nke David Vine | Ọnwa Ise 17, 2017 sitere na TomDispatch
Ọtụtụ iwe ekwupụtala n’izu ndị na-adịbeghị anya banyere ọkpụkpọ òkù Onye isi ala Donald Trump maka nleta White House na Rodrigo Duterte, onye isi ala Philippines, “agha banyere ọgwụ ọjọọ” edugawo ọtụtụ puku of igbu egbu egbu. Nkatọ Trump katọrọ ya nke ukwuu nyere nkwado ọha na eze yiri nke ahụ maka ndị ọchịchị ndị ọzọ na-ede akwụkwọ dịka Abdel Fatah al-Sisi nke Egypt (onye gara Officelọ Ọrụ Oval to too much toddobaad izu gara aga), Recep Tayyip Erdogan nke Turkey (onye nwetara otuto) oku ekwentị si Onye isi ala Trump na ntuli aka ya n’oge na-adịbeghị anya mmeri, na-enye ya ike a na-anaghị agbachi agbachitere) na Praịmarị Prauth-ocha (onye natakwara White House òkù).
Ma ihe a bụ ihe ijuanya: ndị nkatọ ahụ leghaara nkwado dị oke elu na nkwado ogologo oge nke ndị isi oche US nyere ndị a na ọtụtụ ọchịchị aka ike ndị ọzọ anya kemgbe ọtụtụ iri afọ. E kwuwerị, mba ndị ọchịchị dị otú ahụ nwere otu ihe dị mkpa jikọrọ ha. Ha so na opekata mpe 45 mba ndi ochichi ndi mmadu na ókèala ndị anyị nwere taa Ọgụgụ nke ndị agha US, site na nke ndị buru ibu na-abụghị obere obodo ndị America ruo na ebe ndị obere. Na njikọta, ntọala ndị a bụ ụlọ nke puku kwuru puku ndị agha US.
Iji hụ na a ga-esi na Central America na Africa, Eshia na Middle East, ndị ọrụ US jikọrọ aka ugboro ugboro na ndị ọchịchị ihe ike na ndị agha metụtara ntaramahụhụ, igbu ọchụ, mwepu ikike ndị ọchịchị onye kwuo uche ya, mmegbu nke ụmụ nwanyị na ndị pere mpe. otutu nnabata ndi mmadu. Chezọ maka akwụkwọ ịkpọ òkù White House n'oge na-adịbeghị anya na ozi ihu ọha nke Trump. Kemgbe ihe dị ka otu ụzọ n'ụzọ atọ nke United States, United States etinyela ọtụtụ iri ijeri dollar iji nọgide na-enwe ntọala na ndị agha na steeti ndị a na-emegbu emegbu. Site na Harry Truman na Dwight D. Eisenhower rue George W. Bush na Barack Obama, ndị ọchịchị Republican na Democratic nwechara, kemgbe Agha IIwa nke Abụọ gosipụtara oge niile. ọkacha mma maka ịnọgide na-enwe ntọala na steeti ndị na-enweghị ọchịchị na mgbe ụfọdụ na-emebi iwu, gụnyere Spain n'okpuru Generalissimo Francisco Franco, South Korea n'okpuru Park Chung-hee, Bahrain n'okpuru King Hamad bin Isa al-Khalifa, na Djibouti n'okpuru Onye Isi Ala anọ Ismail Omar Guelleh, maka aha anọ .
Ọtụtụ n'ime ndị 45 nke oge a nke ndị US na-akwado ndị ọbịa, tozuru oke dịka "ndị ọchịchị ikike," dị ka Economist Democracy Index. N'ụdị ndị a, nrụnye ndị America na ndị agha guzobere na ha na-enyere aka gbochie mgbasa nke ochichi onye kwuo uche ya na mba dịka Cameroon, Chad, Ethiopia, Jordan, Kuwait, Niger, Oman, Qatar, Saudi Arabia, na United Arab Emirates.
Ofkpụrụ a nke nkwado kwa ụbọchị maka ọchịchị aka ike na mmegbu gburugburu ụwa kwesịrị ịbụ mkparị mba na mba ekwesịrị itinye na ọchịchị onye kwuo uche ya. Ọ kwesịrị inye ndị America nsogbu sitere na ndị na-achọghị mgbanwe okpukpe na ndị nwere onwe ha n'aka ekpe - onye ọ bụla n'eziokwu, onye kwenyere n'ụkpụrụ onye kwuo uche ya nke edere na Iwu na Nkwupụta nke Onwe. E kwuwerị, otu n'ime ihe akaebe dị ogologo oge maka ijigide ntọala ndị agha na mba ọzọ bụ na ọnụnọ ndị agha US na-echebe ma na-agbasa ọchịchị onye kwuo uche ya.
