Ianuali
Ianuari 1
Ianuari 2
Ianuari 3
Ianuari 4
Ianuari 5
Ianuari 6
Ianuari 7
Ianuari 8
Ianuari 9
Ianuari 10
Ianuari 11
Ianuari 12
Ianuari 13
Ianuari 14
Ianuari 15
Ianuari 16
Ianuari 17
Ianuari 18
Ianuari 19
Ianuari 20
Ianuari 21
Ianuari 22
Ianuari 23
Ianuari 24
Ianuari 25
Ianuari 26
Ianuari 27
Ianuari 28
Ianuari 29
Ianuari 30
Ianuari 31
Ianuali 1. ʻO kēia ka lā makahiki hou a me ka lā o ka maluhia. Hoʻomaka hou i kēia lā holo hou i loko o ka kalena Gregorian, hoʻolauna ʻia e Pope Gregory XIII i ka makahiki 1582 a i kēia lā ka lālani kīwila i hoʻohana nui ʻia ma ka honua. I kēia lā e hoʻomaka ana ka mahina ʻo Ianuali, i kapa ʻia no Janus, ke akua helehelena ʻelua o nā ʻīpuka a me nā hoʻololi, a i ʻole iā Juno, ka Mōʻī wahine o nā akua, ke kaikamahine a Saturn, a me ka wahine a me ke kaikuahine o Jupiter. ʻO Juno kahi mana kaua o ke akua wahine Helene ʻo Hera. I 1967 ua hoʻolaha ka hale pule Katolika ma Ianuali 1st i lā World of Peace. Lawe pū kekahi poʻe he nui ʻole Kakolika i ka hanana e hoʻolauleʻa ai, kākoʻo, aʻo, a hoʻonāukiuki hoʻi no ka maluhia. I nā kuʻuna ākea o nā hoʻoholo o ka makahiki hou, ua hoʻohana pinepine nā pope i ka Lā World of Peace e hana i nā haʻiʻōlelo a paʻi i nā ʻōlelo e kākoʻo ana i ka neʻe ʻana o ka honua i ka maluhia, a me ke kākoʻo ʻana i nā kumu like ʻole ʻē aʻe. ʻO ka Lā World Peace ma Ianuali 1st ʻaʻole pono e huikau me ka International Day of Peace, i hoʻokumu ʻia e Nā Aupuni Hui Pū ʻIa i 1982 a māka ʻia i kēlā me kēia makahiki ma Kepakemapa 21st. Ua ʻike maikaʻi ʻia ka hope, no ka mea paha ʻaʻole i hoʻokumu ʻia e kahi hoʻomana hoʻokahi, ʻoiai ʻo ka huaʻōlelo "International" i kona inoa i lilo i nāwaliwali no ka poʻe e manaʻoʻiʻo nei he lāpuni ka ʻāina i ka maluhia. ʻAʻole like ka Lā World of Peace me ka Lāpule Peace i hiki mai i ʻEnelani a me Wales ma ka Lāpule e hāʻule ana ma waena o Ianuali 14th a me 20. Ma hea a me nā mea a mākou i ka honua, hiki iā mākou ke koho e hoʻoholo i kēia lā e hana no ka maluhia.
Ianuali 2. Ma kēia lā i ka 1905, ua hoʻokumuʻia ka Hui Kūkākūkā o Industrial Industrs ma Chicago i ka Hui Hana Hana Hana o ka Honua (IWW), i kapaʻiaʻo The Wobblies, he hana holoʻokoʻa e hana i hoʻokahi loina lōkahi me kēlā me kēia mea hana ma ka honua. Ua ʻākoakoa ʻo Wobblies no nā pono o nā limahana, nā pono kīvila, ka hoʻoponopono kaulike, a me ka maluhia. Hoʻomanaʻo ʻia ko lākou ʻike i nā mele a lākou i haku ai a mele ai. Ua kapa ʻia kekahi he poʻe Kalikiano ma ke Kaua a ua komo pū kēia mau huaʻōlelo: “E neʻe, e nā koa Kalikiano! Maopopo ke ala o Dute; Pepehi i kou mau hoalauna Karistiano, a i ʻole e pepehi ʻia lākou. Ke kīwī nei ʻo Pulluders i kahi kiʻi kūpono, ke kāhea mai nei ke Akua iā ʻoe e ʻaihue, a pue wale, a pepehi. Ua hoʻolaʻa ʻia kāu mau hana āpau e ke Keikihipa i luna; Inā aloha ʻoe i ka ʻUhane Hemolele, hele e pepehi kanaka, pule, a make. I mua, nā koa Karistiano! E wāwahi a haehae a hahau! E hoʻomaikaʻi ʻo Iesū malū i kāu dinamita. Nā iwi poʻo Splinter me ka shrapnel, e hoʻomomona i ka paila; ʻo nā poʻe ʻōlelo ʻole i kou alelo kūpono i ka hōʻino a ke Akua. Pālei i nā puka o kēlā me kēia home, lālau nā kaikamahine maikaʻi; e hoʻohana i kou mana a me kāu kuleana kapu e mālama iā lākou e like me kou makemake. I mua, nā koa Karistiano! Blighting oukou a pau halawai; Hehi i ke kūʻokoʻa kanaka ma lalo o nā wāwae haipule. E hoʻomaikaʻi i ka Haku nona ka hōʻailona dālā e hoʻopālua i kāna lāhui punahele. E mahalo i nā ʻōpala haole i kou inoa hanohano bullion. Hilinaʻi i ka hoʻomake hoʻomāʻewaʻewa, lawelawe ma ke ʻano he hana hana hoʻomāinoino; E ʻōlelo ka mōʻaukala e pili ana iā ʻoe: ʻO kēlā ʻāpana o nā lapuwale i hōʻino ʻia e ke akua! '"Ma kahi o hoʻokahi kenekulia mai ka wā i kākau ʻia ai kēia mele, ua emi iki ka ʻike ʻana i ka hoʻomākeʻaka, a ʻaʻohe nō hoʻi Kalikiano e komo hou i nā kaua.
Ianuali 3. Ma kēia lā i ka 1967,ʻo Jack Ruby, ka mea i kūhewaʻia ma ka hoʻopaʻi o ka pepehi kanaka o John John Kennedy,ʻo Lee Harvey Oswald, i make i ka hale paʻahao o Texas. Ua hoʻohewa ʻia ʻo Ruby no ka make ʻana iā Oswald i ʻelua mau lā ma hope o ke kī ʻana o Kennedy ʻoiai ʻo Oswald e mālama ʻia ana e ka mākaʻi. Ua hoʻopaʻi ʻia ʻo Ruby i ka make; ua hoʻopiʻi ʻia naʻe kona hewa, a ua hāʻawi ʻia ʻo ia i kahi hoʻokolokolo hou ʻoiai ua kū kēia kī ʻana i mua o nā mākaʻi a me nā mea kūkala nūhou kiʻi. ʻOiai ke kau ʻia nei ka lā no ka hoʻokolokolo hou ʻana o Ruby, ua make ʻo ia mai kahi embolism pulmonary ma muli o ka maʻi ʻaʻai ʻole i ʻike ʻia. Wahi a nā moʻolelo i hoʻokuʻu ʻole ʻia e ka National Archives a hiki i Nowemapa 2017, ua haʻi ʻo Jack Ruby i kahi mea hōʻike FBI e "nānā i nā ahi" i ka lā i pepehi ʻia ai ʻo Pelekikena John F. Kennedy, a aia ia ma kahi i hana ai ka pepehi kanaka. Ua hōʻole ʻo Ruby i kēia i kona wā i hoʻokolokolo ʻia ai, me ka hoʻomau ʻana e hana ana ʻo ia no ke aloha ʻāina i kona wā i luku ai iā Oswald. ʻO ka hōʻike kūhelu a ke Komisina Warren o 1964 ua hoʻoholo ʻo ia ʻaʻole ʻo Oswald a me Ruby i ʻāpana o kahi kipi kipi nui e pepehi iā Pelekikena Kennedy. Me ka hopena o ka hopena, ua hoka ka hōʻike e hoʻopau i nā kānalua e pili ana i ka hanana. I ka makahiki 1978, ua hoʻopau ke Kōmike Koho o ka Hale no ka pepehi kanaka i loko o kahi hōʻike mua e pili ana ua "pepehi ʻia ʻo Kennedy ma muli o kahi kipi" i pili paha i nā mea pana a me ka hewa i hoʻonohonoho ʻia. ʻO nā mea i loaʻa i ke kōmike, e like me kā ke Komikina Warren, hoʻomau i ka hoʻopaʻapaʻa ākea. ʻO nā manaʻo o ka pelekikena muli loa o ʻAmelika i hoʻolilo iā ia i mea makemake nui ʻia a nalo nui ʻia: "E hoʻi i mua o ke aka o ke kaua a e ʻimi i ke ala o ka maluhia," i ʻōlelo ʻo ia.
Ianuari 4. I kēia lā ma 1948, ua hoʻokuʻuʻia ka lāhui Burma (i kapa pūʻiaʻo Mianmar) i ka colonial British a liloʻo ia i moku'āina kūʻokoʻa kūʻokoʻa. Ua kaua nā kānaka Pelekāne iʻekolu mau kaua e kū'ē iā Burma i ka 19th seneturi,ʻo ka hapakolu o ka 1886 i hana iā Burma i ka moku'āinaʻo Initania. Ua liloʻo Rangoon (Yangon) i ke poʻokela a me kahiʻoihanaʻoihana ma waena o Calcutta a me Singapore. Ua hele mai nā poʻe Indians a me ka Haina me ka poʻe Pelekāne, aʻo ka nui o nā loina moʻomeheu ka hopena i nā hakakā, ka hakakā, a me nā kū'ē. ʻO ka mō'ī Pelekānia, a hōʻole hoʻi e wehe i nā kāmaʻa i ka wā e komo ai i nā panalo, alakaʻiʻia nā mone Buddhist e kū'ē. Ua puka aku ka hananaʻo Rangoon University, aʻo kekahi haumāna'ōpioʻo Aung San, ua hoʻomaka i ka "League Anti-Fascist People's Freedom League" (AFPFL) a me ka "People's Revolutionary Party" (PRP). ʻO San, i waena o nā mea'ē aʻe, i alakaʻi i ke kūʻokoʻa o Burma mai Beritania ma 1947 a no ka hoʻokumuʻana i kahi kuʻikahi me nā lāhui kūʻokoʻa no kahi Burma hui. Ua pepehiʻiaʻo San ma mua o ka hikiʻana mai o ke kūʻokoʻa. ʻO ke kaikamahine'ōpioʻo Sanʻo Aung San Suu Kyi i hoʻomau i kāna hana i ka'enekalakala. Ma ka 1962, ua lawe ka pūʻali koa Burmese ma luna o ke aupuni. Ua pepehiʻia hoʻi ma luna o nā haumāna 100 i komo i kahi papaʻi maluhia ma ke Kulanuiʻo Rangoon. Ma 1976, ua hopuʻia nā haumāna 100 ma hope o kahi noho noho. Ua hoʻopaʻaʻiaʻo Suu Kyi ma ka hale paʻahao, akā ua loaʻaʻo ka Nobel Peace Prize ma 1991. ʻOiai ka ikaika o ka pūʻali koa ma Myanmar, ua kohoʻiaʻo Suu Kyiʻo ia ma keʻano kūlana aupuniʻo 2016, i kākoʻoʻia e ka National League for the Democracy. Ua'āhewaʻiaʻo Suu Kyi ma ka honua holoʻokoʻa no ka nānāʻana a iʻole kaʻaeʻana i ka pūʻali koa Burma e pepehi i nā haneli he nui o nā kāne, nā wāhine, a me nā keiki o ka lāhui Rohingya.
