Ni David Swanson
Ang Kapulungan sa mga Kinatawan nagpunta sa gawas sa lungsod aron ipahinumdom ang mga giyera nga wala pagdumala aron makab-ot ang kasabutan sa Senado sa pagtugot sa pipila sa labing mapang-abuso nga "temporaryo" nga mga lakang sa PATRIOT Act. Tulo nga paghugyaw alang sa bakasyon sa Kongreso!
Unsa kaha kung dili lang ang atong sibil nga kalingkawasan apan ang among budget nakuha og gamay nga 2001 balik?
Sa 2001, ang paggasto sa militar sa US nga $ 397 bilyon, diin kini misaka sa kinatas-an nga $ 720 bilyon sa 2010, ug karon $ 610 bilyon sa 2015. Kini nga mga numero gikan sa Stockholm International Peace Research Institute (sa kanunay nga dolyar nga 2011) wala maglakip sa pagbayad sa utang, mga bili sa mga beterano, ug depensa sa sibil, nga nagpataas sa numero ngadto sa $ 1 trilyon sa usa ka tuig karon, wala mag-ihap sa estado ug lokal nga paggasto sa militar.
Ang paggasto sa militar karon 54% na sa paggastos sa federal nga US sumala sa National Priorities Project. Ang tanan nga uban pa - ug ang tibuuk nga debate diin gusto sa mga liberal ang labi nga paggasto ug ang mga konserbatibo gusto nga dili kaayo! - naa sa sulud sa uban pang 46% sa badyet.
Ang paggasto militar sa US, sumala sa SIPRI, maoy 35% sa kinatibuk-ang kalibutan. Ang US ug Europe naghimo sa 56% sa kalibutan. Ang US ug ang mga kaalyado niini sa tibuok kalibutan (kini adunay mga tropa sa mga nasud sa 175, ug kadaghanan sa mga nasod nga armado sa dakong bahin sa mga kompanya sa US) ang naglangkob sa kadaghanan sa paggasto sa kalibutan.
Ang Iran naggasto 0.65% sa paggasto sa militar sa kalibutan (hangtod 2012, ang katapusan nga magamit nga tuig). Ang paggasto sa militar sa China nagtubo sa mga tuig ug ningtaas gikan sa 2008 ug ang pivot sa US sa Asya, gikan sa $ 107 bilyon kaniadtong 2008 hangtod karon $ 216 bilyon. Apan 12% ra gihapon kana sa paggasto sa kalibutan.
Ang per capita nga US karon naggasto sa $ 1,891 nga kasamtangan nga US dollars alang sa matag tawo sa Estados Unidos, kon itandi sa $ 242 per capita sa tibuok kalibutan, o $ 165 per capita sa kalibutan sa gawas sa US, o $ 155 per capita sa China.
Ang labi nga pagtaas nga paggasto sa militar sa Estados Unidos wala gihimo nga labi ka luwas ang US o ang kalibutan. Sayo sa "giyera kontra terorismo" ang gobyerno sa US mihunong sa pag-ulat bahin sa terorismo, sa pagdako niini. Ang Global Terrorism Index nagtala sa a makanunayon nga pagtaas sa mga pag-atake sa terorista gikan 2001 hangtod karon. Usa ka poll sa Gallup sa 65 ka mga nasud sa katapusan sa 2013 nakit-an ang Estados Unidos nga labi ka daghang gilantaw ingon ang labing kadaghan nga hulga sa kalinaw sa kalibutan. Ang Iraq gihimong impyerno, diin ang Libya, Afghanistan, Yemen, Pakistan, ug Somalia nga naa sa likud. Ang mga bag-ong nasunog nga mga grupo sa terorista ningbangon nga direkta nga tubag sa terorismo sa US ug ang pagkagun-ob nga nahabilin niini. Ug ang mga karera sa armas gipukaw nga nakabenipisyo ra sa mga namaligya og armas.