Kama iweta ochichi onye kwuo uche ya na ala ndị a, ụdị ntọala a na-emetụta nye ha iwu maka ma kwalite ụdị ọchịchị niile nke ọchịchị, ebe m na - egbochi ezigbo mbọ iji kwado ndozigharị ọchịchị na nke onye kwuo uche ya. Imechi ọnụ nke ndị nkatọ gbasara oke ruru mmadụ na ntọala ndị agha dịka Bahrain, nke gbuworo ndị na-eme ngagharị iwe maka ọchịchị onye kwuo uche ya kemgbe 2011, ahapụla United States isi ike mpụ steeti ndị a.
N’oge a na-alụ Agha Nzuzo, a na-enwetakarị ntọala maka mba ndị na-enweghị ọchịchị dị ka ihe ọjọọ ma ọ bụrụ na ọ dị mkpa maka ịlụ ọgụ nke "nsogbu ndị ọchịchị Kọmunist". Mana lee ihe itu n'anya: na narị afọ nke iri anọ kemgbe Agha Nzuzo biri na mkpachapụ alaeze ukwu ahụ, ole na ole nke ntọala ndị ahụ emechiela. Taa, ọ bụ ezie na nleta nke White House sitere na autocrat nwere ike iwe iwe, ọnụnọ ụdị nrụnye dị otú ahụ na mba ndị ọchịchị aka ike ma ọ bụ ndị isi agha na-enweta obere ọkwa.
Imete Ndị Na-eme Ihe Ike
Mba na ala 45 nwere obere ma ọ bụ enweghị ọchịchị onye kwuo uche ya na-anọchi anya ihe karịrị ọkara nke ihe siri ike Mba 80 ugbu a na-akwado US bases (ndị na-enwekarị ike ịjụ "ndị ọbịa" ha ka ha pụọ). Ha bụ akụkụ nke akụkọ ihe mere eme njikọ zuru ụwa ọnụ nke na-enwetụbeghị ụdị ya banyere nrụnye ndị agha ndị United States wuru ma ọ bụ biri kemgbe Agha IIwa nke Abụọ.
Taa, ọ bụ ezie na enweghị ala ọzọ na United States, enwere gburugburu Ntọala US 800 in mba ọzọ. Ọnụọgụgụ ahụ dị elu n'oge na-adịbeghị anya karịa, mana ọ ka na-anọchite anya ndekọ maka mba ma ọ bụ alaeze ọ bụla akụkọ ihe mere eme. Ihe karịrị afọ 70 mgbe Agha IIwa nke Abụọ na afọ 64 gasịrị Agha Korea, enwere, dabere na Pentagon, 181 US "saịtị ndị gbara okirikiri" na Germany, 122 na Japan, na 83 na South Korea. Ọtụtụ narị ndị ọzọ dot mbara uwa site na Aruba gaa Australia, Belgium ruo Bulgaria, Colombia ruo Qatar. Ọtụtụ narị puku ndị agha US, ndị nkịtị na ndị òtù ezinụlọ nwere nrụnye ndị a. Site na nkenke m na-achọghị, iji nọgide na-enwe ọkwa dị otú a na ndị agha na mba ọzọ, ndị na-atụ ụtụ isi US na-emefu ma ọ dịkarịa ala $ 150 ijeri kwa afọ - karịa mmefu ego nke ụlọ ọrụ gọọmentị ọ bụla belụsọ Pentagon n'onwe ya.
Ruo ọtụtụ iri afọ, ndị isi na Washington siri ọnwụ na ntọala ndị dị na mba ọzọ na-agbasa ụkpụrụ na ọchịchị onye kwuo uche anyị - na nke ahụ nwere ike ịbụ eziokwu ruo n'ókè ụfọdụ na Germany, Japan, na occupiedtali biri mgbe Agha occupiedwa nke Abụọ gasịrị. Otú ọ dị, dị ka isi ọkachamara Catherine Lutz na-egosi, ihe ndekọ akụkọ ihe mere eme na-egosi na “inweta na ijigide ohere maka ihe ndị US na-eme mgbe mgbe na-eso ndị gọọmentị na-eme mpako aka.”
Ntọala dị na mba ndị isi Onye isi ala Trump Trump toro otuto na-egosi usoro sara mbara. Ndị United States edozila ụlọ ọrụ ndị agha na Philippines ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ mgbe ọ bụla weghaara ọdụ ụgbọ mmiri ahụ site na Spain na 1898. O nyere nnwere onwe ikike na 1946, dabere na gọọmentị obodo nkwekọrịta Na US ga-ejigide ihe karịrị iri abụọ nrụnye ebe ahụ.
