Site na Agha Ụwa nke Abụọ na Vietnam na Syria, ọgwụ ọjọọ na-abụkarị akụkụ nke esemokwu dị ka bọmbụ na bọmbụ.
Site na Barbara McCarthy, Al Jazeera
Adolf Hitler bụ ihe na-adịghị mma ma ihe oriri ndị Nazi na-enye ọhụụ pụtara 'agha na ọgwụ ọjọọ'. Ma, ọ bụghị naanị ha. Akwụkwọ ndị e bipụtara na nso nso a ekpughewo na ọgwụ ọjọọ bụ akụkụ nke esemokwu dị ka mgbọ; na-akọwapụta agha mgbe niile karịa ịnọdụ ala n'akụkụ ha.
N'akwụkwọ ya Blitzed, Onye Germany bụ onye edemede bụ Norman Ohler na-akọwa otú atọ nke Reich si jupụta na ọgwụ ọjọọ, gụnyere cocaine, heroin na ọtụtụ ihe dịka crystal meth, nke onye ọ bụla si na ndị agha gaa na ndị na-arụ ọrụ ụlọ na ndị ọrụ ụlọ ọrụ.
E bipụtara ya n'asụsụ German na mbụ Der niile Rausch (Rush zuru ezu), akwụkwọ ahụ kọwapụtara akụkọ banyere emegbu site n'aka Adolf Hitler na ndị ọ na-anụ ọkụgharị ma wepụta akwụkwọ ndị e bipụtara na mbụ banyere Dr. Theodor Morell, onye dọkịta onwe ya na-enye ọgwụ n'aka onye Germany nakwa onye ọchịchị aka ike Benito Mussolini.
“Hitler bụkwa onye Fuhrer na ọgwụ ya. Ọ bụ ihe ezi uche dị na ya, n'ihi oke oke agwa ya, "ka Ohler na-ekwu site n'ụlọ ya na Berlin.
Mgbe emepụtara akwụkwọ Ohler na Germany afọ gara aga, otu edemede na akwụkwọ akụkọ Frankfurter Allgemeine bụ nke a ajụjụ: "Ara ara Hitler ọ na-aghọwanye ihe nghọta karịa mgbe ị lere ya anya dị ka ihe nzuzu?"
"Ee na ee e," Ohler zara.
Hitler, onye ahụike na ahụike ya bụ isi iyi nke ọtụtụ echiche, dabere na ịgba ọgwụ kwa ụbọchị nke "ọgwụ dị ịtụnanya" Eukodol, nke na-etinye onye ọrụ na ọnọdụ nke ọupụ - ma na - eme ka ha ghara inwe ike ime mkpebi ziri ezi - na cocaine, nke ọ malitere ịmụrụchi anya site n'afọ 1941 gaa n'ihu ịlụso ọrịa ọgụ gụnyere ọrịa afọ na-adịghị ala ala, ọbara mgbali elu na nti ntị gbawara agbawa.
"Ma anyị niile maara na o mere ọtụtụ ihe a na-enyo enyo na mbụ, yabụ na ị gaghị ata ụta ọgwụ ọjọọ maka ihe niile," ka Ohler gosipụtara. “Nke ahụ kwuru, ha so mee ka ọ daa.”
N'akwụkwọ ya, Ohler kọwara otú, n'ọgwụgwụ nke agha ahụ, "ọgwụ ahụ mere ka ọchịagha kachasị elu kwenye na echiche ya".
"Couldwa nwere ike ịdaba na ntụ na ntụ gburugburu ya, na omume ya nwụrụ ọtụtụ nde mmadụ ndụ, mana Fuhrer chere na ọ bụ onye ezi omume karịa mgbe euphoria ya wuru," ka o dere.
