AGHA ADỊGHỊ ENWETA ENWETA ENWETA NKE MMADỤ N'OGE

Ihe omume ndị na-eyi ọha egwu abawanyela n'oge yana nzaghachi na "Agha na Ụjọ." Nke a ekwesịghị iju anyị anya. Agha nwere akụkọ ihe mere eme nke ịkpasu agha, ọ bụghị udo. N’obodo anyị dị ugbu a, agha bụzi ihe a na-emekarị, a naghịkwa ele nkwadebe ebighị ebi maka agha anya dị ka egwu juru ebe niile.

Mgbe mgbasa ozi ọha na eze malitere ịmalite agha ọhụrụ, ma ọ bụ mgbe anyị chọpụtara na agha amalitela nwayọọ nwayọọ na-enweghị ihe ọ bụla na-ahapụ gị na Iwu Iwu ma ọ bụ anyị ndị mmadụ, ọnọdụ ọhụrụ ahụ nke agha adịghị apụta dị ka. dị nnọọ iche na anyị nkịtị ịdị adị. Anyị ekwesịghị ibuli ndị agha site na mbụ. Anyị nwere ndị agha guzo. N'ezie, anyị nwere ndị agha guzo n'ọtụtụ akụkụ nke ụwa, eziokwu nke na-akọwakarị mkpa agha ọhụrụ ahụ dị. Anyị ekwesịghị iweta ego maka agha. Anyị na-atụfu ihe karịrị ọkara nke mmefu ọha na eze nwere ezi uche n'ime ndị agha, a ga-ahụkwa ma ọ bụ gbazite ọtụtụ puku ijeri ọzọ - enweghị ajụjụ a jụrụ.

Anyị nwekwara agha n’uche anyị. Ọ bụ n'obodo anyị, na ntụrụndụ anyị, n'ebe ọrụ anyị, na gburugburu anyị. Enwere ntọala ebe niile, ndị agha yi uwe, emume ncheta ụbọchị ncheta, emume ụbọchị ndị agha Veterans, emume ụbọchị ndị Patriots, mbelata ego maka ndị agha, draịva ego maka ndị agha, nnabata ọdụ ụgbọ elu maka ndị agha, mgbasa ozi mbanye, ụlọ ọrụ ewebata, ụgbọ ala agbụrụ ndị agha na-akwado, egwu egwu ndị agha. Agha dị na ihe ụmụaka ji egwuri egwu, ihe nkiri sịnịma, ihe nkiri telivishọn anyị. Ma ọ bụ nnukwu akụkụ nke akụ na ụba anyị na nke ụlọ akwụkwọ agụmakwụkwọ dị elu anyị. Agụrụ m akụkọ akụkọ banyere otu ezinụlọ si na Virginia Beach pụọ n'ihi mkpọtụ ụgbọ elu ndị agha na-adịghị agwụ agwụ. Ha zụtara otu ugbo n'ime ime obodo naanị ka ha mata na ndị agha ga-emepe ọdụ ụgbọ elu ọhụrụ ozugbo n'akụkụ ya. Ọ bụrụ n'ezie na ịchọrọ ịpụ na ndị agha na United States, ebee ka ị ga-aga? Naanị gbalịa ịgafe otu ụbọchị na-enweghị kọntaktị na ndị agha. Enweghị ike ime ya. Na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe niile na-abụghị ndị agha na ị nwere ike ịbịakwute na-etinye aka na ya na ndị agha.

Dị ka Nick Turse si dee, ọ gwụla ma ị zụrụ mpaghara na nke na-abụghị ụlọ ọrụ, ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ihe na-agaghị ekwe omume ịzụta ma ọ bụ jiri ụdị ọ bụla na United States nke onye ọrụ nkwekọrịta Pentagon na-emepụtaghị. N'ezie, m na-ede ihe a na kọmputa Apple, na Apple bụ onye ọrụ nkwekọrịta Pentagon bụ isi. Ma mgbe ahụ, IBM dịkwa. Ya mere, ọtụtụ n'ime ụlọ ọrụ nne na nna nke ọtụtụ n'ime nri junk na ụlọ ahịa ihe oriri na kọfị m nwere ike ịhụ. Starbucks bụ nnukwu ndị na-ebubata ndị agha, nwere ụlọ ahịa ọbụlagodi na Guantanamo. Starbucks na-agbachitere ọnụnọ ya na Torture Island site n'ikwu na ịnọghị ebe ahụ ga-abụ ịnwe ọnọdụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị, ebe ọ bụ na enwere omume ndị America. N'ezie. Ọ bụghị naanị na a na-ahụ ụlọ ọrụ ndị na-emepụta ngwa agha ọdịnala n'akụkụ ndị na-ere ụgbọ ala na nkwonkwo burger na ọtụtụ ụlọ ahịa ndị dịpụrụ adịpụ nke America, mana ndị na-ere ụgbọ ala na nkwonkwo burger bụ nke ụlọ ọrụ Pentagon na-emefu, dị ka ụlọ ọrụ mgbasa ozi na-adịghị akọ. gị maka nke a.

Ndị agha na-enweta ego na nyocha na ihe nkiri Hollywood, na-eziga ndị Hummers nwere ụdị sexy ka ha wee mee ihe ngosi, na-etinye ego $150,000 bịanyere aka na ya, ma na-ahazi ka a sọpụrụ ya tupu na n'oge mmemme egwuregwu. Ụlọ ọrụ ndị na-eji ngwá agha, bụ ndị nanị ndị ahịa ha nwere ike ime na mba a bụ gọọmenti na-adịghị ege anyị ndị mmadụ ntị, na-akpọsa n'ebe nile dị ka biya ma ọ bụ ụlọ ọrụ mkpuchi ụgbọ ala. Site na ntinye nke a n'akụkụ ọ bụla nke obodo anyị, a na-eme ka agha yie ihe nkịtị, nke nwere ezi uche, nchebe na nke na-adịgide adịgide. Anyị na-eche na agha na-echebe anyị, na ọ nwere ike ịga n'ihu ruo mgbe ebighị ebi n'emeghị ka mbara ala bụrụ ebe obibi na-adịghị mma, nakwa na ọ bụ onye na-emesapụ aka nke ọrụ na uru akụ na ụba. Anyị na-eche na agha na alaeze ukwu dị mkpa iji chekwaa ụdị ndụ anyị dị oke egwu, ma ọ bụ ọbụna ndụ anyị siri ike. Nke ahụ abụghị eziokwu: agha na-efu anyị n'ụzọ ọ bụla, na nloghachi ọ naghị enye uru ọ bụla. Ọ pụghị ịga n'ihu ruo mgbe ebighị ebi ma e wezụga ọdachi nuklia, ndakpọ gburugburu ebe obibi, ma ọ bụ mkpali akụ̀ na ụba.

Nkeji: NUCLEAR CATASTROPHE

Tad Daley na-ekwu okwu na Apocalypse Ọ dịghị mgbe ọ bụla: Ịchụ ụzọ maka World Weapon-Free World na anyị nwere ike ịhọrọ iji belata ma wepụ ngwá agha nuklia ma ọ bụ ikpochapụ ndụ niile dị n'ụwa. Enweghị ụzọ nke atọ. Nke a bụ ihe mere.

Ọ bụrụhaala na ngwá agha nuklia adị, ha ga-abawanye ụba. Ma ọ bụrụhaala na ha na-amụba ọnụ ọgụgụ nke mmụba ga-abawanye. Nke a bụ n'ihi na ọ bụrụhaala na ụfọdụ mba nwere ngwá agha nuklia, ndị ọzọ ga-achọ ha. Ọnụ ọgụgụ nke mba nuklia arịwo elu site na isii ruo itoolu site na njedebe nke Agha Nzuzo. O yiri ka ọnụ ọgụgụ ahụ ga-arịgo, n'ihi na ugbu a, ọ dịkarịa ala ebe itoolu ebe mba na-abụghị nke nuklia nwere ike ịga maka inweta nkà na ụzụ na ihe onwunwe, ọtụtụ nchịkwa nwere ndị agbata obi nuklia ugbu a. Ndị ọzọ ndị ọzọ ga-ahọrọ ịzụlite ike nuklia, n'agbanyeghị ọtụtụ nzaghachi ya, n'ihi na ọ ga-eme ka ha dịkwuo nso n'ịzụlite ngwá agha nuklia ma ha kpebie ime otú ahụ.

