Mmalite nke njedebe

Site n'aka David Swanson, World BEYOND War, July 2, 2020

Mmalite ma ọ bụ ọgwụgwụ nwere ike ịbụ mmalite nke njedebe.

Ọ bụrụ n’echiche ịhe mmadụ nwere otu narị afọ site ugbu a n’etiti ọha mmadụ nke gụnyere klaasị akụkọ ihe mere eme, ị nwere ike ịtụ anya, na-egbochi mgbanwe ndị dị ukwuu, na akwụkwọ ederede US ga-akọwa nke a dịka oge udo, ikekwe na-ahụta na Trump enweghị enyemaka iji nyere ndị Venezuelans ike na nnukwu enyemaka mmadụ , ma na-ekwupụta ahịrịokwu ole na ole maka ịbụ ohu nke Trump na Vladimir Putin.

A ga-enwerịrị ndị na-eme nchọpụta na ndị prọfesọ, ndị ga-achịkọta ozi niile, akwụkwọ ọ bụla, vidiyo vidiyo, nkwupụta ọnwụ, na nche nzuzo. Ha g’esi ike gabiga ndò nke inwe obi abụọ na Donald J. Trump bụ onye anyaukwu na-ezighi ezi nke nwere mmebi iwu nke mmebi iwu na mpụ ndị na-adịbeghị anya na ọrụ Putin, onye n'ezie na-akpasu Putin iwe na mmachi, asọmpi akụ na ụba. mmebi nke nkwekọrịta na nkwekọrịta, ịchụpụ ndị ọrụ, bọmbụ nke ndị agha Russia, na mbuso agha agha na mbuso agha nke NATO. Ihe omuma a abughi ihe di nkpa.

Nke a bụ otu ọrụ US si arụ ọrụ. N’enweghi mmeghari a ma ama nke nwere ike igbatu arusi di iche iche ma me ka ihere me oha, ihe omumu ihe omuma nke US wepu ihe nile ha nwere ike ma jiri nlezianya kpoo ihe obula buru ibu nke na apughi izere ya. Ihe omuma atu nke ikpeazu bu nuklia nke Hiroshima na Nagasaki. A na-ezere obodo nke ikpeazụ site na ilekwasị anya na nke mbụ, nke a na-apụghị izere, n'ihi ya, a gha ụgha.

Kedu ihe kpatara ndị nkuzi akụkọ ihe mere eme nke US na ụlọ akwụkwọ elementrị nke US taa - na 2020! - gwa ụmụaka na a tụrụ bọmbụ nuklia na Japan iji chekwaa ndụ - ma ọ bụ kama "bọmbụ" (dị iche) iji zere ịkpọtụrụ Nagasaki? N'oge na-adịghị anya mgbe ihe omume ahụ gasịrị, gọọmentị US guzobere kọmịlị nkịtị iji mụọ ajụjụ nke mechara megidere ya, na-ekwenye na onye nnọchi anya US na Japan n'oge ahụ, ọtụtụ ndị sayensị n'azụ bọmbụ ndị gbalịrị igbochi iji ha, na ọtụtụ n'ime ndị isi ọrụ agha US n'oge ahụ, ndị niile kwenyere na agha ahụ agaala, na Japan gaara enyefe ma ọ bụrụ na a hapụ ya ka ọ hapụ eze ukwu ya, ọ ga-atọgbọkwa oge adịghị anya na enweghị enweghị nukes, ọbụnadị na enweghị Mwakpo US na enweghị mwakpo Soviet. Mwakpo ndị Soviet zubere tupu bọmbụ ahụ, ọ bụghị ha kpebiri. US enweghị atụmatụ ịwakpo ọtụtụ ọnwa, ọ nweghịkwa atụmatụ dị na oke iji tinye ọnụ ọgụgụ ndụ ndị nkuzi ga-agwa gị na a zọpụtara gị. Ndụ, n'ụzọ, abụghị akụ pụrụ iche nke ndị agha US. Ndị Japan nwekwara ndụ.

