Ajụjụ iri maka ndị na-eme mgbanwe

Ntuziaka Editor: Ọ bụrụ na Congress ikpeazụ a Republican na 1928, anyị nwere ike icheta na Republican Senate nke 1928 mee ihe Nkwekọrịta machibidoro ịlụ agha agha niile, nke ka dị na akwụkwọ ndị ahụ.

Site na Lawrence S. Wittner

Ugbu a Republican Party voice olu nchekwa na ntuli aka ntuli aka nke US ― enwetawo njikwa njikarị nke Congress ọ nweela kemgbe 1928, ọ bụ oge kwesịrị ekwesị iji lelee nchedo nke ọgbara ọhụrụ.

Ndị nchekwa arụela ụfọdụ ọrụ bara uru maka ndị America n'ogologo akụkọ ihe mere eme US.  Alexander Hamilton tinye ego akwụmụgwọ mba ahụ n'ụzọ siri ike karị n'oge ngwụcha narị afọ nke iri na asatọ. Kpebisie ike ime ka ndị America niile nweta ihe ọmụma, Andrew Carnegie kwadoro mmepe nke sistemụ ọhaneze na-akwụghị ụgwọ nke US na ngwụsị narị afọ nke iri na itoolu na mmalite narị afọ nke iri abụọ. N'ime mmalite narị afọ nke iri abụọ, Elihu Root na ndị nchekwa ndị ọzọ rụrụ ọrụ dị mkpa n'ịmepụta iwu mba ụwa. Ọzọkwa, na narị afọ nke iri abụọ, Robert Taft na-ekwusi okwu ike banyere agha oge udo, na-arụ ụka na o gbochiri ọnọdụ ọchịchị aka ike.

Ma, na-arịwanye elu, usoro nchekwa nke America nke oge a yiri nnukwu bọọlụ na-emebi emebi, nke sitere na ndọkpọ ịkpọasị na-akpata imebi ma ọ bụ ibibi ụlọ ọrụ ndị nwere ogologo oge, site na US Post Office (nke Benjamin Franklin guzobere na 1775 ma tinye ya na Iwu Iwu US) rue opekata mpe ụgwọ ụgwọ iwu (nke malitere ịpụta na ọkwa steeti na mmalite narị afọ nke iri abụọ). O di nwute, okwu banyere ncheputa nke oge a ― lekwasịrị anya na ochichi di nta, ulo oru nnwere onwe, na nnwere onwe ndi mmadu ― yiri ka agbachiri ya aka n'omume ya. N'ezie, okwu ịkọwapụta na omume ya na-emegiderịta onwe ha.

Ebubo a ọ̀ bụ eziokwu? O doro anya na enwere ọtụtụ esemokwu n'etiti okwu na omume, a ga-agwa ndị na-achọghị mgbanwe ka ha kọwaa ha. Ọmụmaatụ:

1. Dịka ndị mmegide nke “ọchịchị buru ibu,” gịnị kpatara ị jiri jiri obi ike kwado agha nke gọọmentị na-akwado, mmefu ndị agha gọọmenti buru ibu, ike nke ndị uwe ojii obodo iji gbaa ma gbuo ụmụ amaala na-enweghị ngwa ọgụ, nnyonye gọọmentị na ikike ịtụrụ ime na atụmatụ ezinụlọ, mgbochi ndị gọọmentị. n’alụlụ di na nwunye, yana njikọ ụka ụka na steeti?
2. Dịka ndị na-akwado “ikike ọbụbụeze,” kedu ihe ị na - emegide ndị chọrọ ụlọ ọrụ iji jiri ihe ọmụma gosipụta ngwaahịa ha (dịka ọmụmaatụ, “GMOs”) ga - enyere ndị ahịa aka ịhọrọ ụdị ngwaahịa a nwere ọgụgụ isi?
3. Dị ka ndị na-akwado ọganihu onwe onye site na mbọ nke ndị mmadụ, gịnị kpatara ị na-emegide ụtụ ihe nketa nke ga-eme ka ụmụaka nke ndị ọgaranya na ndị ogbenye nwee nha anya na mgba ha maka ihe ịga nke ọma onwe onye?
4. Dị ka ndị na-akwado asọmpi nke ikeketeorie n'ọma ahịa, gịnị kpatara ị ji akwado ọfụma maka nnukwu ụlọ ọrụ dị ukwuu karịa nke obere azụmaahịa?
5. Dị ka ndị na-akwado “usoro ụlọ ọrụ nkeonwe,” gịnị kpatara ị na-ejikarị akwado enyemaka enyemaka gọọmentị maka ọdịda nnukwu azụmahịa na nkwụsịtụ ụtụ na-eme ka nnukwu azụmaahịa ịchọrọ ịrabanye na steeti gị ma ọ bụ mpaghara gị?
6. Dịka ndị na-akwado nnwere onwe ịhọrọ ịrụ ọrụ maka onye were gị n'ọrụ (“nnwere onwe na nkwekọrịta”), kedu ihe ị na-emegide ikike ndị ọrụ nwere ịkwụsị ịrụ ọrụ maka onye were ya n'ọrụ, ya bụ, ịpịa ― ma kụọ ọgụ megide gọọmentị?
7. Dị ka ndị na - akwado ọrụ afọ ofufo (kama gọọmentị) iji mezie mkpesa, gịnị kpatara ị jiri kpachara anya na-emegide ndị ọrụ?
8. Dị ka ndị na-akwado nnwere onwe na-arụ ọrụ na isi obodo, gịnị kpatara ị ji akwado mgbochi mbata na ọpụpụ gọọmentị, gụnyere iwu nnukwu mgbidi, nnukwu iwu ndị uwe ojii, na ụlọ ebe a na-anọ ndị mkpọrọ?
9. Dị ka ndị na-akatọ ọnụ ọgụgụ mmadụ, gịnị mere ị ga-eji jụ ị loyaltyụ iyi ịkwado gọọmenti, ọkọlọtọ ọkọlọtọ, na nkwa nke ịkwado ọchịchị?
10. Dị ka ndị na-akwado “nnwere onwe,” gịnị kpatara na ị baghị n’ihu agha megide ịta ahụhụ gọọmentị, nlele ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na mmachi?

Ọ bụrụ na enweghị ike ịkọwa esemokwu ndị a n'ụzọ zuru oke, mgbe ahụ anyị nwere ezigbo ihe mere anyị ga-eji kwubie na ụkpụrụ ndị a na-ekwu na ndị nchekwa abụghị naanị ihe mkpuchi na-asọpụrụ nke na-egbochi ebumnobi na-enweghị isi ― dịka ọmụmaatụ, na nkwado maka agha na mmefu agha gosipụtara ọchịchọ iji chịkwaa ụwa na akụnụba ya, nkwado ahụ maka atụmatụ igbu ọchụ ndị uwe ojii na mwakpo metụtara ndị si mba ọzọ na-egosipụta ịkpọasị megide ndị agbụrụ pere mpe, na mmegide megide ikike ite ime na atụmatụ ezinụlọ na-egosi ịkpọasị megide ụmụ nwanyị, nkwado nke gọọmentị itinye aka n'okwu okpukpe na-egosipụta mmegide megide ndị pere mpe okpukpe na ndị na-ekweghị ekwe, mmegide a na-akpọ aha ngwaahịa, enweghị mmasị na obere azụmaahịa, inye nkwado maka nnukwu azụmaahịa, na mmegide nke ọrụ na ndị ọrụ ịlụ na-egosipụta iguzosi ike n'ihe nye ụlọ ọrụ, na mmegide ụtụ ụtụ na-egosipụta mmekọrịta nke ndị ọgaranya, na nkwado ahụ maka hoopla mba, mmekpa ahụ, nyocha, na nyocha nyocha cts na-echegbu onwe ya, na-achị ọchịchị aka ike. Na nkenke, na ezigbo ebumnuche nke ndị nchekwa bụ ịkwado ikike akụ na ụba, okike, agbụrụ, na okpukpere chi, na-enweghị oke ụzọ esi echekwa ya.

Omume, n'ezie, na-ekwu okwu karịa okwu, ọ ga-abụrịrị na anyị ga-enweta ezigbo echiche ebe ndị nchekwa na-esi na iwu ndị Republican na-abata na Congress na-achịkwa. Ka ọ dị ugbu a, ọ ga-abụ ihe na-akpali mmasị ịnwe ndị na-agbanwe agbanwe kọwaa ihe iri ndị a na-emegiderịta onwe ha n'etiti ụkpụrụ ndị ha kwupụtara na omume ha.

Lawrence Wittner (http://lawrenceswittner.com), jiri syndicated site PeaceVoice, bụ Prọfesọ nke History Emeritus na SUNY / Albany. Akwụkwọ ọhụrụ ya bụ "Gịnị na-aga na UAardvark?" (Solidarity Press), akwụkwọ satiriki gbasara ndụ ụlọ akwụkwọ.