Militarism bụ isi iyiike ahụike ọha na eze, ihe dị mkpa kpatara ọnwụ, mmerụ ahụ, enweghị ebe obibi, na ọrịa, a igbochi kpamkpam oria ojoo nke ahụ gụnyere ọnyà buru ibu, ọnyá, ịda mbà, na-eme enweghị ebe obibi, umuaka, na nsogbu nke ndi mmadu.
Ọ bụrụ na ndị myths banyere agha bụ eziokwu, ma ọ bụrụ na agha bụ -apụghị izere ezere, dị mkpa, bara uru, ma ọ bụ dị nnọọ, mgbe ahụ, anyị nwere ike iche echiche banyere ogbugbu nke mejupụtara agha dịka n'adịghị ka obere igbu ọchụ anyị na-ezo aka dị ka igbu ọchụ. Ebe ọ bụ na akụkọ ifo abụghị eziokwu, a manyere anyị ikwenye na Harry Patch, onye agha ikpeazụ fọrọ ndụ n'Agha Iwa Mbụ, na "Agha bụ igbu ọchụ na ihe ọ bụla ọzọ."
Agha na-egbu isi site na ntụgharị ihe onwunwe site ebe ha chọrọ. Ọ bụkwa onye nbibi kachasị elu nke eke gburugburu ebe obibi, nke kachasị elu nnwere onwe, onye nkwado nke elu nnukwu, ihe impoverisher nke ọha mmadụ, na ụlọ ọrụ nke agwụ kama ịchebe. Bụrụ otu agha iji nweta ihe agaghị ekwe omume na izute ụkpụrụ nke ikpe ziri ezi na ya n'onwe ya, ọ ka nwere ike ọ gaghị eme ka nsogbu niile agha na-eme.
Ndị agha agha nke mba ndị bara ọgaranya na-ebuso ndị ogbenye aka dị ukwuu n'otu akụkụ, na ihe ka n'ọnụ ọgụgụ n'ime ha ndị nkịtị site na nkọwa onye ọ bụla. Onye ogbu mmadu nke ndi agha US igbu onwe. Ndị agha a na-ebuso ndị agadi na ndị na-eto eto enweghị atụ. N'ọtụtụ agha ndị na-adịbeghị anya, ime ihe ike akpatawo ọnwụ na mmerụ ahụ, ma agha na-egbukwa ọtụtụ ndị mmadụ site na mbibi nke gburugburu na akụrụngwa na-akpata ya. ọrịa na ntiwapụ na agụụ.
Ndị a agha na- anya Ọzọ ọtụtụ karịa ka a na-eche n'echiche. Na fim ahụ Ihe kachasị mma: Ịkwụsị afọ iri na ụma, onye lanarịrị Nagasaki zutere onye lanarịrị Auschwitz. O siri ike n'ile ha anya ka ha na-ezukọ ma na-ekwukọ ọnụ iji cheta ma ọ bụ na-elekọta mba nke mba ahụ nke egwu. Agha bụ omume rụrụ arụ ọ bụghị n'ihi onye mere ya ma n'ihi ihe ọ bụ. Na June 6, 2013, NBC News gbara otu onye na-anya ụgbọelu nke United States aha ya bụ Brandon Bryant, onye dara mbà n'obi n'ihi ọrụ ya na igbu ndị mmadụ 1,600:
Brandon Bryant kwuru na ọ nọ ọdụ n'oche na Nevada Air Force base na-arụ ọrụ igwefoto mgbe ndị otu ya gbaghaara mpụ abụọ site n'aka ha na ndị ikom atọ na-eje ije n'okporo ụzọ n'ụzọ ọkara gburugburu ụwa na Afghanistan. Ndị agha ahụ meriri ihe atọ ahụ, Bryant kwukwara na ya nwere ike ịhụ ihe nkedo na kọmputa ya-gụnyere foto ndị dị ọkụ nke ọbara ọbara na-arịwanye elu.
'Nwoke ahụ na-aga n'ihu, ọ na-efu ụkwụ aka nri ya,' ka ọ chetara. 'M na-ele ka onye a na-agba ọsọ, na, m pụtara, ọbara dị ọkụ.' Ka nwoke ahụ nwụrụ, ahụ ya dị jụụ, ka Bryant kwuru, onyinyo ya gbanwere ruo mgbe ọ ghọrọ otu agba dị ka ala.
'Enwere m ike ịhụ obere pixel,' ka Bryant kwuru, bụ onye a chọpụtara na ọ na-akpata nrụgide post-traumatic, 'ọ bụrụ na m na-emechi anya m.'
'Ndị mmadụ na-ekwu na mwakpo drone dị ka mwakpo mgbochi,' Bryant kwuru. 'Ọfọn, ọkirika anaghị ahụ nke a. Ọhụụ anaghị ahụ ihe omume ha. Ọ na-adịrị anyị mma karị, n'ihi na anyị na-ahụ ihe niile. ' ...
Ọ ka na-amaghị ma ndị ikom atọ nọ Afghanistan bụ n'ezie ndị agha Taliban ma ọ bụ ndị ikom na egbe na mba ebe ọtụtụ ndị na-ebu egbe. Ndị ikom ahụ dị kilomita ise site na ndị agha America na-arụrịta ụka n'etiti onwe ha mgbe agha mbụ ahụ kụrụ ha. ...
Ọ na-echekwa na ọ kwenyesiri ike na ọ hụwo nwatakịrị ka ọ na-agbanye na ntan ihu ya mgbe ọ na-aga n'ihu tupu agha ejiri ya, n'agbanyeghị nkwenye sitere na ndị ọzọ na ọnụ ọgụgụ ọ hụrụ bụ n'ezie nkịta.
Mgbe o sonyere ọtụtụ narị ndị ọzọ n'ime afọ ole na ole, Bryant kwuru na ọ 'tụfuru ndụ maka ndụ' wee malite inwe mmetụta dị ka onye na-ahụ maka ndị mmadụ. ...
Na 2011, dị ka ọrụ Bryant dị ka onye ọrụ drone na-eru ọgwụgwụ ya, ọ sịrị onye ọchịagha ya gwara ya ihe kpatara akara ngosi. O gosiputara na o tinyewo aka na ndi ozo nke nyere aka n'onye 1,626.
'M gaara enwe obi ụtọ ma ọ bụrụ na ha egosighi m akwụkwọ m,' ka o kwuru. 'Ahụwo m ndị agha Amerịka ka ha nwụọ, ndị mmadụ na-emeghị ihe ọjọọ na-anwụ anwụ, ndị omempụ nwụkwara. Ma ọ bụghị mma. Ọ bụghị ihe m chọrọ inwe-diploma a. '
Ugbu a na ọ si n'igwe ụgbọ elu ma laghachi n'ụlọ Montana, Bryant kwuru na ọ chọghị iche banyere mmadụ ole na ole na ndepụta ahụ nwere ike ịbụ ndị aka ha dị ọcha: 'Ọ bụ oke obi mgbawa.' ...
Mgbe ọ gwara otu nwanyị na ọ nọ na-ahụ na ọ ga-abụ onye ọrụ na-eri mmiri, ma nye aka n'onye ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ndị mmadụ, ọ na-ebipụ ya. 'Ọ na-ele m anya dị ka m bụ anụ ọhịa,' ka o kwuru. 'Ọ chọghịkwa ịmetụ m aka ọzọ.'
Na-adịbeghị anya Isiokwu:
