "

Ịdị na-eme ihe ọchị, ma ọ bụghị ezi. Mmesapụ aka dị ezigbo njọ, nke bụ ihe kpatara agha ji agbasa agha na-achọsi ike na ya n'ihi agha ha. Ọtụtụ ndị na-eto eto ndị America na-etinye aka na ha itinye ndụ ha n'ihe ize ndụ na "Agha Ụwa na Ụjọ" kwere na ha ga-agbachitere mba ha site na njedebe jọgburu onwe ya. Nke ahụ chọrọ mkpebi siri ike, obi ike, na mmesapụ aka. Ndị a na-aghọgbu ndị na-eto eto, nakwa ndị na-erughị ala, ndị na-achọ agha ọhụrụ, agaghị ezipụ ha dị ka ihe oriri anụ ọhịa na-eme iji merie ndị agha n'ọhịa. A zitere ha ka ha biri mba ndị ha chere na ndị iro ha dị ka ndị ọzọ. E zigara ha na SNAFU, nke ọtụtụ n'ime ha na-alaghachi na otu ibe.

SNAFU bụ, n'ezie, ụsụụ ndị agha maka agha agha: Ọnọdụ Ọdịdị: All Fucked Up.