Site n'aka David Swanson, Ka anyi nwaa ochichi onye kwuo uche ya, July 17, 2022
Ebee ka ndị isi Lockheed Martin niile na-ezumike?
N'ụlọ ezumike ikpeazụ!
Joe Biden na Israel na-eme atụmatụ ịwakpo Iran dị ka ebe ikpeazụ.
Ndị na-ere ngwa ọgụ anaghị ahụ n'anya karịa ebe ezumike ikpeazụ. Ịwakpo Ukraine bụ ebe ikpeazụ dịka Russia si kwuo. Mbupu ngwa agha na-adịghị agwụ agwụ n'ime Ukraine bụ ebe ikpeazụ dịka US si kwuo
Mmeri-mmeri! Naanị egeghị ntị na mmụba na-adịghị akwụsị akwụsị na ụma nke afọ iri gara aga. Hichapụ otú ndị Baltic si chụpụ ndị Soviet afọ 30 na-aga. Dude, ha na-enye ihe ọṅụṅụ n'efu na oche osimiri na ebe ikpeazụ!
Ndị na-akwado agha kwuru na US chọrọ ngwa ngwa ịwakpo Iran na 2007. Ọ bụ ebe ikpeazụ enwere ike. US ebusoghị agha. Nkwu ndị ahụ mechara bụrụ ụgha. Ọbụna atụmatụ ọgụgụ isi nke mba na 2007 kwụsịrị azụ wee kweta na Iran enweghị mmemme ngwa agha nuklia. Ọ nweghị ihe ọjọọ kpatara na ejighị ụlọ ezumike ikpeazụ. Ọzọ na 2015, ebe ikpeazụ na-awakpo Iran. US ebusoghị Iran agha. Ọ dịghị ihe ọjọọ mere.
Ị ga-eche na nkwuputa ụgha na-adịghị agwụ agwụ nke "mkpesa ikpeazụ" ga-adị mkpa. I nwedịrị ike iche na ohere na-adịghị agwụ agwụ nke onye ọ bụla nwere ike iche maka ịnwale kama ịlụ agha ga-eme ka echiche nke igbu ọchụ a haziri ahazi bụrụ ihe na-adịghị mma. Agbanyeghị, ngosi ntuli aka na ọ bụrụhaala na ị naghị akpọsa agha n'ụzọ doro anya dị ka ọ bụghị ebe ikpeazụ, onye ọ bụla na-eche na agha ọ bụla ga-abụ agha mbụ na-eme ihe n'eziokwu na-adị mma nke Last Resort.
E nwere n'ezie, ruo ọtụtụ iri afọ, a siri ike ikpe na ọ dịghị mkpa ịwakpo Iran, dị ka a mbụ resotu, a ikpeazụ resotu, ma ọ bụ a ego ezumike nwa saịtị n'ogige ụlọ mkpọrọ.
Inwe usoro ihe agha nuklia abụghị ihe ziri ezi maka agha, n'ụzọ iwu kwadoro, n'omume, ma ọ bụ na-adịkarị. United States nwere ngwá agha nuklia ma ọ dịghị onye a ga-esite na ya wakpo United States.
Akwụkwọ Dick na Liz Cheney, Ọdịiche, gwa anyị na anyị aghaghị ịhụ “ọdịiche omume dị n’etiti ngwa agha nuklia Iran na nke America.” Anyị kwesịrị, n'ezie? Nke ọ bụla nwere ike ibute mmụba n'ihu, iji ihe mberede eme ihe, nke onye ndu na-achị achị jiri ya mee ihe, oke ọnwụ na mbibi, ọdachi gburugburu ebe obibi, mmụba mmegwara, na apocalypse. Otu n'ime mba abụọ ahụ nwere ngwá agha nuklia, ejirila ngwá agha nuklia mee ihe, nyela nke ọzọ atụmatụ maka ngwá agha nuklia, nwere amụma nke mbụ iji ngwá agha nuklia eme ihe, nwee nduzi nke na-amachibido ịnwe ngwá agha nuklia, na-edebe ngwá agha nuklia na isii. mba ndị ọzọ na oke osimiri na mbara igwe nke Ụwa, ma na-eyi egwu ugboro ugboro iji ngwa agha nuklia. Echeghị m na eziokwu ndị ahụ ga-eme ka ngwá agha nuklia dị n'aka mba ọzọ bụrụ omume kacha nta, ma ọ bụghịkwa omume rụrụ arụ. Ka anyị lekwasị anya n'ịhụ otu ike ọdịiche dị n'etiti ngwá agha nuklia Iran na otu onye America. Otu dị. Nke ọzọ adịghị.
Ọ bụrụ na ị na-eche, ndị isi oche US nke mere ọha egwu ọha ma ọ bụ egwu nuklia nzuzo na mba ndị ọzọ, nke anyị maara, dịka e dekọrọ na Daniel Ellsberg The Ime Machineday Machine, gụnyere Harry Truman, Dwight Eisenhower, Richard Nixon, George HW Bush, Bill Clinton, na Donald Trump, ebe ndị ọzọ, tinyere Barack Obama, kwuru ugboro ugboro dịka "Nhọrọ nile dị na tebụl" na-ekwu banyere Iran ma ọ bụ mba ọzọ.
Na 2015, dị ka ekwuru, ndị na-akwado agha kwuru na US chọrọ ngwa ngwa ịwakpo Iran. Ọ bụghị ọgụ. Nkwu ndị ahụ mechara bụrụ ụgha. Ọbụna nkwupụta nke ndị na-akwado nkwekọrịta nuklia mere ka ụgha ahụ na-ekwu na Iran nwere ngwá agha nuklia dị mkpa ka e jide ya. Ọ dịghị ihe àmà na-egosi na Iran enwetụla ngwá agha nuklia.
Ogologo akụkọ ihe mere eme nke United States na-agha ụgha banyere ngwá agha nuklia nke Iran bụ akwụkwọ Gareth Porter dere Emepụta Nsogbu.
Ndị na-akwado agha ma ọ bụ nzọụkwụ n'ebe agha (nkwụghachi ụgwọ bụ nzọụkwụ maka agha na Iraq) nwere ike ịsị na anyị chọrọ agha ngwa ngwa ugbu a, ma ha agaghị enwe arụmụka maka ngwa ngwa, na nkwupụta ha bụ, ruo ugbu a, ụgha doro anya.
Ọ bụrụ na Iran nwere mpụ ọ bụla, ma enwere ihe akaebe iji kwado nkwupụta ahụ, United States na ụwa kwesịrị ịchọ ikpe ya. Kama nke ahụ, United States na-ekewapụ onwe ya site n'ịkwatu ọchịchị iwu. Ọ na-emebi ntụkwasị obi ya site n'ịkwati nkwekọrịta na iyi egwu egwu ikpeazụ. N'ime ntụli aka Gallup na 2013 na ntuli aka Pew na 2017 ọtụtụ mba gbara ajụjụ ọnụ mere United States nwetara ntuli aka kachasị dị ka ihe kacha egwu udo n'ụwa. Na ntuli aka Gallup, ndị mmadụ nọ na US họọrọ Iran dị ka ihe iyi egwu kachasị na udo n'ụwa - Iran nke na-alụbeghị mba ọzọ na narị afọ ma jiri ihe na-erughị 1% nke ihe US ji na militarism. Echiche ndị a bụ n'ụzọ doro anya ọrụ nke ihe a na-agwa ndị mmadụ site na mgbasa ozi akụkọ.
Akụkọ banyere mmekọrịta US / Iranian metụtara ebe a. Mba United States kwaturo ochichi onye kwuo uche ya na 1953 ma tinye onye agha aka ike na onye agha.
US nyere Iran nuklia ike technology na 1970s.
Na 2000, ndị CIA nyere Iran bọmbụ nuklia na mgbali imezi ya. Nke a bụ akụkọ James Risen, na Jeffrey Sterling gara n'ụlọ mkpọrọ maka ebubo ịbụ isi mmalite.
Uzo a na-acho agha megide Iran abughi ihe ndi ozo (dika nke ndi Iranian na-eme ka agha nke Iraqi bia) abiala.
Ọ bụ ezie na Iran ebusoghị mba ọ bụla agha ọtụtụ narị afọ, United States emebeghị nke ọma na United States.
