Nke Arnold R. Isaacs dere, Ụlọ Mmanya, December 15, 2022
Na akụkọ America, otu mwakpo ogbunigwe ikpeazụ na North Vietnam wetara udo. Nke ahụ bụ akụkọ ifo na-achọ ọdịmma onwe ya
Dị ka ndị America na-abanye n'oge ezumike, anyị na-abịarukwa nso a dị ịrịba ama akụkọ ihe mere eme dị ịrịba ama site na US agha na Vietnam: 50th ncheta nke ikpeazụ US ikuku iwe na North Vietnam, 11 ụbọchị mkpọsa nke malitere n'abalị nke Dec. 18. 1972, ma gbadaa n'akụkọ ihe mere eme dị ka "bọmbụ ekeresimesi."
Ihe gbagoro n'akụkọ ihe mere eme, Otú ọ dị, ma ọ dịkarịa ala n'ọtụtụ nkwughachi, bụ ihe ngosi na-abụghị eziokwu nke ọdịdị na nkọwa nke ihe omume ahụ, na nsonaazụ ya. Akụkọ ahụ juru ebe niile na-ekwu na ogbunigwe ahụ manyere ndị North Vietnamese ka ha kwurịta nkwekọrịta udo ha bịanyere aka na Paris n'ọnwa na-esote, ya mere na ike ikuku US bụ ihe dị mkpa na-akwụsị agha America.
Nzọrọ ụgha ahụ, bụ́ nke e kwusara nke ọma n'ebe nile n'ime afọ 50 gara aga, adịghị emegide nnọọ eziokwu akụkọ ihe mere eme a na-apụghị ịgbagha agbagha. Ọ dịkwa mkpa ka ọ dị ugbu a, n'ihi na ọ na-aga n'ihu na-enye aka n'okwukwe na-ezighị ezi na ike ikuku nke gbaghaara echiche American atụmatụ na Vietnam na kemgbe ahụ.
Obi abụọ adịghị ya, ụdị akụkọ ifo a ga-apụta ọzọ na ncheta nke ga-abịa na ncheta na-abịa. Ma eleghị anya, akara ngosi ahụ ga-enyekwa ohere ịtọ ndekọ kpọmkwem ihe mere n'ezie n'ikuku Vietnam na na tebụl nkwekọrịta na Paris na December 1972 na Jenụwarị 1973.
Akụkọ ahụ malitere na Paris n'ọnwa Ọktọba, mgbe ọtụtụ afọ gachara, mkparita uka udo ahụ gbanwere na mberede mgbe ndị mkparita ụka US na North Vietnamese nke ọ bụla nyere ohere dị mkpa. Ndị otu America kwụsịrị n'ụzọ doro anya ihe ọ chọrọ ka North Vietnam wepụrụ ndị agha ya na ndịda, ọnọdụ nke egosipụtara ma ọ bụghị nke doro anya na atụmatụ US gara aga. Ka ọ dị ugbu a, ndị nnọchi anya Hanoi na nke mbụ gbahapụrụ nkwusi ha na gọọmentị South Vietnamese nke Nguyen Van Thieu na-achị ga-ewepụrịrị tupu enwee ike ime nkwekọrịta udo ọ bụla.
N'ịbụ ndị e wepụrụ ihe ịsụ ngọngọ abụọ ahụ, mkparịta ụka ahụ na-aga n'ihu ngwa ngwa, na site na Ọkt. 18 akụkụ abụọ ahụ akwadola akwụkwọ ikpeazụ. N'ịgbaso mgbanwe okwu nkeji ole na ole ikpeazụ, Onye isi ala Richard Nixon zipụrụ eriri na Prime Minister North Vietnam Pham Van Dong na-ekwupụta, dịka ọ dere n'akwụkwọ ndetu ya, na nkwekọrịta "nwere ike ugbu a na-ewere dị ka zuru ezu" na na United States, mgbe nabata na mgbe ahụ yigharịrị abụọ mbụ ụbọchị, "nwere ike ịgụ na" bịanye aka na ya na a iwu ememe na Oct. 31. Ma na mbinye aka emeghị eme, n'ihi na US wepụrụ nkwa ya mgbe ha jikọrọ aka, Onye isi ala Thieu, onye ewepụrụ ọchịchị ya kpam kpam na mkparịta ụka ahụ, jụrụ ịnakwere nkwekọrịta ahụ. Ọ bụ ya mere agha America ka ji na-aga n'ihu na Disemba, n'enweghị mgbagha n'ihi mkpebi US, ọ bụghị North Vietnamese.
N'etiti ihe omume ndị ahụ, Hanoi's ụlọ ọrụ mgbasa ozi gọọmentị na-agbasa ọkwa na Oct. 26 na-akwado nkwekọrịta ahụ na inye nkọwa zuru ezu nke usoro ya (na-akpali nkwupụta a ma ama nke Henry Kissinger awa ole na ole ka e mesịrị na "udo dị nso"). Ya mere, akwụkwọ akụkọ mbụ abụghị ihe nzuzo mgbe akụkụ abụọ ahụ kwupụtara nhazi ọhụrụ na Jenụwarị.
