Revolisyon lapè san parèy la nan Times modèn

(Sa a se seksyon 56 nan World Beyond War blan papye Yon sistèm sekirite global: yon altènatif nan lagè. Kontinye vin anvan | swiv seksyon.)

Surprenante, si yon gade nan dènye 200 ane yo nan istwa, yon sèl wè pa sèlman endistriyalizasyon nan lagè, men tou, yon tandans pwisan nan direksyon yon sistèm lapè ak devlopman nan yon kilti nan lapè, yon revolisyon otantik. Kòmanse ak Aparisyon la pou premye fwa nan istwa òganizasyon sitwayen ki baze sou dedye a debarase m de lagè nan kòmansman 19yèm syèk la, gen kèk 28 tandans yo vizib klèman ki mennen nan direksyon yon sistèm lapè mondyal devlope. Men sa yo enkli: Aparisyon la pou premye fwa nan tribinal entènasyonal yo (kòmanse ak Tribinal Entènasyonal la nan Jistis nan 1899); nan enstitisyon entènasyonal palmantè yo kontwole lagè (Lig la nan 1919 ak Nasyonzini an nan 1946); envansyon nan fòs mentyen lapè entènasyonal anba ejid yo nan Nasyonzini an (Blue kas) ak lòt òganizasyon entènasyonal tankou Inyon Afriken an, deplwaye nan plizyè douzèn konfli alantou glòb la pou plis pase 50 ane; envansyon nan lit san vyolans kòm yon ranplasan pou lagè, kòmanse ak Gandhi, te pote sou pa wa, pèfeksyone nan lit yo ranvèse East Ewòp Anpi Kominis la, Marcos nan Filipin yo, ak Mubarak nan peyi Lejip ak lòt kote (menm itilize avèk siksè kont Nazi yo ); envansyon nan nouvo teknik nan rezolisyon konfli li te ye tankou negosyasyon ki pa kontradiktwa, negosyasyon pwogrè mityèl, oswa genyen-genyen; devlopman rechèch lapè ak edikasyon lapè ki gen ladan gaye rapid nan enstitisyon rechèch lapè ak pwojè ak edikasyon lapè nan dè santèn de kolèj ak inivèsite atravè mond lan; mouvman konferans lapè a, pa egzanp, konferans elèv anyèl Wisconsin Institute, konferans otòn anyèl, konferans anyèl asosyasyon etid lapè ak jistis, konferans entènasyonal asosyasyon rechèch lapè entènasyonal, konferans lapè anyèl Pugwash, ak anpil lòt. Anplis de sa nan devlopman sa yo gen kounye a yon gwo kò nan literati lapè - dè santèn de liv, jounal, ak dè milye de atik - ak pwopagasyon demokrasi (li se yon reyalite ke demokrasi yo gen tandans pa atake youn ak lòt); devlopman nan gwo rejyon nan lapè ki estab, espesyalman nan Scandinavia, US / Kanada / Meksik, Amerik di Sid, e kounye a, Ewòp oksidantal-kote lagè nan lavni se swa enposib oswa trè fasil; n bès nan rasis ak rejim apartheid ak nan fen kolonyalis politik la. Nou se, an reyalite, temwen nan fen anpi. Anpi ap vin yon enposib akòz lagè asimetri, rezistans san vyolans, ak depans astwonomik ki depourvu eta Imperial la.