United States nyeere Iraq aka na 1980s na-awakpo Iran, na-enye Iraq ụfọdụ ngwá agha (gụnyere ngwá agha ndị agha) nke e ji mee ihe na ndị Iran na nke a ga-eji na 2002-2003 (mgbe ha adịkwaghị) dịka ihe ngọpụ maka ịwakpo Iraq.
Ruo ọtụtụ afọ, United States akpọla Iran mba ọjọọ, wakpoo na ebibi ndị ọzọ mba na-abụghị mba nuklia na ndepụta mba ọjọọ, họpụtara akụkụ nke Iran agha a òtù ndị omempụ, ebubo ụgha na Iran nke mpụ gụnyere osobo nke 9-11, gburu Iranian ndị ọkà mmụta sayensị, kwụrụ ụgwọ mmegide ìgwè dị na Iran (gụnyere ụfọdụ ndị US na-akpọkwa dịka ndị na-eyi ọha egwu), na-agagharị drones n'elu Iran, n'ihu ọha na iwu akwadoghị egwu agha megide Iran, ma wue ndi agha niile gbara ya gburugburu Ógbè Iran, mgbe ọ na-atụkwasị obi ọjọọ iwu na mba.
A pụrụ ịchọta mgbọrọgwụ nke Washington maka agha ọhụrụ na Iran na 1992 Ntuziaka Ntube Nchekwa, akwụkwọ 1996 a na-akpọ Ọcha Dị Ọcha: Atụmatụ Ọhụrụ Maka Ịchebe Mpaghara, Na 2000 Na-ewughachi Nchedo America, na na 2001 Pentagon memo a kọwara Wesley Clark dị ka edepụtara mba ndị a maka agha: Iraq, Libya, Somalia, Sudan, Lebanon, Syria, na Iran.
Ọ dị mma ịkọwa na Bush Jr. kwaturu Iraq, na Obama Libya, ebe ndị ọzọ na-anọgide na-arụ ọrụ n'ihu.
Na 2010, Tony Blair gụnyere Iran n'ile anya nke mba ndi o kwuru na Dick Cheney choro igbatu. Uzo n'etiti ndị dị ike na Washington na 2003 bụ na Iraq ga-abụ ihe eji eme njem ma nke ahụ ndị ikom n'ezie na-aga Tehran. Arụmụka ndị a na-echefu echefu echefu abụghị ihe ndị agha na-agwa ọha na eze, kama ọ bụ ihe dị nso na ihe ha na-agwa ibe ha. Nchegbu ndị a bụ ndị na-achịkwa mpaghara ndị nwere akụ na ụba, na-emenye ndị ọzọ egwu, na-edozi ihe ndị ga-eme ka ha nwee ike ijikwa ịchịkwa ndị ọchịchị.
Ihe mere "ndi mmadu ji aga Tehran" bu na Iran abughi mba ndi dara ogbenye ndi mmadu nwere ike ichota na, Afghanistan, Iraq, ma obu mba ndi a gbaghaara na Libya na 2011. Iran dị nnọọ ukwuu karịa nke ukwuu. Ma United States na-ebute mmegide ukwu na Iran ma ọ bụ Israel, Iran ga-emegwara megide ndị agha US ma eleghị anya Israel na ikekwe United States n'onwe ya nakwa. Na United States na-enweghị onye ọ bụla doube-akwụghachitere maka nke ahụ. Iran enweghi ike iche na ochichi mba United States na-eme ka ochichi Israel ghara ibuso Iran agha na-emesi obi ike ndị Israel na United States ga-awakpo mgbe ọ dị mkpa, na-agụnyeghị ọbụna iyi egwu ịkwụsị ego ndị agha Israel ma ọ bụ kwụsị vetoing usoro nke aza ajụjụ maka Israel mpụ na United Nations.
N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, nkwenye ọ bụla US nke ịchọsi ike iji gbochie agha Israel abụghị ihe a na-apụghị ịtụkwasị obi. N'ezie, ọtụtụ ndị nọ na US na ndị agha na-emegide ịwakpo Iran, ọ bụ ezie na ọnụ ọgụgụ isi dị ka Admiral William Fallon enwewo mmetụta nke a. Ọtụtụ n'ime ndị Israel agha bụ emegide dị ka nke ọma, ọ bụghị ịkpọ ndị Izrel na ndị US. Ma agha adịghị ọcha ma ọ bụ kpọmkwem. Ọ bụrụ na ndị anyị na-ekwe ka anyị na-agba ọsọ mba anyị na-ebuso onye ọzọ agha, anyị niile nọ n'ihe ize ndụ.
Otutu ihe ize ndụ, n'ezie, ndị Iran, ndị mmadụ nwere udo dika onye ọ bụla ọzọ, ma ọ bụ ma eleghị anya karị. Dịka ọ bụla mba, n'agbanyeghị ihe gọọmentị ya, ndị Iran dị ezigbo mma, dị mma, udo, dị nnọọ, ma dị ka gị na m. M zutere ndị si Iran. Ị nwere ike zutere ndị si na Iran. Ha dị ka a. Ha abụghị ụdị dị iche. Ha abụghị ihe ọjọọ. A "ịwa aka" megide "ụlọ ọrụ" na mba ha ga-eme ọtụtụ n'ime ha na-anwụ anwụ na-egbu mgbu na egwu jọgburu onwe ya. Ọbụna ma ọ bụrụ na i chere na Iran agaghị akwụghachite maka ọgụ ndị dị otú a, nke a bụ ihe ọgụ ahụ ga-abụ n'ime onwe ya: igbu mmadu.
Ndien nso ke emi edinam? Ọ ga - eme ka ndị Iran na ọtụtụ ụwa jikọọ ọnụ megide United States. Ọ ga-abụ ihe ziri ezi n'anya ụwa ọtụtụ usoro mmemme Iranian iji mepụta ngwá agha nuklia, usoro ihe omume nke na-adịghị adị ugbu a, ma ọ bụrụ na usoro mmemme nuklia iwu kwadoro mba dị nso na mmepụta ngwá agha. Mbibi nke gburugburu ebe obibi ga-adị oke egwu, ihe atụ nke dị ize ndụ dị ize ndụ, okwu nile banyere ịghacha mmefu ego nke United States ga-eli ya n'ọgba aghara, ọgba aghara obodo na ndị nnọchiteanya gọọmentị ga-akụda Potomac, otu agbụrụ ndị agha nuklia ga-agbasa. mba ndị ọzọ, na ọhụụ ọ bụla dị mkpirikpi ga-akawanye njọ site n'ịgbalite mgbakpọ ụlọ, itinye ụgwọ ụgwọ ụmụ akwụkwọ, na ikpokọta ụdị nke nzuzu omenala.
Ebumnuche, ihe iwu kwadoro, na ihe eji agha ngwá agha abụghị ihe agha maka agha, ọ bụghịkwa ịchụ ihe agha. Ma, enwere m ike ịgbakwunye, na Iraq n'uche, na-achọsi ike ịchụso ngwá agha anaghị eme. Israel nwere ngwá agha nuklia. United States nwere ngwá agha nuklia karịa mba ọ bụla ọzọ. Enweghi ike igosi agha maka ibuso United States, Israel, ma obu obodo ozo. Ihe ndi ozo nke Iran nwere ma o bu n'oge na-adighi anya ka odi agha nuklia bu, n'okwu obula, nani ugha, wepụ ụgwọ, ma dịghachi ndụ dịka zombie ruo ọtụtụ afọ na afọ. Mana nke a abughi nke a na-ezighi ezi nke nkwupụta ụgha a maka ihe na-enweghị ezi ihe maka agha ọ bụla. Nke a bụ eziokwu na ọ bụ United States na 1976 nke kpalitere nuklia na Iran. Na 2000 na CIA nyere ọchịchị ndị Iran (ntakịrị ntụpọ) na-ezube iwu bọmbụ nuklia. Na 2003, Iran chọrọ nkwurịta okwu na United States na ihe niile dị na tebụl, tinyere nkà na ụzụ nuklia ya, na United States jụrụ. Esisịt ini ke oro ebede, United States ama ọtọn̄ọ ndisọn̄ọ ekọn̄. Ka ọ dịgodị, US-edu iwu megidere Iran site n'inwe ike ikuku ume, ebe umu nwoke Koch kwere ahia na Iran n'enweghị ugwo.
