Site David Swanson
Agha ndị agha NATO nke ndị agha Afghanistan na-aga na Afghanistan adịgoro ogologo oge ha kpebiri ịmegharị ya, kwupụta agha ochie ahụ, ma kpọsaa agha ọhụụ ha ji n'aka na ị ga-ahụ n'anya.
Agha ahụ dịgidere ogologo oge ka ndị United States na-alụ Agha IIwa nke Abụọ gbakwunyere ndị United States na-alụ Agha Iwa Mbụ, gbakwunyere na Korea Korea, gbakwunyere na Spanish American War, tinyere ogologo oge agha US na Philippines, yana dum oge nke American American War.
Ugbu a, ụfọdụ n'ime agha ndị ahụ rụzuru ihe, m ga-ekweta - dị ka izu ọkara nke Mexico. Kedu ihe Sentinel nke Operation Freedom, nke a maara n'oge gara aga dị ka Operation Enduring Freedom, rụzuru, karịa ịnagide na ịtachi obi na ịtachi obi ruo n'ókè nke na anyị ga-agwụ anyị ike kpamkpam ileghara aha ọhụrụ dị ka Orwellian anya dị ka Sentinel nke nnwere onwe (gịnị - bụ "Liberty's Enslaver") ewerela ya)?
Ọfọn, dị ka President Obama si kwuo, ihe karịrị afọ 13 nke bọmbụ na ibi na Afghanistan emeela ka anyị nwee nchebe. Nke ahụ dị ka nkwupụta onye mmadụ kwesịrị ịrịọ maka ụfọdụ akaebe. Gọọmentị US ejirila ihe ruru otu ijeri dolla na agha a, gbakwunyere ihe ruru ijeri dollar 13 na agha ndị agha na-emefu ihe karịrị afọ 13, ọnụego nke imefu oke gbasaa site na iji agha a na agha ndị yiri ya dị ka ihe ziri ezi. Ọtụtụ iri ijeri dollar nwere ike ịkwụsị agụụ na ụwa, nye mmiri dị ọcha n'ụwa niile, wdg. Anyị nwere ike ịchekwa nde mmadụ ma họrọ igbu ọtụtụ puku kama. Agha a abụwo onye mbibi nke gburugburu ebe obibi. Anyị esila na windo tụfuo nnwere onwe obodo anyị n'aha “nnwere onwe.” Anyị emepụtala ọtụtụ ngwa ọgụ, a ga-ebugharị ha na ngalaba ndị uwe ojii mpaghara, yana nsonaazụ a na-ahụ anya. Nkwupụta na ihe dị mma abịa ma na-abịa ma ga-aga n'ihu na-abịa ọtụtụ afọ n'ọdịnihu site na agha a kwesịrị ka anyị leba anya.
Elekwala anya. Ndị CIA achọta na a isi akụrụngwa nke agha (ezubere iche drone igbu ọchụ - “igbu ọchụ” bụ okwu ha) anaghị arụ ọrụ nke ọma. Tupu onye mmegide agha Fred Branfman nwụrụ n’afọ a, ọ chikọtara ogologo ndepụta nkwupụta nke ndị gọọmentị US na ndị agha na-ekwupụta otu ihe ahụ. Igbu ndị mmadụ jiri drones na-akpasu ndị enyi na ezinụlọ ha iwe, na -emepụta ndị iro karịa ka ị na-ewepụ, nwere ike dịrị gị mfe ịghọta mgbe ị gụchara ọmụmụ na nso nso a. hụrụ na mgbe US lekwasịrị mmadụ anya maka igbu ọchụ, ọ na-egbu mmadụ 27 gbakwunyere n'ụzọ. General Stanley McChrystal kwuru na mgbe ị na-egbu onye aka ya dị ọcha ị mepụtara ndị iro 10. Adịghị m mgbakọ na mwepụ, mana echere m na nke ahụ na-abịaru ihe dịka ndị iro 270 kere oge ọ bụla mmadụ tinyere aha igbu, ma ọ bụ 280 ma ọ bụrụ na onye ahụ bụ ma ọ bụ na-ekwenye ebe niile na-emeghị ihe ọjọọ (nke ihe na-edoghị anya)
Agha a na-arụpụta ihe na usoro nke aka ya. Ma gịnị bụ okwu ndị ahụ? Ọtụtụ mgbe ha bụ nkwupụta nke mmegwara ọjọọ na nkatọ nke iwu nke iwu - n'agbanyeghị na ha yi uwe dị ka ihe a na-akwanyere ùgwù karị. Okwesiri icheta ebe a ka ihe ndia si malite. United States, maka afọ atọ tupu Septemba 11, 2001, nọ na-arịọ ndị Taliban ka ha nyefee Osama bin Laden. Ndị Taliban rịọrọ maka ihe akaebe nke ikpe mara ya na mpụ ọ bụla yana nkwa ịnwale ya na mba nke na-anọpụ iche na-enweghị ntaramahụhụ ọnwụ. Nke a gara n'ihu na Ọktọba, 2001. (Lee, dịka ọmụmaatụ "Bush jụrụ Ọpụpụ Taliban inye Bin Laden Aka" na Guardian, October 14, 2001.) Ndị Taliban dọrọ United States aka na ntị na bin Laden na-eme atụmatụ ịwakpo ala US (nke a dị ka BBC). Onye ọdee akwụkwọ na Pakistani na mba ọzọ bụ Niaz Naik gwara BBC na ndị isi US gwara ya na nzukọ UN na-akwado na Berlin na July 2001 na United States ga-eme ihe megide ndị Taliban na etiti Ọktọba. O kwuru na o doro anya na ịtọgbọ bin Laden ga-agbanwe atụmatụ ndị ahụ. Mgbe United States wakporo Afghanistan na October 7, 2001, ndị Taliban jụrụ ọzọ ka ha kparịta maka ịnyefe bin Laden na mba nke atọ ka a nwaa ya. United States jụrụ onyinye ahụ wee gaa agha na Afghanistan ruo ọtụtụ afọ, ọ bụghị ịkwụsị ya mgbe ekwenyere na bin Laden hapụrụ mba ahụ, ọbụnadị kwụsị ya mgbe ọ kwusịrị ọnwu bin Laden.
