Egwu agha nke 1983: Oge oyi kacha dị ize ndụ?

Satọde a gara aga bụ ncheta afọ 77 nke ogbunigwe atọmịk nke Hiroshima nke August 6, 1945, ebe Tuzdee na-echeta ogbunigwe August 9 nke Nagasaki, nke egosiri ebe a. N'ụwa ebe esemokwu dị n'etiti nnukwu ndị nwere ngwá agha nuklia nọ n'ọgba aghara, a pụrụ ịjụ n'eziokwu ma ànyị ga-eru 78th n'ejighị bọmbụ nuklia ọzọ. Ọ dị mkpa ka anyị cheta nkuzi nke otu n'ime oku nuklia nke Agha Nzuzo mere mgbe, dị ka taa, nkwukọrịta n'etiti ike nuklia dara.

Site na Patrick Mazza, Ewu-okwu, September 26, 2022

Oku nsochi nuklia nke Able Archer '83

Na brink na-amaghị ya

Ọ bụ oge esemokwu siri ike n'etiti United States na Soviet Union, mgbe ọwa mgbasa ozi na-akawanye njọ ma akụkụ nke ọ bụla na-akọwahie ihe mkpali nke ndị ọzọ. Ọ rụpụtara ihe nwere ike ịbụ ahịhịa kacha nso na oke mbibi nuklia na Agha Nzuzo. Ọbụna n'ụzọ dị egwu karị, otu akụkụ aghọtaghị ihe ize ndụ ahụ ruo mgbe eziokwu ahụ gasịrị.

N'izu nke abụọ nke Nọvemba 1983, NATO duziri Able Archer, ihe omumu nke na-eme ka agha nuklia na-aga n'ihu na esemokwu Europe n'etiti ọdịda anyanwụ na ndị Soviet. Ndị ọchịchị Soviet, na-atụ egwu na US na-eme atụmatụ agha nuklia mbụ na Soviet Union, na-enyo enyo na Able Archer abụghị ihe mmega ahụ, kama ọ bụ ihe mkpuchi maka ihe dị adị. Akụkụ ọhụrụ nke mmega ahụ mere ka nkwenye ha sie ike. Ndị agha nuklia Soviet gara n'ihu na-eme ka ntutu na-akpalite anya, na ndị isi nwere ike echeworị na ha ga-ebu ụzọ mee ihe. Ndị agha US, maara ihe omume Soviet pụrụ iche mana ha amaghị ihe ha pụtara, gara n'ihu na mmega ahụ.

Ọtụtụ ndị ọkachamara na-ewere oge ahụ dị ka oge Agha Nzuzo nke nwere ihe egwu kachasị egwu nke esemokwu nuklia kemgbe 1962 Cuban Missile Crisis, mgbe US chere ndị Soviet ihu maka ntinye nke ngwa agha nuklia n'agwaetiti ahụ. Mana n'adịghị ka nsogbu Cuban, US enweghị mmasị n'ihe egwu ahụ. Robert Gates, mgbe ahụ osote onye isi CIA, mechara kwuo, sị, "Anyị nwere ike nọrọ n'ọnụ ọnụ agha nuklia ma anyị amaghịdị ya."

O were ọtụtụ afọ maka ndị ọchịchị ọdịda anyanwụ ịghọta nke ọma ihe egwu dị na ụwa na Able Archer '83. Ha enweghị ike ịghọta na ndị isi Soviet na-atụ egwu egwu mbụ, ma kpochapụ ihe ngosi na-apụta n'oge na-adịghị anya ka mmega ahụ gasịrị dị ka mgbasa ozi Soviet. Ma ka foto ahụ bịara doo anya karị, Ronald Reagan bịara mara na nkwupụta ọkụ nke ya n'ime afọ atọ mbụ nke ọchịchị onyeisi oche ya mere ka ụjọ na-atụ ndị Soviet nri, kama nke ahụ, ya na ndị Soviet kparịtara nke ọma na nkwekọrịta iji belata ngwá agha nuklia.

Taa, a kagburu nkwekọrịta ndị ahụ ma ọ bụ na nkwado ndụ, ebe esemokwu dị n'etiti ọdịda anyanwụ na steeti Soviet Union nọchiri anya ya, bụ Russian Federation, nọ n'ọkwa na-enweghị atụ ọbụna n'oge Agha Nzuzo. Mmekọrịta emebiela ma ihe egwu nuklia na-akawanye njọ. Ka ọ dị ugbu a, esemokwu na-abawanye na China, mba ọzọ nwere ngwa agha nuklia. Ụbọchị ole na ole mgbe ememe 77th nke August 6, 1945 bombu bombu nke Hiroshima na August 9 nke Nagasaki, ụwa nwere ezi ihe mere anyị ga-eji jụọ ma anyị ga-eru 78th na-enweghị ngwá agha nuklia ọzọ.