Ebe ọzọ nke na-aga n'ihu ịgha ụgha, nke yiri ka o yiri ka ọ na-eme ka mwakpo 2003 wakpo Iraq, bụ nkwupụta ụgha na-ezighị ezi, gụnyere site na Ndị na-aga na 2012 maka President nke US, na Iran ekweghị ndị nlele n'ime mba ya ma ọ bụ nye ha ohere ịnweta saịtị ya. Iran, n'eziokwu, tupu nkwekọrịta ahụ nabatara onwe ya Ụkpụrụ dị njọ karịa IAEA chọrọ. N'ezie, otu okwu ụgha dị iche iche, ma ọ bụ ihe mgbagwoju anya, kwuru na IAEA achọpụtawo usoro ngwá agha nuklia na Iran. N'okpuru nkwekọrịta nuklia nuklia (NPT), Iran bụ adịghị achọrọ ikwuputa ihe niile o ji eme ya, na mmalite afọ iri gara aga ọ họrọghị, dị ka United States mebiri otu nkwekọrịta ahụ site na igbochi Germany, China, na ndị ọzọ site n'inye ngwá ọrụ nuklia na Iran. Ọ bụ ezie na Iran nọgidere na-ekwenye na NPT, India na Pakistan na Israel abanyeghị ya na North Korea ahapụla ya, ebe United States na ndị ọzọ nuklia nuklia nọgidere na-emerụ ya site na-agaghị belata ogwe aka, site na-enye ngwá agha na mba ndị ọzọ dị otú ahụ dị ka India, na site n'ịzụlite ngwá agha nuklia ọhụrụ.
Nke a bụ ihe alaeze ukwu nke agha United States dị ka Iran. Gbalịa were ọ bụrụ na ị bi ebe ahụ, ihe ị ga-eche banyere nke a. Ònye na-egwu onye? Ònye bụ onye ize ndụ ka njọ? Isi ihe abughi na Iran kwesiri ibu agha megide United States ma obu onye obula n'ihi na agha ya di obere. Isi ihe a bụ na ime nke a ga-abụ mba na-egbu onwe ya. Ọ ga-abụ ihe Iran na-emebeghị kemgbe ọtụtụ narị afọ. Ma ọ ga-abụ ụdị omume US.
Ị dị njikere maka mgbagwoju anya ọzọ? Nke a dị n'otu okwu Bush kwuru banyere ịghara ichebara Osama biini Laden echiche. Ị dịla njikere? Ndị na-akwado na ịwakpo Iran onwe ha kwetara na ọ bụrụ na Iran nwere nukes ọ gaghị eji ya. Nke a sitere n'aka Ụlọ Ọrụ America Enterprise:
"Nnukwu nsogbu maka United States abụghị Iran na-enweta ngwá agha nuklia ma nwalee ya, ọ bụ Iran na-enweta ngwá agha nuklia ma ghara iji ya. Maka nke abụọ na ha nwere otu ma ha emeghị ihe ọjọọ ọ bụla, ndị naysayers nile ga-abịaghachi ma sị, 'Lee, anyị gwara gị na Iran bụ ikike dị mkpa. Anyị gwara gị na Iran adịghị enweta ngwá agha nuklia iji jiri ya mee ihe ozugbo. ' ... Ha ga-emesị kọwaa Iran na ngwá agha nuklia ọ bụghị nsogbu. "
Nke ahụ ọ doro anya? Iran n'iji ngwá agha nuklia eme ihe ọjọọ: mmebi gburugburu ebe obibi, ọnwụ nke ndụ mmadụ, nhụjuanya na nhụjuanya zoro, yada, yada, yada. Ma ihe ga-abụ n'ezie ihe ọjọọ ga-Iran inweta ngwá agha nuklia ma na-eme ihe mba ọ bụla na ha mere kemgbe Nagasaki: ihe ọ bụla. Nke a ga-abụ ihe jọgburu onwe ya n'ihi na ọ ga - emebi esemokwu maka agha ma mee ka agha sie ike karị, si otú a kwere ka Iran gbaa mba ya dịka ya, kama United States. O doro anya na o nwere ike ịme ya (ọ bụ ezie na anyị adịghị eme ihe nlereanya maka ụwa ebe a), ma ọ ga-eme ya n'enweghị nkwado US, nke ahụ ga-akarị njọ mbibi nuklia.
A nabatara inspections na Iraq na ha na-arụ ọrụ. Ha achọtaghi ngwá agha ma ọ dịghị ngwá agha ọ bụla. A na-anabata nnyocha na Iran na ha na-arụ ọrụ. Otú ọ dị, IAEA bịara n'okpuru mmetụta na-emerụ emerụ nke ọchịchị US. N'agbanyeghị nke ahụ, njigide nke ndị na-akwado agha banyere IAEA na-ekwu maka afọ ndị a akwadoghị site na nkwenye ọ bụla sitere n'aka IAEA. Ihe obere ihe IAEA nyere maka agha kemgbe ọtụtụ ebe jụrụ mgbe ọ naghị adị chịrị ọchị.
Afọ ọzọ, ụgha ọzọ. Anyị adịghịzi anụ na North Korea na-enyere Iran aka ịme nukes. Na-ekwu banyere Ndokwa Iranian of Iraqi azaghachi adaha. (Ndi United States amaghachiri ndị France na-eguzogide ndị Germany n'otu oge?) Concoction ọhụrụ bụ "Iran mere 911" ụgha. Ịbọ ọbọ, dị ka ihe ndị ọzọ a nwara maka agha, abụghị n'ezie iwu ziri ezi ma ọ bụ omume maka agha. Ma akụkọ ụgha a ka emeela ka ọ kwụsị izu ike Gareth Porter, n'etiti ndị ọzọ. Ka ọ dị ugbu a, Saudi Arabia, nke na-ekere òkè na 911 nakwa dịka nkwụsị nke Iraqi, a na-ere ihe ndekọ nke nnukwu agadi ahụ nke na-eduga mbupụ US bụ nke anyị niile ji anya isi: ngwá agha nke mbibi.
Oh, ọ fọrọ nke nta ka m chefuo ụgha ọzọ nke na-agbapụbeghị kpamkpam. Iran mere abụghị gbalịa kpoo elu a Saudi onye nnọchianya na Washington, DC, otu ihe onye isi oche nke President Obama ga-atụle na ọ ga-abụrịrị otuto ma ọ bụrụ na ọrụ ahụ gbanwere, ma ụgha nke ọbụna Fox News nwere oge siri ike mgbe ọ na-agba ụkwụ. Nke ahụ na-ekwu ihe.
Ma mgbe ahụ, e nwere ihe ochie ahụ na-eche: Ahmadinejad kwuru na "a ga-ehichapụ Israel na map ahụ." Ọ bụ ezie na nke a adịghị, ma eleghị anya, rịgoro n'ọkwá John McCain na-abụ abụ banyere bombu Iran ma ọ bụ Bush na Obama na-agba iyi na nhọrọ nile gụnyere agha nuklia na-aga n'ihu. tebụl, ọ na-ada ụda nke ukwuu: "ehichapụ map"! Otú ọ dị, nsụgharị ahụ bụ ihe ọjọọ. Nsụgharị ziri nnọọ ezi bụ "ọchịchị nke bi na Jerusalem ga-apụ n'anya na oge nke oge." Ọchịchị Israel, ọ bụghị mba Izrel. Ọbụna gọọmenti Israel, mana ọchịchị ugbu a. Hell, ndị America na-ekwu na banyere ọchịchị ha n'oge niile, ịghachite ọ bụla dị afọ anọ ma ọ bụ asatọ na-adabere na ndọrọ ndọrọ ọchịchị (ụfọdụ n'ime anyị na-ekwu ya n'oge niile, n'enweghị nsogbu maka otu ọ bụla). Iran emewo ka o doo anya na ọ ga-akwado nnweta ala abụọ ma ọ bụrụ na ndị Palestaịn kwadoro ya. Ọ bụrụ na agha agha nke United States na-egbu oge ọ bụla mmadụ kwuru ihe nzuzu, ọ bụrụgodị na a sụgharịrị ya n'ụzọ ziri ezi, ọ ga-adị mma ịnọ nso na Newt Gingrich na Joe Biden?