Ọ bụrụhaala na ngwa agha nuklia dị, ọdachi nuklia nwere ike ị mee n'oge na-adịghị anya, ka ngwa ọgụ ndị ahụ bawanye ụba, ọdachi ga-abịa n'oge na-adịghị anya. Enweela ọtụtụ ma ọ bụrụ na ọ bụghị ọtụtụ narị ihe ndị na-efu efu, ikpe nke ihe ọghọm, ọgba aghara, nghọtahie, na / ma ọ bụ machismo na-enweghị uche fọrọ nke nta ka ha bibie ụwa. N’afọ 1980, Zbigniew Brzezinski nọ n’ụzọ ịkpọte Onye isi ala Jimmy Carter ka ọ gwa ya na Soviet Union agbapụla ogbunigwe 220 mgbe ọ matara na mmadụ etinyela egwuregwu ọgụ n’ime kọmputa. Na 1983 onye Soviet Lieutenant Colonel lere kọmputa ya anya na-agwa ya na United States agbapụla ụta. Ọ lara azụ ịzaghachi ogologo oge iji chọpụta na ọ bụ mmejọ. Na 1995, Onye isi ala Russia Boris Yeltsin ji nkeji asatọ kwenye na United States ebidola mbuso agha nuklia. Nkeji atọ tupu ọ laghachi azụ na mbibi ụwa, ọ matara na mwepụta ahụ bụ nke Satellite ihu igwe. Ihe ọghọm na-adịkarị karịa omume mmegide. Afọ iri ise na isii tupu ndị na-eyi ọha egwu agbaga ebe ụgbọelu na-ada na World Trade Center, ndị agha US gbagara na mberede ụgbọelu nke ha n'ime Statelọ Ọchịchị Alaeze. Na 2007, mgbọ ogbunigwe nuklia isii nke US ji ihe ọghọm ma ọ bụ kpachara anya kwupụta na ha efughị, tinye n'ụgbọelu n'ọnọdụ igba egbe, ma gafee mba ahụ. Ka ụwa na-ahụ ihe dịkarịrị nso, o yikarịrị ka anyị ga-ahụ ngwa ngwa nuklia nke mba ndị ọzọ ga-aza n'ụzọ dị mma. Ihe niile dị ndụ n’ụwa ga-apụ n’anya.

Nke a abụghị ihe gbasara "Ọ bụrụ na a na-edepụta égbè, ọ bụ naanị ndị omekome ga-enwe égbè." Mba ndị ọzọ nwere nukụ, na ọtụtụ nukes ha nwere, ọ ga-abụ na onye na-eyi ọha egwu ga-achọta onye na-azụ ahịa. Eziokwu ahụ bụ na mba dị iche iche nwere nukes nke iji megwara, ọ dịghị egbochi ọ bụla ndị na-eyi ọha egwu chọrọ ịchọta ma jiri ha mee ihe. N'ezie, ọ bụ naanị mmadụ dị njikere igbu onwe ya ma weta ụwa ndị ọzọ n'otu oge ahụ nwere ike iji ngwá agha nuklia eme ihe ọ bụla.

Usoro iwu nke United States nke nwere ike ibido agha mbụ bụ iwu nke igbu onwe ya, iwu nke na-agba ndị mba ọzọ ume inweta nchebe nukia; ọ bụkwa mmebi nke Nkwekọrịta Nuklia nke Nuklia, dị ka ọ bụ na anyị anaghị arụ ọrụ maka ịba ụba (ọ bụghị nanị na mpụga) mwepụ na mkpochapu (ọ bụghị nanị mbelata) nke ngwá agha nuklia.

Enweghị ọrụ ọ bụla a ga - eji mee ka ị kwụsị ngwá agha nuklia, n'ihi na ha anaghị etinye aka na nchekwa anyị. Ha anaghị egbochi ndị na-eme ihe nkiri na-eyi ọha egwu site n'ụzọ ọ bụla. Ha anaghị etinyekwa iota na ikike nke agha anyị igbochi mba dị iche iche ibuso anyị agha, nyere ikike United States ike ibibi ihe ọ bụla n'ebe ọ bụla na ngwá agha nuklia na-abụghị ngwá agha. Nukes anaghịkwa emeri agha, dị ka a pụrụ ịhụ site na eziokwu ahụ bụ na United States, Soviet Union, United Kingdom, France, na China nile aghalarị agha megide ike ndị na-abụghị nuklia ka ha nwere nukes. Ma ọ bụ, n'ihe banyere agha nuklia zuru ụwa ọnụ, ikike ọ bụla nke ngwá agha nwere ike ịchebe United States n'ụzọ ọ bụla site na apocalypse.

Otú ọ dị, ọnụ ọgụgụ pụrụ ịdị nnọọ iche maka mba ndị ka nta. North Korea enwetawo ngwá agha nuklia wee si otú ahụ belata bellicosity na ntụziaka ya site na United States. N'aka nke ọzọ, Iran enwetaghị nukes, ọ nọkwa n'ọnọdụ egwu. Nukes pụtara nchedo mba dị ala. Mana mkpebi doro anya ịghọ agha nuklia na-eme ka ọ bụrụ na agha, ma ọ bụ agha obodo, ma ọ bụ ọgba aghara agha, ma ọ bụ mmebi iwu, ma ọ bụ iwe iwe n'ebe ụwa na-eme ka anyị kwụsị.

Nchọpụta ngwá agha enwewo ihe ịga nke ọma, gụnyere na Iraq tupu mbido 2003. Nsogbu ahụ, n'ọnọdụ ahụ, bụ na a leghaara inspections ahụ. Ọbụna na CIA n'iji inspections dị ka ohere iji nledo na iji gbalịa ịmalite ịgha agha, ya na ọchịchị ndị ọchịchị Iraqi kwenyesiri ike na nkwado ga-enweta ihe ọ bụla megide mba kpebiri ịkwatu ya, nnyocha ndị ahụ ka na-arụ ọrụ. Nnyocha mba ụwa niile nke mba niile, gụnyere nke anyị, nwekwara ike ịrụ ọrụ. N'ezie, United States na-eji okpukpu abụọ. Ọ dị mma ịlele mba niile, ọ bụghị anyị. Ma anyị na-ejikwa ndụ. Daley wepụtara nhọrọ anyị nwere:

"Ee, nyocha mba ụwa ebe a ga-amalite ịchị achị anyị. Ma mbibi nke bọmbụ bọmbụ n'ebe a ga-abanyekwa n'ọchịchị anyị. Naanị ajụjụ bụ, nke n'ime abụọ intrusions anyị na-ahụ na-erughị iwe. "

Azịza ya abụghị nke doro anya, ma ọ kwesịrị ịbụ.

Ọ bụrụ na anyị chọrọ ka anyị ghara ịdaba na ntiwapụ nuklia, anyị ga-ekpochapụ osisi ike nuklia tinyere ngwá agha nuklia na ụgbọ mmiri. Kemgbe President Eisenhower kwurula banyere "amị maka udo" anyị anụla banyere uru ndị radiation radiation nwere. Ọ dịghị onye n'ime ha na-asọ mpi na ọghọm. Ugbo ike osisi nuklia puru ime ka onye ozo na-eme ihe na-adighi mfe. Ike nuklia, n'adịghị ka anyanwụ ma ọ bụ windo ma ọ bụ isi iyi ọ bụla, chọrọ ka a kpọpụ ya, na-emepụta ndị na-eyi ọha egwu na nsị na-egbu egbu nke na-adịru mgbe ebighi ebi, enweghị ike ịchọta mkpuchi onwe ma ọ bụ ndị nwere onwe ha dị njikere itinye ya n'ihe ize ndụ, ụlọ akụ ọha na eze. Iran, Israel, na United States nwere ụlọ ọrụ nuklia bombu na Iraq. Kedu usoro iwu maara nke oma ga - eme ka ihe ndi ozo nwee otutu nsogbu ndi ozo bu ndi agha mberede? Anyị achọghị ike nuklia.

Anyị nwere ike ọ gaghị enwe ike ibi ndụ na mbara ụwa na ike nuklia nwere ebe ọ bụla. Nsogbu a na ikwe ka mba dị iche iche nweta ike nuklia ma ọ bụghị ngwá agha nuklia bụ na onye mbụ na-eme ka mba dị nso na nke ikpeazụ. Mba nke nwere nchegbu nwere ike ikwere na ngwá agha nuklia bụ naanị nchedo ya, ọ pụkwara inweta ike nuklia ka ọ bụrụ nzọụkwụ nso nso bọmbụ ahụ. Ma onye na-emegbu onwe ya n'ụwa niile ga-ahụ usoro mmemme nuklia dịka ihe ize ndụ, ọ bụrụgodị na ọ bụ iwu, ma ghọọ ihe egwu. Nke a bụ usoro nke na-eme ka ụba nuklia dịkwuo mkpa. Anyị makwa ebe nke na-eduga.

Otu nnukwu ngwá agha nuklia adịghị echebe megide iyi ọha egwu, ma otu onye na-egbu mmadụ igbu onwe ya na bọmbụ nuklia pụrụ ịmalite Amagedọn. Na May 2010, otu nwoke gbalịrị ịtọ bọmbụ na Times Square, New York City. Ọ bụghị bọmbụ nuklia, mana ọ ga-eche na ọ ga-abụrịrị na nna nwoke ahụ na-elekọta ọrụ ngwá agha nuklia na Pakistan. Na November 2001, Osama biini Laden kwuru

"Ọ bụrụ na United States na-ebuso anyị agha na ngwá agha nuklia ma ọ bụ ngwá agha, anyị na-ekwupụta na anyị ga-emegwara site n'iji ụdị ngwá agha ahụ. Na Japan na obodo ndị ọzọ United States gburu ọtụtụ narị puku mmadụ, US anaghị ewere ọrụ ha dị ka mpụ. "

Ọ bụrụ na ndị otu na-abụghị steeti amalite isonye na ndepụta nke ụlọ ọrụ na-echekwa nukes, ọbụlagodi na onye ọ bụla belụsọ United States sweụrụ iyi na ọ gaghị ebu ụzọ bido, ohere nke ihe ọghọm na-abawanye nke ukwuu. Na iku iku ume ma obu ihe mberede nwere ike ibido ngbasa. Na October 17, 2007, mgbe Onye isi ala Vladimir Putin nke Russia jụrụ nkwupụta US na Iran na-emepụta ngwa agha nuklia, Onye isi ala George W. Bush welitere atụmanya nke "Agha Worldwa nke Atọ." Oge obula enwere oke ifufe ma obu mmanu mmanu, enwere otutu nke agwara m gi. Mgbe a ga-enwe mgbukpọ nuklia, ọ nweghị onye ga-ahapụ kwuo "Agwara m gị ntị," ma ọ bụ ịnụ ya.

