Amụma ndị US: Nchịkọta Ego nke Na-egbu Mmadụ, Iwu Na-akwadoghị, na Ihe Na-adịghị Eme

Ọ bụ ezie na ihe omimi nke onye na-ahụ maka sabotaging tankers abụọ dị n'Ọdọ Mmiri Oman anọgideghị na-emezigharị, o doro anya na nchịkwa nke ụda ahụ na-ebugharị mmanụ ụgbọ mmiri ndị Iran n'oge May 2, mgbe ọ mara ọkwa ya "eweta mmanu mmanu mmanu mmanu mmanu mmanu mmanu mmanu nke mba Iran, na-aghota ochichi ya isi iyi ego."Ebumnuche a bụ China, India, Japan, South Korea na Turkey, mba niile na-azụta mmanụ Iran ma ugbu a na-eyi egwu egwu America ma ọ bụrụ na ha anọgide na-eme ya. Ndị agha US nwere ike ọ gaghị abụ ndị tankers na-ebugharị ndị omempụ nke Iranian, mana omume ya nwere otu mmetụta ahụ ma bụrụ nke a ga-ewere dịka ndị na-eyi ọha egwu.

Ndị na-ahụ maka ụda nchịkwa na-etinyekwa ụgbụ mmanụ dị ukwuu site na ijide $ 7 na mmanụ mmanụ nke Venezuela–Chebe gọọmentị Maduro ịnweta ego nke aka ya. Dabere na John Bolton, mmachi a na Venezuela ga-emetụta $Ego 11 bara uru nke mbupụ mmanụ na 2019. Ọchịchị Trump na-eyi ụlọ ọrụ ụgbọ mmiri na-ebu mmanụ Venezuelan egwu. Companieslọ ọrụ abụọ –nke dị na Liberia na nke ọzọ na Gris – ka amala aka na ntaramahụhụ maka ibuga mmanụ Venezuelan na Cuba. Enweghị oghere n'ọdụ ụgbọ mmiri ha, mana ọgbaghara akụ na ụba agbanyeghị.

Ma na Iran, Venezuela, Cuba, North Korea ma ọ bụ otu n'ime Mba 20 n'okpuru nkata nke iwu US, Ogwe ntụrụndụ na-eji ụba akụ na ụba ya iji gbalịa ịgbanwe mgbanwe ọchịchị ma ọ bụ mgbanwe mgbanwe iwu na mba ndị dị gburugburu ụwa.

Na-egbu egbu

Iwu US na Iran kachasị njọ. Ọ bụ ezie na ha enweghị ike ịkwalite ebumnuche gọọmentị US ịgbanwe ebumnuche ha, ha kpasuru ndị na-azụ ahịa ahịa US na mba ụwa niile nsogbu ma kpata ndị Iran nnukwu ihe mgbu. Agbanyeghị na teknụzụ enwere ụgwọ nri na ọgwụ, Amụma US megide akụ na ụba Iran dị ka Bank Parsian, nnukwu ụlọ akụ nke Iran, na-eme ka ọ bụrụ ihe na-agaghị ekwe omume ịhazi ịkwụ ụgwọ maka ngwaahịa ndị dị na ya, nke ahụ gụnyere nri na ọgwụ. Ihe kpatara na enweghi ọgwụ ga-eme ka ọtụtụ puku ndị nwụrụ anwụ ghara ịnwụ na Iran, ndị a ga-egbu ga-abụ ndị nkịtị na-arụ ọrụ, ọ bụghị ndị Ayatollah ma ọ bụ ndị ụkọchukwu.

Ulo oru mgbasa ozi US agbanyela aka n'echiche na agha US bu ihe agha na-emeghi ihe ike iji mee ka ndi ochichi nwere ike ime ka ha nwee ike ijide onwe ha. ochichi ochichi onye ochichi. Akụkọ US na-ekwukarị banyere mmetụta ha na-egbu mmadụ na ndị nkịtị, kama na-ekwu ụta maka ọgba aghara akụ na ụba na-akpata bụ nanị maka gọọmentị ndị a na-eche.

Mmetụta dị egwu nke mmegide bụ nke doro anya na Venezuela, bụ ebe mmebi iwu nke akụ na ụba emeela ka ọnụ ọgụgụ akụ na ụba na-agbapụta site na nkwụsị nke mmanụ, mmegide mmegide, nrụrụ aka na atụmatụ ọjọọ gọọmentị. Otu akụkọ na-eme kwa afọ na ọnwụ na Venezuela na 2018 site three Venezuelan mahadum chọpụtara na mmachi ndị US kpatara kpatara opekata mpe ọnwụ 40,000 n'afọ ahụ. Venezuelọ Ọrụ Na-ahụ Maka Ọgwụ na Venezuela kọrọ na 85% ụkọ ọgwụ ndị dị mkpa na 2018.