Ezigbo ihe ize ndụ nwere ike ọ gaghị abụ ụgha. Ihe omuma nke Iraq emeela ka ndi mmadu bi na ndu ndi mmadu bi na United States. Ezigbo ihe ize ndụ nwere ike ịbụ mmalite ọsọ nke agha nke na-enweta ike na ya n'enweghị ọkwa ọ bụla maka mmalite ya. Israel na United States enweghi ike ikwu okwu siri ike ma obu ndi nzuzu. Ha anọwo egbu ndị Iran. O yikwara ka ihere adịghị eme ha. Ub ochiri mgbe ndi isi obodo choputara Republican na-ekwu na ha choro igbu ndi Iran, o doro anya na CIA doro anya akụkọ bụ ọha na ọ bụ n'ezie ugbua egbu ndị Iran, ghara ikwu afụ ụlọ. Ụfọdụ na-ekwu ma kwuo na agha amaliteworị. Ndị na-enweghị ike ịhụ nke a n'ihi na ha achọghị ịhụ ya ga-atụgharịkwa ọchị ọchị na United States na-arịọ Iran ka ịlaghachi ya dike drone.
Ikekwe ihe dị mkpa iji wepụ ndị na-akwado agha site na nzuzu ha bụ obere slapstick. Gbalịa nke a maka nha. Site Seymour Hersh na-akọwa nzuko e mere na Vice President Cheney:
"E nwere echiche iri na abụọ e nyere banyere otu esi ebu agha. Onye nwere mmasị kachasị m bụ ihe kpatara na anyị agaghị ewu ụlọ - anyị na-arụ ọrụ ụgbọ mmiri anyị - wuo ụgbọ mmiri anọ ma ọ bụ ise dị ka ụgbọ mmiri PT. Tinye Navy na-ekpuchi ha na ọtụtụ ogwe aka. Na oge ọzọ otu n'ime ụgbọ mmiri anyị na-aga na Hormuz Straits, malite ịmepụta ọkụ. Enwere ike igbu ụfọdụ ndụ. Ma ọ jụrụ n'ihi na ị pụghị inwe ndị America na-egbu ndị America. Nke a bụ ụdị - nke ahụ bụ ihe anyị na-ekwu banyere ya. Ịgba akwụkwọ. Ma a jụrụ ya. "
Ugbu a, Dick Cheney abụghị onye American gị. Onye ọ bụla nọ na United States gọọmentị bụ onye American gị. Ndị America gị na-esiri ike, ndị na-anabataghị ọchịchị US, na-achọ ka a na-atụ ụtụ isi na ndị na-arụ ọrụ ego, na-enwe mmasị na ume na akwụkwọ na ọrụ n'elu ụlọ ọrụ agha, na-eche na ụlọ ọrụ kwesịrị ịkwụsị ịzụta ntuli aka, ọ gaghị achọkwa ịrịọ mgbaghara maka ịnweta ihu na ihu site na onye isi oche. Laa azụ na 1930s, Ndezigharị Ndezigharị Ludlow mere ka ọ bụrụ ihe iwu chọrọ ka votu ọha na eze na referendum tupu United States nwere ike ịga agha. President Franklin Roosevelt gbochiri ya. Ma Iwu a choro ma choro ka Congress kwupụta agha tupu a lụọ agha. E mebeghị nke a n'ime afọ 70, ebe agha na-arịwanye elu n'esepụghị aka. N'afọ iri gara aga ma site na ntinye aka n'aka President Obama na-akwado iwu Iwu Nlekọta Iwu Nlekọta Mba na New Year Eve 2011-2012, ikike nye agha ka enyefeworo ndị isi. Nke a bụ otu ihe ọzọ mere ị ga - eji merie agha agha na Iran: ozugbo i kwere ka ndị isi na - alụ agha, ị gaghị akwụsị ha. Ihe ọzọ kpatara ya, ọ bụrụ na onye ọbụla na-enye gị nsogbu, ọ bụ na agha bụ mpụ. Iran na United States bụ ndị otu na Kellogg-Briand Pact, nke bans agha. Otu n'ime mba abụọ ndị a adịghị akwado.
Mana anyị agaghị enwe referendum. Ụlọ Nkọwa nke United States agaghị abanye. Ọ bụ naanị site na nrụgide ọha na eze na arụ ọrụ na-enweghị isi ka anyị ga-etinye aka na ọdachi a na-eme ngwa ngwa. -ama na United States na United Kingdom na-akwadebe maka agha na Iran. Agha a, ọ bụrụ na ọ na-eme, otu ụlọ ọrụ a na-akpọ Ngalaba Nchedo United States ga-alụ ọgụ, mana ọ ga-etinye ihe ize ndụ karịa ịchebe anyị. Ka agha ahụ na-aga n'ihu, a ga-agwa anyị na ndị Iran chọrọ ka a bombu maka ọdịmma ha, maka nnwere onwe, maka ochichi onye kwuo uche ya. Ma ọ dịghị onye chọrọ ka e gbuo ya maka nke ahụ. Iran achọghị ochichi onye kwuo uche na United States. Ọbụna United States anaghị achọ ọchịchị onye kwuo uche na United States. A ga-agwa anyị na ihe mgbaru ọsọ ndị a magburu onwe ha na-eduzi ọrụ ndị agha anyị nwere obi ike na drones anyị nwere obi ike n'ọgbọ agha. Ma a gaghị enwe agha. Enweghi uzo ihu. A gaghị enwe ọnyà. A ga-enwe obodo na obodo ebe ndị mmadụ bi, na ebe ndị mmadụ ga-anwụ. Agaghi enwe mmeri. Agaghị enwe ọganihu site na "oke". Na January 5, 2012, bụ odeakwụkwọ nke "Nchebe" Leon Panetta jụrụ ajụjụ na mkpesa ogbako banyere ọdịda na Iraq na Afghanistan, ọ zaghachiri na ọ bụ ihe ịga nke ọma. Nke ahụ bụ ụdị ihe ịga nke ọma nke a ga-atụ anya na Iran bụ Iran nọ n'ụkọ ma kwatuo ọnọdụ.
Ugbu a, anyị na-amalite ịghọta mkpa mkpesa mgbasa ozi mgbasa ozi, blackouts, na ụgha banyere mmebi mebiri Iraq na Afghanistan. Ugbu a, anyị ghọtara ihe mere Obama na Panetta ji nakweere ụgha ndị malitere Agha na Iraq. Ugha ahu aghagh idi ugbua, dika agha obula aghare, maka Agha na Iran. Nke a bụ a video akọwa otú nke a ga-esi arụ ọrụ, ọbụna na ụfọdụ ọhụrụ na-agbagọ na nza of mgbanwe. Ụlọ ọrụ mgbasa ozi nke United States bụ akụkụ nke igwe agha.
Ịhazi agha na ego agha -emepụta ya ọkụ. Omume a, dịka na Iraq, bụ ihe mgbakwasị ụkwụ gaa agha. Ebipụ diplomacy doo ole na ole nhọrọ meghee. Mkpesa ntuli aka nke ntuli aka were anyị niile ebe ọtụtụ n'ime anyị achọghị ịbụ.
Ndị a bụ bombu ọ dịcha ka malite nke a dị egwu na nke nwere ike ịbụ isi nke akụkọ ntolite mmadụ. Nke a -aga aga egosi n'ụzọ doro anya ihe ha ga-eme. Maka ihe ngosi ka mma, mechie nke a na olu nke onye na-akpọghị aha na-agbalịsi ike iji mee ka George Galloway kwenye na anyị ga-awakpo Iran.
