Site n'aka David Swanson, Telesur
Nke a August 6th na 9th nde mmadụ ga-eme ememe 70th nke nuklia bombings nke Hiroshima na Nagasaki na obodo ndị ahụ na na ihe gburugburu ụwa. Ụfọdụ ga-eme ememe nkwekọrịta na nso nso a nke Iran kwadoro ịghara ịchụso ngwá agha nuklia, na ịgbaso nkwekọrịta na-abụghị mgbasa ozi (NPT) yana ihe ndị a na-achọghị na mba ọ bụla.
N'agbanyeghị nke ahụ, mba ndị ahụ nwere ngwá agha nuklia na-emebi iwu NPT site n'ịghara ịtọpụ ngwá agha ma ọ bụ site n'ịrụkwu ihe (US, Russia, UK, France, China, India), ma ọ bụ na ha ajụla ịbịanye aka na nkwekọrịta (Israel, Pakistan, North Korea). ). Ka ọ dị ugbu a mba ọhụrụ na-enweta ike nuklia n'agbanyeghị na ha nwere nnukwu mmanụ na / ma ọ bụ ụfọdụ ọnọdụ kachasị mma maka ike anyanwụ n'ụwa (Saudi Arabia, Jordan, UAE).
Ngwa agha nuklia nwere ihe karịrị ike ogbunigwe nile nke Agha Ụwa nke Abụọ n'otu bọmbụ bụ puku kwuru puku ndị si mba Amerịka na-agba Russia na ndị ọzọ. Akara iri atọ na abụọ nke ara na onye isi ala US ma ọ bụ onye Russia nwere ike iwepụ ndụ niile n'ụwa. Na United States na-egwu egwuregwu agha n'ókè Russia. Nnabata nke ara a dị ka ihe nkịtị na nke a na-eme bụ akụkụ nke mgbawa na-aga n'ihu nke bọmbụ abụọ ahụ, malitere 70 afọ gara aga na ọ naghị aghọtacha ya nke ọma.
Mwụda bọmbụ ndị ahụ na ihe iyi egwu pụtara ìhè kemgbe ịtụtukwu ihe bụ mpụ ọhụrụ nke mụrụ ụdị ọhụrụ nke alaeze ukwu. United States etinyela aka na ya n'elu mba 70 - ihe karịrị otu afọ - kemgbe Agha Ụwa nke Abụọ, ma ugbu a abatala gburugburu na mweghachi nke Japan.
The akụkọ ihe mere eme James Bradley ewepụtala nke mbụ US militarization nke Japan. Na 1853 ndị agha mmiri US manyere Japan imeghe nye ndị ahịa US, ndị ozi ala ọzọ, na ndị agha. N'afọ 1872, ndị agha US malitere ịzụ ndị Japan ka ha na-emeri mba ndị ọzọ, na-ele Taiwan anya.
Charles LeGendre, onye ọchịagha America na-azụ ndị Japan n'ụzọ agha, tụrụ aro ka ha nakwere nkuzi Monroe maka Eshia, nke ahụ bụ amụma ịchị Eshia n'ụzọ United States si chịa mpaghara ya. Na 1873, Japan wakporo Taiwan na ndị ndụmọdụ ndị agha US na ngwá agha. Korea sochiri ya, China sochiri ya na 1894. Na 1904, Onye isi ala US Theodore Roosevelt gbara Japan ume ịwakpo Russia. Mana o mebiri nkwa e kwere Japan site n'ịjụ ịga n'ihu ọha na nkwado ya maka nkuzi Monroe, ma ọ kwadoro ọjụjụ Russia jụrụ ịkwụ Japan ego ole na ole mgbe agha ahụ gasịrị. A na-ahụta alaeze Japan dị ka onye asọmpi kama ịbụ onye nnọchiteanya, na ndị agha US nọrọ ọtụtụ iri afọ na-eme atụmatụ maka agha na Japan.