Mgbe nnwere onwe gachara, ọtụtụ ndị na-achị US kwadoro afọ iri abụọ nke ọchịchị Ferdinand Marcos n'ọchịchị, na-agba mbọ hụ na ojiji nke Clark Air Base na Subic Bay Naval Base, bụ ntọala abụọ kachasị na US na mba ọzọ. Mgbe ndị Filipinz mechara chụsịa Marcos na 1986 wee mebie ndị agha US na 1991, Pentagon jiri nwayọ laghachi na 1996. Site n'enyemaka nke "nkwekọrịta ndị agha eleta" na ọtụtụ usoro mmega agha na mmemme ọzụzụ, ọ malitere ịtọ ntọala, nke pere mpe ọzọ. Ọchịchọ sie ike a mmalite nke ọnụnọ isi, ka ị na-enyocha mmetụta ndị China, ihe ịrụ ụka adịghị ya na achọrọ Trump oku White House na nso nso a na Duterte. Ọ bịara n'agbanyeghị onye isi ala Filipino ndekọ na-akwa ọchị banyere idina mmadụ n'ike, aringụọ iyi na ọ ga-enwe “ọ happyụ igbu” ọtụtụ nde ndị ọgwụ ọjọọ riri ahụ dị nnọọ ka “Hitler gburuchapụ nde ndị Juu isii,” ma na-etu ọnụ, “Achọghị m ihe ndị ruuru mmadụ.”
Na Turkey, ọchịchị onye isi ala Erdogan na-arịwanye elu bụ naanị ihe kachasị ọhụrụ na usoro nke ndị agha agha na ndị ọchịchị na-emebi iwu oge ọchịchị onye kwuo uche ya. Ntọala US enweela, a, a ọnụnọ mgbe niile na mba ahụ kemgbe 1943. Ha kpatara ọgba aghara ugboro ugboro wee bute ọgbaghara - nke mbụ n'ime afọ ndị 1960 na 1970s, tupu mwakpo Bush nke 2003 nke Iraq, na nso nso a mgbe ndị agha US malitere iji ha buso ọgụ na Syria.
Ọ bụ ezie na Egypt nwere ntakịrị US ala ọnụnọ, ndi agha ya enweela mmekorita di omimi ma di egwu na ndi agha US site na akara nke Camp David Accords ya na Israel na 1979. Ka mgbagha ndị agha 2013 chụpụrụ gọọmentị hoodtù Muslimmụnna Ọchịchị onye kwuo uche ya, nchịkwa Obama were ọtụtụ ọnwa ịhapụ n'ụdị ụfọdụ nke ndị agha na enyemaka nke akụ na ụba, agbanyeghị ngbanye ọnụ nke ndị nche nchekwa na nwudo karịa 1,300 nke killingsmụnna. Dabere na Watch Rights Watch, “Enweghị ihe ekwuru banyere mmetọ na-aga n'ihu,” nke ka na-aga n'ihu ruo taa.
Na Thailand, US enweela mmekọrịta miri emi na ndị agha Thai, nke mezuru Ikpuru okuko 12 kemgbe 1932. Mba abụọ a enwewo ike ịgọnarị na ha nwere mmekọrịta dị ala n'ụdị ọ bụla, n'ihi nkwekọrịta mgbazinye dị n'etiti onye ọrụ ngo na ndị agha US na Utapao Naval Air Base nke Thailand. Onye odeakụkọ dere, sị: “N'ihi [onye ọrụ ngo] Delta Golf Global Robert Kaplan, “Ndị agha US bịara ebe a, ma ọ bụghị ebe a. A sị ka e kwuwe, ndị Thais enweghị ndị ahịa US. Ha na-emeso nanị onye ọrụ ngo. ”
N’ebe ọzọ, ihe ndekọ ahụ yiri. Na Bahrain monarchical, nke nwere ọnụnọ ndị agha US kemgbe 1949 ma ugbu a na-akwado ndị agha Naanọ 5th Fleet, ochichi Obama nyere naanị nke kachasị. okwu njo nke gọọmentị n'agbanyeghị na-aga n'ihu, na-eme ihe ike crackdown na ndị ngagharị iwe ọchịchị onye kwuo uche ya. Dabere na Watch Rights Watch na ndị ọzọ (gụnyere ihe onwe ha ọrụ nyocha Hamad bin Isa al-Khalifa họpụtara, onye gọọmentị enyela nsogbu nke oke arụ gụnyere njigide ndị ngagharị iwe, mmekpa ahụ n'oge ejidere, ọnwụ metụtara ọnwụ, na mgbochi na-eto eto na nnwere onwe ikwu okwu, mkpakọrịta, na mgbakọ. Ndi ochichi nke Trump ekpugheworị ọchịchọ ya ichebe mmekọrịta dị n'etiti agha na agha n'etiti mba abụọ ahụ site na ịnakwere ire ndị agha F-16 na Bahrain na-enweghị achọ ndozi na ndekọ ihe ndị ruuru mmadụ.