Ndị ọrụ nyocha na ndị prọfesọ wụfuru ihe akaebe ahụ afọ 75. Ha maara na Truman maara na agha ahụ agwụla, na Japan chọrọ ịtọgbọ, na Soviet Union na-achọ ịwakpo. Ha ma na ogbunigwe nke Nagasaki sitere na August 11^th ruo August 9^th na-atụ egwu na Japan nwere ike inyefe tupu ya emee. Ha edepụtala ihe niile na-emegide ogbunigwe ahụ n'ime ndị agha US na gọọmentị na obodo ndị sayensị, yana mkpali ịnwale bọmbụ ndị ọrụ na ego dị ukwuu abanyela, yana mkpali maka ịmaja ụwa na nke kachasị. ndị Soviet, yana ịmepe na enweghị ihere maka itinye efu na ndụ Japan.

Ma, hà ga-edechara ihe a niile? Ndi ẹkeyom utọ utom oro? Ọ bụ na Truman agwaghị ọha na eze ozugbo mpụ ahụ mere na mkpali ahụ bụ imegwara Japan? O kwughi otu ahu tutu onwu? Ọ bụ na o kwenyeghị n'ihu ọha na ajọ agbụrụ, ịkpọasị, ịkpọasị ndị Japan nke bụ ego ọdịnala nkịtị? Ọ bụ na ndị mmadụ amaghi ngwa ngwa na nkwupụta ya maka ịtụ bọmbụ na ndị agha karịa obodo bụ ụgha na-eche ihu ụgha? Ọ bụ na ndị mmadụ agụghị akụkọ John Hersey nke ndị lanarịrị Hiroshima ma ghọta na ọ dịghị ihe dị njọ karịa bọmbụ ndị bọmbụ ahụ nwere ike igbochi ọbụna na mbụ? Ọ bụ na nkwubi okwu ziri ezi adịghị adị ozugbo, kama ịchọ nyocha ọtụtụ iri afọ? Ma ọ bụghị na ọ bụghị ihe a na-anakwere, nke a na-achọghị, nke na-esiteghị na otu nkwekọ-dị ka ịkọwapụta na Donald Trump dị egwu anaghị arụ ọrụ maka Russia?

Ma olee otú e si mepụta otu a? Helpednye nyeere ndị mmadụ aka n’akụkọ ifo ndị a na-achọsi ike? N'ebe a, onye edemede edemede Greg Mitchell kwuru na anyị enwetarala anyị nnukwu amara site na akụkọ banyere otu esi mepụta nnukwu Hollywood. Mmalite ma ọ bụ ọgwụgwụ bụ ihe MGM tọhapụrụ na 1947 ma kwalitere ya nke ọma dịka nnukwu mgbochi ọzọ. Ọ bọmbụ. Etufuru ego. Ihe dị mma maka onye otu US doro anya ka ọ ghara ikiri akụkọ ọjọọ na-agwụ ike na ndị na-eme ihe nkiri na-egwu ndị ọkà mmụta sayensị na ndị na-alụ ọgụ maka ụdị igbu mmadụ ọhụrụ. Nzọrọ kachasị mma bụ iji zere iche echiche ọ bụla banyere okwu ahụ. Ma ndị na-enweghị ike izere ya bụ ndị e nyere akụkọ ifo na-enweghị isi. Ị nwere ike lelee ya n'ịntanetị n'efu, dị ka Mark Twain gaara ekwu, ọ bara uru mkpụrụ ego ọ bụla.

