Lèt ouvri pou Premye Minis Kanada a, pa siyatè ki anba yo, 13 desanm 2021
Re: ekspòtasyon zam kontinyèl nan Arabi Saoudit
Chè Premye Minis Trudeau,
Moun ki anba siyen an, ki reprezante yon koup transvèsal travay Kanadyen, kontwòl zam, kont lagè, dwa moun, sekirite entènasyonal, ak lòt òganizasyon sosyete sivil la, ap ekri pou repete opozisyon nou kontinye kont gouvènman ou an bay pèmi ekspòtasyon zam pou zam ki destine Arabi Saoudit. . Nou ekri jodi a pou ajoute nan lèt mas 2019, out 2019, avril 2020 ak septanm 2020 kote plizyè nan òganizasyon nou yo te soulve enkyetid konsènan grav enplikasyon etik, legal, dwa moun ak imanitè nan transfè zam Kanada ap kontinye nan Arabi Saoudit. Nou regrèt ke, jiska prezan, nou pa te resevwa okenn repons a enkyetid sa yo nan men ou oswa minis kabinè ki konsène yo sou zafè sa a. Kritikman, nou regrèt ke Kanada jwenn tèt li an vyolasyon akò entènasyonal kontwòl zam li yo.
Depi kòmansman entèvansyon ki te dirije Arabi Saoudit la nan Yemèn nan kòmansman ane 2015, Kanada te ekspòte apeprè $ 7.8 milya dola nan zam nan Arabi Saoudit. Yon pwopòsyon enpòtan nan transfè sa yo te fèt apre asansyon Kanada nan mwa septanm 2019 nan Trete Komès Zam (ATT). Analiz konplè òganizasyon sosyete sivil Kanadyen yo te montre kredibman transfè sa yo konstitye yon vyolasyon obligasyon Kanada anba ATT la, bay ka byen dokimante nan abi Arabi Arabi kont pwòp sitwayen li yo ak moun yo nan Yemèn. Poutan, Arabi Saoudit rete pi gwo destinasyon Kanada ki pa Etazini pou ekspòtasyon zam pa yon gwo maj. Nan wont li, Kanada te nonmen de fwa pa Gwoup Eminent Ekspè nan Yemèn kòm youn nan plizyè eta ede perpétuer konfli a nan kontinye bay zam nan Arabi Saoudit.
Prensip Gid Nasyonzini sou Biznis ak Dwa Moun (UNGPs), ke Kanada te andose an 2011, fè li klè ke Eta yo ta dwe pran mezi pou asire ke politik aktyèl yo, lejislasyon, règleman, ak mezi ranfòsman efikas nan abòde risk ki genyen nan patisipasyon biznis nan abi gwo dwa moun epi yo pran aksyon pou asire ke antrepriz biznis k ap travay nan zòn konfli yo idantifye, anpeche ak bese risk dwa moun nan aktivite yo ak relasyon biznis yo. UNGP yo ankouraje eta yo pou yo peye atansyon patikilye a risk potansyèl konpayi yo kontribye nan sèks ak vyolans seksyèl.
Kanada te endike entansyon li pou pibliye yon papye ki dekri politik etranjè feminis li a, pou konplete politik feminis asistans etranje li ki egziste deja ak travay li fè pou avanse egalite ant sèks ak Agenda Fanm, Lapè ak Sekirite (WPS). Transfè zam nan Arabi Saoudit afebli anpil efò sa yo epi li fondamantalman enkonpatib ak yon politik etranjè feminis. Gouvènman Kanada a te pale aklè sou fason fanm ak lòt gwoup vilnerab oswa minorite yo sistematikman oprime nan Arabi Saoudit epi yo afekte yon fason disproporsyonel pa konfli a nan Yemèn. Sipò dirèk nan militaris ak opresyon, atravè pwovizyon zam, se egzakteman opoze a nan yon apwòch feminis nan politik etranjè.
Nou rekonèt ke fen ekspòtasyon zam Kanadyen yo nan Arabi Saoudit pral afekte travayè nan endistri zam yo. Se poutèt sa, nou ankouraje gouvènman an travay ak sendika ki reprezante travayè nan endistri zam yo pou devlope yon plan ki garanti mwayen poul viv moun ki ta afekte pa sispann ekspòtasyon zam nan Arabi Saoudit. Sa ki enpòtan, sa a prezante yon opòtinite pou konsidere yon estrateji konvèsyon ekonomik pou diminye depandans Kanada sou ekspòtasyon zam, an patikilye lè gen yon risk klè ak prezan pou move itilizasyon, tankou se ka a ak Arabi Saoudit.
Plizyè eta te aplike diferan restriksyon sou ekspòtasyon zam nan Arabi Saoudit, tankou Otrich, Bèljik, Almay, Lagrès, Fenlann, Itali, Netherlands, ak Syèd. Nòvèj ak Denmark te konplètman sispann founi zam bay gouvènman Arabi Saoudit la. Malgre ke Kanada te fè konnen gen kèk nan kontwòl zam ki pi solid nan mond lan, reyalite yo montre otreman.