Ianuali 5. I kēia lā ma 1968, ua paniʻo Antonin Novotny, ke aliʻi Stalinist o Czechoslovakia, ke kākau'ōlelo mua na Alexander Dubcek, ka mea i manaʻoʻiʻo e hiki ke hoʻokōʻia i kaʻahahui. Ua kākoʻoʻo Dubcek i kaʻahahui, akā uaʻaeʻia ke kūʻokoʻa o ka'ōlelo ma ka hoʻoponoponoʻana i nā kākoʻo, a me nā pono kīvila. Ua kapaʻia kēia manawaʻo "Prague Spring." Ua hoʻoneʻe ke Soviet Union i Czechoslovakia; ua alakaʻiʻia nā alakaʻi alakaʻi i Moscow, a ua paniʻia me nā luna o ka Soviet. Ua hoʻopauʻia nā hoʻoponopono a Dubcek, aʻo Gustav Husak ka mea i pani hou iā ia, ua hoʻokumu houʻiaʻo ia e ka Mō'ī Komisina mana. Ua lawe kēia i nā kū'ē nui ma waena o ka'āina. Ua pāpāʻia nā keʻena kelepila, nā nūpepa, a me nā puke i paʻiʻia i kēlā manawa, e like me ka Garden Party a me ka Memorandum e Vaclav Havel, a ua hoʻopaʻaʻiaʻo Havel no nā makahikiʻehā. Ua mālamaʻia he mau kaukani mau haumāna i kahi lāʻehā noho maluhia e noho ana i nā kula kiʻekiʻe a me nā kulanui ma'ō aku o ka'āina, a me nā hale hana e hoʻouna ana iā lākou i ka meaʻai. Ua hanaʻia kekahi mau hanaʻino a weliweli. Ma Ianuali 1969,ʻo Jan Palach kahi haumāna o ke kulanui i kūkuluʻo ia i ke ahi ma Wenceslas Square e kū'ē i ka nohoʻana a me ka weheʻana i nā kuʻuna kūloko. Ua like kona make me ka Prague Spring, a ua lilo kona hoʻolewa i kekahi hōʻike kū'ē. ʻO kekahi haumānaʻelua,ʻo Jan Zajíc i hana like i ka hana hoʻokahi ma kahi kūkea, aʻo ka kolu,ʻo Evžen Plocek, ua make i Jihlava. I ka wā e hoʻokahuliʻia ana nā aupuni Communist ma'ō aku o ke Komohana'Ekelani, ua hoʻomauʻia nā kū'ē a Prague a hiki i ka lāʻo Dekemaba 1989 i ka manawa iʻae ai ke aupuni o Husak. Ua kapa houʻiaʻo Dubcekʻo ia ka pelekikena o ka Halepule, aʻo Vaclav Havel i lilo i pelekikena o Czechoslovakia. ʻO ka laweʻana i nā kuʻikahi i hopena i Czechoslovakia, aiʻoleʻo Prague "Summer," i hala aku i ka iwakalua mau makahiki o ka kū'ē.
Ianuali 6. Ma kēia lā i ka 1941, ua kūkala ka Pelekikena Franklin Delano Roosevelt i kahi'ōlelo i hoʻopuka ai i ka hua'ōlelo "ʻEhā Manaʻo," āna i'ōlelo ai me ke kūʻokoʻa o ka'ōlelo a me ka'ōlelo; ke kūʻokoʻa o ka hoʻomana; ke kuokoaʻana mai ka makaʻu; a me ke kuokoa i ka nele. Ua kau ʻia kāna kamaʻilio ʻana i ke kūʻokoʻa no nā kamaʻāina o kēlā me kēia ʻāina, eia nō naʻe nā kamaʻāina o ʻAmelika Hui Pū ʻIa a me nā hapa nui o ka honua e ʻumeʻume nei i kēlā me kēia wahi ʻehā. Eia kekahi o nā huaʻōlelo a Pelekikena Roosevelt i ʻōlelo ai i kēlā lā: "I nā lā e hiki mai ana, a mākou e ʻimi nei e hoʻopaʻa, ke kakali nei mākou i mua i kahi honua i hoʻokumu ʻia ma luna o nā kūʻokoʻa kanaka ʻehā. ʻO ka mua ke kūʻokoʻa o ka ʻōlelo a me ka haʻi ʻana - ma nā wahi āpau o ka honua. ʻO ka lua ke kūʻokoʻa o kēlā me kēia kanaka e hoʻomana i ke Akua ma kāna ʻano ponoʻī - ma nā wahi āpau o ka honua. ʻO ke kolu ke kūʻokoʻa mai ka nele - ka mea i unuhi ʻia i nā huaʻōlelo o ke ao, ʻo ia hoʻi ka ʻike hoʻokele waiwai e hoʻopaʻa ai i kēlā me kēia lāhui i kahi ola maluhia olakino no ka poʻe kamaʻāina - ma nā wahi āpau o ka honua. ʻO ka hā ke kūʻokoʻa mai ka makaʻu - ka mea i unuhi ʻia i nā huaʻōlelo o ke ao, ʻo ia hoʻi ka hōʻemi ʻana o nā mea kaua o ke ao holoʻokoʻa i kahi kikoʻī a me kahi ʻano kikoʻī e hiki ʻole ai i kahi lāhui ke hana i kahi hana kolohe kūʻē i kekahi hoalauna. - ma nā wahi āpau o ka honua…. I kēlā manaʻo kiʻekiʻe ʻaʻole hiki ke hoʻopau i ka lanakila. ” I kēia lā ua pāpā pinepine ke aupuni US i nā kuleana o ka Hoʻololi Mua. ʻIke nā balota i nā mea nui i waho e nānā i ka US ʻo ka weliweli nui loa i ka maluhia. A alakaʻi ka US i nā lāhui waiwai āpau i ka ʻilihune. Koho ʻia nā kūʻokoʻa ʻehā no ka mea.
Ianuari 7. Ma kēia lā ma ka 1932, hāʻawiʻia ka Pelekikena Stimsonʻo ka US Secretary of State Henry Stimson. Ua kāhea ʻia ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa e ka League of Nations e kū i ke kūʻē ʻana o Iāpana ma Kina. ʻO Stimson, me ka ʻae a Pelekikena Herbert Hoover, i hoʻolaha ʻia ma ka mea i kapa ʻia ʻo Hoover-Stimson aʻo, kūʻē ʻo US i ka hakakā ʻana o Manchuria i kēia manawa. Ua ʻōlelo ka ʻatikala, ka mea mua, ʻaʻole i ʻike ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa i kekahi kuʻikahi i hōʻino i ka noho aliʻi a me ke kūpaʻa o Kina; a ʻo ka lua, ʻaʻole ia e ʻike i nā hoʻololi kūloko i loaʻa ma o ka ikaika o nā mea kaua. Ua hoʻokumu ʻia kēia ʻōlelo i ka pāpā ʻia ʻana o ke kaua ma o ka 1928 Kellogg-Briand Pact kahi i hoʻopau ai i ka ʻae a me ka ʻae ʻana o ka naʻi aupuni a puni ka honua. Ua pilikia ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa i ka hopena o WWI i ka hakakā ʻana o kona mau makaʻāinana me kahi kaumaha kaumaha i hoʻokumu ʻia ma Wall Street, nā hāʻule nui ʻole o nā panakō, ka hana nui ʻole, a me ka huhū nui o ke kaua. ʻAʻole paha e komo koke ʻo US i kahi kaua hou a hōʻole e kākoʻo i ka League of Nations. Ma hope mai ua wehewehe ʻia ka Kumumanaʻo Stimson he maikaʻi ʻole, ma muli o ka hoʻouka kaua ʻana o Shanghai e ka poʻe Kepanī i ʻekolu mau pule ma hope aku, a me nā kaua ma hope o ʻEulopa e pili ana i nā ʻāina ʻē aʻe i mālama ʻole i ke kānāwai. Manaʻo kekahi mau mōʻaukala ua mālama pono ʻia ke aʻo ʻana a ua manaʻo ʻia e wehe hāmama ʻia ke kālepa i ka wā o ke Great Depression me ke kūpaʻa ʻole. Ma ka ʻaoʻao ʻē aʻe, aia kekahi mau mōʻaukala a me nā theorists kū kānāwai i ʻike i ka hoʻokomo ʻia ʻana o ka pono i loko o nā politika ākea āpau i lilo ai ka Stimpson Aʻoaʻo i mea hana i ka hoʻokumu ʻana i kahi nānā hou o ka honua i ke kaua a me nā hopena.