Ma nke ahụ bụ ihe dị mkpa ọkachamara isi Chalmers Johnson otu ugboro akpọ Ihe “sayensi nke America” nke Amerịkà Kent Calder na-akwado ihe a bịara mara dị ka “nchepụta ọchịchị aka ike”: “United States na-akwado ndị ọchịchị aka ike [yana ndị ọchịchị na-enweghị ụkpụrụ] ná mba ebe ọ na-ewu ụlọ ọrụ.” ọmụmụ N'otu aka ahụ na-egosi na steeti ndị ọchịchị kwuru “mara mma mgbe niile” dị ka saịtị ntọala. Ọ gbakwunyere n'ezoghị ọnụ, steeti ndị ọchịchị onye kwuo uche ya “enweghị ọfụma n'ihe banyere nkwado na oge.”
Ọbụlagodi n'ime oke ala US teknụzụ, ọchịchị onye kwuo uche ya egosipụtala mgbe niile “adịghị mma” karịa ichekwa ọchịchị colonial n'ime narị afọ nke iri abụọ na otu. Ọnụnọ nke ọtụtụ ntọala na Puerto Rico na àgwàetiti Guam nke dị na Pacific abụrụla ihe na-akpali akpali maka idobe ndị a na "ókèala" US ndị ọzọ - American Samoa, Northern Mariana Islands, na US Virgin Islands - na ọkwa dịgasị iche iche nke nrubeisi nke colonial. . N'ụzọ dị mma maka ndị isi agha, ha enweghị nnwere onwe zuru oke ma ọ bụ ikike ọchịchị onye kwuo uche ya nke ga-abịa na ntinye aka na US dị ka steeti, gụnyere nnọchiteanya ntuli aka na Congress na votu onye isi ala. Nrụnye n'ime opekata mpe obodo ise fọdụrụ na Europe apụtala na ọ mara mma, dịkwa ka ntọala ndị agha US ji n'ike were na Guantanamo Bay, Cuba, kemgbe obere oge ka Agha Spen na America nke 1898 gachara.
Ndị na-akwado ọchịchị aka ike
Ndị ọchịchị na-achị achị nwere amara nke ọma banyere ọchịchọ ndị ọrụ US ịdebe ọnọdụ ọ bụla n'ihe banyere ntọala. N’ihi nke a, ha na-abakarị dochie Na ọnụnọ ntọala iji wepụta uru ma ọ bụ nyere aka n'ịhụ na ndọrọndọrọ ọchịchị ha.
Ndị Philippines 'Marcos, onye ọchịchị aka ike South Korea mbụ bụ Syngman Rhee, na nke ndị Jabuuti n'oge na-adịbeghị anya Ismail Omar Guelleh abụkarịla ụzọ ha si eme ntọala wepụ enyemaka akụ na ụba site na Washington, nke ha tụkwasịrị obi na ndị otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị ịkwalite ike ha. Ndị ọzọ atụkwasịwo obi na ntọala ndị dị otú ahụ iji kwalite ugwu na ikike iwu mba ha ma ọ bụ iji gosi na ime ihe ike megide ndị mmegide ndọrọ ndọrọ ọchịchị n'ụlọ. Mgbe ogbugbu 1980 Kwangju nke gọọmentị South Korea gbagburu ọtụtụ narị, ma ọ bụrụ na ọ bụghị puku, nke ndị na-egosipụta ọchịchị onye kwuo uche ya, onye isi ike Chun Doo-hwan. zoro aka na ya hoo haa ọnụnọ nke ntọala US na ndị agha iji gosipụta na omume ya nwere nkwado na Washington. Ma ọ bụ na ọ bụ eziokwu ka bụ okwu nke arụmarụ akụkọ ihe mere eme. Mana ihe doro anya bụ na ndị ndu Amerịkà emechiwo nkatọ ha banyere ọchịchị aka ike ka ọ ghara imebi ntọala na mba ndị a. Na mgbakwunye, ọnụnọ dị otú a na-eme ka agha dị ike, karịa ndị nkịtị, ụlọ ọrụ dị na mba n'ihi njikọrịta nke ndị agha na ndị agha, ire ngwa agha, na ọrụ ọzụzụ na-esonyere nkwekọrịta.