Enweghị iwu US, nkwụghachi azụ na ọnụahịa mmanụ zuru ụwa ọnụ na 2018 kwesịrị iduga opekata mpe ntakịrị nkwụghachi na akụ na ụba Venezuela na mbubata nri na ọgwụ zuru oke. Kama nke ahụ, mmachi ego US gbochiri Venezuela ka ọ ghara ịtụgharị ụgwọ ya wee gbochie ụlọ ọrụ mmanụ maka ego maka akụkụ, ndozi na itinye ego ọhụrụ, na-eduga na ọdịda ọdịda dị egwu karị karịa afọ ndị gara aga nke ọnụ ala mmanụ na ịda mba akụ na ụba. Industrylọ ọrụ mmanụ na-enye 95% nke ego ndị si mba ofesi na Venezuela, yabụ site na ịgbagbu ụlọ ọrụ mmanụ ya ma belata Venezuela site na mbinye ego mba ụwa, mmachi a nwere atụmanya - ma kpachara anya wee jide ndị Venezuela n'ọnọdụ akụ na ụba na-egbu egbu.

Ọmụmụ nke Jeffrey Sachs na Mark Weisbrot maka Ụlọ Ọrụ Maka Ụlọ Ahịa na N'uba "Nkọwa dịka ntaramahụhụ mkpokọta: akụkọ nke Venezuela," kọrọ na mmetụta dị iche iche nke iwu 2017 na 2019 US na-ebute na 37.4% dị egwu na-adaba na GDP dị na Venezuela na 2019, na ikuku nke 16.7% ịda na 2018 na n'elu 60% dobe na mmanụ mmanụ n'etiti 2012 na 2016.

Na North Korea, otutu ọtụtụ iri afọ nke iwu, tinyere oge ụkọ mmiri ozuzo, hapụrụ nde mmadụ nde mmadụ 25 nke mba ahụ enweghi nsogbu na ndi dara ogbenye. Mpaghara ime obodo karịsịa enweghị ọgwụgwọ na mmiri dị ọcha. Ọbụna iwu ndị ọzọ siri ike nke a manyere na 2018 amachibidoro ọtụtụ n'ime ndị na-ebupụ mba ahụ, na-ebelata ike gọọmentị iji kwụọ ụgwọ maka nri ndị dị na ya iji belata ụkọ.

Iwu na-akwadoghị 

Otu n'ime ihe ndị kachasị njọ nke iwu US bụ ihe ha na-enweta. Ndị US na-amanye azụmahịa nke mba atọ na ahụhụ maka "imebi iwu" US. Mgbe United States na-ahapụghị ndị agha nuklia na ndị a na-amachibido iwu, Ngalaba Ntụnye ego US na-ama jijiji na n'otu ụbọchị, November 5, 2018, ọ kwadoro karịa mmadụ 700, ụlọ ọrụ, ụgbọ elu, na ụgbọ mmiri na-azụ ahịa na Iran. Banyere Venezuela, Reuters kọrọ na March 2019 State Department "gwara ndị ụlọ ahịa mmanụ na ndị na-anụcha ihe n 'ụwa gburugburu ka ha wee nwee ike ịmalite ịkpachara anya na Venezuela ma ọ bụ chee ihu n'ihu onwe ha, ọ bụrụgodị na akwụkwọ ndị e bipụtara na United States adịghị mma."

Otu ụlọ ọrụ mmanụ na-eme mkpesa na Reuters, "Nke a bụ otú United States si arụ ọrụ ụbọchị ndị a. Ha edere iwu, mgbe ahụ, ha na-akpọ gị ka ị kọwaara na enwere iwu ndị na-edeghị ede nke ha chọrọ ka ị soro. "

Ndị isi US na-ekwu na iwu ga-abara ndị Venezuela na Iran uru site n'ịkwali ha ibili ma kwatuo ọchịchị ha. Ebe ọ bụ na ndị agha na-eji ndị agha eme ihe, ọkpụkpụ na ọrụ nchebe ịkwatu ọchịchị mba ọzọ nwere gosipụtara ọdachi na Afghanistan, Iraq, Haiti, Somalia, Honduras, Libya, Syria, Ukraine na Yemen, echiche nke iji isi ala nke United States na dollar n'ahịa ahia uwa nile dika "ike di nwayo" iji nweta "ochichi nke mgbanwe" nwere ike ime ka ndị na-eme iwu na United States dị ka ụzọ dị mfe nke ịgbagha ka ha ree n'ụlọ ọha ndị agha na-agwụ ike na United States na ndị enyi ha.

