Alfred de Zayas: Ha abụghị iwu na ha abụghị iwu

Nke Alfred de Zayas, Maachị 25, 2024

Okwu na United Nations Security Council

Ndi oma, ndi nnochite anya,

Edere iwu akwadoghị usoro mmanye n'otu akụkụ nke mba ụfọdụ nyere iwu megide steeti ndị ọzọ, azụmahịa na ndị mmadụ n'otu n'otu na nyocha nke United Nations na-alaghachi na akụkọ seminal nke e wepụtara n'afọ 2000 nke Subcommission on Promotion and Protection of Human Rights.[1], akụkọ 2012 nke High Commissioner Navi Pillay[2], na nkwupụta izugbe Nr. 8 nke Kọmitii Na-ahụ Maka Akụ na ụba Social na Cultural Rights[3].

Ọtụtụ mkpebi Mgbakọ Ozuruọnụ, kacha nso nso a nke 19 Disemba 2023[4], mkpebi nke Kansụl ikike mmadụ, kacha nso nso a nke 11 Ọktoba 2023[5], chọpụta kpọmkwem mmebi iwu mba ụwa dị na UCM na ihe iyi egwu ha na-ebute udo na nchekwa mba ụwa. Mkpebi ndị a, nke anakwere n'ọtụtụ buru ibu, na-agba steeti niile ume ibuli UCM. Mkpebi iri atọ na otu GA katọrọ mmachi US megide Cuba, kacha nso nso a na 2 Nọvemba 2023[6].

N'agbanyeghị mkpebi doro anya nke ọtụtụ n'ụwa na a ga-ekpochapụ UCM, ọtụtụ steeti na-emebi mkpebi ndị a n'enwetaghị ntaramahụhụ wee gaa n'ihu na-etinye usoro mmanye nwere mmetụta ụlọ na-ezighi ezi na mpaghara ndị ọzọ. Mwepu nke UCM ndị a ezighi ezi bụ n'okpuru ntaramahụhụ siri ike. Usoro mba ụwa nke mmanye a dabere na-anapụ ọrụ United Nations wee mebie ikike na ntụkwasị obi ya.

Ọ dị mkpa ịghọta na ọdịdị Iwu abụghị iwu, na ọ bụghị iwu nchịkwa ọ bụla ziri ezi ma ọ bụ kwesị irubere ya isi, dịka anyị si mara na Sophocles. Antigone[7] ma hụ na a kwadoro na ikpe nke atọ Nuremberg Trial, nke Ikpe ikpe[8].

Ọtụtụ iwu ndị Nazi bụ “iwu” mana n'aha naanị. Ha bụ iwu ndị megidere ihe bụ́ isi nke ikpe ziri ezi. Otu a kwa iwu ndị Europe na US gbasara ịgba ohu na ịzụ ahịa ohu, iwu ndị ọchịchị colonial tinyere na iwu nke apartheid.

N'ezie, mgbe iwu anaghị ejere ikpe ziri ezi kama ọ bụ ọchịchị geopolitical, ha na-emebi iwu nke iwu n'onwe ya, na ihe anyị na-akpọ mmepeanya.[9]. Kama ikwenye na usoro iwu na-akwadoghị, ndị niile mepere emepe nwere ọrụ iguzogide ha.

Civilization choro na States, ndi mmadu na ulo oru guzogide njide nke nchịkwa nke ikpe ziri ezi, ngwá ọrụ nke iwu maka ike na ikpe na-ezighị, gụnyere site na UCM ezighi ezi.

Edere ya na UCM na-ebute oke mmebi nke ikike mmadụ, gụnyere ikike ndụ, nri, ahụike, mmiri na ịdị ọcha. Ndị UCM egbochila ngwa ngwa na ihe dị irè megide ọrịa na-efe efe dị ka Covid-19, kpalitere ọrịa ọgbụgbọ, polio, ụkwara nta, gbochie ọgwụgwọ ọrịa cancer na-azọpụta ndụ ma na-akpata ọtụtụ narị puku ọnwụ n'ụwa niile.[10].

Anyị na-agba àmà nlọghachi azụ n'ihe gbasara iwu mba ụwa na ugwu mmadụ. Ndị ọka iwu gọọmentị kwesịrị ịdị na-adụ ndị gọọmentị ha ọdụ ka ha ga-esi mee nke ọma na nkwekọrịta na ụkpụrụ mba ụwa, ọ bụghị ka ha ga-esi chọta oghere na weasel n'ọrụ mba ụwa.

N'agbanyeghị mmetụta ndị UCM na-egbu egbu, ndị ọka iwu gọọmentị na mba ụfọdụ na-eleda ha anya na mbọ iji duhie ndị na-ege ntị n'ọchịchị onye kwuo uche ya ikwere na UCM na-arụ ọrụ ziri ezi. Ọ dị omimi katọrọ mmadụ ịkpọku ikike mmadụ n'ịgbalị ịkwado usoro ndị na-egosipụta na-emebi ikike nke ndị kacha adịghị ike.