Apan ang paggasto adunay ubang mga sangputanan. Ang US misaka sa lima ka nasud sa kalibutan alang sa disparity sa bahandi. Ang 10th labing adunahan nga nasud sa kalibutan matag capita dili makita nga adunahan kung imong gimaneho kini. Ug kinahanglan ka nga magmaneho, nga adunay 0 ka milya nga tulin nga tren nga gitukod; apan ang lokal nga pulisya sa US adunay mga hinagiban sa gubat karon. Ug kinahanglan magbantay ka sa imong pagmaneho. Ang American Society of Civil Engineers naghatag sa imprastraktura sa US usa ka D +. Ang mga lugar sa mga syudad sama sa Detroit nahimo’g awaaw. Ang mga lugar nga kapuy-an wala’y tubig o nahilo sa polusyon sa kinaiyahan - kasagaran gikan sa operasyon sa militar. Niranggo karon ang US 35th sa kagawasan sa pagpili unsay buhaton sa imong kinabuhi, 36th sa pagpaabot sa kinabuhi, 47th sa pagpugong sa kamatayon sa bata, 57th sa trabaho, ug agianan in edukasyon by nagkalain-laing mga lakang.
Kung ang paggasto militar sa US napauli lamang sa 2001 levels, ang savings nga $ 213 nga bilyon kada tuig mahimo nga makatubag sa mosunod nga mga panginahanglan:
Pagtapos sa kagutom ug kagutom sa tibuuk kalibutan - $ 30 bilyon matag tuig.
Paghatag limpyo nga ilimnon nga tubig sa tibuuk kalibutan - $ 11 bilyon matag tuig.
Paghatag libre nga kolehiyo sa Estados Unidos - $ 70 bilyon matag tuig (sumala sa balaod sa Senado).
Dobleng tabang sa langyaw sa US - $ 23 bilyon matag tuig.
Paghimo ug pagpadayon sa usa ka tulin nga sistema sa riles sa US - $ 30 bilyon matag tuig.
Pagpamuhunan sa solar ug nabag-o nga kusog nga wala pa kaniadto - $ 20 bilyon matag tuig.
Pagpundo sa mga inisyatibo sa kalinaw nga wala pa kaniadto - $ 10 bilyon matag tuig.
Kana mobiya sa $ 19 bilyon nga nahabilin sa matag tuig nga magbayad sa utang.
Mahimong isulti nimo nga ako usa ka damgo, apan kini ang kinabuhi ug kamatayon. Mas daghan ang gipamatay sa giyera kung giunsa ang salapi wala gigasto kaysa kung giunsa kini gigamit.
Usa ka Tubag
Salamat sa pagsulti pag-usab sa halata, David. Naghunahuna ko kung unsang kalainan ang mahimo kung daghan, o ang kadaghanan, sa mga lungsuranon sa Estados Unidos ang nahibal-an sa kini nga punoan nga mga katinuud bahin sa pagpahimulos sa militar - Nagtuo ako nga adunay kini kalainan. Adunay kami gitawag nga mga lider sa opinyon, mga klase sa media, mga namulong, aron pasalamatan ang nagpadako nga pagkawalay alamag sa daghang proteksyon nga raketa nga mao ang gobyerno sa US ug ekonomiya. Bisan ang mga komentarista nga nagpasilipok kontra sa patakaran sa giyera sa Estados Unidos dili gyud naghisgot bahin sa kahakog ug kita nga nagdala sa tibuuk nga butang – ayaw gyud isulti nga "Kini ang ekonomiya, tanga."
Pipila ka adlaw ang mga pobre sa Amerika makaila nga sila gikawatan og bulag sa mga dato sa militar nga gigamit ang labing pagkwenta ug makadaot nga kampanya sa propaganda sa kasaysayan aron mapukaw ang kahadlok nga nagpaluyo sa ilang higanteng raket sa proteksyon. Magsugod ang pagbag-o sa mga butang unya….