AKWỤKWỌ NDỊ NA-EBE EBE EBEGHỊ EBE EBE

Ọtụtụ mkparịta ụka banyere ụgha ndị na-ebu agha na-abịa ngwa ngwa gaa n'ajụjụ bụ "Ọfọn, gịnị mere ha ji chọọ agha ahụ?" E nwere ihe karịrị otu ihe kpatara ya, ma ebumnuche ndị a adịghị esiri ike ịchọta.

N'adịghị ka ọtụtụ ndị agha bụ ndị egha ụgha, ọtụtụ n'ime ndị agha kpụ ọkụ n'ọnụ, ndị isi nke agha na-ekpebi ma agha ọ na-eme, ma ọ bụ n'echiche ọ bụla nwere ezi nzube maka ihe ha na-eme. Ọ bụ ezie na ebumnobi dị mma nwere ike ịchọta n'echiche nke ụfọdụ n'ime ndị ahụ metụtara, ọbụna na ụfọdụ ndị nọ n'ọkwá kachasị elu nke mkpebi, o doro anya na atụmatụ dị otú ahụ dị mma ga-ebuli agha.

Ebumnuche akụ na ụba na nke eze na-enye ndị isi na ndị omeiwu maka ọtụtụ n'ime agha ndị anyị na-alụ, ma ha ejighị ike na-emechi ma mee ka ha gosipụta na ha nwere mkpali ndị ọzọ. Agha na Japan bụ n'ụzọ dị ukwuu banyere akụnụba akụ na ụba nke Asia, ma ịkwụsị ajọ eze ukwu Japan mere ka akwụkwọ ozi ọma. The Project for the New American Century, nke na-eche echiche banyere agha na Iraq, mere ka ebumnobi ya kpochapụ afọ iri na abụọ tupu ya ebido agha - ebumnobi nke gụnyere ọchịchị ndị agha ụwa nke United States nwere ọtụtụ ihe ndị ọzọ na mpaghara ndị dị na "American mmasị ". Ebumnuche ahụ abụghị ugboro ugboro ma ọ bụ dị ka" WMD, "" iyi ọha egwu, "" onye omekome, "ma ọ bụ" ịgbasa ọchịchị onye kwuo uche ya. "

Ebumnuche kachasị mkpa maka agha bụ nke a kachasị ekwu okwu banyere ya, ihe mkpali kachasị mkpa ma ọ bụ kpamkpam bụ ihe kachasị atụle. Ihe ndị dị mkpa, ihe ndị isi agha na-emekarị na-ekwurịta na nzuzo, gụnyere nchịkọta ntuli aka, ịchịkwa akụ na ụba, egwu nke mba ndị ọzọ, ịchịkwa mpaghara mpaghara, uru ego maka ndị enyi na ndị na-agbachitere ego, oghere nke ahịa ahịa, na atụmanya maka ule ngwá agha ọhụrụ.

Ọ bụrụ na ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-akwụwa aka ọtọ, a ga-atụle nchịkọta ntuli aka ka a kwurịta ya n'ihu ọha ma ghara ịbụ ihe ihere maka ihere ma ọ bụ ihe nzuzo. Ndị isi gọọmentị ga-eme ihe ga-eme ka ha nwetaghachi ha, n'ime usoro nke iwu ndị e guzobeworo n'ike mmụọ. Ma uche anyị banyere ochichi onye kwuo uche ya aghọwo ihe na-agbagwoju anya na ntụgharịgharị dị ka mkpali maka ime ihe na-ezobe ya na ịba uru. Nke a bụ eziokwu maka akụkụ nile nke ọrụ gọọmentị; usoro nhoputa aka bu ihe ojoo nke mere na ndi mmadu na-ele anya dika mmetuta ozo. N'ihe banyere agha, echiche a na-eme ka ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị 'mụbaa na agha na-agha ụgha.

Nkebi: N'okwu ha

The Project for the New American Century (PNAC) bụ ebe e si eche echiche site na 1997 ruo 2006 na Washington, DC (emesị weghachi na 2009). Ndị isi iri na asaa nke PNAC jere ozi n'ọkwá dị elu na steeti George W. Bush, gụnyere Vice President, Chief of Staff to Vice President, Special Assistant to the President, Deputy Secretary of "Defense," Ambassador Afghanistan na Iraq, Deputy Secretary of State, na n'okpuru odeakwụkwọ nke State.

Otu onye nke so PNAC na onye nlekọta Bush Administration, Richard Perle, tinyere onye ọzọ na-arụ ọrụ na Bush bụ Douglas Feith, rụrụ ọrụ maka onye Israel Likud Benjamin Netanyahu na 1996 wee mepụta akwụkwọ a kpọrọ Clean Clean: A New Ebumnuche maka Ịdobe Mpaghara. Ulo ahu bu Israel, usoro a kwadoro bu ndi mmadu ndi mmadu na-acho ndi mmadu na ndi mmadu ndi ozo na ndi ozo bu Saddam Hussein.

Na 1998, PNAC degaara President Bill Clinton akwụkwọ ozi na-agba ya ume ka ọ kwalite ihe mgbaru ọsọ nke mgbanwe ọchịchị maka Iraq, nke o mere. Akwụkwọ ozi ahụ gụnyere nke a:

"Saddam na-enweta ikike iji weghachite ngwá agha nke mbibi, ebe ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ na ọ ga-eme ma ọ bụrụ na anyị na-aga n'ihu ugbu a, nchekwa nke ndị agha America na mpaghara ahụ, ndị enyi anyị na ndị enyi dịka Israel na ndị Arab na-arụ ọrụ dị mma, na akụkụ dị mkpa nke mmanụ a na-enye n'ụwa ga-etinye ihe ize ndụ. "

Na 2000, PNAC bipụtara otu akwụkwọ akpọrọ Rebuilding Defenses America. Ihe mgbaru ọsọ e depụtara na akwụkwọ a na-ejikarị arụmụka nke ndị nna ukwu nke agha karịa echiche ọ bụla banyere "ịgbasa ọchịchị onye kwuo uche" ma ọ bụ "ịkwado ọchịchị aka ike." Mgbe Iraq wakporo Iran anyị na-enyere aka. Mgbe ọ na-awakpo Kuwait anyị na-abanye. Mgbe ọ naghị eme ihe ọ bụla, anyị na-atụ bọmbụ ya. Omume a enweghị uche n'echiche banyere akụkọ akụkọ akụkọ ndị a gwara anyị, ma na-eme ka uche zuru oke n'ihe banyere ihe mgbaru ọsọ ndị a site na PNAC:

• ịnọgide na-enwe US,
•
• na-egbochi ịrị elu nke ike dị ike, na
•
• ịkpụzi usoro nchekwa mba ụwa kwekọrọ n'ụkpụrụ na ọdịmma ndị America.

PNAC kpebisiri ike na anyị ga - 'agha ma merie ọtụtụ ihe, ibu agha ndị na - eme ihe nkiri' ma 'rụọ' ọrụ ndị a na - ejikọta na ịmepụta ebe nchekwa na mpaghara dị egwu. "N'otu akwụkwọ 2000 ahụ, PNAC dere, sị:

"Ọ bụ ezie na esemokwu ahụ a na-edozibeghị megide Iraq na-enye ezi nkwado ozugbo, mkpa ọ dị inwe nnukwu ndị agha Amerịka na Gulf na-agafe okwu banyere ọchịchị Saddam Hussein. Ntinye nke bases nke United States ka ghaghi igosi ihe ndi a. . . . Site n'ikike nke America, uru nke ihe ndị dị otú ahụ ga-adịgide ọbụna mgbe Saddam ga-esi ebe ahụ pụọ. N'ime ogologo oge, Iran nwere ike igosi oke egwu na US nwere mmasị n'Ọdọ Mmiri dị ka Iraq nwere. Ọbụna ọbụla ka mmekọrịta ndị America na Iranian ga-adịwanye mma, ijigide ndị agha na-atụ anya na mpaghara ahụ ka ga-abụ ihe dị mkpa na usoro nchedo US. . . . "

E bipụtara akwụkwọ ndị a na ọtụtụ afọ tupu agha mbuso Iraq, ma na-atụ aro na ndị agha US ga-anwa ịnwụ ma wuo ntọala na-adịgide adịgide na Iraq ọbụna mgbe ọ nwụsịrị Saddam Hussein na-emenye ụjọ n'ụlọ nzukọ Congress ma ọ bụ ụlọ ọrụ mgbasa ozi. Iji kwuo na agha na Iraq nwere ihe ọ bụla metụtara isi ala anyị ma ọ bụ mmanụ ma ọ bụ Israel, ọ dịkarịa ala na Hussein enwebeghị ngwá agha, bụ nke a na-ekwu okwu ya. Ọbụna njọ bụ ikwu na a pụrụ iji ntọala ndị ahụ malite ịwakpo mba ndị ọzọ, dị ka ihe mgbaru ọsọ PNAC si dị "ịnọgide na-akwado US." N'agbanyeghị nke ahụ, Kasịnụ Kasị Elu nke Europe nke NATO si 1997 ruo 2000 Wesley Clark na-ekwu na na 2001, Secretary Agha Donald Rumsfeld weputara otu ihe na-atụ aro iweghara mba asaa n'ime afọ ise: Iraq, Syria, Lebanọn, Libya, Somalia, Sudan, na Iran.