Ntụnyere akwụkwọ abụọ ahụ na-egosi na oji na ọcha doro anya na ogbunigwe nke December agbanweghị ọnọdụ Hanoi. Ndị North Vietnamese ekwenyeghị ihe ọ bụla na nkwekọrịta ikpeazụ na ha ekwenyebeghị na agba mbụ, tupu bọmbụ ahụ. Ewezuga obere mgbanwe usoro ihe omume na ntakịrị nlegharị anya ịchọ mma n'ime okwu, ederede October na December bụ maka ebumnuche bara uru, na-eme ka o doo anya na bọmbụ ahụ mere. ọ bụghị gbanwee mkpebi Hanoi n'ụzọ ọ bụla bara uru.
Nyere ihe ndekọ ahụ doro anya, akụkọ ifo nke ogbunigwe ekeresimesi dị ka nnukwu ihe ịga nke ọma n'agha egosila nnukwu ọnụnọ ike na ntọala nchekwa mba US yana ebe nchekwa ọha.
Otu n'ime ihe kpatara ya bụ webụsaịtị gọọmentị Ememe ncheta ncheta afọ 50 nke Vietnam. Otu n'ime ọtụtụ ihe atụ na saịtị ahụ bụ Air Force "akwụkwọ eziokwu" nke na-ekwughị ihe ọ bụla gbasara akwụkwọ nkwekọrịta udo nke Ọktọba ma ọ bụ mwepụ US na nkwekọrịta ahụ (a naghị akpọ aha ndị ahụ n'ebe ọ bụla ọzọ na saịtị ncheta, ma). Kama nke ahụ, ọ na-ekwu naanị na "ka mkparịta ụka na-aga n'ihu," Nixon nyere iwu mkpọsa ikuku nke December, mgbe nke ahụ gasịrị "North Vietnamese, ndị na-enweghị ihe nchebe ugbu a, laghachiri na mkparịta ụka ma mebie ngwa ngwa." Akwụkwọ akụkọ ahụ kwuziri nkwubi okwu a, sị: “N'ihi ya, ike ikuku nke America keere òkè dị mkpa n'ịkwụsị ogologo esemokwu ahụ.”
Mbipute ndị ọzọ dị iche iche na saịtị ncheta ahụ na-ekwusi ike na ndị nnọchiteanya Hanoi "otu akụkụ" ma ọ bụ "nchịkọta" kwụsịrị mkparịta ụka October-October - nke, ekwesịrị icheta, bụ kpamkpam maka ịgbanwe ndokwa ndị US anabatalarị - yana na iwu Nixon na-atụ bọmbụ. e bu n’obi ịmanye ha ịlaghachi na tebụl mkparita uka.
N'ezie, ọ bụrụ na onye ọ bụla si na mkparịta ụka ahụ, ọ bụ ndị America, opekata mpe ndị isi mkparita uka ha. Akaụntụ Pentagon na-enye ụbọchị a kapịrị ọnụ maka mwepụ North Vietnamese: Disemba 18, otu ụbọchị ogbunigwe malitere. Ma okwu ahụ kwụsịrị ọtụtụ ụbọchị tupu mgbe ahụ. Kissinger hapụrụ Paris na 13th; Ndị enyemaka ya kachasị elu gbapụrụ otu ụbọchị ma ọ bụ karịa mgbe e mesịrị. Nzukọ pro forma ikpeazụ n'etiti akụkụ abụọ ahụ mere na Dec. 16 na mgbe ọ kwụsịrị, ndị North Vietnamese kwuru na ha chọrọ ịga n'ihu "ngwa ngwa o kwere mee."
N'ịchọpụta akụkọ ihe mere eme a n'oge na-adịbeghị anya, ọ tụrụ m n'anya n'ókè nke akụkọ ụgha ahụ na-egosi na ọ karịrị nke ukwuu n'akụkọ ahụ. Amara nke bụ eziokwu kemgbe ihe ndị ahụ mere, mana ọ siri ike ịchọta n'akụkọ ọha taa. N'ịchọ ịntanetị maka "udo dị nso" ma ọ bụ "Linebacker II" (aha njirimara maka bọmbụ December), ahụrụ m ọtụtụ ndenye na-ekwupụta otu nkwubi okwu na-eduhie eduhie pụtara na saịtị ncheta Pentagon. Ọ kwesịrị m ịgbalịsi ike ka m chọta isi mmalite ndị kwuru eziokwu ọ bụla edere nke megidere ụdị akụkọ ifo ahụ.
O nwere ike ịbụ nke ukwuu ịjụ, mana m na-ede nke a n'olileanya na ncheta na-abịanụ ga-enyekwa ohere maka nlezianya leba anya azụ na mgbanwe dị ịrịba ama na agha na-enweghị ihe ịga nke ọma na nke na-enweghị mmasị. Ọ bụrụ na ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme ji eziokwu kpọrọ ihe na ndị America bụ́ ndị na-eche banyere ihe nchebe mba dị ugbu a ga-ewepụta oge iji mee ka ncheta na nghọta ha dị ọhụrụ, ikekwe ha nwere ike ịmalite iji akụkọ ziri ezi karịa nke ihe ndị ahụ mere na ọkara narị afọ gara aga. Ọ bụrụ na nke ahụ emee, ọ ga-abụ ọrụ bara uru ọ bụghị naanị maka eziokwu akụkọ ihe mere eme kama n'echiche ziri ezi na echiche ziri ezi nke atụmatụ nchekwa nke oge a - na, nke ka nke ọma, ihe bọmbụ nwere ike ime iji nweta ihe mgbaru ọsọ mba, na ihe ha na-enweghị ike. .
