Site na Hero Anwar Bzrw na Gayle Morrow, January 31, 2019
site Counterpunch
Na August nke 1990, Saddam Hussein zipụrụ ndị agha Iraqi n'ime Kuwait, Iraq, bụ ndị agbata obi bara ọgaranya, na-eche na mba ndị ọzọ dị n'Africa na mpaghara na United States agaghị enye nkwado na Kuwait. Òtù Mba Ndị Dị n'Otu meghachiri ozugbo ozugbo, mgbe ọ na-agba ume nke United States na UK, na-etinye iwu ikikere akụ na ụba site na Nkwekọrịta 661 tinyere ụgbọ mmiri na-ebu agha iji mezuo iwu ahụ na mkpebi 665. Na November, UN gafere mkpebi 668 na-enye Iraq ruo January 15, 1991, iji wepụ ma ọ bụ chee agha agha sitere n'aka ndị agha United Nations.
Na January 16, 1991, na agha ndị agha Iraqi ka nọ na Kuwait, Ngalaba Desert Storm, nke United General Norman Schwarzkopf na-eduzi ma sonyere ya site na mba iri abụọ na abụọ na UN, malite na ụgbọelu mbụ na-ebu agha malite na Gulf Persia, na-aga Baghdad. A nọgidere na-eme ihe dị ka afọ iri na atọ-1990-2003-ruo ogologo oge mgbe ọchịchị Iraq kwụsịrị na Kuwait.
Herod Anwar Brzw, ya na nwanne ya nwoke, bụ nwa akwụkwọ na mahadum University nke dị na Erbil, Iraq, nke dị n'ebe ugwu ọdịda anyanwụ nke obodo - Kurdistan. Iraq na Kurdistan nwere ogologo oge nke esemokwu na nnupụisi na-alaghachi n'oge na-adịghị anya WWI, mgbe Alaeze Ukwu Ottoman kewara dị ka ihe nkwata n'agha, ndị Briten weghaara ebe a.
Nke a bụ ịkọghachi akụkọ ya banyere ụjọ nke agha na nke mmetụta ọjọọ nke imegide ndị Kurdish na ndị Iraq.
Akụkọ Hero nke
Kuwait wakporo na 1990. Anyị na-akwụ ụgwọ na-atụ egwu mwakpo a. Anyị maara na ọ dị njọ na Iraq ịwakpo Kuwait, anyị makwaara na anyị ga-akwụ ụgwọ anyị, ndị mmadụ, ọ bụghị ndị gọọmenti malitere ya. M bụ nwa akwụkwọ na Mahadum, ụmụ akwụkwọ na-ahapụkwa. "Ọ dị mma ịnọ n'ụlọ mgbe e nwere mwakpo," ka ha kwuru.
Ná mmalite, iwu ndị a manyere anyị nyere anyị aka siri ike. Ọ bụ oké ihe ijuanya. Na mbụ na Iraq isi ego nke ihe ndị dị mkpa abụghị ọnụ, ma ọnụahịa abụọ juru okpukpu abụọ, tripled, na mgbe ahụ ama aka enweghị ihe ọ bụla. Ndị mmadu na-eche banyere ndụ kachasị mkpa, nri. Nke a mere ka ọ ghara inwe nchebe na-enweghị atụ-a na-echere agha. Nye ọtụtụ n'ime anyị usoro ịlụ ọgụ na mmalite bụ iji ego anyị chekwaa; mgbe ahụ, mgbe ha kpọnwụrụ, na-ere ihe ọ bụla anyị nwere ike.
Na Iraq, site na mgbe anyị na-eri ugboro atọ n'ụbọchị ma na-achọta n'etiti. Nke nta nke nta nke a gbanwere gaa nri abụọ kwa ụbọchị. Na Iraq ndị mmadụ na-enwekarị tii ugboro iri kwa ụbọchị. Na mberede, anyị enweghị ike imeli nke a, ọ bụ ezie na tii adịghị ọnụ.