Ianuali 8. I kēia lā, ua hoʻomaka ʻo AJ Muste (1885 - 1967), he ʻAmelika hānau ʻAlani, i kona ola. ʻO AJ Muste kekahi o nā alakaʻi kaiauluʻole o kona manawa. Ua hoʻomakaʻo ia ma keʻano he kuhina ma ka Ekalesia Reformed Church, ua liloʻo ia i mea hana kaiaulu a me ka loina hui, aʻo ia kekahi o nā mea hoʻokumu a me ke alakaʻi mua o Brooklyn Labor College o New York. Ma ka 1936, ua hoʻokauʻo ia i ka pacifism a ua hoʻoikaika i kona ikaika i ka hakakā kaua, nā kuleana kīwila, nā kuʻuna kuloko, a me ka hoʻokahuli. Ua hanaʻo ia me ka lehulehu o nā hui,ʻo ia hoʻi ka Fellowship of Reconciliation, kaʻahahui kaulike o ka moʻomeheu lāhui (CORE), a me ka League War Resisters League, a ua liloʻo ia i mea hoʻoponopono o Lihue makasina. Ua hoʻomau ʻo ia i kāna hana no ka maluhia i ka wā o ke kaua US ma Vietnam; ma mua iki o kona make ʻana, ua huakaʻi ʻo ia i North Vietnam me kahi ʻelele o nā kāhuna pule a hui pū me ke alakaʻi Komunista ʻo Ho Chi Minh. Ua mahalo nui ʻia ʻo AJ Muste i ka neʻe ʻana no ka hoʻopono kaulike no kona hiki ke pili i nā poʻe o nā makahiki āpau a me nā ʻaoʻao āpau, e hoʻolohe a noʻonoʻo i nā manaʻo āpau, a me ke alahaka i nā mamao ma waena o nā ʻaoʻao politika divergent. Ua hoʻonohonoho ʻia ka AJ Muste Memorial Institute ma 1974 e mālama i ka hoʻoilina o AJ ma o ke kākoʻo mau ʻana o ka neviolent neʻe no ka hoʻololi kaiāulu. Hoʻopuka ka Institute i nā puke liʻiliʻi a me nā puke e pili ana i ka nonviolence, hāʻawi i nā hāʻawi a me nā kākoʻo i nā hui kaiaulu a puni ka US a me ka honua, ma kāna New York City "Peace Pentagon." I nā ʻōlelo a Muste: “ʻAʻohe ala i ka maluhia; ʻo ka maluhia ke ala. ”
Ianuari 9. Ma kēia lā ma 1918, ua kaua aku ka US i kāna hakakā hope me nā haoleʻAmelika ma ke Kauaʻo Bear Valley. Ua hoʻokau ʻia ka poʻe Yaqui Indians i kā lākou kaua lōʻihi me Mekiko, a hele i ka palena kokoke i kahi kahua koa ma ʻAlikona. E hana ʻo Yaquis i kekahi manawa ma nā ululāʻau citrus o US, kūʻai i nā mea kaua me kā lākou uku, a hoʻihoʻi iā lākou i Mesiko. I kēlā lā hopena, loaʻa i ka pūʻali koa kahi hui liʻiliʻi. Ua hoʻomaka ka hakakā a hiki i ka hoʻomaka ʻana o kekahi Yaqui e hoʻoluli i kona mau lima i ka hāʻawi pio. Ua hopu ʻia he ʻumi Yaquis, a ua ʻōlelo ʻia e kūlani me ko lākou mau lima ma luna o ko lākou mau poʻo. Kū kiʻekiʻe ke aliʻi, akā mālama mau kona mau lima i kona pūhaka. I ka hāpai lima ʻia ʻana o kona mau lima, maopopo leʻa ke hoʻāʻo nei ʻo ia e paʻa pū i kāna ʻōpū. Ua ʻeha ʻo ia i kahi pahū i hoʻokumu ʻia e ka poka e hoʻā i nā pūhaka i wahī ʻia i kona pūhaka, a ua make ʻo ia i kekahi lā aʻe. ʻO kekahi o nā mea i hoʻopaʻa ʻia kahi keiki he ʻumikūmākahi ona makahiki a ʻo kona pū pū inā lōʻihi kona lōʻihi. Ua hiki i kēia pūʻulu koa i kahi hou aku ke pakele. A laila lawe ʻia kēlā poʻe i hopu ʻia i luna o ka lio i Tucson no ka hoʻokolokolo pekelala. Ua hoʻokele lākou i nā koa i ka wā o ka huakaʻi me ko lākou koa a me ko lākou ikaika. I ka hoʻokolokolo ʻana, ua hoʻokuʻu ka luna kānāwai i nā koina āpau no ka makahiki he ʻumikūmākahi, a hoʻopaʻi i nā mea ʻewalu i 30 mau lā i ka hale paʻahao. Ua kākau ʻo Colonel Harold B. Wharfield: "ua ʻoi aku ka maikaʻi o ka hoʻopaʻi ma mua o ka Yaquis e lawe ʻia aku i Mekiko a kū i mua o ka make he kipi."
Ianuali 10. I kēia lā ma 1920 ua hoʻokumuʻia ka League of Nations. ʻO ia ka hui honua mua i hoʻokumu ʻia e mālama i ka maluhia o ka honua. ʻAʻole ia he manaʻo hou. ʻO nā kūkākūkā e pili ana i nā kaua Napoleonic i alakaʻi ʻia i ka Geneva a me Hague Convention. I ka makahiki 1906, ua kāhea ke kākāha Nobel Prize Theodore Roosevelt i "Hui Kuʻikahi o ka Maluhia." A laila, i ka pau ʻana o WWI, hoʻomākaukau ka poʻe Pelekania, ka Palani a me ka US i nā noi paʻa. Ua alakaʻi kēia i ke kūkākūkā a me kaʻae ʻana o kahi "Kuʻikahi o ka Hui o nā Aupuni" ma ka Paris Peace Conference ma 1919. ʻO ka berita, ka mea i kau nui i ka palekana hui, ka pale kaua ʻana, a me ka hoʻoponopono ʻana i nā paio kūwaho ma o ke kūkākūkā ʻana a me ka hoʻokolokolo ʻana. Kuikahi o Versailles. Ua hoʻomalu ʻia ka Hui e kahi Hui Nui a me kahi ʻaha Hoʻokele (wehe wale i nā mana nui). Me ka hoʻomaka ʻana o WWII, maopopo leʻa ua kūleʻa ka Hui. No ke aha mai? Ke Aupuni: E hoʻoholo ana nā hoʻoholo i ke koho pākahi o kaʻaha kūkā. Ua hāʻawi kēia i nā lālā o kaʻekalesia i ka veto kūpono. wale nô: ʻAʻole hui nui nā lāhui he nui. Aia he 42 mau lālā hoʻokumu a me 58 ma kona piko. He nui ka poʻe i ʻike iā ia he "Hui Lanakila." ʻAʻole ʻae ʻia ʻo Kelemania e hui pū. ʻAʻole hoʻokipa ʻia nā aupuni komunista. A ʻo ka mea mahalo, ʻaʻole i hui pū ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa. ʻO Pelekikena Woodrow Wilson, kahi mea kākoʻo nui, ʻaʻole hiki ke loaʻa iā ia ma o ka Senate. ʻO ka hikiʻole ke hoʻokō i nā hoʻoholo: Ua kau ka League ma luna o nā lanakila o WWI e hoʻokō i kāna mau'ōlelo hoʻoholo. ʻAʻole lākou i makemake e hana pēlā. Nā kumu hoʻonāukiuki: Kū'ē ka pono o ka hoʻokūkū kaua me nā hana i ka hoʻokuʻu. Ma ka 1946, ma hope o nā makahiki 26, ua paniʻia ka League of Nations e nā Aupuni Hui Pū 'Ia.
Ianuali 11. Ma kēia lā i ka 2002, hoʻomaka ka Camp Prisonʻo Guantanamo Bay i Kepani. Ma mua i manaʻoʻia e lilo i "mokupuni ma waho o ke kānāwai" kahi e hiki ai ke hoʻopaʻaʻia i nā manaʻo hoʻokūkū me ka hanaʻoleʻia a nīnauʻia me ke kaohiʻoleʻia,ʻo ka hale paʻahao a me kaʻoihana koa i Guantánamo Bay kahi pōʻino. Ua liloʻo Guantánamo i hōʻailona no ka hoʻopono, ka hanaʻino, a me ka mālamaʻole i ke kānāwai. Ma hope o ka weheʻiaʻana o ka hale paʻahao, kokoke i nā kānaka 800 ma waena o kona mau pūnaewele. Ma waho o kaʻaeʻana i kaʻaeʻana i ke kānāwai, he nui ka poʻe i hoʻokauʻia i ka hoʻomāinoinoʻia a me nā hanaʻino. Ua mālamaʻia ka hapa nui me ka ukuʻole a hoʻokolokolo paha. Ua paʻa nā paʻahao he nui no nā makahiki he nui ma hope o ka weheʻiaʻana no ka hoʻokuʻuʻiaʻana e ka pūʻali koa US, a paʻa i kahi'āpana iʻole ai kekahi lima aupuni iʻae e hiki i ka hoʻopauʻana i ka hōʻeha i ko lākou kuleana. Ua liloʻo Guantánamo i mea hōʻino i ka kaulana a me ka palekana oʻAmelika Hui PūʻIa a me kekahi mea hana hōʻailona no nā hui e like me ISIS i kāhiko i ko lākou mau pio i loko o GITMO orange. ʻO ka pelekikenaʻAmelika a me kāna mau keʻena no nā makahiki he nui aʻaʻole i hoʻohana i ka mana e hoʻopau i ka paʻa mau loa a kokoke iā Guantánamo. ʻO Closing Guantánamo ke ala kūpono e pono ai ke hoʻopaʻa i ka hale paʻahaoʻole me ka ukuʻoleʻia a me ka hoʻokolokoloʻana; ke hoʻololi i nā mea i hoʻokuʻuʻia no ka hoʻololiʻana; a me ka ho'āʻoʻana i nā mea i hoʻopaʻaʻia no lākou kahi hōʻike hewa i loko o nāʻaha karaima koʻikoʻi maʻAmelika Hui PūʻIa. Na kaʻaha kaulike oʻAmelika e hana mau i nā hihia hoʻolālā kiʻekiʻe. Inā hikiʻole i ka loio ke hoʻopiʻi i kekahi hihia i kekahi pio,ʻaʻohe kumu e hoʻomauʻia ai ka hoʻopaʻahaoʻiaʻana, inā ma Guantánamo paha a meʻAmelika Hui Pūʻia paha.
Ianuali 12. Ma kēia lā ma 1970 Biafra, ka moku o ka'enehema ma ka hema o Nigeria, ua hāʻawiʻia i ka Federal Army, a hoʻopau i ka Civil Civil War. ʻO Nigeria, kahi moku'āina Pelekāne mua, ua loaʻaʻo ia ke kūʻokoʻa ma 1960. ʻO kēia kaua koko a me ka māhelehele ka hopena o kahi kūʻokoʻa i hoʻonohonohoʻia no ka pono o ka mana colonial. ʻO ka moku'āinaʻo Nigeria he'āpana'ōwili o nā moku'āina kūʻokoʻa. I loko o ke au o ka panalina, ua lawelaweʻia maʻelua mau'āpana, Northern a Southern. I ka 1914, no ka hoʻomaluʻana i ka loiloi a me ka manaʻoi akuʻoi aʻe ma luna o nā kumu waiwai,ʻo North a me South ua hoʻohuiʻia. Heʻekolu mau hui nui loa ma Nigeria:ʻo ka'ōlelo Pelekane ma ka hema hikina; nā Hausa-Fulani ma ka'ākau; a me ka Yoruba i ka hema hema. I ke kuokoa,ʻo ke Kuhina Nui mai ka'ākau mai,ʻo ia ka'āina iʻoi loa. ʻO ka'eneke ākea āpau e hōʻoia i ka lokahi o ke aupuni Hoʻouluʻia ka haunaele i nā koho balota o 1964. Ma waena o ka pāhaʻi nui o nā mea hoʻopunipuni, ua koho houʻia ka mea nāna i koho. Ma 1966, ho'āʻo nā luna'ōpio i kahi hui. ʻO Aguiyi-Ironsi, ke poʻo o ka pūʻali Koa a me ka Igbo, kāpiliʻia a lilo i poʻo o ke aupuni. Iʻeono mau mahina ma hope mai, ua hoʻolālā nā luna o ka'ākau i ka'ākeke. ʻO James Gowon, he mea hoʻokele, liloʻo ia ke poʻo o ke aupuni. ʻO kēia i alakaʻiʻia i nā pogroms ma ka'ākau. Ua makeʻo 100,000 a me kahi miliona. Ma ka lāʻo Mei 30, 1967, ka'ōlelo Pelekane, i haʻi aku i ka Mokuna Hikinaʻo ka Lihue Hoʻoilina o Biafra. Ua hele ke Aupuni Koa i ka hoʻouka houʻana i ka'āina. ʻO kā lākou pahuhopu mua,ʻo ia ka hopuʻana iā Port Harcourt a me ka mālamaʻana i nā kahuaʻaila. Ua ukaliʻo Blockades, a ua lilo i ka pōloli nui a me ka pōloli i ka poʻe 2 miliona Biafran. He kanahā mau makahiki ma hope mai,ʻo ke kaua a me nā hopena o ka hopena o ka hakakā.