A na-atụgharị ndị ihe metụtara na ndị ihe metụtara ebe a. Omume nke UCM na-egosipụta ka e si mebie echiche iwu na asụsụ, ka e si ejikwa ikike mmadụ na-eji ngwa agha mebie ikike mmadụ. Nghọta dissonance na-aghọ ihe ọhụrụ nkịtị. Ee e, akụkọ a na-ekwu na njedebe dị mma bụ ụgha. The geopolitical ọgwụgwụ adịghị akwado ndị omempụ pụtara.

Nchọpụta ahụ doro anya: UCM na-ebute ọgba aghara mmekọrịta mmadụ na ibe ya, ọgba aghara iwu na mmekọrịta ọha na eze, na-ahapụ ndị ọ metụtara na-enwetaghị ikpe ziri ezi nke ọma na enweghị ọgwụgwọ. UCM ekwekọghị n'ụkpụrụ ama ama nke UN Charter[11] na iwu nke ọtụtụ ụlọ ọrụ UN gụnyere UNESCO na WHO.

Ya mere, ka anyị gbanarị na ọnyà epistemology, ma kwụsị ịkpọ UCM dị ka "nkwụsị". Nke naanị mmachi iwu bụ nke a manyere ya Ụlọ Nche. Ihe ọ bụla ọzọ bụ iwu na-akwadoghị eji ike nke megidere akwụkwọ ozi na mmụọ nke UN Charter, ọkachasị isiokwu 2, paragraf nke 4.

Ọzọkwa, okwu ahụ bụ́ “nkwubi” na-egosi na ọchịchị na-amanye ha nwere ikike ime otú ahụ. Nke a abụghị ikpe dịka ndị UN Special Rapporteurs Dr. Idriss Jazairy, Dr. Alena Douhan, Dr. Michael Fakhri na ndị ọzọ kpughere.

Agaghị m akọwawakwuo ya na nchoputa anyị mana ọ masịrị m ugbu a imepụta atụmatụ dị mma ka esi agbapụta usoro mba ụwa yana otu esi eme ya. nye nzaghachi na ngwọta nye ndi tara ahụhụ.

N'iburu n'uche na ụfọdụ steeti nọgidere na-etinye UCM n'ihe dị ka otu ụzọ n'ụzọ atọ nke ndị bi na mbara ala, na ruo ugbu a, ha emeela nke a n'enwetaghị ntaramahụhụ, a na m atụ aro na:

1. Ụlọ ọrụ UN dị ka ILO, UNDP, UNEP, UNESCO, UNICEF, WHO na-anakọta, tụọ ọnụ ma nyochaa mmebi nke UCM kpatara. Ekwesịrị ịkpọsa ntụle mmetụta ọhaneze.
2. Ekwesịrị ịmalite ụlọ nyocha mba ofesi iji detuo mmetụta UCMs. Ụlọ nche a ma ọ bụ "UCM Watch" kwesịrị ịrụ ọrụ n'okpuru UN Human Rights Council ma OHCHR na-elekọta ya, nke kwesịrị idobe nchekwa data ma guzobe usoro nlekota oru.
3. Nzukọ izugbe kwesịrị ịkpọku edemede 96 nke UN Charter na-ezo aka ajụjụ gbasara iwu metụtara UCM na ICJ maka echiche ndụmọdụ gbasara iwu na-akwadoghị ha yana ọkwa ụgwọ a ga-akwụ ndị ahụ metụtara. ICJ kwesịkwara ịtụle ma ọgbaghara mmadụ na puku kwuru puku ọnwụ nke UCM mere bụ "mpụ megide mmadụ" maka ebumnuche nke Nkeji edemede 7 nke Iwu Rome.
4. Dabere na edemede 9 nke Mgbakọ Mgbukpọ nke 1948[12], Ndị otu steeti kwesịrị ịtụ aka ICJ ajụjụ a ma ụma kee ọnọdụ nke na-emebi n'ozuzu ma ọ bụ n'akụkụ otu n'ụzọ doro anya bụ mgbukpọ. Enwere ike ịchọta ihe achọrọ nke "ebumnobi" site na ịhụ anya nke ọnwụ ndị sitere na UCM. Ikpe ICJ na Bosnia v. Serbia na-amanye ọrụ igbochi[13].
5. Usoro mkpesa Inter-state nke ọtụtụ otu UN nkwekọrịta kwesịrị itinye aka. Nkeji edemede 41 nke ọgbụgba ndụ mba ụwa maka ikike obodo na ndọrọ ndọrọ ọchịchị nyere ikike na kọmitii na-ahụ maka ikike mmadụ inyocha mkpesa mba dị iche iche gbasara oke mmebi nke ikike mmadụ, gụnyere ikike ịdị ndụ. Na enweghị ndoputa maka edemede a, ikike nke Kọmitii Na-ahụ Maka Ihe Ndị Ruuru Mmadụ bụ mbụ facie guzosie ike. Usoro Nhọrọ nke International Covenant on Economic Social Social and Cultural Rights ga-enyekwara maka mkpesa ndị obodo na-agbaso na edemede 10.[14].
6. Iwu nke ọtụtụ mba na-amanye ọrụ obodo inyere ndị nọ n'oké ihe egwu ndụ aka. A na-akpọkwa iwu ndị a mgbe ụfọdụ ọrụ nke iwu nnapụta.[15] Obi abụọ adịghị ya na UCM na-etinye nnukwu ihe ize ndụ na ndụ, steeti kwesịrị ijide n'aka na ndị mmadụ n'otu n'otu na azụmaahịa nọ n'okpuru ikike ha na-erube isi n'ọrụ dị otú ahụ iji nyere iwu aka ma ghara ịghọ. isi ike na mpụ UCM.
7. Steeti kwesịrị inwe nchedo ndọrọ ndọrọ ọchịchị n'aha ndị mmadụ n'otu n'otu na azụmahịa ndị steeti na-amachibido UCMs tara.