Ma, ihe na-arị elu ga-agbadata na mgbe ihe ọkụkụ gafere n'ọgbọ agha ahụ, Hitler kwụsịrị, n'etiti ihe ndị ọzọ, nchịkwa serotonin na dopamine, ịkọ ụda, ụbụrụ, ịkụgharị ezé, ịhịa jijiji, akụrụ akụrụ na ịghọ aghụghọ, Ohler na-akọwa.
Mmetụta uche na nke anụ ahụ ya n'ime izu ikpeazụ ya na Fuhrerbunker, a mba ọzọ ụlọ maka ndị otu Nazi, nwere ike, Ohler na-ekwu, ka ewepụtara na Eukodol karịa nke Parkinson dị ka ekwere na mbụ.
 |
Agha Ụwa nke Abụọ
O doro anya na ọ bụ ezie na ndị Nazis kwalitere ndụ dị ọcha nke Aryan, ha bụ ihe ọ bụla, kama ha dị ọcha.
N'etiti Republic Weimar, a na-enweta ọgwụ ọjọọ na isi obodo Germany, Berlin. Ma, mgbe ha jisịrị ike na 1933, ndị Nazi kụrụ ha aka.
Ekem, ke 1937, mmọ ama ọfiọk usụn̄ emi ẹdude ke methamphetamine Pervitin- ihe na-akpali akpali nke nwere ike ime ka ndị mmadụ teta ma bulie arụmọrụ ha, ma mee ka ha nwee obi ụtọ. Ọbụna ha mepụtara ụdị nke chọkọletị, Hildebrand, nke nwere 13mg nke ọgwụ - ọtụtụ karịa pill nkịtị 3mg.
Na July 1940, karịa 35 nde A na-ezigara ndị agha Germany na Luftwaffe 3mg doses nke Pervitin na ụlọ ọrụ Temmler dị na Berlin na mwakpo France.
"Ndị agha mụrụ anya maka ụbọchị ole na ole, na-azọ ije na-enweghị nkwụsị, nke agaghị eme ma ọ bụrụ na ọ bụghị maka crystal meth ya mere ee, n'ọnọdụ a, ọgwụ ọjọọ metụtara akụkọ ihe mere eme," ka Ohler na-ekwu.
O kwuru na mmeri ndị Nazi na agha France na ọgwụ. “Hitler adịghị njikere maka agha ma azụ ya gafere na mgbidi. Wehrmacht adịghị ike dịka ndị Allies, akụrụngwa ha dara ogbenye ma ha nwere nde ndị agha atọ ma e jiri ya tụnyere nde Allies nde anọ. ”
Ma na Pervitin, ndị Germany na-agafe n'okporo ụzọ siri ike, na-ehi ụra maka 36 ruo 50 awa.
Tupu agha ahụ agwụ, mgbe ndị Germany na-anwụ, ọkà n'ọrịa ọgwụ Gerhard Orzechowski kere cokeine na-egbu egbu nke ga-ekwe ka ndị na-anya ụgbọ mmiri ụgbọelu na-anya otu ụbọchị. Ọtụtụ nhụjuanya na-akpata nhụjuanya n'ihi ịṅụ ọgwụ ahụ mgbe a na-anọpụ iche n'ime oghere dị ogologo maka ogologo oge.
Mana mgbe ụlọ ọrụ Temmler na-emepụta Pervitin na Eukodol dị bombu site na ndị otu na 1945, ọ kara akara njedebe nke ndị Nazi 'na ọgwụ ọjọọ nke Hitler.
N'ezie, ọ bụghị nanị ndị Nazi na-a drugsụ ọgwụ ọjọọ. E nyekwara ndị ọkwọ ụgbọ mmiri na-atụ bọmbụ amfetamines ka ha mụrụ anya ma lekwasị anya n'oge ogologo ụgbọ elu, ndị Allies nwekwara ọgwụ nke aka ha - Benzedrine.
Akụkọ Ndebe Ihe Agha Agha Ndị Agha Mmiri na Ontario, Canada, nwere ihe ndekọ na-atụ aro na ndị agha kwesịrị itinye 5mg na 20mg nke Benzedrine sulphate kwa awa ọ bụla ruo awa isii, a na-atụkwa anya na ndị Allies na-eri ihe mpempe amphetamine nde 72 n'oge Agha Ụwa nke Abụọ. A na-ekwu na ndị na-eme ihe atụ na-eji ya eme ihe n'oge Dings Day, ebe ndị ụgbọ mmiri US na-adabere na ya maka mwakpo nke Tarawa na 1943.
Ya mere, gịnị mere ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme dere naanị banyere ọgwụ ọjọọ ruo ugbu a?
"Echere m na ọtụtụ ndị mmadụ aghọtaghị ihe ọgwụ ike dị," ka Ohler gosipụtara. “Nke ahụ nwere ike ịgbanwe ugbu a. Abụghị m onye mbụ na-ede banyere ha, mana echere m na ihe ịga nke ọma nke akwụkwọ a pụtara that [na] akwụkwọ n'ọdịnihu na fim dị ka Mbelata nwere ike ị paya ntị nke ọma n'okwu mkparị nke Hitler. "
Ọkọ akụkọ banyere ahụike German Dr Peter Steinkamp, onye na-akụzi na mahadum Ulm, na Germany, kwenyere na ọ na-abịa n'ihu ugbu a makana "ọtụtụ ndị otu a metụtara nwụrụ anwụ".
“Mgbe Das Boot, ihe nkiri German U-ụgbọ mmiri German na 1981 wepụtara, ọ gosipụtara ihe nkiri nke ndị isi ụgbọ mmiri U-ụgbọ mmiri na-egbu mmanya. Ọ kpatara oke iwe n'etiti ọtụtụ ndị lagoro agha na-achọ ịkọwa dị ka ndị na-eme mkpọtụ, "ka ọ na-ekwu. "Ma ugbu a na ọtụtụ n'ime ndị lụrụ Agha Worldwa nke Abụọ anọghịzi n'etiti anyị, anyị nwere ike ịhụ ọtụtụ akụkọ banyere ị abuseụ ọgwụ ọjọọ, ọ bụghị naanị site na Agha Worldwa nke Abụọ, kamakwa Iraq na Vietnam."
 |
N'ezie, iji ọgwụ ọjọọ eme ihe dị anya azụ karịa Agha Ụwa nke Abụọ.
Na 1200BC, ndị ụkọchukwu preca Inca Chavin na Peru nyere ndị na-achị ha ọgwụ psychoactive iji nwetaike n'elu ha, mgbe ndị Rom na-azụlite opium, nke Emperor Marcus Aurelius bụ onye ama ama ọgwụ ọjọọ.
Viking "berserkers", bụ ndị akpọrọ aha “buru uwe”Na Old Norse, bụ onye ama ama na-alụ ọgụ ka ọnọdụ nwere ike ịdị, ikekwe n’ihi ị takingụ ero agbụ“ anwansi ”na myrtle bog. Icelandic ọkọ akụkọ ihe mere eme na onye na-ede uri bụ Snorri Stuluson (AD1179 to 1241) kọwara ha "ndị ara ka nkịta ma ọ bụ anụ ọhịa wolf, tara ọta ha, ma sie ike dịka anụ ọhịa bea ma ọ bụ ehi ọhịa".
N'oge na-adịbeghị anya, akwụkwọ bụ Dr Feelgood: Akụkọ banyere dọkịta na-emetụta akụkọ ihe mere eme site n'imeso ndị na-agwọ ọrịa na ndị na-aṅụ ọgwụ ọjọọ. Ọ gụnyere President Kennedy, Marilyn Monroe, na Elvis Presley, nke Richard Lertzman na William Birnes, kwupụtara na US. Onye isi ala John F Kennedy ji ọgwụ ọjọọ eme ihe ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ Agha Ụwa nke Atọ n'oge nzuko ụbọchị abụọya na onye ndu Soviet Nikita Krushcher na 1961.