Ihe odide nke atụmatụ a egosiri na ọ bụghị onye ọ bụla ọzọ karịa onye ụkọchukwu mbụ Britain bụ Tony Blair, onye na 2010 kwadoro ya na onye isi oche mbụ Dick Cheney:

"Cheney chọrọ ịgbanwe ọchịchị 'na-agbanwe ọchịchị' na mba nile dị n'Ebe Ọwụwa Anyanwụ Ụwa bụ nke o weere na ọ na-emegide mmasị ndị US, dịka Blair si kwuo. 'Ọ ga-arụ ọrụ n'ogologo dum, Iraq, Syria, Iran, na-eme ihe niile ha na-eme na ya - Hezbollah, Hamas, wdg,' Blair dere. 'N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, ọ [Cheney] chere na ụwa ga-adị ọhụrụ, na mgbe 11 Septemba, a ghaghị iji ike na ngwa ngwa mee ya. N'ihi ya, ọ bụ ike siri ike. Ọ bụrụ na ọ bụ, ọ dịghị ma ọ bụ, ọ gaghị enwe. '"

Ọ dị mma? N'ezie! Ma nke ahụ bụ ihe ịga nke ọma na Washington. Dika onye ọ bụla n'ime mwakpo ahụ mere, a ga-eme ka ọha na eze mara ihe ọ bụla. Ma, ihe kpatara ya gaara abụ ndị ahụ e kwuru n'elu.

Nkebi: ACHỤKWU NDỊ NA-EME

Akụkụ nke "ike" nke a chọrọ n'aka ndị agha United States abụwo echiche nke na-achọpụta onye iro ukwu, zuru ụwa ọnụ, na onye mmụọ ọjọọ n'azụ onyinyo ọ bụla. Ruo ọtụtụ iri afọ, onye iro ahụ bụ Soviet Union na egwu nke ndị ọchịchị ụwa. Ma ndị Soviet Union enweghị agha ụwa zuru ụwa ọnụ nke United States ma ọ bụ otu mmasị na-emetụta alaeze. A na-ejikarị ngwá agha ya na egwu ya na aggression ya mgbe niile, a hụkwara ọnụnọ ya mgbe ọ bụla obere mba na-adịghị mma na-eguzogide iguzogide US. Ndị Korea na ndị Vietnamese, ndị Afrịka na ndị South America enweghị ike ịchọta ọdịmma nke onwe ha, e weere ya. Ọ bụrụ na ha jụrụ nduzi anyị na-akwadoghị, onye ọ bụla aghaghị itinye ya na ya.

Otu ọrụ nke President Reagan mere ka a kpọọ Commission on Integrated Strategy Strategy mere ka e nwee obere agha na Asia, Africa, na Latin America. Nchegbu ndị gụnyere "ohere United States na mpaghara ndị dị egwu," "ndị America na ndị enyi na ndị enyi ha," "obi ike nke American," na "ikike Amerịka na-agbachitere ọdịmma ya n'ógbè ndị kachasị mkpa, dị ka Gulf Persia, Mediterranean, na Western Pacific. "

Mana gịnị ka a ga-agwa ndị mmadụ na anyị na-agbachitere ọdịmma anyị megide? Leenụ, alaeze ọjọọ, n'ezie! N'oge a na-akpọ Agha Nzuzo, ndị ọchịchị Kọmunist na-agba izu mgbagwoju anya dị nnọọ mma na ụfọdụ ndị nwere ọgụgụ isi kweere na agha agha US agaghị enwe ike ịga n'ihu. Nke a bụ Richard Barnet:

"Akụkọ ifo nke ndị ọchịchị Kọmunist - na omume nile nke ndị mmadụ nọ n'ebe niile na-akpọ onwe ha ndị Kọmunist ma ọ bụ onye J. Edgar Hoover kpọrọ ndị Kọmunist na-eme atụmatụ ma na-achịkwa na Kremlin - dị mkpa maka echiche nke ọrụ nchebe nke mba ahụ. Ewezuga ya na President na ndị ndụmọdụ ya ga-enwe oge siri ike ịchọta onye iro ahụ. Ha enweghi ike ichota ndi iro ndi kwesiri iji 'nchebe' nke ike agha kachasi ike n'akwukwo uwa. "

Ha! M rịọ mgbaghara ma ọ bụrụ na ị nwere ihe ọṅụṅụ ọ bụla n'ime ọnụ gị ma kọwaa ya n'uwe gị ka ị na-agụ ya. Dị ka à ga-asị na agha agaghị aga n'ihu! Dị ka a ga - asị na agha abụghị ihe kpatara egwu ndị ọchịchị, kama karịa ụzọ ọzọ! N'ịkọ na 1992, John Quigley nwere ike ịhụ nke a n'ụzọ doro anya:

"[T] mgbanwe ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke kpochapụrụ n'Ebe Ọwụwa Anyanwụ Europe na 1989-90 hapụrụ agha ahụ na-atụ egwu na mbara igwe nke akụkọ ntolite. N'agbanyeghị nke ahụ, agha ndị agha anyị akwụsịghị. Na 1989, anyị gbakwunyere iji kwadoo ọchịchị na Philippines ma kwatuo otu na Panama. Na 1990, anyị zipụrụ nnukwu ike na Gulf Persia.

"Otú ọ dị, ọ bụghị ihe ijuanya na ịmalite ọrụ agha bụ n'ihi ihe mgbaru ọsọ ahụ. . . enwebeghị ike ịlụ ọgụ na Kọmunist karịa ịnọgide na-ejide onwe anyị. "

Ihe egwu nke Soviet Union ma ọ bụ ndị Kọmunist bụ, n'ime afọ iri na abụọ, ejiri egwu nke al Qaeda ma ọ bụ iyi ọha egwu egwu ya. Agha megide alaeze ukwu na echiche ga-abụ agha megide otu obere ìgwè ndị na-eyi ọha egwu na usoro. Mgbanwe ahụ nwere ụfọdụ uru. Ọ bụ ezie na Soviet Union nwere ike ịdaba n'ihu ọha, a na-enwe ike ịchọta ihe ndekọ zoro ezo nke ndị na-eyi ọha egwu nke anyị nwere ike itinye aha al Qaeda aha. Okpukpe nwere ike ịdaba na ihu ọma, ma ebe ọ bụla anyị lụrụ agha ma ọ bụ mee ka anyị ghara ịchịkwa onwe anyị, ndị mmadụ ga-alụ ọgụ, ọgụ ha ga-abụ "iyi egwu" n'ihi na ọ bụ megide anyị. Nke a bu ezi ihe ozo maka agha ebighi ebi. Ma mkpali ahụ bụ agha, ọ bụghị nkwekọrịta ahụ iji wepụ iyi ọha egwu nke nkwekọrịta ga - emepụta ihe iyi egwu ọzọ.

Ntugharị a bụ US na-achịkwa ebe "mmasị dị oké mkpa," ya bụ akụ na ụba uru na ahịa na ọnọdụ dị iche iche maka ihe ndị agha na-eme ka ọ dịkwuo ike ma nwekwuo ihe onwunwe na ahịa, na nke ọ ga-agọnahụ ndị ọ bụla "nwere ike ịchọrọ" ihe ọ bụla yiri " Obi ike America nwere onwe ya. "N'ezie, nke a bụ ihe nkwado nke ndị na-erite ego n'aka agha ahụ n'onwe ha.

Nkebi: Maka ego na MARKETS

Enweghi ike ịchọta agha maka agha. Ihe ndị a ma ama si Smedley Butler's War Is A Racket abụghị n'ezie n'ime akwụkwọ ahụ ma ọlị, kama na otu akwụkwọ 1935 nke akwụkwọ akụkọ Socialist Common Sense, ebe o dere, sị:

"Ejiri m 33 afọ anọ na ọnwa anọ na-arụ ọrụ agha na n'oge ahụ m ji ọtụtụ oge m dị ka ọkpọkorita dị elu maka Big Business, maka Wall Street na ndị na-azụ ego. Na mkpirikpi, abụrụ m onye ọkpụkpụ, onye nchịkọta maka ịgba chaa chaa. Enyere m aka mee ka Mexico na karịsịa Tampico dị mma maka uru mmanụ mmanụ na 1914. Enyere m aka mee ka Haiti na Cuba bụrụ ebe dị mma maka ụmụaka ụmụntakịrị obodo nke National City Bank iji nweta ego n'ime. M nyeere aka n'ịmebi ọkara obodo iri na abụọ Central America maka uru Wall Street. Enyere m aka mee ka Nicaragua dị ọcha maka International Banking House of Brown Brothers na 1902-1912. Enwetara M Dominican Republic ìhè na-eme ka ndị America nwee mmasị na sugar na 1916. Enyere m aka ime Honduras nri maka ụlọ ọrụ mkpụrụ osisi America na 1903. Na China na 1927, enyere m aka ịhụ na Standard Oil na-aga n'ihu. N'ileghachi anya na ya, enwere m ike inye Al Capone ihe ngosi ụfọdụ. Ihe kachasị mma ọ ga-eme bụ iji raketị ya na mpaghara atọ. Ana m arụ ọrụ na mpaghara ụwa atọ. "

A kọwaghị nkọwa a nke ebumnuche maka agha na asụsụ Beler, ma ọ bụghị na nzuzo. N'ezie, ndị na-agbasa echiche agha ebiela ogologo oge maka ịkọ agha dị ka ihe bara uru maka nnukwu azụmahịa ma hà ga-abụ:

"N'ihi ahịa ndị agha agha ga-apụta dị ka ụlọ ọrụ bara uru. LG Chiozza, Ego, MP, bipụtara otu akụkọ na London Daily Chronicle maka August 10th, 1914, nke bụ usoro maka ụdị ihe a. O dere, sị:

"'Onye isi asọmpi anyị ma na Europe ma n'èzí agaghị enwe ike ịzụ ahịa, na ngwụsị nke Agha ahụ, mgbagha a na-apụghị ịgbagha agbagha nke ọgba aghara Germany na-akpali ebe niile ga - enyere anyị aka ịzụ ahịa na mbupu anyị ga - emeri n'aka ya.'"