Mana mgbanwe site na "ihe ijuanya na egwu" nke bombu na agha na-eme ka ndị na-egbu egbu nke ọrịa a na-apụghị igbochi egbochi, erighị ihe na-edozi ahụ na oké ịda ogbenye abụghị ihe enyemaka mmadụ, ọ dịghịkwa ihe ziri ezi karia iji ndị agha n'okpuru iwu mba mmadụ.

Denis Halliday bụ onye odeakwụkwọ na-ahụ maka enyemaka nke UN nke na-eje ozi dị ka Onye Ọrụ Nchịkwa Ndị Na-ahụ Maka Ndị Mmadụ na Iraq ma wepụ onwe ya n'aka òtù UN maka mkpesa na Iraq na 1998.

Denis Halliday gwara anyị, "Mkpesa zuru oke, mgbe ndị UN Security Council ma ọ bụ Steeti tinyere mba ọzọ, bụ ụdị ọgụ, ngwa ọgụ na-enweghị isi na-ata ụmụ amaala na-emeghị ihe ọjọọ ahụhụ." “Ọ bụrụ na-ama ụma gbasaa mgbe amara ihe na-eweta ọnwụ ha, mmachi nwere ike iwere mgbukpọ. Mgbe onye nnochite anya US Madeleine Albright kwuru na CBS 'Nkeji iri isii' na 1996 na igbu ụmụaka 500,000 Iraqi iji gbalịa ịdata Saddam Hussein 'kwesịrị ya,' ịga n'ihu nke iwu UN megide Iraq zutere nkọwa nke mgbukpọ. "

Taa, ndị nnọchiteanya abụọ nke UN ndị UN Human Rights Council họpụtara bụ ndị ikike dịịrị onwe ha na mmetụta na mmebi iwu nke iwu US na Venezuela, na nkwubi okwu ha niile metụtara Iran. Alfred De Zayas gara Venezuela n'oge na-adịghị anya mgbe etinyechara iwu US na 2017 ma dee akụkọ sara mbara banyere ihe ọ hụrụ ebe ahụ. Ọ chọtara mmetụta dị mkpa n'ihi ogologo oge Venezuela na-adabere na mmanụ, ọchịchị na-adịghị mma na nrụrụ aka, mana ọ katọkwara mmachi US na "agha akụ na ụba."

De Zayas dere, sị: "Iwu mmachi na mgbochi mba nke oge a yitere ka mbuso obodo mepere emepe. “Na narị afọ nke iri abụọ na mbụ, a machibidoro ime ka ọ bụghị nanị otu obodo, kamakwa mba ndị na-achị achị, gbuo ikpere n'ala.” Nkwupụta De Zayas tụrụ aro ka Courtlọikpe Na-ahụ Maka Ikpe Ikpe Na-ahụ Maka Mba Internationalwa na-enyocha ihe US megidere Venezuela dị ka mpụ megide ụmụ mmadụ.

Onye edemede nke abụọ nke UN, bụ Idriss Jazairy, nyere nkwupụta siri ike na nzaghachi nke okpu ndị US akwadoro na Venezuela na Jenụwarị. Ọ katọrọ “mmanye” site n'ike ndị ọzọ dị ka "mmebi iwu niile nke iwu mba ụwa." "Mmebi iwu nke nwere ike ibute ụnwụ nri na ụkọ ahụike abụghị azịza nke nsogbu ahụ na Venezuela," ka Jazairy kwuru, "cip na-ebute nsogbu akụ na ụba na nke ọdịmma mmadụ abụghị ntọala maka udo nke esemokwu."

Mmebi iwu mebiri nkeji 19 nke Ụlọ ọrụ nke Òtù Mba Amerịka, nke n'ụzọ doro anya machibidoro itinye aka “n'ihi ihe ọ bụla ma ọlị, n'ihe ọ bụla ma ọ bụ n'okwu ndị ọzọ nke Ọchịchị ọ bụla ọzọ.” Ọ gbakwụnyere na ọ "na-amachibido ọ bụghị naanị ike agha kamakwa ụdị ọ bụla nke itinye aka ma ọ bụ iyi egwu iyi egwu megide agwa obodo ma ọ bụ nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị, akụ na ụba, na ọdịbendị."

