Ịchọrọ Agha Nzuzo Ọhụrụ? Njikọ AUKUS na -ebute ụwa ruo na njedebe

Tupu oge agafee, ọ dị anyị mkpa ịjụ onwe anyị ajụjụ dị mkpa: Anyị chọrọ n'ezie - m na -ekwu n'ezie - chọrọ ka anyị na China nwee Agha Nzuzo ọhụrụ?

N'ihi na nke ahụ bụ naanị ebe nchịkwa Biden na-ewere anyị n'ụzọ doro anya. Ọ bụrụ na ịchọrọ ihe akaebe, lelee nke ọnwa gara aga mara ọkwa nke “AUKUS” (Australia, United Kingdom, US) jikọrọ ndị agha na Eshia. Kwere m, ọ dị oke egwu (na ịkpa ókè agbụrụ) karịa nkwekọrịta ụgbọ mmiri nwere ikike nuklia na kerfuffle nke France nke na-achịkwa mgbasa ozi mgbasa ozi ya. Site n'ilekwasị anya na mmeghachi omume French dị egwu na-efunahụ nkwekọrịta nke onwe ha maka ire ndị na-abụghị ngwá ọrụ nuklia na Australia, ọtụtụ mgbasa ozi. Agbaghara akụkọ buru ibu nke ukwuu: na gọọmentị US na ndị ha na ha jikọrọ aka ekwupụtala nke ọma Agha Nzuzo ọhụrụ site na ịmalite mwepụta ndị agha na -achịkọta ọnụ na East Asia na -enweghị mgbagha na China.

Ọ ka adịbeghị anya ịhọrọ ụzọ udo karịa. N'ụzọ dị mwute, njikọ aka nke Anglo a niile na-abịaru nso na-ekpochi ụwa n'ime ụdị esemokwu ahụ nke nwere ike ịghọ ngwa ngwa na-ekpo ọkụ, ọbụna nwere ike ịnweta agha nuklia n'etiti mba abụọ kasị baa ọgaranya, kasị ike na mbara ala.

Ọ bụrụ na ị dị obere ka ị biri ndụ n'oge Agha Nzuzo mbụ dị ka m mere, were ya na ị ga -ehi ụra na -atụ ụjọ na ị gaghị eteta n'ụtụtụ, n'ihi agha nuklia n'etiti ndị isi ụwa abụọ (n'oge ahụ, United States na Soviet Union). Were ya na ị na -agafe nụlọ nchekwa ulok, na -eme "ọbọgwụ na mkpuchi” na-eme mmemme n'okpuru tebụl ụlọ akwụkwọ gị, yana ịhụ ihe ncheta ndị ọzọ mgbe niile na, n'oge ọ bụla, agha dị ike nwere ike ịkwụsị ndụ n'ụwa.

Anyị chọrọ n'ezie egwu maka ọdịnihu? Anyị chọrọ ka United States na onye iro ya chere na ọ ga -agbagha ọzọ ọtụtụ puku ijeri nke dollar na mmefu agha mgbe ị na -eleghara mkpa ụmụ mmadụ anya, gụnyere nlekọta ahụike zuru ụwa ọnụ, agụmakwụkwọ, nri, na ụlọ, ịghara ịkọwa ịghara ime nke ọma na ihe iyi egwu dị adị, mgbanwe ihu igwe?

Mwube ndị agha US na Eshia

Mgbe Onye isi ala Joe Biden, Prime Minista Australia Scott Morrison, na Prime Minista Britain Boris Johnson kwupụtara ha niile-ukwawardly aha ya bụ AUKUS Alliance, ọtụtụ n'ime mgbasa ozi lekwasịrị anya na a dịtụ obere (n'agbanyeghị na ọ dịchaghị mkpa) akụkụ nke nkwekọrịta: US ire nke okpuru mmiri okpuru mmiri nke nuklia na Australia na mba ahụ n'out oge nke ịkagbu nkwekọrịta 2016 ịzụta subs nke mmanụ dizel sitere na ya. France. N'ịche ihu mfu nke iri ijeri euro na ịbụ onye e mechibidoro na Anglo Alliance, Minista mba ofesi France Jean-Yves Le Drian kpọrọ nkwekọrịta ahụ "dọnye ya n’azu" Maka oge mbụ na akụkọ ihe mere eme, France obere oge chetara onye nnọchi anya ya si Washington. Ndị ọchịchị France ọbụna kagbuo a gala pụtara ime ememe Franco-American mmekọrịta malitere na ha meriri Great Britain na Revolutionary War.

