II. A GA-AMATA WAR

Ọ bụ ezie na ọtụtụ ndị ekweghị na agha ga-agwụ (na enwere m olileanya na ngalaba nke m nke akwụkwọ a amalitere ntakịrị iji gbanwee obi ụfọdụ), ọtụtụ ndị ekwenyeghị na agha ga-agwụ. O doro anya na ọ dị mfe ịhapụ ajụjụ maka ma agha ọ ga-agwụ ma ọ bụrụ na ị kpebiri na ọ gaghị agwụcha, dịka ọ dị mfe karị ịghara ichegbu onwe gị na ị ga-akwụsị ya ma ọ bụrụ na i kpebiri na a ghaghị ịnọgide na ya . Ya mere, nkwenkwe abụọ ahụ na-akwado ibe ha. Ha abụọ na-emehie, na-eme ka ike gwụ na-enyere aka mee ka onye ọzọ ghara ịda mbà, ma ha abụọ na-agba ọsọ na omenala anyị. Ọbụna ụfọdụ ndị kwenyere na agha nwere ike ma bụrụ nke a ga - agbanyụ, mana onye na - akwado iji agha dịka ngwá ọrụ nke iji rụọ ọrụ ahụ. Mkparịta ụka ahụ na-egosi nnọọ otú o si siere anyị ike ịbịaru n'ọnọdụ na-akwado nkwụsị.

"Nchekwa" Na-emetụta Anyị

Kemgbe 1947, mgbe e degharịrị Ngalaba Agha ahụ Ngalaba Nchebe, ndị agha US nọ na-ewe iwe ma ọ dịkarịa ala dịka mgbe niile. Mwakpo nke ndị America, ndị Philippines, Latin America, wdg, site na Ngalaba Agha abụghị ihe nchebe; ọ bụghịkwa agha Ngalaba Nchebe na Korea, Vietnam, Iraq, wdg. Ọ bụ ezie na nchebe kachasị mma n'ọtụtụ egwuregwu nwere ike ịbụ ezigbo mmejọ, mmejọ na agha abụghị ihe nchebe, ọ bụghị mgbe ọ na-akpata ịkpọasị, iwe, na ịchụpụ, ọ bụghị mgbe ọ bụghị agha ọ bụla. Site na nke a na-akpọ agha zuru ụwa ọnụ banyere iyi ọha egwu, iyi ọha egwu anọwo na-arị elu.

Nke a bụ ihe a ga-ahụ anya ma buru amụma. Ndị mmadụ na-ewe iwe site na mwakpo na ọrụ na-agaghị ewepụ ma ọ bụ merie site na ndị ọzọ ọgụ na ọrụ. Na-ekwu na ha "kpọrọ nnwere onwe anyị asị," dị ka President George W. Bush kwuru, ma ọ bụ na ha nwere okpukpe na-ezighị ezi ma ọ bụ na ha ezughị oke agbanweghị nke a. Ịgbaso ikpe iwu site na ikpe ndị na-ahụ maka mpụ nke igbu ọchụ na 9 / 11 nwere ike inye aka igbochi iyi ọha egwu ka mma karịa ịmalite agha. Ọ ga-abụkwa ihe na-afụ ụfụ maka ọchịchị US na-akwụsị ịkwụsị ndị ọchịchị aka ike (ka m na-ede nke a, ndị agha Ijipt na-awakpo ndị nkịtị Ijipt na ngwá agha ndị United States na-enye, Ụlọ White House na-ajụ iwepụ "enyemaka," nke pụtara ngwá agha), na-agbachitere mpụ megide ndị Palestians (na-agbalị ịgụ Mbụ Peled) site n'aka Mbụ nke Ọkpara, ma na-edebe ndị agha US na mba ndị ọzọ. Agha ndị dị na Iraq na Afghanistan, na mmejọ nke ndị mkpọrọ n'oge ha, ghọrọ ngwá ọrụ buru ibu maka mgbochi iyi egwu US.

Na 2006, ụlọ ọrụ ọgụgụ isi nke United States mepụtara Atụmatụ ọgụgụ isi nke mba nke ruru nkwubi okwu ahụ. Associlọ nta akụkọ Associated Press kọrọ, sị: “Agha dị na Iraq abụrụla ihe kpatara nsogbu nke Islam extremists, na-azụlite oke iwe nke US nke nwere ike ịka njọ tupu ya akawanye mma, ndị nyocha ọgụgụ isi gọọmentị na-ekwubi na akụkọ na-emegide esemokwu nke President Bush banyere a ụwa na-eto eto odi mfe. "[Mba] ndị kasị vetiran soja nyocha kwubiri na n'agbanyeghị oké mmebi nke na-edu ndú nke ọc-Qaida, iyi egwu Islam extremists gbasara ma na nọmba na ala iru."

Ogologo ochichi nke United States na-agbaso iwu mmegide iyi ọha egwu na o maara na ha ga-eme ka iyi egwu biara emeela ka otutu kwue na imebi iyi egwu abughi ihe kacha mkpa, ma ufodu kwubiri na imeputa iyi egwu bu ihe mgbaru ọsọ. Lia Bolger, bụ onye bụbu president nke Veterans For Peace, kwuru, sị, "ọchịchị US maara na agha ndị ahụ na-arụpụtaghị ihe, nke ahụ bụ, ọ bụrụ na nzube gị bụ ibelata ọnụ ọgụgụ nke 'ndị na-eyi ọha egwu.' Ma nzube nke agha America abụghị ime udo, ọ bụ imekwu ndị iro ka anyị wee nwee ike ịnọgide na-aga agha na-adịghị agwụ agwụ. "

Ugbu a na-abịa n'akụkụ ebe ọ na-emewanyewanye njọ karịa mma. E nwere ngwá ọrụ na-emepụta ihe ọhụrụ: ndị mmadụ na-egbu egbu ma na-atụ anya igbu egbu. Ndị agha nke US gburu ìgwè na Iraq na Afghanistan gbara ajụjụ ọnụ na Jeremy Scahill akwụkwọ na ihe nkiri Dirty Wars kwuru na mgbe ọ bụla ha na-arụ ọrụ site na ndepụta nke ndị mmadụ igbu, e nyere ha ndepụta buru ibu; edepụtara ya na-esi na ya arụ ọrụ. General Stanley McChrystal, mgbe ahụ onye isi nke US na ndị agha NATO na Afghanistan gwara Rolling Stone na June 2010 na "maka onye ọ bụla na-emeghị ihe ọjọọ ị na-egbu, ị mepụtara ndị iro ọhụrụ 10." Bureau of Investigative Journalism na ndị ọzọ edepụtawo aha ọtụtụ ndị aka ha dị ọcha egbu egbu site na drone.

Na 2013, McChrystal kwuru na iwe zuru ebe niile maka igbu egbu ndị agha na Pakistan. Dabere na akwụkwọ akụkọ Pakistani Dawn na February 10, 2013, McChrystal, “dọrọ aka ná ntị na ọtụtụ drone na-egbu na Pakistan na-enweghị ịmata ndị a na-enyo enyo na ha nwere ike ịbụ ihe dị njọ. Gen. McChrystal kwuru na ya ghọtara ihe kpatara ndị Pakistan, ọbụlagodi na mpaghara ndị drones emetụtaghị, mere ihe adịghị mma megide mwakpo ahụ. Ọ jụrụ ndị America otu ha ga-esi meghachi omume ma ọ bụrụ na mba ndị agbata obi dị ka Mexico malitere ịgbanye mgbọ ogbunigwe na ebe a na-atụ egwu na Texas. Ndị Pakistan, ka o kwuru, hụrụ drones dị ka ngosipụta nke ike America megide mba ha wee meghachi omume na ya. 'Ihe na-emenye m ụjọ banyere ọnyá mmiri bụ otu esi ahụta ha gburugburu ụwa,' Gen. McChrystal kwuru na ajụjụ ọnụ mbụ. 'Ebumnuche nke ndị America ji eme ihe na-adịghị mma… karịrị nke ndị America nwere ekele. A na-akpọ ha asị na ọkwa nke visceral, ọbụlagodi site na ndị na-ahụtụbeghị ma ọ bụ hụ mmetụta nke otu. '”

N'ihe dị ka 2010, Bruce Riedel, onye na-edozi nyochaa iwu Afghanistan maka President Obama kwuru, sị, "Nrụgide anyị tinyeworo na [ndị jihadist] n'afọ gara aga emewokwa ka ha dị n'otu, nke pụtara na netwọk nke njikọta na-eto eto (New York Times, May 9, 2010.) Onye isi nkuzi nke National Intelligence Dennis Blair kwuru na ọ bụ ezie na "mmegide drone nyere aka belata Qaeda ndú na Pakistan, ha mekwara ka ịkpọasị nke America" ​​mebie "ike anyị ka ya na Pakistan na-arụ ọrụ [na] iwepụ ụlọ nsọ ndị Taliban, na-agba ndị India-mkparịta ụka Pakistani ume, na ime ka ngwá agha nuklia nke Pakistan sie ike. "(New York Times, August 15, 2011.)

Michael Boyle, akụkụ nke ndị omekome Obama na-eyi ọha egwu n'oge nhoputa ndi ochichi nke 2008, na-ekwu na ojiji nke drones na-enwe "mmetụta ọjọọ dị njọ nke na-atụlebeghị nke ọma megide uru eji eme ihe metụtara igbu ndị na-eyi ọha egwu. Onu ogugu nke onwu nke ndi oru nta-ala emeela ka iguzogide usoro amuma nke United States na Pakistan, Yemen na obodo ndi ozo. (The Guardian, Jenụwarị 7, 2013.) “Anyị na-ahụ ọdịda ahụ. Ọ bụrụ na ị na-anwa igbu ụzọ gị na ihe ngwọta, n'agbanyeghị agbanyeghị etu ị dị, ị ga-akpasu ndị mmadụ iwe ọ bụrụgodi na ebuteghị ha, "ka Gen. James E. Cartwright, onye bụbu osote onye isi oche nke Joint Chiefs nke Ndị Ọrụ. (The New York Times, Machị 22, 2013.)

Ihe ndị a abụghị ihe ọhụrụ. Onye isi ụlọ ọrụ CIA nke dị na Islamabad na 2005-2006 chere na ụda mmiri na-egbu, mgbe ọ ka na-emekarị, "emeela ntakịrị ma ọ bụghị ikpo ịkpọ United States na Pakistan." (Lee Ụzọ nke Knife site Mark Mazzetti). onye isi na mpaghara Afghanistan, Matthew Hoh, kwadoro mkpesa ma kwuo, sị, "Echere m na anyị na-ebu iro ọzọ. Anyị na-egbusi ọtụtụ ihe dị mma nke na-aga n'azụ ụmụ okorobịa nke na-adịghị atụ egwu United States ma ọ bụ na ha enweghị ikike ịmanye United States. "Maka ọtụtụ ndị ọzọ echiche dị otú ahụ, na-agụ akwụkwọ collection Fred Branfman na WarIsACrime.org/LessSafe.

Ịnụ Ntị
Nwere Ihe A Ga-anụ

N'April 2013, otu onyeisi ndị omeiwu na-ekpe ikpe ikpe na United States nwere ikpe na-ekwu na drones na ọ na-egbu oge. Dịka o mere, n'oge a na-egbu oge, otu ụkọ mmiri gburu otu obodo ndị otu n'ime ndị akaebe a haziri ahazi. Farea al-Muslimi, onye na-eto eto si Yemen, kọwara "agha nke na-atụ egwu ọtụtụ puku ndị ọrụ ugbo dị mfe, ndị ogbenye."

Al-Muslimi kwuru, sị, "Echetawo m ebe ndị United States na-atụ maka igbu ndị mmadụ egbuolarị ha. Ana m eleta ebe ndị agha United States na-agbaghara ha ma gbuo ndị nkịtị nkịtị. Agwara m ndị ezinụlọ m na-eru újú na ndị obodo nta iwe. Ahụwo m Al Qaeda na Arabian Peninsula (AQAP) iji US eme ihe iji kwalite ya burukwa ma gbalịa ịmalite ndị ọzọ na-eyi ọha egwu. "

Al-Muslimi kọwara ụfọdụ n'ime okwu ndị a. Ọ kọwakwara ekele ya maka United States maka agụmakwụkwọ na ahụmịhe dịka nwa akwụkwọ mgbanwe nke mere ka ọ hụ ụwa karịa obere obodo Yemen nke Wessab. "Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ndị nile nọ na Wessab," ka Al-Muslimi kwuru, "Abụ m naanị onye nwere njikọ ọ bụla na United States. Ha na-akpọ m ma jụọ m ajụjụ ahụ n'abalị ahụ nke m na-enweghị ike ịza: Gịnị mere United States ji emenye ha egwu na-atụ ha ụjọ? Gịnị kpatara United States na-achọ iji gbuo ndị mmadụ mgbe onye ọ bụla maara ebe ọ nọ, ọ gaara ejidekwa ya ngwa ngwa? "

Bere a woyii me fii afiase no, me babarima a na ɔwɔ Wessab no kɔɔ so dii me ho fɛw. Iwe were ha n'ihi na ha ma Al-Radmi mana ha amaghi na ọ bụ onye a na-atụ egwu, ya mere ha nwere ike ịnọnyere ya n'oge agha ogbunigwe ahụ. …
N’oge gara aga, ọtụtụ ndị obodo Wessab amachaghị banyere United States. Akụkọ m banyere ahụmịhe m na America, ndị enyi m America, na ụkpụrụ ndị America m hụrụ n'onwe m nyeere ndị obodo m gwara okwu aka ịghọta America nke m maara ma hụ n'anya. Otú ọ dị, ugbu a, mgbe ha na-eche banyere America ha na-eche banyere ụjọ ha na-eche site na drones nke na-efegharị n'isi ha dị njikere ịkụ ụta n'oge ọ bụla. …
Onweghi ihe ndi obodo no na Wessab choro karia ulo akwukwo iji kuziere umuaka ndi bi ma obu ulo ogwu iji nyere aka belata onu ogugu ndi nwanyi na umuaka na anwu kwa ubochi. A sị na United States wuru ụlọ akwụkwọ ma ọ bụ ụlọ ọgwụ, ọ ga-agbanwe ndụ ndị agbata obi m n'otu ntabi n'otu oge ka ọ bụrụ nke kacha mma ma bụrụkwa ngwá ọrụ ọgụ mgbochi kachasị mma. Enwere m ike ijide gị n'aka na ndị obodo ahụ gaara ijide ndị ahụ ha chọrọ. …
Ihe egwu ndị na-emebughị na obodo m, otu ugbo agha na-eme n'otu ntabi anya: enwere oke iwe ma na-akpọ asị America.