Ianuali 13. Ma kēia lā i ka 1991, ua kū'ē nā Soviet Special Forces i kahi leka uila a me ka hale kelepilaʻo Lithuania, me ka pepehiʻana i ka 14 a me kaʻehaʻana ma luna o 500 i ka hoʻokeleʻiaʻana e nā koa ma ka lehulehu o nā kānaka kīnāʻole i kiaʻi i ka hale kiaʻi e pale aku i ke kūʻokoʻa o ka Lithuanian. Ua hoʻopuka koke ka 'Aha Kūkākūkā o Lithuania i ka honua e hoʻomaopopo i ka hoʻouka kauaʻana o ka Soviet Union i ko lākou aupuni mō'ī, a ua makemake nā Lithuania e mālama i ko lākou kūʻokoʻa ma lalo o kekahiʻano. Ua hōʻikeʻo Lithuania i kona kūʻokoʻa ma 1990. Ua hala wikiwiki ka Lithuanian Palekana i kānāwai e hoʻomākaukau ana i ke aupuni o ke aupuni i ka noho pioʻana i ka wā e pilikia ai kaʻaha kūkā ma o kaʻahaʻelele Soviet. Ua pane aku ke alakaʻi o Rusia,ʻo Boris Yeltsin, me ka hōʻoleʻana i kona lima i nā hōʻeha, a ua noiʻo ia i nā koa Lūkini e haʻi ana he hana hanaʻole ia, a e kono ana iā lākou e noʻonoʻo e pili ana i nāʻohana o lākou i haʻalele i ka home. Me kona hōʻoleʻana a me Mikhail Gorbachev i ka piliʻole, ua hoʻomauʻia ka pepehi a me ka pepehi kanaka Soviet. Ua ho'āʻo kahi lehulehu o Lithuanians e pale i ka pāʻani TV a me ka hale leka uila. Ua hoʻonuiʻia nā poʻe Soviet a ua puhiʻia ma luna o ka lehulehu. Ua lawe pio nā pūʻali Soviet a pale i ka pāʻani TV ola. Akā, ua hoʻomaka ka hoʻonohonohoʻana i kahi pālahalaha ma nā'ōlelo he nui e hōʻike i ka honua. ʻO kahi nui i'ākoakoa e hoʻomalu i ka hale pule kiʻekiʻe, a hoʻi akula ka pūʻali Soviet. ʻO ka hoʻolālā o ka'āina ma hope. I ka malamaʻo Fepuari, ua koho nuiʻia nā Lithuanians no ke kūʻokoʻa. I ka loaʻaʻana o ke kūʻokoʻa o Lithuania, uaʻike maopopoʻia ka hoʻoneʻeʻoleʻana o nā hoʻoneʻe kaua kaua i kahi honua e hoʻonui i ke kūʻokoʻa kūkā.
Ianuali 14. Ma kēia lā i ka 1892 Ua hānauʻiaʻo Martin Niemöller. Ua make ʻo ia i ka makahiki 1984. ʻO kēia kahunapule Protestant koʻikoʻi i kū aʻe ma ke ʻano he ʻenemi haʻi waha o Adolf Hitler i lilo i ʻehiku mau makahiki i hala o ko Nazi noho aliʻi ʻana i nā kahua hoʻomoana, ʻoiai ʻo ia ka lāhui ʻōiwi nui. Hoʻomanaʻo nui ʻia ʻo Niemöller no ka ʻōlelo puanaʻī: “ʻO lākou ka mea i hiki mua mai no ka poʻe Socialist, a ʻaʻole wau i ʻōlelo no ka mea ʻaʻole wau he Socialist. A laila ua hele mai lākou no ka Union Union, a ʻaʻole wau i ʻōlelo no ka mea ʻaʻole wau he Union Union. A laila hele mai lākou no nā Iudaio, a ʻaʻole wau i ʻōlelo aku no ka mea ʻaʻole wau he Iudaio. A laila hele mai lākou naʻu, a ʻaʻohe mea i koe e ʻōlelo mai noʻu. " Ua hoʻokuʻu ʻia ʻo Niemöller mai ka pūʻali koa Kelemania ma hope o ke Kaua Honua I. Ua hoʻoholo ʻo ia e ukali i ka wāwae o kona makuakāne ma ke komo ʻana i kahi seminare. Ua ʻike ʻia ʻo Niemöller ma ke ʻano he kahuna haʻi ʻōlelo charismatic. ʻOiai nā ʻōlelo aʻoaʻo mai ka mākaʻi, ua hoʻomau ʻo ia e haʻi kūʻē i ka hoʻāʻo ʻana o ka mokuʻāina e hoʻopilikia i nā hale pule a me nā mea āna i ʻike ai ma ke ʻano neo-paganism i paipai ʻia e ka Nazis. A ʻo kahi hopena, ua hopu pinepine ʻia ʻo Niemöller a waiho ʻia i kahi paʻa mehameha ma waena o 1934 a me 1937. Ua lilo ʻo Niemöller i mea nui i nā ʻāina ʻē. Ua hāʻawi ʻo ia i kahi ʻōlelo hoʻomaka i ka hālāwai 1946 o ka Federal Council of Chlies in the United States a huakaʻi hele a haʻi ʻōlelo e pili ana i ka ʻike Kelemania ma lalo o ka Nazism. Ma ka waenakonu o 1950, ua hana ʻo Niemöller me nā hui o ka honua, e like me ka World Council of Chlies, no ka maluhia honua. ʻAʻole i haʻalulu ka lahui Kelemania Niemöller i kona kūʻē ʻana i ka mahele o Kelemania, e ʻōlelo ana ua ʻoi aku kona makemake i ka hoʻohui ʻana inā aia ia ma lalo o Komunism.
Ianuali 15. I kēia lā ma 1929, ua hānauʻiaʻo Martin Luther King, Jr.. Ua hoʻopau kokeʻia kona ola ma luna oʻApelila 4th, 1968, i kona manawa i pepehiʻia ai ma Memphis, Tennessee. ʻO ka pelekikena wale nō e loaʻa i ka lāʻahaʻaina o ka US no kona hanohano, aʻo ka meaʻole kahi pelekikena i hoʻomanaʻoʻia me kahi pōhaku nui ma Wakinekona, DC,ʻo Dr. King's "He Moʻomanaʻo" 'ōlelo, Nobel Peace Prize lecture, a "Palapala mai ka hale paʻahao o Birmingham" aia ma waena o nā hana a me nā mea mahalo loa i ka'ōlelo Pelekānia. Ma ka hoʻoikaikaʻana i kāna mau Kristiano a me nā aʻo a Mahatma Gandhi, ua alakaʻiʻo Kauka King i ka neʻeʻana i ka pauʻana o nā 1950s a me nā 1960s no ka hoʻokōʻana i ke kaulike kānāwai no nāʻAmelikaʻAmelika maʻAmelika Huipūʻia. I loko o ka emi iho o ka 13 makahiki o kona alakaʻiʻana i kaʻAi Moku'Aiwi'AiwiʻAmelika o kēia manawa, mai ka lāʻo Dekemaba, 1955 a hiki iāʻApelila 4, 1968, ua loaʻa i nāʻAmelika ka holomua maoli i ka likeʻana o ka lāhui iʻAmelika ma mua o nā makahiki i hala mua o 350. Ua kapa nuiʻiaʻo Dr. King i kekahi o nā alakaʻi nuiʻole o ka moʻolelo o ka honua nei. ʻOiaiʻo kekahi poʻe e'ōlelo ana no ke kuokoa ma "nā mea e pono ai," ua hoʻohanaʻo Martin Luther King, Jr. i ka mana o nā'ōlelo a me nā hana o ke kū'ē kū'ēʻole, e like me nā hoʻonāukiuki, nā poʻe hoʻonohonoho ponoʻole, a me ka hoʻoloheʻole i ka hoʻokōʻana i nā pahuhopu hikiʻole. Ua hele mauʻo ia e alakaʻi i nāʻano kūkala likeʻole e pili ana i ka palapa, a me ka hakakā o ka honua, e hoʻomau mau i ka pono o kāna mau kumuhana o ka kū'ēʻole. ʻO kona kū'ēʻana i ke kaua ma Vietnam, aʻo ka'ōlelo kū'ē i ka neʻeʻana ma waho o ka pākino, ka militarism, a me ka waiwai nui, e hoʻomau ana i nā mea hoʻolālā maluhia a me nā pono eʻimi ana i kahi hui kaiaulu no ka honua maikaʻi aʻe.
Ianuali 16. Ma kēia lā ma 1968, ua hoʻokumuʻo Abbie Hoffman lāuaʻo Jerry Rubin i ka Youth International Party (the Yippies), hoʻokahi lā ma mua o ka hikiʻana aku o ka Pelekikena Lyndon Baines Johnson i kona moku'āina o ka Union Address e hōʻike ana i ka lanakila o ka US ma Vietnam. ʻO ka Yippies kahi ʻāpana o ka neʻe kaua anti-kaua o nā 1960s-70s i ulu aʻe mai ka neʻe ʻana o nā pono kīvila. ʻO Hoffman lāua ʻo Rubin he ʻāpana o ka anti-war March ma ka Pentagon i ʻOkakopa 1967, a ʻo Jerry Rubin i kapa ʻia ka "linchpin for Yippie politika." Ua hoʻohana ʻo Hoffman lāua ʻo Rubin i kahi "Yippie style" i kā lāua hana anti-war a anti-capitalist, i hui pū ʻia e nā mea hoʻokani pila e like me Country Joe a me ka iʻa, a me nā mea haku mele / kākau e like me Allen Ginsberg nāna i hoʻopuka i ko Hoffman manaʻo e pili ana i nā manawa kūpikipiki: "[Hoffman] Ua ʻōlelo ʻo ia ua lilo ka politika i hale kiʻiʻoniʻoni a me ka hoʻokalakupua, ʻo ia nō ka hana ʻia ʻana o nā kiʻi ma o ka pāpāho lehulehu e huikau nei a hoʻomeamea i ka poʻe maʻAmelika Hui Pū ʻIa, e ʻae nei iā lākou i kahi kaua a lākou i manaʻoʻiʻo ʻole ai. " ʻO nā hōʻike a me nā kūʻē nui a ka Yippies i komo pū kekahi ma ka Democratic National Convention ma 1968 kahi i hui pū ʻia e nā Black Panthers, Nā Haumāna no kahi Hui Demokalaka (SDS) a me ke Kōmike Hoʻolālā Aupuni e hoʻopau i ke kaua ma Vietnam (ka MOBE). ʻO kā lākou Festival the Life of theatre ma Lincoln Park, me ke koho ʻia ʻana o kahi puaʻa i kapa ʻia ʻo Pigasus i ko lākou koho balota moho pelekikena, i alakaʻi ʻia ai i ka hopu ʻia a hoʻokolokolo ʻia o Hoffman, Rubin, a me nā lālā o nā hui ʻē aʻe. Ua hoʻomau ka poʻe kākoʻo o ka Yippies i kā lākou mau kūʻē kālaiʻāina, a wehe i ka Hale Hōʻikeʻike ʻo Yippie ma New York City.