Ihe nkiri a meghere site na ihe Mitchell kọwara dika inye ndi UK na Canada otuto maka oru ha n’inwe igwe onwu - nke a na-eche na o bu ihe nlere anya ma oburu n’uzo ugha iji kpoo nnukwu ahia maka ihe nkiri a. Mana ọ dị ka ọ na-ata ụta karịa ịkwụ ụgwọ. Nke a bụ mgbalị iji gbasaa amamikpe ahụ. Ihe nkiri a na-awụda ngwa ngwa ịkatọ Germany maka iyi egwu dị egwu nke nuking ụwa ma ọ bụrụ na United States ebuteghị ya mbụ. (Can nwere ike isiri ike taa ime ka ndị na-eto eto kwenyere na Germany nyefere onwe ha tupu Hiroshima.) Mgbe ahụ, onye omee na-eme echiche ọjọọ Einstein na-ata ọtụtụ ndị ọkà mmụta sayensị si n'akụkụ ụwa niile ụta. Mgbe ahụ, ụfọdụ ndị ọzọ na-atụ aro na ndị ezigbo mmadụ na-ada agha ahụ ma ọ ga-aka mma ngwa ngwa ma mepụta bọmbụ ọhụrụ ma ọ bụrụ na ha chọrọ imeri ya.

A gwara anyị ugboro ugboro na bọmbụ ka ukwuu ga-eweta udo ma kwụsị agha. Onye FDR na-etinye onwe ya n'ọrụ na Woodrow Wilson, na-azọrọ na bọmbụ atọm nwere ike ịkwụsị agha niile (ihe dị ịtụnanya na ndị mmadụ kwenyere na ọ mere, ọbụlagodi ihu agha 75 gara aga). Agwara anyị ma gosipụta ihe nzuzu kpamkpam, dị ka US tụpụrụ mpempe akwụkwọ na Hiroshima iji dọọ ndị mmadụ aka na ntị (yana ụbọchị 10 - “Nke ahụ bụ ụbọchị 10 ịdọ aka na ntị karịa ka ha nyere anyị na Pearl Harbor,” agwa agwa) na Ndị Japan gbagburu ụgbọelu ka ọ na-erute ebe ọ na-aga. N'ikwu eziokwu, US ahapụtụghị otu mpempe akwụkwọ na Hiroshima kama ọ mere - na ejiji SNAFU dị mma - tụda ọtụtụ mpempe akwụkwọ na Nagasaki ụbọchị na-esote bọmbụ Nagasaki. Ọzọkwa, dike nke ihe nkiri ahụ nwụrụ site n'ihe ọghọm mgbe ọ na-atụgharị bọmbụ ahụ ka ọ dịrị njikere maka ojiji - ịchụ obi ike maka mmadụ maka ndị agha ahụ metụtara n'ezie - ndị otu agha US. Ihe nkiri a na-ekwukwa na ndị tụrụ bọmbụ "agaghị ama ihe mere ha," n'agbanyeghị na ndị na-ese ihe nkiri maara banyere nhụjuanya dị egwu nke ndị nwụrụ nwayọ.

Otu mkparịta ụka sitere na ndị na-ese ihe nkiri na onye ndụmọdụ na onye nchịkọta akụkọ, General Leslie Groves, tinyere okwu ndị a: “A ga-ewepụ ihe ọ bụla na-eme ka ndị agha yie ndị nzuzu.” Chaị, nke ahụ ga-abụrịrị ọtụtụ obere vidiyo na-awụfu n'ala!

Ihe kpatara ihe nkiri a bụ ihe na-agwụ ike, echere m na ọ bụghị na ihe nkiri etinyerela usoro ihe omume kwa afọ maka afọ 75, gbakwunye agba, ma chepụta ụdị ujo dị iche iche, mana naanị na ihe kpatara mmadụ ọ bụla kwesịrị iji chee bọmbụ ahụ ihe odide ndị niile na-ekwu maka oge dum ihe nkiri ahụ bụ nnukwu ọrụ ahapụla. Anyị anaghị ahụ ihe ọ na-eme, ọ bụghị site n'ala, ọ bụ naanị site na mbara igwe.

