Site Robert C. Koehler
"Mgbe mmadụ na-ajụ, sị, 'Gịnị mere i ji mee ya na gook, gịnị mere i ji eme nke a nye ndị mmadụ?' azịza gị bụ, 'Ya mere, ọ bụ naanị ha na-aga, ha abụghị ndị mmadụ. Ọ dịghị agbanwe ihe ị na-eme ha; ha abụghị mmadụ. '
"A na-ewukwa ihe a n'ime gị," Cpl. John Geymann gbara akaebe ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 44 afọ gara aga na Winter Soldier Investigation, nke e mere na Detroit, bụ nke a kwadoro Ndị agha Vietnam na-alụso Agha. "A na-agbanye gị n'isi site na mgbe ị na-eteta n'ụgbọ abọ ruo oge ị na-eteta mgbe ị bụ onye nkịtị."
Isi nkuku nke agha bu ihe omuma. Nke a bu ihe omumu banyere Nam, si Uche anụ ọrụ (nkwụsị nke gallon gallons 18 nde, tinyere Agent Orange, na ndagwurugwu Vietnam) na My Lai iji jiri napalm mee ihe na bombu nke Cambodia. Na nyocha nke agha nke Winter na-amalite ịme usoro mkpochasị ihe nke ihe ọmụma ọha na eze.
Ọ bụ oge magburu onwe ya na akụkọ ihe mere eme nke akụkọ agha. Ma - che ama ihe? - nleta ụbọchị atọ, nke ndị 109 Vietnam veterans na ndị obodo 16 gbara akaebe banyere eziokwu nke arụ ọrụ America na Vietnam, anaghị egosi na "oge usoro mmekọrịta"Nke Ngalaba Na-ahụ Maka Nchedobe na-echetara, dị ka nkwupụta President Obama kwupụtara, ụbọchị 50 nke agha ahụ.
Nke a abụghị ihe ijuanya, n'ezie. Ebe a na - atụghị anya ya, ebe a na - atụ ụjọ na saịtị ahụ, yana mkpọsa mkpọsa nke ndị isi - "ha na - agbanye site na jungles na osikapa ugbo, ọkụ na mmiri ozuzo, na - alụ ọgụ iji chebe echiche ndị anyị jidere dị ka ndị America" - bụ "mma-" agha agha, gbanyụọ ihe nkiri ahụ, weghachite nsụgharị ọha na eze na nkwanye ùgwù nke ọrụ nile nke agha US ma kwụsị "Vietnam Syndrome" site na njirimara mba.
Ya mere, ma ọ bụrụ na e gburu ebe dị n'etiti 2 na 3 nde Vietnamese, ndị Laotian na ndị Cambodia na ya, yana ndị agha 58,000 American (ya bụ, site n'ụkpụrụ ụfọdụ, ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ihe ndị na-eme igbu onwe emesia)? Agha ọjọọ bụ ihe efu ma ọ bụ nsogbu maka ndị chọrọ ịchọta onye ọzọ. O weere otu ọgbọ nke ịmaliteghachi tupu agha nke ndị agha na nke mmepụta ihe enwere ike ịmalite agha na ụjọ, nke onwe ya enwekwaghị nkwado ọha na eze. Eleghi anya iweghachite Vietnam na nguzo ugha bu akuku nke uzo di elu iji mee ka ndi America kwue okwu banyere agha nile ya, ya mere, karia ihe banyere echiche (na eziokwu) nke agha ebighebi.
Ụlọ Nche Ncheta nke Agha Vietnam na-emepụtaghachi azụ, dị ka ndị agha Veterans maka Udo "nkwupụta zuru ezu"Mkpọsa; na a aririọ, bụ ndị ndị na-eme ihe ike dị ka Tom Hayden na Daniel Ellsberg, dere, na-achọ ka a na-etinye ọgba aghara nke agha megide agha na '60s na' 70s dị ka akụkụ nke ihe agha ahụ. Ekwenyere m, n'ezie, ma gbalịsie ike ịgbakwunye na e nwere ọtụtụ ihe dị egwu ebe a karia izi ezi nke ndekọ akụkọ ihe mere eme.
Dika onye oru nta akuko na onye Middle East bu Phyllis Bennis gwara New York Times, "Ị gaghị ekewapụ mgbalị a iji mee ka agha ndị dị egwu nke 50 dị afọ gara aga kwupụta na agha ndị dị egwu taa."
M na-ekwughachi: Isi nkuku nke agha ọ bụla bụ ịme mmadu, usoro nhụsianya nke na-eweta nhụsianya na-adịte aka. Na Vietnam Agha bụ nke mbụ nke oké egwu nke usoro a, na-ewepụ ebube na mkpa ọhụụ, wee mara ọkwa ọha na eze.
Mgbalị weebụ ahụ iji gbanwee mmata a bụ ihe dị mwute. Dị ka ihe atụ, na mbipute oge nke usoro iheomume, dịka ọmụmaatụ, a kpochapụrụ My Lai igbuchapụ dịka "ihe merenụ." Ọjụjụ ọha na eze mere ka ụlọ ọrụ ahụ kwụsị ibute bọmbụ ma kweta, na March 16, ndepụta 1968: "Americal Division gburu ọtụtụ narị ndị Vietnamese ndị nkịtị na My Lai. "
Na-eh. Ọ ka bụ ezigbo agha, ọ dị mma? My Lai bụ naanị mmegha. A jidere scapegoat, nwaa ikpe, mara ya ikpe. . .