Yabụ, na imegide iwu nke iwu, United States na ndị so ya emeela ihe ndekọ igbu egbu nke enwere ike igbochi ya na ikpe 2001 ma ọ bụ site na ịnweghị ọzụzụ na ọzụzụ Bin Laden na ndị otu ya na 1980 ma ọ bụ site na iweghachighị Soviet Union ịwakpo ma ọ bụ site na ịmaliteghachighị Agha Nzuzo, wdg.
Ọ bụrụ na agha a enwebeghị nchekwa - yana polling gburugburu ụwa ịchọta United States ugbu a elere anya dị ka ihe kachasị egwu udo ụwa - ọ rụzuwo ihe ọzọ? Enwere ike. Ma ọ bụ ma eleghị anya ọ ka nwere ike - ọkachasị ma ọ bụrụ na ịkwụsị ya wee maa ya ikpe dị ka mpụ. Ihe agha a ka nwere ike ịrụ bụ iwepu ọdịiche dị n'etiti agha na ihe CIA na White House kpọrọ ihe ha na-eme na akụkọ nke ha na akwụkwọ ndetu iwu: igbu mmadu.
Akwụkwọ akụkọ German nwere bipụtara a NATO egbu ndepụta - ndepụta yiri nke President Obama - nke ndị mmadụ maka igbu ọchụ. Na ndepụta ahụ, ndị agha dị ala, na ọbụna ndị na-ere ọgwụ ọjọọ na-alụghị ọgụ. Anyị ejirila mkpochi mkpọrọ na ịta ahụhụ na iwu na nsogbu na omume na nsogbu nchịkọta akụkọ na igbu ọchụ.
Gini mere o kwesiri ka igbu mmadu karie ka itu ya na inye mmadu ahuhu? Echere m na anyị na-adabere na ọdịnala nke ọdịnala nwụrụ anwụ ka dị ndụ dị ka akụkọ ifo. Agha - nke anyị na-eche n'echiche na-enweghị isi na-abụ mgbe niile na ọ ga - adị - anaghị adị ka ọ dị taa. Ọ naghị adịbu na 90 pasent nke ndị nwụrụ anwụ abụghị ndị agha. Anyị ka na-ekwu maka "agha," mana ha bụbu ihe ndị dị otu a. A haziri agha ma mee atụmatụ maka egwuregwu egwuregwu. Ndị agha Gris oge ochie nwere ike ịma ụlọikwuu n'akụkụ onye iro n’enweghị ụjọ nke mwakpo mberede. Ndị Spain na Moors gbara izu maka ọgụ. Ndị India California jiri akụ dị mma maka ịchụ nta mana akụ na-enweghị feathers maka agha emume. Akụkọ ihe mere eme bụ otu n'ime emume na nsọpụrụ nke "onye mmegide kwesịrị ekwesị." George Washington nwere ike ịbanye na ndị Britain, ma ọ bụ Hessians, wee gbuo ha n'abalị ekeresimesi ọ bụghị n'ihi na ọ nweghị onye chetụrụla ịgafe Delaware na mbụ, mana n'ihi na nke ahụ abụghị ihe mmadụ mere.
Ọfọn, ugbu a ọ bụ. A na-alụ agha n’obodo ndị mmadụ na n’obodo nta na n’obodo. Agha bụ igbu ọchụ n'ọtụtụ buru ibu. Uzo di iche nke ndi agha US na CIA mepere na Afghanistan na Pakistan nwere uru nke icho ka igbu mmadu nye otutu mmadu. Ka nke a kpalie anyị ịkwụsị ya. Ka anyị kpebisie ike na anyị agaghị ekwe ka nke a gaa afọ iri ọzọ ma ọ bụ afọ ọzọ ma ọ bụ ọnwa ọzọ. Ka anyị ghara itinye aka na-ekwu okwu banyere ogbugbu mmadụ dị ka onye kwụsịrị naanị n'ihi na onye gburu mmadụ ahụ akpọrọ mpụ aha ọhụrụ. Ruo ugbu a ọ bụ naanị ndị nwụrụ anwụ hụrụ njedebe agha na Afghanistan.