Were ya na ị gaghị enwe nri zuru ezu na tebụl iji mee ka afọ ju gị, na-eri nanị iji lanarị. N'ime ezinụlọ anyị, anyị nwere ike ịdị ndụ na mmalite, mana n'ime afọ abụọ gara aga, anyị hapụrụ tebụl nri, n'ihi na afọ abụọ na-aga n'ihu. E nwere ezinụlọ ndị ọzọ ụmụ ha na-enwekwaghị nkụzi n'ụlọ akwụkwọ n'ihi ụkọ nri. Otu onye nkụzi nọ n'ógbè ndị na-adịghị ike kwuru na kwa ụbọchị ụmụaka atọ ga-ebute na ụlọ ọgwụ n'ihi nsogbu na-edozi ahụ.
[Ọ bụghị nanị nsogbu ndị a na-akpata na-akpata ụkọ nri. Ndị agha, dị ka Hero Anwar Brzw, chere ihu abụọ. N'akụkụ nke mba ndị Iraq na-akpagbu mba, ọchịchị Baghdad na-ata ahụhụ ndị Kurds na-agbakwụnye, na-agbanye aka ná nnupụisi Kurdistan.]
Baghdad tara ahụhụ Kurdistan site n'ịkwụsị ọkụ eletrik anyị na otu ma ọ bụ abụọ awa kwa ụbọchị. Mgbochi ndị a nọgidere ruo ọtụtụ afọ. Nne m mere achịcha n'oge awa ahụ, ka e nwee nri nri ụtụtụ n'echi ya. Anyị agaghị enwe ike ịzụta nri site na nri bakeries dịka anyị na-emebu tupu iwu ahụ.
Nnukwu nri bụ nsogbu dị oke. Anyị nwere oven oven ma anyị enweghị ike iji ya, n'ihi ihe mgbochi si Baghdad na manu oku. Anyị mere ovens site na nke a na-eji ígwè eletrik arụgharị ya na otu eriri eletriki iji mee ka onye na-ekpo ọkụ na nke ọzọ maka mmiri.
Na oge nkejuju, ị gaghị eri nri ahụ n'ihi na ọ dịghị mma, ma n'ihi na agụụ na-agụ anyị, ọ dị anyị ka ọ dị ụtọ. Ezigbo nri niile kwụsịrị: nri nri, sweets, na mkpụrụ osisi. Anyị na-enwe nchekasị na oge niile.
Nne m na-esi ya sie soda na anyị na-etinye efere na achicha maka nri anyị. N'otu oge, kama itinye turmeric, Mama mberede gbakwunyere ọtụtụ chili ose. Anyị enweghị ike iri nri. Anyị gbalịrị, ma ọ bụ oseose. Ma, n'ihi ego, Mama apụghị ikwu, "OK, anyị ga-enwe ihe ọzọ."
Ọ na-egbu mgbu nke ukwuu ka m rie nri ahụ. Anyị na-ebe ákwá, ma na-agbalị ọzọ iri ya. Otu nri zuru oke. Anyị enweghị ike iri ya. Ma n'ihi na echi ya mama m weghachite ya. "Enweghị m ike ịhapụ nri," ka o kwuru. O siri ike inye anyị nri ọ maara na anyị achọghị, ma ghara iri nri! Mgbe afọ ndị a nile ka m ka na-echeta ya.
Ndị ọrụ mmadụ niile na-arụ ọrụ na-adịghị arụ ọrụ n'ihi iwu ndị ahụ, gụnyere ngalaba ahụ ike. Tupu oge a, ụlọ ọgwụ na ọrụ ahụike na-akwado ọchịchị kpam kpam, ọbụna maka ọrịa na-adịghị ala ala na ụlọ ọgwụ. Anyị natara ọgwụ n'efu maka mkpesa niile.
N'ihi akwụkwọ a na - edepụta, a na - enwe nhọrọ ole na ole nke ụdị ọgwụgwọ ọ bụla. Enwere ọgwụ na-enweta ya na njedebe dị iche. Ihe dịgasị iche iche nke nhọrọ gbanwere ma nwee obi ike na usoro a na-agbapụ.