Nou dezapwente anplis ke gouvènman ou an pa te pibliye okenn enfòmasyon anrapò ak panèl konsiltatif espesyalis ki te anonse pa Minis Champagne ak Morneau prèske yon ane edmi de sa. Malgre plizyè ouvèti pou ede fòme pwosesis sa a - ki ta ka konstitye yon etap pozitif nan direksyon pou amelyore konfòmite ak ATT la - òganizasyon sosyete sivil yo te rete deyò nan pwosesis la. Menm jan an tou, nou pa wè plis detay sou anons Minis yo ke Kanada pral dirije diskisyon miltilateral yo ranfòse konfòmite ak ATT nan direksyon pou etabli yon rejim enspeksyon entènasyonal.
Premye Minis, transfè zam nan Arabi Saoudit mine diskou Kanada sou dwa moun. Yo kontrè ak obligasyon legal entènasyonal Kanada a. Yo reprezante yon gwo risk pou yo itilize yo nan vyolasyon grav nan lwa entènasyonal imanitè oswa dwa moun, pou fasilite vyolans ki baze sou sèks oswa lòt abi, nan Arabi Saoudit oswa nan kontèks konfli a nan Yemèn. Kanada dwe egzèse otorite souveren li epi fini transfè machin blende lejè yo nan Arabi Saoudit imedyatman.
Sensèman,
Amalgamated Transit Union (ATU) Kanada
Amnisti Entènasyonal Kanada (Branch Angle)
Amnistie international Canada francophone
Asosyasyon Québécoise des organismes de coopération internationale (AQOCI)
Association pour la Taxation des Transactions Financières et pour l'Action Citoyenne (ATTAC- Québec)
BC Gouvènman ak Sèvis Inyon Anplwaye '(BCGEU)
Enstiti politik etranjè Kanadyen
Zanmi Komite Sèvis Kanadyen (Quakers)
Canadian Labour Congress – Kongrè a travayè Kanada (CLC-CTC)
Canadian Office and Professional Employees Union – Syndicat canadien des employées et employés professionnels et de bureau (COPE-SEPB)
Kanadyen Pugwash Group
Canadian Union of Postal Workers – Syndicat des travailleurs et travailleuses des postes (CUPW-STTP)
Inyon Kanadyen pou Anplwaye Piblik yo – Syndicat canadien de la fonction publique (CUPE- SCFP)
CUPE Ontario
Kanadyen vwa fi pou lapè
Kanadyen pou Jistis ak Lapè nan Mwayen Oryan an
Centre d'éducation et d'action des femmes de Montréal (CÉAF)
Centre justice et foi (CJF)
Collectif Échec à la guerre
Collective des femmes chrétiennes et féministes L'autre Parole
Comité de Solidarité/Trois-Rivières
Commission sur l'altermondialisation et la solidarité internationale de Québec solidaire (QS)
Confédération des Syndicats National (CSN)
Conseil central du Montréal métropolitain — CSN
Konsèy Kanadyen yo
Fédération nasyonal des enseignantes et des enseignants du Québec (FNEEQ-CSN)
Femmes en mouvement, Bonaventure, Québec
Front d'action populaire en réaménagement urbain (FRAPRU)
Global Sunrise Pwojè
Green Left-Gauche verte
Kowalisyon Hamilton pou One Stop War
International Civil Liberties Monitoring Group – Coalition pour la surveillance internationale des libertés civiles (ICLMG/CSILC)
Jis Lapè Komite-BC
Travay kont komès zam yo
Les AmiEs de la Terre de Québec
Les Artistes pou la paix
Lig Dwa ak Libète (LDL)
L'R des centres de femmes du Québec
Médecins du Monde Kanada
Inyon Nasyonal Anplwaye Piblik ak Jeneral (NUPGE)
Oxfam Kanada
Oxfam Québec
Lapè ak Enkyetid Sosyal Komite Ottawa Quaker Reyinyon
People for Peace, Lond
Pwojè Plowshares
Public Service Alliance of Canada – Alliance de la Fonction publique de Canada (PSAC- AFPC)
Quebec Solidaire (QS)
Religions pour la Paix – Québec
Rideau Enstiti
Aksyon Sosyalis / Ligue pour l'Action socialiste
Sœurs Auxiliatrices
Sœurs du Bon-Conseil de Montréal
Solidarité Laurentides Amérique Centrale (SLAM)
Solidarité Popilè Estrie (SPE)
Syndicat des chargées et chargés de cours de l'Université Laval (SCCCUL)
United Steelworkers Union (USW) – Syndicat des Metallos
Lig Entènasyonal Fanm pou Lapè ak Libète (WILPF)
Lig Entènasyonal Fanm pou Lapè ak Libète - Kanada
World BEYOND War
cc: Hon. Melanie Joly, Minis Afè Etranjè
Onorab Mary Ng, Minis Komès Entènasyonal, Pwomosyon Ekspòtasyon, Ti Biznis ak Devlopman Ekonomik
Onorab Chrystia Freeland, Depite Premye Minis ak Minis Finans Hon. Erin O'Toole, Lidè Opozisyon Ofisyèl la
Yves-François Blanchet, Lidè Blòk Québécois Jagmeet Singh, Lidè Nouvo Pati Demokratik Kanada.
Michael Chong, Pati Konsèvatif Kanada Afè Etranjè kritik Stéphane Bergeron, Blòk Québécois kritik Afè Etranjè
Heather McPherson, Kritik Afè Etranjè Nouvo Pati Demokrat Kanada