Ma dịka ihe àmà nke agha nke Winter Soldier na ọtụtụ akwụkwọ na isiokwu na-eme ka o doo anya, My Lai abụghị ihe mgbochi kama ọnọdụ nkịtị: "Ha na-aga, ha abụghị ndị mmadụ."
Dika Nick Turse na Deborah Nelson kwuru na ihe 2006 na Los Angeles Times ("Akwụsịla ndị gburu mmadụ"), dabere na nyochaa nke faịlụ ndị agha kwupụtara: "Ọ bụghị nanị ole na ole na-arụ ọrụ ọjọọ ka a na-eji eme ihe ọjọọ, a nyochaa ugboro ugboro banyere faịlụ ndị ahụ. A na-ekpuchi ha n'òtù ndị agha ọ bụla na-arụ ọrụ na Vietnam. "Akwụkwọ ndị ahụ kwadoro ịta ahụhụ nke 320, mmegbu ma ọ bụ ọnụ ọgụgụ igbu ndị nkịtị nke Vietnamese, na ọtụtụ narị ndị ọzọ kọọrọ mana ha ekwughị ya.
Ihe a na-akọwa n'ụzọ zuru ezu ọtụtụ ihe merenụ nke igbu egbugbu nke ndị nkịtị na Vietnamese na-agụnye akwụkwọ ozi na-ezigara na Gen. William Westmoreland na 1970, nke "a kọwara n'ozuzu ya, ndị gburu ndị nkịtị nke 9th Infantry Division na Mekong. Delta - na nrụgide nke ndị isi na-eme ka ha nweta nnukwu ahụ. "
Akwụkwọ ozi ahụ kwuru, sị: "Agha ga-egbu ma eleghị anya 15 gaa na 20 [ndị nkịtị] otu ụbọchị. Na batrị 4 na brigade nke ga-abụ 40 ka 50 kwa ụbọchị ma ọ bụ 1200 gaa na 1500 kwa ọnwa, dị mfe. Ọ bụrụ na m bụ naanị 10% nri, ma kwere m na ọ dị ọtụtụ, mgbe ahụ, m na-agbalị ịgwa gị banyere igbu 120-150, ma ọ bụ My Lay [sic] kwa ọnwa maka ihe karịrị otu afọ. "
Ma e nwere ọtụtụ ihe ndị ọzọ. Ụfọdụ ndị na-agba akaebe bụ egwu na-enweghị atụ, dịka Sgt. Joe Bangert agba akaebe na Winter Soldier Nchọpụta:
"Ị nwere ike ịlele ndị Marines ndị gara Vietnam - ụbọchị ikpeazụ gị na United States mgbe ị na-ahụ battalion na Camp Pendleton ị nwere ntakịrị ihe mmụta na a na-akpọ ya nkuzi rabbiti, ebe ndị ọrụ NCO na-apụta ma o nwere oke oke bekee ma ọ bụ agwa gị banyere mgbapụ na nnwere onwe na lanarị n'ime ọhịa. O nwere oke oke bekee a ma na nkeji ole na ole mgbe ọ gbasara mmadụ niile na - adabere na ya - ọ gaghị adabere na ya, ma, ị maara, ha bụ mmadụ dị n'ebe ahụ - ọ na - agbaji ya n'olu, akpụ ya, ya. ọ na-eme nke a na oke bekee - ma ha tụfuo ndị na-ege ntị. Ị nwere ike nweta ihe ọ bụla na nke ahụ ịchọrọ, ma nke ahụ bụ ihe ọmụmụ ikpeazụ gị ịchọrọ na United States tupu ị apụ maka Vietnam ebe ha na-eburu rabbiti ahụ ma gbuo ya, ha na-ekpuchi ya, ha na-egwu ya na akụkụ ya dịka a ga - asị na ọ bụ ha na-atụba akụkụ ahụ niile ebe ahụ ma tinyezie ụmụ okorobịa ndị a n'ụgbọ na-esote ụbọchị wee zipu ha na Vietnam. "
Nke a bụ nnọọ ihe doro anya: a na-akwagide ndị agha America site n'elu, n'ezie, zụrụ ma nye iwu, ịgwọ "onye iro" - tinyere ndị nkịtị, gụnyere ụmụaka - dị ka ndị mmadụ. Okpuru ojoo nke sochiri bu ihe puru iche. Dị ka ndị na-eme omume rụrụ arụ nke si n'ụlọ Iraq na Afghanistan na-eme ka anyị mara, ọ ka bụ ụzọ anyị si aga agha.
Robert Koehler bụ onye na-emeri mmeri, onye nta akụkọ na-edebere na Chicago na ndị edemede nke mba. Akwụkwọ ya, Obi Ike Na-esi Ike n'Ọdọ Aka (Xenos Press), ka dị. Kpọtụrụ ya na gịhlercw@gmail.com ma ọ bụ gaa na ebe nrụọrụ weebụ ya na commonwonders.com.
© 2014 TRIBUNE CONTENT AGENCY, INC.