N'ịbụ onye ihe ijuanya nọrọ na nchedo maka ọgba aghara a (yana mkparịta ụka nzuzo nke bu ya ụzọ), nchịkwa Biden mere ihe ozugbo iji mezie mmekọrịta, onye nnọchi anya France laghachiri Washington n'oge na -adịghị anya. Na Septemba na United Nations, Onye isi ala Biden kwuru kwupụtara na ihe ikpeazụ ọ chọrọ bụ “Agha Nzuzo ọhụrụ ma ọ bụ ụwa nke kewara ekewa.” N'ụzọ dị mwute, omume nke nchịkwa ya na -egosi ihe dị iche.

Cheedị echiche ihe ndị ọrụ nchịkwa Biden ga -enwe maka ọkwa ọkwa njikọta “VERUCH” (VEnezuela, RUssia, na CHina). Cheedị ka ha ga -esi meghachi omume n'ịmebe ntọala ndị agha China na ọtụtụ puku ndị agha China na Venezuela. Cheedị echiche mmeghachi omume ha mgbe a na -ebuga ụdị ụgbọ elu ndị agha China niile, ụgbọ mmiri okpuru mmiri, na ụgbọ agha na Venezuela, ka ịbawanye nledo, ike cyberwarfare dị elu, yana “ọrụ” ohere dị mkpa, yana mmemme agha metụtara ọtụtụ puku ndị agha China na Russia ọ bụghị naanị. na Venezuela mana n'ime mmiri nke Atlantic n'ime anya United States. Kedu ka ndị otu Biden ga-adị maka nkwa ekwere nkwa ibubata ụgbọ mmiri okpuru mmiri nuklia na mba ahụ, gụnyere mbufe teknụzụ nuklia na uranium nke nwere ngwa agha nuklia?

Ọ dịghị nke ọ bụla n'ime ihe a mere, ma ndị a ga-abụ Western Hemisphere dakọtara nke "nnukwu atụmatụ ịkpa ike” Ndị ọrụ US, Australia na Britain ekwuputala ọkwa maka East Asia. Ndị ọrụ AUKUS na-akọwa n'ụzọ na-enweghị atụ njikọ ha na-eme ka akụkụ nke Eshia bụrụ "nchekwa na nchekwa karịa," ebe ha na-ewulite "ọdịnihu nke udo [na] ohere maka ndị niile bi n'ógbè ahụ." O yighị ka ndị isi US ga-ele ụdị mwube ndị agha China dị na Venezuela ma ọ bụ ebe ọ bụla ọzọ na America dị ka uzommeputa yiri nke ahụ maka nchekwa na udo.

Na mmeghachi omume na VERUCH, oku maka nzaghachi agha yana njikọ yiri ya ga-adị ngwa ngwa. Ọ bụ na anyị ekwesịghị ịtụ anya ka ndị isi China meghachi omume na nrụpụta AUKUS na ụdị nke ha? Maka ugbu a, gọọmentị China onye nkwuchite tụrụ aro na ndị mmekọ AUKUS “kwesịrị ịkwapụ echiche nke Agha Nzuzo ha” wee “ghara iwube mgbochi nke na-eche ma ọ bụ mebie ọdịmma nke ndị ọzọ.” Mmụbawanye omume mkpasu iwe ndị agha China na nso nso a dị nso na Taiwan nwere ike ịbụ, n'otu akụkụ, nzaghachi ọzọ.

Ndị isi China nwere ọbụna ihe mere ha ga-eji nwee obi abụọ banyere ebumnuche udo nke AUKUS n'ihi na ndị agha US enweelarị Asaa ntọala ndị agha n'ime Australia na ọ fọrọ nke nta 300 ọzọ gbasaa na East Asia. N'ụzọ dị iche, China enweghị otu ntọala na Western Hemisphere ma ọ bụ ebe ọ bụla dị nso na ala United States. Tinye na otu ihe ọzọ: n'ime afọ 20 gara aga, ndị mmekọ AUKUS nwere ndekọ egwu nke ịmalite agha ndị na-eme ihe ike na itinye aka na esemokwu ndị ọzọ sitere na Afghanistan, Iraq, na Libya ruo Yemen, Somalia, na Philippines, n'etiti ebe ndị ọzọ. nke China agha ikpeazụ N'ofe oke ya bụ na Vietnam otu ọnwa na 1979. (Nkọwa, esemokwu na-egbu egbu mere na Vietnam na 1988 na India na 2020.)