Nkebi: Gburugburu Ebe Obibi

Gburugburu ebe anyị maara na ọ gaghị adị ndụ agha nuklia. O nwekwara ike ọ gaghị adị ndụ "agha", nke a ghọtara ụdị agha ndị anyị na-akwụ ugbu a. Nnukwu agha kpatara site na agha na site na nnyocha, ule, na mmepụta mere na nkwadebe maka agha. Dịka ọ dịkarịa ala ebe ọ bụ na ndị Rom kụrụ nnu na ala Carthaginian n'oge Agha atọ nke atọ, agha ebutewo ụwa, ma n'ebumnuche na - mgbe mgbe - dị ka ihe na-adịghị mma.

General Philip Sheridan, ebe o bibisịrị ala oru ugbo na Virginia n'oge agha obodo, wee mebie ehi ndi American bison ka ha si egbochi ndi America bi na ndi mmadu. Agha Ụwa M hụrụ na e bibiri ala Europe na ọdụm na gas na-egbu egbu. N'oge Agha Ụwa nke Abụọ, ndị Norweg malitere ịdakwasị na ndagwurugwu ha, ebe ndị Dutch jupụtara na otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ala ubi ha, ndị Germany bibiri oke ọhịa Czech, ndị Britan gbara ọkụ ọhịa na Germany na France.

Agha ndị dị n'afọ ndị na-adịbeghị anya emewo ka ọtụtụ ebe ghara ibi ebi ma mee ka ọtụtụ iri nde ndị gbara ọsọ ndụ. Agha “na-ebuso ọrịa na-efe efe agha dị ka ihe na-akpata ọrịa na ọnwụ,” ka Jennifer Leaning nke vardlọ Akwụkwọ Ahụ Ike Harvard na-ekwu. Leaning kewara mmetụta gburugburu ebe obibi nke agha na mpaghara anọ: "imepụta na nnwale nke ngwa agha nuklia, ụgbọ elu nke ụgbọ mmiri na nke ụgbọ mmiri nke mbara ala, ịgbasasị na nkwụsi ike nke ogbunigwe na ili ozu, na iji ma ọ bụ nchekwa nke ndị agha agha, nsị, na mkpofu.

Ngwá agha nuklia nke United States na Soviet Union tinyere ma ọ dịkarịa ala nyocha nke ikuku 423 n'etiti 1945 na 1957 na 1,400 nyocha ala n'okpuru 1957 na 1989. Amabeghị mmebi sitere na radieshon ahụ nke ọma, mana ọ ka na-agbasa, dị ka nke anyị ihe omuma banyere oge gara aga. Nchọpụta ohuru emere na 2009 tụrụ aro na ule nuklia nke China n’agbata 1964 na 1996 gburu mmadụ karịa ngwa ngwa nuklia nke mba ọ bụla. Jun Takada, onye physics nke Japan, gbakọrọ na ihe ruru nde mmadụ 1.48 ka ọ ga-adaba na 190,000 n'ime ha nwere ike ịnwụ site na ọrịa ndị metụtara radieshon site na nyocha ndị China ahụ. Na United States, nnwale na 1950s mere ka ọtụtụ puku ndị nwụrụ site na kansa na Nevada, Utah, na Arizona, bụ ebe kachasị dị ala site na nnwale ahụ.

Na 1955, ihe nkiri nkiri John Wayne, onye zere itinye aka na Agha Worldwa nke Abụọ site na ịhọrọ ịme ihe nkiri na-eto agha, kpebiri na ya ga-egwu Genghis Khan. Onye mmeri ahụ gbara ihe nkiri na Utah, wee merie onye mmeri ahụ. N'ime mmadụ 220 rụrụ ọrụ na fim ahụ, ka ọ na-erule mbido 1980, 91 n'ime ha butere ọrịa kansa wee nwụọ na 46, gụnyere John Wayne, Susan Hayward, Agnes Moorehead, na onye ntụzi bụ Dick Powell. Ndekọ ọnụ ọgụgụ na-egosi na 30 nke 220 nwere ike ịnweta ọrịa kansa, ọ bụghị 91. Na 1953 ndị agha anwalela bọmbụ atọm 11 dị nso na Nevada, na site na 1980s ọkara ndị bi na St. George, Utah, ebe a gbara fim ahụ, nwere kansa. Nwere ike ịgba ọsọ site na agha, mana ị nweghị ike zoo.

Ndi agha mara na mmebi agha nuklia ga emetuta ihe ndi ahu, ma nyochaa ihe di na ya, na itinye aka na nyocha madu. N'ọtụtụ nchọpụta ndị ọzọ n'oge na n'ime iri afọ ndị na-eso Agha Ụwa nke Abụọ, na mmebi Nuremberg Code nke 1947, ndị agha na CIA edoziwo ndị soja, ndị mkpọrọ, ndị ogbenye, ndị nwere nkwarụ n'uche, na ndị ọzọ nọ na nchọpụta ụmụ mmadụ na-amaghị maka ebumnuche nke ule nuklia, chemical, na ihe ndi ozo, tinyere ọgwụ ndi ozo dika LSD, nke United States wee tinye n'ime ikuku na nri nke obodo dum nke French na 1951, na ihe ojoo na egwu.

Otu akụkọ a kwadebere na 1994 maka Kọmitii Na-ahụ Maka Ụlọ Ọrụ na United States na-amalite:

"N'ime afọ 50 ikpeazụ, ọtụtụ narị puku ndị agha na-etinye aka na nchọpụta ụmụ mmadụ na ihe ngosi ndị ọzọ dị iche iche nke Ngalaba Na-ahụ Maka Nchedo (DOD) na-eme, mgbe mgbe na-enweghị ihe ọmụma ma ọ bụ nkwenye nke ọrụmamber. N'ọnọdụ ụfọdụ, ndị agha ndị kwenyere ije ozi dị ka ụmụ mmadụ na-ahụ onwe ha na-ekere òkè na nyocha ndị dị iche na nke ndị a kọwara n'oge ha wepụtara onwe ha. Dịka ọmụmaatụ, ọtụtụ puku ndị agha nke Agha Ụwa nke Abụọ bụ ndị mbụ wepụtara onwe ha 'ịnwale uwe okpomọkụ' iji gbanwere oge ezumike oge ọzọ, chọtara onwe ha n'ime ụlọ gas na-enyocha mmetụta nke mọstad na lewisite. Tụkwasị na nke a, ndị agha na-enye ụfọdụ ndị agha iwu mgbe ụfọdụ ka ha 'na-enye onwe ha' itinye aka na nyocha ma ọ bụ na-esi na ya pụta. Dịka ọmụmaatụ, ọtụtụ ndị agha Gulf War na-agba ajụjụ ọnụ site na ndị ọrụ Kọmitii kọrọ na e nyere ha iwu ka ha jiri ọgwụ mgbochi na-arụ ọrụ n'oge Ngalaba Desert Shield ma ọ bụ ihu ụlọ mkpọrọ. "

Akụkọ zuru ezu nwere ọtụtụ mkpesa banyere nzuzo nke ndị agha ma kwuo na ihe ndị ọ chọpụtara nwere ike ịbụ naanị na-ekpuchi ihe ndị e zoro ezo.

Na 1993, onye odeakwụkwọ nke US Energy nyere akwụkwọ akụkọ banyere nyocha nke US nke plutonium na ndị na-amaghị ndị United States na-amaghị na nso nso Agha Ụwa nke Abụọ. Newsweek kwupụtara obi ike, na December 27, 1993:

"Ndị ọkà mmụta sayensị ndị na-eduzi ule ndị a ogologo oge gara aga nwere ezi ihe kpatara ya: mgba na Soviet Union, egwu nke agha nuklia nke na-abịanụ, mkpa dị ngwa iji kpughere ihe nzuzo nile nke atọ, maka nzube ma agha na ahụike."

Oh, mma nke ahụ dị mma mgbe ahụ.

Ụlọ ọrụ nuklia nuklia na Washington, Tennessee, Colorado, Georgia, na ebe ndị ọzọ emebiwo gburugburu ebe obibi na ndị ọrụ ha, na-enye 3,000 ụgwọ na 2000. Mgbe akwụkwọ m na 2009-2010 mere njem gaa karia obodo 50 gburugburu obodo ahụ, o juru m anya na ọtụtụ n'ime ndị na-eme udo n'otu obodo na-elekwasị anya na ịkwụsị mmebi nke ụlọ ọrụ na-ere ngwá agha na-eme gburugburu ebe obibi na ndị ọrụ ha. nkwado site na gọọmentị obodo, ọbụna karịa ka ha lekwasịrị anya n'ịkwụsị agha na Iraq na Afghanistan.

Na Kansas City, ụmụ amaala na-arụsi ọrụ ike n'oge na-adịghị anya, ha na-achọ igbochi nlọghachi na mmeba nke nnukwu ụlọ ọrụ mmepụta ihe. O yiri ka President Harry Truman, bụ onye mere ka aha ya kwụsị imebi ngwá agha, kụrụ ụlọ ọrụ mmepụta ụlọ nke merụrụ ala na mmiri maka afọ 60 ka ọ na-arụpụta akụkụ maka ihe egwu ọnwụ nke Truman jiri mee ihe. Ụlọ ọrụ na-akwụ ụgwọ nke ụtụ isi, ma ọ bụrụ na ụtụ ụtụ isi ga-anọgide na-emepụta, ma n'ọtụtụ buru ibu, 85 pasent nke ihe ndị mejupụtara ngwá agha nuklia.