Carl von Clausewitz, bụ onye nwụrụ na 1831, agha bụ "imegide mmekọrịta ndọrọ ndọrọ ọchịchị, ime otu ụzọ site n'aka ndị ọzọ." Nke ahụ dị mma, ọ bụrụhaala na anyị ghọtara na ndị agha na-enwekarị mmasị maka ụzọ agha ọbụna mgbe ụzọ ndị ọzọ nwere ike imezu otu ihe ahụ. Na August 31st, 2010, Office Oval Office na-eto agha ndị dị na Iraq na Afghanistan, President Obama kwuru, sị: "Ụlọ ahịa ọhụrụ maka ngwá ahịa anyị si n'Eshia gaa America!" Na 1963, John Quigley, ọ bụghị onye nyocha nke agha, bụ Mmiri e kenyere ịkụziri ya ihe na-eme n'ụwa. Mgbe otu n'ime ụmụ akwụkwọ ya jụrụ echiche nke ịlụ ọgụ na Vietnam, Quigley "kọwara ndidi na mmanụ dị n'okpuru ala Vietnam, na ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke Vietnam bụ ahịa dị mkpa maka ngwaahịa anyị, na Vietnam nyere iwu ka ụzọ ụgbọ mmiri dị site na Middle East n'Ebe Ọwụwa Anyanwụ Ụwa. "

Mana ka anyi malite na mbido. Tupu ya aghọọ onyeisi oche, William McKinley kwuru, sị "Anyị chọrọ ka ndị mba ọzọ nweta ngwaahịa anyị." Dị ka onyeisi oche, ọ gwara Gọvanọ Robert LaFollette nke Wisconsin na ọ chọrọ "ịchọta akara aka United States na ahịa ụwa." Mgbe Cuba nọ n'ihe ize ndụ nke inweta ya nnwere onwe site na Spain n'enweghị enyemaka, McKinley kwadoro Congress ka ha ghara ịnakwere ọchịchị ndị ọchịchị. A sị ka e kwuwe, ihe mgbaru ọsọ ya abụghị nnwere onwe Cuban, ma ọ bụ Puerto Rican ma ọ bụ Filipino. Mgbe o weghaara Filipinz, McKinley chere na ya na-ebute ihe mgbaru ọsọ nke "ịbawanye elu n'ahịa ụwa." Mgbe ndị Philippines gbakọrọ azụ, ọ kpọrọ ya "nnupụisi." Ọ kọwara agha dịka ọrụ enyemaka maka Filipinos 'dị mma. McKinley bụ onye ọsụ ụzọ site n'ikwu nke mbụ ihe ndị isi oche ga-eme n'ọdịnihu ga-ekwu dịka ihe na-eme mgbe ha na-alụ agha maka ihe onwunwe ma ọ bụ ahịa.

Otu ọnwa tupu United States banyere Agha Ụwa Mbụ, na March 5, 1917, onye nnọchianya US nọ na Great Britain, Walter Hines Page, zigaara President Woodrow Wilson otu eriri, na-agụ akụkụ ụfọdụ:

"Mgbagha nke nsogbu a na-abịanụ, m doro anya, agafeghị ikike nke ụlọ ọrụ ego Morgan maka ọchịchị ndị Britain na French. Ihe ndị dị mkpa nke ndị Allies dị oke mkpa na ngwa ngwa maka ụlọ ọrụ ọ bụla na-ahụ maka ọrụ, n'ihi na ụlọọrụ ọ bụla dị otú ahụ na-ezute mmegide azụmahịa na mmeghasị ngalaba. Ọ bụghị ihe a na-apụghị izere ezere na ọ bụ nanị ụzọ isi nọgide na-enwe ọkwá ahịa dị ugbu a ma na-egbochi ụjọ bụ site n'ịkwusa agha na Germany. "

Mgbe udo dịrị Germany na njedebe Agha Ụwa Mbụ, President Wilson nọgidere na ndị agha US na Russia ịlụso ndị Soviet agha, n'agbanyeghị nkwuputọ gara aga na ndị agha anyị nọ na Russia iji merie Germany na igbochi ndị agha na Germany. Senator Hiram Johnson (P., Calif.) Ekwuola banyere mmalite nke agha ahụ: "Ihe mbụ a na-eme mgbe agha bịara, bụ eziokwu." O nwere ihe ọ ga-ekwu maka enweghị ike ịkwụsị agha mgbe nkwekọrịta udo ahụ nwere abanyela. Johnson katọrọ ọgụ na-aga n'ihu na Russia ma kwuo na Chicago Tribune mgbe ọ kwuru na ihe mgbaru ọsọ bụ inyere Europe aka ịnakọta ụgwọ Russia.

Na 1935, na-atụle ọnụọgụ akụ ego gbasara agha na Japan, Norman Thomas kwuru na, ma ọ dịkarịa ala site na nlezianya anya obodo, ma ọ bụrụ na ọ bụghị site na ndị ọkachamara, ọ dịghị ezi uche:

"Anyị niile ahịa na Japan, China, na Philippines na 1933 ruru 525 nde dollar ma ọ bụ zuru ezu na-ebu na Agha Ụwa Mbụ maka ihe na-erughị abụọ na ọkara ụbọchị!"

Ee, ọ kpọrọ ya "agha" mbụ, n'ihi na ọ hụrụ ihe ga-abịa.

Otu afọ tupu ọgụ ahụ na Pearl Harbor, otu akwụkwọ Ngalaba na-ahụ maka mgbasawanye nke Japanese kwuru na ọ bụghị okwu gbasara nnwere onwe maka China. Ma ọ sịrị:

". . . ọnọdụ anyị ga - abụ nke ukwu na - ada mbà - site na ọnwụ nke ahịa ahịa nke China, India, na South Seas (na site na anyịfu ọtụtụ ahịa nke Japan maka ngwá ahịa anyị, dịka Japan ga - abawanye) dịka site na mgbochi a na-apụghị ịgbagha agbagha maka ohere anyị nwere na roba, tin, jute, na ihe ndị ọzọ dị mkpa nke mpaghara Eshia na Oceanic. "

N'oge Agha Ụwa nke Abụọ, Secretary nke State Cordell Hull na-eduzi "kọmitii na nsogbu ndọrọ ndọrọ ọchịchị" nke kpebisiri ike ijide ụjọ na-atụ egwu ọha na United States ga-anwa "ịzụ, uwe, nwughari, na ndị uweojii ụwa". site n'igosi ọha na eze na ihe mgbaru ọsọ US na-egbochi agha ọzọ na inye "ohere ịnweta ngwa na [azụlite] azụmahịa mba ụwa." Okwu Atlantic Charter ("equal access") ghọrọ "ohere nnwere onwe," nke pụtara ohere maka United States, ma ọ bụchaghị onye ọzọ.

N'oge Agha Nzuzo, ihe kpatara agha gbanwere karịa ndị dị adị n'ezie, dị ka ịlụ ọgụ megide Kọmunist kpuchiri maka igbu mmadụ iji merie ahịa, ọrụ mba ọzọ, na ihe onwunwe. Anyị kwuru na anyị na-alụ ọgụ maka ọchịchị onye kwuo uche ya, ma anyị kwadoro ndị ọchịchị aka ike dika Anastasio Somoza na Nicaragua, Fulgencio Batista na Cuba, na Rafael Trujillo na Dominican Republic. Nsonaazụ bụ aha ọjọọ maka United States, na inye ike nke ndị ọchịchị aka ekpe na mmeghachi omume na nnyonye anyị. Senator Frank Church (D., Idaho) kwubiri na anyị "furu efu, ma ọ bụ nwee obi ọjọọ, ezigbo aha na aha ọma nke United States."

Ọbụna ma ọ bụrụ na ndị na-agha agha enweghi ebumnobi akụ na ụba, ọ ga-abụ ihe na-agaghị ekwe omume ka ụlọ ọrụ ghara ịhụ uru akụ na ụba dị ka ihe ndị na-akpata agha. Dị ka George McGovern na William Polk kwuru na 2006:

"Na 2002, tupu agha ndị America (Iraq), ọ bụ naanị otu n'ime ụlọ ọrụ iri kachasị mma nke ụwa dị na mpaghara mmanụ na gas; na 2005 anọ n'ime iri. Ha bụ Exxon-Mobil na Chevron Texaco (American) na Shell na BP (British). Agha Iraq kpatara okpukpu abụọ ụgwọ ọnụahịa; ọ ga-ebugo ọzọ 50 percent n'oge ọnwa mbụ nke 2006. "

Nkebi: Maka ndị ọrụ

Inweta uru site na agha agha abughi ihe agha nke agha United States ebe o bu agha agha. N'oge 2003 Agha na Ira Iraq Onye isi oche Cheney gwara ndi mmadu ka ha kwadoro otu ụlọ ọrụ, Halliburton, ebe ọ ka na-akwụ ụgwọ, ma jiri aka agha ahụ na-akwadoghị ya gbaghaara ọha mmadụ. Minista Minista nke Britain bụ Tony Blair dị ntakịrị ka ọ na-atụgharị anya n'ọgụ agha ya. Otú ọ dị, Kwụsị Njikọ Ọgụgụ nọgidere na-eso ya, Otú ọ dị, ide ihe na 2010:

"[Blair] na-enweta £ 2 kwa afọ maka otu ụbọchị otu ọnwa, site n'aka ụlọ ọrụ akụ akụ na United States, bụ JP Morgan, bụ onye na-eme nnukwu uru site n'ịkwado ọrụ mmezi 'na' Iraq. Enweghi obi ekele maka ọrụ Blair n'oru mmanu mmanu, agha agha Iraq bu nke a na-achota n'ilekwa anya nke abuo kachasi elu nke uwa. Mba Kuwaiti Royal Family nyere ya otu nde iji mepụta akụkọ banyere ọdịnihu nke Kuwait, ọ bụ ezie na ụlọ ọrụ achụmnta ego ọ kwadoro iji nye ndụmọdụ maka mba ndị ọzọ na Middle East na-atụ anya iji nweta £ 5 nde kwa afọ. Naanị na ọ na-agba ọsọ, ya na ụlọ ọrụ UI Energy Corporation nke South Korea, nke nwere nnukwu mmasị na Iraq na nke ụfọdụ atụmatụ na-emecha mee ka ọ bụrụ £ 20 nde. "

Nkebi: IHE MGBE NA ỤLỌ

Ebumnuche akụ na ụba ọzọ maka agha a na-elegharakarị anya bụ uru agha na-enye maka klas ndị nwere ihe ùgwù nke ndị na-eche na ndị a jụrụ oke oke akụnụba nwere ike inupụ isi. Na 1916 na United States, mmekọrịta ọha na eze na-ewu ewu, ebe Agha I.wa Mbụ mechiri ọnụma ọ bụla nke mgba klaasị na Europe, Senator James Wadsworth (R., NY) tụrụ aro ka a manye ndị agha amanye maka agha n'ihi ụjọ na “ndị a a ga-eke nke anyị ụzọ abụọ. ” Ihe ndi dara ogbenye nwere ike iru oru taa. Ntughari America nwere ike inwe. Agha IIwa nke Abụọ kwụsịrị ịda mbà n'obi-oge radicalism nke hụrụ Congress of Industrial Organisations (CIO) ịhazi ndị ọrụ ojii na ndị ọcha ọnụ.