Na Jenụwarị 2, 2012, New York Times kọrọ nchegbu nke na - adabere na mmefu agha nke United States mere ka obi sie anyị ike ma United States ga - adị njikere maka mgbakọ, agha ogologo oge na Eshia. N'akwụkwọ Pentagon pịa mgbakọ na Jenụwarị 5, 2012, onyeisi oche nke ndị isi ndị ọrụ nke ndị ọrụ mesiri ozu ndi mmadu obi ike na agha bu agha buru ibu ma agha nke otu ma obu ihe ozo bu ihe doro anya. Nkwupụta President Obama na-ekwu maka usoro agha ndị a tọhapụrụ na nnọkọ ogbako a na-edepụta ọrụ ndị agha United States. Nke mbụ na-alụ ọgụ megide iyi ọha egwu, "mbuso agha" ọzọ, mgbe ahụ, "ike ịmepụta ihe n'agbanyeghị nsogbu ndị na-egbochi ndị mmadụ na-enweghị ohere / ebe," mgbe ahụ, ndị WMD ọma, mgbe ahụ na-emeri ohere na ebe nrụọrụ weebụ, mgbe ahụ, ngwá agha nuklia, na - emesị - ekwu banyere ịgbachitere ala nna ochie a maara dị ka United States.
Ndị ikpe nke Iraq na Iran abụghị otu na nkọwa ọ bụla, n'ezie. Ma n'omume abụọ a, anyị na-agbasi mbọ ike iji mee ka anyị banye agha, agha ndị dabeere, dị ka agha nile dabere, na ụgha. Ọ nwere ike ịdị anyị mkpa ịgbake nke a na-arịọ ndị agha US na Israel!
Ihe ndị ọzọ mere na ị gaghị Iraq Iran gụnyere ọtụtụ ihe kpatara ịghara ịnọgide na-arụ ọrụ agha, dị ka e debere na ya WorldBeyondWar.org.
Site n'akwụkwọ Agha Adịghị Mgbe gụnyere ntakịrị gbasara “ebe ezumike ikpeazụ” m na-agbakwunye ebe a:
O doro anya na ọ bụ nzọụkwụ dị mma mgbe ọdịbendị na-akpali ọchịchọ Theodore Roosevelt maka ọgụ ọhụrụ maka agha n'ihi agha, na-egosi na agha ọ bụla bụ na ọ ga-abụ ebe ikpeazụ. Nkwupụta ihu ọha a bụ nke zuru ụwa ọnụ ugbu a, na ọha na eze na-ewere ya n'ebughị ụzọ gwa ya. Nnyocha ndị ọkà mmụta chọpụtara na nso nso a na ndị US kwenyere na mgbe ọ bụla gọọmentị US na-atụ aro agha, ọ ga-agwụlarị ụzọ ndị ọzọ niile. Mgbe a jụrụ otu ìgwè ma ọ bụrụ na ha akwado otu agha, na a jụrụ ìgwè nke abụọ ma ọ bụrụ na ha kwadoro agha ahụ mgbe agwachara ha na ụzọ ndị ọzọ adịghị mma, a jụkwara otu nke atọ ma ha kwadoro agha ahụ n'agbanyeghị na enwere ndị ọzọ dị mma, ndị otu nke abụọ debara aha otu nkwado, ebe nkwado maka agha dara nke ukwuu na ndị nke atọ. Nke a mere ka ndị nchọpụta ahụ kwubie na ọ bụrụ na ekwupụtaghị ihe ndị ọzọ, ndị mmadụ echeghị na ha dị-kama, ndị mmadụ na-eche na a nwarala ha.[I]
Kemgbe ọtụtụ afọ, agbaala mbọ na Washington, DC, ibido agha na Iran. Offọdụ n'ime nrụgide kasịnụ abịa na 2007 na 2015. Ọ bụrụ na agha ahụ amalitela n'oge ọ bụla, ọ ga-abụrịrị na a kọwara ya dị ka ihe ikpeazụ, n'agbanyeghị na ịhọrọ nke ịmaliteghị agha ahụ ahọrọla n'ọtụtụ oge . Na 2013, Onye isi ala US gwara anyị banyere "ngwa ngwa ikpeazụ" chọrọ ngwa ngwa ịmalite mkpọsa bọmbụ na Syria. Mgbe ahụ ọ gbanwere mkpebi ya, n'ụzọ kachasị n'ihi nguzogide ọha na eze na ya. Ọ tụgharịrị na nhọrọ nke ọ bụghị bombu Syria dịkwa.
Cheedị banyere otu onye aholicụrụma nke na-achịkwa abalị ọ bụla ị toụ ọtụtụ whiskey na onye ọ bụla na-a swụ iyi kwa ụtụtụ na ị drinkingụ whiskey bụ ebe ikpeazụ ọ ga-aga, ọ nweghị nhọrọ ọ bụla ma ọlị. Mfe iche, enweghị obi abụọ. Onye na-eri ahụ riri ahụ ga-eme ka onwe ya zie ezi mgbe niile, agbanyeghị na ọ ga-eme nzuzu. Mana chegodi uwa ebe onye obula kwenyere na ya ma gwaa ibe ya okwu si “O nweghi uzo ozo. Ọ gbalịrị n'ezie ihe ọ bụla ọzọ. ” Obughi ezi uche, ka obu? N'ezie, ọ fọrọ nke nta ka a ghara iche n'echiche. Ma:
A na-ekwenyekarị na United States na-alụ agha na Siria dị ka ihe ikpeazụ, ọ bụ ezie na:
- United States ji ọtụtụ afọ mee ka agha UN gbalịsie ike n'udo na Syria.[Ii]
- Mba United States weghaara aka na udo nke Russia maka Syria na 2012.[iii]
- Ma mgbe United States kwuru na a chọrọ bọmbụ bọmbụ ozugbo dị ka "ihe ikpeazụ" na 2013 mana ọha na eze na-emegide ndị ọzọ, a na-achụso nhọrọ ndị ọzọ.
Na 2015, ọtụtụ ndị otu ndị nnọchi anya US Congress rụrụ ụka na ekwesịrị ịjụ nkwekọrịta nuklia na Iran na Iran wakporo dị ka ihe ikpeazụ. Enweghị aha ekwuru maka nkwa 2003 nke Iran iji kwadoo mmemme nuklia ya, onyinye nke United States na-elelị ngwa ngwa.
A kwenyere na United States na-egbu ndị mmadụ na drones dị ka ihe ikpeazụ, ọ bụ ezie na na ọnụ ọgụgụ dị ntakịrị nke United States maara aha ndị mmadụ na-achọ, ọtụtụ (ma eleghị anya ha niile) ha nwere ike ịbụ ejide ngwa ngwa ejide.[iv]
O kwenyere na United States gburu Osama bin Laden dị ka ihe ikpeazụ, ruo mgbe ndị ahụ metụtara kwetara na amụma "igbu ma ọ bụ ijide" etinyeghị nhọrọ njide (njide) ọ bụla nakwa na bin Laden ejighi ngwa agha mgbe ọ dị gburu.[v]
Ekwenyere na United States wakporo Libya na 2011, kwatuo gọọmentị ya, ma kpalite ime ihe ike mpaghara dị ka ihe ikpeazụ, n'agbanyeghị na na Machị 2011 African Union nwere atụmatụ maka udo na Libya mana NATO gbochiri ya, site na okike nke "enweghi uzo ozo" na ibido ogbunigwe, iji gaa Libya iji kpaa ya. N’April, African Union nwere ike ikwurịta atụmatụ ya na onye ndu Libya Muammar Gaddafi, ma kwupụta nkwekọrịta ya.[vi] NATO nwetara UN ikike iji kpuchido ndi Libya ebubo na ha nwere nsogbu, ma o nweghi ikike inye aka n'igbu agha obodo ma obu kwatuo ochichi.
