Site Medea Benjamin
Mgbe ụfọdụ, ọ na-ewe otu onye nwere obi okike iji mebie usoro iwu dum. N'ihe banyere Costa Rica, onye ahụ bụ Luis Roberto Zamorra Bolaños, bụ onye na-abụ nwa akwụkwọ iwu mgbe ọ na-agba akaebe na nkwado nke gọọmenti ya maka ịwakpo Iraq na Iraq. O weere okwu ahụ dum gaa n'Ụlọikpe Kasị Elu Costa Rican-ma merie ya.
Taa, onye ọka iwu, Zamorra na 33 ka dị ka nwa akwụkwọ kọleji wiry. Ọ nọgidere na-eche n'echeghị igbe ahụ ma chọpụta ụzọ okike iji ụlọikpe mee ka agụụ ya nwee udo na ikike ụmụ mmadụ.
N'oge nleta m gara Costa Rica n'oge na-adịbeghị anya, enwere m ohere ịjụ onye ọkàiwu a na-agba ume banyere mmeri ya ndị gara aga, na echiche ọhụrụ ya dị mma ịchọrọ ịkwanyere ndị Iraqis ụgwọ.
Ka anyi bido icheta oge kachasi anya na akụkọ ihe mere eme nke Costa Rica.
Nke ahụ bụ 1948, mgbe Costa Rican President José Figueras kwupụtara na a ga-eme ka ndị agha mba ahụ kwụsị, ọganihu nke Assembly Assembly ahụ kwadoro n'afọ na-esote. Figueras nwedịrị otu sledgehammer ma kụjisịa otu ogige ụlọ ọrụ ndị agha, na-ekwuputa na a ga-eme ka ọ ghọọ ụlọ ihe ngosi nka nke mba nakwa na a ga-ebuteghachi atụmatụ mmefu agha na nlekọta ahụike na agụmakwụkwọ. Kemgbe ahụ, Costa Rica amarawo maka nnọpụiche udo na nke a na-ejighị n'aka na ọpụpụ mba ọzọ.
Ngwa gaa n’ihu ma ị nọ n’ụlọ akwụkwọ iwu, n’afọ 2003, gọọmentị gị sonyekwara George Coal’s “Coalition of the Will” - otu mba nke 49 nyere akara ngosi nkwado ha maka mbuso Iraq. Na The Daily Show, Jon Stewart jiri ịkwa emo kwuo na Costa Rica nyere “ndị toucan na-eloju bọmbụ.” N’ezie, Costa Rica enyeghị ihe ọ bụla; nanị ihe ọ gbakwunyere aha ya. Mana nke ahụ ezuola iwe gị nke na ị kpebiri iwepụ gọọmentị gị n'ụlọ ikpe?
Ee. Bush gwara ụwa na nke a ga-abụ agha maka udo, ochichi onye kwuo uche na ikike ụmụ mmadụ. Ma ọ pụghị inweta iwu UN, n'ihi ya, ọ ghaghị ịmepụta mmekọrịta iji mee ka o yie ka mwakpo ahụ nwere nkwado zuru ụwa ọnụ. Ọ bụ ya mere o ji mee ka ọtụtụ mba jikọọ. Costa Rica-kpọmkwem n'ihi na ọ kwụsịrị ndị agha ya ma nwee akụkọ udo-bụ mba dị mkpa ịnọnyere ya iji gosipụta ikike omume. A na-ege Costa Rica ntị mgbe ọ na-ekwu okwu na UN. Ya mere n'echiche a, Costa Rica bụ onye ọrụ dị mkpa.
Mgbe Onye isi ala Pacheco kwupụtara na Costa Rica abanyela na njikọ a, imirikiti ndị Costa Ricans megidere. Enwere m ezigbo iwe maka itinye aka anyị, mana enwere m iwe na ndị enyi m echeghị na anyị nwere ike ịmatakwu ya. Mgbe m chọrọ ka m gaa onyeisi ala, ha chere na ara na-agba m.
Mana m gara n'ihu, mgbe m tinyechara akwụkwọ ikpe, ụlọ ọrụ Costa Rica Bar Association nyere akwụkwọ uwe; Ombudsman gbara akwụkwọ uwe-ha niile jikọtara m.