Ka ọ dị ugbu a, ndị mmegide nke usoro mmegbu na-ejikarị ntọala dịka ihe eji eme ka ndị mmadụ chee echiche mba, iwe na mkpesa megide ndị isi ọchịchị na United States. Nke ahụ, n'aka nke ya, na-eme ka a na-atụ egwu na Washington na ntụgharị nke onye kwuo uche ya nwere ike iduga mkpụpụ isi, na-edugakarị na nkwado nke ndị ọchịchị na-enweghị ọchịchị. Nsonaazụ nwere ike ịbụ usoro na-agbago mmegide na mmegide ndị US na-akwado.
Blowback
Ọ bụ ezie na ụfọdụ na-agbachitere ọnụnọ nke ntọala na mba ndị na-adịghị asọpụrụ Chineke dị ka ọ dị mkpa iji gbochie "ndị na-eme ihe ọjọọ" ma na-akwado "ọdịmma US" (nke kachasị ndị ụlọ ọrụ), ịkwado ndị ọchịchị aka ike na ndị na-achịkwa onwe ha na-edugakarị na nsogbu ọ bụghị naanị ụmụ amaala nke mba ndị ọbịa ma maka ụmụ amaala US. ka. Na Nwuwu ulo na Middle East egosiputala atụ kachasị ama nke a. Kemgbe mwakpo Soviet nke Afghanistan na Iran Revolution, nke mepere na 1979, Pentagon ewulitela ọtụtụ ntọala n'ofe Middle East n'ọnụ ego ruru iri puku kwuru nde ndị na-atụ ụtụ isi. Dị ka onye prọfesọ West Point oge mbụ Bradley Bowman si kwuo, ụdị ntọala ndị a na ndị agha na-eso ha abụwo “nnukwu ihe egwu maka mgbochi Americanism na radicalism. ”Nchoputa ekpugheputala nke a mmekọrịta n'etiti etiti na ịnwe al-Qaeda.
Nke kacha njọ, ndị na-eme njem na Saudi Arabia, Iraq, na Afghanistan enyerela aka n'ịmepụta ma mee ka ngwa agha okirikiri gbasaa na Greater Middle East ma bute mwakpo ndị na-eyi ọha egwu na Europe na United States. Ọnụnọ ntọala na ndị agha dị ala ndị Alakụba bụ, ka emechara, bụ isi ọrụ eweghara al-Qaeda na akụkụ nke Osama bin Laden's ekwu na ọ bụ mkpali maka mbuso agha nke 9 / 11.
Site na nchịkwa nke Trump na-achọ ịbanye n'ime ọnụnọ ya dị ọhụrụ na Philippines na onye isi ala na-aja Duterte na ndị isi akwụkwọ ikike yiri nke ahụ na Bahrain na Egypt, Turkey na Thailand, oke nwere ike imebi ikike ụmụ mmadụ na-abawanye, na-eme ka arụrụala na-amaghị ama na ala. ọkpọkọ n'ihi na afọ na-abịa.
David Vine, a TomDispatch mgbe nile, bụ onye prọfesọ na-ahụ maka mmụta banyere ọrịa mmekọrịta na Mahadum America dị na Washington, DC Akwụkwọ ọhụrụ ya bụ Mba Mba: Uzo agha United States na-ebuputa n'oku obodo na-emekpa America na World (na Ụlọ Ọrụ Alaeze Ukwu America, Akwụkwọ nke Obodo). O dere maka ndị New York Times, na Washington Post, na Guardian, na Mama Jones, n'etiti akwụkwọ ndị ọzọ. Maka ozi ndị ọzọ, gaa na www.basenation.us na www.davidvine.net.
soro TomDispatch on Twitter ma sonyere anyị Facebook. Lelee Akwụkwọ Mgbasa Ozi kachasị ọhụrụ, John Dower's The Century Century Century: Agha na Ụjọ Ebe Agha Ụwa nke Abụọ gasịrị, yana John Feffer akwụkwọ dystopian Splinterlands, Nick Turse's Oge Ọzọ Ha Ga-abịa Gụọ Ndị Nwụrụ Anwụ, na nke Tom Engelhardt Igwe Gọọmenti: Nyocha, Agha Nzuzo, na Global Security State na World Na-adịbeghị Elu.
Nwebiisinka David Vine 2017
_______
