Ndị na-asọpụrụ ndị isi ga-eme nke ọma ịtụle esemokwu dị na agha
CHRISTIN CHRISTMAN, nke Albany Times Union bipụtara
CHRISTIN CHRISTMAN, nke Albany Times Union bipụtara
Ọ dị ọkụ na ndị na-azọ ọchịchị ga-ekwusi ike na ha agaraghị awakpo Iraq ma ọ bụrụ na ha bụ onye isi ala na 2003 na ozi ha nwere ugbu a.
Ma ndị na-eme egwuregwu kwesịrị igosi na ọ bụghị naanị ịjụ akwụkwọ kama ịchọrọ anya: Olee otú ha ga-esi meghachi omume na ozi a na-agbaghaghị n'ọdịnihu gbasara egwu egwu mba ọzọ? Gịnị mere agha ga-eji bụrụ nhọrọ?
O siri ike iche n'echiche, obere icheta, agha nke na-emejupụta ọdịnala ma ọ bụ emelitere chọrọ nke "Just War". Ọtụtụ na-atụle nkebi ahịrịokwu ahụ okwu ikuku. Ma ọ bụrụ na agha abụghị naanị, olee otu ọ ga-esi mee ka ihe a kpọrọ mmadụ nwee ọganihu?
Otu omenala Just Just War chọrọ bụ ebumnuche dị mma. Mana ọ dị mfe izochi otu ebumnuche dị mma dị ka uwe na-egosi agha. Iji wepu uzo site na njirisi Just War, ka anyi choo enweghi ebumnuche nzuzu. A sị ka e kwuwe, ọ bụ ezie na ebumnuche na-enweghị isi nwere ike ịchọ agha, ebumnuche magburu onwe ya nwere ike ọ gaghị.
Kedu ndị isi oche - ọ bụghị naanị ndị Democrats na Republicans mana Greens na ndị ọzọ - nwere ike ịgba mbọ hụ na ngwa agha, mmanụ, na ụlọ ọrụ na-ewu ụlọ agaghị erite uru site na agha? A gaghị agbanye agha ahụ iji nweta pipeline, ntọala ndị agha, na nkwekọrịta ndị agha onwe ha? Agaghị enwe ihe ịga nke ọma n'ịgha agha Nsọ ahụ site n'aka Ndị Kraịst na ndị Juu bụ ndị Juu na-achọsi ike ịmalite Amagedọn?
Ihe nke abụọ a na-elegharaghị anya nke a chọrọ naanị maka agha bụ na a gaghị egbochi ndị na-abụghị ndị agha ka ha ghara imerụ ahụ.
Kedụ ka ndị aga-eme atụmatụ si gbaso ụkpụrụ a? Ike oke igbu nke ngwa ọgụ nke oge a anaghị eme ka ha ghara ịkpa oke n'etiti ndị agha, ndị na-abụghị ndị agha, ndị aka ha dị ọcha, na ndị ikpe mara?
Kedu ihe mere ndị omekome ji ekwenye na ikpé kwesịrị ikpebi? Ọ bụ Iraqi ikpe ma ọ bụrụ na ọ na-ebuli égbè mgbe egwu nke agha America na-awakpo ụlọ ya? Ma ọ bụ ka ndị America mara ikpe? Ọ bụrụ na ndị omekome nke United States na-enweta ule, gịnị mere ndị mba ọzọ ji mebie?
Ihe nke atọ a chọrọ ka ị nwee ihe ịga nke ọma n'inweta ihe mgbaru ọsọ dị mma, gụnyere udo, ịhụnanya, ọṅụ, ntụkwasị obi, ahụike, na ikpe ziri ezi. Ma olee otu agha nwere ike isi mee ka ihe ọ bụla n'ime ndị a gbanwee, ebe a na-eme ka obodo gbanwee, a na-eme ihe ike, ma a na-eleghara esemokwu anya?
Tụlee 9/11. Ndị na-eyi ọha egwu abụghị otu, na mkpali ha na-ewe site na ike ike na ịgbachitere. Ebumnuche gụnyere obi ilu, mmetụta ọmịiko, nchegbu ọchịchị, echiche ojii na ọcha, enweghị isi, ịkọwa okwu Alakụba, enweghị ike, na nkwenye na igbu mmadụ.
Ha gụnyere iwe n'ihi ịkpọasị ọdịda anyanwụ, ajọ mbunobi Muslim na-emegide ya, mmegide nke Islamist, nnyonye anya ndọrọ ndọrọ ọchịchị mba ọzọ, Westernization, secularism, mmepe obodo, mmekọrịta mmadụ na ibe ya, enweghị ọrụ, na enweghị ike ịhụ onye isi ike banyere ịda ogbenye.
