Site David Swanson
Nkọwa na mgbakọ Democracy na Minneapolis na Aug. 5, 2017
N'ụtụtụ a, anyị nyere akwụkwọ ozi na Kellogg Boulevard na St. Paul. Anyị zutere mmadụ ole na ole maara ihe mere eji akpọ ya. Frank Kellogg bụ onye dike n'echiche bụ na onye na-ekwo ekwo bụ dike. Ọ bụ onye odeakwụkwọ nke na-enweghị ihe ọ bụla ma ọ bụghị nlelị maka ime udo, ruo mgbe ọrụ udo bịara dị ike, dịkwa oke mkpa, na-enweghị ike imebi ya. Kellogg gbanwere echiche ya, nyere aka mepụta Kellogg-Briand Pact, dị ka Scott Shapiro na-ede n'akwụkwọ ya dị ebube, ma ọ bụ tinye aka na mgbasa ozi ọjọọ na aghụghọ iji nweta onwe ya Nobel Peace Prize, kama ikwe ka onyinye ahụ gaa Salmon Levinson, onye na-eme ihe nkiri bụ onye maliterela ma duzie ya gaa agha agha.
Nkwekọrịta ahụ ka dị na akwụkwọ, ka bụ iwu kachasị elu nke ala. Ọ na-egbochi n'ụzọ doro anya ma machibido agha niile ọ gwụla ma ị họrọ ịkọwa ya, dịka ụfọdụ ndị Senators kwadoro ya, dị ka ịgbachi nkịtị na-enyeghị ikike ịkọwa "agha nchekwa," ma ọ bụ belụsọ ma ị kwuo na ọ bụ site na okike nke United Nation Akwụkwọ ikike nke iwu kwadoro "agha nchekwa" na agha nke United Nations nyere ikike (ihe megidere ihe ọtụtụ mmadụ chere na UN Charter mere), ma ọ bụ belụsọ na ị na-ekwu (na nke a bụ ihe nkịtị karịa ka ị nwere ike iche) na n'ihi na agha dị iwu machibidoro agha agha abaghị uru (gbalịa ịgwa onye uwe ojii na n'ihi na ị na-agba ọsọ ngwa ngwa ka iwu megidere ọsọ).
N'ezie enwere ọtụtụ agha na-aga n'ihu, na-akwadoghị UN, yana - na nkọwa ya - yana opekata mpe otu akụkụ na-alụ ọgụ "maka ịgbachitere." Mwakpo US na mba 8 na 8 afọ gara aga niile bụ iwu na-akwadoghị n'okpuru UN Charter. Mwakpo ogbunigwe nke mbụ nke mba ndị dara ogbenye n'etiti ụwa niile bụ nkwenye nke nkọwa onye ọ bụla nke "ịgbachitere". Echiche nke UN nyere ikike ịwakpo Afghanistan ma ọ bụ mba ọzọ na-abụghị Iraq, nke ọtụtụ mmadụ maara na ọ jụrụ inye ikike, bụ akụkọ ifo nke obodo ukwu. Ikike na Libya bụ iji gbochie mgbukpọ nke a na-atụghị egwu, ọ bụghị ịkwatu gọọmentị. Ojiji ya maka nke ikpeazụ rụpụtara UN jụrụ na Syria. Echiche bụ na Iraq, Pakistan, Somalia, Yemen, ma ọ bụ Philippines nwere ike inye ndị agha mba ọzọ ikike ịlụ ọgụ na ndị nke ha nwere ike arụrịta ụka, mana ọ nweghị ebe ekwuru na Peace Pact ma ọ bụ na UN Charter. Ihe a na-akpọ "ibu ọrụ ichebe" bụ naanị echiche, ma ị kwenyere na m na ọ bụ echiche ihu abụọ na nke ndị isi ala; ọ nweghị iwu a ga-ahụ ya. Yabụ, ọ bụrụ na anyị chọrọ ịkọwa iwu nke agha ndị a na-emebi ugbu a, gịnị ma ị rụtụ aka na ndị mmadụ nụrụ banyere ya, ya bụ UN Charter? Gini mere ị ga - eji kpopu iwu nke ga - anọdụ ala n'etiti mbụ-ha leghaara gị anya na mgbe ahụ-ha-achị ọchị-gị ọkwa nke ọganihu?