Ianuali 17. Ma kēia lā i ka 1893, ua hoʻokahuli ke aupuni o Hawaiʻi i nā mea waiwai, nā mea kālepa, a me nā Marines, a hoʻomakaʻia ka lōʻihi o ka hoʻokahuliʻino a pōʻino i nā wahi holoʻokoʻa o ka honua. Ua pane aku ka Mōʻīwahine o Hawaii, ʻo Liliʻuokalani, me kēia ʻōlelo i ka Pelekikena Beniamina Harrison: "ʻO Liliʻuokalani, ma ka lokomaikaʻi o ke Akua, a ma lalo o ke Kumukanawai o ke Aupuni Hawaiʻi, ka Mōʻīwahine, ke kūʻē kūʻē aku nei i kekahi a me nā nā hana i hana kūʻē ʻia iaʻu iho a me ke Aupuni kumukānāwai o ke Aupuni Hawaii e kekahi poʻe e ʻōlelo ana ua hoʻokumu lākou i Aupuni Kūpono no a no kēia Aupuni… i mea e pale aku ai i kekahi kūʻē ʻana o nā pūʻali koa, a malia paha ua lilo ke ola, hana wau i kēia ma ke kūʻē, a ʻae ʻia e kēlā ikaika e hāʻawi i koʻu mana a hiki i ka manawa a ke Aupuni o ʻAmelika Hui Pū ʻIa e hōʻike ai, e wehe i ka hana a kona lunamakaʻāinana a hoʻihoʻi hou mai iaʻu i ka mana aʻu e koi ai ma ke ʻano kumukānāwai o ko Hawaiʻi Pae ʻĀina.."Ua kapaʻiaʻo James H. Blountʻo ke Komikina Kūikawā, i hoʻounaʻia e nānā, a hōʻike i kāna mauʻike e pili ana i ka laweʻana. Ua'ōleloʻo Blount e kū pono anaʻoʻAmelika Hui Pūʻia no ka hoʻokahuliʻole i ke kūlana o ke aupuni Hawaiʻi, aʻo nā hana a ke aupuni oʻAmelika ua uhaki i nā kānāwai o nā aupuni āpau a me ka mana o ka nohona Hawaiʻi. Hoʻokahi haneri mau makahiki ma hope mai, i kēia lā ma 1993, Hawaiʻi i mālama nui i ka hana kū'ē i kaʻoihana US. I ka manawa i hoʻolaha aku ai ka US i kahi hōʻailona, e hōʻoia anaʻaʻole nā "Hawaiʻi i haʻalele i kā lākou mau koi ... i ko lākou kūlana hiʻona." Ke hoʻomau nei ka poʻe Hawaiʻi no ka hoʻokuʻuʻiaʻana o Hawaiʻi maiʻAmelika Hui Pūʻia a mai ka pūʻali koa US.
Ianuali 18. Ma kēia lā, i ka 2001,ʻelua ua'āponoʻia nā lālā o ka hui kūkō pololei,ʻo Trident Plowshares, ma hope o ka hoʻopaʻiʻana i ka hōʻinoʻana i ka poʻe Pelekania HMS hoʻopaʻi ka mea i hāpai i ka hapahā o ko Britain mea kaua nukelea. ʻO Sylvia Boyes, 57, no West Yorkshire, a me ka muliwai,ʻo Keith Wright,ʻo 45 o Manchester, i hoʻokumu muaʻia e hoʻokō i ka HMS hoʻopaʻi me nā hāmare a me nā koʻi lipi ma kahi pae ma Barrow-in-Furness, Cumbria, i Nowemapa o 1999. Ua hōʻole kēia mau mea ʻelua i kekahi hana hewa, akā naʻe, e koi ana i kā lākou hana i kūpono no ka mea he kū ʻole ke kānāwai i nā mea kaua nukelea ma lalo o ke kānāwai kūwaho. ʻO nā paio hou e pili ana i ka hilinaʻi ʻia me nā mea kaua nukelea i alakaʻi ʻia i ka ʻae ʻia e ka ʻaha e huhū nā makaʻāinana a koi ʻia e hana. Ua ʻōlelo hou kahi waha ʻōlelo no Trident Plowshares: "Ma ka hope ua hoʻonohonoho ʻia kahi kumu no ka poʻe Pelekania e hāhai i ko lākou lunamanaʻo a haʻi ʻo Trident he kānāwai ʻole." ʻO nā hana i hana mua ʻia ma Pelekane a hiki i ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o Trident Plowshares e pili ana i nā hoʻopiʻi i waiho ʻia i ka makahiki 1996 i ka wā i hoʻokuʻu ai ke kiure ma Liverpool Crown Court i ʻelua mau wahine i hoʻopiʻi ʻia no ka hōʻino nui ʻana i kahi mokulele ʻo Hawk ma kahi hale hana Pelekane Aerospace. I ka makahiki 1999, he sheriff ma Greenock, Strathclyde, i ʻike ʻia he ʻekolu mau wahine i hoʻopiʻi ʻia me ka hōʻino ʻana i nā lako kamepiula o ka moku subident Trident ma kahi kahua moku i Loch Goil hewa ʻole. A i ka makahiki 2000, ʻelua mau wahine i hoʻopiʻi ʻia no ka pena ʻana i nā pena anti-war ma luna o kahi moku nukelea i hoʻokuʻu ʻia ma Manchester, ʻoiai ua hoʻokau ka hoʻopiʻi i hope no ka hoʻokolokolo hou. ʻO ka nele o ka hoʻokō ʻia e nā aupuni i nā ʻanuʻu e pili ana i ka maluhia honua ua haʻalele i nā makaʻāinana a puni ka makaʻu i ke kaua nukelea, a me ka hilinaʻi liʻiliʻi i kā lākou mau aupuni ponoʻī e hōʻemi i ka pilikia.
Ianuali 19. I kēia lā i ka 1920, i ka nānāʻana i nā hana kūʻokoʻa o nā kuʻuna liʻiliʻi, ua kū kahi hui liʻiliʻi, a ua hānauʻiaʻoʻAmelika Civil Liberties Union (ACLU). Ma hope o ke Kaua Honua Mua, ua nui ka hopohopo e hoʻolaha aku ka Lutiano Komisina ma Rusia i United States. E like me keʻano o ka hihia inā hopohopo ka hopohopo ma mua o ka hakakā me ka hakakā, ua uku nā kuʻuna kuʻuna i ke kumukūʻai. I ka malamaʻo Novemaba 1919 a me Ianuali 1920, i ka mea i kaulana aiʻo "Palmer Raids," hoʻomaka ka Loio Kuhina Mitchell Palmer i ka poʻe i kapaʻia he "radicals." Ua hopuʻia he mau tausani o ka poʻe me ka palapalaʻole a me ka nānāʻole i nā palekana kumukānāwai e pāpāʻoleʻia huli a hopu, ua hana hoʻomāinoinoʻia, a ua mālamaʻia i loko o ka weliweli weliweli. Ua pale aku ka ACLU ia lākou, a ua ulu aʻe ma luna o nā makahiki mai kēia'ōpili liʻiliʻi i ka mea hoʻopiʻi mua loa o ka lāhui no nā kuleana i hoʻokumuʻia ma ka US Constitution. Ua pale lākou i nā kumu i loko ʻO Scopes hihia ma 1925, ua hakakāʻo ia i ka hoʻokumuʻana i nāʻAmelika Kepanī ma 1942, ua hoʻokomo 'ia i ka NAACP ma 1954 ma ke kahua hakakā no ka hoʻonaʻauao like' ana Brown v. Papa Hoʻonaʻauao, a pale i nā haumāna i hopuʻia no ka kū'ēʻana i ke kiʻi a me ka kaua Vietnam. Ke hoʻomau nei lākou i ka hakakā no nā kuleana hānau, ka'ōlelo kūʻokoʻa, ka kūlike, ka pilikino a me kaʻole piliʻole, a ke alakaʻi nei i ka hakakā e hoʻopau i ka hoʻoluhi hewa a me ka noiʻana i ka kuleana piha no ka poʻe eʻae mai. Ma kahi o 100 makahiki, ua hana ka ACLU e pale a mālama i nā pono kīnā a me nā kuleana i hoʻopaʻaʻia e nā kānāwai Kumukānāwai oʻAmelika Hui Pūʻia. Ua komo ka ACLU i nā hihia o ka 'Aha Hoʻokolokolo Kiʻekiʻe hou aʻe ma mua o kekahi huiʻokoʻa, aʻo ia kaʻoihana nui o nā loio i ka lehulehu.
Ianuali 20. Ma kēia lā i ka 1987, ua lawe pioʻia nā mea kōkua kanaka a me ka mea ola maluhia Terry Waite, heʻelele kūikawā no ka Archbishop o Canterbury, i ka poʻe pio i Lebanona. Ma laila ʻo ia e kūkākūkā ai no ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o nā hostages komohana. He papa mele maikaʻi ko Waite. Ma 1980 ua kūleʻa ʻo ia i ke kūkākūkā ʻana no ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o nā pio i ʻIrana. Ma 1984 ua kūkā maikaʻi ʻo ia i ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o nā mea hoʻokipa ma Libia. I ka 1987 ua emi ʻo ia i ka kūleʻa. ʻOiai ke kūkākūkā nei, ua lawe pio ʻo ia iā ia iho. Ma Nowemapa 18, 1991, ma lalo o ʻelima mau makahiki wale nō, ua hoʻokuʻu ʻia ʻo ia a me nā poʻe ʻē aʻe. Ua kaumaha nui ʻo Waite a hoʻokipa ʻia i ka home me he koa lā. Eia nō naʻe, ʻaʻole paha kāna mau hana ma Lebanona e like me kā lākou i manaʻo ai. Ua kū aʻe ma mua ma mua o kona hele ʻana i Lebanona ua hui ʻo ia me US Lt. Colonel Oliver North. Makemake ʻo North e hoʻolako kālā i nā Contras ma Nicaragua. Ua pāpā ʻia e ka ʻAhaʻōlelo US. Ua makemake ʻo ʻIrana i nā mea kaua akā ua hoʻokau ʻia ʻo ia i kahi embargo o nā mea kaua. Ua hoʻonohonoho ka ʻĀkau i nā mea kaua e hele i ʻIrana no ka uku no ke kālā i hoʻouna ʻia i nā Contras. Akā pono ʻo North i ka uhi. A pono ka ʻInikia i ka ʻinikua. E mālama ʻia nā mea hoʻokipa a hiki i ka wā e hāʻawi ʻia ai nā lima. E hōʻike ʻia ʻo Terry Waite ma ke ʻano he kāne nāna i kūkākūkā i ko lākou hoʻokuʻu ʻia. ʻAʻohe mea e ʻike i nā lima lima e hūnā ʻia ma hope. ʻAʻole maopopo iā Terry Waite ke pāʻani nei ʻo ia. Eia naʻe, ua ʻike ʻo North. Ua hōʻike ʻia e kahi mea kākau ninaninau noiʻi ua haʻi ʻia kahi luna o ka National Security Council ua ʻae ʻo North "ʻo Terry Waite e like me kahi agena." Kuhi kēia moʻolelo akahele i ka pono, ʻoiai no kēlā me kēia mea ʻoi aku ka maikaʻi o ka pono a me nā manaʻo maikaʻi loa, e kiaʻi ai i ka witting a i ʻole ka cooption ʻike ʻole.