Ha na-etinyekwa ọnụma ọmịiko na nhụjuanya sitere na obi ọjọọ Israel megide Palestians, Oké Osimiri Gọọmenti Persian na agha, US agha, US agha bases mba, ezi egwu nke Western-Zionist na-achịkwa achị, na enweghị njide, ịta ahụhụ, na igbu ọtụtụ puku n'okpuru ndị aka ike, mgbe United States na-akwụ ụgwọ ma na-ebu ya agha
Ha na-etinyekwa ọnụma ọmịiko na nhụjuanya sitere na obi ọjọọ Israel megide Palestians, Oké Osimiri Gọọmenti Persian na agha, US agha, US agha bases mba, ezi egwu nke Western-Zionist na-achịkwa achị, na enweghị njide, ịta ahụhụ, na igbu ọtụtụ puku n'okpuru ndị aka ike, mgbe United States na-akwụ ụgwọ ma na-ebu ya agha
Ndị Candidates: Olee ihe mmegide ndị US mere na Mideast mere? Kedu nke mejupụtara?
Ihe nke anọ bụ uru ndị si na agha karịrị ụgwọ. Ndị ga-aga ime ihe ndị a gụnyere ihe ndị agha na-efu maka igbu onwe, igbu ọchụ, mmerụ ahụ, PTSD, ọgwụ ọjọọ, na mmejọ ụlọ. Ndị akwụ ụgwọ maka nlekọta ha ogologo oge? Ihe ndị akwụ ụgwọ iji kwụọ ụgwọ agha na ịkwanye mmiri na idozi ụgbọ okporo ígwè, nyocha nri na mmiri, ị nweta ndị nọọsụ na ndị nkuzi, inye nkwado ike anyanwụ, ịkwadebe ọdachi ndị na-emere onwe ha, na mbelata ụtụ? Ego ndị iro tara ahụhụ ha, ka ọ bụ na ha enweghị isi?
Emelitere Just War ibiere a choro ka agha agha rite uru ma obu onu ogugu abughi ihe di nma, kama o kariri oke onu ogugu ndi ozo, tinyere mkparita uka, idozi nsogbu nsogbu, mkparita uka, ikpezi okwu na ikpe mkpezi. Kedu ndị ga-eme ihe ndị a?
Ebumnuche emelitere kwesịrị ịchọ agha ka ọ rube isi na ikuku dị ọcha, mmiri na ala na agha ma kpuchido ndụ na ebe obibi ụmụ mmadụ na-abụghị nke mmadụ. Agha ọ nwere ụfọdụ ikike nke Chineke imetọ ụwa ma kpughee ihe niile adịghị mma?
Na njirisi ike? Ọ bụrụ na ndị nkịtị enweghị ike iji ọkụ ọkụ ọkụ ọdịnala n'ihi na ha na-emebi ike ha site n'itinye ọkụ karịa ọkụ, gịnị kpatara ndị isi ga-eji tufuo ike na ngwa agha ndị na-ebupụta naanị mbibi?
Kedu ndị ga-etinye aka na mmanụ ọkụ na agha? Nye ga - ahụ na agha anaghị alụ ọgụ maka akụ na ụba na mmanụ iji kwado ma gbaa agha n'ọdịnihu maka akụ na ụba na mmanụ?
Akpachapụghị ihe mere agha War naanị: A ga-eji agha naanị dị ka ihe ikpeazụ. Ndị ga-aga narị afọ nke 21 ga-akọwa ụdịdị azịza ndị na-adịghị eme ihe ike ha ga-agbaso. Nhọrọ ndị dị a suraa ga-agabiga mantra ọjọọ nke mmachi, ihe mgbochi akụ, iche ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na ire ngwa agha? Ndị na-aga ime ihe ga-adaba na mgbọrọgwụ nke ime ihe ike na ngwọta dị irè? Hà ga-achọ ndụmọdụ n'aka ndị ọkachamara banyere udo karịa agha?
Mmebi iwu ISIS abụghị nsogbu nye ISIS, ikike nke ngwa agha nuklia abụghị nsogbu nye North Korea na Israel, na iyi ọha egwu abụghị nsogbu ndị na-eyi ọha egwu. Maka ha, ndị a bụ ihe ngwọta maka nsogbu ndị ọzọ. Maka US, imeghachi ngwa agha nuklia, mba ndị na-awakpo, ịta ndị mkpọrọ ahụhụ, na ịnakọta data ekwentị abụghị nsogbu: Ha bụ azịza nye nsogbu ndị ọzọ.
Ònye ga - ajụ, sị: Gịnị bụ nsogbu ndị a? Kedu ka anyị ga - esi dozie ha n'eji obiọma na nkwenye?
Nsogbu na-akpali ime ihe ike abụghị ihe ngọpụ maka ime ihe ike, mana ha bụ isiokwu siri ike maka mkparịta ụka na-edozi nsogbu. Ya mere, olee mkparịta ụka ahụ? Ebee ka nnwere onwe ikwu okwu dị oké ọnụ ahịa ahụ mgbe anyị chọrọ ya? Ka ọ bụ maka ndị amụma na-akparị ya?
