Na-egosiputa azịza ya maka mgbanwe ihu igwe

April 17, 2020

site Peace Science Digest

Ebe E Si Nweta Foto: Tony Webster

Nyocha a na-achikota ma tụgharịa uche na nyocha ndị a: Boyce, GA, Launius, S., Williams, J. & Miller, T. (2020). Alter-geopolitics na nsogbu ndi nwanyi n’enweta nchebe nke iwu onodu ubochi. Okike, Ebe, na Omenala, 27 (3), 394-411.

Nkọwa okwu

N'ihe banyere mgbanwe ihu igwe zuru ụwa ọnụ:

• Ọchịchị mba, ọkachasị na Global North, na-ekwusi ike na mwakpo nke ókèala mba iji gbochie ndị gbara ọsọ ndụ ihu igwe na amụma — dị ka mbenweta ikuku carbon - nke ga-edozi ihe egwu nchebe nke mgbanwe mgbanwe ihu igwe n'onwe ya.
• Mmeghachi omume nke ndị agha a na-eweta enweghị ntụkwasị obi na enweghị akpachapụ anya na ahụmịhe ndị mmadụ biri na obodo ndị kacha kpata mmerụ ahụ.
• Ntughari mmekorita nke ndi otu na-acho uzo kachasi ike nke nche na mmeghari akuko nke mmekorita nwere ike igosi uzo a ga-esi mee ka amuma ihu igwe nke na-aza uzo di iche-iche nke nchebe karie ka odighi adaba enweghi nsogbu site na usoro amuma agha.

Summary

Enwere ike ịhọrọ ụzọ dị iche iche nke usoro iwu obodo iji lebara ma meghachi omume mgbanwe ihu igwe. N'ileghachi anya na US, ndị dere ihe ọmụmụ a na-arụ ụka na nhọrọ iwu ndị a na-elele site na oghere nke ọdịdị ala, Ndi isi ochichi n’ebuso agha agha nke oke ala dika otu nhọrọ n’ime ya na mbo iji belata ikuku anwuru. Mba dị iche iche achọpụtala na mpụga mbata ihu igwe (karịsịa site na South South ruo Global North) dịka ihe egwu dị egwu maka mgbanwe ihu igwe, na-eme ya dị ka ihe iyi egwu nchebe nke chọrọ mgbidi ókèala, ndị agha nchebe, na ịtụ mkpọrọ.

Geopopulation na-enyocha: "Discrimkpa oke na - akpa oke maka ịkpa oke n'etiti ndị mmadụ, site na ịchịkwa ma ọ bụ na - egbochi ije na / ma ọ bụ ịnweta ebe ụfọdụ." Ndị dere edemede a na-etinye ụkpụrụ a maka otu mba si eme omenala ịchọpụta ihe iyi egwu ha. N’ime mba ụwa nke na-achịkwa obodo, a na-ahụta ndị mmadụ ka ha so na steeti niile akọwapụtara ókèala (mba), na-ahụkwa steeti ndị ahụ na ha na-asọrịta mpi.

Ndị ode akwụkwọ na-akatọ usoro ngosi a, nke ha na-ekwu sitere na usoro ala ebe ndị mmadụ nọ na mpaghara ịgbazị oke ala, mba ndị a na-asọrịta mpi iji kwado ọdịmma ha. Kama, ha na-achọ mmeghachi omume ọzọ maka mgbanwe ihu igwe. Site na agụmakwụkwọ ụmụ nwanyị, ndị ode akwụkwọ na-elegara mmegharị mmekọrịta anya - North American Sanctuary Movement na #BlackLivesMatter-ka imuta otu esi ahazi ndi mmadu ntughari ma mee ka akowara echiche banyere nche.

Ndị odeakwụkwọ na-amalite site na ịchụ ihe nchedo nke iwu ihu igwe na US Ha na-ewepụta ihe akaebe sitere na akụkọ dị ka akụkọ 2003 Pentagon nyere ikike na-egosi etu ndị agha US si nyochaa njem ọ na - akpata mgbagha ihu igwe dị ka nnukwu ihe nchebe mba nke mgbanwe ihu igwe, na - eme ka oke ala siri ike kwụsị "ndị kwabatara agụụ na - agụ agụụ si Agwaetiti Caribbean, Mexico, na South America. ”[1] Ugwu a na –eme ka oke ala gara n'ihu n'oge ọchịchị ndị US na-esote, na-eduga ndị ọrụ US ka ha mesoo ndị mmadụ na-akwaga US na ihu igwe dị ka ihe egwu kachasị mma n'ihi nsonye ihu igwe.