N'oge dị otú a, ọ dị mkpa icheta nkuzi nke Able Archer '83, banyere ihe na-eme mgbe esemokwu n'etiti nnukwu ike na-amalite mgbe nkwukọrịta na-ada. Ọ dabara nke ọma, n’afọ ndị na-adịbeghị anya ebipụtawo akwụkwọ dị iche iche bụ́ ndị gbabanyere mkpọrọgwụ n’ime nsogbu ahụ, ihe butere ya, na ihe ndị si na ya pụta. 1983: Reagan, Andropov, na World on the Brink, nke Taylor Downing dere, na Brink: Onye isi ala Reagan na egwu agha nuklia nke 1983 Site n'aka Mark Ambinder, kọọ akụkọ ahụ site n'akụkụ dịtụ iche. Able Archer 83: Ihe omume nzuzo NATO nke fọrọ nke nta ka ọ kpalite agha nuklia Site na Nate Jones bụ ịkọ nkọ karịa nke akụkọ ahụ yana ihe izizi sitere na ebe nchekwa nzuzo.

Uru iku mbụ

Viktor Surikov, onye bụbu onye agha na-ewu ụlọ agha Soviet, mechara gwa onye na-agba ajụjụ ọnụ na Ngalaba Nchebe nke United States John Hines, na n'iburu n'uche ihe ọmụma a, ndị Soviet abanyela n'ịhazi atụmatụ igbu onwe ha. Ọ bụrụ na ha chere na US na-akwado ịmalite, ha ga-ebu ụzọ malite. N'ezie, ha mere ụdị ihe a na mmega ahụ Zapad 1983.

Ambinder na-ede, "Ka agbụrụ ngwa agha na-agba ọsọ, atụmatụ agha Soviet malitere. Ha atụghị anya ịzaghachi ọgụ mbụ sitere na US Kama, atụmatụ niile maka agha ndị buru ibu chere na ndị Soviet ga-achọta ụzọ ha ga-esi buru ụzọ tie, n'ihi na, n'ụzọ dị mfe, akụkụ nke bu ụzọ buo agha ga-enwe ohere kacha mma iji merie. "

Ndị Soviet kwenyere na US nwekwara. "Surikov kwuru na ya kwenyere na ndị na-eme amụma nuklia US maara nke ọma na e nwere nnukwu ọdịiche dị n'ọkwa nke mmebi nke United States n'okpuru ọnọdụ ebe United States nwere ihe ịga nke ọma n'ibibi ngwa ngwa agha na usoro nchịkwa Soviet tupu ịmalite . . , " Jones na-ede. Hines kwetara "na United States 'emewo nyocha dị otú ahụ' banyere mbuso agha mbụ megide Soviet Union."

N'ezie US nọ na-emejuputa usoro "mwepụta na ịdọ aka ná ntị" maka mgbe a chọpụtara na mwakpo dị nso. Ịkwọ ụgbọ ala atụmatụ nuklia bụ egwu visceral dị n'etiti ndị isi n'akụkụ abụọ ahụ na ha ga-abụ ndị mbụ ebuso agha nuklia.

" . . . ka Agha Nzuzo na-aga n'ihu, ndị ike abụọ ahụ ghọtara na ha na-esiwanye ike na ogbunigwe nuklia," Jones dere. Akụkụ nke ọzọ ga-anwa imeri agha nuklia site n'ịkwado ọchịchị tupu o nye iwu imegwara. "Ọ bụrụ na US nwere ike ikpochapụ ndị isi na mmalite nke agha, ọ nwere ike ikpebi usoro maka nkwụsị ya . . , "Ambinder na-ede. Mgbe ndị isi Russia tupu agha a na-alụ ugbu a kwusara ndị òtù Ukraine NATO bụ "akara uhie" n'ihi na ngwa agha ndị a na-etinye n'ebe ahụ nwere ike ịkụ Moscow n'ime nkeji ole na ole, ọ bụ nkwụghachi nke egwu ndị ahụ.