Akwụkwọ Mitchell, akpọkwara Mmalite ma ọ bụ ọgwụgwụ, dị ka ilele sausaji mere, kamakwa ọ dị ka ịgụ akwụkwọ ndekọ site na kọmitii nke jikọrọ ọnụ akụkụ ụfọdụ nke Akwụkwọ Nsọ. Nke a bụ akụkọ ifo banyere onye uwe ojii zuru ụwa ọnụ na nyocha. Ma ọ jọrọ njọ. Ọ dị egwu. Ihe mere fim a sitere na sayensi nke choro ka ndi mmadu ghota ihe omuma a, obughi inye mbibi otuto. Ọkà mmụta sayensị a degara Donna Reed, ezigbo nwanyị ahụ lụrụ Jimmy Stewart na Ọ bụ Ndụ magburu onwe ya, o wee gbaa bọọlụ ahụ. Ọ fechaa ọnya na-amị amị n'ọnwa 15 na voila, uda cinematic pụtara.

E nweghị mgbe ọ bụla ajụjụ nke na-ekwu eziokwu. Ọ bụ ihe nkiri. Make na-emejupụta. I mekwara ya niile otu uzo. Ederede maka ihe nkiri a nwere oge ụfọdụ ụdị nzuzu na-adịghị adịgide, dị ka ndị Nazi na-enye ndị Japan bọmbụ atọm - na ndị Japan na-edozi ụlọ nyocha maka ndị ọkà mmụta sayensị Nazi, dịka ọ dị na ụwa n'ezie n'oge a. oge ndị agha US na-edozi ụlọ nyocha maka ndị ọkà mmụta sayensị Nazi (ịghara ịkọwa maka iji ndị ọkà mmụta sayensị Japan). Ọ dịghị nke a bụ ihe ludicrous ka Nwoke a na Nnukwu Elu, iji nwude ihe nlele a dị afọ iri asaa na asaa n’oge a, ma nke a bụ mbido, nke a bụ seminalị. Ndị na-eme fim ahụ nyere ndị agha US na White House ikike idozi ikpeazụ, ọ bụghị ndị ọkà mmụta sayensị nwere akara. Ọtụtụ ụtụ dị mma na-adị nwa oge na edemede ahụ, mana tọpụrụ ya maka mgbasa ezi.

Ọ bụrụ na ọ bụ nkasi obi ọ bụla, ọ gaara aka njọ. Paramount nọ n'egwuregwu ihe agha nuklia na MGM ma were Ayn Rand n'ọrụ iji depụta ederede hyper-ịhụ mba n'anya. Usoro mmechi ya bụ "Mmadu nwere ike ijikọ eluigwe na ala - mana ọ nweghị onye nwere ike ijuru mmadụ." Ọ dabara na anyị niile, ọ rụpụtara. O di nwute, n'agbanyeghị Hersey Bell maka Adano ịbụ ihe nkiri ka mma karịa Mmalite ma ọ bụ ọgwụgwụ, akwụkwọ kachasị ere ya na Hiroshima akpọghị ndị mmadụ ụlọ nyocha ọ bụla dịka ezigbo akụkọ maka mmepụta fim. O di nwute, Dr. Strangelove agaghị apụta ruo 1964, nke nke ọtụtụ kwadebere mgbe ahụ iji “bọmbụ” mee ihe n'ọdịnihu ma ọ bụghị iji ya mee ihe n'oge gara aga, na-eme ka ajụjụ niile gbasara ojiji a ga-enwe n'ọdịnihu adịghị ike. Mmekọrịta a na ngwa agha nuklia myirịta na agha n'ozuzu. Ọhaneze ndị US nwere ike ịgbagha agha niile a ga-enwe n'ọdịnihu, na agha ndị ahụ ka a nụrụ na site na afọ iri ise gara aga, mana ọ bụghị Agha Worldwa nke Abụọ, na-eme ka ajụjụ niile banyere agha ndị na-aga n'ihu ghara isi ike. N’ezie, ịtụ vootu n’oge na-adịbeghị anya hụrụ njikere dị oke egwu ịkwado agha nuklia n’ọdịnihu nke ndị US.