Ihe nchebe: Echere na "dị ka ụdị ndọrọ ndọrọ ọchịchị kachasị njọ" nke a na-ewepụta "esemokwu iwu dị ka ihe iyi egwu dị adị, na-achọ usoro ihe mberede na omume ziri ezi na mpụga usoro ndọrọ ndọrọ ọchịchị nkịtị." Buzan, B., Waever, O., & Wilde, J. (1997). Nchịkọta nche: Ngwa echiche. Na Nche: Usoro ohuru maka nyocha, 21-48. Boulder, CO .: Ndị Nkwusa Ozi Lynn Rienner.

N'ihi ya, ndị dere kwuru na 'ihe ọghọm nke mgbanwe ihu igwe ụwa niile, anaghị akọwapụta nsị, nchịkwa n'oké osimiri, ụkọ mmiri ozuzo, oke ihu igwe, mmụba nke oke osimiri, ma ọ bụ mmetụta nke ndị a na ọdịmma mmadụ, kwa se — kama [ngagharị nke mmadụ] nke ihe ndị a rụpụtara na ha nwere ike ịkpalite. ” N'ebe a, ndị dere wepụtara site na agụmakwụkwọ nwanyị ịgbanwe-geopolitics na-egosi etu esi eche echiche n’ime ala na-ewetara enweghị ntụkwasị obi na enweghị akpachara anya na ahụmịhe ndị mmadụ bi na ya na ndị obodo. Mmeghari mmekọrịta ọha na eze ndị a kpọtụrụ aha na-agbagha usoro amamịghe ahụ site na ịgbasa nkọwa nke nchekwa ma mee ka ọ nwekwuo ahụmihe nke ndụ ndị na-emetụta ihe ọjọọ kpọmkwem — ụzọ nke na-arụtụ aka n'ụzọ ọzọ maka mmeghachi omume anyị maka mgbanwe ihu igwe.

Nhọrọ-Geopolitics: Ihe ozo maka uzo ala nke “n’ekpughere n’otutu iwu nchedo na omume na onodu nke mba-mba n’iru na-eweputa ma kesaa enweghi ntukwasi obi n’ogugu ikike na ndi di iche”, ma gosiputa otu “omume na mkpoko si ghuputa n’agha na ihe ngosi. ókèala na-agbasawanye, na-agbasa, na-ekesa ma na-eme ka nchekwa dị ka oru ngo sara mbara na nke gụnyere ya. ” Koopman, S. (2011). Alter-geopolitics: Ihe nchekwa ndị ọzọ na-eme. Geoforum, 42 (3), 274-284.

Nke mbu, ndi North American Sanctuary Movement bidoro dika ndi ngbapu nke ndi ochichi, ulo uka, ulo uka, mahadum, ndi oru, na ndi ime obodo na emeghachi omume na ndi oru ndi gbara oso ndu site na etiti America n’aho 1980 - otutu ndi si na United States gbanahu ime ihe ike. Gọọmentị alaghachi mba dị ka El Salvador, Guatemala, na Honduras. Movementgha a chere ihu ma kpughee ajọ echiche US nke US — ebe US kwadoro gọọmentị na-eme ihe ike dịka ngosipụta nke ọdịmma nchekwa ya wee nwaa igbochi ọnụ ọgụgụ ndị emetụtara ịgbaba na US - site na ime ka ndị mmadụ n'otu ebe na ndị obodo gbakọtara na-emekọ ihe ọnụ. Njikọ a gosipụtara na ịchụso nchekwa US rụpụtara enweghi ntụkwasị obi nye ọtụtụ ndị mmadụ na obodo ka ha na-agba ọsọ ime ihe ike nke gọọmentị tiri. Ndi otu a gbara aka ka ha mezie atumatu atumatu, dika imeputa udi onodu nchedo nwa oge na iwu US.