Jiri ihe gbasara America mee ihe na Mideast na Ferguson, Mo. Ndi uwe ojii na obodo na-arịọ maka ngwá agha maka Ferguson? Ka ha na-akpọ maka inwe mmekọrịta dị mma dabere na nghọta na nlekọta? Maka igwefoto ahụ, ndị uweojii na-adịghị agha, njide onwe ha n'iji ike eme ihe, ọzụzụ ka mma, ule ziri ezi, enyemaka akụ na ụba na nke mmadụ, ịda mbà n'obi, ọbụbụenyi, na mkparịta ụka?
Nke a ọ dị mma maka mba ụwa?
Kristin Christman dere akwụkwọ bụ "taxonomy of Peace na" ụbọchị nne. " http://warisacrime.org/ọdịnaya / nne-ụbọchị 
Nzaghachi 4
Enwere m ike ikwu na ọ nweghị State kwesịrị 'ịlụ' ndị mmadụ n'otu n'otu 'na Kentucky nwere ike ibute mgbanwe na amụma nke ga-ewepụ alụkwaghịm ọgbaghara, na-agbasapụ, nkwekọrịta nkwekọrịta okpukpe nke na-eme obere ịkwalite Ezinaụlọ? Omume ka mma bụ itinye mmekọrịta dị na Agbamakwụkwọ dịka okwu okpukpe na uto; mana iji gosiputa ya na mmekorita nke ulo nke nkowa obula nke ndi ozo choro na o kwesiri? Mpepe okwu dị mkpa n'ime usoro nwere ike inye ndị sonyere ya ịkwụsị, nye ohere maka mgbasa; gbochie mmerụ ahụ. Ezigbo mgbanwe. Enweghị nozọ Ziri Ezi ime Ihe Ọjọọ; na alụmdi na nwunye nke steeti abaghị uru. Gaba n’iru, kwe ibe unu nkwa; naanị mee ya iwu. Gaa Kentucky!
Echere m na WWII bụ agha ikpeazụ. Ndị German kpasuru iwe site na mkpesa siri ike na WWI, mana ka na-apụ apụ. Site na ọkwa mbibi nke ngwa agha, agha agaghị adị ọzọ. Anyị kwesịrị ịgbazite ndị na-eme ngwa agha anyị ka ha rụọ ọrụ maka agha na mgbanwe ihu igwe na-akpata ọdachi kama: mee ka okporo ụzọ anyị sie ike na mbugharị nke electromagnetic na ọdachi metụtara ihu igwe ma setịpụkwa iji nweta ume ọhụrụ maka ike eletrik: ikuku, anyanwụ, geothermal, na ihe ọ bụla ọzọ anyị nwere ike ijikota. Anyị chọkwara ọtụtụ nchekwa nchekwa iji jikọta ikuku na anyanwụ n'ime ntanetị.
Dịka onye ọkọ akụkọ ihe mere eme na-amakarị, nyocha m na-egosi na WW II ọ dịkarịa ala na Europe nwere ike izere kpamkpam. Ọ dị ka enwere otu ndị otu nde mba ofesi (gụnyere ụfọdụ ndị America) nde na ndị ụkọchukwu ego nke kwadoro ndị Nazi Party ịrị elu na ịkwado agha. Enwerekwa ihe akaebe na ha nwere ike inwe mmetụta na mkpebi Japan ịkwado ma wakpo China na akụkụ ndị ọzọ nke Eshia tupu ọgụ ha na Pearl Harbor. N'ihi gịnị? Nnukwu uru sitere n'ichepụta ngwa ahịa na ire ahịa. Ọtụtụ n'ime ndị a bara ọgaranya nwekwara ọchịchọ ọchịchị aka ike gụnyere ndị sonyere na mkpali ịgba ọchịchị mgba okpuru megide FDR n'ime 1930. Ha mụtara site na agha gara aga nke ego enwere ike ịme yana ike ọ nwere ike iduga. Nke a bụ ihe kpatara na US "nakweere" ụlọ ọrụ ndị agha na-arụ ọrụ agha wee banye na ọnọdụ agha ebighi ebi ọbụlagodi na ọ naghị etinye aka na esemokwu dị ka WW II. Anyị ghagha ụgha anyị na Vietnam Vietnam dịka anyị ghaara anyị ụgha na Iraq. Ihe niile maka nnukwu uru maka mmadụ ole na ole ahọpụtara. Ee, ndị Nazi kwesịrị iwepụ mana enwere ike igbochi ya ọzọ.
Azịza ya bụ na-enweghị atụ ugboro iri na atọ. Lee Appenix A nke akwukwo m, Ochie Ochie America: Warring and Spying