Nke a metụtara ịwa ahụ na ahụike zuru ezu. Mgbe mmegide malitere, enweghị nri kpatara nsogbu ahụ ike. Ihe oriri na-edozi ahụ ghọrọ ọrụ ọhụrụ na usoro ụlọ ọgwụ, ebe usoro ahụ n'onwe ya nwere obere ọgwụ na akụrụngwa karịa n'oge gara aga.
Iji mee ihe isi ike, oyi na Kurdistan dị oyi. Kerosene bụ isi ihe na-eme ka a kpoo ọkụ, ma ọchịchị Iraqi na-ekwe ka kerosene dị n'obodo atọ dị na Kurdish. N'ebe ọzọ, ọ na-agba snow ma anyị enweghị ike ikpocha ụlọ anyị.
Ọ bụrụ na ndị nwere nkà gbalịrị iwepụta lita iri ma ọ bụ abụọ nke manu oku site na mpaghara n'okpuru Baghdad ọchịchị na-achịkwa na ebe na-enweghị mmanụ, a napụrụ ha mmanụ. Ndị mmadụ gbalịrị ịnwa ibu dị arọ n'azụ ha iji nweta ebe nlele; mgbe ụfọdụ, ha nwere ihe ịga nke ọma, mgbe ụfọdụ, ha emeghị. Otu onye nwere mmanụ wụsara ya ma debe ya; ọ ghọrọ ọwa mmadụ iji gbochie ndị ọzọ.
Cheedị ma ọ bụrụ na ịnweghị ohere ịnweta ngwaahịa sitere n'obodo ọzọ na mba gị! Mmetụta dị n'ime obodo megide ndị Kurd siri ike karịa mmachi mba ụwa. Anyị enweghị ike ịzụta ụbọchị iwu. Ndị mmadụ tinyere ndụ ha n'ihe ize ndụ iji wepụta ụbọchị site n'otu akụkụ nke Iraq gaa na nke ọzọ. Anyị enweghị ike ịnwe tomato na Erbil, ọ bụ ezie na na mpaghara Mosul, ọ gafere otu awa, enwere ụlọ griin haus ebe ha na-eto tomato.
Akara iwu n'ihu ọha nọgidere ruo mgbe ọdịda ọchịchị Saddam dara na 2003.
Otú ọ dị, ị ga-amara na mmegide ahụ dakwasịrị ndị mmadụ - ndị Iraq na-emeghị ihe ọjọọ - ọ bụghị ọchịchị. Saddam Hussein na ndị ya na ha nwere ike ịzụta ụdị mmanya ọ bụla, sịga na ihe ọ bụla ha chọrọ, n'eziokwu, ihe kacha mma. Ha anaghị ata ahụhụ.
Mmachibidoro ndị Iraq a na-akpọ "mba kachasị ukwuu n'ụwa," United States of America, gburu ọtụtụ mmadụ, ọ bụghị naanị site na bọmbụ na mgbọ, kamakwa site na agụụ, erighị ihe na-edozi ahụ, ike ọgwụgwụ, ọgwụ na-adịghị; diedmụaka nwụrụ n'ihi enweghị nri na ọgwụ. Ihe a kọwara bụ n'ezie nnukwu mpụ agha.
[Na a 1996 CBS 60 Minit nke gbara ajụjụ ọnụ, Leslie Stahl jụrụ Madeleine Albright ma ọ bụrụ na ụmụ 500,000 nwụsịrị mgbe ha na-ede akwụkwọ bụ ọnụ ahịa dị mkpa iji kwụọ ụgwọ. Albright zara, "Echere m na nke a bụ nhọrọ siri ike, mana ọnụahịa - anyị chere na ọnụ ahịa ya bara uru."]
E nwekwara ndị Kurds na ndị Iraqi bụ ndị gburu onwe ha n'enweghị olileanya, n'ihi na ha enweghị ike inye ezinụlọ ha ohere. A naghị etinye aha ha na ndepụta nke ndị ahụ metụtara. E nwekwara ndị mmadụ gbaziri ego n'aka ndị ọzọ na ha apụghị ịkwụghachi; a na-eweda ha ala ma na-eyi ha egwu ma na-emekarị ka ha gbuo onwe ha.