M sonyeere ọtụtụ ndị na-arụ ọrụ n'ógbè ahụ n'ilekọta mkpesa na mpụga ụlọ ọrụ mmepụta ihe, dị ka mkpesa m siworo na saịtị dị na Nebraska na Tennessee, na nkwado nke ndị na-anya ụgbọala bụ ihe dị ịtụnanya: ọtụtụ ihe ndị dị mma karia ihe ọjọọ. Otu nwoke kwụsịrị ụgbọ ala ya n'ìhè ahụ gwara anyị na nne nne ya anwụọla kansa mgbe ọ nwụsịrị bọmbụ n'ebe ahụ na 1960s. Maurice Copeland, bụ onye so ná mkpesa anyị, gwara m na ọ ga-arụ ọrụ na osisi ahụ maka afọ 32. Mgbe ụgbọ ala na-esi n'ọnụ ụzọ ámá nke nwere nwoke na nwatakịrị nwanyị na-amụmụ ọnụ ọchị si na ọnụ ụzọ ámá pụta, Copeland kwuru na ihe ndị na-egbu egbu dị n'ahụ uwe nwoke ahụ nakwa na ọ ga-abụ na o jidere nwata nwanyị ahụ ma eleghị anya gbuo ya. Enweghị m ike ịchọpụta ihe, ma ọ bụrụ na ihe ọ bụla dị na uwe mmadụ, ma Copeland kwuru na ihe ndị dị otú a abụwo akụkụ nke Kansas City osisi ruo ọtụtụ iri afọ, ya na ndị gọọmentị, ma ọ bụ onye nwe ụlọ (Honeywell), ma ọ bụ ndị ọrụ ọrụ (Òtù Na-ahụ Maka Ndị Ọrụ Ngwá Ọrụ International) nyere ndị ọrụ ma ọ bụ ọha na eze aka n'ụzọ ziri ezi.

Na President Bush na President Obama na-agbanwe ya na 2010, ndị iro nke mgbasawanye mmepe ahụ na-atụ anya mgbanwe, mana nchịkwa Obama nyere ọrụ ahụ nkwado zuru oke. Gọọmenti obodo ahụ kwalitere mgbalị dị ka isi iyi nke ọrụ na ụtụ isi. Dị ka anyị ga-ahụ n'isiakwụkwọ na-esonụ nke isi nke a, ọ bụghị.

Ngwá agha bụ nke kacha nta na ya. Mgbapu ndị na-abụghị nuklia na Agha IIwa nke Abụọ bibiri obodo, ugbo, na usoro ịgba mmiri, na-emepụta nde mmadụ gbara ọsọ ndụ 50 na ndị gbara ọsọ ndụ. Mwakpo US nke Vietnam, Laos, na Cambodia rụpụtara nde mmadụ gbara ọsọ ndụ 17, yana na njedebe nke 2008 e nwere ndị gbara ọsọ ndụ nde 13.5 na ndị gbara ọsọ ndụ gburugburu ụwa. Ogologo agha obodo na Sudan dugara ụnwụ nri n’ebe ahụ na 1988. Agha ime mmụọ obi ọjọọ nke Rwanda mere ka ndị mmadụ banye n’ógbè nke ụdị anụmanụ ndị nọ n’ihe ize ndụ, gụnyere gorillas. Mwepu nke ndị mmadụ gburugburu ụwa na mpaghara ndị na-adịchaghị ebi ebi emebila usoro okike.

Agha na-ahapụ otutu n'azụ. N'etiti 1944 na 1970 ndị agha United States nyefere nnukwu ngwá agha ndị agha na Atlantic na Pacific. Na bọmbụ 1943 ndị bombu Germany ejiri ụgbọ mmiri United States na Bari, Ịtali, nke na-ebufu nde kilo mọstad. Ọtụtụ ndị ọrụ ụgbọ mmiri na United States nwụrụ site na nsi ahụ, nke United States kwupụtara n'ụzọ aghụghọ na ọ bụ "igbochi," n'agbanyeghị na ọ na-edebe ya. A na-atụ anya na ụgbọ mmiri ahụ na-eri gas n'ime oké osimiri ruo ọtụtụ narị afọ. Ka ọ dị ugbu a, United States na Japan hapụrụ ụgbọ mmiri 1,000 n'elu ala nke Pacific, tinyere mmanụ tank. Na 2001, otu ụgbọ mmiri dị otú ahụ, a chọpụtara na USS Mississinewa na-eri mmanụ. Na 2003, ndị agha wepụrụ mmanụ ọ ga-esi na nchara.

Ikekwe ngwá agha kacha egbu egbu ndị agha na-akpata bụ mpụ ala na ụyọkọ bọmbụ. A na-atụ anya iri puku kwuru nde mmadụ ka ha na-edina ala n'elu ụwa, n'enweghị ncheta ọ bụla ọkwa na ekwupụta udo. Ihe ka ọtụtụ n'ime ha bụ ndị nkịtị, ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ha bụ ụmụaka. Otu akụkọ na State Department State Department nke NYNUMX kpọrọ nsị ala "ihe nrịba kachasị egbu egbu na nke zuru ụwa ọnụ na-eche ihe a kpọrọ mmadụ ihu." Ngwupụta ala na-emebi gburugburu ebe obibi n'ụzọ anọ, ka Jennifer lekwasịrị anya:

"Egwu nke ndị na-egwupụta osisi na-agọnahụ ịbanye n'ọtụtụ akụ na ala na ala arable; a na-amanye ndị mmadụ ịkwaga n'ụzọ dị mma na mpaghara ndị dị ala na nke na-adịghị emebi emebi iji zere minefields; nnweghari a na-agba ọsọ ngwa ngwa nke ihe dị iche iche dị ndụ; na ala-m ntiwapụ na-emebi ala dị mkpa na mmiri. "

Ọnụ ọgụgụ nke elu ala a na-emetụta abụghị obere. Ọtụtụ nde hectare na Europe, North Africa, na Asia ka amachibidoro iwu. Otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ala dị na Libya na-ekpuchi ala ala na egwu agha nke Agha Ụwa nke Abụọ. Ọtụtụ mba dị iche iche nke ụwa ekwenyewo ịgbochi nsị ala na ụyọkọ bọmbụ. United States anaghị.

Site na 1965 rue 1971, United States mepụtara ụzọ ọhụrụ nke ibibi osisi na anụmanụ (gụnyere mmadụ); o fesara ahịhịa ogwu, na-ekpo ala ala, ma na-agba anụ ụlọ. Otu n'ime ahịhịa ọgwụ kacha njọ, Agent Orange, ka na-eyi ahụike nke ndị Vietnam egwu ma kpatara ụfọdụ nde ntụpọ ọmụmụ. N'ime oge Ọwara Ọwara, Iraq wepụtara galọn mmanụ dị nde 14 n'ime Ọwara Osimiri Peasia ma tinye olulu mmanụ 10 ọkụ, na-ebute oke mbibi nke anụ ọhịa na mmiri nsị na mmanụ wụfuru. Na agha ya na Yugoslavia na Iraq, United States ahapụla uranium dara ada. Otu nnyocha nke Ngalaba Veterans Affairs nke US na 732 nke ndị agha Gulf War na Mississippi chọpụtara na pasent 1994 nke ụmụ ha tụụrụ ime ebe agha ahụ nwere ọrịa siri ike ma ọ bụ nkwarụ ọmụmụ. Agha ndị a lụrụ na Angola kpochapụrụ pasent 67 nke anụ ọhịa n’agbata afọ 90 na 1975. Otu agha obodo na Sri Lanka dara osisi nde ise.

Ọrụ Soviet na US nke Afghanistan ebibi ma ọ bụ mebie ọtụtụ puku obodo na ebe mmiri. Ndi Taliban ejirila osisi zoro ahia na Pakistan, nke mere ka ohia oke ohia. Mwakpo US na ndị gbara ọsọ ndụ nwere mkpa nkụ na-agbakwunye na mmebi ahụ. Oké ọhịa dị iche iche nke Afghanistan fọrọ nke nta ka ọ laa. Ọtụtụ n'ime nnụnụ ndị na-agagharị agagharị na-agabiga Afghanistan agaghịkwa eme otú ahụ. Ikuku na mmiri ya na-egbu egbu na ihe mgbawa na akwara.

A ga-agbakwụnye ihe atụ ndị a banyere ụdị mmebi iwu gburugburu ebe obibi agha ga-agbakwunyere isi ihe abụọ dị mkpa banyere otú agha si alụ ọgụ na ihe mere. Dị ka anyị hụrụ na isi nke isii, a na-alụkarị agha maka ihe onwunwe, karịsịa mmanụ. Enwere ike igbanye mmanu ma ọ bụ gbaa ọkụ, dịka na Gulf War, ma, ọ bụ iji mee ihe na-emetọ ikuku ụwa, na-etinye anyị niile n'ihe ize ndụ. Ndị agha mmanụ na agha na-ejikọta mmanụ na ebube na heroism nke agha, nke mere na ike na-eme ka ndị nwere ike ghara ime ihe ize ndụ nke ọdachi zuru ụwa ọnụ dị ka ụzọ egwu na ụzọ enweghị ike isi mee ka ígwè ọrụ anyị.