Mgbe mkpebi ahụ bịara n'ihu anyị na Septemba 2004, otu afọ na ọkara mgbe m rụsịrị akwụkwọ, enwere obi ebere n'etiti ọha mmadụ. President Pacheco dara mbà n'obi n'ihi na ọ bụ ezigbo mmadụ nke hụrụ ọdịbendị anyị n'anya, o nwekwara ike iche, sị, "Gịnị mere m ji mee nke a?" Ọbụna ọ tụlere ịhapụ akwụkwọ a, ma ọ bụghị n'ihi na ọtụtụ ndị gwara ya ka ọ ghara.
Kedu ihe mere ụlọikpe ahụ ji chịkwaa gị?
Otu n'ime ihe ndị kachasị mkpa banyere mkpebi a bụ na ọ ghọtara njirimara nke UN Charter. Ụlọikpe ahụ kpebiri na ebe ọ bụ na Costa Rica bụ onye òtù Mba Ndị Dị n'Otu, anyị nọ n'okpuru ibu ọrụ ịgbaso usoro ya, ebe ọ bụ na UN ekweghị ka mwakpo ahụ, Costa Rica enweghị ikike ịkwado ya. Enweghị m ike iche banyere ikpe ọzọ nke Ụlọikpe Kasị Elu kpochapụrụ mkpebi gọọmentị n'ihi na o megidere iwu nke UN.
Mkpebi ahụ dịkwa oke mkpa n'ihi na ụlọikpe ahụ kwuru na nkwado maka mbuso agha ahụ megidere isi ihe dị mkpa nke "ọdịdị Costa Rican," nke bụ udo. Nke a na-eme ka anyị bụrụ mba mbụ n'ime ụwa ịmara na ọ dị mma ka udo dị, ihe a mere ka ọ pụta ìhè ọbụna karịa na m meriri na 2008.
Ị nwere ike ịgwa anyị banyere ikpe ahụ?
Na 2008, agbaghaara m iwu nke Onye isi ala Oscar Arias nyere nke wepụtara ikike nke thorium na uranium, mmepe mmanụ ọkụ nuklia na imepụta ndị nrụpụta nuklia "maka ebumnuche niile." N'okwu ahụ, ekwuru m ọzọ na ọ megidere ikike udo. Lọ ikpe kagburu iwu onye isi ala ahụ, kwenye n'ụzọ doro anya ịdị adị nke ikike udo. Nke a pụtara na ọ bụghị naanị na gọọmentị ga-akwalite udo, kama ọ ga-ezere inye ikike maka ọrụ metụtara agha, dị ka ịmịpụta, mbupụ ma ọ bụ mbubata nke ihe ezubere iji mee agha.
Ya mere, nke a pụtara na ụlọ ọrụ dị ka Raytheon, bụ ndị zụrụ ala ebe a ma zube ịtọ ụlọ ahịa, anaghịzi arụ ọrụ.
Kedu ụfọdụ n'ime iwu ndị ọzọ ị kwadoro?
Oh, ọtụtụ n'ime ha. Ejiri m akaebe megide President Oscar Arias (Onye Nobel Peace Prize Winner) maka inye ikike ka ndị uweojii jiri ngwá agha agha megide ndị ngosi. Ikpe a garakwa n'Ụlọikpe Kasị Elu ma merie.
Agwara m gọọmentị maka ịbanye na Agreement Central Trade Free Trade Agreement, CAFTA, nke gụnyere ngwa agha amachibidoro na Costa Rica. Agwara m gọọmentị ugboro abụọ maka ịhapụ ndị agha US, n'okpuru nkwupụta nke agha na ọgwụ ọjọọ, na-egwu egwuregwu agha na ala anyị dị ka a ga-asị na ha bụ egwuregwu nke chess. Gọọmentị anyị na-enye ikikere 6 maka ụgbọ mmiri ndị agha 46 ka ha kwụsị n'ọdụ ụgbọ mmiri anyị, tinyere ndị agha 12,000 ma kwadebe 180 helichawpters Blackhawk, ndị na-efe efe 10 Harrier II, egbe igwe na rọketi. Ihe niile edepụtara n'ụgbọ mmiri, ụgbọ elu, helikọpta na ndị agha akwadoro ma rụọ ọrụ maka agha-mmebi doro anya nke ikike anyị nwere maka udo. Ma ụlọ ikpe anụbeghị ikpe a.