Nke mbụ, edere m akwụkwọ m Mgbe Agha Ụwa Kpara iji gosipụta amamihe, nkà, atụmatụ, na mkpebi siri ike nke mmegharị ahụ kere Kellogg-Briand Pact. Akụkụ nke amamihe ahụ dị na ọnọdụ nke Levinson na ndị omekome ndị ọzọ kwupụtara na agha niile, ọ bụghị naanị "agha ike iwe," kwesịrị ka amachibido ya, ịkatọ ya, wee mee ya enweghị atụ. Ndị omekome a na-ejikarị atụgharị atụ, na-egosi na ọ bụghị naanị na amachibidoro ike ike ike, mana ewepụrụ ụlọ ọrụ niile, gụnyere "ịda mba iji chebe onwe ya." Nke a bụ ihe ha chọrọ ka ha gaa agha. Ha choro agha na nkwadebe maka agha, tinyere ijikwa ngwa agha, kwubiri, ma dochie anya iwu nke iwu, igbochi esemokwu, mkpebi esemokwu, omume, akụ na ụba, na ntaramahụhụ na ịpụ onwe onye. Echiche ha na ha kwenyere na ịkwado nkwekọrịta ahụ, n'onwe ya, ga-akwụsị agha niile bụ eziokwu dị ka nkwenkwe Columbus na mbara ala.
Ndị omekome nke ndị omekome bụ nnukwu njikọta na-enweghị nkasi obi, mana nke jụrụ imebi iwu nke ịgha agha niile (nke nwere ike bụrụ etu ọtụtụ ndị isi okwu si lelee asụsụ doro anya nke nkwekọrịta ahụ, kamakwa ọ bụ ole mmadụ ole lere anya. Ọ). Arụmụka nke ndị omekome bụkarị ụkpụrụ omume n'ụdị na-adịkarịghị n'ụwa taa na-atụgharị uche na nke jupụtara na mgbasa ozi nke ndị na-akwado ọrụ ka nọ na-arịọ naanị maka ọdịmma onwe ha.
Ihe ọ bụla ị na-eme maka amamihe nke ma ọ bụ ọnụnọ nke agha nchebe na-eche echiche na 1920s, anyị agaghị enwe ike ịnwụ taa. Nche echiche agha ma ọ bụ dị nnọọ egwu na-ekwe ka mmefu agha na-egbu ndị mbụ site n'ịgbanwe ihe onwunwe si n'aka mmadụ na gburugburu ebe obibi. Akụkụ ndị dị nta nke mmefu ndị agha nwere ike ịkwụsị agụụ, mmiri na-adịghị ọcha, ọrịa dịgasị iche iche, na iji mmanụ ọkụ. Agha agha nke agha na agha aghagh idi otua ka otutu iri afo gara aga nke nchighari nke ihe ndi ozo dika agha na agha ndi agha na-adighi ike, nke o na-ebute, nakwa ihe ize ndụ na-abawanye elu nke agha nuklia nke ulo oru agha , ọ bụghị ikwupụta mmebi nke ụlọ ọrụ ahụ na-eme ka gburugburu ebe obibi, nnwere onwe obodo, ndị uwe ojii, ndị nnọchianya, na ndị ọzọ.
Ihe ọzọ mere ị ga-eji cheta Kellogg-Briand bụ ịghọta mkpa ọ dị na akụkọ ihe mere eme. Tupu iwu ahụ emee, a ghọtara agha dị ka iwu na-anabata. Ebe ọ bụ na e mepụtara Nkwekọrịta ahụ, a na-ewerekarị agha dịka iwu na-akwadoghị ma na-eme ihe ọjọọ ọ gwụla ma United States na-agba ya. Nke a bụ otu n'ime ihe mere na ọnụ ọgụgụ ndị na-ekwu na agha ebiriwo nke ukwuu na iri afọ ole na ole gara aga yiri m ka m mehiere. Akụkụ ndị ọzọ nke ihe kpatara nke ahụ gụnyere ihe yiri ka ọ bụ ihe na-ezighị ezi na njedebe ndị ọzọ na-ejighị ọnụ ọgụgụ.
N'agbanyeghị ma ị chere na agha ahụ bụ - dịka ụdị ụfọdụ nke ime ihe ike doro anya - na-ebelata, ọ dị anyị mkpa ịmata otu nsogbu ma chọpụta ngwá ọrụ okike iji mesoo ya. Ana m ekwu maka ị ofụ ọgwụ ọjọọ nke gọọmentị US. Kemgbe Agha IIwa nke Abụọ, ndị agha US egbuola ụfọdụ nde mmadụ 20, kwatuo ma ọ dịkarịa ala gọọmentị 36, tinye aka na opekata mpe nhoputa mba ofesi iri asatọ na abụọ, gbalịa igbu ndị isi mba ofesi 82, wee tụba bọmbụ na ndị mmadụ karịa mba 50. Edere mpụ a nke igbu ọchụ na DavidSwanson.org/WarList. N'afọ gara aga nke ndi Republican, onye ndoro-ndoro ochichi juru onye ochichi ma o gha di njikere igbu otutu umuaka na otutu umu aka. Ikpeazụ onye mgbasa ozi US adịghị ike were iwe site na ọkwa ọkwa White House na site ugbu a ọ ga-alụ ọgụ naanị n'otu akụkụ nke agha na Syria, agha nke isi nke US "arụmọrụ pụrụ iche" n'izu gara aga kwuru n'ụzọ doro anya na US agaghị anọ .