Harry Truman, bụ́ onye ga-enye iwu ka a tụọ bọmbụ nuklia n’afọ 1945, kwuru n’Ụlọ Nzukọ Omeiwu United States na June 23, 1941, sị: “Ọ bụrụ na anyị ahụ na Germany na-emeri, anyị kwesịrị inyere Rọshịa aka, ọ bụrụkwa na Rọshịa na-emeri, anyị kwesịrị imeri. iji nyere Germany aka, si otú ahụ hapụ ha ka ha gbuo ọtụtụ ndị o kwere mee.” Truman ò ji ndụ ndị Japan kpọrọ ihe karịa ndị Russia na German? Ọ dịghị ebe ọ bụla na-atụ aro na o mere. Nnyocha ndị agha US mere na 1943 chọpụtara na ihe dị ka ọkara nke GI niile kwenyere na ọ ga-adị mkpa igbu onye Japan ọ bụla nọ n'ụwa. William Halsey, bụ́ onye chịkọtara ndị agha ụgbọ mmiri US na South Pacific, kwere nkwa na mgbe agha ahụ biri, a ga-asụ asụsụ Japanese nanị na hel.
N’August 6, 1945, Onye isi ala Truman kwupụtara, sị: “N’ awa iri na isii gara aga otu ụgbọ elu Amerịka tụrụ otu bọmbụ na Hiroshima, bụ́ ebe ndị agha Japan dị mkpa.” N'ezie ọ bụ obodo, ọ bụghị ebe ndị agha ma ọlị. "Ebe anyị chọtara bọmbụ anyị ji ya mee ihe," Truman kwuru. "Anyị ejiriwo ya mee ihe megide ndị wakporo anyị n'enweghị ịdọ aka ná ntị na Pearl Harbor, megide ndị agụụ gụworo na tie ma gbuo ndị mkpọrọ America, na megide ndị gbahapụrụ ihe ọ bụla na-eme ka hà na-erube isi n'iwu agha nke mba ụwa." Truman ekwughị ihe ọ bụla gbasara enweghị mmasị ma ọ bụ ọnụahịa dị mkpa maka ịkwụsị agha ahụ.
N'ezie, Japan nọ na-agbalị ịtọhapụ ya ruo ọnwa ole na ole, gụnyere na eriri July 13 nke ezigara Stalin, bụ onye gụrụ ya na Truman. Japan chọrọ naanị idobe eze ukwu ya, okwu United States jụrụ ruo mgbe ogbunigwe nuklia gasịrị. Onye ndụmọdụ Truman bụ James Byrnes chọrọ ka bọmbụ ndị ahụ kwụsị iji kwụsị agha tupu Soviet Union enwee ike ibuso Japan agha. N’ezie, ndị Soviet wakporo ndị Japan nọ na Manchuria n’otu ụbọchị ahụ bọmbụ Nagasaki mere ma rigbuo ha. US na ndị Soviet gara n'ihu agha na Japan maka izu ole na ole mgbe Nagasaki gasịrị. Mgbe ahụ, ndị Japan nyefere onwe ha.
Nnyocha ogbunigwe nke United States kwubiri na, “… n'ezie tupu 31 Disemba, 1945, na n'ihe niile nwere ike tupu 1 Nọvemba, 1945, Japan gaara enyefeworị ọ bụrụgodị na agbatubeghị bọmbụ atọm ahụ, ọ bụrụgodị na Russia abanyeghị. agha ahụ, ma ọ bụrụgodị na ọ dịghị mwakpo e mere atụmatụ ma ọ bụ tụlere ya.” Otu onye megidere ogbunigwe nuklia nke kwuputara otu echiche a nye odeakwụkwọ agha tupu ogbunigwe ahụ bụ General Dwight Eisenhower. Onye isi oche nke ndị isi ndị ọrụ na-arụkọ ọrụ ọnụ, Admiral William D. Leahy kwetara, sị: “Oji ngwá agha ọjọọ a ji mee ihe na Hiroshima na Nagasaki abaghị uru ọ bụla n’agha anyị busoro Japan. Emeriworị ndị Japan ma dịrị njikere ịtọhapụ onwe ha.”