Plis pati nan revolisyon lapè sa a gen ladan ewozyon souverènte nasyonal la: eta nasyon paka kenbe imigran yo, lide, tandans ekonomik, òganis maladi, misil balistik entèrkontinanto, enfòmasyon, elatriye. Lòt pwogrè yo enkli devlopman mouvman fanm-edikasyon atravè lemond ak dwa pou fanm yo te gaye rapid nan syèk la 20 ak, ak eksepsyon remakab, fanm yo gen tandans yo dwe plis konsène ak byennèt nan fanmi yo ak latè a pase yo se gason. Edike ti fi se sèl bagay ki pi enpòtan nou ka fè pou asire bon devlopman ekonomik. Plis eleman revolisyon an se ogmantasyon mouvman mondyal dirab anviwònman an ki vize a ralanti epi ki fini konsomasyon twòp nan resous ak lwil ki kreye mank, povrete, ak polisyon ak irite konfli; gaye nan fòm relijyon lapè-oryante (Krisyanis la nan Thomas Merton ak Jim Wallis, Fellowship a Lapè Episkopal, Boudis nan Dalai Lama a, Fellowship a lapè jwif yo, Fellowship a lapè Mizilman yo ak Vwa a Mizilman pou lapè); ak ogmantasyon de sosyete sivil entènasyonal ki sòti nan yon ti ponyen nan INGOs nan 1900 a dè dizèn de milye jodi a, kreye yon nouvo, non gouvènmantal, sitwayen ki baze sou sistèm mond nan kominikasyon ak entèraksyon pou lapè, jistis, konsèvasyon anviwònman an, devlopman ekonomik dirab, dwa moun, kontwòl maladi, alfabetizasyon, ak dlo pwòp; kwasans rapid nan syèk la 20 nan yon rejim lwa entènasyonal kontwole lagè, ki gen ladan konvansyon yo Jenèv, trete yo ki entèdi min peyi yo ak itilizasyon timoun solda yo, tès atmosferik nan zam nikleyè, mete zam nikleyè sou kabann nan lanmè, elatriye; monte mouvman dwa moun, san parèy anvan 1948 (Deklarasyon Inivèsèl sou Dwa Moun), yon fwa totalman inyore, kounye a yon nòm entènasyonal ki vyolasyon se yon outraj nan pi fò peyi ak pote repons imedya de eta yo ak ONG yo.

Ni se sa tout. Revolisyon lapè a gen ladan ogmantasyon nan mouvman konferans mondyal la tankou Summit Latè a nan 1992 nan Rio, ale nan 100 chèf nan eta, 10,000 jounalis, ak sitwayen 30,000. Depi lè sa a konferans mondyal sou devlopman ekonomik, fanm, lapè, rechofman atmosfè, ak lòt sijè yo te fèt, kreye yon nouvo fowòm pou moun ki sòti nan tout mond lan vini ansanm pou konfwonte pwoblèm epi kreye solisyon koperativ; evolisyon an plis nan yon sistèm nan diplomasi ak nòm ki byen etabli nan iminite diplomatik, pati 3rd bon biwo, misyon pèmanan-tout fèt pou pèmèt eta yo kominike menm nan sitiyasyon konfli; ak devlopman kominikasyon entèaktif mondyal atravè World Wide Web ak telefòn selilè yo vle di lide sou demokrasi, lapè, anviwònman, ak dwa moun gaye prèske imedyatman. Revolisyon lapè a gen ladan tou aparans nan jounalis lapè kòm ekriven ak editè yo te vin pi reflechi ak kritik nan pwopagand lagè ak plis ankò adapte sou soufrans yo ki lagè ki lakòz. Petèt pi enpòtan yo deplase atitid sou lagè, yon bès byen file nan syèk sa a nan atitid la fin vye granmoun ki lagè se yon antrepwiz bèl pouvwa ak nòb. Nan pi bon, moun panse ke li se yon sal, nesesite vyolan. Yon pati espesyal nan istwa sa a nouvo se gaye enfòmasyon sou dosye a nan metòd siksè san vyolans nan lapè ak jistis fè.^note4 Aparisyon sa a anbriyon sistèm lapè mondyal se yon pati nan devlopman nan pi gwo nan yon kilti nan lapè.

(Kontinye vin anvan | swiv seksyon.)

Nou vle tande nan men ou! (Tanpri pataje kòmantè anba a)

Ki jan sa te dirije ou yo panse yon fason diferan sou altènativ nan lagè?

Kisa ou ta ajoute, oswa chanje, oswa kesyon sou sa a?

Ki sa ou ka fè pou ede plis moun konprann sou altènativ sa yo nan lagè?

Ki jan ou ka pran aksyon fè altènatif sa a nan lagè yon reyalite?

Tanpri pataje materyèl sa a lajman!

Posts ki gen rapò

Al gade nan lòt posts ki gen rapò ak "Kreye yon Kilti pou lapè"

wè plen tablo nan sa pou Yon sistèm sekirite global: yon altènatif nan lagè

nòt:
NAN. Tandans sa yo prezante an pwofondè nan gid etid la "Evolisyon nan yon sistèm lapè mondyal" ak dokimantè a kout ki ofri pa Inisyativ la Prevansyon Lagè. (retounen nan atik prensipal la)