Agha agha nke Abụọ Douglas MacArthur, Dwight Eisenhower, na George Patton, ndị ikom na 1932 mere ka ndị agha ahụ wakpoo "Bonus Army," Agha Ụwa Mbụ nke ndị agha m na-ama ụlọikwuu na Washington, DC, na-arịọ ka a kwụọ ha ụgwọ. ego ha kwere nkwa. Nke a bụ mgba nke yiri ọdịda ruo mgbe ndị agha agha ụwa nke Abụọ nyere GI Bill of Rights.

McCarthyism mere ka ọtụtụ ndị na-agbalị maka ikike ndị na-arụ ọrụ iji tinye militarism n'ihu ọgụ ha maka ọkara ikpeazụ nke narị afọ nke iri abụọ. Barbara Ehrenreich dere na 1997:

"Ndị America kwuru na ọ bụ Gulf War na 'na-eme ka anyị gbakọta.' Ndị ndú Serbia na Croatia doziri nsogbu ndị ụkọchukwu ha na-etinye na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na ndị na-eme ihe ike mba. "

Anọ m na-arụ ọrụ maka otu obodo dị iche iche na September 11, 2001, ana m echeta otú okwu niile maka ụgwọ ọrụ kacha mma ma ọ bụ ụlọ dị ọnụ ala gawara na Washington mgbe ụda opi na-ada.

Nkebi: IHE OIL

Otu isi ihe na-akwalite agha bụ iji ikike ịchịkwa ihe ndị ọzọ mba. Agha Ụwa Mbụ mere ka ndị agha mara mkpa mmanụ dị na ya ịmalite agha n'onwe ha, yana ịkụzi akụ na ụba na-emepụta ihe, na site na mgbe ahụ gaa n'ihu, isi ihe kpatara agha bụ mmeri nke mba ndị nwere mmanụ. Na 1940 United States mere ka ọtụtụ (63 pasent) nke mmanụ ụwa, mana na odeakwụkwọ 1943 nke ime obodo Harold Ickes kwuru,

"Ọ bụrụ na a ga-alụ Agha Ụwa nke Atọ, a ghaghị agha ya na mmanụ ụgbọala ọzọ, n'ihi na United States agaghị enweta ya."

Onye isi oche Jimmy Carter kwupụtara na ya ikpeazụ State of Union okwu:

"A ga-ewere mgbalị onye ọ bụla na-esote n'ịnwa ịchịkwa ógbè Gọọmenti Persia dịka ihe mwakpo na ọdịmma dị mkpa nke United States of America, a ga-ewepụkwa mwakpo dị otú ahụ n'ụzọ ọ bụla dị mkpa, gụnyere ndị agha."

Ma agha Gulf War ma ọ bụ ma ọ bụ na a lụghị agha mmanụ, President George HW Bush kwuru na ọ bụ. Ọ dọrọ aka ná ntị na Iraq ga-achịkwa ọtụtụ mmanụ ụwa ma ọ bụrụ na ọ wakporo Saudi Arabia. Ndị America na - akọcha "ọbara maka mmanụ" Bush mekwara ngwa ngwa gbanwee ụda olu ya. Nwa ya nwoke, agha iri na iri na abuo mgbe nke a gasịrị, ga-ekwe ka onye isi oche ya mee atụmatụ agha na nnọkọ nzuzo na ndị isi mmanụ, ọ ga-agbasi mbọ ike itinye iwu "hydrocarbons" na Iraq iji nweta ụlọ ọrụ mmanye ndị ọzọ, mana ọ ga - emela ka ndi mmadu na ere agha dika ozi iji zoo mmanu Iraqi. Ma ọ bụ ma ọ dịkarịa ala, nke ahụ abụghị isi ihe na-elekwasị anya n'ahịa ahịa. E nwere okwu September 15, 2002, Washington Post nke gụrụ "Na Iraqi War Taua, Mmanụ Bụ Isi Ihe Esemokwu; Ulo Okpukpo Umu Mmiri Nnukwu Umu US. "

Ndi isi ochichi nke ndi agha US maka nke ahu ekwesighi ka ekwurita banyere ala kariri North America nile, mpaghara Afrika, Onye isi ala George W. Bush kere na 2007. Ndị Afrịka chere ya afọ ole na ole gara aga. Policytù Ndị Na-ahụ Maka Iwu Mmanụ Mmanụ (gụnyere ndị nnọchi anya White House, Congress, na ụlọ ọrụ mmanụ) dị ka usoro nke nwere ike ịpụta oke uru na nchekwa nke itinye ego US. Dị ka General Charles Wald si kwuo, osote ọchịagha nke ndị agha US na Europe,

"Otu ihe dị mkpa maka ndị agha United States [n'Africa] ga-achọpụta na mmanụfields nke Nigeria, bụ nke n'ọdịnihu nwere ike ịkọ ihe dị ka 25 pasent nke ihe ọ bụla mmanụ na United States na-abata."

M na-eche ihe ọ pụtara site na "nchekwa." N'ụzọ ụfọdụ, m na-enwe obi abụọ na nchegbu ya bụ ịkwalite nkwanye ùgwù nke mmanụfield.

Ntinye aka US na Yugoslavia na 1990s abụghị ihe metụtara njikọ, zinc, cadmium, ọla edo, na ọlaọcha ọlaọcha, ọrụ dị ọnụ ala, yana ahịa ewepụrụ. N’afọ 1996 onye ode akwụkwọ azụmahịa nke US Ron Brown nwụrụ n’ihe ọghọm ụgbọelu dara na Croatia yana ndị isi ọrụ maka Boeing, Bechtel, AT&T, Northwest Airlines, na ọtụtụ ụlọ ọrụ ndị ọzọ na-akwụ ụgwọ ọrụ gọọmentị maka “nwughari.” Enron, ụlọ ọrụ a ma ama nke rụrụ arụ nke ga-ejupụta na 2001, bụ akụkụ nke ọtụtụ njem ndị dị otú ahụ nke na ọ wepụtara nkwupụta mgbasa ozi iji kwuo na ọ nweghị ndị ya nọ na nke a. Enron nyere $ 100,000 na Kọmitii National Democratic na 1997, ụbọchị isii tupu ya na onye isi ahia ahia Mickey Kantor soro Bosnia na Croatia wee bịanye aka na nkwekọrịta iji wuo ụlọ ọrụ ike $ 100. Na mgbakwunye nke Kosovo, Sandy Davies dere na Blood on Our Hands,

". . . enwere ihe ịga nke ọma n'ịmepụta obere ụlọ ntanetị n'etiti ndị Yugoslavia na usoro ụzọ ambo mmanụ AMBO site na Bulgaria, Macedonia, na Albania. A na-ewukwasị mmanụ ụgbọ mmiri a, ya na nkwado gọọmenti US, iji nye United States na n'Ebe Ọdịda Anyanwụ Europe ohere ịnweta mmanụ site na Osimiri Caspian. . . . Secretary Energy Secretary, Bill Richardson, kọwapụtara usoro aghụghọ na 1998. 'Nke a bụ maka nchebe nchebe America,' ka ọ kọwara. '. . . Ọ dị anyị ezigbo mkpa na map abụọ ahụ na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-apụta. '"

Ogologo oge agha Zbigniew Brzezinski kwuru okwu na RAND Corporation Forum na Afghanistan na Senate caucus ụlọ na October 2009. Okwu mbụ ya bụ na "ịbịpụ Afghanistan na nso nso bụ Ee-Ee." Ọ gwaghị ihe ọ bụla kpatara ya ma kwuo na okwu ndị ọzọ ga-abụrịrị arụmụka.

N'ime oge ajụjụ na azịza nke ajụjụ, ajụrụ m Brzezinski ihe mere eji kwuo okwu dị otú a na-enweghị isi mgbe ihe dị ka ọkara nke ndị America n'oge ahụ megidere ọrụ Afghanistan. Ajụrụ m ya otú ọ ga-esi zaa arụmụka nke onye nnọchiteanya nke US bụ onye kwụsịrị ịgba akwụkwọ. Brzezinski zara na otutu ndi mmadu adighi ike, ha amaghi kwa nke oma, ha kwesiri ileghara ya anya. Brzezinski kwuru na otu n'ime ihe mgbaru ọsọ bụ isi maka Agha na Afghanistan bụ iji wuo ikuku gas nke dị n'ebe ugwu na ndịda na Ocean Ocean. Nke a emeghị ka onye ọ bụla n'ime ụlọ ahụ maa jijiji.

