"Omume rụrụ arụ & iwu na-akwadoghị": US & UK Move to Expand Nuclear Arsenals, Defying Global Disarmament Treaties

AMY GOODMAN: Nke a bụ Ndi ochichi onye kwuo uche ugbu a!, democracynow.org, Akụkọ Kwarantaini. Abụ m Amy Goodman.

United States na United Kingdom na-eche nkatọ mba ụwa ihu maka ịkwaga ịgbasawanye ngwa agha nuklia ha, na-egbochi ije mba ụwa na-arịwanye elu n'ịkwado mkpochapụ nuklia. United States na-eme atụmatụ imefu $ 100 ijeri - ijeri - iji mepụta ngwa agha nuklia ọhụrụ nke nwere ike ịga njem 6,000 na-ebu isi agha 20 ugboro ike karịa nke dabara na Hiroshima. Costgwọ nke iwulite na ịchekwa Ebumnuche Dabere na Ebumnuche, ma ọ bụ GBSD, dịka a maara ya, nwere ike ịba ijeri $ 264 n'ime iri afọ ndị na-abịanụ, jiri ọtụtụ ego na-aga ndị ọrụ ngo ndị agha, gụnyere Northrop Grumman, Lockheed Martin na General Dynamics.

Ka ọ dị ugbu a, Mịnịsta Ala Britain Boris Johnson ka kwupụtara atụmatụ ibuli okpu ya na ngwa agha nuklia ya, na-abawanye ọnụ ọgụgụ nke agha nuklia Trident site na ihe karịrị 40%. Mbugharị ahụ kwụsịrị iri afọ atọ nke mkpochapụ ngwa ngwa nuklia na UK

Na Wednesde, onye ọnụ na-ekwuchitere onye odeakwụkwọ ukwu nke UN katọrọ mkpebi Johnson, nke ga-emebi Usoro Nkịtị Na-agbasaghị Ngwá Agha Nuclear, ma ọ bụ NPT.

STÉPHNE DUJARRIC: Mana anyị na-ekwupụta nchegbu anyị na mkpebi UK iji bulie ngwa agha nuklia ya, nke megidere ọrụ ya n'okpuru Nkeji edemede VI nke NPT ma nwee ike inwe mmetụta dị njọ na nkwụsi ike zuru ụwa ọnụ na mbọ ịchụso ụwa nke enweghị ngwa agha nuklia. N'oge mgbe ihe egwu ngwa agha nuklia dị elu karịa ka ha dị kemgbe Agha Nzuzo, itinye ego na mkpochapu na njikwa aka bụ ụzọ kachasị mma iji wusie ike ma belata ihe egwu nuklia.

AMY GOODMAN: Ihe omume ndị a na-abịa ihe na-erughị ọnwa abụọ mgbe UN UN Treaty na Prohibition of Nuclear Wearm amalite. Ihe karịrị mba iri ise akwadola nkwekọrịta ahụ, mana ndị ahụ anaghị agụnye nke ọ bụla n’ime mba itoolu nwere ike nuklia ụwa dị ka: Britain, China, France, India, Israel, North Korea, Pakistan, Russia na United States.

Anyị na Alicia Sanders-Zakre sonyeere anyị ugbu a, onye iwu na onye nyocha nyocha na Mgbasa Ozi Mba Nile iji Kpochapụ Ngwá Agha Nuclear. Otu a nwetara Nobel Peace chọr'inwe na 2017.

Daalụ nke ukwuu maka isonyere anyị si Geneva, Switzerland. Can nwere ike ibu ụzọ kwuo maka UK na-ebuli okpu na mmepe nke ngwa agha nuklia karịa, na United States na-emepe ngwa agha nuklia a dị nde atọ na atọ?

EGO AJANDJ.-ZAKRE: Kpamkpam. Ana m ekele gị nke ukwuu maka ịnweta m ebe a taa na ị payinga ntị na ihe ndị a dị oke mkpa, n'ezie gbasara mmepe na United States na United Kingdom. Echere m na ọ dị ezigbo mkpa ijikọta akụkọ abụọ a, n'ihi na anyị na-ahụ mmeghachi omume a, nke jikọrọ ọnụ nke mba ndị nwere ngwa agha nuklia na ihe ndị ọzọ nke ụwa na-akpọ oku, nke bụ mkpochapụ mkpochapụ nke ngwa agha nuklia.