Agha Trumps Diplomacy

Site n'iwepụ ndị agha US na Afghanistan, ọchịchị Biden malitere ịkpapụ obodo ahụ pụọ na amụma narị afọ nke iri abụọ na mbụ nke agha na-adịghị agwụ agwụ. Onye isi ala, ka ọ dị ugbu a, o kpebisiri ike ịkwado ndị nọ na Congress, na amụma mba ofesi “Blob,” yana na mgbasa ozi ndị njo ịgbanye iyi egwu ndị agha China na -akpọ maka nzaghachi ndị agha maka ike mba ụwa na -eto eto. Njikwa adịghị mma nke mmekọrịta ya na gọọmentị France bụ ihe ịrịba ama ọzọ na, n'agbanyeghị nkwa ndị mbụ, ọchịchị Biden na -etinye obere nlebara anya na diplọma ma na -alaghachi na amụma mba ọzọ nke nkwadebe maka agha, mmefu ego ndị agha mebiri emebi, na ụyọkọ ndị agha macho.

Nyere afọ 20 nke agha jọgburu onwe ya sochiri ọkwa ọchịchị George W. Bush nke "Agha zuru ụwa ọnụ na ụjọ" na mbuso agha ya na Afghanistan na 2001, olee azụmahịa Washington na-ewulite njikọ agha ọhụrụ na Asia? Ọ bụ ezie na ọchịchị Biden ekwesịghị ịbụ iwu njikọ raara nye ịlụso okpomoku zuru ụwa ọnụ, ọrịa na-efe efe, agụụ, na mkpa ndị ọzọ dị ngwa ngwa nke mmadụ? Kedu azụmahịa ndị isi atọ ndị ọcha nke mba atọ nwere ọtụtụ ndị ọcha na-agbalị iji ike agha na-achị mpaghara ahụ?

Mgbe ndị isi nke ụfọdụ mba ndị nọ ebe ahụ anabatala AUKUS, ndị otu atọ a gosipụtara akara ịkpa oke agbụrụ, ịlaghachi azụ, ọdịdị ọchịchị nke Anglo Alliance ha site na iwepu mba Eshia ndị ọzọ na klọb ha na-acha ọcha. Ịkpọ China dị ka ebumnobi ya doro anya ma na-arịwanye elu ụdị agha anyị-vs.-ha nwere ike ibute esemokwu mmanụ ụgbọala ugbua juru ebe niile megide ịkpa ókè agbụrụ China na mgbochi Asia na United States na n'ụwa niile. Belligerent, na-ekwukarị okwu agha megide China, nke jikọtara onye bụbu Onye isi ala Donald Trump na ndị Republican ndị ọzọ aka nri, ndị ọchịchị Biden na ụfọdụ ndị Democrats nabatara ya. Ọ "nyere aka kpọmkwem na ịrị elu ime ihe ike megide Asia n'ofe mba ahụ," dee Ọkachamara Eshia Christine Ahn, Terry Park na Kathleen Richards.

Otu “Quad” a na-ahazibeghị nke ọma nke Washington haziekwara na Eshia, gụnyere Australia yana India na Japan, adịchaghị mma ma na-aghọwanye ihe. agha lekwasịrị anya mmegide ndị China. Mba ndị ọzọ na mpaghara egosila na ha “na -echegbu onwe ha nke ukwuu maka ịgba ọsọ ngwa agha na amụma amụma ike” ebe ahụ, dịka Ọchịchị Indonesian kwuru maka nkwekọrịta ụgbọ mmiri okpuru mmiri na-akwado nuklia. Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ịgbachi nkịtị ma sie ike ịchọpụta, ụgbọ mmiri ndị dị otú ahụ bụ ngwa ọgụ na-akpasu iwe nke e mere iji tie mba ọzọ n'enweghị ịdọ aka ná ntị. Ọdịnihu Australia ị nweta ha nwere ihe egwu na-agbago agbụrụ ogwe aka mpaghara wee welite ajụjụ na-enye nsogbu gbasara ebumnobi nke ma ndị isi Australia na US.

E wezụga Indonesia, ndị mmadụ gburugburu ụwa kwesịrị ịbụ mmetụta miri emi gbasara ire US nke ụgbọ okpuru mmiri okpuru mmiri nuklia. Nkwekọrịta a na -emebi mbọ a na -agba ịkwụsị mgbasa nke ngwa agha nuklia ka ọ na -agba ume ọganihu nke teknụzụ nuklia na uranium nwere ọkwa ngwa agha nke ukwuu, nke gọọmentị US ma ọ bụ Britain ga-achọ inye Australia iji mee ka ọ bụrụ ego. Nkwekọrịta ahụ na-enyekwa ụkpụrụ nke na-ekwe ka mba ndị ọzọ na-abụghị ngwá agha nuklia dị ka Japan iji kwalite mmepe ngwa-agha nuklia dị ka à ga-asị na ha na-ewu ụtụ nke ha nwere ikike nuklia. Kedu ihe ga-akwụsị China ma ọ bụ Russia ịre ugbu a ụgbọ mmiri okpuru mmiri nuklia na uranium nke nwere ngwa ọgụ nye Iran, Venezuela, ma ọ bụ obodo ọ bụla?