Na June 2010, otu ndị ọrụ mgbasa ozi ọha na eze jikọtara aka mere New York Times ka ọ gbaa akụkọ ihu na-ekwupụta nchọta ọtụtụ akụnụba bara ụba na Afghanistan. Ọtụtụ n'ime azịza ndị ahụ bụ ndị aghụghọ, ndị ahụ siri ike abụghị ndị ọhụrụ. Ma akụkọ a kụrụ n'oge ndị nnọchiteanya na ndị omeiwu amalitela ịgbanwu obere agha ahụ. O doro anya na White House ma ọ bụ Pentagon kwenyere na ị ga-ezu ohi 'lithium ndị Afghanistan ga-eme ka ndị agha nweta nkwado ndị ọzọ na Congress.

Nkebi: IHE EME

Lụ ọgụ maka ókèala, nkume ọ bụla nwere ike ịda n'okpuru ya, bụ ihe nkwanye ugwu dị egwu maka agha. Site na Agha Worldwa Mbụ na gụnyere ya, alaeze ukwu na-alụrịta ọgụ maka ókèala na ógbè dị iche iche. N'ihe banyere Agha Iwa Mbụ enwere Alsace-Lorraine, Balkans, Africa, na Middle East. A na-alụkwa agha iji gosipụta mmetụta kama ịnwe ikike na mpaghara ụwa. Ogbunigwe US ​​nke Yugoslavia na 1990s nwere ike ịbụ na ọ nwere ọchịchọ ime ka Europe nọrọ n'okpuru United States site na NATO, nzukọ nke nọ n'ihe ize ndụ nke ịhapụ ihe kpatara ya. A pụkwara ịlụ agha maka ebumnuche nke ime ka mba ọzọ daa mba na-enweghị ya. National Security Advisor Brent Scowcroft kwuru na otu nzube nke Ọwara Gulf bụ ịhapụ Iraq na "enweghị iwe ikike." Ihe ịga nke ọma United States na nke a bara uru mgbe ọ wakporo Iraq ọzọ na 2003.

Economist na-echegbu onwe ya ka agha na Afghanistan na-aga na 2007: "Ịlụ ọgụ ga-abụ ụda ahụ ọ bụghị nanị nye ndị Afghan, kama ọ bụ òtù NATO." Otu akụkọ akụkọ akụkọ akụkọ bụ Pakistani bụ Tariq Ali kwuru, sị:

"Dị ka ọ dị mgbe ọ bụla, geopolitics na-emetụta ọdịmma ndị Afrịka n'usoro nke ike dị ukwuu. Nkwekọrịta nkwekọrịta ahụ nke ndị United States tinyere aka ya na Kabul na May 2005 na-enye Pentagon ikike iji nọgide na-enwe agha dị ukwuu na Afghanistan na-adịgide adịgide, nwere ike ịgụnye ngwá agha nuklia. Washington ahụ anaghị achọ ntọala na-adịgide adịgide na ala a na-enweghị atụ na ebe obibi na-adịghị mma n'ihi na 'ochichi onye kwuo uche na ezi ọchịchị' doro anya site n'aka odeakwụkwọ ukwu nke NATO Jaap de Hoop Scheffer na Brookings Institution na February 2009: mba nke dị nso na mba ndị Soviet, China, Iran, na Pakistan dị ezigbo mma. "

Nkebi: IHE GUN

Ihe ọzọ na-akwalite agha bụ nnwere onwe ha nyere maka ịnọgide na-enwe nnukwu agha ma na-amịpụta ngwá agha ndị ọzọ. Nke a nwere ike ịbụ isi ihe na-akpali maka ọrụ agha agha United States na-eso Agha Nzuzo. Ekwu banyere nkwekọrịta udo dịka agha na mmemme jupụtara. Agha yikwara ka a na-alụ agha mgbe ụfọdụ n'ụzọ na-enye ohere iji ngwá agha ndị ọzọ ma ọ bụ ezie na atụmatụ ahụ enweghị uche dịka ụzọ isi merie. Dịka ọmụmaatụ, na 1964, ndị agha United States kpebiri ịkụnye bọmbụ North Vietnam ọ bụ ezie na ọgụgụ isi ha gwara ha na ndị na-eguzogide n'Ebe Ndịda na-etolite.

Ntak-a? Ikekwe n'ihi na bọmbụ bụ ihe ha ga-arụ ọrụ na - n'ihi ihe ọ bụla ọzọ - ha chọrọ agha. Dị ka anyị hụworo n'elu, bọmbụ nuklia na-adabaghị na Japan, nke abụọ abanyeghị na mbụ karịa nke mbụ. Nke abụọ ahụ bụ bọmbụ dị iche, bọmbụ plutonium, na Pentagon chọrọ ịhụ ka a nwalere ya. Agha Ụwa nke Abụọ na Europe amala nso na mberede bọmbụ US na-enweghị isi na obodo French nke Royan - ọzọ n'agbanyeghị na ndị France bụ ndị anyị na ha nọ. Mgba bombu a bu ihe ndi mmadu jiri mee ihe n'oge ozo, o doro anya na Pentagon choro ihu ihe o ga eme.

Nkebi: MACHISMO

Ma mmadu enweghi ike ibi nani na achicha. Agha na-ebuso agha egwu ụwa (mgbagwoju anya, iyi ọha egwu, ma ọ bụ ihe ọzọ) na-alụkwa agha iji gosipụta nkwuwa okwu nke ndị na-eguzogide ya, si otú a gbochie nsogbu nke dominoes - ihe ize ndụ nke nwere ike ịdaba na "ịdabere." N'ụzọ dị ịrịba ama, na "warmtyerspeak" a pụrụ ịdabere na ya "bụ" nkwonkwo, "ọ bụghị" ikwesị ntụkwasị obi. "N'ihi ya, ọ bụghị naanị ime ihe ike ka ụwa na-abịakwute ụwa ma ọ bụ" ịtụkwasị obi. "E nwere ihe na-adịghị mma banyere ha. Dị ka Richard Barnet si kwuo,

"Ndị ọrụ agha nọ na [Lyndon] Johnson Administration na-ekwukarị na ihe ize ndụ dị na mmeri na mmechuihu karịrị ihe ize ndụ nke imebi Haiphong, na-agbanye Hanoi, ma ọ bụ bọmbụ 'ndị a họọrọ' na China."

Ha maara na ụwa ga-ewe iwe site n'omume ndị dị otú ahụ, ma n'ụzọ ụfọdụ, ọ dịghị ihe ọ bụla na-eweda ala banyere atụmanya nke ịbụ onye na-agbawa dị ka ndị na-egbu ọchụ. Nanị nro nwere ike imenye ihere.

Otu akụkọ akụkọ kachasị oke egwu nke sitere na Daniel Ellsberg hapụ Pentagon Papers bụ akụkọ na 70 pasent nke mkpali nke ndị nọ n'azụ Agha na Vietnam bụ "ịzọpụta ihu." site na Peoria ma ọ bụ iji kụziere onye ọchịchị onye ọchịchị na Vietnamese ma ọ bụ ihe ọ bụla dị oke mma. Ọ bụ iji chebe onyinyo ahụ, ma ọ bụ ikekwe ọdịdị onwe ya, nke agha ahụ n'onwe ya. Onye odeakwụkwọ odeakwụkwọ nke "Nchekwa" John McNaughton nke March 24, 1965, kwuru na ihe mgbaru ọsọ US na mberede bombu ndị Vietnam bụ 70 pasent "iji zere mmeri ndị US na-eweda ala (ka a mara anyị dị ka onye na-akwụ ụgwọ)," 20 pasent iji gbochie ókèala Aka China, na 10 pasent iji nye ndị mmadụ "ụzọ ndụ dị mma karị."

McNaughton nwere nchegbu na mba ndị ọzọ, na-eche ma United States ga-enwe ike ịkụnye ndị mmụọ ọjọọ na hel na ha, nwere ike ịjụ ajụjụ dịka:

"Ndi US hobbled site na njigide nke nwere ike bara uru na ikpe ndi ozo (egwu nke iwu na-akwadoghi, nke UN, nke mmeghaghi mmeghachi omume, nke mmegide ulo, nke US peres, nke na-eji agha US agha na Asia, agha na China ma ọ bụ Russia, nke eji ngwá agha nuklia, wdg)? "

Nke a dị ọtụtụ iji gosi na ị naghị atụ egwu. Ma mgbe ahụ, anyị kwụsịrị ọtụtụ bombu na Vietnam na-anwa igosi ya, karịa 7 nde tọn, ma e jiri ya tụnyere nde 2 dabara na Agha Ụwa nke Abụọ. Ralph Stavins na-arụrịta ụka na Washington na-eme atụmatụ agha na-eme ihe ike bụ na John McNaughton na William Bundy ghọtara na nanị ịhapụ Vietnam nwere nghọta, ma ọ na-agbachitere n'ihi egwu nke yiri ka ọ bụ adịghị ike n'onwe ya.

Na 1975, mgbe e merisịrị na Vietnam, ndị isi nke agha na-emetụ banyere igwe ha karịa na mbụ. Mgbe Khmer Rouge jidere ụgbọ ahịa ahịa nke United States, President Gerald Ford chọrọ ka a tọhapụ ụgbọ mmiri na ndị ọrụ ya. Khmer Rouge kwetara. Ma ndị agha jet na-aga n'ihu na bombu Cambodia dịka ụzọ isi gosipụta na, dị ka White House si kwuo ya, United States "ka na-eguzo njikere iji ike iji chebe ọdịmma ya."

A na-aghọta ngosipụta dị otú ahụ nke siri ike na Washington, DC, ọ bụghị nanị na ịkwalite ọrụ kama ọ ga-emekwa ka nkwupụta dị elu na-adịgide adịgide. Ndị isi echere na ha enweghị ike icheta ha dịka ndị isi oche na-enweghị agha. Theodore Roosevelt degaara otu enyi na 1897 akwụkwọ,

"N'inwe obi ike zuru ezu. . . Aghaghị m ịnakwere ihe ọ bụla agha, n'ihi na echere m na mba a chọrọ otu. "

Dị ka onye edemede na onye edemede Gore Vidal si kwuo, President John Kennedy gwara ya na onyeisi oche chọrọ agha maka ịdị ukwuu na na-enweghị Agha Ọgụgụ, Abraham Lincoln gaara abụ nanị ọkàiwu ụgbọ okporo ígwè ọzọ. Dị ka Mickey Herskowitz, bụ onye ya na George W. Bush rụkọrọ ọrụ na 1999 na "autobiography nke ikpeazụ," Bush chọrọ agha tupu ọ ghọọ president.