Site na mmalite, anyị maara na iwu ahụ emeghị ka ọchịchị ahụ gbanwee: ọ dịghị eme ihe ike n'ihi iwu a! Ha nwere ngwá agha iji megide ndị Iraqi, ha jiri ha, ha mekwara anyị ihe ọjọọ.
Ọ bụghị ihe ezi uche dị na ya ma ọ bụrụ na ọ bụ egwuregwu ndọrọ ndọrọ ọchịchị ruru unyi. O doro anya na ọ bụ banyere mwakpo nke Kuwait, na-achọpụta na Saddam ebusoghị mba ndị ọzọ agha ma jiri ngwá agha nke Nkume Nkume nke Saddam kwesịrị ịchekwa ebe. Na United States naanị mkpa iji kwado ụlọ ọrụ agha.
Ma ihe US mere bụ igbochi ọgwụ dị mkpa na ihe oriri site na ịbata Iraq, na-etinye ndụ ndụ nke ndị na-emeghị ihe ọjọọ na ndị Iraq na-eduga n'ọtụtụ narị puku ndị nwụrụ anwụ site n'erighị ihe na-edozi ahụ na enweghị nlekọta ahụ ike.
Onye mmadu a na-emekpa aru n'enweghi ohere maka ogwugwo, ma o nweghi ohere inweta ntuziaka, adighi-ahu anya nke oma. Ọ na-ahụ ihe nile dị na "US" nke e biri na ya ma kpọọ asị na US. Ọ na-eche na naanị ohere ịbọ ọbọ bụ site na ọrụ agha. Ọ bụrụ na ị gaa mba ndị dịka Iraq, Afghanistan, ma ọ bụ ọtụtụ mba ndị ọzọ na-ata ahụhụ site na iwu ndị America, ibu akwụkwọ paspọọdụ gị nwere ike itinye ndụ gị n'ihe ize ndụ n'ihi omume ọjọọ nke ọchịchị US.
[Polls site na Gallup, Pew, na òtù ndị ọzọ, ọ dịkarịa ala kemgbe 2013, na-egosi na ọnụ ọgụgụ ka ukwuu nke ndị nọ ná mba ndị ọzọ na-ewere na United States dịka egwu kasịnụ n'udo ụwa. Tụkwasị na nke a, ọtụtụ ndị isi na ndị isi agha ugbu a na-ekwu na usoro iwu ndị US na-eme na mba ndị Alakụba na-eme ka ndị na-eyi ọha egwu karịa ka ha kwụsịrị.]
Ịmara mmadụ na-eme ka ndị mmadụ kwuo "Mba" maka ikpe na-ezighị ezi. Nke a bụ ihe anyị nwere ike ime. Ikekọrịta akụkọ ndị a bụ ụzọ ịdọ aka ná ntị maka ụwa banyere ọtụtụ mgbe ọhụụ, ihe ọhụụ mmadụ na-ahụ anya site na iwu.
~~~~~~~~
Hero Anwar Brzw a mụrụ na May 25, 1971 na Sulaymaniyah na Kurdistan, Iraq. Ọ nwetara ya nzere bachelọ na injinịa obodo na 1992 na Mahadum Salahaddin dị na Erbil, Iraq. Ọ bụ onye isi nchịkwa mba maka Gbanwee(Ndozi, Education na Community Health) na Iraq.
Gayle Morrow bụ onye edemede na onye nyocha maka afọ ofufo maka World BEYOND War, netwọk zuru ụwa ọnụ, nke na-akwado nkpochapụ agha. Gayle nyeere aka na edezi na ntụgharị ihe na akụkọ a.
Ọrụ nkwado a bụ n'ihi ọtụtụ ndị ọrụ afọ ofufo na-etinye aka n'ime usoro ịkọgharị na nhazi. Ekele maka ọtụtụ ndị a na-akpọghị World BEYOND War ndị ọrụ afọ ofufo bụ ndị nyere aka mee ka akụkụ a kwe omume.