Otú ọ dị, ịkọ agha na mmanụ karịrị nke ahụ. Agha n'onwe ha, ma ọ bụ agha maka mmanụ, ma ọ bụ na ọ bụghị agha, na-eri nnukwu ọnụ ya. Ngwongwo nke kachasi elu nke uwa, n'eziokwu, bu agha US. Ọ bụghị naanị na anyị na-alụ ọgụ na mpaghara ụwa nke na-aba ọgaranya mmanụ; anyị na-agbakwa mmanụ ndị na-ebuso agha ndị ahụ agha karịa ka anyị na-eme na ọrụ ọ bụla ọzọ. Onye edemede na onye na-ese ihe nkiri bụ Ted Rall dere, sị:

"Ngalaba United States [War] bụ ihe kachasị njọ n'ụwa, belching, dumping, na-agbapụta ọtụtụ pesticides, ndị na-eme ihe ike, ihe nkwụsị, mmanụ ala, ụzọ, mercury, na uranium mebiri karịa otu nnukwu ụlọ ọrụ ndị America. Dị ka Steve Kretzmann, bụ onye isi nke Oil Change International, si kwuo, 60 percent nke ụwa carbon dioxide emissions n'etiti 2003 na 2007 sitere na Iraq ndị bi na US, n'ihi nnukwu mmanụ na gas chọrọ iji na-elekọta ọtụtụ narị puku ndị agha America na ndị ọrụ ụlọ ọrụ onwe ha, ọ bụghị ịkọwapụta ihe nkwụsị nke ndị ụgbọelu na-ebu agha, ụgbọelu na-egbu egbu, na ngwá agha ndị ọzọ na ọkụ ndị Iraqis. "

Anyị na-emetọ ikuku n'ime usoro nsi nke ụwa site na ngwa ọgụ dị iche iche. Ndị agha US na-ere ihe dịka mmanụ 340,000 mmanụ kwa ụbọchị. Ọ bụrụ na Pentagon bụ mba, ọ ga-agbago 38th na oriri mmanụ. Ọ bụrụ na iwepụ Pentagon na mkpokọta mmanụ site n'aka United States, mgbe ahụ United States ka ga-ebu ụzọ bụrụ onye na-enweghị onye ọzọ nọ nso. Mana ị gaara egbochi ikuku ọkụ mmanụ karịa ọtụtụ mba na-eri, ọ ga-egbochi ụwa niile ihe ọjọọ ndị agha anyị na-ejikwa iji ya eme mmanụ. Ọ dịghị ụlọ ọrụ ọzọ na United States na-eri mmanụ dị ka ndị agha.

N'October 2010, Pentagon mara ọkwa atụmatụ iji gbanwee obere mgbanwe na ndu nke ume ọhụrụ. Nchegbu ndị agha ahụ yiri ka ọ bụghị ndụ na mbara ala ma ọ bụ ụgwọ ego, kama nke ahụ bụ na ndị mmadụ nọgidere na-afụgharị ndị tank mmanụ ụgbọ mmiri na Pakistan na Afghanistan tupu ha eruo ebe ha na-aga.

Kedu ka o si bụrụ na ndị na-eme gburugburu ebe obibi ebutebeghị agha agha agwụ? Hà kwenyere na agha ahụ dị, ka hà na-atụ egwu iso ha? Kwa afọ, US Environmental Protection Agency na-etinye $ 622 nde na-agbalị ịchọta otú anyị nwere ike isi nweta ume n'ejighị mmanụ, ebe ndị agha na-eji ọtụtụ narị ijeri mmanụ ọkụ na mmanụ agha lụọ ọgụ maka ịchịkwa mmanụ. Ihe nde dolla eji eme ka onye agha ọ bụla na-arụ ọrụ mba ọzọ ruo otu afọ nwere ike ịmepụta ọrụ 20 na-acha akwụkwọ ndụ ọkụ na $ 50,000 ọ bụla. Nke a ọ bụ nhọrọ siri ike?

Nkeji: MGBE Akụ na ụba

Na njedebe nke 1980s, Soviet Union chọpụtara na ọ bibie akụ na ụba ya site n'inwe ego buru ibu na ndị agha. N'oge nleta 1987 na United States na President Mikhail Gorbachev, Valentin Falin, bụ isi nke Novosti Press Agency Moscow, kwuru ihe gosipụtara nsogbu akụ na ụba a na-ekwupụtakwa oge nke 911 nke ọ ga-apụta ìhè na ngwá agha ahụ niile dị ọnụ ala nwere ike ịba n'ime obi nke alaeze ukwu na-agbanye na ụda dollar dolla kwa afọ. Ọ sịrị:

"Anyị agaghị achịkwa [United States] ọzọ, na-eme ụgbọelu iji ụgbọelu gị, ụgbọ agha iji jide ngwá agha gị. Anyị ga-eji usoro iwu sayensị dịnụ nye anyị. Nchịkwa nke ndụ nwere ike ịbụ ihe atụ atụ. Enwere ike ime ihe nke onye ọ bụla nwere ike ịchọta ihe nchebe ma ọ bụ ihe ndozi, na-ebute oke egwu. Ọ bụrụ na i mepee ihe na ohere, anyị nwere ike ịzụlite ihe n'ụwa. Ndị a abụghị nanị okwu. Amaara m ihe m na-ekwu. "

Ma ọ bụ oge na-adịghị anya maka akụ na ụba Soviet. Na ihe dị iche bụ na onye ọ bụla nọ na Washington, DC, ghọtara na ọbụna tinyekwuo ya, iwepụ ihe ọ bụla ọzọ mgbe Soviet Union nwụsịrị. Anyị na-amanye ha ịrụ ọtụtụ ngwá agha, nke ahụ bibiri ha. Nke a bụ nghọta zuru oke na gọọmentị nke na-aga n'ihu ịmepụta ọtụtụ ngwá agha, ma n'otu oge ahụ ọ na-ewepụ ihe ọ bụla akara nke ọbịbịa na-abịanụ.

Agha, na nkwadebe maka agha, bụ ego kachasị ukwuu na ego kachasị njọ. Ọ na-eri nri akụ na ụba anyị site n'ime. Mana ka akụ na ụba ndị agha na-adịghị agha, akụnụba fọdụrụnụ na-adabere n'ọrụ ọrụ agha na-ebuwanye ibu. Anyị na-eche na ndị agha bụ otu ebe na-enwu gbaa nakwa na anyị kwesịrị ilekwasị anya na idozi ihe ọ bụla ọzọ.

"Obodo Ndị Agha Na-enwe Obi Ụtọ," gụọ akwụkwọ akụkọ USA Today na August 17, 2010. "Na-akwụ ụgwọ na uru bara uru na-eto eto" Ọganihu nke Obodo. "Ọ bụ ezie na ọha na eze na-etinye ihe ọ bụla ọzọ karịa igbu ndị mmadụ na-emekarị ka a mara aha dị ka socialism, na nke a na nkọwa apụghị itinye n'ọrụ n'ihi na agha a mere ndị agha. Ya mere, nke a yiri ka ọ bụ ọlaọcha na-enweghị isi na-enweghị ntutu isi:

"Ọnụ ọgụgụ na-abawanye uru na ndị bara uru na ndị agha ahụ ebuliwo ọtụtụ obodo ndị agha n'obodo ndị kasị baa ọgaranya nke mba, USA chọpụtara taa.

"Obodo nke Marines 'Camp Lejeune - Jacksonville, NC - mere ka 32nd nweta ego kachasị elu nke onye ọ bụla nọ na 2009 n'etiti obodo ukwu ndị dị na 366 US, dịka Ụlọọrụ Economic Analysis (BEA) si kwuo. Na 2000, ọ họọrọ 287th.

"Obodo ndị dị na Jacksonville, nke bi na 173,064, nwere ọnụ ọgụgụ kachasị elu nke onye ọ bụla nke mba North Carolina dị na 2009. Na 2000, 13th nke 14 metro n'ógbè ahụ.

"Nnyocha nke USA taa na-achọpụta na 16 nke 20 metro ebe ọ na-ebuwanye ibu n'ichepụta ego nke ọ bụla site na mgbe 2000 nwere isi agha maọbụ otu dị nso. . . .

". . . Ịkwụ ụgwọ na uru na ndị agha adịwanye ngwa ngwa karịa ndị nọ n'akụkụ ọ bụla nke akụ na ụba. Ndị agha, ndị ọrụ ụgbọ mmiri na ndị Marines nwetara nkwụnye ụgwọ nke $ 122,263 maka onye ọ bụla na 2009, site na $ 58,545 na 2000. . . .

". . . Mgbe edozire maka onu ogugu, ugwo agha nyere 84 percent site na 2000 site na 2009. Ogologo a na-akwụ 37 pasent maka ndị ọrụ gọọmenti etiti na ndị ọchịchị na 9 pasent maka ndị ọrụ na-ahụ maka onwe ha, akwụkwọ BEA na-akọ. . . . "

Ọfọn, ya mere ụfọdụ n'ime anyị ga-ahọrọ na ego maka ụgwọ na uru dị mma na-arụpụta ọrụ na arụ ọrụ udo, ma ọ dịkarịa ala ọ na-aga ebe, nri? Ọ ka mma karịa ihe ọ bụla, nri?