Nkeji edemede 20 nke Ụlọ Ọrụ OAS bụ otu ihe dị mkpa: "Ọ dịghị State nwere ike iji ma ọ bụ kwadoro iji mgbagwoju anya nke akụ na ụba ma ọ bụ nke ndọrọ ndọrọ ọchịchị iji mee ka ikike nke mba ọzọ na-amanye ya ma nweta uru ọ bụla."

N'ihe gbasara iwu US, iwu 2017 na 2019 na Venezuela dabere na nkwupụta ọkwa onye isi ala na ọnọdụ na Venezuela emeela ihe akpọrọ "mberede mba" na United States. Ọ bụrụ na ụlọ ikpe etiti mba US atụghị ụjọ ijide ngalaba ndị isi na-aza ajụjụ maka amụma mba ofesi, enwere ike ịgbagha nke a ma yikarịrị ka ụlọ ikpe gọọmenti etiti chụpụrụ ya ọsịsọ ma dịkwa mfe karịa otu ikpe nke "mberede mba" na ókèala Mexico, nke dịkarịa ala geographically ejikọta na United States.

Enweghị nsogbu

Enwere otu ihe dị mkpa maka igbochi ndị Iran, Venezuela na obodo ndị ọzọ a na-elekwasị anya site na mmebi iwu akụ na ụba na egwu na US: ha anaghị arụ ọrụ.

Afọ iri abụọ gara aga, dị ka iwu mmepe nke akụ na ụba si gbasaa GDP site na 48% karịa afọ 5 na nchọpụta siri ike e dere na ego ha na-efu mmadụ, ha ka na-ewepu ọchịchị Saddam Hussein site na ike. Ndi isi akwukwo ukwu nke otu aka, Denis Halliday na Hans Von Sponeck kwusiri ike ime mkpesa site n'aka ndi isi oche na UN kama ime ka ndi mmadu mebie iwu ndi mmadu.

Na 1997, Robert Pape, onye prọfesọ na Dartmouth College, gbalịrị idozi ajụjụ ndị kachasị mkpa banyere iji mmachi akụ na ụba iji nweta mgbanwe ndọrọ ndọrọ ọchịchị na mba ndị ọzọ site na ịnakọta na nyochaa data akụkọ ihe mere eme na ikpe 115 ebe a nwalere nke a n'etiti 1914 na 1990. N’ọmụmụ ihe ya, akpọrọ "Ihe mere ego eji eme ka ego ghara ịrụ ọrụk, "o kwubiri na ọ bụ nanị 5 ka a na-enwe iwu na ọ bụ ihe ịga nke ọma na 115.

Pape kwukwara otu ajụjụ dị mkpa na nke na-akpali agụụ mmekọahụ: "Ọ bụrụ na iwu mmechi ego anaghị adị irè, gịnị mere ndị na-eji ejiji eme ihe?"

Ọ tụrụ aro azịza atọ nwere ike ịza:

• "Ndị na-eme mkpebi bụ ndị na-enye iwu ka a na-eme ihe n'usoro na-eme ka ọ dịkwuo anya na ọ ga-eme ka e nwee ikike imegide iwu."
• "Ndị isi na-atụgharị uche na ihe kachasị ike iji mee ka ha na-atụkarị anya na ịmalite itinye aka na mbụ ga-eme ka ntụkwasị obi ndị agha ndị agha gachara."
• "Imechi iwu na-emekarị ka ndị isi nwekwuo uru ndọrọ ndọrọ ọchịchị n'ụlọ karịa ịjụ oku maka iwu ma ọ bụ ịchọrọ ike."

Anyị chere na azịza ya nwere ike ịbụ njikọ nke "ihe niile dị n'elu." Mana anyị kwenyesiri ike na enweghị nchikota nke ndị a ma ọ bụ ihe ọ bụla ọzọ nwere ike ime ka ọnụ ahịa mmadụ na-efu mgbukpọ akụ na ụba na Iraq, North Korea, Iran, Venezuela ma ọ bụ ebe ọ bụla ọzọ.

Ọ bụ ezie na ụwa katọrọ mwakpo ndị na-adịbeghị anya na tank tank mmanụ ma gbalịa ịchọpụta onye ahụ na-eme ihe ọjọọ, ikpe ụwa dum kwesịkwara ilekwasị anya ná mba ahụ nke na-akpata agha akụ na ụba na-akwadoghị, na-akwadoghị ma na-enweghị isi na nsogbu nke nsogbu a: United States.