Ambinder na-amaba nke ọma n'ụzọ zuru ezu n'ime ka akụkụ abụọ ahụ si nagide egwu nke nkụpụ isi wee mee atụmatụ inweta ikike imegwara. US na-enwewanye nchegbu na ụgbọ mmiri okpuru mmiri Soviet na-aghọ nke a na-apụghị ịchọpụta ma nwee ike were ngwa agha si n'ụsọ oké osimiri bịakwasị Washington, DC n'ihe dị ka nkeji isii. Jimmy Carter, maara nke ọma ọnọdụ ahụ, nyere iwu ka a nyochaa ma tinye usoro iji hụ na onye ga-anọchi anya ga-enwe ike inye iwu maka mmegwara na ịlụ ọgụ ọbụna mgbe e gbusịrị White House ya.

Ụjọ Soviet na-akawanye njọ

"Ndị Soviet kwenyere na ndị Pershing II nwere ike iru Moscow," Ambinder na-ede, n'agbanyeghị na nke a nwere ike ọ gaghị abụrịrị ikpe ahụ. "Nke ahụ pụtara na ndị ọchịchị Soviet nwere ike ịnọ nkeji ise pụọ n'isi isi n'oge ọ bụla ozugbo ebuga ha. Brezhnev, n'etiti ndị ọzọ, ghọtara nke a n'afọ ya. "

N’okwu bụ́ isi ọ gwara ndị ndú nke mba Warsaw Pact na 1983, Yuri Andropov, bụ́ onye nọchiri Brezhnev mgbe ọ nwụsịrị na 1982, kpọrọ ngwa agha ndị ahụ “‘agba agba ọhụrụ n’ọsọ ngwá agha’ nke dị nnọọ iche ná ndị mbụ,” ka Downing na-ede. "O doro anya na ngwa agha ndị a abụghị maka 'nkwụsị' kama 'e haziri maka agha n'ọdịnihu,' na e bu n'obi nye US ikike iwepụ ndị ọchịchị Soviet na 'agha nuklia nwere oke' nke America kwenyere na ya. nwere ike 'ịlanarị wee merie n'agha nuklia na-adịte aka.'

Andropov, n'etiti ndị isi Soviet, bụ onye kwenyesiri ike na US bu n'obi agha. N'okwu nzuzo na May 1981, mgbe ọ ka bụ onye isi KGB, ọ katọrọ Reagan na "n'ịtụnanya nke ọtụtụ n'ime ndị nọ ebe ahụ, o kwuru na ọ ga-abụ na US nwere ike ibu agha nuklia mbụ," Downing dere. Brezhnev bụ otu n'ime ndị nọ n'ime ụlọ.

Nke ahụ bụ mgbe ndị KGB na ndị agha ibe ya, GRU, mebere mbọ ọgụgụ isi zuru ụwa ọnụ kachasị mkpa iji wepụta ihe nrịbama mbụ US na ọdịda anyanwụ na-akwado maka agha. A maara dị ka RYaN, acronym Russian maka ogbunigwe ogbunigwe nuklia, ọ gụnyere ọtụtụ narị ihe ngosi, ihe niile sitere na mmegharị na ntọala ndị agha, ruo ebe ndị isi mba, na draịva ọbara na ọbụlagodi ma US na-ebugharị mbipụta mbụ nke Nkwupụta nke nnwere onwe na Iwu. Ọ bụ ezie na ndị nledo nwere obi abụọ, mkpali iwepụta akụkọ ndị ọchịchị chọrọ mere ka ha nwee echiche nkwenye, na-eme ka egwu ndị ndu sie ike.

N'ikpeazụ, ozi RYaN ezigara n'ụlọ ọrụ ndị nnọchianya nke KGB London n'oge Able Archer '83, nke onye ọrụ abụọ gbapụrụ, ga-egosi ndị isi ọdịda anyanwụ nwere obi abụọ otú ụjọ si tụọ ndị Soviet n'oge ahụ. Akụkụ nke akụkọ ahụ ga-abịa.

Reagan na-atụgharị ọkụ

Nkwuwa okwu Reagan gosipụtara ngbanwe site na détente amalitelarị n'okpuru nchịkwa Carter na mbuso agha Soviet na Afghanistan. N'ọgbakọ ndị nta akụkọ nke mbụ ya, o kwuru na “détente bụbu okporo ụzọ otu ụzọ Soviet Union ji chụsoo ebumnuche nke ya . . . Jones dere, sị: "O kwuru na ọ gaghị ekwe omume ibikọ ọnụ. Mgbe e mesịrị, mgbe ọ na-agwa ndị omeiwu Britain okwu na 1982, Reagan kpọrọ oku maka “njem nke nnwere onwe na ọchịchị onye kwuo uche ya bụ́ nke ga-ahapụ Marxism-Leninism n'ọgba aghara nke akụkọ ihe mere eme . . . "