Oge ahụ Mmalite ma ọ bụ ọgwụgwụ a na-ekiri ma na-ese ya, ndị gọọmentị US na-ejide ma na-ezo ọnya ọ bụla ọ nwere ike ịchọta nke ezigbo foto ma ọ bụ akwụkwọ nyocha nke saịtị bọmbụ ndị ahụ. Henry Stimson na-enwe oge Colin Powell, na-akwaga n'ihu ikwu okwu ikpe n'ihu ọha maka ịtụda bọmbụ ndị ahụ. A na-ewu ma na-etolite bọmbụ ndị ọzọ ngwa ngwa, ndị mmadụ na-achụpụkwa n'ụlọ ndị dị n'agwaetiti ha, ghaa ụgha, ma jiri ya mee ihe dị ka akwụkwọ akụkọ ha na-egosi na ha nwere obi ụtọ na mbibi ha.

Mitchell dere na otu ihe mere Hollywood jiri degharịa ndị agha bụ iji ụgbọ elu ya, wdg, na mmepụta, yana iji jiri ezigbo aha ndị edemede na akụkọ ahụ. O siiri m ike ikwenye na ihe ndị a dị ezigbo mkpa. Site na mmefu ego na - akparaghị ókè ọ na - etinye ihe a - gụnyere ịkwụ ndị ọ na - enye ike ike - MGM nwere ike mepụta ihe ọ na - enweghị atụ na igwe ojii ya. Ọ bụ ihe ọ toụ toụ n’echiche na otu ụbọchị ndị na-emegide ogbugbu mmadụ nwere ike iweghara ihe dịka ụlọ pụrụ iche nke US Institute of “Peace” ma chọọ ka Hollywood zute ụkpụrụ ngagharị udo iji wee see ebe ahụ. Mana n'ezie usoro udo enweghị ego, Hollywood enweghị mmasị, ụlọ ọ bụla nwekwara ike ịkọwa ọzọ. Hiroshima nwere ike ịkọwapụta na ebe ọzọ, na fim ahụ egosighi. Isi nsogbu dị ebe a bụ echiche na omume nke ịda mba.

Enwere ihe ndị mere iji tụọ gọọmentị ụjọ. Ndị FBI nọ na-enyocha ndị o metụtara, gụnyere ndị ọkà mmụta sayensị chọrọ ọdịmma dịka Oppenheimer bụ ndị nọgidere na-eme nchọpụta na fim ahụ, na-akwa arịrị banyere ịdị egwu ya, mana ọ dịghị mgbe ọ bụla na-amaja aka megide ya. Ọhụrụ Red Scare nọ na-agbanye. Ndị dị ike na-egosipụta ike ha site n'ụzọ dịgasị iche iche.

Dị ka mmepụta nke Mmalite ma ọ bụ ọgwụgwụ Ifufe na-abịa na mmezu, ọ na-ewulite otu ọkụ nke bọmbụ ahụ mere. Mgbe ọtụtụ scripts na ụgwọ na ndenye na ọrụ na ass-nsusu, ọ dịghị ụzọ studio-agaghị ahapụ ya. Mgbe o mechara pụta, ndị na-ege ntị dị obere ma ndị nyocha na-agwakọta. New York kwa ụbọchị PM vidio a "na-emesi obi ike," nke m chere bụ isi okwu. Emezuru ozi.

Mmechi Mitchell bụ na ogbunigwe ahụ bụ “ogbugbu mbụ,” na United States kwesịrị ịkagbu iwu iku egwu mbụ. Ma n'ezie ọ bụghị ihe dị otu ahụ. Ọ bụ naanị ọgbụgba, nke mbụ na nke ikpeazụ. E nweghị bọmbụ nuklia ndị ọzọ ga-alọghachi dị ka “ọgụ nke abụọ.” Ugbu a, taa, ihe egwu dị na mberede dị ka ejiri ebumnuche, ma ọ bụ nke mbụ, nke abụọ, ma ọ bụ nke atọ, na mkpa ọ dị ịbanye n’ikpeazụ ị ga-esonyere ọtụtụ gọọmentị ụwa na-achọ ikpochapụ ngwa agha nuklia niile.