Na United Kingdom, enwere mmejọ na nso nso a, mgbochi ọchịchị onye kwuo uche ya iji mee ka okpu agha nuklia pụta, nke kwa, dị ka e kwuru na mbido, ọ bụ imebi iwu mba ụwa. Nke a bụ ihe a na-adịghị anakwere. A katọrọ ya n'ụzọ ziri ezi, ma n'ụlọ ma na mba ofesi. Ma ọ bụ njem na-efe efe n'ezie maka ihe ụwa ndị ọzọ na-akpọ oku na ihe Nkwekọrịta na Mmachibido Ngwá Agha Nuclear nọchiri anya ya.

N'otu aka ahụ, na United States, gọọmentị United States na-akpali gị iji gaa n'ihu iwughachi ebe nchekwa nuklia ya. Otu ihe mejupụtara nke a bụ ijeri $ 100 ijeri, dị ka i kwuru, ọhụrụ intercontinental ballistic agha nke United States, na-ga-anọgide na United States ruo 2075. Ya mere, nke a bụ ogologo oge nkwa megide ihe ndị mmadụ United States na United Kingdom na-akpọ oku, nke bụ mkpochapu ngwa agha nuklia na isonye na Nkwekọrịta na Nkwechi Ngwá Agha Nuclear.

NERMEEN SHAIKH: Ma, Alicia, ị nwere ike ikwu ntakịrị ihe gbasara akwụkwọ a nke Prime Minister Johnson mere ka ọ gaa n'ihu? Dịka i kwuru, ọ na-emegide ọchịchị onye kwuo uche ya. A na-ama ya ikpe zuru oke, ọ bụghị naanị n'akụkụ ụwa, kamakwa na Britain. Nke mbu, ihe a bu ihe a na-adighi agbanwe agbanwe, mmụba 40% na ọnụọgụ agha nuklia Trident nke akwụkwọ ahụ gosipụtara? Ọzọkwa, gịnị jikọrọ ya na Brexit? O doro anya na nke a bụ akụkụ nke atụmatụ nlekọta Johnson maka ọdịnihu post-Brexit na ọrụ nke Britain n'ụwa niile?

EGO AJANDJ.-ZAKRE: Echere m na ọ dị ezigbo mkpa imesi ike na ọ gaghị agbanwe agbanwe. Mkpebi a sitere na ihe akpọrọ Integrated Review, nyocha nke nchekwa na amụma mba ofesi, nke izizi kwesiri ịbụ ọdịnihu, na-ele anya n'ihu, amụma ọhụrụ, Agha Nzuzo. N'ezie, ihe anyị na-ahụ n'ezie na akwụkwọ ahụ, mgbe a bịara n'ihe gbasara ngwa agha nuklia, bụ n'ezie ịlaghachi n'echiche Cold War dị ize ndụ, n'ihe gbasara ịba ụba nkwupụta ekwuputara na mbụ, isi okpu agha nuklia mbụ. Na nyocha ndị gara aga, United Kingdom kwere nkwa, kwere nkwa n'ihu ọha, iji belata okpu nuklia ya na 180 warheads site na etiti 2020s, n'ime afọ ole na ole. Ma ugbua, na-enyeghi ezi izi ezi ọ bụla, ewezuga mgbanwe na gburugburu ebe obibi, United Kingdom ahọrọla ịbawanye okpu ahụ.