Otu ihe na-enye nsogbu banyere ihe niile a na-achọ agha bụ na, ebe ọ bụ na ọtụtụ n'ime mkpali ndị ahụ dị ka isi, ndị anyaukwu, ndị nzuzu, na ndị na-asọ oyi, ụfọdụ n'ime ha dị ka ndị nwere onwe ha na nke uche. Ma eleghị anya, ọ bụ "ezi" iji chọọ ahịa ụwa iji zụta ngwaahịa ndị US na ịmepụta ha ọnụ ala, mana gịnị mere anyị ga - eji nwee "nchịkwa karịa ahịa ụwa?" Gịnị kpatara anyị ji achọ "obi ike onwe anyị"? mmadụ na-achọta n'onwe ya? Ntak emi ẹdọhọde ke "ọfiọk"? Gịnị mere obere okwu na ụlọ azụ dị iche iche maka ichebe onwe ha pụọ ​​ná egwu ndị mba ọzọ na ihe dị ukwuu banyere ịbịakwasị ndị ala ọzọ n'ọkwá anyị na egwu "ịtụkwasị obi"? Ndi agha a na-akwanyere ùgwù?

Mgbe ị na - ejikọta ihe ọmụma ndị a maka agha ndị agha na eziokwu ahụ bụ na agha na - adabere na nke onwe ha, ma a na - emeghachi ya ugboro ugboro, ọ ga - eme ka obi sie gị ike na ndị isi agha na - United States adịghị emeri Korea ma ọ bụ Vietnam ma ọ bụ Iraq ma ọ bụ Afghanistan. Kemgbe ụwa, alaeze ukwu adịbeghị. N'ụwa nwere ezi uche, anyị ga-agbagha agha ma gaa na mkparịta ụka udo nke na-eso ha. N'agbanyeghị nke ahụ, ọtụtụ mgbe, anyị anaghị eme ya.

N'oge Agha na Vietnam, o doro anya na United States malitere agha ikuku, malite agha agha, wee mee ihe ọ bụla iji gbasaa n'ihi na ndị na-eme atụmatụ agha agaghị eche ihe ọ bụla ọzọ iji mee ihe ọzọ karịa ịkwụsị agha, n'agbanyeghị na ha dị elu obi ike na ihe ha na-eme agaghị arụ ọrụ. Mgbe ogologo oge nke ihe ndị a mezuru, ha mere ihe ha gaara eme site na mmalite ma mechie agha ahụ.

Nkebi nke a: NDỊ AHỤ NDỊ NDỊ AKA?

Dika anyi huru n’isi nke abuo, ndi n’agha agha na-arurita uka banyere ebum n’uche ndi mmadu kwesiri ikwu na agha agha. Ma ha na-arụrịta ụka banyere nzube ha ga-eji gwa onwe ha na agha na-arụ ọrụ. Dị ka ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme Pentagon si kwuo, ka ọ na-erule June 26, 1966, “atụmatụ ahụ agwụla,” maka Vietnam, “arụmụka malitekwa mgbe ahụ hiwere isi n'ike na njedebe.” Maka gịnị? Ajụjụ magburu onwe ya. Nke a bụ arụmụka arụmụka nke chere na agha ahụ ga-aga n'ihu na nke chọrọ idozi ihe kpatara ya. Chọta ihe mere ị ga-eji gwa ọha na eze bụ nzọụkwụ dị iche karịa nke ahụ.

Onye isi ala George W. Bush na-atụ aro oge ụfọdụ na agha na Iraq bụ mmegwara maka ebubo Saddam Hussein (na ikekwe aghụghọ) na mwakpo igbu nna Bush, na n'oge ndị ọzọ Bush the Lesser gosipụtara na Chineke gwara ya ihe ọ ga-eme. Mgbe ọ gbachara bọmbụ na Vietnam, Lyndon Johnson kwuru na ọ bụ naanị Ho Chi Minh ka m tụbara, m gbubiri egbutu ọnụ ya. Bill Clinton na 1993, dị ka George Stephanopoulos si kwuo, kwuru banyere Somalia:

"Anyị anaghị eme ihe mgbu ndị a. Mgbe ndị mmadụ na-egbu anyị, a ghaghị igbu ha na ọnụ ọgụgụ ka ukwuu. Ekwere m na igbu ndị mmadụ na-anwa imerụ gị ahụ. Ma enweghị m ike ikwenye na a na-agbagharị anyị site na nkedo abụọ a. "

Na May 2003, onye na-ede akwụkwọ na New York Times, Tom Friedman kwuru na Charlie Rose Show na PBS, na nzube nke Iraq agha bụ iziga ndị agha United States n'ọnụ ụzọ ụlọ na Iraq ikwu "Suck on this."

Ndị a hà dị oke njọ, ndị nzuzu, na-atụgharị uche na penises ha, ma ọ bụ ọgwụ ọjọọ? Azịza ya yiri: Ee, ee, n'ezie, ha nile aṅụkwala mmanya dị mkpa. N'oge ngbasa mgbasa ozi 1968, Richard Nixon gwara onye inyeaka ya bụ Bob Haldeman na ọ ga-amanye ndị Vietnamese ka ha nyefee onwe ha site na ime onye nzuzu (nke a ka ọ na-agba ọsọ maka onyeisi oche, ihe ọ bụla nke nwere ike ikwu maka ndị gọọmenti anyị):

"[Ndị North Vietnamese ga-ekwere] ọ bụla egwu nke ike Nixon mere, n'ihi na ọ bụ Nixon. . . . M na-akpọ ya Madman Theory, Bob. Achọrọ m ka ndị North Vietnamese kwenye na eruola m ebe m ga-eme ihe ọ bụla iji kwụsị agha ahụ. "

Otu n'ime echiche nzuzu nke Nixon bụ idebe nukes, ma ihe ọzọ bụ ibute bombu nke Hanoi na Haiphong. Ma ọ ga-eme ka ọ dị arai ma ọ bụ na ọ bụghị, Nixon mere nke a n'ezie, idobe 36 puku tọn na obodo abụọ na 12 ụbọchị tupu ha ekwenye na otu okwu ndị ahụ e nyere tupu oge ahụ nke igbu ọchụ. Ọ bụrụ na e nwere ihe dị mkpa na nke a, ọ ga-abụrịrị otu ihe ahụ kpaliri ọgba aghara na "Iraq" na Iraq na Afghanistan - ọchịchọ ịchọta ihe siri ike tupu ị pụọ, si otú a gbanwee mmeri ka ọ bụrụ nkwenye dị egwu nke "ịmalite ọrụ ahụ." Ma eleghị anya ọ dịghị isi.

N'isi nke ise anyị lere anya na enweghị ike ime ihe ike n'azụ agha. Ọ pụrụ ịbụ na ịlụ agha na-enweghị isi? Dika mmadu nwere ike isi naputa ulo ahia n'ihi na ha choro nri, ma ndi mmadu choro ka ha gbuo onye ode akwukwo, ndi isi nke agha na agha maka isi ala na mmanu mmanu kamakwa Dr. Martin Luther King, Jr., akpọ mpụ nke militarism?

Ọ bụrụ na Barbara Ehrenreich ziri ezi ịchọta ihe ndị mere n'oge gara aga nke agụụ na-agụ ụmụ mmadụ dịka anụ nke anụ ndị ka njọ, n'ịchụ nta nke ndị na-atụgharị tebụl ndị ahụ, nakwa n'okpukpe ndị mbụ nke ofufe anụmanụ, àjà anụmanụ, na àjà mmadụ, agha nwere ike ida ụfọdụ ebube na mpako ma ọ ga-adị mfe nghọta. Ọbụna ndị na-agbachitere ụdị ahụhụ ndị a dị ugbu a, ọbụna mmekpa ahụ maka iji wepụ ihe mgbakwasị ụkwụ maka agha, enweghị ike ịkọwa ihe mere anyị ji ata ndị mmadụ ahụhụ ruo ọnwụ.

Nke a ọ bụ akụkụ nke ngosi nke agha nke meworo agadi karịa akụkọ ihe mere eme anyị? Ndị na-ekpo ọkụ na-egosi onwe ha ihe kachasị mkpa ha kpatara site na mutilating onye iro ha? Hà na-atụgharị egwu n'egwu na ụjọ nke nnukwu ihe ọjọọ nke ndị leopards dị ugbu a ma bụrụ ndị Alakụba ugbu a, na-etokwa obi ike na àjà dị mkpa maka ezi mmeri? Agha, n'eziokwu, ụdị "àjà" nke ụmụ mmadụ ugbu a, okwu anyị ka na-eme ma ọ bụrụ na anyị echetaghị akụkọ ogologo oge ya ma ọ bụ akụkọ ihe mere eme? Àjà mbụ ọ bụ naanị ụmụ mmadụ furu efu? Ndị ha lanarịrịnụ hà na-akasi onwe ha obi site n'ịkọ ndị ezinụlọ ha dịka onyinye afọ ofufo? Ànyị na-agha ụgha banyere ndụ na ọnwụ ogologo oge? Ndi agha bu akuko nke ugha ugha a?

Konrad Lorenz kwuru na ọkara narị afọ gara aga, mmetụta uche dị n'etiti ọdịnala okpukpe na mmetụ nke anụmanụ na-eche ihe ize ndụ nke mmadụ.

