Echiche Ụgha: Agha Dị Mkpa (zuru ezu)

Maka agha ọ bụla na-eme, na ọbụna ọtụtụ ndị na-adịghị, enwere ike ịchọta ndị kwere n'oge ahụ, na mgbe, na agha ọ bụla ma ọ bụ dị mkpa. Ufodu ndi mmadu na-enweghi obi ike site n'ikwu na odi mkpa maka otutu agha, ma na-ekwusi ike na otu agha ma obu agha abuo gara aga di mkpa. Ọtụtụ na-ekwusi ike na agha ụfọdụ n'ọdịnihu ga-adị mkpa - ma ọ dịkarịa ala maka otu akụkụ nke agha ahụ, nke mere na-achọ nkwụsị na-adịgide adịgide nke ndị agha njikere ịlụ ọgụ.

Nke a bụ akụkọ ifo agha dị iche karịa akụkọ ifo na agha bara uru, na agha na-ewetara mba na-ebuso ya ma ọ bụ mba a na-ebuso ya ezigbo uru. Enwere ike ịchọta akụkọ ifo ndị ahụ na ibe ha ebe a.

Agha Abụghị "Nchebe"

E degharịrị Ngalaba Agha US na Ngalaba Nchebe na 1947, ọ bụkwa ihe a na-ahụkarị n'ọtụtụ mba ịkpọ ngalaba nke agha nke onwe ya na mba ndị ọzọ dịka "nchekwa". Mana ọ bụrụ na okwu a nwere ihe ọ pụtara, enweghị ike ịgbatị ya ikpuchi agha na-emerụ ahụ ma ọ bụ militarism na-eme ihe ike. Ọ bụrụ na "ịgbachitere" pụtara ihe ọzọ karịa "mmejọ," mgbe ahụ ịwakpo mba ọzọ "nke mere na ha enweghị ike ibuso anyị agha" ma ọ bụ "izipu ozi" ma ọ bụ "ịta ahụhụ" mpụ abụghị ihe nchebe na ọ dịghị mkpa.

Na 2001, ọchịchị Taliban dị na Afghanistan dị njikere imegharị Osama biini Laden ruo mba nke atọ a ga-anwale maka mpụ United States na-ekwu na ọ ga-eme ya. Kama ịchụso iwu maka iwu mpụ, United States na NATO họọrọ agha na-akwadoghị nke mebiri emebi karịa mpụ ndị ahụ, nọgidere na-aga n'ihu mgbe bin Laden kwuru na ọ hapụrụ mba ahụ, nọgidere na-aga n'ihu mgbe a mara ọkwa ọnwụ Laden, ọ nọkwa na-adị njọ emerụ Afghanistan, Pakistan, United States na mba NATO, na iwu iwu.

Dika akwukwo nke nzuko na February 2003 n'etiti President George W. Bush na Prime Minista nke Spain, Bush kwuru na President Saddam Hussein nyere iwu ka ha si Iraq pụọ, ma jee biri n'ala ozo, ma o buru na o nwere ike iburu $ 1. Onye ọchịchị aka ike na-agba ya ọsọ na $ 1 abụghị ihe dị mma. Mana enyeghi ekpughe ya na ọha na eze US. Kama nke ahụ, ọchịchị Gọọmenti kwuru na a chọrọ agha iji chebe United States megide ngwá agha ndị na-adịghị adị. Kama ikpofu dollar ijeri, ndi nke Iraq choputara otutu otutu puku ndu, nde mmadu mere ndi gbara ọsọ ndụ, ihe ndi agha mba ha na usoro nkuzi ha na usoro ndu ha, mbibi ndi mmadu furu efu, oke mbibi gburugburu ebe obibi, na oria ojoo na oria ojoo - ihe niile nke na-efu United States $ 800, ọ bụghị ịgụta ọtụtụ puku dollar na ọnụ ọgụgụ mmanụ ụgbọ elu, ụgwọ ọmụrụ nwa n'ọdịnihu, nlekọta ndị agadi, na ohere furu efu - ịghara ịkpọ ndị nwụrụ anwụ na ndị merụrụ ahụ, ụba nzuzo nke ọchịchị, imebi nnwere onwe obodo, emebi ụwa na ikuku ya, na mmebi iwu omume nke ịnakwere ọha mmadụ banyere ịnara mmadụ, ịta ahụhụ, na igbu ọchụ.