Ianuali 21. Ma kēia lā i ka 1977,ʻo US Pelekikena Jimmy Carter, ma kona lā mua i pelekikena, hoʻopōʻinoʻo ia i nā poʻe'ē aʻe a pau o Vietnam. Ua'āhewa ka US i nā kānaka 209,517 e kū'ē ana i nā kānāwai kaulike, akā,ʻaʻole i hoʻouka muaʻia kekahi 360,000. Ua mālama nā luna oʻelima mau mua i ka mea a ka Vietnamese i kapa ai i ke KauaʻAmelika, a ke kāhea neiʻoʻAmelika Hui PūʻIa i ke Kauaʻo Vietnam. Ua kohoʻiaʻelua o ia mau pelekikena ma nā'ōlelo hoʻohiki e hoʻopau i ke kaua, nā'ōlelo hoʻohiki a lākou i mālamaʻole ai. Ua hoʻohikiʻo Carter e hāʻawi i ke kala kalaʻole i nā kānaka i pale i ke kime ma kaʻauheʻeʻana i ka'āina aiʻole i ka hōʻoleʻoleʻana. Ua wikiwikiʻo ia i kēlā'ōlelo hoʻohiki. ʻAʻoleʻo Carter i kala aku i ka poʻe i komo i ka pūʻali koa US a haʻalele aku iā ia,ʻaʻole hoʻi i ka mea i'ōleloʻia ua hanaʻino i ka mea hōʻeha. No ka 90 ka pakeneka o ka poʻe i haʻalele mai iʻAmelika Huipūʻia e hōʻole i ka holoʻana o kēia kiʻi i Canada, e like me ka nui o nā mahuka. Uaʻae aku ke aupuni o Canada i kēia, no ka mea, ma mua ka mea i hoʻokuʻuʻia i nā kānaka e mahuka i ke kauā ma o ka heleʻana i ka palena. Ma kahi o ka 50,000 holoʻokoʻa i noho paʻa loa ma Kanada. I ka pauʻana o ka hoʻopau i ka 1973, i ka 1980 Pelekikena Carter i hōʻoia hou i ka palapala kauoha i kēlā me kēia palapala male kāne 18 makahiki no kekahi kiʻi i ka wā e hiki mai ana. I kēia lā,ʻike kekahi i ka nele o kēia koi no nā wāhine, me ka hoʻokuʻu iā lākou mai ka hōʻeuʻeu o ka hoʻokauʻia e hele i ke kaua, e like me ka hoʻowahāwahā. . . kū'ē i nā wāhine,ʻoiai nā mea'ē aʻe e nānā i ka koi no nā kāne e like me ke kāʻei o ka barbarism. ʻOiaiʻaʻole heʻaha e holo ai, ua haʻalele nā tausani i ka pūʻali koa US ma ka 21st century.
Ianuali 22. I kēia lā ma 2006, ua hoʻokumuʻiaʻo'Evo Morales e pelekikenaʻo Bolivia. ʻO ia ke pelekikena'ōiwi mua o Bolivia. Ma keʻano he kaia koko kaulana, ua hanaʻo Morales i nā'ōhumu e kū'ē i ke kaua i nā lāʻau lapaʻau a kākoʻo i nā kuleana kūʻokoʻa o ka mahiʻai a hoʻomau i ka hanaʻo Andes nui i ka lau lau. I ka 1978 ua huiʻo ia a ua kū i luna i ke kūlana koʻikoʻi ma ka hui kaiaulu. Ma ka 1989, ua'ōleloʻo ia ma kahi hanana e hoʻomanaʻo ana i ka lukuʻiaʻana o nā mea kanu o ka manuahi 11 e nā mea lawelawe o ka'Āpana Hoʻoilinaʻo Rural Area Mobile Patrol Unit. Hoʻopā nā luna i ka lā ma luna o Morales, a waiho iā ia ma nā mauna e make. Akā ua hoʻopakeleʻiaʻo ia a ola. Heʻano hoʻololi kēia no Morales. Ua hoʻomakaʻo ia e noʻonoʻo i ka hoʻokumuʻana i ka pūʻali koa a hoʻokuʻu i kekahi kaua kaua i ke aupuni. I ka hopena, ua kohoʻo ia i kaʻole hanaʻino. Ua hoʻomakaʻo ia ma ka hoʻolālāʻana i kahi'ēheu politika o ka hui. Ma o 1995,ʻo ia ke poʻo o ka Movement for Social Party (MAS) a ua kohoʻiaʻo ia i ka'aha'ōlelo. Na 2006ʻo iaʻo Pelekikenaʻo Bolivia. Ua hoʻomauʻo ia i ka hoʻokumuʻana i nā kulekele no ka ho'ēmiʻana i kaʻilihune a me kaʻikeʻoleʻana, no ka mālamaʻana i ka nohona, no ka hoʻokumuʻana i ke aupuni (nui loa ka lāhui no Bolivia), a no ka paʻiʻana i ka mana oʻAmelika Hui Pūʻia a me nā hui kaiaulu. MaʻApelila 28, 2008, ua kūkāʻo ia i ka Hui Kūʻokoʻa Kūʻokoʻa o Nā Aupuni Hui PūʻIa e pili ana i nā'Aiwi'Iiwi a hoʻouka i nā kauoha kauohaʻo 10 e hoʻopakele i ka Planet. Ua hōʻike kāna kauohaʻelua: "E hōʻoki a hoʻoholo i ka hopena o ke kaua, ka mea e lawe ai i ka waiwai no nā aupuni, ka honua, a me kekahi mauʻohana, akā,ʻaʻole no nā lāhui. . . . "
Ianuali 23. Ma kēia lā i ka 1974, hoʻomaka iholaʻoʻAigupita a me kaʻIseraʻela e hoʻokaʻawale i nā pūʻali koa i hoʻopau i ka hoʻoili kauaʻana ma waena o nā aupuniʻelua ma ke kauaʻo Yom Kippur. Ua hoʻomaka ke kaua i ka ʻOkakopa 6 i hala iho nei, ma ka lā hemolele Iudaio o Yom Kippur, i ka wā i hoʻouka ai ka pūʻali koa ʻAigupita a me Suria i kahi hoʻouka kaua kūʻē iā ʻIseraʻela me ka lana o ka manaʻo e lanakila hou i nā panalāʻau i lilo lākou i ke kaua Arab-Israeli o 1967. ʻO ka haʻalele ʻana o Ua kauoha ʻia nā pūʻali koa ʻIseraʻela a me ʻAigupita e ka ʻĀpana Hoʻokaʻawale Hoʻokaʻaʻike ʻo Sinai i hoʻopaʻa inoa ʻia e nā ʻāina ʻelua i ʻelima mau lā ma mua, ma Ianuali 18, 1974, ma lalo o ka malu o ka ʻaha Kākoʻo ʻo Geneva i kākoʻo ʻia e UN no 1973. Ua kāhea ʻia ka ʻIseraʻela e haʻalele i nā wahi komohana o ke kahawai ʻo Suez kahi i noho ai ma hope o ka pau ʻana o ke ahi i ʻOkakopa 1973, a e huki hoʻi i mau mile ma ka ʻaoʻao mua o ka hikina o ke kahawai ʻo Sina i hiki i kahi UN buffer-cied ci ci i hoʻokumu ʻia ma waena o nā pūʻali koa ʻenemi. Ua waiho ka noho ʻana i ka ʻIseraʻela ma ka mālama ʻana i ke koena o ka Peninsula ʻo Sinai, a e loaʻa ana kahi maluhia piha. ʻO ka huakaʻi ʻo Nowemapa 1977 i Ierusalema e ka Pelekikena Pelekikena ʻo Anwar el-Sadat i alakaʻi ai i ke kūkākūkā koʻikoʻi i ka makahiki e hiki mai ana ma Camp David i ka US Ma laila, me ke kōkua koʻikoʻi mai ka Pelekikena Jimmy Carter, Sadat a me ke Kuhina Nui Israeli Menachem Begin i kahi ʻaelike ma lalo o ka E hoʻihoʻi ʻia ʻo Sinai i ʻAigupita a me nā pilina pili aupuni ma waena o nā ʻāina ʻelua i hoʻokumu ʻia. Ua kau inoa ʻia ka ʻaelike ma ka lā 26 Malaki 1979, a ma ʻApelila 25, 1982, hoʻihoʻi ʻo ʻIseraʻela i ka hapa hope loa o ka ʻāina i noho ʻia ma Sinai i ʻAigupita.
Ianuali 24. Ma kēia lā i ka 1961, ua hāʻuleʻiaʻelua pūkene hydrogen ma North Carolina i ka wā i paʻiʻia ai ka midair e kahi B-52G jet a me kekahi poʻeʻewalu. ʻO ka mokulele ka hapa o nā'auwaʻa Moana Strategic i hoʻokumuʻia i ke kaua pale kaua i ka Soviet Union. ʻO kekahi o kaʻumikumamālua,ʻo ka moku he hapa o ka holo wikiwiki ma luna o ka Atlantic Atlantic inā ua loli ka piʻo. Ua ho'āʻo nā'auwaʻa e hoʻokuʻu ma Seymour Johnson Air Force Base ma Goldsboro, North Carolina, ma mua o ka hoʻokuʻuʻana i ka paepae o ka mokulele ma ka parachute,ʻehā o lākou i ola, aʻelua mau mea i make i ka moku. Ua hoʻokuʻuʻiaʻelua mau MK39 i nā pōpilikia maʻamau i kēlā me kēia manawa,ʻo kēlā a me kēia manawa 500ʻoi aku ka ikaika ma mua o ka mea i hoʻokuʻuʻia ma Hiroshima, Iapana. ʻO nā'ōlelo mua i hōʻikeʻia e ka pūʻali koa i'ōleloʻia ua loaʻa nā pūʻopa,ʻaʻole i'āponoʻoleʻia, a ua palekana ka wahi. ʻO kaʻoiaʻiʻo, hoʻokahi poma i hāʻule mai i ka parachute a ua loaʻa iā ia he kī hoʻokahi mai nāʻehā aʻeono paha i koiʻia e pale i ka hoʻopaʻi. ʻO ke kolu o ka pōpō i hāʻuleʻole i ka lima, akā, ua iho mai me ka palakaʻole a ua haki kekahi ma ka hopena. ʻO ka hapa nui o ia mau mea a hiki i kēia lā hohonu ma lalo o ka lepo i ka momoku kahi i pae ai. Iʻelua mau mahina ma hope mai, ua hoʻopilikiaʻia kekahi mea'ē aʻe B-52G ma kahi kokoke i Denton, North Carolina. Ua olaʻelua o kāna mauʻeleleʻewalu. Uaʻikeʻia ke ahi no 50 mile. Ua puhiʻiaʻo Windows mai nā hale no ka 10 mile a puni. Ua'ōlelo ka'elemāneʻaʻole i loaʻa i nā mokulele nā pōpē nukili, akā ua haʻi pūʻo ia e pili ana i ka mokulele ma Goldsboro.