Nsogbu buru ibu nye m bụ na ugbu a, Ụlọikpe Kasị Elu achọghị ịnabata ihe ọ bụla gbasara m. Enwetara m akwụkwọ ikpe 10 na Ụlọikpe Kasị Elu nke a jụrụ; Enwetara m akwụkwọ mgbochi megide ọzụzụ ndị uweojii Costa Rican na Ngalaba Amụma US nke America. A na-echere ikpe a maka afọ 2. Mgbe ọ na-esiri ụlọikpe ahụ ike ịjụ otu ikpe m, ha na-egbu oge ma na-egbu oge. Ya mere, m ga-agbakwunye ụlọikpe ahụ maka igbu oge, mgbe ahụ, ha na-ajụ ha abụọ.
Amaara m na enweghị m ike iji aha m tinye akwụkwọ ọzọ, ma ọ bụ ọbụna ederede m n'ihi na ha maara akwụkwọ m.
Ná nzukọ mba ụwa na Brussels n'April na-ede 11 akarath ụbọchị ncheta nke mbuso agha nke mba Iraq, ị bịara na echiche ọzọ dị ebube. Ị nwere ike ịgwa anyị banyere ya?
Anọ m n'obodo maka nzukọ ọzọ nke ndị ọkàiwu mba ụwa, mana ndị na-ahazi ndị na-ahụ maka Iraq na-achọpụta ma gwa m ka m kwuo okwu. E nwere nnọkọ nkwurịta okwu mgbe e mesịrị, ndị mmadụ nọkwa na-akwa ákwá maka na US adịghị agbaso iwu ụwa, na ọ bụghị otu aka na Ụlọikpe Na-ahụ Maka Mmebi Ikpe Mba Nile, na ọ gaghị anụ ikpe metụtara mmegharị maka ndị Iraqis.
M kwuru, "Ọ bụrụ na m nwere ike, Coalition of Willing that invaded Iraq abụghị nanị United States. E nwere mba 48. Ọ bụrụ na United States agaghị akwụ ndị Iraqis ụgwọ, gịnị kpatara na anyị agaghị akpọ ndị ọzọ so n'òtù ahụ? "
Ọ bụrụ na ị nwere ike imeri ikpe gbasara ndị agha Iraq nọ n'ụlọikpe Costa Rican, olee ụdị ụgwọ ị chere na ị nwere ike imeri? Mgbe ahụ ọ gaghị enwe ikpe ọzọ na ikpe ọzọ?
Echere m na m ga-emeri ihe dị ka narị puku dollar. Ikekwe ma ọ bụrụ na anyị nwere ike imeri otu okwu na Costa Rica, anyị nwere ike ịmalite ikpe na mba ndị ọzọ. Anaghị m achọta ego Costa Rica na ikpe mgbe ọ bụla. Ma, anyị ga-ele anya otú ị ga-esi achọ ikpe ziri ezi nke ndị Iraqis, na otu esi egbochi ụdị nkwonkwo a ịmaliteghachi ọzọ. Ọ bara uru ịnwale.
Ùnu chere na e nwere ihe anyị nwere ike ime n'ụlọ ikpe iji mee ka ndị mmadụ nwụọ?
N'ezie. Echere m na ndị mmadụ na-agbanye bọtịnụ igbu ahụ ga-ejide onwe ha maka mmebi iwu n'ihi na mmiri na-agbatị ahụ ha, na-eji arụ ọrụ ha na-apụghị ime n'onwe ha.
Enwerekwa eziokwu na ọ bụrụ na onye ọ bụla na-emeghị ihe ọjọọ na-egbu ma ọ bụ na-emerụ ya site na US drone na Afghanistan, ezinụlọ ga-akwụ ụgwọ site na US agha. Mana otu ezinụlọ ahụ na Pakistan agaghị akwụ ụgwọ n'ihi na CIA na-egbu ya. Ị nwere ike ịhụ ụfọdụ ịma aka iwu n'ebe ahụ?
Ndị na-eme otu ihe ahụ iwu na-akwadoghị kwesịrị inweta otu ọgwụgwọ ahụ; M ga-eche na a ga-enwe ụzọ isi jide gọọmenti, ma amaghị m ihe gbasara iwu US.
Ị nwere mmetụta onwe onye maka ime ihe ndị dị otú ahụ siri ike?
