nke Linda Pentz Gunter dere, Gafee Nuclear International, November 1, 2021
Ya mere, ebe a ka anyị nọ ọzọ na COP ọzọ (Conference of the Parties). Ọfọn, ụfọdụ n'ime anyị nọ na Glasgow, Scotland na COP n'onwe ya, na ụfọdụ n'ime anyị, onye edemede a gụnyere, nọ ọdụ n'ebe dị anya, na-agbalị inwe olileanya.
Mana nke a bụ COP 26. Nke ahụ pụtara na enweelarị 25 na-agbalị n'ịnagide nsogbu ihu igwe na-abịabu ugbu a na anyị. Agba iri abụọ na ise nke "blah, blah, blah" dị ka ndị ntorobịa na-akwado ihu igwe, Greta Thunberg, tinye ya nke ọma.
Ya mere, ọ bụrụ na ụfọdụ n’ime anyị adịghị enwe nchekwube na ntì anyị, a pụrụ ịgbaghara anyị. M pụtara, ọbụna ndị Queen nke England enweela ezuru oke nke ikwu-okwu-na-enweghị omume nke ndị ndu ụwa anyị, bụ ndị na-enweghị isi n'ozuzu ha. Ọbụna, oge a, adịghị. Ụfọdụ n’ime ha adịwo njọ karịa nke ahụ.
Emeghị ihe ọ bụla dị egwu na ihu igwe n'oge a bụ mpụ megidere mmadụ. Na ihe ọ bụla ọzọ dị n'ụwa. Ọ kwesịrị ịbụ ihe mgbakwasị ụkwụ maka ịpụta n'ụlọ ikpe mpụ nke mba ụwa. N'ọdụ ụgbọ mmiri.
Mana kedu ihe ikuku ikuku ikuku kacha n'ụwa na-eji ugbu a? Ịkwalite na ịgbasa ha ngwá agha nuklia. Mpụ ọzọ megidere mmadụ. Ọ dị ka a ga - asị na ha achọpụtabeghị na ụwa anyị na - aga ngwa ngwa na hel na nkata. Ọ ga-amasị ha ime ngwa ngwa ngwa ngwa site n'itinyekwa anyị Amagedọn nuklia.
Ọ bụghị na ihe abụọ ahụ enweghị njikọ. Ụlọ ọrụ ike nuklia nke ndị nkịtị na-achọsi ike ịchọta ụzọ n'ime ngwọta ihu igwe COP. Ọ na-eweghachi onwe ya dị ka "zero-carbon", nke bụ ụgha. Na nke a ụgha na-aga n'enweghị mgbaka site anyị dị njikere ndọrọ ndọrọ ọchịchị na blithely ikwughachi ya. Hà bụ ndị umengwụ na ndị nzuzu ahụ n'ezie? Ikekwe ọ bụghị. Gụkwuo.
Ike nuklia abụghị ihe ngwọta ihu igwe n'ezie. Ọ nweghị ike ịme ka okwu ego ọ bụla nwere ezi uche dị na ya, ma e jiri ya tụnyere mmeghari ohuru na ike ike, ma ọ bụ na ọ nweghị ike ịnyefe ọkụ eletrik zuru oke n'oge iji nọrọ n'ọgba aghara na-enweghị atụ nke ọdachi ihu igwe. Ọ na-adị ngwa ngwa, dị oke ọnụ, dị oke egwu, edozibeghị nsogbu mkpofu ya na-egbu egbu ma na-eweta nchekwa nwere ike ịdaba na mmụba.
Ike nuklia na-adị ngwa ngwa ma dịkwa oke ọnụ nke na ọ baghị uru ma ọ bụ 'carbon dị ala' (ma hapụ ya 'zero-carbon'). Dị ka ọkà mmụta sayensị, Amory Lovins, na-ekwu, "Ịbụ enweghị carbon adịghị eme ka ihu igwe dị irè." Ọ bụrụ na isi iyi ike na-adị ngwa ngwa ma dịkwa oke ọnụ, ọ "ga-ebelata ma kwụsịtụ nchebe ihu igwe," n'agbanyeghị otú 'carbon dị ala' si dị.