N'ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ onye ọ bụla na-arụ ọrụ, ma na-achọ ịnọgide na-arụ ọrụ, otu isi mgbasa ozi mgbasa ozi United States kwuru na United States wakpoo Iraq na 2003 dịka nkwụsị ikpeazụ ma ọ bụ ụdị nke a pụtara, ma ọ bụ ihe, ọ bụ ezie na:
- Onye isi oche nke United States nọ na-eme mkpọtụ maka ịba ọgaranya iji malite agha.[vii]
- Gọọmentị Iraq abịakwutewo Vincent Cannistraro nke CIA na-enye ya ohere ịhapụ ka ndị agha US nyochaa mba ahụ dum.[viii]
- Ndi ochichi nke Iraqi nyere iwu ijide ntuli aka nyochaa uwa n'ime afo abuo.[ix]
- Gọọmentị Iraqi nyere ndị ọrụ Gọọmentị Richard Perle ohere ka ha mepee mba ahụ niile iji nyochaa, iji tụgharịa uche na bọmbụ 1993 World Trade Center bọmbụ, iji nyere aka na-alụ ọgụ na iyi ọha egwu, na ịkwado ụlọ ọrụ mmanụ mmanụ US.[X]
- Onye isi ala Iraqi nyere, na akụkọ na onyeisi oche nke United States nyere president nke Spain, ịhapụ Iraq ma ọ bụrụ na ọ nwere ike ịkwụsị ijeri dollar 1.[xi]
- United States mgbe niile nwere nhọrọ nke ịghara ịmalite agha ọzọ.
Ihe ka ọtụtụ n'ime mmadụ niile na-eche na United States wakporo Afghanistan na 2001 ma nọrọ ebe ahụ kemgbe dị ka usoro "ebe ntụrụndụ ikpeazụ" Nnukwu ọnụnọ na Afghanistan maka ọtụtụ oge agha ahụ, na iwepụ abụwo nhọrọ n'oge ọ bụla.[xii]
Ọtụtụ na-ekwusi ike na United States gara agha na Iraq na 1990-1991 dị ka "ihe ikpeazụ," ọ bụ ezie na gọọmentị Iraq dị njikere ịkwado iwepụ na Kuwait na-enweghị agha ma mesịa nye ha iwu ịhapụ Kuwait naanị n'ime izu atọ na-enweghị ọnọdụ. Eze Jọdan, Pope, Onye isi ala France, Onye isi ala Soviet, na ọtụtụ ndị ọzọ gbara ume ka udo dịrị, mana White House siri ọnwụ na ọ bụ "ụzọ ikpeazụ" ya.[xiii]
Ọbụna ịhapụ ihe omume zuru oke nke na-ebuli iro, inye ngwá agha, ma mee ka ndị agha militarist nwee ike, yana nkwurịta okwu efu nke a chọrọ iji kwado kama izere agha, akụkọ ihe mere eme nke agha US nwere ike weghachite azụ na narị afọ dịka akụkọ banyere usoro nkwụsịtụ ohere nke udo na-ezere n'ụzọ ọ bụla.
Mexico dị njikere ịkwado ire ere nke ugwu ya, ma United States chọrọ iji aka ya gbuo mmadụ. Spain chọrọ okwu nke Maine ịga mkpezi mba ụwa, mana US chọrọ agha na alaeze. Soviet Union tụbara mkparịta ụka udo tupu agha Korea. United States mebiri atụmatụ udo maka Vietnam site na Vietnamese, ndị Soviet, na ndị France, na-ekwusi ike na "njedebe ikpeazụ" ya na nhọrọ ọ bụla ọzọ, site na ụbọchị nsogbu nke Gulf of Tonkin nyere iwu agha n'agbanyeghị na ọ dịtụbeghị n'ezie.[xiv]
Ọ bụrụ n'ịlelee agha zuru ezu, ị ga-ahụ ihe yiri nke ahụ ejirila n'otu oge dị ka ihe ngọpụ maka agha yana n'oge ọzọ dịka ihe ọ bụla. Onye isi ala George W. Bush gwara onye isi ala UK Tony Blair na ịnweta ụgbọ elu U2 nwere ike ịdaba ha na agha ha chọrọ.[xv] Ma mgbe Soviet Union gbaturu ụgbọelu U2, President Dwight Eisenhower amaliteghị agha.
Ee, ee, ee, mmadụ nwere ike ịza, ọtụtụ narị agha na ezighi ezi abụghị ebe ikpeazụ, ọ bụ ezie na ndị na-akwado ha na-azọrọ ọnọdụ ahụ maka ha. Mana usoro iwu agha ga-abụ ebe ikpeazụ. Ọ ga? Agaghị enwe nhọrọ ọ bụla ọzọ dị ka omume ma ọ bụ karịa? Allman na Winright hotara Pope John Paul II na "ọrụ ịhapụ ngwa ọgụ a ma ọ bụrụ na ụzọ ndị ọzọ niile egosighi na ọ nweghị ọrụ." Ma “iwepụ” ihe ya na “bọmbụ ma ọ bụ mwakpo” hà bụ n'ezie? Anyị ahụla agha ndị e chere na ha ga-ewepụ, na nsonaazụ ya bụ ngwa ọgụ karịa mgbe ọ bụla ọzọ. Gịnị banyere kwụsị ịkwụsị dị ka otu ụzọ nwere ike isi kwụsị? Kedụ banyere ihe eji eme njem ụwa? Kedu maka akụ na ụba na ihe ndị ọzọ na-enye gị nsogbu?
Enweghị oge mgbe ogbunigwe Rwanda ga-abụrịrị "ụzọ ikpeazụ" omume. E nwere oge mgbe ndị uwe ojii ji ngwa agha nyere aka, ma ọ bụ iwepụ akara ngosi redio nke eji eme ihe maka igbu mmadụ nwere ike inye aka. E nwere ọtụtụ oge mgbe ndị ọrụ udo na-ejighi ngwa agha ga-enyere aka. E nwere oge mgbe ịchọ ịza ajụjụ maka igbu onye isi ala ga-enyere aka. E nwere afọ atọ tupu mgbe ahụ ịhapụ ịkwụsị ngwa agha na ịchụ ego nke ndị Uganda ga-enyere aka.
“Ikpeazụ emechi” na-azọrọ na-abụkarị ndị mara mma na-adịghị ike mgbe mmadụ chere na-alaghachi azụ na oge na-aga nke oge nke nsogbu, ma n’ụzọ dị ike na-esighi ike ma ọ bụrụ na mmadụ dị chee na-alaghachi azụ a bit n'ihu. Ọtụtụ ndị mmadụ na-anwa ịkọwa na Agha Worldwa nke Abụọ karịa Agha Iwa nke Mbụ, ọ bụ ezie na otu n'ime ha enweghị ike ime ma ọ bụrụ na enweghị onye ọzọ ma ọ bụ na-enweghị usoro ogbi nke ịkwụsị ya, nke dugara ọtụtụ ndị na-ekiri n'oge ahụ ịkọ Agha Worldwa nke Abụọ n'ụzọ ziri ezi . Ọ bụrụ na ịwakpo ISIS na Iraq ugbu a bụ n'ụzọ ikpeazụ a "ọ bụ naanị n'ihi agha ahụ mụbara na 2003, nke na-enweghị ike ime na-enweghị Gulf War mbụ, nke na-enweghị ike ime na-enweghị ogwe aka na ịkwado Saddam Hussein na agha Iran-Iraq, wee gabiga kemgbe ọtụtụ narị afọ. O doro anya na ihe na-ezighị ezi nke ọgba aghara anaghị eme ka mkpebi ọhụrụ ọ bụla bụrụ ikpe na-ezighi ezi, mana ha na-atụ aro na onye nwere echiche ọzọ karịa agha ga-etinye aka na usoro mbibi nke ọgbọ ọgba aghara na-egosi na ọ dị mma.
Ọbụna n'oge nsogbu, ọ bụ nsogbu dị oke mkpa dị ka ndị na-akwado agha si ekwu? Elekere ọ bụla na-akụ ebe a karịa ka a na-eche echiche nnwale? Allman na Winright na-atụ aro ndepụta a nke ụzọ ndị ọzọ aga agha nke ga-abụrịrịrịrị na ike gwụrụ maka agha ka ọ bụrụ ihe ikpeazụ: "mmachi amamịghe, mmekọrịta mba ofesi, mkparịta ụka ndị ọzọ, ma ọ bụ njedebe."[xvi] Ọ bụ ya? Ndepụta a bụ na ndepụta ndị ọzọ dịnụ nke National Public Radio na-egosi "Ihe niile a gụrụ" bụ maka ihe niile. Ha kwesiri inye ya aha "uzo abuo nke ihe elere anya." Ka oge na-aga, Allman na Winright na-ehota nzọrọ na ịkwatu gọọmentị dị mma karịa "nwere" ha. Arụmụka a, ndị ode akwụkwọ na-ekwusi ike, na-agbagha “ndị na-emegide udo na ndị na-ekwukarị na ọ bụ naanị ndị ọkà mmụta sayensị na-ekwu”. Ọ na-eme? Kedu nhọrọ nke ụdị abụọ ahụ e chere na ọ masịrị? “Nchupu”? Nke ahụ abụghị usoro udo ma ọ bụghị naanị ụzọ ọzọ maka agha.
