By Ogige Zoro Na-ahụ Maka Ihe Omume Na-adịghị, Jenụwarị 31, 2022
Na Jenụwarị 30th, e bipụtara mgbasa ozi zuru oke n'akwụkwọ akụkọ ndekọ, Kitsap Sun, na-agwa ndị ọrụ agha na Naval Base Kitsap-Bangor yana ọnụ ọgụgụ mmadụ niile. Mgbasa ozi ahụ na-akọ akụkọ Vasili Arkhipov, onye ọrụ ụgbọ mmiri Soviet nke gbochiri ogbunigwe nuklia Soviet megide ụgbọ mmiri agha US n'oge ọgba aghara ogbunigwe Cuban na 1962.
N'oge esemokwu agha n'etiti US na Russia na-abawanye, na ihe ọ bụla na-ezighị ezi nwere ike ịkpata iji ngwá agha nuklia mee ihe, akụkọ nke "Nwoke ahụ zọpụtara Ụwa” dị oke mkpa.
Ọ bụ ezie na ọtụtụ ndị ọkọ akụkọ ihe mere eme elewo Crisis Missile Crisis dị ka mmeri nke ọchịchị ezi uche dị na ya na ma Soviet Union na United States, ọ bụ ọchịchị mba abụọ ahụ mere ka ụwa ruo n'ókè nke ikpochapụ na mbụ-nanị ka a ga-egbochi ya. site n'aka otu onye ọrụ ụgbọ mmiri Soviet. Ọ bụrụ na Arkhipov egbochighị mwepụta nke ogbunigwe ejiri ngwa agha nuklia megide onye mbibi US, ihe ga-esi na ya pụta ga-abụrịrị agha nuklia zuru oke na njedebe nke mmepeanya dịka anyị si mara ya.
Na ọchịchị onye kwuo uche ya, ụmụ amaala nwere ikike na ọrụ ịmụta eziokwu na eziokwu nke ngwa agha nuklia na ihe kpatara na a gaghị eji ha eme ihe. Ihe ka ọtụtụ n'ụmụ amaala amaghị ọ bụghị nanị mmetụta nke iji ngwá agha nuklia eme ihe, kamakwa maka ike ndọda nke mba ndị ji ngwá agha nuklia nọgidere na-emeziwanye, na ịdabere na ngwá agha nuklia na-egosi.
Anyị kwesịrị ịnakwere okwu 1985 nke Onye isi ala US Ronald Reagan na onye ndu Soviet Mikhail Gorbachev kwuru na “a pụghị imeri agha nuklia na e kwesịghị ịlụ ọgụ.” Naanị ihe ga-eme ka a ghara ịlụ agha nuklia bụ ikpochapụ ngwa agha nuklia.
Enwere ọtụtụ nkwekọrịta ezubere iji belata ma ọ bụ kpochapụ ihe iyi egwu nke agha nuklia, gụnyere Nkwekọrịta kacha ọhụrụ na mmachibido nke ngwa agha nuklia. Oge eruola ka mba ndị nwere ngwa agha nuklia jiri ọchịchọ nke ọtụtụ mba na-arụkọ ọrụ ọnụ iji nweta ngwa agha nuklia zuru ụwa ọnụ zuru oke. Nke a abụghị nrọ nrọ; ọ bụ ihe dị mkpa maka nlanarị mmadụ.
Ihe omume dị ebube nke zọpụtara ụwa site na ihe a na-apụghị ichetụ n'echiche n'oge Crisis Missile Crisis agaghị enwe ike imeghachi ya na nsogbu dịka nke dị ugbu a na Ukraine nke US na Russia abụọ nwere nnukwu ngwá agha nuklia na-ebuga ma dị njikere iji.
Oge eruola ka mba ndị nwere ngwa agha nuklia laghachi azụ site na njedebe wee bịa na tebụl n'ịgbalị ezi okwukwe iji nweta ngwa agha zuru oke na nke zuru oke maka mmadụ niile.
Nzaghachi 2
Ka Rọshịa wepụ ngwá agha nuklia ya na Canada na Latin America na US wepụ ngwá agha nuklia ya na Eastern Europe.
Ọgba aghara ngwa ọgụ Cuban sitere na US na-etinye akụ ụta na Turkey maka USSR. Ọ maara nke ọma?