"Ihe a maara na German dịka heiliger Schauer, ma ọ bụ 'nsọ shrine' dị egwu, nwere ike ịbụ 'mkpofu,' ka ọ tụrụ aro, nke nzaghachite nke na-eme ka anụ anụ na-eguzo na njedebe, si otú ahụ na-amụbawanye ya dị ka ọ dị. "

Lorenz kwenyere na "nye onye dị umeala n'obi na-achọ eziokwu banyere ndụ, enweghị ike inwe ntakịrị obi abụọ ọ bụla na ịnụ ọkụ n'obi ụmụ mmadụ malitere site na nzaghachi ọnụ nke ndị nna nna anyị tupu anyị aghọọ mmadụ." Ọ bụ ihe obi ụtọ ịkọkọ ọnụ ma lụọ ọdụm ma ọ bụ anụ ọhịa bea ọgụ. Ọdụm na anụ ọhịa bea na-alakarị, ma agụụ na-agụsi mkpali ahụ agwụbeghị. Dị ka anyị hụrụ na isi nke anọ, ọtụtụ ọdịbendị mmadụ adịghị etinye aka na agụụ ahụ ma ghara itinye aka na agha. Nke anyi, rue ugbu a, bu otu nke ka na-eme.

Mgbe enwere ihe ize ndụ ma ọ bụ ọbụna ịhụ ọbara, obi mmadụ na ume na-amụba, ọbara na-apụ apụ na akpụkpọ anụ, ụmụ akwụkwọ na-adaba, akpụkpọ anụ na-echegharị, imeju na-eme ka glucose nye uru ahụ, na ọbara na-ejikọta ọkụ. Nke a nwere ike na-emenye ụjọ ma ọ bụ na-emenye ụjọ, na ịrụ ụka adịghịkwa na omenala onye nke ọ bụla nwere mmetụta na otu esi aghọta ya. N'ebe ụfọdụ, a na-ezere mmetụta ndị dị otú ahụ na-efu. Na nke anyị, ihe a na-enye aka na mkpado nke akụkọ abalị na - egosi: "Ọ bụrụ na ọ na - agba, ọ na - eduga." Ọbụna ihe na - atọ ụtọ karịa ịgba àmà ma ọ bụ ihu ihe ize ndụ bụ ijikọta ọnụ dị ka otu iji merie ma merie ya.

Ekwenyesighi m ike na ndị isi agha na-achọsi ike, ma ozugbo ha nakweere àgwà nke ndị sociopath, okwu ha dị jụụ ma na-atụkọta. Harry Truman kwuru okwu na Senate na June 23, 1941:

"Ọ bụrụ na anyị ahụ na Germany na-emeri, anyị kwesịrị inyere Russia aka, ọ bụrụ na Russia na-emeri, anyị kwesịrị inyere Germany aka, ma mee ka ha gbuo ọtụtụ o kwere mee, ọ bụ ezie na achọghị m ka Hitler merie n'ọnọdụ ọ bụla. "

Ọ bụ n'ihi na Hitler enweghị omume ọma.

Nkebi: AGBANYE NDỊ NA-ECHICHE NA NWA

Ndị isi agha na-ekwupụta ụgha ha iji nweta nkwado ọha na eze, ma na-agha agha ruo ọtụtụ afọ n'agbanyeghị mmegide siri ike nke ọha. Na 1963 na 1964 ka ndị agha na-agbalị ịchọta ụzọ isi bulie agha na Vietnam, Sullivan Task Force nyochara okwu ahụ; agha agha ndị isi ndị ọrụ na-achịkọta ma mara dị ka Sigma Games na-etinye ndị agha ahụ site na ihe omume ndị nwere ike ime; na United States Information Agency tụlere ụwa na nkwupụta ụda echiche nanị iji mara na ụwa ga-emegide mbelata ma Congress ga-aga na ihe ọ bụla. Ma,

". . . n'amaghi anya site na nyocha ndia bu ihe omumu banyere echiche ndi mmadu; ndị agha ahụ achọghị mmasị n'echiche nke mba ahụ. "

Otú ọ dị, ọ bịara pụta ìhè na mba ahụ nwere mmasị n'echiche nke ndị na-alụ agha. Ihe si na ya pụta bụ mkpebi nke President Lyndon Johnson, dịka mkpebi Polk na Truman mere n'oge gara aga, ịghara ịgba ọsọ maka nyocha. Ma agha ahụ dakwasịrị ma mụbaa na iwu nke President Nixon.

Truman nwere nyocha 54 kwadoro ruo mgbe ọ gara agha na Korea ma mesịa tinye ya na 20s. Lyndon Johnson si 74 gaa 42 percent. Nkwekọrịta ihu na George W. Bush dara site na 90 pasent karịa ala Truman. Na nhoputa ndi ochichi nke 2006, ndi nhoputa ndi ochichi nyere mmeri ndi ochichi ndi ochichi na ndi Republican, mmeri ndi ozo n'uwa kwuru na nhoputa ndi mmadu bu ndi agha megide agha na Iraq. Ndị Democrats weere Congress ma mee ka agha ahụ daa ngwa ngwa. Mkpebi ntuli aka yiri nke ahụ na 2008 enweghịkwa ịkwụsị agha na Iraq na Afghanistan. Mkpebi echiche n'etiti ntuli aka yiri ka ọ gaghị emetụta mmetụta nke ndị na-alụ agha ozugbo. Site na 2010 Agha a lụrụ na Iraq, ma Agha nke Afghanistan na bombu bommy nke Pakistan rịrị elu.

Ruo ọtụtụ iri afọ, ọha na eze US ejiriwo agha buru ibu ma ọ bụrụ na ha dị mkpirikpi. Ọ bụrụ na ha adọrọ, ha nwere ike ịdị na-ewu ewu, dịka Agha Ụwa nke Abụọ, ma ọ bụ bụrụ ndị enweghị mmasị, dị ka Korea na Vietnam, dabere na ọha mmadụ kwenyere na arụmụka gọọmentị maka ihe mere agha ahụ ji dị mkpa. Otutu agha, tinyere agha 1990 Persian Gulf War, abughi oge na-ezighi ezi na ndi mmadu adighi echefu ihe ndi mmadu.

Agha ndị dị na Afghanistan na Iraq nke malitere na 2001 na 2003, n'ụzọ dị iche, dọkpụụrụ ruo ọtụtụ afọ n'enweghị ezi ngosipụta. Ndị ọha na eze na-agbaso agha ndị a, mana ndị ọchịchị a họpụtara ahọpụta apụtaghị na ha na-elekọta. Ma President George W. Bush na ndị Congress kụrụ aka na ndekọ oge niile na ntụle nke president na nke ndị nnọchiteanya. Nkwa mgbasa ozi 2008 nke Barack Obama ji okwu nke "Change," dịka ọtụtụ ngbasa mgbasa ozi na 2008 na 2010. Otú ọ dị, mgbanwe ọ bụla ọ bụla dị nnọọ elu.

Mgbe ha chere na ọ ga-arụ ọrụ, ọbụlagodi nwa oge, ndị agha ga-agha ụgha n'ihu ọha na agha anaghị eme ma ọlị. United States na-akwado mba ndị ọzọ ma na-enyere aka na agha ha. Onyinye ego anyị, ngwá agha, na / ma ọ bụ ndị agha esonyela na agha dị ka Indonesia, Angola, Cambodia, Nicaragua, na El Salvador, ebe ndị isi anyị kwuru na ọ bụghị ma ọ bụ kwuo ihe ọ bụla. Ihe ndekọ edepụtara na 2000 kpughere na ndị America amaghị na United States amalitela bọmbụ buru ibu nke Cambodia na 1965, ọ bụghị 1970, na-atụda nde tọn 2.76 n'etiti 1965 na 1973, ma na-atụnye ụtụ na ịrị elu nke Khmer Rouge. Mgbe Onye isi ala Reagan kpalitere agha na Nicaragua, agbanyeghị na ndị ome iwu machibidoro ya, asịrị malitere na 1986 nke nwetara aha "Iran-Contra," n'ihi na Reagan na-eresị Iran ngwa agha na-akwadoghị iji kwado agha Nicaraguan. Ndị ọha na eze gbaghaara kpamkpam, ndị Congress na ndị mgbasa ozi gbaghaara kpamkpam, nke mpụ kpughere.

Nkebi: ỌTỤTỤ AHỤ

Ndị isi nke agha na-atụ egwu, karịa ihe niile, ihe abụọ: nghọta na udo. Ha achọghị ka ọha na eze mara ihe ha na-eme ma ọ bụ ihe kpatara ya. Ha achọghị ka udo dịrị n'ụzọ ha si eme ya.

Richard Nixon kwenyere na "onye kasị dị ize ndụ na America" ​​bụ Daniel Ellsberg, nwoke ahụ weghaara akwụkwọ Pentagon ma gosipụta ọtụtụ iri afọ nke agha Eisenhower, Kennedy, na Johnson. Mgbe onye nnochite anya Joseph Wilson, na 2003, bipụtara otu kọlụm na New York Times na-akwụ ụgwọ ụfọdụ agha Iraq, Bush White House gbaghachitere site n'igosi nwunye ya dị ka onye na-achọpụta ihe, na-etinye ndụ ya n'ihe ize ndụ. Na 2010, Ngalaba Na-ahụ Maka Ikpe Na-ahụ Maka Mbụ nke President Obama na-ebu ọkwa Bradley Manning nke mbụ n'onwe ya na mpụ na-eburu nje 52 ọtụtụ afọ n'ụlọ mkpọrọ. E boro Manning ebubo n'ihu ọha ọha na eze vidiyo nke ihe yiri igbu ọchụ nke ndị nkịtị site n'aka ndị ọrụ helikopta na United States na ozi gbasara atụmatụ nke Agha na Afghanistan.

Ajụlarị udo ma kwatuo tupu oge ma ọ bụ n'oge Agha Ụwa nke Abụọ, Korea, Afghanistan, Iraq, na ọtụtụ agha ndị ọzọ. Na Vietnam, ndị Vietnamese, ndị Soviet, na ndị France chọrọ udo dị iche iche, mana ndị United States jụrụ ma merụọ. Ihe ikpeazu ịchọrọ mgbe ị na-agbalị ịmalite ma ọ bụ na-aga agha - na mgbe ị na-agbalị ire ya dị ka ihe na-adịghị agwụ agwụ nke ikpeazụ - bụ maka ikwu okwu na akụkụ nke ọzọ na-atụ aro okwu udo.