Ọ bụrụ na a wakporo mba ma họrọ ịlụ ọgụ na ịgbachitere, ọ gaghị enwe oge mmachi na nke ọ bụla n'ime nhọrọ ndị ọzọ edepụtara. Ọ gaghị enwe oge maka nkwado agụmakwụkwọ sitere n'aka ndị na-akụzi Just War. Ọ ga - ahụ onwe ya ịlụ ọgụ. Ebe maka nkuzi nke Just War na-arụ ọrụ bụ, ma ọ dịkarịa ala n'ọtụtụ akụkụ, agha ndị ahụ bụ ihe na-erughị nchebe, agha ndị ahụ bụ "ihe atụ," "mgbochi," "nchekwa," wdg.
Nzọụkwụ mbụ nke ịgbachitere n'ezie bụ agha ebidoro iji gbochie mwakpo na-abịanụ. Ndi ochichi Obama nwere, n'ime afọ ndị na-adịbeghị anya, akọwapụtara "dị nso" nke pụtara na ọ ga-ekwe omume otu ụbọchị. Ha kwuziri na ha ga-eji ụgbọelu drones na-egbu mmadụ naanị ndị mejupụtara "iyi egwu na-aga n'ihu na United States." N'ezie, ọ bụrụ na ọ dị nso n'okpuru nkọwa nke mbụ, ọ gaghị aga n'ihu, n'ihi na ọ ga-eme.
Nke a bụ akụkụ dị oke egwu sitere na Ngalaba Ikpe Ziri Ezi "Akwụkwọ White" na-akọwa "dị nso":
“[T] ọ kwenyere na onye isi ọrụ na-eweta iyi egwu 'na-abịanụ' nke mwakpo ime ihe ike megide United States anaghị achọ ka United States nwee ihe akaebe doro anya na mwakpo a kapịrị ọnụ na ndị mmadụ na ọdịmma US ga-ewere ọnọdụ n'ọdịnihu dị nso. ”[xvii]
Gọọmentị George W. Bush hụrụ ihe n'otu ụzọ ahụ. Atụmatụ nchekwa nchebe nke mba United States na 2002 kwuru, sị: “Anyị maara na ihe kasị mma anyị ga-eme iji chebe onwe anyị bụ ezigbo iwe.”[xviii] N'ezie, nke a bụ ụgha, dị ka agha ndị na-akpasu iwe na-akpali iro. Ma, ọ dịkwa mma n'eziokwu.
Ozugbo anyị na-ekwu maka atụmatụ agha na-enweghị nchekwa, banyere ọgbaghara nke mmadụ nwere oge maka mmachi, mmekọrịta mmadụ na ibe ya, yana mmadụ nwekwara oge maka ụdị ihe ndị ọzọ. Enwere ike ịgụnye: agbachitere agbachitere ndị nkịtị (enweghị ngwa agha): na-ekwupụta nzukọ nke nguzogide na-enweghị isi na ọrụ ọ bụla nwara, ngagharị iwe na ngosipụta zuru ụwa ọnụ, nkwuputa nkwarụ, nkwupụta nkwarụ ndị ọzọ, mmegharị nke ọbụbụenyi gụnyere enyemaka, na-agbagha esemokwu iji kpebie ikpe ma ọ bụ ụlọ ikpe, ịkpọkọta. eziokwu na imekọrita mmekọrịta, mkparịta ụka mweghachi, nduzi site na ihe atụ site na isonye nkwekọrịta nkwekọrịta ma ọ bụ inallọikpe Criminal International ma ọ bụ site na democratizing United Nations, mmekọrịta ndị nkịtị, mmekorita ọdịbendị, na enweghị ike mepụta ọtụtụ ụdị.
Mana gịnị ma ọ bụrụ na anyị chee agha na-agbachitere n'ezie, ma ọ bụ ụjọ mbuso agha nke United States na-atụ ụjọ mana na-enweghị isi, ma ọ bụ agha US nke a na-ele n'akụkụ nke ọzọ? Ọ bụ naanị maka ndị Vietnam ịlụ ọgụ? Ọ bụ naanị maka ndị Iraqis ịlụ ọgụ? Et cetera. (M na-ekwu nke a iji tinye ọnọdụ nke mbuso agha na ala nke United States, ọ bụghị ọgụ na, dịka ọmụmaatụ, ndị agha US na Syria. Ka m na-ede, gọọmentị United States na-eyi egwu "ịgbachitere" ndị agha ya Syria kwesịrị ọchịchị Syria "ọgụ" ha.)
Azịza dị mkpirikpi nye ajụjụ a bụ na ọ bụrụ na onye omempụ ahụ ga-ahapụ ya, enweghị nchebe ga-adị mkpa. Iguzogide agha ndị agha US na-aga ịghọ ihe ezi uche maka ịkwalite mmefu ego ndị agha US na-agbagwo agbagọ ọbụna maka ụlọ ahịa K Street.
Azịza dị ogologo karị bụ na ọ bụghị n'ozuzu ọrụ kwesịrị ekwesị maka onye amụrụ ma bi na United States iji nye ndị mmadụ ndụmọdụ n'okpuru bọmbụ US na ha kwesịrị ịnwale nguzogide na-enweghị isi.
Mana azịza ziri ezi dịkarịsịrị ike karịa otu n'ime ha. Ọ bụ azịza nke na-apụtawanye ìhè ma ọ bụrụ na anyị eleba anya mwakpo nke mba ọzọ na mgbanwe / agha obodo. Enwere ọtụtụ nke ndị ikpeazụ a ga-ele anya, ma enwere ọtụtụ ihe atụ siri ike ịkọwa. Ma ebumnuche nke tiori, gụnyere echiche nke Anti-Just-War, kwesịrị ịbụ iji nyere aka ịmepụta ihe atụ ụwa n'ezie nke nsonaazụ ndị ka elu, dị ka iji emeghị ihe ike megide mwakpo mba ọzọ.
Nnyocha dị ka Erica Chenoweth si guzosie ike na nguzogide na-enweghị isi megide ọchịchị aka ike ga-enwe ihe ịga nke ọma, na ihe ịga nke ọma ga-adịte aka, karịa iguzogide ime ihe ike.[xix] Yabụ ọ bụrụ na anyị lelee ihe dịka ọgba aghara na-enweghị isi na Tunisia na 2011, anyị nwere ike ịchọpụta na ọ na-ezute ọtụtụ njirisi dịka ọnọdụ ọ bụla maka Just War, belụsọ na ọ bụghị agha ma ọlị. Mmadu aghaghi ila azu ma gha arurita uka banyere uzo o gha aghaghi enwe oganihu ma o nwere ike ibute otutu ihe mgbu na onwu. Ikekwe ime nke a nwere ike ịbụ esemokwu Just War. Ikekwe enwere ike ịme esemokwu dị na Just War, anachronistically, maka "ntinye aka" US 2011 iji weta ọchịchị onye kwuo uche ya na Tunisia (ewezuga enweghị ike United States na-enweghị ike ịme ihe dị otú ahụ, na ọdachi dakwasịrị n'aka nke gaara akpata). Mana ozugbo ịmechara mgbanwe na-enweghị igbu ọchụ na ịnwụ, ọ gaghịzi enwe ezi uche ịkọwapụta igbu na ịnwụ-ọ bụghị ma ọ bụrụ na e mepụtara Mgbakọ Geneva otu puku, na agbanyeghị ezughị okè nke ọganiihu na-adịghị mma.