Nke abuo, ihe #Ndabere BlackBay ngagharị emeela njikọ doro anya n'etiti ime ihe ike agbụrụ na ihe ngosipụta enweghị mmerụ mmerụ ahụ ndị obodo nwere agba. Nke a na-eme ike a ka ọ na-eme ka ihe ka njọ site na njikwa ọdịda nke mgbanwe ihu igwe. Usoro mmeghari ahụ, a na-akpọ ọ bụghị maka “ime ihe ike ndị uwe ojii nke ịkpa ókè agbụrụ, njide ndị mmadụ na ndị ọzọ na-akpata enweghị ike na ọnwụ ọnwụ" kamakwa itinye ego nke ọha na eze site na itinye ego na agụmakwụkwọ, ahụike na ike na-adigide. " Thegha ahụ na-adọta njikọ n'etiti obodo ndịiche dị iche iche nwere agba n'ihe metụtara nsogbu metụtara gburugburu ebe obibi na arụmọrụ kachasị, na-ekwenyeghi na enweghị ntụkwasị obi ma ọ bụ na-edozi ihe kpatara ya.

A na-ahụ mmetụta mmetụta nke mgbanwe ihu igwe gafere ókèala ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na-achọ nkọwa zuru oke nke nchekwa nke gafere nke ahụ akọwapụtara na usoro ala. N'ịtụle mmegharị mmekọrịta na ọmụmụ ihe a, ndị ode akwụkwọ ahụ malitere ịhọrọ ụzọ ọzọ maka iwu mgbanwe mgbanwe ihu igwe na-adabere n'echiche kachasị nke nchekwa. Nke mbu, eweputara site na nnabata nke #Ndabere BlackBay, bụ ịghọta na mgbanwe ihu igwe na-enye aka na enweghị ntụkwasị obi nke obodo ndị nwere agba ugbua n'ihi ịkpa ókè agbụrụ. Na-esote, enwere ohere iji kwado ịdị n'otu, dị ka uarylọ Nsọ ahụ gosipụtara, iji laa azụ na nyocha dị mkpirikpi nke enweghị mmetụta mgbanwe ihu igwe, bụ nke na-akpọ maka ike nke oke ala ma na-eleghara nsogbu ndị ọzọ metụtara gburugburu ebe obibi na-emetụta ọdịmma mmadụ.

Inye Nkuzi

N'oge a na-ede nyocha a, ụwa na-enwe mbibi ihe iyi egwu nchebe ọzọ zuru ụwa ọnụ — ọrịa zuru ụwa ọnụ. Mgbasa Coronavirus ngwa ngwa na-ekpughe ntụpọ dị na usoro ahụike yana igosipụta nkwadebe na-enweghị oke n'ọtụtụ mba, ọkachasị ọkachasị US anyị na-ejikọ aka ọnụ maka mmetụta nke enwere ike igbochi ya nke ndụ dịka COVID-19 na-aghọ ihe nke abuo kpatara ọnwụ na United States n'izu a gara aga, ịghara ịkọ maka mmetụta akụ na ụba dị mkpa (atụmatụ elu nke 30% enweghị ọrụ) na nsogbu a ga-agba mbọ ọtụtụ ọnwa na afọ ndị na-abịanụ. Ọ na - eduga ọtụtụ ndị ọrụ nchekwa na nchekwa jiri ntụnyere na agha ma na-edukwa ọtụtụ n'ime ndị otu ọkachamara ahụ gaa na nkwubi okwu ịkekọrịta: lee ka anyi si chebe n’ezie?

Ruo ọtụtụ afọ, nchekwa mba US lekwasịrị anya na ichebe ndụ ndị America pụọ ​​n'ihe iyi ọha egwu nke ndị si mba ọzọ na ịkwalite “ọdịmma nchekwa” US. Usoro nchekwa a edugawo na nchekwa nchekwa nchekwa, ihe ndị agha dara ada, na mfu nke ọtụtụ mmadụ, ma ọ bụ ndị nkịtị si mba ọzọ na ndị agha ma ọ bụ ndị agha US — nke a bụ ihe ziri ezi site na nkwenye na omume ndị a mere ka ndị America bụrụ ihe nchebe. Agbanyeghị, oghere dị warara nke US ji mara ma kọwaa "ọdịmma nchekwa" egbochila ikike anyị ịzaghachi nnukwu nsogbu, ịdị adị nke na-eyi anyị egwu. ezi nchekwa-ọrịa zuru ụwa ọnụ na mgbanwe ihu igwe.