Al-Muslimi bịarutere n'otu nkwubi okwu ahụ nke mmadụ na-anụ site n'ọtụtụ mmadụ, gụnyere ndị isi US, Pakistan na Yemen:

Igbu ọchụ nke ndị agha na-emeghị ihe ọjọọ site n'aka ndị agha US na Yemen na-enyere aka ịtọhapụ mba m ma mepụta gburugburu ebe obibi AQAP uru. Oge ọ bụla onye omekome na-emeghị ihe ọjọọ gburu ma ọ bụ nwee mmerụ site na mberede US ma ọ bụ ihe ọzọ a na-atụ anya igbu ya, Yemenis chere ya ihu na mba ahụ. Ihe ndị a na-eme ka ọgba aghara gaa United States ma mepụta ihe nkwado nke na-emebi ihe mgbaru ọsọ mba nke United States.

Mgbe Ogbugbu Ọ Na-adịghị Egbu Mmadụ?

Ihe omuma nke Al-Muslimi bu ihe omuma nke ihe n'eziokwu na ulo nzuko nke Congress. Ndị ọzọ na-ahụ maka ntụrụndụ ahụ na ọtụtụ ihe ndị ọzọ gbasara isiokwu a bụ ndị prọfesọ iwu kwadoro maka nkwenye ha na-akwadoghị maka mmemme igbu mmadụ. Onye prọfesọ tụrụ anya na ọ ga-anakwere na ọ na-egbu ndị mmadụ na Afghanistan ma na-emegide ha dị ka iwu na-akwadoghị na Pakistan, Yemen, Somalia, na n'ebe ndị ọzọ "n'èzí agha agha," weere aka n'akwụkwọ ndepụta. Ọ bụ ezie na United Nations "na-enyocha" ihe na-akwadoghị nke ụbụrụ na-egbu egbu, ndị ọkàikpe kacha nso bịarutere ịnụ okwu ahụ ná ntị nke al-Muslimi kwuru na-agba akaebe nke prọfesọ iwu Rosa Brooks.

Ụlọ White House ekweghị iziga ndị akaebe ọ bụla, dịka ọ jụrụ maka ụdị nrịba ndị ọzọ na otu isiokwu ahụ. N'ihi ya, Congress mere ndị ọkachamara iwu. Mana ndị ọkachamara iwu kwadoro na, n'ihi nchekwa White House, ha enweghị ike ịmara ihe ọ bụla. Rosa Brooks gbara akaebe, dị ka a pụrụ isi kwuo ya, na mmiri drone na-apụ n'èzí nke mpaghara agha a nabatara nwere ike ịbụ "igbu ọchụ" (okwu ya) ma ọ bụ na ha ga-anakwere nke ọma. Ajụjụ ahụ bụ ma hà bụ akụkụ nke agha. Ọ bụrụ na ha bụ akụkụ nke agha, ha nabatara nke ọma. Ọ bụrụ na ha abụghị akụkụ nke agha, ha bụ igbu ọchụ. Ma Ụlọ White House na-azọrọ na ha nwere ihe nzuzo na-akwado "ụda mmiri ndị ahụ, na Brooks enweghị ike ịma n'enweghị ịhụ ihe mgbochi ma ndị memos kwuru na ọ bụ agha agha ma ọ bụ na ọ bụghị.

Chee banyere nke a maka nkeji. N'ime otu ụlọ ahụ, n'otu tebụl a, Farea al-Muslimi, na-atụ ụjọ ileta nne ya, ọbara ya na-agba ọbara n'ihi ụjọ nke kpatara obodo ya. Onye prọfesọ iwu kwadoro ka ọ kọwaara na ọ bụ ihe zuru oke na njedebe US ma ọ bụrụhaala na Onyeisi ahụ etinyela okwu ziri ezi na iwu nzuzo na ọ gaghị egosi ndị United States.
Ọ bụ ihe ọjọọ na igbu ọchụ bụ naanị mpụ na agha erases. Ndị kwere ekwe agha na-ahụ na, ọbụna n'ọgụ, ị pụghị ịrapu ma ọ bụ ịra n'ike n'ike ma ọ bụ ịta ahụhụ ma ọ bụ ohi ma ọ bụ ịgha ụgha ma ọ bụ ịghọ aghụghọ n'ule ụtụ isi gị. Ma ọ bụrụ na ịchọrọ igbu mmadụ, nke ahụ ga-adị mma. Ndị kwere ekwe na agha na-amaghị ihe kpatara ya siri ike ịghọta. Ọ bụrụ na ị nwere ike igbu mmadụ, nke kachasị njọ, mgbe ahụ, gịnị kpatara ụwa-ha na-ajụ-ị gaghị emekpa ahụ ntakịrị?

Kedu ihe dị iche iche dị n'etiti ịbụ agha na ịghara ịbụ agha, dịka na n'otu oge otu ihe dị mma ma na nke ọzọ ọ bụ igbu ọchụ? Site na nkọwa, ọ dịghị ihe dị iche iche gbasara ya. Ọ bụrụ na ihe ndekọ nzuzo nwere ike ịnye iwu na drone gburu site na ịkọwa na ha bụ akụkụ nke agha, mgbe ahụ, ọdịiche ahụ abụghị ihe dị egwu ma ọ bụ hụ anya. Anyị apụghị ịhụ ya ebe a n'obi nke alaeze ahụ, al-Muslimi apụghị ịhụ ya n'obodo nta ya na Yemen. Ihe dị iche bụ ihe nwere ike ịnwe na memo nzuzo. Iji kwado agha ma biri na onwe anyị, ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ndị obodo ga-etinye aka n'ile anya ime omume a.

Nsonaazụ abụghị ihe nzuzo. Micah Zenko nke Kansụl na Mmekọrịta Ọzọ dere na Jenụwarị 2013, “O yiri ka enwere mmekọrịta siri ike na Yemen n'etiti ụba ogbugbu e gburu kemgbe Disemba 2009 wee mee ka iwe dị ọkụ na United States na ọmịiko na ma ọ bụ ịkwado AQAP. Otu onye bụbu onye isi ndị agha nke jikọrọ aka na igbu ọchụ US na-ekwu na 'ọgụ a na-egbu egbu bụ naanị ihe mgbaama nke mpako nke ga-emegide America. …Wa nke ejiri otutu ndi agha drones ga-emebi isi ihe ndi US, dika igbochi agha, ikwalite ikike ndi mmadu, na ime ka ndi ochichi mba uwa sie ike. N'ihi uru pụrụ iche nke drones karịa nyiwe ngwa agha ndị ọzọ, steeti na ndị na-eme ihe nkiri ga-enwe ike iji ike na-egbu egbu megide United States na ndị ya na ha jikọrọ aka.

Gọọmentị anyị enyela echiche a jọgburu onwe ya aha ma na-achọ ịgbasa ya ebe niile. Gregory Johnson dere na New York Times na November 19, 2012: “Usoro iwu kachasị adịgide adịgide n'ime afọ anọ gara aga nwere ike bụrụ ịbịakwute iyi ọha egwu nke ndị isi America kpọrọ 'ụdị Yemen,' ngwakọta nke ọgbụgba mmiri na Special Forces raids ezubere iche Al Qaeda isi. Im Akaebe sitere na ndị ọgụ Qaeda na ajụjụ ọnụ mụ na ndị odeakụkọ mpaghara nwere n'ofe Yemen na-agba akaebe na etiti ndị nwụrụ anwụ na-akọwa ngwa ngwa Al Qaeda n'ebe ahụ. United States na-egbu ụmụ nwanyị, ụmụaka na ndị otu agbụrụ dị mkpa. 'Oge ọ bụla ha gburu otu agbụrụ, ha na-ekepụta ndị agha ọzọ maka Al Qaeda,' otu onye Yemen kọwara m n'elu tii na Sana, isi obodo, n'ọnwa gara aga. Onye ọzọ gwara CNN, mgbe ọ gbasịrị akwụkwọ, 'Ọ gaghị eju m anya ma ọ bụrụ na otu narị ndị ebo sonyeere Al Qaeda n'ihi mmejọ ọhụrụ nke ndị na-eme ka mmiri na-adịghị mma.' ”

Ònye Ga-apụ
Ụkpụrụ Ọjọọ Ndị Dị otú Ahụ?

Nzaghachi ajuju bụ: ndị na-erubere ya isi, na-atụkwasị ndị nlekọta ha anya nke ukwuu, na-enwekwa mwute mgbe ha kwụsịrị ma chee echiche. Na June 6, 2013, NBC News gbara otu onye na-anya ụgbọelu aha ya bụ Brandon Bryant ajụjụ ọnụ nke dara mbà n'obi n'ihi ọrụ ọ na-eme n'ịgbu ndị mmadụ 1,600:
Brandon Bryant kwuru na ọ nọ ọdụ n'oche na Nevada Air Force base na-arụ ọrụ igwefoto mgbe ndị otu ya gbaghaara mpụ abụọ site n'aka ha na ndị ikom atọ na-eje ije n'okporo ụzọ n'ụzọ ọkara gburugburu ụwa na Afghanistan. Ndị agha ahụ meriri ihe atọ ahụ, Bryant kwukwara na ya nwere ike ịhụ ihe nkedo na kọmputa ya-gụnyere foto ndị dị ọkụ nke ọbara ọbara na-arịwanye elu.

'Nwoke ahụ na-aga n'ihu, ọ na-efu ụkwụ aka nri ya,' ka ọ chetara. 'M na-ele ka onye a na-agba ọsọ, na, m pụtara, ọbara dị ọkụ.' Ka nwoke ahụ nwụrụ, ahụ ya dị jụụ, ka Bryant kwuru, onyinyo ya gbanwere ruo mgbe ọ ghọrọ otu agba dị ka ala.

'Enwere m ike ịhụ obere pixel,' ka Bryant kwuru, bụ onye a chọpụtara na ọ na-akpata nrụgide post-traumatic, 'ọ bụrụ na m na-emechi anya m.'

'Ndị mmadụ na-ekwu na mwakpo drone dị ka mwakpo mgbochi,' Bryant kwuru. 'Ọfọn, ọkirika anaghị ahụ nke a. Ọhụụ anaghị ahụ ihe omume ha. Ọ na-adịrị anyị mma karị, n'ihi na anyị na-ahụ ihe niile. ' ...

Ọ ka na-amaghị ma ndị ikom atọ nọ Afghanistan bụ n'ezie ndị agha Taliban ma ọ bụ ndị ikom na egbe na mba ebe ọtụtụ ndị na-ebu egbe. Ndị ikom ahụ dị kilomita ise site na ndị agha America na-arụrịta ụka n'etiti onwe ha mgbe agha mbụ ahụ kụrụ ha. ...

Ọ na-echekwa na ọ kwenyesiri ike na ọ hụwo nwatakịrị ka ọ na-agbanye na ntan ihu ya mgbe ọ na-aga n'ihu tupu agha ejiri ya, n'agbanyeghị nkwenye sitere na ndị ọzọ na ọnụ ọgụgụ ọ hụrụ bụ n'ezie nkịta.

Mgbe o sonyere ọtụtụ narị ndị ọzọ n'ime afọ ole na ole, Bryant kwuru na ọ 'tụfuru ndụ maka ndụ' wee malite inwe mmetụta dị ka onye na-ahụ maka ndị mmadụ. ...

Na 2011, dị ka ọrụ Bryant dị ka onye ọrụ drone na-eru ọgwụgwụ ya, ọ sịrị onye ọchịagha ya gwara ya ihe kpatara akara ngosi. O gosiputara na o tinyewo aka na ndi ozo nke nyere aka n'onye 1,626.

