ʻO Hiroshima lāua ʻo Nagasaki e hōʻino ana i ka lilo

ʻO nā wahi poʻomanaʻo o ka hale Kristiano Urakami ma Nagasaki, Iapana, e like me ka hōʻike ʻana ma ke kiʻi i paʻi ʻia ʻo Ian. 7, 1946

Na Jack Gilroy, Iulai 21, 2020

ʻAukake 6, 1945 loaʻa iaʻu i loko o kahi kaʻa me koʻu ʻanakala, ʻo Frank Pryal. ʻO kahi mākaʻi keʻokeʻo NYC, ua holo ʻo ʻAnakala Frank ma nā alanui kūpikipiki o Manhattan a i ka Central Park Zoo e hui me kāna hoa aloha ʻo Joe. He wahi ola me nā ʻohana e nanea ana i nā holoholona. ʻO Joe, he gorilla, ua ʻike ʻo ia iā ʻAnakala Frank e hele mai ana a hoʻomaka ʻo ia e kuku ana i kona umauma ke kokoke mākou. Lawe akula ʻo Frank i ka uahi mai kāna ʻahu lūlū, hoʻā ʻia, a hāʻawi iā ia. Lawe lōʻihi ʻo Joe a puhi i ka uahi iā mākou ... Hoʻomaopopo wau i koʻu ʻakaʻaka ʻana a kūlou au e kū.

ʻAʻohe o Unikauna me wau i ka manaʻo i kēlā manawa, akā ma ia lā nō hoʻi ma Hiroshima, nā keiki Kepani, nā mākua, a ʻo kā lākou mau kīhāpai hoʻi, ua puhi ʻia i loko o ka hana ʻino loa i loko o ka mōʻaukala kanaka, Hoʻomaka ʻo ʻAmelika i ka poʻe o ka Hiroshima me an ʻapio poma. 

Ma ke ʻano he keikikāne ʻAmelika he 10 mau makahiki i makemake i ke kaua, ua haʻalele ka luku ʻia o Hiroshima iaʻu me ke aloha ʻole, a me ke kaumaha ʻole. E like me nā ʻAmelika ʻē aʻe, ua holoi ʻia wau i ka manaʻoʻiʻo he kaua ke ʻano o ke kanaka a he maʻamau ka pepehi kanaka. Ua manaʻo wau he ʻoluʻolu ke haʻi ʻia mai iā mākou e nā hōʻike mua mai ʻEulopa i kā mākou ka pahuhopu hiki i nā pōkā ke hoʻopau i nā palaka o ke kūlanakauhale ma Kelemania. ʻAʻole pili iki ka poʻe e noho ana i kēlā mau poloka o ke kūlanakauhale iaʻu. Ma hope o nā mea āpau, ua "lanakila" mākou i ke kaua. 

Ua wehewehe ʻo Merriam Webster i ka ʻeha i ka ʻeha i hoʻopilikia ʻia ma luna o kahi mea i manaʻo ʻia. Hoʻohui kūikawā: nā hana koa i pilikia o kahi pūʻali koa.

Ua haʻi ʻo ka Pelekikena, ʻo Harry Truman, ʻo ia ʻo Hiroshima he pūʻali koa. He wahaheʻe wahaheʻe ia. Ua ʻike ʻo ia he kūlanakauhale nui ʻo Hiroshima o nā kānaka kīwila Kepanī i hoʻoweliweli ʻole iā ʻAmelika Hui Pū ʻIa. Akā, ʻo kēlā hana hoʻoweliweli i ka lāhui civila o Hiroshima ʻo ia paha Ka hō'ailona i ka piʻi ʻana o ka Soviet Union i manaʻo ʻia e nā kānakaʻepekema ʻoiai he pōʻino koluma wale nō.