The Vietnam War
N'akwụkwọ ya, Na-agbapụ, onye edemede Poland bụ Lukasz Kamienski na-akọwa etu ndị agha US si nye ndị ọrụ ha aka na ngwa ngwa, steroid, na ọgwụ mgbu iji "nyere ha aka ịlụ ọgụ dị ogologo" n'oge Agha Vietnam.
Otu akụkọ nke House Select Committee on Crime na 1971 chọpụtara na n'etiti 1966 na 1969, ndị agha eji 225 nde ọgwụ na-akpali akpali.
“Nlekọta nke ndị na-akpali akpali site n'aka ndị agha so mee ka mgbasa nke ị drugụ ọgwụ ọjọọ na-agbasa ma mgbe ụfọdụ ọ na-enwe ọdachi na-akpata ọdachi, n'ihi na amphetamine, dị ka ọtụtụ ndị lagoro ezumike nka kwuru, mụbara iwe na ịmụrụ anya. Rememberedfọdụ chetara na mgbe mmetụta ọsọ ọsọ ahụ kwụsịrị, ha were iwe nke na ọ dị ha ka ha na-agbapụ 'ụmụaka n'okporo ámá', "Kamienski dere na The Atlantic na Eprel 2016.
Nke a nwere ike ịkọwa ihe mere ọtụtụ ndị agha nke agha ahụ ji kpatara nsogbu nrụgide post-traumatic. Mgbanwe Nlekọta Mba Nile nke Vietnam ọmụmụ edeputara na 1990 na-egosi na pasent 15.2 nke ndị agha nwoke na 8.5 pasent nke ndị inyom nwere mmeri na ndịda Ebe Ọwụwa Anyanwụ Eshia tara ahụhụ na PTSD.
Dị ka otu nnyocha si JAMA Psychiatry, magazin a na-enyocha ndị ọgbọ nke mba ụwa maka ndị dọkịta, ndị ọkà mmụta, na ndị ọkà mmụta sayensị na-eme nchọpụta na nkà mmụta uche, ahụike uche, nkwenkwe omume, na ihe jikọrọ ya, ndị 200,000 ka na-ata ahụhụ na PTSD ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 50 afọ mgbe Agha Vietnam gasịrị.
Otu n'ime ndị a bụ John Danielski. Ọ nọ n'ụgbọ mmiri ma jiri ọnwa 13 nọ na Vietnam n'etiti 1968 na 1970. N'October, o wepụtara akwụkwọ nduzi maka akwụkwọ ndị na-arịa ọrịa na-akpọ Johnny Come Crumbling Home: na PTSD.
“Esi m Vietnam pụọ na 1970, mana enwere m PTSD dị ka ọtụtụ ndị ọzọ - ọ naghị agabiga. Mgbe m nọ na Vietnam na 1968 n'oké ọhịa, ọtụtụ n'ime ụmụ okorobịa m zutere na-ese anwụrụ ma were ndị opiates. Anyị drankụkwara nnukwu ọsọ site na karama aja aja, "ka ọ na-ekwu, na-ekwu okwu site na ekwentị site n'ụlọ ya na West Virginia.
“Ndị agha na-enweta ọgwụ na-akpali akpali na ụdị ọgwụ dị iche iche na Saigon na Hanoi, mana ebe anyị nọ, anyị na-a theụ ọsọ ahụ. Ọ bịara na karama aja aja. Amaara m na ọ mere ka ndị mmadụ gbanwee, ha ga-anọkwa ọtụtụ ụbọchị.