Kedu onye na-alụ ọgụ Asia?

Ụfọdụ ga-ekwu na United States aghaghị imegide ike agha China na-eto eto, ugboro ugboro opi ike site na ụlọ ọrụ mgbasa ozi US. Na -arịwanye elu, ndị nta akụkọ, pundits, na ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị ebe a anọwo na -akọ nkọ na -eduhie eduhie nke ike ndị agha China. Dị otú ahụ na-atụ egwu adịworị mmefu ego ndị agha na mba a, ebe ọ na-eme ka asọmpi ngwa ọgụ na-abawanye na esemokwu, dịka n'oge Agha Nzuzo mbụ. Na-agbagwoju anya, dị ka otu Kansụl Chicago na-ahụ maka ihe gbasara ụwa niile siri kwuo nnyocha e mere, ọtụtụ ndị nọ na United States ugbu a ka ha kwenyere - n'agbanyeghị agbanyeghị - na ike ndị agha China hà ma ọ bụ karịa nke United States. N'ezie, ike ndị agha anyị karịrị nke China, nke naanị adịghị atụnyere ka Soviet Union ochie.

Gọọmentị China emeela ka ike ndị agha ya sie ike n'afọ ndị na -adịbeghị anya site n'ịbawanye mmefu, imepụta usoro ngwa ọgụ dị elu, na iwu atụmatụ 15 na 27 ọkachasị obere ntọala ndị agha na ọdụ radar n'agwaetiti mmadụ mere na Oké Osimiri South China. Agbanyeghị, US agha ndị agha ka ga -adịrị opekata mpe okpukpu atọ nke ndị otu China (ma dị elu karịa mgbe ọ dị elu n'oge Agha Nzuzo mbụ). Tinye na mmefu ego ndị agha nke Australia, Japan, South Korea, Taiwan, na ndị otu NATO ndị ọzọ dị ka Great Britain na ọdịiche na -adaba na isii ruo otu. N'ime ihe dị ka 750 ntọala ndị agha US mba ọzọ, ihe dika 300 na- gbasasịa gafee East Asia na Pacific na ọtụtụ ndị ọzọ nọ n'akụkụ ndị ọzọ nke Eshia. N'aka nke ọzọ, ndị agha China nwere asatọ bases ná mba ọzọ (Asaa na Spratley Islands nke South China Sea na otu na Djibouti na Africa), gbakwunyere ntọala na Tibet. Ndị US ngwa agha nuklia nwere ihe dị ka isi agha 5,800 ma e jiri ya tụnyere ihe dị ka 320 na ngwa agha ndị China. Ndị agha US nwere 68 ụgbọ okpuru mmiri nwere ike nuklia, ndị agha China 10.

N'adịghị ka ihe ọtụtụ ndị kwenyere, China abụghị ihe ịma aka ndị agha na United States. Enweghị ihe akaebe na gọọmentị ya nwere echiche kachasị anya nke iyi egwu, hapụ naanị ịwakpo, US n'onwe ya. Cheta, China lụrụ agha ikpeazụ na mpụga oke ala ya na 1979. "Ezigbo ihe ịma aka sitere na China bụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị na akụ na ụba, ọ bụghị agha," ọkachamara na Pentagon William Hartung nwere kọwara nke ọma.

Ebe ọ bụ Onye isi ala Obama si "pivot na Asia, ”Ndị agha US etinyela ọtụtụ afọ nke iwu ntọala ọhụrụ, mmega ahụ agha na -eme ihe ike, na ngosipụta nke ndị agha na mpaghara. Nke a agbaala gọọmentị China ume iwulite ikike agha nke ya. Karịsịa n'ọnwa ndị na -adịbeghị anya, ndị agha China etinyela aka na mkpasu iwe omume nso Taiwan, n'agbanyeghị na ndị ụjọ na-atụ ọzọ na -akọwahie ma na -ekwubiga okwu ókè lee ka ha si dị egwu n'ezie. Nyere atụmatụ Biden iji welie agha ndị bu ya ụzọ na Eshia, ọ nweghị onye ga-eju anya ma ọ bụrụ na Beijing kwupụtara nzaghachi ndị agha wee chụso njikọ aka AUKUS nke ya. Ọ bụrụ otu a, a ga-akpọchi ụwa ọzọ na ọgụ dị ka Agha Nzuzo nke nwere akụkụ abụọ nke nwere ike sie ike ịtọpụ.