Nke a na-ahapụ naanị otu ihe nwere ike ime maka ndọrọ ndọrọ ọchịchị ndọrọ ndọrọ ọchịchị na idobe ụlọ ọrụ ike nuklia dị ndụ: enweghị mkpa ya na mpaghara ngwá agha nuklia.
Ndị nrụpụta ọhụrụ, obere, ngwa ngwa ga-eme plutonium, dị mkpa maka ụlọ ọrụ ngwa agha nuklia dị ka Henry Sokolski na Victor Gilinsky nke ụlọ ọrụ ahụ. Educationlọ Ọrụ Agụmakwụkwọ Na-enweghị Mmetụta nọgide na-arụtụ aka. A ga-eji ụfọdụ n'ime ihe ndị a a na-akpọ micro-reactors mee ka ọ dị ike n'ọgbọ agha. The Tennessee Valley Authority na-ejiworị abụọ n'ime ndị na-emepụta ngwá agha nuklia ndị nkịtị na-emepụta tritium, ihe ọzọ bụ isi "ihe" maka ngwá agha nuklia na mgbagwoju anya dị ize ndụ nke agha na agha nuklia obodo.
Idobe reactors dị ugbu a na-aga, na iwulite ndị ọhụrụ, na-edobe usoro ndụ nke ndị ọrụ na ịma otú mpaghara ngwa agha nuklia chọrọ. A na-akpọsa ịdọ aka ná ntị siri ike n'ụlọ ezumezu ndị ọchịchị banyere ihe ize ndụ nke nchebe mba ma ọ bụrụ na ngalaba nuklia obodo kwụsịrị.
Nke a karịrị echiche. A na-edepụta ya niile n'ọtụtụ akwụkwọ sitere na ahụ dị ka Atlantic Council na Ihe mmalite Energy Futures. Ndị mmụta abụọ ama ama na Mahadum Sussex na UK nyochara ya nke ọma - Andy Stirling na Phil Johnstone. Ọ fọrọ nke nta ka ọ bụrụ na ọ dịghị mgbe a na-ekwu maka ya. Gụnyere ndị anyị nọ na ngagharị ike nuklia, nke ukwuu na-atụ Stirling na Johnstone.
Ma n'ụzọ ọ bụ nnọọ glaringly doro anya. Dị ka anyị na mgbochi ngwá agha nuklia na-akụda ụbụrụ anyị ịghọta ihe kpatara arụmụka anyị zuru oke na nke na-akpali akpali megide iji ike nuklia maka ihu igwe na-ada ruo mgbe ebighị ebi na ntị ntị chiri, anyị nwere ike na-efunahụ eziokwu ahụ bụ na nuklia-bụ ihe dị mkpa maka esemokwu ihu igwe. anyị na-anụ bụ naanị otu nnukwu anwụrụ ọkụ.
Dịkarịa ala, ka anyị nwee olileanya otú ahụ. N'ihi na ihe ọzọ pụtara na ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị anyị n'ezie bụ ndị umengwụ na ndị nzuzu, nakwa ndị a na-apụghị ịgbagha agbagha, ma ọ bụ n'akpa ndị nnukwu mmetọ, ma nuklia ma ọ bụ mmanụ ọkụ, ma ọ bụ ikekwe ihe niile dị n'elu. Ma ọ bụrụ otu ahụ, anyị ga-akwadorịrị onwe anyị maka “blah, blah, blah” na COP 26 na echiche jọgburu onwe ya maka ọgbọ dị ugbu a na n'ọdịnihu.
Ya mere, anyị na-enwe ekele maka ndị ọrụ ibe anyị na-aga COP 26, bụ ndị ga-akwalite - kama ịkwado na -windmills ka ha na-eme ka okwu ha, otu oge ọzọ, na ike nuklia enweghị ebe ọ bụla, na n'ezie na-egbochi ngwọta ihu igwe.
Enwere m olileanya na ha ga-egosipụtakwa na ike nuklia dị oke ọnụ na nke na-abaghị uru ekwesịghị ịkwalite - n'okpuru ụgha ụgha nke ngwọta ihu igwe - dị ka ihe ngọpụ iji mee ka ụlọ ọrụ ngwá agha nuklia dịgide.
Linda Pentz Gunter bụ ọkachamara mba ofesi na Beyond Nuklia ma na-ede maka ma dezie Beyond Nuklia International.