N'ezie, ọ ka njọ karịa ihe ọ bụla. Ịghara iji ego ahụ na-emefu kama ịkwụsị ụtụ isi ga-eme ka ọrụ karịa karịa itinye ya na ndị agha. Ịkwado ya na ọrụ bara uru dịka ịgafe ma ọ bụ agụmakwụkwọ ga-enwe mmetụta siri ike karị ma mepụta ọtụtụ ọrụ. Ma ọbụna ihe ọ bụla, ọbụna ụtụ ụtụ isi, ga-eme obere ihe ọjọọ karịa mmefu agha.

Ee, nsogbu. Ọrụ ọ bụla agha, ọrụ ọ bụla na-arụ ọrụ ngwá agha ọ bụla, ọrụ ọ bụla a na-ewu agha, ọrụ ọ bụla a na-arụ ọrụ agha ma ọ bụ ịta ahụhụ bụ ụgha dị ka agha ọ bụla. O yiri ka ọ bụ ọrụ, ma ọ bụghị ọrụ. Ọ bụ enweghị ọrụ ndị ka mma. Ọ bụ ego ọha na eze n'iyi na ihe dị njọ maka ọrụ ọrụ karịa ihe ọ bụla ma dị njọ karịa nhọrọ ndị ọzọ dịnụ.

Robert Pollin na Heidi Garrett-Peltier, nke Ụlọ Ọrụ Na-ahụ Maka Ọchịchị Na-ahụ Maka Ọchịchị Na-achịkwa, anakọtala data ahụ. Ijeri dollar ọ bụla nke itinye ego gọọmentị etinye na ndị agha na-emepụta ọrụ 12,000. Ịkwụsị ya n'ọnọdụ ụtụ isi maka mkpuru onwe onye na-emepụta ihe dịka ọrụ 15,000. Ma tinye ya na nlekọta ahụike na-enye anyị ọrụ 18,000, na ụlọ na ihu igwe na ọrụ na-arụ ọrụ 18,000, n'ọrụ agụmakwụkwọ 25,000, yana ọrụ 27,700 na-agafe agafe. N'ụlọ akwụkwọ, ụgwọ ọrụ nke 25,000 na-akwụ ụgwọ dị elu karịa ọrụ nke 12,000 nke ndị agha. Na mpaghara ndị ọzọ, ụgwọ ọrụ na uru ndị e mepụtara dị ala karịa ndị agha (ọ dịkarịa ala ma ọ bụrụhaala na a na-atụle uru ego bara uru), mana mmetụta dị n 'akụnụba ka ukwuu n'ihi ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ọrụ. Nhọrọ nke ịcha ụtụ isi adịghị enwe mmetụta dị ukwuu karịa netwọk, ma ọ na-emepụta 3,000 karịa ọrụ kwa ijeri dollar.

Enwere nkwenye zuru oke na mmefu nke Agha Ụwa nke Abụọ kwụsịrị Oké Mwute. Nke ahụ yiri ka ọ dị anya site na nke doro anya, ndị na-echekwa akụ na ụba adịghị ekwenye na ya. Ihe m chere na anyị nwere ike ikwu na obi siri anyị ike bụ na agha ndị agha nke Agha Ụwa nke Abụọ dịka ọ dịkarịa ala gbochie nkwụghachi site na nnukwu ịda mbà n'obi, na nke abụọ, ọkwa ndị yiri nke a na-emefu na ọrụ ndị ọzọ ga-eme ka mma na mgbake ahụ.

Anyị ga-enwekwu ọrụ ma ha ga-akwụkwu ụgwọ, anyị ga-enwekwu ọgụgụ isi na udo ma ọ bụrụ na anyị etinye ego na agụmakwụkwọ karịa agha. Ma nke a ọ na-egosi na mmefu agha na-ebibi akụ na ụba anyị? Tụlee ihe mmụta a site na akụkọ ihe mere eme mgbe agha dasịrị. Ọ bụrụ na ị nwere ọrụ ahụ dị elu na-akwụ ụgwọ ọrụ kama ịrụ ọrụ agha na-akwụ ụgwọ ma ọ bụ enweghị ọrụ ọ bụla, ụmụaka gị nwere ike inweta ọzụzụ n'efu na ọrụ gị na ọrụ ndị ọrụ ibe gị. Ọ bụrụ na anyị atụfughị ​​ọkara nke nnyefe ego gọọmenti anyị na-etinye n'ime agha, anyị nwere ike inweta agụmakwụkwọ n'efu na ụlọ akwụkwọ ọta akara site na kọleji. Anyị nwere ike ịnweta ọtụtụ ihe eji eme mgbanwe ndụ, gụnyere ụgwọ ezumike nká, ezumike, ịhapụ ndị nne na nna, ahụike, na njem. Anyị nwere ike ịme ọrụ. Ị ga-emekwu ego, obere oge na-arụ ọrụ, na-akwụ ụgwọ dị ukwuu. Kedu ka m ga-esi jide n'aka na nke a ga-ekwe omume? Maka na amaara m ihe nzuzo nke mgbasa ozi America na-ejikarị n'aka anyị: e nwere mba ndị ọzọ na mbara ala a.

Akwụkwọ Steven Hill bụ nkwa Europe: Ntak nke European Way bụ Olileanya Kasị Mma na Afọ Na-adịghị Echeta nwere ozi anyị kwesịrị ịchọta ezigbo agbamume. European Union (EU) bụ ụwa kasị ukwuu na nke kacha asọmpi, ọtụtụ n'ime ndị bi na ya dịkwa ọgaranya, ahụike, na obi ụtọ karịa ọtụtụ ndị America. Ndị Europe na-arụ ọrụ obere oge, nwekwuo nkọwa banyere otú ndị ọrụ ha si akpa àgwà, nweta oge ezumike oge ogologo ma kwụọ ụgwọ ezumike maka ndị nne na nna, nwere ike ịdabere na ụgwọ ezumike nkwekọrịta, nwere n'efu ma ọ bụ dị oke ego zuru ezu ma gbochie nlekọta ahụ ike, nweta akwụkwọ n'efu ma ọ bụ ego dị oke ala site na ụlọ akwụkwọ ọta akara mahadum, na-enye ọkara ọkara nke mmebi iwu gburugburu ebe obibi nke ndị America, na-atachi obi na akụkụ ụfọdụ nke ime ihe ike dị na United States, tụọ ọnụ ọgụgụ nke ndị mkpọrọ agbakọrọ ebe a, na-erite uru site na nnọchiteanya onye kwuo uche, aka, na nnwere onwe obodo ndị na-adịghị ahụ anya na bụ ebe anyị na-achị ọchị na ụwa na-akpọ anyị asị maka "nnwere onwe" anyị. Anyị na-enye ndị mba ọzọ ndị agbata obi ka ha nwee ike ịchọta ọchịchị onye kwuo uche ha site n'ịnọpụ anya nke òtù EU, ka anyị na-achụpụ mba ndị ọzọ pụọ na gọọmenti ọma. na nnukwu ụgwọ nke ọbara na akụ.

N'ezie, nke a nile ga-abụ akụkọ ọma, ọ bụrụ na ọ bụghị maka oké egwu na egwu dị egwu nke ụtụ isi ka elu! Na-arụ ọrụ obere ma na-adịte ndụ ogologo oge na ọrịa na-adịghị ala, ebe dị ọcha, nkuzi ka mma, ihe ụtọ ndị ọzọ, ụgwọ ezumike, na gọọmenti nke na-eme ka ọha na eze meghachi omume - na ihe niile dị mma, ma eziokwu bụ ihe ọjọọ kachasị njọ. Ka ọ bụ ya?

Dị ka Hill na-ekwu, ndị Europe na-akwụ ụtụ isi ụtụ isi, ma ha na-akwụkarị ụtụ ala, obodo, akụnụba, na ụtụ isi ọha na eze. Ha na-akwụkwa ụtụ isi ndị ahụ na-arị elu karịa nnukwu ego. Ihe ndị Europa na-anọgide na-enweta ego ha na-anaghị akwụ ụgwọ na nlekọta ahụike ma ọ bụ kọleji ma ọ bụ ọzụzụ ọrụ ma ọ bụ ọtụtụ mmefu ndị ọzọ na-esiteghị na nhọrọ kama na anyị dị ka ebumnuche n'ememe ohere anyị nwere ịkwụ ụgwọ maka otu n'otu.

Ọ bụrụ na anyị akwụ ụgwọ dị oke ego dị ka ndị Europe na ụtụ isi, gịnị kpatara anyị ga-eji kwụọ ụgwọ maka ihe ọ bụla anyị chọrọ n'aka anyị? Gịnị mere ụtụ isi anyị anaghị akwụ ụgwọ maka mkpa anyị? Isi ihe kpatara ya bụ na ọtụtụ ụtụ isi anyị na-aga agha na ndị agha.

Anyị na-enyekwa ya ndị kasị baa ọgaranya n'etiti anyị site na mkpocha ụtụ isi ụlọ ahịa na ụlọ ahịa. Ihe ngwọta anyị maka mkpa ụmụ mmadụ dịka nlekọta ahụ ike dị oke nkwụsị. N'afọ ọ bụla, gọọmentị anyị na-enye ihe dịka $ 300 maka ịkwụsị ụtụ isi maka ụlọ ọrụ maka uru ndị ọrụ ha. Nke ahụ bụ iji kwụọ ụgwọ maka onye ọ bụla nọ na obodo a ka ọ nwee ahụike, ma ọ bụ nanị akụkụ dị nta nke ihe anyị tụfuru n'ime usoro nlekọta ahụike na-abaghị uru nke, dị ka aha ya na-egosi, dị adị iji nweta ego. Ọtụtụ n'ime ihe anyị na-emefu na ara a anaghị agafe gọọmentị, nke bụ eziokwu nke anyị ji anya isi.