Gụọ kwa: Echiche Ụgha: China bụ ihe egwu agha

E nweghị “Ezi Agha”

N’ime ndị kweere na ọ bụ nanị agha a họọrọ ka ọ dị mkpa, ihe atụ kasị ewu ewu na nso nso a n’ọtụtụ mba, gụnyere United States, bụ Agha Ụwa nke Abụọ. Eziokwu a dị ịtụnanya. Ndị mmadụ na-alaghachi azụ ụzọ atọ n'ụzọ anọ nke narị afọ iji chọta ihe atụ a pụrụ ịdabere na ya nke otu n'ime mbọ anyị kachasị dị ka ụdị, ọrụ nke ụwa na-etinye ihe dị ka ijeri $2 trillion kwa afọ yana ọkara nke United States. O siri ike ịchọta mgbachitere ugbu a nke ụzọ 1940 maka agbụrụ, mmekọahụ, okpukperechi, ọgwụ, nri, ụtaba, ma ọ bụ ihe ọ bụla ọzọ. N'ihe gbasara mmekọrịta mba ụwa, ọtụtụ iri afọ nke ahụmahụ bara uru na-egosi anyị na e nwereụzọ dị elu karịa ịlụ ọgụ maka inweta nchekwa. Imperialism nke ụdị dịgasị iche iche a na-eme na 1940s anwụọla, ma egwu ya ejiriwo ọtụtụ ndị ọchịchị aka ike na aha "Hitler" na mgbasa ozi agha kemgbe ọtụtụ iri afọ. N'ezie, Hitler ọhụrụ adịghị eyi mba ndị bara ọgaranya n'ụwa egwu. Kama nke ahụ, ha na-eyi mba ndị ka daa ogbenye egwu ụdị ọchịchị alaeze ukwu dị nnọọ iche.

N'ịbụ ndị na-ekwu na Agha Ụwa nke Abụọ bụ "ezigbo agha" n'ụzọ nke ya, ebe a bụ ụfọdụ eziokwu ndị a na-elegharakarị anya, ọ dịghị nke ọ bụla - ọ dịghị mkpa ikwu - ngọpụ na ntakịrị mpụ jọgburu onwe ya nke onye ọ bụla nọ na agha ahụ:

• A nabatara n'ọtụtụ ebe na Agha Ụwa Mbụ adịghị mkpa, ma e wezụga Agha Ụwa Mbụ, ihe na-esote ya bụ ihe a na-apụghị ichetụ n'echiche.
• Ndị maara ihe n’oge ahụ ghọtara n’oge ahụ ka a ga-eji ntaramahụhụ mba nile akwụsị Agha Ụwa Mbụ kama inye ndị na-ebu agha n’oge ahụ ime ka Agha Ụwa nke Abụọ yie nke ọma.
• Ọsọ ngwá agha dị n'etiti agha ụwa abụọ ahụ bụ ebe niile ma ghọta nke ọma na ọ na-eme ka agha nke abụọ yie ka ọ dịkwuo mfe.
• US na ụlọ ọrụ ndị ọzọ dị n'Ebe Ọdịda Anyanwụ rite uru site n'ịba ụba na ịkwado gọọmentị dị ize ndụ na Germany na Japan, bụ ndị nwekwara nkwado nke gọọmentị ọdịda anyanwụ n'etiti agha ahụ.
• United States akụziri Japan ihe n'ọchịchị alaeze ukwu wee kpasuo ya site na mgbasawanye ókèala, mmachi akụ na ụba, na enyemaka ndị agha China.
• Winston Churchill kpọrọ Agha Ụwa nke Abụọ “Agha Na-adịghị mkpa” na-azọrọ na “ọ dịghị mgbe agha dị mfe ịkwụsị.”
• Churchill nwetara nkwa nzuzo site n'aka Onye isi ala US Franklin Roosevelt iwebata United States n'ime agha ahụ.
• Gọọmenti US tụrụ anya na mwakpo ndị Japan, mere ọtụtụ ihe ọ maara na ọ ga-akpasu ya iwe, na tupu agha ahụ: nyere ndị agha mmiri ya iwu ka ha na Japan buso agha, guzobe akwụkwọ, nakọta aha ndị Japan America, ma leghara ndị na-eme udo anya na-aga. n'okporo ámá ruo ọtụtụ afọ megide ogologo-ewu-elu a agha na Japan.
• Prime Minista Japan Fumimaro Konoye tụrụ aro ka ya na United States kparịta ụka na Julaị 1941, nke Roosevelt jụrụ.
• Onye isi ala Roosevelt ghaara ọha US ụgha banyere mwakpo Nazi na atụmatụ na mbọ iji nweta nkwado maka ịbanye agha ahụ.
• Onye isi ala Roosevelt na gọọmentị US gbochiri mbọ ndị Juu gbara ọsọ ndụ bata na United States ma ọ bụ ebe ọzọ.
• E nwere eziokwu banyere mpụ ndị Nazi mere n'ogige ịta ahụhụ ma ọ dịghị etinye aka na mgbasa ozi agha ruo mgbe agha ahụ biri.
• Olu ndị maara ihe buru amụma n'ụzọ ziri ezi na ịga n'ihu n'agha ahụ ga-apụta mmụba nke mpụ ndị ahụ.
• Mgbe ha nwesịrị ikike ikuku, ndị Allies jụrụ ịwakpo ogige ndị ahụ ma ọ bụ tụọ bọmbụ n'okporo ụzọ ụgbọ oloko nye ha.
• Ọ dịghị mpụ ma e wezụga agha ahụ, mba ọ bụla, nke na-adaba na ọnwụ na mbibi nke agha ahụ n'onwe ya.
• Ndị agha US na gọọmentị maara na Japan ga-atọgbọrọ n'efu na-atụba bọmbụ nuklia na obodo ndị Japan, mana tụbara ha na agbanyeghị.
• Ndị agha US tinyere ọtụtụ ndị omempụ agha Japan na German na ndị ọrụ ya mgbe agha ahụ gasịrị.
• Ndị dọkịta US, na-etinye aka na nnwale mmadụ n'oge na mgbe Agha Ụwa nke Abụọ gasịrị, lere anya n'ọtụtụ ebe na Usoro Nuremberg dị ka ọdabara naanị ndị German.
• Nguzogide na-adịghị eme ihe ike megide Nazism na Denmark, Sweden, Netherlands, na ọbụna na Berlin - atụmatụ na-adịghị mma na mmepe n'agbanyeghị na ọ bụ n'ụbọchị ahụ na afọ - gosipụtara ikike dị ịrịba ama.
• Agha IIwa nke Abụọ nyere ụwa: agha nke ndị nkịtị bụ ndị isi ihe metụtara, yana nnukwu ndị agha US na-adịgide adịgide dị ugbu a gburugburu ụwa.

Nkwadebe Ọgụgụ Abụghị "Nchebe"

Otu echiche ahụ nke ga-ekwu na ịwakpo mba ọzọ bụ "ihe nchebe" nwere ike iji nwalee ịkwado ndị agha na-adịgide adịgide na mba ọzọ. Nsonaazụ, n'ọnọdụ abụọ ahụ, adịghị arụpụta ihe, na-ebute egwu kama ikpochapụ ha. N'ime ihe dị ka mba 196 dị n'ụwa, United States nwere ndị agha ma ọ dịkarịa ala 177. Ọnụ ọgụgụ nke mba ndị ọzọ nwekwara ọnụ ọgụgụ dị nta karị nke ndị agha guzo ná mba ọzọ. Nke a abụghị ihe nchekwa ma ọ bụ ọrụ ma ọ bụ mmefu dị mkpa.