'M gaara enwe obi ụtọ ma ọ bụrụ na ha egosighi m akwụkwọ m,' ka o kwuru. 'Ahụwo m ndị agha Amerịka ka ha nwụọ, ndị mmadụ na-emeghị ihe ọjọọ na-anwụ anwụ, ndị omempụ nwụkwara. Ma ọ bụghị mma. Ọ bụghị ihe m chọrọ inwe-diploma a. '

Ugbu a na ọ si n'igwe ụgbọ elu ma laghachi n'ụlọ Montana, Bryant kwuru na ọ chọghị iche banyere mmadụ ole na ole na ndepụta ahụ nwere ike ịbụ ndị aka ha dị ọcha: 'Ọ bụ oke obi mgbawa.' ...

Mgbe ọ gwara otu nwanyị na ọ nọ na-ahụ na ọ ga-abụ onye ọrụ na-eri mmiri, ma nye aka n'onye ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ndị mmadụ, ọ na-ebipụ ya. 'Ọ na-ele m anya dị ka m bụ anụ ọhịa,' ka o kwuru. 'Ọ chọghịkwa ịmetụ m aka ọzọ.'

Anyị na-etinye Ndị Ọzọ Nsogbu,
Echeghị Ha

A na-etinye agha n'ime okwu ụgha dị iche iche (lee akwụkwọ m bụ War Is A Lie) n'ụzọ dị mkpa n'ihi na ndị na-akwado ha chọrọ ịrịọ mkpali dị mma. Ha na-ekwu na agha ga-echebe anyị pụọ na iyi egwu na-adịghị adị, dịka ngwá agha dị na Iraq, n'ihi na a gaghị anabata agha agha nke-na n'ihi na ụjọ na mba na-eme ka ọtụtụ ndị kwenye n'echiche ụgha. Enweghị ihe ọjọọ ọ bụla iji chebe ya, mgbe niile. Ònye nwere ike ịbụ megide nchebe?

Ma ọ bụ na ha na-ekwu na agha ga-echebe ndị na-enweghị enyemaka na Libya ma ọ bụ Siria ma ọ bụ mba ọzọ si n'ihe ize ndụ ha na-eche ihu. Anyi aghaghi imegide ha ka ha chebe ha. Anyị nwere "Ọrụ nke Chebe." Ọ bụrụ na mmadụ na-eme mgbukpọ, n'ezie na anyị ekwesịghị iguzo ma lelee mgbe anyị nwere ike ịkwụsị ya.

Ma, dị ka anyị hụworo n'elu, agha anyị na-etinye anyị n'ihe ize ndụ karịa ichebe anyị. Ha na-etinyekwa ndị ọzọ n'ihe ize ndụ. Ha na-ewere ọnọdụ ọjọọ ma mee ka ha ka njọ. Anyị kwesịrị ịkwụsị mgbukpọ? N'ezie, anyị kwesịrị, ọ bụrụ na anyị nwere ike. Ma, anyị ekwesịghị iji agha mee ka ndị mba na-ata ahụhụ taa njọ. Na September 2013, President Obama gwara onye ọ bụla ka ọ na-ekiri vidiyo nke ụmụaka na-anwụ na Syria, ihe ọ pụtara bụ na ọ bụrụ na ị na-eche banyere ụmụaka ndị ị ga-akwado bombu Siria.

N'ezie, ọtụtụ ndị agha na-emegide agha, na-eme ihere, kwusiri ike na United States kwesịrị ichegbu onwe ya gbasara ụmụ ya ma kwụsị ịkwụsị ibu ọrụ nke ụwa. Ma ime ka ihe ka njọ na mba mba ọzọ site na bọmbụ ọ bụghị ọrụ ọ bụla; ọ bụ mpụ. A gaghị emeziwanye ya site n'inweta ọtụtụ mba iji nyere ya aka.

Ya mere, gịnị ka anyị kwesịrị ime?

Nke mbụ, nke mbụ, anyị kwesịrị ịmepụta ụwa nke na-agaghị emetụ egwu (lee Nkebi nke IV nke akwụkwọ a). Mmegbu ndị dịka mgbukpọ adịghị enwe nkwado ziri ezi, ma ha nwere ihe ndị kpatara ya, ma a na-enwekarị ịdọ aka ná ntị.

Nke abụọ, mba dị iche iche dịka United States kwesịrị ịmalite iwu nke aka ha maka mmebi iwu ụmụ mmadụ. Ọ bụrụ na Syria na-emejọ ihe ndị ruuru mmadụ ma na-eguzogide akụ na ụba ma ọ bụ agha nke United States, ma ọ bụrụ na Bahrain na-eme ihe ndị ruuru mmadụ ma mee ka US Navy kụọ ụgbọ mmiri n'ọdụ ụgbọ mmiri ya, nzaghachi ahụ kwesịrị ịdị otu. N'ezie, ụgbọ mmiri ndị ụgbọ mmiri kwesịrị ịlọta site na ọdụ ụgbọ mmiri ndị ọzọ, nke ga-eme ka mgbatị ahụ dịkwuo mfe. Ndi ochichi ndi ochichi kwusiri ike na mba ndi ozo na Egypt, Yemen, na Tunisia, ma ha agagh enwe nkwado nke US. Otu ihe ahụ ka onye ọchịchị aka ike kwusiri ike na Libya na onye egwu na Syria, nakwa nke a kwaturu na Iraq. Ndị a niile bụ ndị onye ọchịchị US na-enwe obi ụtọ ịrụ ọrụ mgbe o yiri ka ọ bụ mmasị na United States. United States kwesịrị ịkwụsị ịkwanye ngwá agha, ego, ma ọ bụ kwadoro n'ụzọ ọ bụla gọọmenti na-eme ihe ndị ruuru mmadụ, gụnyere gọọmenti nke Israel na Ijipt. Ma, n'ezie, United States ekwesịghị ịhapụ ikike mmadụ.
Nke atọ, ndị n'otu n'otu, ndị otu, na ndị gọọmentị ga-akwado nkwado siri ike na-eguzogide mmegide na mmegbu, ma ọ bụrụ na mgbe ha na ha na-akpakọrịta ga-emebi ndị akwadoro ka ha ghara imepụta ihe. Mgbaghara ndị na-enweghị isi na-achị ọchịchị ndị na-eme ihe ike na-abụkarị ndị na-adịgide adịgide ma na-adịgide adịgide karịa ndị na-eme ihe ike, ọnọdụ ndị ahụ na-arịwanye elu. (Ana m akwado Erica Chenoweth na Maria J. Stephan Ihe kpatara Ọrụ Nrụgide Ndị Agha Na-arụ: Usoro Ebumnuche nke Nsogbu Ndị Na-adịghị Egwu.)

Nke anọ, otu ọchịchị nke na-aga agha megide ndị nke ya ma ọ bụ mba ọzọ kwesịrị imenye ihere, gbapụ ya, kpee ya ikpe, kwadoro ya (n'ụzọ na-eme ka ndị gọọmentị na-enye nsogbu, ọ bụghị na-ata ahụhụ na ndị ya), tụgharịa uche na, ma kwaga na ntụziaka udo . N'aka nke ọzọ, a ghaghị akwụ ụgwọ gọọmentị na-adịghị egbu mgbukpọ ma ọ bụ agha.

Nke ise, mba dị iche iche nke ụwa ga-eguzobe ndị uweojii na-enweghị onwe ha maka ọdịmma nke mba ọ bụla nke na-etinye aka n'ịgbasa agha ma ọ bụ na-eguzobe ndị agha na ngwá agha na mba ndị ọzọ gburugburu ụwa. Ndị uweojii dị otú ahụ kwesịrị inwe naanị ihe ị ga-eji na-agbachitere ihe ndị ruuru mmadu ma ghọta na ọ bụ naanị ebumnuche a. Okwesiri iji ngwaọrụ ndi oru nche, obughi ihe agha nke agha. Bombing Rwanda agaghị eme onye ọ bụla ezigbo. Ndị uweojii nwere ike ịnwe. Bọmbụ Kosovo mere ka ọ gbasaa n'ala, ọ bụghị ịkwụsị agha.

N'ezie anyị kwesịrị igbochi ma gbochie mgbukpọ. Ma iji agha iji kwụsị mgbukpọ dị ka inwe mmekọahụ maka amaghị nwoke. Agha na mgbukpọ bụ ejima. Ihe dị iche n'etiti ha bụ mgbe mba anyị na-alụ agha ma na-egbu ndị ọzọ. Ọkọ akụkọ ihe mere eme bụ Peter Kuznick jụrụ klas ya ole mmadụ United States gburu na Vietnam. Ụmụ akwụkwọ anaghị eche na 50,000. Mgbe ahụ ọ gwara ha na onye odeakwụkwọ nke "Nchekwa" Robert McNamara nọ na klas ya ma kweta na ọ bụ 3.8 nde. Nke ahụ bụ njedebe nke ihe ọmụmụ 2008 site na Ụlọ Akwụkwọ Ahụike Harvard na Ụlọ Ọrụ Maka Ahụike na Nyocha na Mahadum Washington. Nick Turse Kpoo Ihe ọ bụla Mgbanwe na-atụ aro na ọnụ ọgụgụ dị adị dị elu.

Mgbe ahụ, Kuznick jụrụ ụmụ akwụkwọ ya ọtụtụ mmadụ ndị Hitler gburu na ogige ịta ahụhụ, ha nile maara azịza ya ịbụ 6 nde ndị Juu (na nde ndị ọzọ gụnyere ndị niile metụtara ya). Ọ jụrụ ha ihe ha ga-eche ma ọ bụrụ na ndị Germany amaghị nọmba ahụ ma nwee obi amamikpe nke akụkọ ihe mere eme na ya. Ihe dị iche na Germany bụ n'ezie ihe na-emetụta otú ụmụ akwụkwọ America si eche-ma ọ bụrụ na ha eche-ma ọ bụrụ na US gburu na Philippines, Vietnam, Cambodia, Laos, Iraq, ma ọ bụ - na Agha Ụwa nke Abụọ.

A Agha na Mgbukpọ?

Ọ bụ ezie na mgbukpọ nke ọtụtụ nde na Germany dị egwu dị ka ihe ọ bụla a pụrụ ichetụ n'echiche, agha ahụ weere 50 gaa na 70 nde mmadụ niile. Ụfọdụ Japanese Japanese 3 nwụrụ, tinyere ọtụtụ narị puku mmadụ na-ebu agha n'ihu bọmbụ nuklia abụọ ahụ gburu ụfọdụ 225,000. Germany gburu ndị agha Soviet karịa ka o gburu ndị mkpọrọ. Ndị òtù ahụ gburu ndị Germany karịa Germany. Ha nwere ike ime nke a maka nzube dị elu, ma ọ bụrụ na ọ bụrụ na ụfọdụ enweghị obi ọjọọ na-egbu ụfọdụ ndị. Tupu amanye agha na United States, Harry Truman guzoro na Senate ma kwuo na United States kwesịrị inyere ndị Germany ma ọ bụ ndị Russia aka, onye ọ bụla na-efunahụ, ka ọtụtụ ndị mmadụ nwụọ.

"Kpoo ihe ọ bụla na-akpali akpali" bụ usoro nke gosipụtara, dị iche iche okwu, na Iraq dịka na Vietnam. Mana otutu ngwá agha ndị agha, dị ka ụyọkọ bọmbụ, ji mee ihe na Vietnam ma ọ bụrụ na ị na-ahụ egwu ma na-emerụ ahụ kama igbu ya, ụfọdụ United States na-ejikwa ngwá agha ndị ahụ. (Lee Turse, p. 77.) Agha agaghị edozi ihe ọ bụla jọgburu onwe ya karịa agha n'ihi na ọ dịghị ihe dị njọ karịa agha.

Azịza nke "gịnị ka ị ga - eme ma ọ bụrụ na otu obodo wakpoo onye ọzọ?" Kwesịrị ịbụ otu ihe ahụ na azịza nke "gịnị ka ị ga - eme ma ọ bụrụ na obodo agbapụ agbụrụ?" Pundits na - ekwupụta oke iwe ha na onye ọchịchị aka ike nke "na - egbu ndị ya "N'eziokwu, igbu ndị mmadụ ọzọ bụ ihe ọjọọ. Ọ bụ ọbụna ihe ọjọọ mgbe NATO mere ya.

Ọ bụrụ na anyị aga agha ma ọ bụ nọdụ ala? Ọ bụghị naanị nhọrọ ndị a. Kedu ihe m ga-eme, a rịọrọ m ihe karịrị otu ugboro, kama igbu ndị mmadụ na drones? Ana m aza mgbe niile: Agaghị m egbu ndị mmadụ na drones. M ga-emeso ndị omempụ egwu na-enyo enyo na ha na-enyo enyo ma na-arụ ọrụ iji hụ na ha na-ekpe ikpe maka mpụ ha.

Okwu Libya

Echere m na ị ga-ahụ ihe ụfọdụ banyere ụfọdụ okwu ụfọdụ, Libya na Syria, na-eme ka a mara na ebe ha na-emegide agha na-eme ka ndị ọzọ ghara ịlụ agha, gụnyere ndị a-otu agha na-adịbeghị anya, nke ọzọ na-eyi egwu agha n'oge a ederede. Nke mbụ, Libya.

Mkparịta ụka na-akwado mmadụ maka bọmbụ 2011 NATO bombu nke Libya bụ na ọ gbochiri mgbuchapụ ma ọ bụ mee ka mba dị mma site n'ịkwatu ọchịchị ọjọọ. A na-eme ọtụtụ ihe agha na n'akụkụ abụọ nke agha ahụ. The Hitler oge ahụ nwere nkwado US nkwado na-na na n'oge gara aga. Ma na-ewe oge maka ihe ọ bụ, n'agbanyeghị ihe a gaara eme nke ọma n'oge gara aga iji zere ya, ikpe ahụ ka dị ike.