Ndị dere edemede a siri n'ụzọ agụmakwụkwọ sitere n'aka ụmụ nwanyị na mmegharị mmekọrịta iji gosipụta ụzọ dị iche iche esi eso mgbanwe mgbanwe ihu igwe. N'aka ozo, atumatu ndi mba nwanyi bu ihe putara na, dika ndi a Center maka Feminist Ofesi nwaanyị, “Na-ebulite ahụmịhe ndị a na-ebi ndụ kwa ụbọchị nke obodo ndị dịpụrụ adịpụ na-ebute ụzọ ma na-enye nyocha sara mbara na nke miri emi nke okwu ụwa." Tinyere alter-geopolitics, amụma ndị mba ọzọ nke nwanyị na-enye nkọwa dị iche iche nke ihe na-eme ka anyị nwee ntụkwasị obi. Ọ na-egosi na nchekwa anaghị esite na asọmpi n'etiti mba. Kama, anyị na-enwe ntụkwasị obi karị mgbe anyị hụrụ na ndị ọzọ nwere nchekwa. A ghota nsogbu dị ka ọrịa a zuru ụwa ọnụ na mgbanwe ihu igwe dị ka ihe egwu nchebe n'ihi mmetụta dị oke njọ ha nwere na ndụ ndị mmadụ na obodo niile gburugburu ụwa, ọ bụghị naanị n'ihi na ha na-egbochi ọdịmma obodo. Nzaghachi kachasị dị mma na nke abụọ abụghị iji mebie ókèala anyị ma ọ bụ ịmanye mmachi njem kama ịchekwa ndụ site na isoro ndị ọzọ na-eme ihe na iwepụta ihe ga-edozi isi nsogbu ahụ.

Site n'ọtụtụ nsogbu ndị a na nsogbu nke ndụ mmadụ na ha na-eweta, ugbu a bụ oge ịgbanwe kpamkpam ihe anyị pụtara site na nchekwa. Oge bụ ugbu a inyochaa ihe ndị ọzọ gbasara mmefu ego na mmefu nchekwa. Oge bụ ugbu a ị ga-eji ọhụụ dị ọhụrụ nke na-aghọta na, n'ụzọ bụ isi, ọnweghị onye dị nchebe belụsọ na anyị niile nwere nchekwa.

Edga n'ihu

Haberman, C. (2017, Machị 2). Trump na agha banyere ebe nsọ na America. The New York Times. Ewepụtara April 1, 2020, site na  https://www.nytimes.com/2017/03/05/us/sanctuary-cities-movement-1980s-political-asylum.html

Ahịrị ụcha. (2016, Ọgọst 1). AKW :KWỌ: Usoro mmeghari iwu maka Ndụ Black. Ewepụtara April 2, 2020, site na https://www.colorlines.com/articles/read-movement-black-lives-policy-platform

Center maka a Feminist Ofesi nwaanyị. (Nd). Ndepụta nke Iwu Ofesi Ofesi Mpụga. Ewepụtara April 2, 2020, site na https://centreforfeministforeignpolicy.org/feminist-foreign-policy

Peace Science Digest. (2019, February 14). Ideringtụle njikọ dị n'etiti okike, mgbanwe ihu igwe, na esemokwu. Ewepụtara April 2, 2020, site na https://peacesciencedigest.org/considering-links-between-gender-climate-change-and-conflict/

Peace Science Digest. (2016, Eprel 4). Mepụta mmeghari ihe gbakwunyere maka ndu ndi Black. Ewepụtara April 2, 2020, site na https://peacesciencedigest.org/creating-broad-based-movement-black-lives/?highlight=black%20lives%20matter%20

Kọmitii Ọrụ Ndị Enyi America. (2013, June 12). Ekekọrịta nchekwa: A malitere ọhụụ Quaker nke amụma mba ofesi US. Ewepụtara April 2, 2020, site na https://www.afsc.org/story/shared-security-quaker-vision-us-foreign-policy-launched

Nhazi

National Ọrụ Ndị Ọrụ Ugbo, Movementlọ Nzukọ Ọhụrụ: http://nfwm.org/new-sanctuary-movement/

Black Ndụ Ihe: https://blacklivesmatter.com

Ebe a na-ahụ maka nwaanyị nwaanyị sitere na nwanyị: https://centreforfeministforeignpolicy.org

Keywords: Mgbanwe ihu igwe, agha, United States, mmegharị mmekọrịta, Black Lives Matter, Sanctuary Movement, feminism

[1] Schwartz, P., & Randall, D. (2003). Ọnọdụ mgbanwe ihu igwe na-adịghị mma na nsonaazụ ya maka nchedo mba US. Mahadum Nkà na ụzụ California, Pasadena Jet Propulsion Lab.