“N'ezie, ụfọdụ n'ime ụmụ nwoke ahụ mere ihe nzuzu n'ebe ahụ. Ọ nwere ihe jikọrọ ya na ọgwụ ndị ahụ. Ọsọ ahụ siri ike nke ukwuu na mgbe ụmụ okorobịa ahụ na-alọta na Vietnam, ha nwere nkụchi obi n'ụgbọelu wee nwụọ. Ha ga - anọ na ndọrọ ego dị otú ahụ - ụgbọ elu ahụ ga - adị ka elekere 13 na - enweghị ọgwụ. Cheedị ịlụ ọgụ na Vietnam wee laa n'ụlọ wee nwụọ n'ụzọ, "Danielski na-ekwu.
Ọ kọwara, sị: “Amphetamine na-eme ka obi gị na-agba, obi gị na-agbawakwa.
N'akụkọ Atlantic ya, Kamienski dere, sị: “A maara Vietnam dị ka agha ọgwụ mbụ, nke a na-akpọ ya n'ihi na ogo oriri nke ndị na-arụ ọrụ na-emetụta akparamàgwà mmadụ bụ ihe a na-ahụtụbeghị n'akụkọ ihe mere eme America.”
"Mgbe anyị laghachiri, enweghị nkwado ọ bụla maka anyị," Danielski na-akọwa. “Onye ọ bụla kpọrọ anyị asị. Ndị mmadụ boro anyị ebubo ịbụ ndị gburu ụmụaka. Ọrụ ndị agha ahụ bụ ọgba aghara. Enweghị ndụmọdụ riri ahụ. Ọ bụ ya mere ọtụtụ ndị ji gbuo onwe ha mgbe ha lọtara. N'ime 70,000 ndị agha na-aga agha gburu onwe ha ebe Vietnam, na 58,000 nwụrụ n’agha ahụ. Ha enweghị mgbidi ihe ncheta. ”
"There nwere njikọ dị n'etiti ọgwụ ọjọọ na PTSD?" ọ jụrụ. “N’ezie, ma n’ebe m nọ, ihe siiri m ike bụ ịnọpụ iche mgbe ọ bụla m laghachiri. Ọ dịghị onye lekọtara. Abịara m onye ọgwụ ike riri ahụ na mmanya na-egbu egbu, wee banye na mgbake na 1998. Ọrụ abawanyela ugbu a, mana ụmụ nwoke ndị agha mbụ jere ozi na Iraq na Afghanistan ka na-egbu onwe ha - ha nwere ọnụ ọgụgụ ka elu nke igbu onwe ha.
Agha na Syria
N’oge na-adịbeghị anya, ọgba aghara ndị dị n’Ebe Ọwụwa Anyanwụ havewa hụrụ ịrị elu nke ịrị elu Captagon, amphetamine nke na-ekwu na ọ na-akpata agha obodo Syria. N'ọnwa Nọvemba gara aga, ndị ọrụ Turkey jidere mkpụrụ ọgwụ nde iri na otu na ókèala Syria na Turkey, ebe Eprel a 1.5 nde jidere na Kuwait. N'ime ihe nkiri BBC akpọrọ Syria's War Drug site na September 2015, otu onye ọrụ kwuru na-ekwu, sị: “Egwu ọ bụla adịghịkwa mgbe m were Captagon. Gaghị ehi ụra ma ọ bụ mechie anya gị, chefuo ya. ”
Ramzi Haddad bụ onye isi mgbaka na Lebanọn na onye isi ụlọ ọgwụ riri ahụ a na-akpọ Skoun. Ọ na-akọwa na Captagon, "nke emere na Syria", adịgoro "ogologo oge - ihe karịrị afọ 40".
Ahụwo m mmetụta ọgwụ ahụ na-enwe n'ahụ ndị mmadụ. N'ebe a, ọ na-ewu ewu karị n'ogige ndị gbara ọsọ ndụ jupụtara na ndị gbara ọsọ ndụ Syria. Ndị mmadụ nwere ike ịzụta ya n'aka ndị na-ere ọgwụ ọjọọ maka dollar ole na ole, ya mere ọ dị ọnụ ala karịa cocaine ma ọ bụ ecstasy, "ka Haddad na-ekwu. "N'oge na-adịghị anya ọ na-eme ka ndị mmadụ nwee obi ụtọ ma na-atụ ụjọ ma na-eme ka ha hie ụra obere - zuru oke maka ọgụ a na-alụ n'oge agha, mana na ogologo oge ọ na-eweta psychosis, paranoia na ọrịa obi."