N'agbanyeghi otutu ihe omuma atu rue ugbua nke iguzogide ndi mba ozo, enwere ndi malitegoro ikwu uzo oganihu. Nke a bụ Stephen Zunes:
“Nguzogide ndị na-enweghị isi sokwa nweta ọrụ ndị agha mba ọzọ. N'oge izizi Palestian nke mbụ na 1980s, imirikiti ndị bi n'okpuru ọchịchị ghọrọ ndị na-achị onwe ha site na njikọta oke na ike nke ụlọ ọrụ ndị ọzọ, na-amanye Israel ka ha kwe ka e mepụta Palestine Authority na ịchị onwe ha maka ọtụtụ ndị mepere emepe mpaghara nke West Bank. Nguzogide na-enweghị isi na Western Sahara nọ na-amanye Morocco ịnye atụmatụ nnwere onwe nke-ka ọ na-adabaghị na oke ọrụ nke Morocco inye ndị Sahrawis ikike nke mkpebi onwe ha-opekata mpe kwetara na ókèala abụghị naanị akụkụ ọzọ nke Morocco.
“N’afọ ndị ikpeazụ nke nchịkwa Germany weghaara Denmark na Norway n’oge Agha Wwa nke Abụọ, ndị Nazi adịghịzi achịkwa ndị mmadụ n’ụzọ dị irè. Lithuania, Latvia, na Estonia wepụrụ onwe ha na aka Soviet site na nguzogide na-enweghị isi tupu ọdịda USSR. Na Lebanọn, mba nke agha tisasịrị ruo ọtụtụ iri afọ, afọ iri atọ nke ọchịchị Siria kwụsịrị site na nnukwute ọgba aghara na 2005. Na afọ gara aga, Mariupol ghọrọ obodo kachasị ukwuu nke ndị nnupụisi Russia na-akwado na Russia , ọ bụghị site na bọmbụ na ogbunigwe nke ndị agha Ukraine na-eti, kama mgbe ọtụtụ puku ndị ọrụ nchara na-ejighị ngwá agha zọrọ n'udo gaa n'akụkụ ndị ọzọ nke ógbè ya ma chụpụ ndị nkewa ejikere. ”[xx]
Otu nwere ike ịchọ ihe nwere ike ịchọta ọtụtụ ndị na-eguzogide ndị Nazi, nakwa na ndị Germany na-eguzogide mbuso agha French nke Ruhr na 1923, ma ọ bụ ma eleghị anya n'ọganihu nke oge Philippines na ọganihu na-aga n'ihu nke Ecuador na ịkọwa ntọala ndị agha US , nakwa n'ezie ihe atụ Ghenth nke ịpụ British si India. Mana otutu ihe omuma atu di iche iche nke oganihu n'emeghi ka ndi mmadu merie ndi mmadu n'emekorita ha na-enyekwa nduzi maka ime ihe n'ihu.
Iji bụrụ omume ziri ezi, nkwụsị na-enweghị isi megide agha n'ezie apụtaghị ka ọ ga-enwe ihe ịga nke ọma karịa mmeghachi omume ime ihe ike. Naanị ihe ọ dị mkpa ka ọ dị nso. N'ihi na ọ bụrụ na ọ ga - eme nke ọma, ọ ga - eme nke a n'enweghị nsogbu ọ bụla, ọ ga - enwekwa ọganihu ya.
Na enweghị mbuso agha, ebe a na-azọrọ na agha ga-ebido dị ka "ihe ikpeazụ," ihe ngwọta na-enweghị isi ga-egosi na ọ ga-ekwe omume. Ọbụna n'ọnọdụ ahụ, a ghaghị ịnwale ha tupu ịmalite ịlụ agha a pụrụ ịkpọ "ụzọ ikpeazụ." Mana n'ihi na ha enweghi ngwụcha n'ọtụtụ ma enwere ike ịnwale ya ugboro ugboro, n'okpuru otu mgbagha, mmadụ agaghị eru na isi nke ịwakpo mba ọzọ bụ ihe ikpeazụ.
Ọ bụrụ na ị nwere ike ime nke ahụ, mkpebi omume ka ga-achọ ka uru ndị a tụrụ anya na agha gị karịrị mmebi niile a na-eme site n'ịkwado ụlọ ọrụ agha (lee akụkụ nke dị n'elu na "Ịkwadebe maka Agha ziri ezi bụ ikpe na-ezighị ezi karịa agha ọ bụla" ).
[I] David Swanson, "Ọmụmụ ihe na-achọpụta ndị mmadụ na-eche na agha bụ naanị ebe ikpeazụ," http://davidswanson.org/node/4637
[Ii] Nicolas Davies, Ọzọ, "Ndị agha na-agba mgba na Middle-Eastern Power Plays: Otu US na-enyere aka igbu Udo na Syria," http://www.alternet.org/world/armed-rebels-and-middle-eastern-power-plays-how- anyi-enyere-aka-igbu-udo-syria
[iii] Julian Borger na Bastien Inzaurralde, "West 'leghaara onyinye Russia na 2012 anya ka Syria's Assad pụọ,'" https://www.theguardian.com/world/2015/sep/15/west-ignored-russian-offer-in -2012-ka-nwere-syrias-assad-kwụpụ-n'akụkụ
[iv] Farea Al-muslimi na-agba akaebe na Drone Wars Senate Kọmitii Ntị, https://www.youtube.com/watch?v=JtQ_mMKx3Ck
[v] The Mirror, "Navy Seal Rob O'Neill onye gburu Osama bin Laden na-ekwu na US enweghị ebumnuche ijide ndị na-eyi ọha egwu," http://www.mirror.co.uk/news/world-news/navy-seal-rob-oneill-who- 4612012 Lee kwa: ABC News, "Osama Bin Laden ejighi ngwa ọgụ mgbe egbuo ya, White House kwuru,"
[vi] The Washington Post, "Gaddafi na-anabata map okporo ụzọ maka udo nke ndị ndu Africa chọrọ,"
[vii] Hụ http://warisacrime.org/whitehousememo
[viii] Julian Borger na Washington, Brian Whitaker na Vikram Dodd, The Guardian, "Saddam chọsiri ike igbochi agha," https://www.theguardian.com/world/2003/nov/07/iraq.brianwhitaker
[ix] Julian Borger na Washington, Brian Whitaker na Vikram Dodd, The Guardian, "Saddam chọsiri ike igbochi agha," https://www.theguardian.com/world/2003/nov/07/iraq.brianwhitaker
[X] Julian Borger na Washington, Brian Whitaker na Vikram Dodd, The Guardian, "Saddam chọsiri ike igbochi agha," https://www.theguardian.com/world/2003/nov/07/iraq.brianwhitaker
[xi] Icheta nzute: https://en.wikisource.org/wiki/Bush-Aznar_memo na akụkọ akụkọ: Jason Webb, Reuters, "Bush chere na Saddam dị njikere ịgbapụ: kọọ," http://www.reuters.com/article/us-iraq-bush-spain-idUSL2683831120070926
[xii] Rory McCarthy, The Guardian, "Onyinye ohuru na Bin Laden," https://www.theguardian.com/world/2001/oct/17/afghanistan.terrorism11
[xiii] Clyde Haberman, New York Times, "Pope katọrọ Agha Ọwara dị ka 'Ọchịchịrị'," http://www.nytimes.com/1991/04/01/world/pope-denounces-the-gulf-war-as-darkness.html
[xiv] David Swanson, Agha Bụ Ụgha, http://warisalie.org
[xv] White House Memo: http://warisacrime.org/whitehousememo
[xvi] Mark J. Allman & Tobias L. Winright, Mgbe Akwụsịsịrị Na-acha Anwụrụ ọkụ: Ọdịdị Agha Naanị Agha na Ikpe Ziri Ezi Agha (Maryknoll, NY: Orbis Books, 2010) p. 43.
[xvii] Ngalaba Ikpe Ziri Ezi White Akwụkwọ, http://msnbcmedia.msn.com/i/msnbc/sections/news/020413_DOJ_White_Paper.pdf
[xviii] 2002 National Security Strategy, http://www.globalsecurity.org/military/library/policy/national/nss-020920.pdf
[xix] Erica Chenoweth na Maria J. Stephan, Ihe mere arụrụrụ ndị agha ji arụ ọrụ: Usoro Ebumnuche nke Nsogbu Ndị Na-adịghị Egwu (Columbia University Press, 2012).
[xx] Stephen Zunes, "Ndị ọzọ na-alụ agha site na ala," http://www.filmsforaction.org/articles/alternatives-to-war-from-the-bottom-up/