Ọ gwụla ma Washington na Beijing belatara esemokwu, ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme n'ọdịnihu nwere ike ịhụ AUKUS dị ka ọ bụghị naanị na njikọ aka dị iche iche n'oge Agha Nzuzo, kama na 1882 Triple Alliance n'etiti Germany, Austria-Hungary, na Italy. Nkwekọrịta ahụ kpaliri France, Britain, na Russia imepụta Triple Entente nke ha, nke ịhụ mba n'anya na-arị elu na asọmpi geo-economic, nyere aka na -edu Europe banye Agha Ụwa Mbụ (nke, n'aka nke ya, mụrụ Agha Ụwa nke Abụọ, nke malitere Agha Nzuzo).

Izere Agha Nzuzo Ọhụrụ?

Ọchịchị Biden na United States ga -eme nke ọma karịa ịmaliteghachi usoro nke narị afọ nke iri na itoolu na oge Agha Nzuzo. Kama ịkwalite asọmpi ngwa ọgụ mpaghara yana ọtụtụ ntọala na mmepe ngwa agha na Australia, ndị ọrụ US nwere ike nyere aka belata esemokwu dị n'etiti Taiwan na China China, ebe ha na -arụ ọrụ iji dozie esemokwu mpaghara na Oké Osimiri South China. N'ihi agha Afghanistan, Onye isi ala Biden nwere ike itinye United States na amụma mba ofesi nke diplọma, iwuli udo, na mmegide agha kama ịbụ otu esemokwu na-enweghị njedebe na nkwadebe maka ihe ndị ọzọ. Ọnwa mbụ nke AUKUS oge ndụmọdụ na -enye ohere iji gbanwee ụzọ.

Ntuli aka emere n'oge na -adịbeghị anya na -egosi na ụdị mmegharị ahụ ga -ewu ewu. Ihe karịrị okpukpu atọ ka ndị nọ na US ga -achọ ịhụ mmụba, kama ibelata, na ntinye aka na mba ofesi na ụwa, dị ka ndị anaghị akwụ ụgwọ. Otu Eurasia Group Foundation. Ọtụtụ ndị e nyochara ga -achọkwa ịhụ ka ndị agha na -ebuga agha na mba ofesi. Ugboro abụọ ka ọtụtụ na -achọ ibelata mmefu ego ndị agha ka ha chọrọ ịbawanye ya.

.Wa anwụghị anwụ na mbụ Agha Nzuzo, nke bụ ihe ọ bụla ma oyi maka ọtụtụ nde mmadụ ndị dịrị ndụ ma ọ bụ nwụọ na agha nnọchite anya nke oge ahụ n'Africa, Latin America, na Eshia. Anyị enwere ike itinye ụdị ọzọ nke otu, oge a nwere ike bụrụ Russia na China? Anyị chọrọ ịgba ọsọ ngwa agha na nrụpụta ndị agha na -asọ mpi nke ga -atụgharị ọtụtụ ijeri dọla karịa site na ịpị mkpa mmadụ na-ejuputa ego nke ndị na-emepụta ngwá agha? Anyị chọrọ n'ezie itinye ihe ize ndụ ịkpalite esemokwu agha n'etiti United States na China, ihe mberede ma ọ bụ ihe ọzọ, nke nwere ike ịpụ n'ike n'ike wee ghọọ ọkụ, ikekwe nuklia, agha nke ọnwụ na mbibi n'ime afọ 20 ikpeazụ nke “agha ebighị ebi” ga-adị ntakịrị ma e jiri ya tụnyere ya.

Naanị echiche ahụ kwesịrị ịdị na-akụda mmụọ. Naanị echiche ahụ kwesịrị iji kwụsị Agha Nzuzo ọzọ tupu oge agafee.

Copyright 2021 David Vine

soro TomDispatch on Twitter ma sonyere anyị Facebook. Lelee Akwụkwọ Dispatch kachasị ọhụrụ, akwụkwọ akụkọ dystopian ọhụrụ John Feffer, Ala egwu(nke ikpeazu na nsụgharị Splinterlands ya), akwụkwọ akụkọ Beverly Gologorsky Ahụ niile Nwere Akụkọ, na nke Tom Engelhardt Mba nke Agha Na-emeghị, yana nke Alfred McCoy's Na Onyunyo nke American Century: Nbili na Nkwụsị nke ike United States na John Dower si The Century Century Century: Agha na Ụjọ Ebe Agha Ụwa nke Abụọ gasịrị.