ʻO ka manaʻo kumu i pale ʻia ka lāʻau atomika i nā tausani o ka make ʻana o ʻAmelika ke manaʻo hoʻopalapula wale nō i manaʻo ʻia e ka hapa nui o nā poʻe ʻAmelika a hiki i kēia lā.  Lehua William Leahy, ma ke kauoha a nā pūʻali koa US Pacific, i ʻōlelo ʻia "ʻO koʻu manaʻo ʻo ka hoʻohana ʻana o kēia mea kaua barbarous ma Hiroshima a me Nagasaki, ʻaʻole ia he mea kōkua i kā mākou kaua iā Iapana. Ua eo ʻē ka Kepani a mākaukau hoʻi e hāʻawi pio no ka maikaʻi o ka pale ʻana o ke kai. ” ʻO ka hopena, he kanaonokumamālima mau kūlanakauhale Kepani i ka lehu. Generala ʻO Dwight D. Eisenhower i ʻōlelo ʻia ma kahi nīnauele Newsweek "Mākaukau ka poʻe Kepanī e hāʻawi pio a ʻaʻole pono e kuʻi iā lākou i kēlā mea weliweli."

Ma ka Mele Kalikimaka 1991, ua hui pū kaʻu wahine ʻo Helene, kona kaikuahine ʻo Mary, kā mākou kaikamahine ʻo Mary Ellen a me kāna keiki ʻo Terry i ka pūnaewele Hiroshima kahi o nā kime Karistiano o kahi pōkā o ʻAmelika Hui Pū ʻIa i hoʻomāhuahua ai he mau kaukani Kepani i kēlā lā nui loa. Ua noʻonoʻo mākou i kekahi hanana weliweli hou aʻe. ʻEkolu mau lā wale nō ma hope, ma ʻAukake 9, 1945, kahi lua o nā pōkā ʻAmelika me kahi luina Karistiano i bapetizo ʻia e hoʻohana i ka Kaika Katolika ma Nagasaki kahi kumu no ka hoʻohālikelike ʻana i kahi pōlū plutonium e hōʻuluʻulu ana i ka nui o ka nui o ka nui o nā Keristiano ma Asia. 

Hoʻopaʻa lolo ʻia paha nā keiki ʻAmelika i kēia lā e pili ana i ke kaua? ʻO ka maʻi pandemia ʻo Covid-19 kahi manawa aʻo e hōʻike ai i nā keiki i ka waiwai o nā kaikunāne a me nā kaikuahine ma ka honua. E ʻae i kēia manawa i ka manawa e haʻalele i nā hanauna e hiki mai ana e haʻalele i ka lawehala kolohe, hoʻowahāwahā ʻia o nā mea i hōʻino ʻia.

E mālama ʻia kahi hoʻomanaʻo ʻana no ka piha makahiki 75 o ka puhi ahi ʻana o Hiroshima i ka Pōʻahā, ʻAukake 6, ma ka hola 8 o ke kakahiaka ma ka hale pule ʻo First Congregational, kihi o nā Alanui Main a me Front, Binghamton, New York, USA. E koi ʻia nā masks a me ka hoʻokaʻawale kino. Kākoʻo ʻia e Broome County Peace Action, nā kūpuna no ka maluhia o ka moku ʻo Broome, a me ka hale pule ʻekahi mua.

 

ʻO Jack Gilroy kahi kumu pā kula nui o Maine-Endwell.

Waiho i ka Reply

Ko oukou mail aae? E, aole e paʻiʻia. I kauoha ia mahinaʻai, ua hoailono aku la *

nā Articles

ʻO kā mākou Theory of Change

Pehea e hoopau ai i ke kaua

Neʻe no ka Maluhia
Nā Hanana Antiwar
Kōkua iā mākou e ulu

Ke hele mau nei nā mea hāʻawi liʻiliʻi

Inā koho ʻoe e hāʻawi i ka hāʻawi manawaleʻa ma kahi o $15 i kēlā me kēia mahina, hiki iā ʻoe ke koho i kahi makana mahalo. Mahalo mākou i kā mākou mea hāʻawi manawaleʻa ma kā mākou pūnaewele.

ʻO kēia kou manawa e noʻonoʻo hou ai a world beyond war
Hale Kūʻai WBW
Unuhi i kekahi ʻōlelo