Mgbe ndị mmadụ chọrọ ịta ahụhụ ahụhụ ma ọ bụ ịtụ mkpọrọ na-enweghị isi ma ọ bụ ikike mmadụ maka ụlọ ọrụ ha na-arịọ ka anyị daa n'akụkụ ikpe n'ụlọ ikpe, veto na-agbanwe agbanwe, yana ụdị nzuzu niile na-abụghị iwu. Gịnị ma ị kwado iwu nke udo? Ndị agha ochie maka udo ebe a na Twin Cities ebutela ọrụ a, na-enweta nkwado maka Pact n'ime Congressional Record na Frank Kellogg Day nke City Council kwupụtara na 2013.
Nke a bụ echiche ọzọ: gịnị kpatara ị ga - eji nweta mba ndị ọzọ na - abụghị ndị ọzọ ịbanye na KBP? Ma ọ bụ mee ka ndị ọzọ dị ugbu a kwuo nkwenye ha ma chọọ nrube isi?
Ma ọ bụ ihe mere na ị gaghị emepụta otu ọrụ zuru ụwa ọnụ iji dochie ma ọ bụ dozie United Nations na Ụlọikpe Na-ahụ Maka Ihe Ndị Mpụ na Ụlọikpe Ụwa na ụwa zuru ụwa ọnụ, òtù ndị kwuo uche nke nwere ike ịchọrọ ịgbaso iwu nke iwu site na mba niile nke ụwa na United States. nakwa? Anyị nwere ikike ịmepụta ụwa zuru ụwa ọnụ nke na-anọchite anya obodo dịka ọnụ ọgụgụ ndị bi. Anyị abụghị nanị na nchịkọta nke mba dị iche iche dị ka ụzọ isi merie nationalism.
Robert Jackson, onye isi ndị ọka ikpe US na-anwale ọnwụnwa nke ndị Nazi maka agha na mpụ ndị metụtara ya na Nuremberg, Germany, mgbe Agha Worldwa nke Abụọ gasịrị, setịpụrụ ụkpụrụ maka ụwa, na-adabere na Kellogg-Briand Pact ikpe ya. O kwuru, sị, "Ihe ọjọọ anyị na-achọ ịkatọ na ịta ahụhụ, agbakọla oke, jọgburu onwe ya, ma na-emebi ihe, na mmepeanya enweghị ike ịnabata ka eleghara ha anya, n'ihi na ọ nweghị ike ịlanarị ịmeghachi ha." Jackson kọwara na nke a abụghị ikpe nkwụmọtọ, na-eme ka o doo anya na United States ga-anwa onwe ya ọnwụnwa ndị yiri ya ma ọ bụrụ na a manyere ya n'ike ime ya na-esote nnabata. “Ọ bụrụ na ụfọdụ mmebi nke nkwekọrịta bụ mpụ, ha bụ mpụ ma ọ bụrụ na United States na-eme ha ma ọ bụ na Germany na-eme ha,” ka o kwuru, “anyị adịghịkwa njikere idebe iwu nke ime mpụ megide ndị ọzọ nke anyị agaghị dịrị njikere ịkpọku megide anyị. ”
Dịka ndị omekome na ndị ha na ha jikọrọ aka kemgbe ahụ chọrọ ime ka eziokwu nke mgbasa ozi agha na njedebe nke agha Woodrow Wilson, anyị kwesịrị ịnwa ime otu ihe ahụ na nke Jackson.
Mgbe Ken Burns malitere ihe nkiri banyere agha America na Vietnam site n'ịkpọ ya agha malitere na ezi okwukwe anyị kwesịrị inwe ike ịmata ụgha na enweghị ike. Anyị echeghị n’ike n'ike jiri ezigbo okwukwe malite, ịgba ohu bidoro n’ezi okwukwe, mmegbu ụmụaka malitere n’ezi okwukwe. Ọ bụrụ na mmadụ agwa gị na agha bidoro n'ezi okwukwe, gbalịsie ike imebi igwe onyonyo gị.