Ianuari 25. Ma kēia lā i ka 1995, ua hāʻawi kekahi limahana i ka pelekikenaʻo Rusiaʻo Boris Yeltsin i kahi pahu. I loko o ia mea, ua hōʻike ʻia kahi pale ʻike uila e hōʻike ana i kahi missile i ʻehā mau minuke i hala ma mua o ke kai Norewai me he mea lā e hele ana i Moscow. Ua ʻōlelo ʻia he ʻikepili hou aʻe he pahi kaua waena waena i hoʻouka ʻia e nā pūʻali koa NATO ma waena o ʻEulopa komohana a ua kūlike ke ala lele me ka hoʻoneʻe ʻana mai kahi moku kai o ʻAmelika. ʻO kā Yeltsin kuleana e hoʻoholo i loko o ʻeono mau minuke inā paha e hoʻomaka i ka hoʻāla koke ʻana o nā pahi kaua nukila Lūkia i hiki ke hoʻopā i nā pahuhopu a puni ka honua. ʻO nā mea āna e pono ai e kaomi wale i kahi mau pihi ma lalo o ka ʻikepili. ʻO ka mea pōmaikaʻi nō naʻe, e pili ana i ka hoʻokomo laina laina wela mai nā Lūkini Lūkini Lūkini, nona ka "pōpeku nuklea" ponoʻī, ua ʻike koke ʻia ʻaʻole ia e lawe i ke ala o ka missile i lawe ʻia i ka panalāʻau Lūkia. ʻAʻohe mea hoʻoweliweli. ʻO ka mea i hoʻouka maoli ʻia kahi pōhaku wā mai Norewai i hoʻolālā ʻia e aʻo i ka aurora borealis. Ua hoʻolaha aku ʻo Nūkini i nā ʻāina ma mua o ka nuʻukia, akā, i ka hihia o Lūkia, ʻaʻole i hiki aku ka ʻike i nā luna kūpono. ʻO ia hana maikaʻi ʻole kekahi o nā mea hoʻomanaʻo i loko o ka mōʻaukala o ka maʻalahi o ke kuhi hewa ʻana, ke kuhi hewa o ke kanaka, a i ʻole ka hana ʻino mechanical i hiki ai i kahi pōpilikia nukle i manaʻo ʻole ʻia. ʻO ka hopena ʻoi loa i ka pilikia ʻo ia ka hoʻopau loa ʻana i nā mea kaua nukelea. I kēia manawa, ʻo ka hemo ʻana i nā mea kaua nukelea mai kahi kūlana o ka makaʻala lauoho, e like me ka mea i kākoʻo ʻia e nā ʻepekema he nui a me nā mea hoʻouluulu maluhia, me he mea lā he pae waena waena kūpono ia.
Ianuari 26. Ma kēia lā i ka 1992 Russian Pelekikena, Boris Yeltsin, ua hoʻolaha akuʻo ia i kona manaʻo e hoʻopau i ka hoʻolālāʻana i nā missiles ballistic intercontinental i hoʻokūkūʻia ma nā kūlanakauhale o ka US a me nā mea hui. Ma mua o kēia ʻōlelo i ka huakaʻi mua a Yeltsin ma ke ʻano he Pelekikena i ka US, kahi e hui ai ma Camp David me Pelekikena George HW Bush. I loko o kahi hālāwai kūkā nūhou i mālama ʻia ma laila ma Pepeluali 1, ua hoʻolaha nā alakaʻi ʻelua ua komo ko lākou mau ʻāina i kahi wā hou o "ke aloha a me ka pilina." Eia naʻe, i ka pane ʻana i ka nīnau a kahi mea haʻi moʻolelo e pili ana i ka hoʻolaha de-target a Yeltsin, ua hōʻole ʻo Pelekikena Bush e hana i ka US i kahi kulekele pānaʻi like. Ma kahi o ia, ua ʻōlelo wale ʻo ia ʻo ke Kakauolelo o ka Mokuʻāina ʻo James Baker e huakaʻi i Moscow i loko o ka mahina e hoʻomoe i ke kumu no ka kamaʻilio hou ʻana i nā mea kaua. Ke hōʻike nei i ka wā hou i hoʻolaha ʻia o ko US / Lūkia aloha, ua lilo nā kamaʻilio i hopena i hua. Ma Ianuali 3, 1993, ua pūlima ʻo Bush lāua ʻo Yeltsin i kahi kuʻikahi Strategic Arms Reduction Treaty (Start II), ka mea i pāpā i ka hoʻohana ʻana o nā kaʻa reentry targetable (MIRVs) he nui - e hāpai ana i kāna poʻo ponoʻī – ma nā missiles ballistic intercontinental. Ua hoʻoholo hope ʻia ke kuikahi e ka US (i ka makahiki 1996) a me Rūsia (i ka makahiki 2000), akā ʻo ka hoʻi ʻana o ka hoʻi i ka pilina ma US / Russia i kāohi ʻia mai ka hele ʻana i ka ikaika. ʻO ka bombing a NATO i alakaʻi ʻia e ko US mau hoa aloha Serbia o Lūkia ma Kosovo i ka makahiki 1999 i hoʻonāukiuki i ka hilinaʻi o Rūsia i ka lokomaikaʻi ʻAmelika, a i ka wā i huki ai ʻo US i ke kuʻikahi Missile Ballistic Missile i ka makahiki 2002, ua pane aku ʻo Lūkia ma ka haʻalele ʻana mai iā Start II. Ua lilo ia i manawa kūpono e alualu ai i ka disarmament nukelea ākea ma laila, a i kēia lā, hoʻomau nā ʻāina ʻelua i nā mea kaua nuklea ma nā kikowaena nui o kekahi.
Ianuali 27. Ma kēia lā i ka 1945, ua hoʻokuʻuʻia ke kahua kaua make nui o ka poʻe Nazi e ka Soviet Red Army alakaʻi i ka hoʻomanaʻo i kēia lā e like me keʻano Ka Honua Kuleana o ka Huiia ma ka Memory of Victims of the Holocaust. ʻO ka huaʻōlelo Helene, Holocaust, a i ʻole "mōhai ahi," ke waiho nei ʻo ia ka huaʻōlelo e pili nui loa ʻia me ka interment o nā haneli haneli i loko o nā kahua hoʻomake make e luku ʻia i loko o nā keʻena kinoea. I ka manawa i lilo ai ka Nazis i ka mana ma Kelemania i 1933, ma luna o ʻeiwa miliona mau Iudaio i noho i nā ʻāina i noho ʻia a i komo hewa ʻia paha e ka poʻe Nazis Kelemania i ka wā o ke Kaua Honua II. Ma ka makahiki 1945, kokoke he 6 miliona mau Iudaio a me 3 miliona mau kānaka ʻē aʻe i pepehi ʻia ma ke ʻāpana o ka "Hopena Hope" o ke kulekele Nazi. ʻOiai ʻike ʻia nā Iudaio he haʻahaʻa, a ʻo ka hoʻoweliweli nui loa iā Kelemania, ʻaʻole ʻo lākou wale nō ka mea i hōʻino ʻia i ka lāhui Nazi. Ma kahi o 200,000 Roma (Gypsies), 200,000 Kelemania noʻonoʻo a i ʻole kino paha, nā pio pio o ke kaua Soviet, a me nā haneli haneli o nā mea ʻē aʻe i hoʻomāinoino ʻia a pepehi ʻia no nā makahiki he ʻumikūmālua. ʻO ka hoʻolālā a ka Nazi no nā makahiki e kipaku aku i nā Iudaio, ʻaʻole e pepehi iā lākou. Ua hōʻole ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa a me nā ʻaoʻao komohana no nā makahiki he nui i ka ʻae o nā Iudaio heʻe. ʻO ka hana weliweli weliweli o nā Iudaio e ka Nazis ʻaʻole ia he ʻāpana o ka propaganda Western no ke kaua a hiki i ka pau ʻana o ke kaua. Pepehi ke kaua i nā manawa he nui i ka poʻe i luku ʻia i loko o nā kahua hoʻomoana, a ʻaʻohe mea pili aupuni a koa paha i mea e hōʻoki ai i ka weliweli o ka Nazis. Ua hāʻawi pio ʻo Kelemania i nā Allies i Mei o 1945, e hoʻokuʻu ana i ka poʻe i loko o kahi hoʻomoana.
Ianuali 28. I kēia lā i ka makahiki 1970, ua mālama ʻia ka Hōʻikeʻike Hoʻoilo no ka Maluhia ma Madison Square Garden ma New York City e hōʻiliʻili kālā no nā poʻe koho politika hakakā. ʻO ia ka hanana mele mua i hana ʻia me ka manaʻo hoʻokahi e hōʻiliʻili kālā no nā hana anti-kaua. Na Peter Yarrow o Peter Paul lāua ʻo Mary i hoʻolauna i ka Hōkū Hoʻoilina. ʻO Phil Friedmann, ka mea i hana ma ka hoʻokūkū koho Pelekikena no Senator Eugene McCarthy; a ʻo Sid Bernstein, ka mea hoʻolaha mele kaʻao i lawe mua i ka Beatles i ʻAmelika Hui Pū ʻIa. ʻO kekahi o nā pōhaku, jazz, blues a me nā mea pena kaulana o ka honua i hana ʻia, e like me Blood Sweat and Tears, Peter Paul lāua ʻo Mary, Jimi Hendrix, Richie Havens, Harry Belefonte, Leo o East Harlem, nā Rascals, Dave Brubeck, Paul Desmond, ʻO Judy Collins a me ka mea hoʻolei lauoho. Ua hiki iā Peter Yarrow lāua ʻo Phil Friedmann ke hoʻohuli i nā mea hana e hāʻawi i ko lāua manawa a me kā lākou hana. He mea nui kēia i hoʻokō ʻia ke hoʻohālikelike ʻia iā Woodstock, i mālama ʻia i mau mahina wale nō i hala, kahi o ka poʻe hana like i koi ai e uku ʻia. ʻO ka kūleʻa o ka Winter Peace Festival i alakaʻi iā Yarrow, Friedmann, a me Bernstein e hana i ka Summer Peace Festival ma Shea Stadium ma New York. Ua mālama ʻia ma ʻAukake 6, 1970 e hōʻailona i ka 25th ka makahiki o ka haule ana o ka poma atomic i Hiroshima, ka hoʻohana muaʻiaʻana o kahi mea lāʻau au. Ma ka hōʻikeʻana i nā hanana mele e hiki ke hoʻohanaʻia no kaʻike, ka hoʻokumuʻana a me ke kālā, ua lilo i ka hōʻailona no ka maluhia i ka hoʻohālike no nā mele he nui i loaʻa ma hope, e like me The Concert for Bangladesh, Farm Aid and Live Aid.