Nkebi: Mee ka ndị AMERICA BỤ

Ọ bụrụ na ị nwere ike ịmalite agha na mkpesa na-ekwu okwu site n'akụkụ nke ọzọ, ọ dịghị onye ga-anụ mkpu ha maka udo. Ma ị ghaghị ịhụ na ụfọdụ ndị America anwụọla. Mgbe ahụ, a pụrụ ịmalite agha ma malitekwa ruo mgbe ebighị ebi ka ndị na-egbuworị ghara ịnwụ n'efu. President Polk maara nke a n'ihe metụtara Mexico. Ndị agha ahụ na-agbasa echiche ndị "chetara Maine." Dị ka Richard Barnet na-akọwa, na ọnọdụ Vietnam:

"Àjà nke ndụ ndị America bụ ihe dị oké mkpa na ememe nke nkwa. Ya mere William P. Bundy mesiri ike n'ile akwụkwọ anya mkpa ọ dị 'ịwụfu ọbara ndị America' ọ bụghị nanị ịpịa ọha na eze iji kwado agha nke nwere ike imetụ mmetụta ha aka n'ụzọ ọ bụla ọzọ, kamakwa ịghọ Onyeisi. "

Ònye bụ William P. Bundy? Ọ nọ na CIA ma ghọọ onye ndụmọdụ nye ndị nlekọta Kennedy na Johnson. Ọ bụ ụdị ọrụ ọchịchị ahụ bụ onye meriri na Washington, DC. N'eziokwu, a na-ewere ya dịka "nduru" site na ndị nwere ike, ndị mmadụ dịka nwanne ya nwoke bụ McGeorge Bundy, National Security Advisor to Kennedy and Johnson, ma ọ bụ nna William Bundy- bụ Dean Acheson, odeakwụkwọ nke State maka Truman. Ndị agha na-eme ihe ha na-eme, n'ihi na ọ bụ naanị ndị agha na-eme ihe ike na-ebute n'ọkwá ma na-arụ ọrụ ha dị ka ndị ndụmọdụ dị elu na gọọmentị anyị. Mgbe ị na-eguzogide militarism bụ ụzọ dị mma isi kọwaa ọrụ gị, ọ dịghị onye ọ bụla nụtụla na otu ụlọ ọrụ na-arụ ọrụ na DC na-emechi ọnụ maka oké iwe. Enwere ike ịjụ ndụmọdụ gbasara ndụmọdụ Pro, ma a na-ele ya anya dịka nkwanye ùgwù ma dị mkpa.

Enwere ike ịmara mmadụ dị nro na-akwadoghị usoro ọ bụla. Ihe a choro bu na ajuju ajuju ajuju a na-eji akwado iwu di ike. Anyị hụrụ nke a ka ọ na-aga mbuso agha 2003 na Iraq, ebe ndị ọrụ gọọmentị mụtara na anabataghị ozi na-ekwupụta azịza banyere ngwa agha na Iraq ma ọ gaghị aga n'ihu ọrụ ha. N'otu aka ahụ, ndị ọrụ Ngalaba Na-ahụ Maka Ọchịchị na mbubreyo 1940s bụ ndị maara ihe ọ bụla gbasara China ma nwee obi ike igosipụta ewu ewu Mao (ịghara ịnabata ya, naanị ịmata ya) bụ ndị akwụsịrị ike na ndị ọrụ ha gbagọrọ agbagọ. Ọ na-adịrị ndị na-eme agha mfe ịgha ụgha ma ọ bụrụ na ha na-eme ndokwa ịgha ụgha nye onwe ha.

Nkebi: CATAPULTING ANYỊ

Achọpụtaghị emeghị ihe n'eziokwu nke ndị na-alụ agha na ọdịiche dị n'etiti ihe ha na-ekwu n'ihu ọha na ihe ha na-eme, gụnyere ihe ha na-ekwu na nzuzo. Mana o dokwara anya n'echiche nke okwu ha, nke e mere iji chekwaa mmetụta uche.

Ụlọ Ọrụ Maka Nkọwapụta Mgbasa Ozi, nke sitere na 1937 ruo 1942 kwuru usoro asaa bara uru maka ịghọgbu mmadụ n'ime ime ihe ịchọrọ ka ha mee:

1. Ịkpọ oku (ihe atụ ga-abụ "onye na-eyi ọha egwu")

2. Ọ bụrụ na ị sị na ị na-agbasa ọchịchị onye kwuo uche gị ma kọwaara ya na ị na-eji bọmbụ, ndị mmadụ ga-ekwenyeworị gị tupu ha anụ banyere bọmbụ ahụ)

3. Nyefee (ọ bụrụ na ị gwa ndị mmadụ na Chineke ma ọ bụ mba ha ma ọ bụ sayensị kwadoro, ha nwekwara ike chọọ)

4. Akaebe (itinye nkwupụta na ọnụ nke ikike a na-akwanyere ùgwù)

5. Ndi mmadu ndi ozo (chere na ndi ndu ndi ego nde mmadu na-egbutu osisi ma o bu na ha choro ulo ha dika "ulo ocha")

6. Kaadị nkwụsị (ịkwado ihe àmà)

7. Bandwagon (onye ọ bụla ọzọ na-eme ya, ahapụla ya)

E nwere ọtụtụ ndị ọzọ. Ndị na-eme ihe n'eziokwu bụ naanị iji egwu.

Anyị nwere ike ịga agha ma ọ bụ nwụọ ọnwụ egwu n'aka anụ ọhịa na-acha ọkụ ọkụ, ma ọ bụ nhọrọ gị, kpamkpam ruo gị, enweghị nrụgide, ma ọ bụrụ na ndị na-egbu anyị ga-anọ ebe a n'izu ọzọ ma ọ bụrụ na ị gaghị eme ngwa ngwa!

A na-eji usoro nlele anya mee ihe na egwu. A ghaghị ichere nnukwu ndị ọchịchị, ọ bụghị naanị n'ihi na ọ dị mfe karị, kamakwa n'ihi na ha ga-azọpụta gị pụọ n'ihe ize ndụ ma ọ bụrụ na ị rube isi na ha, ị pụkwara ịmalite irube isi na ha site n'ikwere na ha. Chee echiche banyere ndị nọ na njikere Milgram dị njikere ịkụzi ọkụ eletrik na ihe ha kwenyere na ọ bụ igbu ọchụ ma ọ bụrụ na onye nwe ikike agwa ha ka ha mee otú ahụ. Chee echiche banyere mgbapụ mara mma nke George W. Bush site n'aka 55 pasent iji nweta 90 maka nkwenye ọ bụla n'ihi na ọ bụ onyeisi mba ahụ mgbe ụgbọelu na-agba n'ime ụlọ na 2001 ma hapụ agha abụọ ma ọ bụ abụọ. Onyeisi obodo New York City n'oge ahụ, bụ Rudy Giuliani, gbanwere mgbanwe yiri ya. Bush (na Obama) agunyeghi 9-11 n'okwu okwu agha ha n'ihi ihe kpatara ya.

Ndị na-abụ ezigbo ụgbọala na-ebu agha na-ama kpọmkwem ihe ha na-agha ụgha na ihe kpatara ya. Ndị otu kọmitii dị ka ndị White House Iraq Group, ọrụ ha bụ ịmalite ịlụ agha na Iraq na ọha mmadụ, jiri nlezianya họrọ nrọ ndị kachasị dị irè ma mee ka ha gaa n'ihu ha site na ịnakasị ntị na ọnụ ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị na ndị na-agba ọchịchịrị. Machiavelli gwara ndị ọchịchị aka ike na ha gha agha ụgha iji bụrụ ndị ukwu, ha ga-abụkwa ndị ukwu na-aṅa ntị na ndụmọdụ ya ruo ọtụtụ narị afọ.

Arthur Bullard, onye nta akụkọ na-emesapụ aka bụ onye gbara Woodrow Wilson ume, iji iji eme ihe n'eziokwu kama ime nnyocha, kwuru na

"Eziokwu na okwu ụgha bụ okwu nchịkwa. . . . Ọ dịghị ihe ọ bụla nwere ahụmahụ ịgwa anyị na otu dị mma karịa nke ọzọ. . . . E nwere eziokwu na-adịghị ndụ na ụgha ndị dị oké mkpa. . . . Ike nke echiche bu ihe bara uru. Ọ dị ntakịrị ma ọ bụ eziokwu ma ọ bụ ụgha. "

Otu Kọmitii Senate na 1954 gwara,

"Anyị na-eche onye iro a na-apụghị ịdabere na ya ihu bụ onye nzube ya bụ nke ụwa na-achị site n'ụzọ ọ bụla na n'ihe ọ bụla ọ ga-eri. Enweghị iwu na egwuregwu dị otú ahụ. Ruo ugbu a, omume ndị a na-anabata nke omume mmadụ adịghị emetụta. "

Onye prọfesọ nkà mmụta ihe ọmụma bụ Leo Strauss, bụ mmetụta nke ndị Neoconservatives metụtara PNAC, kwadoro echiche nke "ụgha ụgha" nke mkpa ọ dị onye ọkachamara maara ihe ịgha ụgha nye ọha mmadụ maka ọdịmma ya. Nsogbu nke nwere echiche ndị dị otú ahụ bụ na, na omume, mgbe anyị chọpụtara na a ghachala anyị ụgha na anyị abụghị nanị iwe na-ewe iwe maka ụgha maka ekele maka ezi ihe niile ha meworo anyị, anyị na-ewesa onwe anyị iwe n'ihi na ha emebeghị anyị ihe ọma ọ bụla.