Ụlọ White House kwuru na Gaddafi dị egwu igbuchapụ ndị Benghazi na "enweghị ebere," ma New York Times kọrọ na egwu Gaddafi na-eduzi ndị agha ndị nnupụisi, ọ bụghị ndị nkịtị, na Gaddafi kwere nkwa inye ndị na-atụfu ngwá agha ha nkwa "Gaddafi nyekwara ohere ka ndị agha nupụ isi gbaga n'Ijipt ma ọ bụrụ na ha achọghị ịlụ agha. Ma, President Obama na-adọ aka ná ntị banyere mbibi dị nso.

Akụkọ a n'elu banyere ihe Gaddafi na-eyi egwu na-adaba na omume ya gara aga. E nwere ohere ndị ọzọ maka mgbuchapụ ọ chọrọ ime mgbu, na Zawiya, Misurata, ma ọ bụ Ajdabiya. O meghi ya. Mgbe agha siri ike na Misurata gasịrị, otu akụkọ sitere na Human Rights Watch mere ka o doo anya na Gaddafi ezubere ndị agha, ọ bụghị ndị nkịtị. N'ime ndị 400,000 nọ na Misurata, 257 nwụrụ na ọnwa abụọ nke ọgụ. Site na 949 merụrụ ahụ, ihe na-erughị 3 pasent bụ ụmụ nwanyị.

Odi ka ndi ochichi a meriri ndi mmadu, ndi otu nnupuisi nke duru ndi mmadu aka na ndi ozo nke ndi mmadu na-agbasi obi na New York Times kwuru na ha "adighi-eguzosi ike n'ezi ihe n'emezi okwu nduhie ha" na ndi " azọrọ banyere omume [Gaddafi]. "Ihe si n'aka NATO na-esonye n'agha ahụ nwere ike ịbụ ihe na-egbu egbu, ọ bụghị obere. Ọ ghaghị ịlụ agha nke yiri ka ọ ga-akwụsị n'isi nso na mmeri Gaddafi.

Alan Kuperman kwuru na Boston Globe na "Obama nakweere ụkpụrụ dị oke mkpa nke ibu ọrụ-nke ụfọdụ na-akpọ ngwa ngwa Obama - na-achọ maka enyemaka ma ọ bụrụ na o kwere omume igbochi mgbukpọ. Libya na-ekpughe otu esi eme ihe a, nke a na-eme ngwa ngwa, nwere ike iweghachite site n'ịgba ndị nnupụisi ume ime ihe ike na imebiga ihe ókè, iji zere ihe ga-eme ka agha obodo na ahụhụ ndị mmadụ na-ata. "

Ma olee banyere ọdịda Gaddafi? E mezuru nke a ma a ga-egbochi mgbuchapụ ma ọ bụ na ọ dịghị. Eziokwu. Ma ọ bụ n'oge na-adịghị anya iji kwuo ihe nsonaazụ zuru ezu bụ. Ma anyị maara nke a: e nyere ike na echiche bụ na otu ìgwè nke gọọmentị na-akwatu ibe ha n'ụzọ siri ike. Mgbagha nke ime ihe ike na-emekarị ka a ghara inwe nsogbu na iwe. Ime ihe ike kwụsịrị n'ime Mali na mba ndị ọzọ dị n'ógbè ahụ. Ndị nnọchiteanya na-enweghị mmasị na ochichi onye kwuo uche ma ọ bụ ikike obodo nwere ngwá agha na ikike, na-enwe mmetụta ndị ọzọ na Syria, maka onye nnọchiteanya US gburu na Benghazi, nakwa n'ọdịda n'ọdịnihu. A kụziiri ndị isi mba ọzọ ihe mmụta: ọ bụrụ na ị kwụsịrị (dị ka Libya, dị ka Iraq, enyefewo usoro mmemme nuklia na nke ngwá agha) ị nwere ike wakpo.

N'okwu ndị ọzọ, a na-alụ agha megide mmegide nke United States Congress na United Nations. Ọchịchị na-arịwanye elu nwere ike ịbụ onye a ma ama, ma ọ bụghị iwu. Ya mere, a ghaghị mepụta ihe ndị ọzọ dị mkpa. Ngalaba Ikpe Zuru Na United States nyere Congress ohere ịgba akwụkwọ na-azọrọ agha ahụ na-enye mmasị mba United States nwere mmasị na nkwụsị obodo na ịnọgide na-enwe nkwenye nke United Nations. Ma, ọ bụ Libya na United States n'otu mpaghara ahụ? Kedu mpaghara bụ, ụwa? Ọ bụghị mgbanwe na-abụghị nke nkwụsi ike?

Ịtụkwasị obi nke òtù Mba Ndị Dị n'Otu bụ nchegbu pụrụ iche, nke si n'aka gọọmenti wakporo Iraq na 2003 n'agbanyeghị nnupụisi nke UN na maka ebumnuche doro anya (n'etiti ndị ọzọ) nke na-egosi na UN abaghị uru. Otu gọọmenti ahụ, n'ime izu ole na-eme ka ikpe a gaa Congress, jụrụ ikwe ka onye nlekọta pụrụ iche nke UN gaa leta otu onye mkpọrọ United States aha ya bụ Bradley Manning (nke a na - akpọ Chelsea Manning) iji chọpụta na a dịghị emekpa ya ahụ. Otu gọọmenti ahụ nyere CIA ikike imebi ihe agha UN na Libya, mebiri iwu UN na - agbanyeghị "ikike mba ọzọ nke ụdị ọ bụla" na Libya, ma na-enweghi oge ọ bụla site na omume Benghazi nke UN nyere ikike ka ọ rụọ ọrụ gburugburu obodo ahụ mgbe "ọchịchị gbanwere."

Onye nnochite anya redio nke United States na-acho "progressive", Ed Schultz na-ekwusi ike na okwu obula o tinyere n'isiokwu a, na agha bombu Libya bu ihe kwesiri ntukwasi obi maka ngbaputa megide Setan n'uwa, na anu ahu malitere na mberede site n'ili nke Adolph Hitler , na anụ ọhịa karịrị ihe niile nkọwa: Muammar Gaddafi.
Onye na-akwanyere onye na-akọwa akụkọ na United States bụ Juan Cole kwadoro otu agha ahụ dịka ihe mmesapụ aka nke mmadụ. Ọtụtụ ndị nọ na mba NATO na-akwalite nchegbu mmadụ; ọ bụ ya mere e ji ree agha dị ka ihe na-enye obi ụtọ. Mana ochichi United States adịghị etinye aka na mba ndị ọzọ iji baara mmadụ uru. Na iji bụrụ nke ziri ezi, United States enweghị ike ịmekọrịta ebe ọ bụla, n'ihi na ọ bụrịrị ebe niile; ihe anyị na-akpọ aka bụ ihe a na-akpọ nke ọma na-atụgharị n'akụkụ.

United States bu ahia nke inye ndi Gaddafi ihe agha ruo mgbe o ruru ahia nke inye ndi agha ya ihe agha. Na 2009, Britain, France na mba Europe ndị ọzọ rere Libya n'ihe karịrị $ 470m-uru nke ngwá agha. United States enweghị ike ịbanye ọzọ na Yemen ma ọ bụ Bahrain ma ọ bụ Saudi Arabia karịa na Libya. Gọọmentị US na-ebu agha ndị ahụ. N'ezie, iji nweta nkwado nke Saudi Arabia maka "aka" ya na Libya, United States nyere nkwado maka Saudi Arabia iziga ndị agha na Bahrain ịwakpo ndị nkịtị, iwu nke onye odeakwụkwọ US State Hillary Clinton kwadoro n'ihu ọha.

"Okwesiri ndi mmadu aka" na Libya, ugbu a, ndi obula o bula nwere ike ibido site n'ichebe ya, gburu ndi ozo ndi ozo na bọmbụ ya ozugbo wee gbanwee ya site n'igosi agha ichigha agha na agha.

Washington tinyere onye ndu maka nnupụisi nke ndị mmadụ na Libya bụ ndị jirila afọ 20 gara aga na-ebi ndụ na-enweghị ebe a na-enweta ego ha ga-enweta dị ka kilomita abụọ site n'isi ụlọ ọrụ CIA na Virginia. Nwoke ọzọ dị nso na isi ụlọ ọrụ CIA: onye isi oche US Vice President Dick Cheney. O kwupụtara nchegbu dị ukwuu na okwu na 1999 na ọchịchị mba ọzọ na-achịkwa mmanụ. "Mmanụ na-anọgide na-abụ ahịa azụmahịa," ka o kwuru. "Ọ bụ ezie na ọtụtụ mpaghara ụwa na-enye nnukwu mmanụ ohere, Middle East, nke nwere ụzọ abụọ n'ụzọ atọ nke mmanụ ụwa na ọnụ ala kachasị ụgwọ, ka bụ ebe nkwụsị ahịa ga-emesị bụrụ." Onye bụbu onyeisi ndị agha niile nke Europe nke NATO, site na 1997 ruo 2000, Wesley Clark kwuru na na 2001, onye isi na Pentagon gosiri ya otu mpempe akwụkwọ wee sị:

Enwere m ihe ncheta a taa ma ọ bụ ụnyaahụ site na ụlọ ọrụ nke odeakwụkwọ na-agbachitere n'elu. Ọ bụ, ọ bụ atụmatụ afọ ise. Anyị na-aga ala ala asaa n'ime afọ ise. Anyị na-amalite malite na Iraq, mgbe ahụ Syria, Lebanọn, Libya, Somalia, Sudan, anyị ga-alọghachi nweta Iran n'ime afọ ise.

Ihe ahụ ga-adabara n'ụzọ zuru ezu na atụmatụ nke ndị na-etinye aka na Washington, dị ka ndị na-amachapụta ihe ha bu n'obi na akụkọ banyere tankị a na-akpọ Project maka New American Century. Ugbo agha Iraq na agha nke Afghanistan abughi ihe ndi ozo. Ọ bụghịkwa mgbanwe ndị a na-eme na Tunisia na n'Ijipt. Ma ịbịanye Libya ka na-eme ka uche zuru oke dị na neoconservative worldview. Ọ bụkwa ihe ezi uche dị n'ịkọwa agha ndị Briten na France jiri mee ihe iji mee ka mwakpo nke mba dị otú ahụ na-eme.

Gọọmentị Libya na-achịkwa mmanụ ya karịa mba ọ bụla nọ n'ụwa, ọ bụkwa ụdị mmanụ Europe kachasị mfe iji dozie ya. Libya na-achịkwa ego nke aka ya, na-eduga onye edemede America bụ Ellen Brown iji kọwaa otu ihe dị mma banyere mba asaa ahụ Clark kwuru:

"Gịnị ka mba asaa ndị a nwere? N'ihe gbasara akụ na ụba, otu nke na-agbapụta bụ na ọ dịghị nke ọ bụla n'ime ha e depụtara n'etiti ndị òtù 56 nke Bank for International Settlements (BIS). O doro anya na ha na-etinye ha n'èzí n'ogologo usoro iwu nke nnukwu ụlọ akụ akụ na Central Switzerland. Onye kachasị nzagha nke nza nwere ike ịbụ Libya na Iraq, abụọ ndị e merụrụ. Kenneth Schortgen Jr., na-ede na Examiner.com, kwuru na ọnwa ole na ole tupu US akwaga Iraq ka ọ gbada Saddam Hussein, mba mmanụ ahụ mere njem iji nweta euro karịa dollar maka mmanụ, nke a wee ghọọ ihe ize ndụ nke ịchị ụwa dum nke dollar dị ka ego idobere ego, na ọchịchị ya dị ka petrodollar. ' Dị ka otu akwụkwọ Russia si kwuo bụ 'Bombing of Libya - Punishment for Gaddafi for His Try to Refuse Dollar US', Gaddafi mere mgbanwe yiri nke ahụ: ọ malitere ọrụ iji jụ dollar na euro, ma kpọọ mba Arab na Africa ka ha jiri ego ohuru kama, dinar din din.

"Gaddafi na-atụ aro ka e guzobere otu mba Afrika dị n'otu, yana nde mmadụ 200 na-eji ego ego a. N'afọ gara aga, ọtụtụ mba Arab na ọtụtụ mba Africa kwadoro echiche ahụ. Naanị ndị iro bụ Republic of South Africa na isi nke Njikọ nke Arab States. Uzo nke United States na European Union kwadoro echiche a, ya na President France nke Nicolas Sarkozy na-akpọ Libya ka ọ bụrụ egwu maka nchekwa ego nke ihe a kpọrọ mmadụ; ma Gaddafi amaghi aka ya ma tinye aka n'oru nke ime Afrika. "

Ikpe nke Siria

Syria, dị ka Libya, nọ na ndepụta nke Clark kwupụtara, na n'otu ndepụta yiri nke Dick Cheney dere site n'aka onye bụbu Prime Minista Britain Tony Blair n'ihe ndekọ ya. Ndị isi US, gụnyere Senator John McCain, egosipụtawo ọchịchọ nke ịkwatu gọọmenti Syria n'ihi afọ ole na ole na ya na gọọmentị Iran nwere nke ha kwenyere na a ghaghịkwa ikwatu ya. Mkpebi ntuli aka nke 2013 nke Iran eyighị ka ọ ga-agbanwe nke ahụ dị mkpa.