Ianuali 29. Ma kēia lā i ka 2014, ua hōʻike nā lāhuiʻo 31 Latin American a me nā moku Kipiakina i kekahi'āpana maluhia. ʻO kā lākou hoʻolaha i hoʻolilo ai iā Latin America a me ka Caribbean kahi ʻāpana o ka maluhia e pili ana i ka mahalo i nā loina a me nā lula o ke kānāwai kūwaho, e like me ka UN Charter a me nā kuʻikahi ʻē aʻe. Ua hoʻolaha lākou i kā lākou "kūpaʻa paʻa e hoʻonā i nā paio ma o nā ala maluhia me ka pahuhopu e huki i ka hoʻoweliweli mau a hoʻohana paha i ka ikaika i kā mākou wahi." Ua hoʻokau lākou i ko lākou mau lāhui "ʻaʻole e komo, pololei a pololei ʻole paha, i nā hana kūloko o kekahi mokuʻāina ʻē aʻe a mālama i nā kumumanaʻo o ka noho aupuni aupuni, nā pono kaulike a me ka hoʻoholo ponoʻī ʻana o nā poʻe." Ua hoʻolaha lākou i ka "kūpaʻa o ka poʻe o Latin America a me ka Caribbean e kākoʻo i ka launa pū ʻana a me nā pilina aloha i waena o lākou iho a me nā lāhui ʻē aʻe me ka nānā ʻole i nā ʻokoʻa i kā lākou ʻōnaehana politika, hoʻokele waiwai, a me nā nohona a me nā pae hoʻomohala, e hoʻomaʻamaʻa ai a noho pū me ka maluhia me kekahi me he hoalauna maikaʻi lā. " Ua hoʻokau lākou i ko lākou mau lāhui e "mahalo piha… i ke kuleana kiki ʻole o kēlā me kēia Aupuni e koho i kāna ʻōnaehana politika, hoʻokele waiwai, nohona kanaka, a me kāna moʻomeheu, ma ke ʻano he kūlana nui e hōʻoia i ka noho maluhia ʻana ma waena o nā lāhui." Ua hoʻolaʻa lākou iā lākou iho i ka "hoʻolauna i ka ʻāina o kahi moʻomeheu o ka maluhia, ma waena o, ma nā kumumanaʻo o ka United Nations Declaration on a Culture of Peace. " Ua hōʻoia lākou i ko lākou mau lāhui "hoʻokau ... e hoʻomau i ka hoʻolaha ʻana i ka nukelea disarmament ma ke ʻano he pahuhopu nui a me ka hāʻawi ʻana me ka disarmament laulā a me ka hoʻopau ʻana, e hoʻoikaika i ka hilinaʻi i waena o nā lāhui."
Ianuali 30. Ma kēia lā i ka 1948, ua pepehiʻiaʻo Mohandas Gandhi, alakaʻi o ke Keʻena Independence India e kū'ē i ke aupuni Pelekane. ʻO kāna kūleʻa i ka hoʻohana ʻana i kahi akeakamai o ke kūʻē kūpale i alakaʻi ʻia ai i kona manaʻo ʻia ʻo "Makua o kona Lāhui," a e manaʻo nui ʻia he makuakāne o ka activism nonviolent. Ua kapa ʻia ʻo Mohandas ʻo "Mahatma," a i ʻole "ʻo ka ʻuhane nui." Ua hoʻokumu ʻia ka "Day School of Non-Violence and Peace" (DENIP) ma Sepania i kona hoʻomanaʻo ʻana i kēia lā i ka makahiki 1964. ʻO ia hoʻi ka World or International Day of Non-Violence and Peace, he paionia ia, ʻaʻole mokuʻāina. , aupuni ʻole, aupuni ʻole, kūʻokoʻa, kūʻokoʻa a manuahi hoʻi o ka Non-Violent and Pacifying Education, i hana ʻia ma nā kula a puni ka honua a kahi i kono ʻia ai nā kumu a me nā haumāna o nā pae āpau a mai nā ʻāina āpau e komo . Kākoʻo ʻo DENIP i kahi aʻo mau loa i loko a no ka launa, ke ahonui, ke kūpaʻa, ka mahalo i nā kuleana kanaka, ka hana ʻino ʻole a me ka maluhia. I nā ʻāina me kahi kalena Hemisphere Hema, hiki ke ʻike ʻia ka lā nui ma Malaki 30. ʻO kāna leka kumu nui ʻo "Universal Love, Non-Violence and Peace. ʻOi aku ka maikaʻi o ke aloha ākea ma mua o ka hana ʻino, a ʻoi aku ka maluhia ma mua o ke kaua. " ʻO ka leka o ke aʻo ʻana i kēia aʻo i nā waiwai e lilo i hoʻokahi o ka ʻike a hiki ke hoʻohana manuahi ʻia i kēlā me kēia kikowaena o ke aʻo e like me kāna ʻano aʻo. ʻO nā hoaaloha o DENIP kēlā mau kānaka, ma o ka ʻae ʻana i ka mea kiʻekiʻe a me ka nohona kanaka o ke aloha ākea, ka hana ʻino ʻole, ke ahonui, ka lokahi ʻana, ka mahalo i nā pono kanaka a me ka maluhia ma mua o kā lākou mea kūʻē, kākoʻo i ka hoʻolaha ʻana o nā kumumanaʻo i hoʻonāukiuki i ka lā.
Ianuali 31. I kēia lā ma 2003, huiʻo Pelekikena Pelekikena George W. Bush a me ke Kuhina Nui Pelekāneʻo Tony Blair i ka Hale Aliʻi. Ua hoʻolālā ʻo Pelekikena Bush i nā papahana crackpot like ʻole no ka hoʻomaka ʻana o ke kaua ma ʻIraka, me ke pena ʻana i kahi mokulele me nā kaha o Nā Aupuni Hui Pū ʻIa a me ka hoʻāʻo ʻana e kī aku iā ia. Ua ʻōlelo ʻo Bush iā Blair: "Ke manaʻo nei ka US no ka lele ʻana i nā mokulele reconnaissance U2 me ka uhi koa ma luna o ʻIraka, i pena ʻia i nā kala UN. Inā ʻo Saddam i kī aku iā lākou, ua haki ʻo ia. ” Ua haʻi aku ʻo Bush iā Blair he "hiki nō paha ke lawe ʻia i kahi mea pale nāna e hōʻike i ka lehulehu e pili ana iā Saddam's WMD, a he wahi liʻiliʻi iki paha e pepehi ʻia ʻo Saddam." Ua hana ʻo Blair i ka UK no ke komo ʻana i ke kaua a Bush ma ʻIraka, akā naʻe ʻo ia e koi nei iā Bush e hoʻāʻo e hoʻāpono iā United Nations e ʻae iā ia. "He ʻōlelo hoʻoholo ʻelua no ka ʻaha kūkā palekana," i haʻi aku ʻo Blair iā Bush, "e hāʻawi i kahi kulekele ʻinikua e kūʻē i ka uhi i manaʻo ʻole ʻia a kūwaho hoʻi." Ua hōʻoia ʻo Bush iā Blair e "kau ka US i kāna kaumaha piha ma hope o ka hoʻāʻo ʻana e kiʻi i kahi hoʻonā hou aʻe a" wili nā lima "a" a hoʻoweliweli hoʻi "." Akā ua ʻōlelo ʻo Bush inā ʻaʻole ʻo ia e kūleʻa, "e ukali nō ka hana pūʻali koa." Ua hoʻohiki ʻo Blair iā Bush ua "kūpaʻa ʻo ia me ka Pelekikena a mākaukau e hana i nā mea āpau e hoʻopau ai iā Saddam." I loko o kekahi o kāna wānana dumber, ua ʻōlelo ʻo Blair "ua manaʻo ʻo ia ʻaʻole paha he kaua internecine ma waena o nā ʻano hoʻomana a me nā lāhui like ʻole" ma ʻIraka. A laila ua mālama ʻo Bush lāua ʻo Blair i kahi hālāwai kūkā nūhou kahi i ʻōlelo ai lākou e hana ana i nā mea āpau e pale aku ai i kahi kaua.
Hoʻomaopopo kēia Peace Almanac iā ʻoe i nā wahi nui, ka holomua, a me nā kau i loaʻa i ka neʻe i ka maluhia i loaʻa i kēlā me kēia lā o ka makahiki.
E kūʻai i ka paʻi paʻi, Ai ole ia o ka PDF.
Pono e noho mau ka maluhia ʻo Almanac no kēlā me kēia makahiki a pau kahi kaua a pau ka hoʻokau ʻana. Kani kālā mai ka kūʻai ʻana i ka paʻi a me nā bersyon PDF i ka hana o World BEYOND War.
Kuhi ʻia a hoʻoponopono ʻia e ʻO David Swanson.
Audio i hoʻopaʻa ʻia e ʻO Tim Pluta.
Nā mea i kākau ʻia e ʻO Robert Anschuetz, David Swanson, Alan Knight, Marilyn Olenick, Eleanor Millard, Erin McElfresh, Alexander Shaia, John Wilkinson, William Geimer, Peter Goldsmith, Gar Smith, Thierry Blanc, a me Tom Schott.
He manaʻo no nā kumuhana i hoʻouna ʻia e ʻO David Swanson,ʻo Robert Anschuetz,ʻo Alan Knight,ʻo Marilyn Olenick,ʻo Eleanor Millard,ʻo Darlene Coffman,ʻo David McReynolds,ʻo Richard Kane,ʻo Phil Runkel,ʻo Jill Greer,ʻo Jim Gould,ʻo Bob Stuart,ʻo Alaina Huxtable,ʻo Thierry Blanc.
Music hoʻohana ʻia ma ka ʻae ʻana mai "Ka hopena o ke kaua," na Eric Colville.
Pā mele mele a me ka hoʻāalo ʻana na Sergio Diaz.
Nā kiʻiʻoniʻoni e Parisa Saremi.
World BEYOND War he hana maikaʻi ʻole a ka honua e hoʻopau i ke kaua a hoʻokumu i kahi maluhia kūpaʻa a hoʻomau. Kuhi mākou e hoʻokumu i ke kākoʻo kaulana no ka pau ʻana o ke kaua a hoʻomohala hou i kēlā kākoʻo. Hana mākou i mua o ka manaʻo no ka pale ʻole ʻana i kekahi kaua kūʻokoʻa wale nō akā me ka hoʻopau ʻana i ka papa holoʻokoʻa. Ke hoʻoikaika mākou i ka hoʻololi ʻana i kahi moʻomeheu o ke kaua me kahi o ka maluhia i kahi i kū ʻole ai ka hana a ka hakakā kiki i kahi i kahe koko.