Enwere m ndị enyi na ụlọ ọrụ ekwentị nke gwara m na a na-efe m. Ma echeghị m nke ọma. Kedu ihe ha ga - eme ma ọ bụrụ na m na - ekwu okwu n'ekwentị banyere ịdebanye uwe?
Ee, ị ghaghị ịnweta ihe ize ndụ, ma ị pụghị ịtụ egwu ihe ga-esi na ya pụta. Ihe kachasị njọ nke nwere ike ime bụ ka ị gbaa. (Ọ na-achị ọchị.)
Gịnị kpatara na ndị ọkàiwu karịa ụwa na-agba ndị gọọmenti aka na ụzọ okike ị na-eme?
Enweghị nchekasị ma eleghị anya? Amaghị m.
O juru m anya na ọtụtụ ezi ndị ọkàiwu na-ahụkarị ihe doro anya. Ana m agba ụmụ akwụkwọ ume ka ha bụrụ ihe okike, iji iwu mba ụwa na mpaghara. Ọ bụ ihe dị egwu n'ihi na ihe ọ bụla m mere emeelarị. Ndị a abụghị ezigbo echiche. Ha dị nnọọ iche, kama kama ikwu banyere ha, m na-akpali ha ịga n'ihu.
M na-agba ụmụ akwụkwọ ume ịmụ ọrụ nke abụọ ka ha wee malite iche echiche dị iche. Amụrụ m ụlọ ọrụ kọmputa dịka onye isi nke abụọ m; ọ kụziiri m ka e nye m iwu ma dezie m n'echiche m.
M gaara eche na ọ bụrụ na ị nwere isi nke abụọ, ọ ga-abụrịrị ihe dị ka sayensị ndọrọ ndọrọ ọchịchị ma ọ bụ nkà mmụta mmekọrịta ọha na eze.
Dị ka kọmputa programmer i nwere na-kpam kpam lekwasịrị anya-ahaziri, nyere iwu na miri emi. Nke ahụ na-enye aka na ụwa iwu. Studentsmụ akwụkwọ ụlọ akwụkwọ iwu na-achọ ịkpọ m arụ ụka. Ha ga-anwa ime ka mkparịta ụka ahụ pụọ, na-etinye aka n'okwu dị n'akụkụ, na m ga-akpọghachite ha na isi isiokwu. Nke ahụ sitere na ọzụzụ m dịka injinia kọmputa.
Echere m na nsonaazụ ọzọ nke ọrụ gị maka udo bụ na ị naghị etinye ego buru ibu.
Lelee m [ọ na-achị ọchị]. Adị m afọ 33 ma mụ na nne na nna m nọ. Nke a bụ otú m bara ọgaranya mgbe afọ 9 gasịrị. Ana m ebi ndụ. Naanị ihe m nwere bụ ụgbọ ala na nkịta atọ.
Achọrọ m ịrụ ọrụ naanị m – enweghị ụlọ ọrụ, enweghị ndị mmekọ, enweghị eriri. Abụ m ọkàiwu na-ekpe ikpe ma yana ndị ahịa ọ bụla kpata ego, gụnyere ndị ọrụ ọrụ. Ana m eme ihe ruru $ 30,000 kwa afọ. Eji m ya ibi ndụ, ịnwale ikpe pro bono na Inter-American Commission na ịkwụ ụgwọ maka njem mba ụwa, dị ka ịga nzukọ udo, ọgbakọ ụwa, nzukọ mgbagha ma ọ bụ njem m mere na Gaza. Mgbe ụfọdụ ana m enweta enyemaka site na International Association of Democratic Lawyers.
M hụrụ ọrụ m n'anya n'ihi na m na-eme ihe m chọrọ ime; Ana m etinye aka n'okwu ahụ m na-enwe mmasị. Ana m alụ ọgụ maka obodo m na nnwere onwe m. Echeghị m ọrụ a dịka àjà ma dịka ọrụ. Ọ bụrụ na anyị chọrọ udo ka ọ bụrụ ihe dị mkpa, mgbe ahụ, anyị ga-emezi ya-ma chebe ya.
Mediami Benjamin bu onye isi nke ndi udo www.codepink.org na ndi mmadu nwere ikike www.globalexchange.org. Ya na Colonel Ann Wright lara ezumike nka nọ na Costa Rica na ọkpụkpọ òkù nke Peace Peace Center iji kwuo banyere akwụkwọ ya Agha nke Drone: Na-egbu site na Ime Obodo.