Ka m na-ede akwụkwọ a, gọọmentị United States na-akwalite agha agha United States na Syria n'ihi ihe kpatara na ndị agha Siria jiri ngwá agha chemical. Enweghị onyinye ọ bụla siri ike maka nkwupụta a. N'okpuru ebe a bụ ihe 12 mere kpatara mgbaghara a maka agha adịghị mma ọ bụrụgodị na ọ bụ eziokwu.

1. Ọ bụghị ihe ngọpụ dị otú ahụ ka iwu na-akwado. Enweghị ike ịchọta ya na Kellogg-Briand Pact, nke United Nations Charter, ma ọ bụ iwu US. Otú ọ dị, ọ nwere ike ịchọta akụkọ mgbasa ozi US nke 2002 vintage. (Onye na-ekwu na gọọmentị anyị adịghị akwalite mmegharị?)

2. United States n'onwe ya na-eji chemical na ndị ọzọ na-agha mba niile ikpe mara, gụnyere na-acha ọcha na phosphorus, napalm, bọmbụ ụyọkọ, na adapu uranium. Ma ị na-eto omume ndị a, zere iche banyere ha, ma ọ bụ sonyere m na ịkatọ ha, ha abụghị ihe iwu kwadoro ma ọ bụ nke ezi omume maka mba mba ọzọ iji bombu anyị, ma ọ bụ ibute mba ọzọ ebe ndị agha US na-arụ ọrụ. Igbu mmadu iji gbochie igbu ha na ihe agha na-ezighi ezi bu iwu nke ga-esi na oria ojoo. Kpọọ ya Nsogbu Mgbochi Nsogbu.

3. Agha gbasaa na Syria nwere ike bụrụ mpaghara ma ọ bụ ụwa na-arụpụta ihe na-enweghị nchịkwa. Syria, Lebanon, Iran, Russia, China, United States, Gulf na-ekwu, ndị NATO na-ekwu… nke a ọ dị ka ụdị esemokwu anyị chọrọ? Ọ dị ka esemokwu onye ọ bụla ga-alanarị? Gini mere uwa ji etinye ihe di otua?

4. Naanị ịmepụta "ọpụpụ ugwu" ga-agụnye ogige ndị mepere emepe na obodo ukwu na-adịghị ize ndụ na-egbu ọtụtụ ndị mmadụ. Nke a mere na Libya na anyị lepụrụ anya. Ma, ọ ga-eme n'ọtụtụ dị ukwuu na Siria, nyere ebe ndị saịtị ga-atụ bọmbụ. Ịmepụta "ọpụpụ ugwu" abụghị ihe na-eme ọkwa, mana nke ịdọrọ bọmbụ na mgbochi ụgbọ elu.

5. Obodo abụọ dị na Siria ejirila ngwá agha ndị jọgburu onwe ha mee ihe jọgburu onwe ha. N'ezie, ndị na-eche na ndị mmadụ kwesịrị igbu iji gbochie ịnwụ ha na ngwá agha ndị dị iche iche nwere ike ịhụ nhụsianya nke ịgha aka n'akụkụ abụọ iji chebe ibe ya. Gịnị mere na ọ bụghị, dịka onye isi na-agbagha otu akụkụ na esemokwu nke na-agụnye mkparị dị otú ahụ site na abụọ?

6. Na United States n'akụkụ ndị mmegide na Syria, a ga-ebo United States ebubo maka mpụ ndị mmegide ahụ. Ọtụtụ ndị nọ n'Ebe Ọdịda Anyanwụ Eshia kpọrọ al Qaeda na ndị ọzọ na-eyi ọha egwu asị. Ha na-abịa ịkpọasị United States na drones, agha, ntọala, agha abalị, ụgha, na ihu abụọ. Chee echiche nke ịkpọasị nke a ga-eru ma ọ bụrụ na ọc Qaeda na òtù United States na-aga ịkwatu ọchịchị Germany ma mee ka hel dị na Iraq n'ọnọdụ ya.

7. Nnupụisi a na-enupụ isi na-etinye ike site n'èzí na-adịghị emekarị ka ọchịchị gọọmenti dị ike. N'ezie, ọ dịbeghị ndekọ banyere agha agha ndị agha nke United States na-enye aka n'ụzọ dị irè uru mmadụ ma ọ bụ nke iwu mba na-ewu mba. Gịnị mere Syria, nke na-ele anya ka ọ bụrụ ihe na-adịghị mma karịa ọtụtụ ihe nwere ike ịchọta, bụrụ ma e wezụga iwu ahụ?

8. Ntugide a enweghi mmasị ịmepụta ochichi onye kwuo uche ya, ma ọ bụ - n'ihi na okwu ahụ-na ịnweta ntụziaka sitere na gọọmentị US. N'ụzọ dị iche na nke a, ọ ga-abụrịrị na ọ ga-abụrịrị na ihe ndị a na-emetụta. Dika anyi kwesiri imuta ihe omuma banyere ugha banyere ugbua site na ugbua, gomenti anyi kwesiri imuta ihe omumu nke imegide onyeiro nke onye iro ogologo oge a.

9. Ihe omume nke iwu ọzọ nke United States na-eme, ma ọ bụ ihe eji ebu agha ma ọ bụ itinye aka na ya, na-esetịpụrụ ụwa na ndị nọ na Washington na n'Izrel maka ndị Iran bụ ndị ọzọ na ndepụta ahụ.

10. Ndị ka n'ọnụ ọgụgụ nke ndị America, n'agbanyeghị mgbalị niile nke mgbasa ozi ruo ugbu a, na-emegide ịkwado ndị nnupụisi ahụ ma ọ bụ itinye aka kpọmkwem. Kama nke ahụ, ọtụtụ mmadụ na-akwado inye aka enyemaka mmadụ. Ma ọtụtụ (ọtụtụ?) Ndị Siria, n'agbanyeghị ike nke nkatọ ha maka gọọmentị dị ugbu a, na-emegide mmepụ anya mba na ime ihe ike. Ọtụtụ ndị nnupụisi ahụ, n'ezie, ndị agha mba ọzọ. Anyị nwere ike ịkwalite ochichi onye kwuo uche ya site na ihe atụ karịa bombu.

11. Enwere mmegharị pro-ochichi onye ọchịchị na Bahrain na Turkey na n'ebe ndị ọzọ, na Syria n'onwe ya, ọchịchị anyị anaghị ebulite mkpịsị aka.

12. N'ịchọpụta na gọọmenti Siria mere ihe jọgburu onwe ya ma ọ bụ na ndị Siria na-ata ahụhụ, ọ bụghị ikpe maka ịme ihe ga-eme ka ihe ka njọ. E nwere nnukwu nsogbu na ndị gbara ọsọ ndụ na-agba ọsọ na Syria na ọnụ ọgụgụ buru ibu, ma e nwere ọtụtụ ma ọ bụ karịa ndị gbara ọsọ ndụ na Iraq enweghị ike ịlaghachi n'ụlọ ha. Ịlapụ na Hitler ọzọ nwere ike imeju ọchịchọ ụfọdụ, ma ọ gaghị abara ndị Siria uru. Ndị Siria dị nnọọ ka ndị dị na United States. Ọ dịghị ihe kpatara ndị America ji etinye ndụ ha maka ndị Siria. Ma ndị America na-eji ngwá agha Siria ma ọ bụ ndị Siria bombu eme ihe yiri ka ọ ga-eme ka nsogbu ahụ ka njọ ọ dịghị onye ọ bụla dị mma. Anyị kwesịrị ịgba ume na-agbachitere na mkparịta ụka, njedebe nke abụọ, ọpụpụ nke ndị agha mba ọzọ, nlọghachi nke ndị gbara ọsọ ndụ, inye onyinye enyemaka ndị mmadụ, ikpe maka mpụ agha, imekọrita n'etiti ìgwè dị iche iche, na inwe nhọpụta ntuli aka.

Nobel Peace Laureate Mairead Maguire gara Syria wee tụlee ọnọdụ nke ebe ahụ na redio m. O dere na Guardian na, “ọ bụ ezie na enwere usoro ziri ezi na ogologo oge maka udo na mgbanwe na-adịghị eme ihe ike na Syria, ndị otu mpụga na-eme ihe ike kacha njọ. Ndi otu ndi otu si mba di iche-iche gbakoro Syria, kpebisiri ike imeghari agha a ka o buru nke asusu. Ers Ndị ọrụ nchekwa mba ụwa, yana ndị ọkachamara na ndị nkịtị nọ na Syria, fọrọ nke nta ka ha nwee otu olu n'echiche ha na itinye aka na United States ga-eme ka ọgba aghara a ka njọ. "

Ị Pụghị Ịlụ Agha Iji Kwụsị Agha

Na 1928, mba ndị isi nke ụwa bịanyere aka na Kellogg-Briand Pact, a makwaara dị ka Peace Pact ma ọ bụ Pact nke Paris, bụ nke jụrụ agha na mba dị iche iche iji dozie esemokwu mba dị iche iche site na udo nanị. Ndị na-ekpe ikpe na-atụ anya ịmepụta usoro iwu nke mba ụwa, ikpe ikpe, na ikpe ikpe, na ịhụ agha ndị a na-egbochi site na mmekọrịta, nkwado iwu, na nrụgide ndị ọzọ. Ọtụtụ kwenyere na atụmatụ ndị ahụ iji mee ka a kwụsị ịlụ agha site n'iji agha eme ihe ga-emerụ onwe ha. Na 1931, onye isi oche William Borah kwuru, sị:

Ekwuola ọtụtụ, a ga-ekwukwa na a ga-ekwusi ike, maka na nkuzi nke ike na-anwụ anwụ nke ukwuu, gbasara itinye n'ọrụ udo ahụ. A na-ekwu na anyị ga-etinye ezé n'ime ya-okwu dabara adaba nke na-ekpughere ozioma nke udo nke gbadoro ụkwụ na nkwarụ, nkwarụ, mbibi, igbu ọchụ. Ọtụtụ ndị ajụọla m ajụjụ: Gini ka itinye n'ọrụ udo dị? Aga m achọ ime ka ọ pụta ìhè. Ihe ha bu n’obi bụ igbanwe nkwekọrịta udo ahụ bụrụ nkwekọrịta ndị agha. Ha ga-agbanwe ya ka ọ bụrụ atụmatụ udo ọzọ dabere na ike, na ike bụ aha ọzọ maka agha. Site n'itinye ezé n'ime ya, ha pụtara nkwekọrịta iji were ndị agha na ndị ọrụ ụgbọ mmiri ebe ọ bụla uche bara uru nke ụfọdụ ndị na-eche echiche siri ike nwere ike ịchọta onye mwakpo… Enweghị m asụsụ iji gosipụta ụjọ m nwere maka atụmatụ a iji wuo nkwekọrịta udo, ma ọ bụ atụmatụ udo, n'elu ozizi nke ike.

Ebe Agha Ụwa nke Abụọ mere, amamihe nkịtị bụ na Borah ezighi ezi, na iwu ahụ chọrọ ezé. N'ihi ya, UN Charter gụnyere ndokwa maka iji agha alụ ọgụ. Mana n'oge iri abụọ na iri atọ, US na ndị ọchịchị ndị ọzọ anaghị etinye aka na nkwekọrịta udo. Ha na-azụkwa ngwá agha ndị ọzọ, na-enweghị ike ịzụlite usoro iwu zuru ụwa ọnụ, ma na-agba ume ọnọdụ dị egwu na ebe dị ka Germany, Italy, na Japan. Mgbe agha ahụ gasịrị, na-eji nkwekọrịta ahụ eme ihe, ndị mmeri meriri ndị na-abaghị uru maka mpụ agha. Nke a bụ nke mbụ na akụkọ ntolite ụwa. Ikpe site na enweghị Agha Ụwa nke Atọ (nke nwekwara ike kpatara ihe ndị ọzọ kpatara, gụnyere ịdị adị nke ngwá agha nuklia) ndị ikpe mbụ ahụ bụ ihe ịga nke ọma.

N'ịbụ nke narị afọ mbụ mbụ nke United Nations na NATO kpebiri, atụmatụ nke ịkwụsị agha site n'ike na-anọgide na-adịghị mma. UN Charter kwadoro agha ndị na-agbachitere ma ọ bụ UN nyere ikike, n'ihi ya, United States akọwawo ịwakpo mba ndị dara ogbenye n'enweghị ihe mgbochi ọkara gburugburu ụwa ka ha chebe onwe ha na UN-akwadora ma ọ bụ na ọ bụ na ọ bụ n'ezie. Njikọ nkwekọrịta mba ndị NATO na-abata enyemaka nke onye ọ bụla ọzọ aghọwo ọgụ mwakpo na ala ndị dị anya. A ga-eji ngwá ọrụ nke ike, dị ka Borah ghọta, ga-eji dịka ọchịchọ nke onye ọ bụla nwere ike.
N'ezie, ọtụtụ ndị ga - enwe mmetụta dịka ha na - ewe iwe na ndị ọchịchị aka ike gọọmentị ha kwadoro nkwado ya ma malite imegide ya, ka ha na - achọkwa ịma ma anyị kwesịrị ime ihe ma ọ bụ ihe ọ bụla na - eche ihu n'ihu ndị na - emeghị ihe ọjọọ - dị ka a ga - asị na ọ bụ naanị nhọrọ bụ agha na ịnọdụ ala n'aka anyị. Azịza ya, n'ezie, bụ na anyị kwesịrị ịme ọtụtụ ụkọ. Ma otu n'ime ha abụghị agha.