Otú ọ dị, ọ dịghị okwu yiri ka ò nwewo mmetụta ka ukwuu n'echiche Soviet, karịa nke o mere na March 1983. Òtù ahụ jụrụ oyi na-achịkọta ọtụtụ nde mmadụ ime ka a kwụsị ngwá agha nuklia ọhụrụ. Reagan nọ na-achọ ebe ọ ga-eji gbochie nke ahụ, otu onye wepụtakwara onwe ya n'ụdị mgbakọ National Association of Evangelicals nke afọ. Ngalaba Steeti enyochaghị okwu ahụ, bụ́ ndị kụdaburu okwu Reagan na mbụ. Nke a bụ Ronald metal zuru oke.

N'ịtụle nkwụsị nke nuklia, Reagan gwara ndị otu ahụ, a pụghị ịtụle ndị asọmpi Agha Nzuzo ka ha nhata. Mmadụ apụghị ileghara “mkpali ime ihe ike nke alaeze ukwu ọjọọ . . . wee si otú ahụ wepụ onwe gị n’ọgụ dị n’etiti ezi ihe na ihe ọjọọ na ezi ihe na ihe ọjọọ.” O kwuputara site na ederede mbụ, na-akpọ Soviet Union "ihe a na-elekwasị anya n'ihe ọjọọ n'ụwa nke oge a." Ambinder na-akọ na Nancy Reagan mechara “kpesa di ya na o meela ebe dị anya. 'Ha bụ alaeze ukwu ọjọọ,' Reagan zara ya. "Ọ bụ oge imechi ya."

Amụma Reagan na nkwuwa okwu “na-atụ ndị mmụọ ụjọ pụọ na onye ndu anyị,” Jones hotara Oleg Kalugin, onye isi ọrụ KGB US ruo 1980.

Mgbama agwakọta

Reagan kwenyere na ya nwere ike nweta mbelata ngwa agha nuklia site na ibu ụzọ wulite ha, yabụ kwụsịtụrụ ọtụtụ diplomacy maka afọ abụọ mbụ nke nchịkwa ya. Ka ọ na-erule 1983, ọ dị njikere itinye aka. N'ọnwa Jenụwarị, o mere atụmatụ ikpochapụ ngwa agha niile dị n'etiti, ọ bụ ezie na ndị Soviet jụrụ ya na mbụ, na-eche na ọ bụ French na British nukes na-eyikwa ha egwu. Mgbe ahụ na February 15, o nwere nzukọ White House na onye nnọchiteanya Soviet Anatoly Dobrynin.

"Onyeisi oche ahụ kwuru na ọ bụ ihe mgbagwoju anya na ndị Soviet chere na ọ bụ 'onye na-agba ọkụ na-agba agba.' Ma achọghị m agha n'etiti anyị. Nke ahụ ga-eweta ọtụtụ ọdachi,' ”Ambinder na-akọ. Dobrynin zara ya n'echiche yiri nke ahụ, mana kpọkuru ndị agha Reagan, nke kachasị ukwuu n'akụkọ ihe mere eme US n'oge udo ruo n'oge ahụ, dị ka "ezigbo ihe iyi egwu na nchekwa obodo anyị." N'ihe ndekọ ya, Dobrynin kwupụtara mgbagwoju anya Soviet na "mwakpo ọha na eze kpụ ọkụ n'ọnụ Reagan wakporo Soviet Union" mgbe ọ "na-ezigara na nzuzo . . . akara ngosi na-achọ mmekọrịta nkịtị karịa. "

Otu mgbaàmà bịara doo ndị Soviet anya, opekata mpe na nkọwa ha. Izu abụọ ka okwu "alaeze ọjọọ" gasịrị, Reagan tụrụ aro maka nchekwa ngwa agha "Star Wars". N'uche Reagan, ọ bụ nzọụkwụ nke nwere ike imeghe ụzọ ikpochapụ ngwa agha nuklia. Mana n'anya ndị Soviet, ọ dị ka naanị otu nzọụkwụ ọzọ maka iku mbụ na agha nuklia “nwere ike imeri”.

Downing na-ede, "Site na-egosi na US nwere ike ịmalite iku mbụ na-enweghị egwu imegwara, Reagan ekepụtala nrọ kacha njọ nke Kremlin," Downing dere. "Andropov ji n'aka na atụmatụ ọhụrụ a wetara agha nuklia nso. Ọ bụkwa United States ga-amalite ya. "