Ndị agha na-agbachitere ga-agụnye ndị nche n'ụsọ oké osimiri, ndị na-eche nche n'ókè, ngwa agha mgbochi ụgbọ elu, na ndị agha ndị ọzọ nwere ike ịgbachitere ọgụ megide mwakpo. Ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke mmefu agha, karịsịa nke mba ndị bara ọgaranya, na-ewe iwe. Ngwá agha mba ọzọ, n'oké osimiri, na n'èzí adịghị echebe onwe ya. Bọmbụ na ogbunigwe egburu mba ndị ọzọ abụghị ihe nchebe. Ọtụtụ mba ndị bara ọgaranya, gụnyere ndị nwere ọtụtụ ngwá agha na-enweghị nzube nchebe, na-emefu ihe na-erughị ijeri $100 kwa afọ maka ndị agha ha. Ihe mgbakwunye ijeri $900 nke na-eweta mmefu ndị agha US ihe ruru ijeri $1 puku ijeri kwa afọ enweghị ihe nchebe.

Nchebe Ọ Dịghị Mkpa Ime Ihe Ike

N'ịkọwa agha ndị agha na-adịbeghị anya na Afghanistan na Iraq dịka enweghị nchebe, ànyị ahapụwo echiche nke Afghans na Iraqis? Ọ na-agbachitere ịlụ ọgụ mgbe a wakporo gị? N'ezie, ọ bụ. Nke ahụ bụ nkọwa nke nchebe. Ma, ka anyị cheta na ọ bụ ndị na-akwalite agha bụ ndị kwuru na iji chebe onwe ha na-eme ka agha kwụsị. Ihe akaebe na-egosi na ụzọ kachasị mma ị ga-esi chebe onwe ya bụ, karịa karịa, nkwụsị na-enweghị isi. Akụkọ ọdịnala nke ọdịbendị ndị omenala na-atụ aro na arụ ọrụ na-adịghị eme ihe na-adịghị ike, nke na-adịghị agafe agafe, na enweghi ike ịmepụta nsogbu ọha na eze. Eziokwu gosiputa nani. Ya mere, o kwere omume na mkpebi kasị mma maka Iraq ma ọ bụ Afghanistan ga-abụ nguzogide na-enweghị isi, enweghị nkwado, na ịrịọ ikpe ziri ezi n'ụwa.

Mkpebi dị otú a na-eme ka obi sie anyị ike ma ọ bụrụ na anyị echee na mba dịka United States, nke nwere njikwa dị ukwuu n'ahụ ndị otu mba dị ka United Nations, na-azaghachi mbuso agha si mba ọzọ. Ndị United States nwere ike ịjụ ịnabata ndị mba ọzọ. Ndị otu udo si mba ọzọ nwere ike isonye na nguzogide na-enweghị isi. Enwere ike ijikọta iwu na ikpe na-ezubere iche na nrụgide mba ụwa. E nwere ụzọ ọzọ maka ime ihe ike.

Agha na-eme ka onye ọ bụla na-adịchaghị mma

Ajụjụ dị mkpa, Otú ọ dị, ọ bụghị otú mba ahụ si wakpoo kwesịrị ịzaghachi, ma otu esi egbochi mba ahụ na-eme ihe ike ịwakpo. Otu ụzọ iji nyere aka mee nke ahụ bụ ịgbasa mgbasa ozi na agha na-eme ka mmadụ daa mbà kama ichebe ha.

Ịjụ na agha dị mkpa abụghị otu ihe ahụ na-enweghị ike ịmata na ihe ọjọọ dị n'ụwa. N'eziokwu, a ghaghị ịlụ agha dịka otu n'ime ihe ọjọọ kachasị njọ n'ụwa. Ọ dịghị ihe dị njọ na agha nwere ike iji gbochie. Iji agha eme ihe iji gbochie ma ọ bụ na-ata ahụhụ maka ịlụ agha egosiwo ọdịda dị egwu.