Otú ọ dị, anyị na-enwekwa obi ụtọ banyere nnukwu ikpo nke ego site n'aka gọọmentị na n'ime ụlọ ọrụ ndị agha na-arụ ọrụ agha. Nke ahụ bụ ọdịiche kachasị mma n'etiti anyị na Europe. Ma nke a gosipụtara ihe dị iche n'etiti ọchịchị anyị karịa n'etiti ndị anyị. Ndị America, na ntuli aka na nyocha, ga-ahọrọ ịkwaga ọtụtụ ego anyị site n'aka ndị agha gaa na mkpa ụmụ mmadụ. Ihe kpatara nsogbu a bụ na echiche anyị adịghị anọchite anya ọchịchị anyị, dị ka ihe a sitere na Nkwa nke Europe na-atụ aro:

"Afọ ole na ole gara aga, otu onye Amerịka maara m nke bi na Sweden gwara m na ya na nwunye Swedish ya nọ na New York City, na, site na oge na-adịghị anya, ha na-ekerịta akụkụ limousine na ụlọ ngosi ihe nkiri ahụ na mgbe ahụ-US Senator John Breaux site na Louisiana na nwunye ya. Breaux, onye na-eme mgbanwe, onye ọchịchị Democrat, jụrụ m ama banyere Sweden ma kwuo na 'ego niile ndị Swedes na-akwụ,' nke American a zara, sị, 'Nsogbu ndị America na ụtụ isi ha bụ na anyị enweghị ihe ọ bụla maka ha. ' Mgbe ahụ, ọ gara n'ihu ịgwa Breaux banyere ọrụ na uru ndị Swedes natara maka ụtụ isi ha. 'Ọ bụrụ na ndị America maara ihe ndị Swedes na-enweta maka ụtụ isi ha, anyị ga-enwe ọgba aghara,' ka ọ gwara onye ụkọchukwu. Ihe fọdụrụ na njem ahụ na-eme egwuregwu na-anọ jụụ. "

Ugbu a, ọ bụrụ na ịchọrọ na ụgwọ abaghị uru nakwa na ị na-agbagha ọtụtụ ijeri dollar, mgbe ahụ ị belata ndị agha na ịzụlite agụmakwụkwọ na mmemme ndị ọzọ bara uru bụ isiokwu abụọ dị iche iche. Enwere ike ime ka mmadu kwenye n'otu ma obughi nke ozo. Otú ọ dị, arụmụka e ji mee ihe na Washington, DC, na iji ego emefuwanye na mkpa ụmụ mmadụ na-elekwasị anya na ego efu na ego ọ dị mkpa. N'iburu ike nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị a, ma ọ bụ na ị chere na ego dị oke aka na-enye aka n'onwe ya, agha na nsogbu ụlọ dị iche. Ego na-abịa site n'otu ite ahụ, anyị ga-ahọrọ ma ọ ga-eji ya ebe a ma ọ bụ n'ebe ahụ.

Na 2010, Rethink Afghanistan mepụtara ngwa ọrụ na weebụsaịtị FaceBook nke nyere gị ohere ịkwụghachi, dịka i chere na ọ dabara, ijeri dolla na ụtụ isi nke nwere, site n'oge ahụ, ejirila agha na Iraq na Afghanistan. M pịrị tinye ihe dị iche iche na ụgbọ ibu azụmahịa m wee lelee iji hụ ihe m nwetara. Enwere m ike ịkpọ onye ọrụ ọ bụla na Afghanistan maka otu afọ na $ 12, wuo ụlọ nde 3 dị ọnụ ala na United States maka ijeri $ 387, nye ahụike maka nde ndị America nde $ 3.4 na maka otu nde ụmụaka maka $ 2.3 ijeri.

Ma n'ime ego $ 1, enwere m ike ịkwụrụ otu nde ndị nkụzi / nkà mmụta maka otu afọ maka $ 58.5, na otu nde ndị nkụzi ụlọ akwụkwọ elementrị maka otu afọ maka $ 61.1. Enwekwara m nde ụmụaka na Head Start maka otu afọ maka $ 7.3. Ekem m nyere ụmụ akwụkwọ ụmụ akwụkwọ 10 otu akwụkwọ mmụta mahadum dị otu afọ maka $ 79. N'ikpeazụ, ekpebiri m ịnye ụlọ obibi 5 nde nwere ume ọhụrụ maka $ 4.8. Ekwenyesiri m ike na m na-emefu ego, m gara ụlọ ahịa, naanị ka a gwara m:

"Ị ka nwere $ 384.5 dị iche iche." Geez. Kedu ihe anyị ga-eme na nke ahụ?

Otutu dolla dolla na-aga ogologo oge ma ọ bụrụ na ịnweghị igbu onye ọ bụla. Ma ugbua ijeri dolla bu nani ugwo agha abua ndia rue oge ahu. Na September 5, 2010, ndị na-azụ ahịa bụ Joseph Stiglitz na Linda Bilmes bipụtara otu kọlụm na Washington Post, na-ede akwụkwọ mbụ ha nke yiri aha ahụ, "The True Cost of the Iraq War: $ 3 Trillion and Beyond." Ndị edemede kwusiri okwu ike na atụmatụ ha ruru nde dollar 3 maka Agha nke Iraq, nke mbụ bipụtara na 2008, nwere ike dị ala. Ọnụ ọgụgụ ha na ngụkọta nke agha ahụ gụnyere ọnụahịa nke nyocha, ịgwọ na inye ndị na-ahụ maka ọrịa nkwarụ, nke 2010 dị elu karịa ka ha tụrụ anya ya. Nke ahụ bụ nke kacha nta n'ime ya:

"Afọ abụọ gara aga, ọ bịara doo anyị anya na atụmatụ anyị ejirighị ihe ọ bụla nwere ike ịbụ mmefu ncheta kachasị mma: ndị nọ n'ụdị 'nwere ike ịbụ,' ma ọ bụ ihe ndị ụkọ ahịa na-akpọ ohere na-efu. Dịka ọmụmaatụ, ọtụtụ ndị na-atụgharị uche ma ọ bụrụ, na aghaghị ịwakpo Iraq, anyị ka ga-anọgide na-arapara na Afghanistan. Nke a abụghịkwa 'ihe ma ọ bụrụ na' ị ga-eche echiche. Anyị nwekwara ike jụọ, sị: Ọ bụrụ na ọ bụghị maka agha na Iraq, ọnụ ahịa mmanụ ọ gaara adị ngwa ngwa? Ụgwọ ụgwọ ndị gọọmenti etiti ga-adị elu? Ndi nsogbu akụ na ụba dị oké njọ?

"Azịza nke ajụjụ anọ a niile bụ ma eleghị anya ọ dịghị. Ihe kachasị mkpa banyere akụ na ụba bụ na akụnụba - gụnyere ego na nlebara anya - dị ụkọ. "

Ihe omumu a abanyela Capitol Hill, ebe Congress na-ahọrọ ugboro ugboro iji kwado agha ka ha na-eme ka o nweghi oke.

Na June 22, 2010, Onye isi ezinụlọ bụ Steny Hoyer kwuru n'otu nnukwu ọnụ ụlọ dị na Union Union na Washington, DC wee jụọ ajụjụ. O nweghị azịza maka ajụjụ m tinyere ya.

Okwu nke Hoyer bu ibu oru ego, o kwukwara na ihe o bu n'obi - nke bu ihe ojocha nile - ga-ekwesiri ikwuputa "ozugbo enwere ike inweta ego." Ekwenyeghi m mgbe a choro ya.

Hoyer, dịka omenala si kwuo, na-etu ọnụ banyere ịcha na ịnwa ịkpụ usoro ngwá agha ụfọdụ. Ya mere, ajụrụ m ya otú ọ ga-esi leghara ileba anya n'ihe abụọ metụtara ya. Nke mbụ, ya na ndị ọrụ ya anọwo na-amụba ego mmefu ego kwa afọ. Nke abụọ, ọ na-arụ ọrụ iji kwụọ ụgwọ agha nke agha na Afghanistan na iwu "agbakwunyere" nke na-emefu mmefu ahụ na akwụkwọ ndị ahụ, n'èzí ego.

Hoyer zara na ihe niile dị otú ahụ kwesịrị ịbụ "na tebụl." Ma ọ kọwaala na ya anaghị etinye ha n'ebe ahụ ma ọ bụ tụlee otú ọ ga-esi mee ha. Ọ dịghị onye ọ bụla n'ime ndị na-agbakọta Washington na-agbapụta ozu (sic) soro.

Mmadụ abụọ ndị ọzọ jụrụ ajụjụ dị mma banyere ihe kpatara ụwa Hoyer ga-eji chọọ Social Security or Medicare. Otu onye jụrụ anyị ihe kpatara na anyị enweghị ike ịga Wall Street n'ọnọdụ. Onye na-agba chaa chaa na-atụgharị uche na ọ na-agafe mgbanwe n'usoro iwu, ma kwue Bush.