Calvin James, onye Irishman nke rụrụ ọrụ na Syria maka tọ Kurdish Red Crescent, na-ekwu na ọ bụ ezie na ọ hụghị ọgwụ ahụ, ọ nụrụ na ọ na-ewu ewu n'etiti ndị agha na Islamic State of Iraq na ndị agha Levant, nke a maara dịka ISIL ma ọ bụ ISIS.
“I nwere ike ịmata site n'àgwà ndị mmadụ. N'otu oge, anyị hụrụ onye otu ISIS nọ na onye na-ebu ndị mmadụ yana ụmụaka ise ma merụọ ya ahụ nke ukwuu. James kwuru na ọ maghị ma rịọ m ka m nye ya mmiri, ọ na-eche nnọọ echiche. “Nwoke ọzọ gbalịrị ịfụ onwe ya, mana ọ rụpụtaghị ma ọ ka dị ndụ. Ọzọkwa, o yighị ka ọ hụrụ ihe mgbu nke ukwuu. A na-agwọ ya na ụlọ ọgwụ yana ndị ọzọ niile. ”
Gerry Hickey, onye ndụmọdụ na-eri ahụ na Ireland na onye na-ahụ maka ahụ ike, adịghị eju anya na nchọpụta ndị na-adịbeghị anya.
“Usiongha bụ akụkụ nke ọrụ ahụ ma ndị opi na-eri ahụ oke n'ihi na ha na-eme ka ndị mmadụ nwee udo ma na-enye ha echiche ụgha nke nchekwa. Yabụ, n'ezie, ha dabara adabara ndị agha ụkwụ, ndị ọchịagha mmiri na ndị na-eyi ọha egwu n'oge na-adịbeghị anya, ”ka ọ na-ekwu.
“Oche dị iche iche na-achọ ịkọwa ndị agha ha n'oge agha ka azụmahịa nke igbu ndị mmadụ wee dịrị ha mfe, ebe ha onwe ha na-a drugsụ ọgwụ ike iji gbochie nnukwu ịkọ nkọ ha, megalomania na aghụghọ.”
Ọ na-agbakwụnye, sị, “Ọ gaghị eju m anya ma ọ bụrụ na e jiri ọgwụ mee ihe iji gbuo ndị na-egbu onwe ha.
"Ihe gbasara ọgwụ bụ na ọ bụghị naanị na mmadụ ga-atụfu uche mgbe obere oge gachara, mana ahụike ha na-emebi mgbe ha jiri ogologo oge, ọkachasị ndị na-eri ahụ riri afọ 40."
Ọ bụrụ na Hitler nọ n'ọnọdụ nkwụsị n'oge izu ikpeazụ nke agha ahụ, ọ gaghị abụ ihe ọhụrụ nye ya ịkwanye na oyi, ọ na-akọwa. “Ndị kewapụrụ onwe ha n'oké ụjọ na-anwụkarị. Ha kwesịrị ịnwe ọgwụ ọzọ n'oge ahụ. Ọ na-ewe izu atọ ịgbanwe. ”
Ọ na-atụgharị uche, sị: “Ọ na-esiri m ike ịjụ ajụjụ mgbe ndị mmadụ jụrụ, sị, 'Ana m eche ebe ha si enweta ume.' “Ọ dị mma, elekwala anya ọzọ.”
A hụrụ mbụ na Al Jazeera: http://www.aljazeera.com/indepth/features/2016/10/history-war-drugs-vikings-nazis-161005101505317.html