Ụgha nke Ọjọọ Mkpa

Enwere uzo iji guzogide agha nke na-adighi nma, n'ihi na ha dabere na okwu ugha, ha adighi ike site n'udi ha ka ha na-agbaso nani agha, ma ha ebighi ezi mmasi na ime ihe. Nke a bụ eziokwu ọbụlagodi mgbe anyị na-agafe karịa agha site na ndị agha na-abụghị ndị si n'Ebe Ọdịda Anyanwụ. E nwere ụzọ ndị ga - esi emegide agha United States ndị na - emeghị ka ọ bụrụ ihe kpatara nkwụsị.

Ihe ka n'ọnụ ọgụgụ nke ndị America, n'ọtụtụ ntuli aka ndị na-adịbeghị anya, kwenyere na 2003-2011 agha na Iraq na-emerụ United States ma uru Iraq. Ọtụtụ ndị America na-ekwere, ọ bụghị nanị na ndị Iraqis kwesịrị inwe ekele, mana na Iraqis bụ n'ezie ekele. Ọtụtụ ndị America bụ ndị kwadoro ịmalite agha ruo ọtụtụ afọ ka ọ na-aga n'ihu, ọ na-atọ ụtọ ka ọ kwụsịrị ime mmụọ. Ebe ọ bụ na m nụrịrị banyere ndị agha United States na mmefu ego US site n'aka ndị mgbasa ozi United States, na ọbụna site na òtù udo udo nke United States, ndị a amaghị na gọọmenti ha meriri na Iraq bụ otu n'ime mwakpo kachasị njọ nke mba ọ bụla kpatara.

Ugbu a, achọghị m ịjụ mmegide ọ bụla nke onye agha, m gaghị achọ iwepụ ya. Mana anaghị m eme nke ahụ iji gbalịa ime ka ọ dị elu. Agha Iraq merụrụ United States. Ọ na-eri United States. Ma o merụrụ ndị Iraqis n'ọtụtụ dị ukwuu. Nke a abụghị n'ihi na anyị kwesịrị inwe mmetụta ikpe mara ma ọ bụ adịghị mma, kama n'ihi na agha ndị na-alụ ọgụ maka obere ihe kpatara kpatara njedebe agha. Ọ bụrụ na agha Iraq bara ụba, ma eleghị anya ọnụ ahịa agha Libya bara uru. Ọ bụrụ na ọtụtụ ndị agha United States nwụrụ na Iraq, ma eleghị anya, drone na-emerụ nsogbu ahụ. Mmegide megide ụgwọ agha maka onye omempụ nwere ike ịdị ike, mana ọ ga-ewuli ya dịka ọ na-eguzobe ya dị ka mmegide megide ndị akwụ ụgwọ ya na nnwere onwe ezi omume megide igbu ọchụ mmadụ?

Onye omekorita Walter Jones kwadoro mwakpo 2003 nke Iraq, ma mgbe France megidere ya, ọ nọgidere na-akpọgharị fries french, nnwere onwe na-agba. Ma nhụjuanya nke ndị agha US gbanwere uche ya. Ọtụtụ ndị si n'ógbè ya. Ọ hụrụ ihe ha mere, ihe ezinụlọ ha gafere. O zuola. Ma ọ maghị ndị Iraqis. O meghị ihe n'aha ha.

Mgbe President Obama malitere ikwu okwu banyere agha na Syria, Congressman Jones kwuru mkpebi dịka ịkwado Iwu ahụ na Iwu Agha, site n'ịnọ ka Congress nye ihu ọma tupu ịmalite agha ọ bụla. Mkpebi ahụ nwere ọtụtụ isi nri (ma ọ bụ nso ya):

Ọ bụ ezie na ndị na-eme iwu nyere iwu ka ha malite ịlụ ọgụ na-ewe iwe ọ bụghị n'ichebe onwe ha nanị maka Congress na edemede I, nkebi 8, nkeji 11;
Ọ bụ ezie na ndị na-eme iwu ahụ maara na Alaka Alaka ga-adị mfe ịmepụta ihe ize ndụ na ịghọgbu Ndị nnọchiteanya na ndị United States iji kwado agha ndị na-enweghị atụ iji mee ka ike gwụ ike;

O bu ezie na agha ndi na-aga n'iru enweghi ike imeri ya na nnwere onwe, nkewa nke ike, na iwu nke iwu;

Ọ bụ ezie na ntinye nke agha ndị agha United States n'ime agha na-aga n'ihu na Syria iji kwatuo Bashar al-Assad ga-eme ka United States ghara inwe nchebe site na ịkpọte ndị iro ọhụrụ;

Ọ bụ ezie na agha ndị mmadụ na-emegiderịta onwe ha n'usoro na ọdịdị na-eduga n'ọchịchị na ọgba aghara, dịka na Somalia na Libya;

Ọ bụrụ na ọ bụrụ na mmeri, ọgba aghara ndị Siria na-aga agha ga-ebelata ọnụ ọgụgụ ndị Kraịst ma ọ bụ ụmụ ndị ọzọ dị ka a hụkwara na Iraq na ọchịchị ndị Shiite-achịkwa; ma

Ọ bụ ezie na enyemaka ndị agha United States nye ndị agha Siria bụ ndị na-emerụ onwe ha egwu nwere ihe ize ndụ na-enweghị ike ịchọta enyemaka ndị agha nye ndị agha Afghanistan dị na Afghanistan imegide Soviet Union ma mechie ihe arụ 9 / 11.

Ma ihe egwuregwu a na-emepụta ihe na-esonụ na-emebi mkpebi ahụ ma na-egwuri egwu n'aka ndị dike "ndị mmadụ":

Ọ bụ ezie na ihe kpatara Siria abụghị ihe nchebe na ọdịmma nke United States na ụmụ amaala ya, ọ bụghịkwa ihe ize ndụ nke ndụ otu onye so n'Òtù Ndị Agha America.

Ọdịnihu nke mba dum nke ụfọdụ nde mmadụ 20 abụghị mmadụ ọnụ, ma ọ bụrụ na 20 nde bụ ndị Siria na 1 sitere na United States? Gịnị mere nke ahụ ga-eji bụrụ? N'ezie, ọkpụkpụ nke Syria dị mkpa nye ụwa ndị ọzọ-lee paragraf ahụ n'elu banyere ihe ọkpụkpụ. Ọchịchị na-enweghị isi nke Jones ga-eme ka ọtụtụ ndị amaghị ama ya. Ọ na-arụ ọrụ n'echiche bụ na agha nke Siria ga-abara ndị Siria uru ma na-eri United States. Ọ na-agba ume n'echiche ahụ na ọ dịghị onye kwesịrị itinye ndụ ha n'ihe ize ndụ nye ndị ọzọ, ma ọ bụrụ na ndị ọzọ sitere n'otu obere ebo ahụ. Ụwa anyị agaghị agbanahụ nsogbu nsogbu gburugburu ebe obibi na nchekasị ahụ. Jones maara na Siria ga-ata ahụhụ-lee paragraf ndị dị n'elu. O kwesịrị ikwu otú ahụ. Eziokwu ahụ bụ na agha anyị enweghị isi, na ha merụrụ anyị abụọ na ndị ha chere na ha ga-abara anyị uru, na ha na-eme ka anyị dịkwuo ala mgbe anyị na-egbu ụmụ mmadụ, bụ ihe ka njọ. Ọ bụkwa ikpe megide agha niile, ọ bụghị naanị ụfọdụ n'ime ya.

Ụgwọ Agha

Ọnụ ọgụgụ nke agha na-abụkarị n'akụkụ nke ọzọ. Ọnwụ ndị US na Iraq mere ka 0.3 pasent nke ọnwụ na agha ahụ (Lee WarIsACrime.org/Iraq). Ma ụgwọ ndị akwụghachiri n'ụlọ dị ọtụtụ karịa nke a na-aghọtakarị. Anyị na-anụ banyere ọnwụ karịa ọtụtụ mmerụ ahụ. Anyị na-anụ banyere ọnyá ndị a hụrụ anya karịa ọtụtụ ọnyá ndị a na-adịghị ahụ anya: ụbụrụ merụrụ ahụ na mgbu nke uche na nhụjuanya. Anyị anaghị anụ ihe gbasara ndị igbu onwe ha, ma ọ bụ mmetụta nke ezinụlọ na ndị enyi.

Ego agha na-efu ka agha buru oke ibu, ma obu. Mana ọ na-eju anya site na mmefu a na-emeghị agha na njikere agha - na-emefu nke ahụ, dịka National Priorities Project, tinyere mmefu agha, na-akpata pasent 57 nke ego gọọmentị nwere ego na atụmatụ Onye isi ala chọrọ maka 2014. Na mmefu niile a. A na-ewetara anyị n'ụzọ ụgha dịka opekata mpe ọla ọcha nke uru akụ na ụba. N'ezie, Otú ọ dị, dị ka ọmụmụ ugboro ugboro nke Mahadum Massachusetts - Amherst mere, mmefu agha na-arụpụta ọrụ dị ole na ole ma na-akwụ ụgwọ karịa ihe ọ bụla ọzọ eji emefu ego, gụnyere agụmakwụkwọ, akụrụngwa, ume ndụ, wdg. N'ezie, mmefu ndị agha dị njọ na akụ na ụba karịa mbelata ụtụ maka ndị na-arụ ọrụ-ma ọ bụ, na okwu ndị ọzọ, dị njọ karịa ihe ọ bụla. Ọ bụ akụ na ụba akụ na ụba dị ka "Job Okike," dị ka ezigbo ndị folks mejupụtara Forbes 400 (Lee PERI.UMass.edu).

O doro anya na mgbe a na-akpọ "nnwere onwe" dị ka ihe kpatara ịlụ agha, agha anyị ejirila mee ihe dị ka ihe nkwado iji gbochie nnwere onwe anyị n'ezie. Jiri nkeji nke anọ, nke ise, na nke mbụ dozie iwu US na-ejikarị arụ ọrụ US ugbu a na 15 afọ gara aga ma ọ bụrụ na i chere na m na-egwu egwu. N'oge "agha ụwa zuru oke na ụjọ," ọchịchị United States eguzobewo ihe siri ike na ihe ngosi ọha na eze, mmemme nlekota nke ukwuu na mmebi iwu nke anọ, mmegharị omume nke ụlọ mkpọrọ ebighi ebi na-enweghị ụgwọ ma ọ bụ ikpe, usoro mmepe nke na-aga n'ihu site n'aka onye isi nzuzo iwu, na nkwenye maka ndị na-eme mpụ nke ịta ahụhụ maka ọchịchị US. Ụfọdụ nnukwu ndị ọrụ na-abụghị ndị gọọmentị na-eme ọrụ dị egwu maka ịkọwa mgbaàmà ndị a ma jiri aka ha gbochie ịkọ ọrịa ọrịa agha na ịkwadebe agha.

A na-ebugharị ọdịdị agha, ngwá agha, na ọrụ ndị na-eme ka a na-enweta ego na-ebuwanye ibu n'ime ndị uweojii na-enwetakwu ọtụtụ nde ndị agha, na-enwekwa ikike ịchịkwa ndị ọzọ dị ka agha. Mana ndị uweojii na-ele ndị ọha na eze anya dika onye iro karịa onye na-arụrụ ọrụ anaghị eme ka anyị nwee nchebe. Ọ na-etinye nchedo anyị na olileanya anyị maka gọọmentị nnọchiteanya n'ihe ize ndụ.

Oge nzuzo nke oge agha na-ewepụ ndị gọọmenti na ndị mmadụ ma mara ndị na-anụ ọkụ n'obi na-anwa ịgwa anyị banyere ihe a na-eme, n'aha anyị, na ego anyị, dịka ndị iro mba. A kụziiri anyị ịkpọ ndị na-akwanyere anyị ùgwù ma na-echere ndị na-elelị anyị anya. Ka m na-ede akwụkwọ a, a na-ekpe nwa agbọghọ na-agba afa aha ya bụ Bradley Manning (nke a na-akpọ Chelsea Manning) ikpe maka ikpughe mpụ agha. A boro ya ebubo na ọ "na-enyere onye iro" aka na imebi Iwu Ụdị Agha Ụwa Mbụ. E gosipụtara ihe àmà na ọ ga-enyere onye iro ọ bụla aka ma ọ bụ gbalịa inyere onye iro ọ bụla aka, a kwụpụtakwara ya na ụgwọ nke "inyere onye iro ahụ aka." N'agbanyeghị nke ahụ, a mara ya ikpe "nledo," ọ bụ nanị iji mezuo ibu ọrụ iwu na omume ya igosipụta ọchịchị na-ezighi ezi. N'otu oge ahụ, nwatakịrị na-eto eto, Edward Snowden, gbapụrụ mba ahụ n'egwu maka ndụ ya. Ọtụtụ ndị nta akụkọ kwukwara na isi ihe dị n'ime gọọmentị na-ajụ ịjụ ha okwu ọzọ. Gọọmenti etiti gọọmentị etinyere "Program of Terror Terror," na-agba ndị ọrụ gọọmentị ume ka ha jide ndị ọrụ ọ bụla ha chere na ha ga-aghọ ndị na-anụ ọkụ n'obi ma ọ bụ ndị nledo.