Hoyer kwụsịrị ugboro ugboro nye President Obama. N'ezie, o kwuru na ọ bụrụ na onye isi oche na-emezighị emezi (otu ọrụ doro anya ka a kwadoro iji tinye aka na Social Security, otu ọrụ a na-akpọkarị "ọrụ nchịkwa" maka ihe ọ nwere ike belata ndị agadi anyị iji rie nri abalị) mepụtara ọ bụrụ na Senate ahụ gafere ha, mgbe ahụ, ya na Ụlọ Nkwupụta okwu Nancy Pelosi ga-etinye ha n'ala maka nhoputa - n'agbanyeghị ihe ha nwere ike ịbụ.

N'ezie, n'oge na-adịghị anya mgbe ihe omume a gasịrị, Ụlọ ahụ gafere iwu na-etinye ebe a chọrọ ka ọ na-eme ntuli aka na ihe omume ọ bụla a na-ahụ maka ọrụ ndị omeiwu gafere.

N'ikpeazụ, Hoyer gwara anyị na ọ bụ nanị onyeisi oche nwere ike ịkwụsị ịkwụsị. Agwara m ya "Ọ bụrụ na ị gaghị agafe ya, olee otú Onyeisi ahụ si egosi ya?" Onye isi na-ele m anya dịka onye agbada na ọkụ ọkụ. O kwughị ihe ọ bụla.

Nkebi: ỤZỌ ỌZỌ

Ụzọ nke ịchụpụ ngwa agha, ike dị ọcha, na itinye ego na akụ na ụba udo ghe oghe n'ihu anyị. Na 1920s, Henry Ford na Thomas Edison tụrụ aro ka anyị mepụta akụ na ụba dabere na carbohydrates kama hydrocarbons. Anyị elegharala ohere ahụ anya ruo ebe a. Na 1952, President Truman's Materials Policy Commission tụrụ aro ka a gbanwee gaa na ike anyanwụ, na-ebu amụma na ụzọ atọ n'ụzọ anọ nke ụlọ ga-enweta ike anyanwụ site na 1975. Ohere ahụ anọwo na-anọdụ ala ebe ahụ na-echere anyị ruo ugbu a.

N'afọ 1963, Senator George McGovern (D., SD) webatara ụgwọ, nke ndị omebe iwu 31 kwadoro, iji guzobe Commission Conversion Economic National, dị ka Congressmen F. Bradford Morse (R., Mass.) na William Fitts Ryan (D. , NY) na Ụlọ. Ụgwọ ahụ, nke Seymour Melman mepụtara, onye dere ọtụtụ akwụkwọ gbasara ntụgharị site na akụ na ụba agha gaa na akụ na ụba udo, gaara ekepụta ọrụ ịmalite usoro ahụ. N'amaghị ama, ndị agha anyị n'oge ahụ na-eme mwakpo nzuzo na mkpasu iwe megide North Vietnam, na-eme atụmatụ maka otu esi eme ka Congress nweta mkpebi nke a ga-ewere dị ka ikike maka agha. Otu ọnwa ka e mesịrị President Kennedy anwụọla. A na-ekpe ikpe na ụgwọ ahụ, mana agafeghị ya. Ọ dị n'ebe ahụ na-echere anyị ruo taa. Akwụkwọ Melman, kwa, ka dị n'ọtụtụ ebe yana akwadoro nke ukwuu.

Benito Mussolini kwuru na "Nanị agha na-ebute oke ike mmadụ ma na-edepụta akara nke ịbụ onye a ma ama n'ahụ ndị nwere omume ọma iji chee ya ihu." O wee bibie obodo ya, e wee gbuo ya, kpọgidekwa ya n'ala n'ámá obodo ahụ. Dị ka anyị hụrụ n’isi nke ise, ọ bụghị nanị agha ka e si enweta ịdị ukwuu ma ọ bụ ndị dike. E mewo ka agha bụrụ ihe dị nsọ, ma ọ dịghị mkpa. Udo ekwesịghị ịdị na-agwụ ike. Enwere ike ịmepụta echiche nke obodo site na ọrụ ndị ọzọ karịa igbu ọchụ.

William James na 1906 bipụtara The Moral Equivalent of War, na-atụ aro ka anyị chọta akụkụ dị mma, obi ike na nke na-akpali akpali nke agha n'ihe na-adịghị emebi emebi. Ọ dịghị onye dị ndụ, ka o dere, ga-ahọrọ na e doziela Agha Obodo US n'udo. Agha ahụ aghọwo ihe dị nsọ. Ma, ọ dịghị onye ga-eji obi ya malite agha ọhụrụ. Anyị nwere uche abụọ, ma ọ bụ naanị otu n'ime ha kwesịrị ka e soro ya.

“Agha ọgbara ọhụrụ dị nnọọ oké ọnụ nke na anyị na-eche na ịzụ ahịa ga-abụ ụzọ ka mma isi kwakọrọ ihe; ma nke oge a mmadụ na-eketa ihe nile ebumpụta ụwa pugnacity na ịhụnanya nile nke ebube nke ndị nna nna ya. Igosi enweghị uche na egwu agha enweghị mmetụta ọ bụla n'ahụ ya. Ihe egwu na-adọrọ mmasị. Agha bụ ndu siri ike; ọ bụru ndu l'ẹka; ụtụ isi agha bụ naanị ndị mmadụ na-adịghị ala azụ ịkwụ, dị ka mmefu ego nke mba niile na-egosi anyị.”

Jemes tụrụ aro na anyị kwesịrị ichetụ n’echiche na ịdị njikere “nke mbụ, iji chepụta ọdịnihu nke ndụ ndị agha, nke nwere ọtụtụ ihe mara mma, na-agaghị ekwe omume ruo mgbe ebighị ebi, na nke a na-agaghịzi ekpebi ọdịnihu nke ndị mmadụ ngwa ngwa, n’ụzọ na-akpali akpali, na n’ime ya. n'ụzọ dị mwute site n'ike, ma naanị nke nta nke nta na insipidly site 'evolushọn,'" na mgbakwunye na" ịhụ kasị elu ihe nkiri nke ụmụ mmadụ na-agbasi mbọ ike mechiri, na ọmarịcha agha aptitudes nke ndị ikom na-ama ikpe ịnọgide na-mgbe niile na a ọnọdụ nke latency na mgbe na-egosi onwe ha na. ime ihe." Anyị enweghị ike imegide ọchịchọ dị otú ahụ, James dụrụ ọdụ,

". . . site n'ịgbaso ọnụ ahịa agha na oke egwu. Ihe egwu na-eme ka obi dị ụtọ; na mgbe ajụjụ bụ nke ị nweta oke na kasị elu na ọdịdị mmadụ, okwu nke mmefu na-ada ụda ihere. Adịghị ike nke naanị nkatọ na-adịghị mma pụtara ìhè - udo adịghị eme ka ndị otu ndị agha tọghatara. Otu ndị agha na-agọnarị ma anụ ọhịa ma ọ bụ egwu, ma ọ bụ akwụ ụgwọ; ọ na-ekwu naanị na ihe ndị a na-akọ ma ọkara akụkọ. Ọ na-ekwu naanị na agha bara ha uru; na, na-ewere ọdịdị mmadụ n'ozuzu ya, agha ya bụ ihe nchebe kachasị mma megide onye na-esighị ike na onye ụjọ karị, nakwa na ihe a kpọrọ mmadụ enweghị ike ịkwado ọnọdụ akụ na ụba udo."

James kwenyere na anyị nwere ike ma kwesị ịnakwere ọnọdụ akụ na ụba udo mana anyị agaghị enwe ike ime ya na-echekwaghị "ụfọdụ akụkụ ochie nke ịdọ aka ná ntị ndị agha." Anyị enweghị ike iwulite "akụnụba ụtọ dị mfe." Anyị ga-eme “ịme ka ume ọhụrụ na ike siri ike gaa n'ihu n'omume nwoke nke uche ndị agha ji ikwesị ntụkwasị obi jidesie ike. Omume ọma agha ga-abụ ciment na-adịgide adịgide; obi ike, nlelị nke ịdị nro, inyefe mmasị onwe onye . . . "

James tụrụ aro idebanye aha ụmụ okorobịa n'ụwa niile - ma taa anyị ga-agụnye ụmụ agbọghọ - ọ bụghị maka agha, kama maka azụmahịa udo, maka iwulite ụwa ka mma maka ọdịmma ọha. James depụtara ọrụ ndị dị ka “ngwugwu kol na ígwè,” “ụgbọ okporo ígwè na-ebu ibu,” “ụgbọ mmiri na-akụ azụ̀,” “ịsa efere, ịsa ákwà, na ịsa windo,” “iwu okporo ụzọ na ime ọwara,” “ebe a na-adọba ụgbọala na stoke olulu,” na "Freek nke skyscrapers." Ọ tụrụ aro ka a «agha megide okike.

Taa, anyị ga-atụ aro na-ewu ụgbọ oloko na windmills, anyanwụ arrays na oru ngo iji nweta ike nke tides na okpomọkụ nke ụwa, mweghachi nke mpaghara ugbo na aku na uba, a "agha" ma ọ bụrụ na ị na-esi ọnwụ megide ụlọ ọrụ anyaukwu na mbibi, a ndi mmadu. "agha" ma ọ bụrụ na-amasị gị na nnọchite nke okike.

James chere na ndị na-eto eto bụ́ ndị si n’udo na-alọta ‘ga-eji mpako zọda ụwa’ ma mee ka ndị nne na nna na ndị nkụzi ka mma nke ọgbọ na-esonụ. Echere m otu ahụ.