Yabụ echere m na ọ doro anya na ọ bụ mkpebi ndọrọ ndọrọ ọchịchị. Enwere ike ijikọ ya na usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị nke ọchịchị Johnson, ị maara, echere m, n'ọtụtụ ụzọ jikọtara usoro nchịkwa nke Trump gara aga na ngwa agha nuklia, nke ga-atụle ịmepụta ụdị ngwa agha nuklia ọhụrụ, ileghara iwu mba ụwa anya na echiche mba ụwa banyere ngwa agha nuklia. Mana ọ dị mkpa icheta, ee, nke a bụ ngwaahịa nke nyocha, mana, n'ezie, echere m, site na nrụgide ọha, ma nke ụlọ ma nke ụwa, UK nwere ike, na kpamkpam ga-agbanwe mkpebi a ma kama ịme usoro iji sonye na Nkwekọrịta ahụ na Amachibidoro Ngwá Agha Nuclear.

AMY GOODMAN: Iran boro Mịnịsta Ala Britain Boris Johnson ebubo “ihu abụọ zuru oke” maka ịkpọsa mkpebi ịgbasa ngwa agha nuklia n'otu ụbọchị Johnson gosipụtara nchegbu gbasara mmemme nuklia Iran. Onye ozi mba ofesi nke Iran, Javad Zarif, kwuru, sị, "N'adịghị ka ndị UK na ndị ha na ha jikọrọ aka, Iran kwenyere na nukes na WMD niile bụ ndị obi ọjọọ na a ga-ekpochapụ." Nzaghachi gị, Alicia?

EGO AJANDJ.-ZAKRE: Echere m na ọ bụ nsogbu na-agbanwe agbanwe n'okwu mba ụwa gbasara ngwa agha nuklia ịkọwa ọdịiche dị iche n'otú anyị si ekwu maka ụfọdụ mba nwere ngwa agha nuklia. Na UK na United States agbachitere nke a. Ha na-ewere onwe ha dị ka ndị ruru eru, ndị nwere ikike nuklia, na-emegide mba ndị ọzọ nwere ngwa agha nuklia, dịka Iran - gbaghara, ọ bụghị Iran - North Korea.

Echere m na nke a bụ n'ezie - n'ụzọ doro anya, mmegharị a na-egosi na nke ahụ bụ akụkọ ụgha. Mba niile nwere ngwa agha nuklia nwere, ịmara, nke dị adị - nwere ikike mbibi, nke anabataghị iji kpata nsonaazụ ndị mmadụ na-enwetụbeghị ụdị ya n'ụwa. A ghakwara ikpe obodo ọ bụla nwere ngwa agha nuklia maka itinye aka na omume a nke nkwekọrịta mba ụwa machibidoro, n'oge na-adịbeghị anya site na Nkwekọrịta na Nkwechi Ngwá Agha Nuclear. Yabụ, n'agbanyeghị onye obodo ahụ bụ, mmepe, na -emepụta, na-echekwa ngwaahịa ha bụ omume rụrụ arụ na iwu na-akwadoghị.

AMY GOODMAN: Alicia Sanders-Zakre, anyị chọrọ ikele gị nke ukwuu maka ịnọnyere anyị, amụma na onye nyocha nyocha na Mgbasa Ozi Mba Nile Iji Kpochapụ Ngwá Agha Nuclear, ICAN, nke meriri Nobel Peace Prize afọ ole na ole gara aga.

Nke ahụ na-eme ya maka ngosi anyị. Obi ụtọ ụbọchị ọmụmụ na Steve de Sève! Ndi ochichi onye kwuo uche ugbu a! emepụtara na Renée Feltz, Mike Burke, Deena Guzder, Libby Rainey, María Taracena, Carla Wills, Tami Woronoff, Charina Nadura, Sam Alcoff, Tey-Marie Astudillo, John Hamilton, Robby Karran, Hany Massoud na Adriano Contreras. Onye isi njikwa anyị bụ Julie Crosby. Ekele pụrụ iche nye Becca Staley, Miriam Barnard, Paul Powell, Mike Di Filippo, Miguel Nogueira, Hugh Gran, Denis Moynihan, David Prude na Dennis McCormick.

Echi, anyị na Heather McGhee ga-ekwurịta okwu Mkpokọta nke Anyị.

Iji banye maka Daily Digest anyị, gaa na democracynow.org.

Abụ m Amy Goodman, ya na Nermeen Shaikh. Nọrọ ná nchebe. Yiri ihe nkpuchi.