Omenala anyị, omume anyị, echiche anyị nke omume rụrụ arụ: ndị a nwere ike ịnwụ agha ọbụna mgbe agha ahụ dị ọtụtụ puku kilomita site n'ikpere mmiri.

Ebe obibi anyị na-eme ihe bụ isi, ndị agha a na-eburu ndị na-eji mmanụ ala eme ihe na-eduga ndị na-eji mmanụ ala, na nsị nke ụwa, ikuku, na mmiri n'ụzọ dị iche iche. Agha nke a nabatara na omenala anyị nwere ike ịmalite site na nnukwu gburugburu gburugburu ebe obibi 'enweghị njikere iji ruo otu n'ime ihe kachasị mbibi dị adị: igwe agha. Ajụrụ m James Marriott, onye na-ede akwụkwọ nke Oil Road, ma ọ chere na mmanụ ụgbọala na-eme ka ndị agha ma ọ bụ militarism tinyekwuo mmanụ. Ọ zaghachiri, sị, "Ị gaghị egbuchapụ onye ọ bụla n'enweghị onye nke ọzọ" (ọ bụ naanị ikwubiga okwu ókè, echere m).

Ka anyị na-etinye ihe onwunwe anyị na ike anyị n'ọgbọ anyị, anyị na-efunahụ anyị n'akụkụ ndị ọzọ: agụmakwụkwọ, ogige ntụrụndụ, ezumike, ezumike nká. Anyị nwere ndị agha kachasị mma na ụlọ mkpọrọ kachasị mma, ma ụzọ dị anya n'azụ ihe niile si n'ụlọ akwụkwọ gaa na nlekọta ahụike na ịntanetị.

Na 2011, enyeere m aka ịhazi otu ogbako a na-akpọ "Ngwá Ọrụ Ndị Ọrụ Agha na 50" nke na-ele ọtụtụ ụdị nke mebiri ogige ụlọ ọrụ agha (Lee DavidSwanson.org/mic50). Oge a bụ akara nke narị afọ nke anọ kemgbe President Eisenhower hụrụ nhụjuanya ahụ n'okwu ya nke ọhụụ iji kọwaa otu n'ime ihe ndị kachasị mma, nke bara uru, na ịdọ aka ná ntị na-enweghị atụ banyere akụkọ ihe mere eme mmadụ:

N'ọchịchị nke gọọmenti, anyị aghaghị ịkpachara anya na ịnweta mmetụ ndị na-enweghị isi, ma ọ bụ ndị agha na ụlọ ọrụ dị iche iche na-achọ ma ọ bụ na-achọghị. Enwere ike inwe mmeri ọjọọ nke ike na-ezighị ezi dị, ọ ga-adịgide. Anyị ekwesịghị ikwe ka ọnụma nke njikọ a na-etinye nnwere onwe anyị ma ọ bụ usoro nke onye kwuo uche ya n'ihe ize ndụ. Anyị ekwesịghị ịnara ihe ọ bụla. Naanị ụmụ amaala maara ihe na ndị maara ihe nwere ike ime ka mgbochi nke nnukwu ụlọ ọrụ mmepụta ngwá agha na nke agha na-agbachitere usoro udo anyị na ihe mgbaru ọsọ, ka nche na nnwere onwe wee nwee ọganihu.

E Nwere Ike Ime Ụwa Ọzọ

Ụwa nke na-enweghị agha nwere ike ịbụ ụwa nke nwere ọtụtụ ihe anyị chọrọ na ọtụtụ ihe anyị na-ejighị n'aka nrọ nke. Akwụkwọ nke akwụkwọ a bụ ememe n'ihi na mkpochapụ agha ga-apụta njedebe nke egwu egwu, ma n'ihi ihe nwere ike ịgbaso. Udo na nnwere onwe pụọ n'egwu na-akawanye aka karịa bọmbụ. Ntọhapụ ahụ nwere ike ịpụta ọmụmụ maka omenala, maka nkà, maka sayensị, maka ọganihu. Anyị nwere ike ịmalite site n'inyocha ọzụzụ dị elu site na ụlọ akwụkwọ gọọmentị ruo na mahadum dịka ikike mmadụ, ọ bụghị ịkọ ụlọ, ahụike, ezumike, na ezumike nká. Anyị nwere ike ibuli elu, obi ụtọ, ọgụgụ isi, itinye aka na ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na atụmanya maka ọdịnihu ga-eme n'ọdịnihu.

Anyị achọghị agha iji nọgide na-ebi ndụ anyị. Ọ dị anyị mkpa ịkwaga na mbara igwe, ifufe, na ndị ọzọ na-agbanwe agbanwe ma ọ bụrụ na anyị ga-adị ndụ. Ime otú ahụ nwere ọtụtụ uru. Maka otu ihe, otu mba nyere agaghị eleba anya karịa òkè ya dị mma. E nwere ọtụtụ ihe ga-aga, ọ kachasị mma na nso ebe ọ gbakọtara. Anyị nwere ike ịchọrọ imeziwanye ndụ anyị n'ụzọ ụfọdụ, na-etowanye nri mpaghara, na-emepụta akụ na ụba obodo, na-eme ka akụ na ụba nke akụ na ụba nke m kpọrọ oge gara aga ruo mgbe onye prọfesọ kwuru na akụ na ụba nke oge gara aga karịrị nke anyị. Ndị America adịghị mkpa ịta ahụhụ ka ha wee nwee ike iji ego na-emeso ego n'ụzọ dị mma ma jiri nlezianya elekọta.

Nkwado ọha na eze maka agha, na ikere òkè na ndị agha, na-esonye n'àgwà ndị na-ejikarị agha na agha: - obi ụtọ, ịchụ àjà, iguzosi ike n'ihe, obi ike, na obi ụtọ. A pụrụ ịchọta ndị a n'agha, ma ọ bụghị nanị n'agha. Ihe atụ nke àgwà ndị a nile, tinyere ọmịiko, mmetụta ọmịiko, na nkwanye ùgwù na-achọta ọ bụghị nanị na agha, kamakwa n'ọrụ nke ndị mmadụ, na ndị na-agwọ ọrịa, na ndị na-agwọ ọrịa. Ụwa nke na-enweghị agha aghaghị ịla n'iyi ma ọ bụ obi ike. Ime ihe na-emeghị ihe ga-emejupụta ọdịiche ahụ, dịka ọ ga-azaghachi ọkụ ọkụ na oke mmiri na-eme n'ọdịnihu ka ọnọdụ ihu igwe anyị gbanwere. Anyị chọrọ mgbanwe ndị a na ebube na njem ma ọ bụrụ na anyị ga-adị ndụ. Dị ka akụkụ na-aba uru, ha na-arụ ụka maka esemokwu dị mma nke mpi agha. Ọ bụ ogologo oge kemgbe William James chọrọ ọzọ maka akụkụ niile dị mma nke agha, obi ike, ịdị n'otu, ịchụ àjà, wdg. Ọ dịkwala ogologo oge kemgbe Mohandas Gandhi chọtara otu.

O doro anya na ọ bụghị naanị ụdị ọdachi ndị na-eyi egwu. Dịka ngwá agha nuklia na-amụba, dị ka nkà na ụzụ na-eto eto, dịka ịchụ nta nke ụmụ mmadụ na-eme ka ọ bụrụ oge, anyị na-atụkwa egwu ọdachi nuklia na ọdachi ndị ọzọ metụtara agha. Ịkwụsị agha abụghị nanị ụzọ na-eduga na utopia; ọ bụkwa ụzọ isi lanarị. Mana, dị ka Eisenhower dọrọ aka ná ntị, anyị enweghị ike iwepụ agha n'emebighị agha agha. Anyị enweghị ike iwepu agha n'emebighị echiche ahụ na agha ọma nwere ike ịbịaru ụbọchị ụfọdụ. Iji mee nke ahụ, ọ ga - enyere aka ma ọ bụrụ na anyị ewepụ, ma ọ bụ na ọ dịghị ihe ọzọ ịkụda, echiche ahụ bụ na anyị ahụwo agha ọma n'oge gara aga.

"Ọ Dịtụbeghị
Ezi Agha ma ọ bụ Udo Ọjọọ "ma ọ bụ
Otú E Si Emegide Hitler na Agha

Benjamin Franklin, bụ onye kwuru na ihe dị n'ime ihe ndị ahụ e kwuru okwu ya, biri tupu Hitler, nke ahụ nwekwara ike ọ gaghị eru eru-n'uche ọtụtụ ndị-ikwu okwu banyere ya. Ma Agha Ụwa nke Abụọ mere n'ụwa dị iche iche site na taa, ọ dịghị mkpa ime, ọ ga-abụrịrị na e mesoro ya ihe dị iche mgbe ọ mere. O mekwara ihe dị iche n'otú e si akụziri anyị ihe. Otu ihe kpatara ya bụ na gọọmentị United States dị njikere ịbanye agha ahụ, ruo n'ókè dị ukwuu banyere agha ahụ, na Atlantic na Pacific, tupu Pearl Harbor.

Ogologo oge WWII Germany nwere ike iche dị iche iche na-enweghị nchịkwa siri ike nke sochiri Agha Ụwa Mbụ bụ nke na-ata ndị mmadụ ahụhụ karịa ndị agha, na-enweghị nkwado ego dị mkpa maka ọtụtụ afọ gara aga ma na-aga n'ihu n'oge Agha Ụwa nke Abụọ site n'aka ụlọ ọrụ US dịka GM , Ford, IBM, na ITT (lee Wall Street na Rise of Hitler nke Anthony Sutton dere).
(Ka m tinye okwu dị mma na ebe a, enwere m olileanya na ọtụtụ ga-achọta nzuzu, ma na m maara na ndị ọzọ ga-anụ ihe. Anyị na-ekwu okwu banyere Agha Ụwa nke Abụọ, ma na m katọrọ onye ọzọ karịa Hitler-ya bụ ụlọ ọrụ ndị America- Ya mere, ka m mee ngwa ngwa ịkọwa na Hitler ka na-ahụ maka ihe ọjọọ ọ bụla o mere. Mkpanaka dị ka anwụ na-acha karịa ka ndị na-agba mmanụ, anyị nwere ike inye Henry Ford maka nkwado ya maka Hitler n'enweghi obere ntakịrị pụọ Adolph Hitler n'onwe ya ma na-enweghị atụ ma ọ bụ na-atụle abụọ.)

Nguzogide na-emegideghị ndị Nazi na Denmark, Holland, na Norway, nakwa ihe ndị na-eme nke ọma na Berlin site n'aka ndị inyom na-abụghị ndị Juu nke ndị Juu ndị a tụrụ mkpọrọ tụrụ aro aro nwere ike ịmechabeghị-ọbụnadị nso. Echiche bụ na Germany nwere ike ịnọgide na-arụ ọrụ na-adịgide adịgide nke ndị Europe na Soviet Union, ma na-ebuso ndị America agha, ọ bụ ihe na-adịghị emetụ, ọbụnadị nyere ihe ọmụma 1940s dịtụ ntakịrị nke ime ihe ike. N'ozuzu, Soviet Union meriri Germany karịsịa, ndị iro ya ndị ọzọ na-egwu obere akụkụ.

Isi ihe di mkpa abughi na ndi mmadu apughi ime ihe megide ndi Nazis na 1940s. Ọ bụghị, ọtụtụ ndị ga-enwekwa ịhụ ụwa dị iche iche ka nke ahụ wee mee. Kama nke ahụ, ihe ndị a bụ na ngwá ọrụ nke ndị na-abụghị ndị mmadụ na-aghọta nke ọma taa ma nwee ike ịdị, ma a ga-ejikwa ya mee ihe megide ndị na-eme ihe ike. Anyị ekwesịghị iche n'echiche na ịlaghachi na nwata nke na-abụghị nke ahụ, ọbụlagodi na ime otú ahụ na-enye aka ịgosi ọnụ ọgụgụ dị egwu nke mmefu agha! Kama nke ahụ, anyị kwesịrị ịgbalịsi mbọ ike na-eguzogide ọganihu nke ike ọchịchị ike tupu ha abata n'ọnọdụ nsogbu, ma na-agbakwa mbọ n'otu oge iji gbasaa ọrụ ala maka agha ndị ga-abịakwasị ha n'ọdịnihu.

Tupu agha ahụ na Pearl Harbor, bụ nke na-abụghị akụkụ nke United States, President Franklin Roosevelt nwara ịgha ụgha nye ndị America banyere ụgbọ mmiri US tinyere ndị Greer na Kearny, bụ ndị na-enyere ndị Britain aka ịlele ụgbọ mmiri German, ma nke Roosevelt mere ka e merụrụ ya n'ụzọ na-ezighị ezi. Roosevelt gbalịrị ịmepụta nkwado maka ịbanye agha site na ịgha ụgha na ya nwere map Nazi nzuzo na-eme atụmatụ iji merie South America, yana usoro nzuzo Nazi iji dochie okpukpe niile na Nazism. Otú ọ dị, ndị United States jụrụ echiche nke ịbanye agha ọzọ ruo mgbe agha Japan na Pearl Harbor, bụ ebe isi Roosevelt guzobere akwụkwọ ahụ, mee ka National Guard, rụọ ọrụ ma malite iji nnukwu ụgbọ mmiri rụọ n'oké osimiri abụọ, na-ere ahịa ndị ochie na England na-agbanwe maka nkwụsị nke ntọala ya na Caribbean na Bermuda, ma na nzuzo nyere iwu ka e mepụta ndepụta nke onye ọ bụla Japan na Japanese-American nọ na United States.

Mgbe President Roosevelt gara Pearl Harbor afọ asaa tupu agha Japan, ndị agha Japan (nke, dị ka Hitler ma ọ bụ onye ọ bụla ọzọ nọ n'ụwa, na-ata ụta zuru oke maka mpụ niile na-enweghị mgbagha) gosipụtara ụjọ. Na March 1935, Roosevelt nyere Wake Island na US Navy ma nye Pan Am Airways ikike iji wuo ụlọ na Wake Island, Midway Island, na Guam. Ndị isi agha ndị agha Japan mara ọkwa na ha nwere nchegbu ma leba anya n'okporo ụzọ ndị a dịka ihe iyi egwu. N'ihi ya, ndị ọrụ udo na United States.

Na November 1940, Roosevelt kwadoro China $ 100m maka agha na Japan, na mgbe ya na onye odeakwụkwọ nke United States, bụ Henry Morgenthau, na-agba izu, ọ na-eme atụmatụ iji zipu ndị agha ụgbọ mmiri na ndị ọrụ US na-eji bọmbụ Tokyo na obodo Japan ndị ọzọ.

Ruo ọtụtụ afọ tupu ọgụ ahụ na Pearl Harbor, US Navy na-arụ ọrụ maka agha na Japan, March 8, 1939, nke sụgharịrị "ogologo oge agha" nke ga-ebibi ndị agha ma mebie ndụ akụnụba nke Japan. Na Jenụwarị 1941, onye mgbasa ozi nke Japan gosipụtara oké iwe n'elu Pearl Harbor na nchịkọta akụkọ ya, onye nnọchiteanya US nọ na Japan dere n'akwụkwọ edemede ya: "E nwere ọtụtụ okwu gburugburu obodo ahụ na mmetụta nke ndị Japan, ma ọ bụrụ na ha na-agbaji United States, na-eme atụmatụ ime njem nile na mberede na Pearl Harbor. N'ezie m gwara gọọmentị m. "

Na May 24, 1941, akwụkwọ akụkọ New York Times kọrọ banyere ọzụzụ US nke ụgbọelu ndị China, na inye "United States ọtụtụ" agha na bombu ụgbọelu "na China. "A na-atụ anya ka a na-egbubi obodo Japan dị iche iche" gụọ isiokwu nta.

Na July 24, 1941, President Roosevelt kwuru, sị, "Ọ bụrụ na anyị ebipụ mmanụ ahụ, ọ ga-abụrịrị na ndị Japanese agaala na Netherlands East Indies n'afọ gara aga, ị ga-enwekwa agha. Ọ dị oké mkpa site n'echiche nke onwe anyị banyere nchebe iji gbochie agha ịmalite na South Pacific. Ya mere, iwu ala ọzọ anyị na-agbalị ịkwụsị agha site na ịpụga ebe ahụ. "Ndị na-ede akụkọ chọpụtara na Roosevelt kwuru" dị "karịa" bụ. "N'echi ya, Roosevelt nyere ndị isi akụ Japan akụnụba. United States na Briten wepụ mmanụ na nsị na Japan. Radhabinod Pal, onye ụkọchukwu Indian nke jere ozi na ikpe ikpe mpụ agha na Tokyo mgbe agha ahụ gasịrị, nke a kpọrọ mbubata ahụ bụ "egwu doro anya ma dị egwu maka ndụ Japan," ma kwuo na United States kpasuru Japan.

Gọọmentị United States na-ebuwanye ihe ọ na-akpọ "mkpesa mmegide" na Iran dị ka m dere.

Na November 15, 1941, Onye isi ọrụ ndị ọrụ bụ George Marshall gwara ndị mgbasa ozi banyere ihe anyị na-echetaghị dịka "atụmatụ Marshall." N'eziokwu, anyị anaghị echeta ya ma ọlị. "Anyị na-akwadebe agha megidere Japan," ka Marshall kwuru, na-agwa ndi oru nta akuko ka ha debe ya.

Ụbọchị iri gasịrị, odeakwụkwọ agha Henry Stimson dere n'akwụkwọ edemede ya na ya ga-ezute na Office Oval na Marshall, President Roosevelt, odeakwụkwọ nke ndị agha Frank Knox, Admiral Harold Stark, na odeakwụkwọ State Cordell Hull. Roosevelt gwara ha na ndị Japan nwere ike ịwakpo nso n'oge na-adịghị anya, ike Monday. Edewo ya nke ọma na United States agbajila koodu ndị Japan na Roosevelt nwere ike ịnweta ha.

Ihe mere ka United States banye agha ma ọ bụ na-aga n'ihu bụ ọchịchọ ịzọpụta ndị Juu site na mkpagbu. Ruo ọtụtụ afọ, Roosevelt gbochiri iwu nke ga-ekwe ka ndị Juu gbara ọsọ ndụ si Germany banye United States. Echiche nke agha nke ịzọpụta ndị Juu adịghị na nke ọ bụla n'ime okwu mgbasaozi agha na-etolite n'ezie mgbe agha ahụ gasịrị, dịka echiche nke "ezi agha" weere ọtụtụ iri afọ ka e jiri ya tụnyere agha Vietnam.

Lawrence S. Wittner dere, sị: “N'ịbụ onye nwere nsogbu na 1942, site na asịrị nke atụmatụ mkpochapụ ndị Nazi, Jessie Wallace Hughan, onye nkụzi, onye ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na onye guzobere Njikọ Ndị Agha nke Agha, na-echegbu onwe ya na iwu dị otú ahụ, nke yiri 'ihe okike, site na echiche ha, 'enwere ike ịrụ ma ọ bụrụ na Agha Worldwa nke Abụọ aga n'ihu. O dere, sị: 'Ọ dị ka naanị otu ụzọ iji zọpụta ọtụtụ puku na ikekwe ọtụtụ nde ndị Juu nke Europe na mbibi, ka o dere,' ga-abụ maka gọọmentị anyị ịgbasa nkwa 'nke' ogwe aka agha ọ bụrụ na a naghị emekpa ndị pere mpe Europe ọ bụla ọzọ. Ọ ga - adị oke egwu ma ọ bụrụ na ọnwa isii site ugbua gawa, anyị ga - achọpụta na iyi egwu a emezuola n’ezie n’emeghị ngosi ọ bụla iji gbochie ya. Mgbe amụma ya mezuru naanị na 1943, ọ degaara Ngalaba Ọchịchị na New York Times, na-ekwupụta eziokwu na 'nde abụọ [ndị Juu] anwụworị' nakwa na 'a ga-egbu nde mmadụ abụọ ọzọ na njedebe nke agha ahụ. ' Ọzọkwa ọ rịọrọ maka ịkwụsị agha, na-arụ ụka na mmeri ndị agha German ga-emezi ntaramahụhụ maka scapegoat ndị Juu. 'Mmeri agaghị azọpụta ha,' ka ọ siri ọnwụ, 'n'ihi na a gaghị atọhapụ ndị nwụrụ anwụ.' ”

N'ikpeazụ, a gbapụtara ụfọdụ ndị mkpọrọ, ma ọtụtụ ndị ọzọ anwụọla. Ọ bụghị nanị na agha ahụ adịghị egbochi mgbukpọ ahụ, ma agha n'onwe ya ka njọ. Agha ahụ kwadoro na ndị nkịtị bụ egwuregwu dị mma iji gbuo mmadụ ma gbuo ha site na iri puku kwuru nde. Mgbalị na-awụ akpata oyi n'ahụ na ịtụ egwu site na igbu egbugbere ọnụ. Obodo ndị na-egbu ọkụ na-eme ihe ọ bụla ọzọ. Idebe otu, ma nke abụọ, bọmbụ nuklia enweghị ụzọ ọ bụla a ga-esi mee ka ọ dị ka ụzọ isi kwụsị agha nke na-agwụcha. Ndị ọchịchị Germany na Japan akwụsịghị, ma ụwa nile nke ụwa na agha bụ nke a mụrụ-akụkọ ọjọọ maka Middle East, Latin America, Korea, Vietnam, Cambodia, Laos, na n'ebe ndị ọzọ. Echeghị echiche ndị Nazi site na ime ihe ike. Akpọrọ ọtụtụ ndị ọkà mmụta sayensị Nazi ka ha rụọ ọrụ maka Pentagon, ihe si na mmetụta ha pụta ìhè.

Mana ọtụtụ ihe anyị na-eche banyere ihe ọjọọ ndị Nazi dị iche iche (ọgwụgwọ, nnwale mmadụ, na ihe ndị ọzọ) nwere ike ịchọta na United States, tupu, n'oge, na mgbe agha gasịrị. Otu akwụkwọ na-adịbeghị anya a na-akpọ Against Their Will: Isi Ihe Nlekọta Ahụike Ahụike na Ụmụaka n'Agha Nzuzo America na-anakọta ọtụtụ n'ime ihe a maara. A na-akụziri 1920s n'ọtụtụ narị ụlọ akwụkwọ ahụ ike na United States na site na otu atụmatụ na mpaghara atọ nke kọleji na United States site na etiti 1930s. Achọpụtaghị na ụmụ ụmụaka na ndị okenye nwere nkwalite na-emekarị na United States na mbụ, n'oge, na karịsịa mgbe US na ndị ha na ha na-akwado ndị Nazis maka omume na 1947, na-ama ọtụtụ ndị mkpọrọ na asaa ka a kwụwa ha. Ụlọikpe ahụ mere Nuremberg Code, ụkpụrụ maka usoro ọgwụgwọ nke e leghaara anya ozugbo n'ụlọ. Ndị dọkịta Amerịka weere na ọ bụ "ezigbo koodu maka ndị ogbenye." Ya mere, anyị nwere ọmụmụ akwụkwọ Tuskegee syphilis, na nchọpụta na Ụlọ Ọgwụ na-ahụ maka ọrịa Ọrịa na Brooklyn, ụlọ akwụkwọ Willowbrook State na Staten Island, Ụlọ Mkpọrọ Holmesburg na Filadelfia, na ọtụtụ ndị ọzọ , gụnyere ọgwụ ndị US na Guatemalans n'oge nuremberg. Nakwa n'oge Nuremberg, ụmụ akwụkwọ nọ na Pennhurst nke dị n'ebe ndịda ọwụwa anyanwụ Pennsylvania bụ maka ọrịa ịba ọcha n'anya na-eri. Nnwale nke ụmụ mmadụ mụbara na iri afọ ndị sochirinụ. Dịka akụkọ ọ bụla si gbasaa, anyị ahụwo ya dịka ihe nhụsianya. Imegide Uche ha na-atụ aro ma ọ bụghị. Dị ka m na-ede, e nwere mkpesa nke ụlọ ọgwụ ndị a na-amanye n'oge na-adịbeghị anya nke ụmụ nwanyị nọ n'ụlọ mkpọrọ California.

Isi ihe a abụghị iji tụnyere ihe ọjọọ nke ndị mmadụ ma ọ bụ ndị mmadụ. Ogige ịta ahụhụ nke ndị Nazi siri nnọọ ike isonyere na nke ahụ. Ihe kpatara ya bụ na ọ dịghị akụkụ ọ bụla na agha dị mma, na omume ọjọọ abụghị ihe ziri ezi maka agha. American Curtis LeMay, onye na-ahụ maka ọkụ ọkụ nke obodo ndị Japan, na-egbu ọtụtụ narị puku ndị nkịtị, kwuru na ọ bụrụ na akụkụ nke ọzọ emeriwo ya, a gaara ekpe ya ikpe dịka onye omempụ agha. Ọdịiche ahụ agaghị eme ka mpụ ndị agha na-asọ oyi nke ndị Japan ma ọ bụ ndị Germany na-anabata ma ọ bụ dị mma. Ma ọ gaara eduga na ụwa na-enye ha obere echiche, ma ọ bụ ma ọ dịghị ihe ọzọ na-echeghị echiche efu. Kama nke ahụ, mmejọ nke ndị òtù ahụ ga-abụ ihe na-elekwasị anya, ma ọ bụ ma ọ dịkarịa ala otu anya, nke iwe.

Ikwesighi iche na ntinye US n'ime Agha Ụwa nke Abụọ bụ echiche ọjọọ iji meegide agha nile n'ọdịnihu. I nwere ike imata atumatu na-ezighi ezi nke ọtụtụ iri afọ nke dugara Agha Ụwa nke Abụọ. Ma ị nwere ike ịchọpụta na alaeze abụọ nke abụọ dịka ngwaahịa nke oge ha. E nwere ndị na, site na nke a, mgbaghara nkwenye ohu Thomas Jefferson. Ọ bụrụ na anyị nwere ike ime nke ahụ, ikekwe anyị nwekwara ike ịgbagha agha Franklin Roosevelt. Mana nke ahụ apụtaghị na anyị kwesịrị ịme atụmatụ ịmeghachi otu n'ime ihe ndị ahụ.