Akụkọ ifo agha ga-eme ka anyị kwenye na agha na-egbu ndị ajọ mmadụ bụ́ ndị ọ dị mkpa ka e gbuo iji chebe anyị na nnwere onwe anyị. N’ezie, agha ndị metụtara mba ndị bara ọgaranya n’oge na-adịbeghị anya abụwo otu akụkụ igbuchapụ nke ụmụaka, ndị agadi, na ndị nkịtị bi ná mba ndị ka daa ogbenye. Na mgbe "nnwere onwe" jere ozi dị ka ihe ziri ezi maka agha, agha na-eje ozi dị ka ihe ziri ezi maka imebi nnwere onwe.

Echiche nke na ị nwere ike inweta ikike site na ịme ka gọọmenti gị rụọ ọrụ na nzuzo na igbu ọtụtụ ndị mmadụ na-ekwu na ọ bụrụ na agha bụ ngwá ọrụ anyị naanị. Mgbe ihe niile i nwere bụ hama, nsogbu ọ bụla dị ka ntu. N'ihi ya, agha bụ azịza maka esemokwu mba ọzọ, agha ndị na-adọrọ adọrọ ogologo ga-agwụ site n'ịgbasawanye ha.

Ọrịa ndị nwere ike igbochi, ihe mberede, igbu onwe, ọdịda, mmiri mmiri, na ihu igwe ọkụ na-egbu ọtụtụ ndị mmadụ na United States na ọtụtụ mba ndị ọzọ karịa iyi ọha egwu. Ọ bụrụ na iyi ọha egwu na-eme ka ọ dị mkpa itinye ego $ 1 kwa afọ na njikere agha, kedu ihe ihu igwe na-ekpo ọkụ na-eme ka ọ dị mkpa ịme?

Akụkọ banyere egwu egwu dị ukwuu nke ndị na-eyi ọha egwu na-eme ka ndị ụlọ ọrụ dịka FBI na-agba ume, na-akwado ego, ma na-amanye ndị mmadụ na-agaraghị enwe ike ịghọ ndị na-eyi ọha egwu egwu onwe ha.

Nnyocha nke ezigbo mkpali maka agha na-eme ka o doo anya na mkpa adịghị abanye n'ime usoro mkpebi, na-abụghị mgbasa ozi maka ọha na eze.

"Nchịkwa Mmadụ" site na Nkume-Ọnwụ abụghị Ihe Ngwọta

N'ime ndị na-amata etu agha si emebi emebi, enwere akụkọ ọzọ na-emeghị eme ziri ezi maka ụlọ ọrụ a pụrụ iche: agha dị mkpa maka ịchịkwa ọnụ ọgụgụ mmadụ. Ma ikike ụwa nwere igbochi ọnụ ọgụgụ mmadụ na-amalite igosipụta ihe ịrịba ama nke ịrụ ọrụ na-enweghị agha. Nsonaazụ ga-jọgburu onwe ya. Ihe ngwọta nwere ike ịbụ itinye ụfọdụ akụ bara ụba ugbu a tụbara n'ime agha n'ime mmepe nke ụdị ibi ndụ na -adịghị mma. Echiche nke iji agha kpochapụ ọtụtụ ijeri ndị ikom, ndị inyom, na ụmụaka fọrọ nke nta ka ọ sụgharịa ụdị ndị nwere ike iche na echiche ahụ erughị eru ichebe (ma ọ bụ ma ọ dịghị ihe ọzọ erughị eru ịkatọ ndị Nazi); ọ dabara nke ọma na ọtụtụ ndị enweghị ike iche ihe ọ bụla jọgburu onwe ya.

Nchịkọta nke n'elu.

Ihe ndi ozo nwere ozi ndi ozo.

Ụgha ndị ọzọ:

Agha bụ ihe a na-apụghị izere ezere.

Agha bara uru.