Agha ahụ akwụsịbeghị. Ewubere alaeze ukwu America ọhụrụ. “Mkpasu iwe megide agha… ga-abụ ihe mgbochi a na-apụghị imeri emeri nye anyị,” ka General Electric CEO Charles Wilson kwuru na 1944. “N'ihi nke ahụ, ekwenyesiri m ike na anyị ga-amalite ugbu a iji tinye igwe maka oge agha na-adịgide adịgide. Akụ na ụba." Otú ahụkwa ka ha mere. Ọ bụ ezie na mbuso agha bụ ọ dịghị ihe ọhụrụ nye ndị agha US, ha ugbua bịa na a dum ọhụrụ ọnụ ọgụgụ. Na iyi egwu nke iji ngwá agha nuklia na-adị ugbu a abụwo akụkụ bụ́ isi na ya.
Truman tụrụ egwu imebi China na 1950. Akụkọ ifo ahụ malitere, n'ezie, na ịnụ ọkụ n'obi Eisenhower nwere maka nuking China mere ka Agha Korea kwụsị ngwa ngwa. Nkwenye na akụkọ ifo ahụ dugara Onye isi ala Richard Nixon, ọtụtụ iri afọ ka e mesịrị, iche na ọ nwere ike ịkwụsị Agha Vietnam site n'ime ka à ga-asị na ọ bụ onye ara zuru oke iji bọmbụ nuklia. Ọbụna nke na-enye nsogbu n'obi, ọ bụ n'ezie onye ara zuru oke. “Bọmbụ nuklia, nke ahụ ọ̀ na-ewute gị? … Naanị m chọrọ ka ị chee nnukwu echiche, Henry, maka Christsakes,” Nixon gwara Henry Kissinger n'ịtụle nhọrọ maka Vietnam. Na ugboro ole ka Iran chetara na "nhọrọ niile dị na tebụl"?
A mkpọsa ohuru ikpochapụ ngwa agha nuklia na-eto ngwa ngwa ma kwesị ekwesị nkwado anyị. Ma Japan na-aga remilitarized. Ọzọkwa, gọọmentị US na-eche na nsonaazụ ya ga-amasị ya. Prime Minista Shinzo Abe, site na nkwado US, na-atụgharịgharị asụsụ a na Iwu Japan:
"[T] ndị Japan na-ahapụ agha ruo mgbe ebighị ebi dị ka ikike nwe obodo na iyi egwu ma ọ bụ iji ike eme ihe dị ka ụzọ isi dozie esemokwu mba ụwa. … [L] na, oké osimiri, na ndị agha ikuku, yana ikike agha ndị ọzọ, agaghị echekwa ya.”
"Nkọwaghachi ọhụrụ" ọhụrụ ahụ, nke a na-eme n'emeghị ka ọ gbanwee Iwu ahụ, na-ekwu na Japan nwere ike ịnọgide na-enwe ala, oké osimiri, na ndị agha ikuku, yana agha ndị ọzọ, na Japan ga-eji agha ma ọ bụ egwu agha iji chebe onwe ya, iji chebe nke ọ bụla n'ime ya. ndị mmekọ, ma ọ bụ isonye na agha UN nyere ikike n'ebe ọ bụla n'ụwa. Nka nka “nkọwagharị” Abe ga-eme ka ụlọ ọrụ ndụmọdụ gbasara iwu US kpuo ìsì.
Ndị na-akọwa US na-ekwu maka mgbanwe a na Japan dị ka “normalization” na-ekwupụta iwe na ọdịda Japan etinyeghị aka na agha ọ bụla kemgbe Agha IIwa nke Abụọ. Gọọmentị US ga-atụ anya ugbu a itinye aka Japan na iyi egwu ọ bụla ma ọ bụ iji agha megide China ma ọ bụ Russia. Ma na-eso nloghachi nke ndị agha Japan bụ ịrị elu nke mba Japan, ọ bụghị nraranye ndị Japan na ọchịchị US. Na ọbụna mba Japan adịghị ike na Okinawa, ebe mmegharị ịchụpụ ndị agha US na-esiwanye ike mgbe niile. Na remilitarizing Japan, kama imebi onwe ya, United States na-egwu ọkụ.