Ndị mara mma

Ọ bụrụ na anyị chọrọ ka ụlọ ọrụ mba ụwa, ụlọ ikpe na usoro ndị ọzọ na-arụ ọrụ nke ọma, anyị ga-ahụrịrị na ndị ọzọ niile kwadoro ebumnuche na ụkpụrụ nke United Nations. Anyị ga-agbanahụ ọnyà epistemology ma jụ mbọ a na-eme ka ndị UCM dị ka "nkwụghachi ụgwọ", jụ ọchịchọ na-ezighị ezi maka "nrube isi" n'ihe dị n'ezie. aka ike iwu na-emebi oke nhatanha nke Steeti na mkpebi onwe onye nke ndị mmadụ.

M na-akpọ ndị niile nọ ebe a ka ha chọpụtaghachi ọnọdụ ime mmụọ nke nkwupụta zuru ụwa ọnụ nke ikike mmadụ ma hụ na ikike na ntụkwasị obi nke United Nations na-ewusi ike site na idebe mkpebi UN, ọ bụghịkwa nke ọ ga-emebi. nkwekọrịta n'ịnagide UCM, nke na-egosipụta n'ezie a nnupụisi megide UN Charter na gụnyere mpụ megide ụmụ mmadụ. A na m arịọ gị ka ị rụọ ọrụ nke ọma na imekọ ihe ọnụ na ime n'otu n'ime ụwa anyị a.

Ana m ekele gị maka nlebara anya gị

[1] E/CN.4/Sub2/2000/33-https://digitallibrary.un.org/record/422860

[2] A/HRC/19/33-https://undocs.org/Home/Mobile?FinalSymbol=A%2FHRC%2F19%2F33&Language=E&DeviceType=Desktop&LangRequested=False

[3] E/C.12/1997/8-https://www.refworld.org/legal/general/cescr/1997/en/52393

[4] https://www.un.org/en/ga/78/resolutions.shtml

[5] https://www.ohchr.org/en/hr-bodies/hrc/regular-sessions/session54/res-dec-stat

[6]-https://www.undocs.org/Home/Mobile?FinalSymbol=A%2FRES%2F78%2F7&Language=E&DeviceType=Desktop&LangRequested=False. Res. 78/7

[7] https://classics.mit.edu/Sophocles/antigone.html

[8] https://www.archives.gov/files/research/captured-german-records/microfilm/m889.pdf

[9]-https://iihl.org/the-laws-of-humanity/

-https://www.icrc.org/en/doc/assets/files/other/irrc-844-coupland.pdf

-https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-94-6265-299-6_3

Jeffrey Sachs, Ọnụ ego mmepeanya, Ụlọ Random, New York 2011.

[10] https://cepr.net/images/stories/reports/venezuela-sanctions-2019-04.pdf

[11] Lee kwa 25 ụkpụrụ nke International Order, nke e bipụtara dị ka Isi nke 2 nke A. de Zayas, Iwulite usoro zuru ụwa ọnụ, Clarity Press, 2021.

[12] Ọ gaghị ekwe omume ịnye akwụkwọ ikpe megide US n'okpuru edemede 9, n'ihi na US debere ndoputa megide edemede 9 mgbe ọ na-akwado Mgbakọ ahụ na 1992. itinye UCMs na ịkpata nhụjuanya na ọnwụ na mba ndị dị ka Cuba, Nicaragua, Syria, Venezuela, Zimbabwe, wdg.

[13] https://icj-cij.org/case/91

[14] https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/optional-protocol-international-covenant-economic-social-and

[15] https://www.thelaw.com/law/good-samaritan-laws-the-duty-to-help-or-rescue-someone.218/