By Transform Defense alang sa malungtarong kaluwasan sa tawo, Nobyembre 11, 2022
Isip kabahin sa usa ka groundbreaking nga Blue Zone Side Event sa COP27 sa pag-atubang sa mga emisyon nga may kalabotan sa militar ug panagbangi ubos sa UNFCCC, ang TPNS gidapit sa pagsulti bahin sa panglantaw sa katilingbanong sibil. Giorganisar kini sa Ukraine ug gisuportahan sa CAFOD. Ang TPNS miduyog sa ilang mga kauban sa Perspectives Climate Group, nga nagpresentar sa among hiniusang publikasyon nga Military and Conflict-Related Emissions: Kyoto to Glasgow and Beyond. 150 ang mitambong sa maong kalihokan, lakip ang national media gikan sa Germany, Switzerland Bloomberg ug AFP. Nahimo usab ni Deborah Burton ang paghisgot sa pipila ka mga nahibal-an sa ilang hiniusang publikasyon nga gipatik kaniadtong Nobyembre 10 kauban ang TNI ug Hunong ang Wappenhandel: Climate Collateral- Kung giunsa ang Paggasto sa Militar nagpadali sa pagkaguba sa Klima.
Ang mga emisyon sa greenhouse gas gikan sa mga operasyon sa militar sa panahon sa kalinaw ug gubat mahinungdanon, nga moabot ngadto sa gatusan ka milyon nga t CO2. Gihisgotan sa kalihokan kung giunsa kini nga wala gibalewala nga isyu mahimo’g atubangon sa ilawom sa UNFCCC ug sa Paris Agreement.
Mamumulong: Gov. sa Ukraine; Gov. sa Georgia; Gov. sa Moldova; Univ. sa Zurich ug Perspectives Climate Research; Inisyatibo sa GHG Accounting of War; Tipping Point North South.
Pagpamulong ni Axel Michaelowa (Grupo sa Klima sa Panglantaw)
Pakigpulong ni Deborah Burton (Tipping Point North South)
Kopya anaa dinhi.
Q&A
Pangutana: Daghang salamat sa panel. Ang akong pangutana usa ka matang sa pagsandig sa sunod nga mga lakang, apan labi pa nga nagdala sa panag-istoryahanay labi pa sa pag-green sa militar. Tungod kay sa tanan nga giihap namon ang mga emisyon, naa namon kana nga panag-istoryahanay nga dili lang pagkunhod sa mga emisyon, apan pagbag-o sa paagi sa among pag-operate. Ug gusto nako ang kamatuoran nga naghisgot kami dili lamang kung unsa ang gihimo sa operasyon sa militar, apan usab ang mga sunog nga gipahinabo ug naghunahuna bahin sa pagtukod pag-usab. Mao nga adunay usa ka panag-istoryahanay nga kinahanglan naton nga adunay labi pa sa kung pila ang giangkon sa militar, apan ang pagbag-o sa klima dili usa ka hulga sa atong paagi sa kinabuhi, kini usa ka sangputanan niana. Ug kana nga paagi sa kinabuhi mao usab ang sobra nga pagsalig sa mga militarisadong pwersa sa aggressor ug usab sa mga biktima sa ingon ug sama sa giingon ni Axel, daghang uban pang mga komunidad ang adunay parehas nga mga isyu. Ug kini mao lamang ang pagsulod ngadto sa panag-istoryahanay. Mao nga karon nga naa na kami sa limelight bahin niini, kumusta ang imong mga komunidad nga nanawagan alang sa labi pa sa pag-ihap, apan kung giunsa usab ang among sobrang pagsalig sa mga militarisadong pwersa sa pagtubag sa daghang mga isyu, lakip ang pagbag-o sa klima nga gipahinabo sa militar, nawala ba ang punto kung diin kita kinahanglan nga molihok ingon usa ka katilingban? Kung gusto ba gyud natong atubangon ang pagbag-o sa klima? Giunsa paggamit sa imong mga komunidad kini nga oportunidad sa pagpadayon sa kana nga panag-istoryahanay?
Deborah Burton (sa Tipping Point North South): Sa akong hunahuna naigo ka sa lansang sa ulo, sa tinuud. Buot ipasabut, nahibal-an namon nga kinahanglan namon, ug naglisud kami. Kami nagduso alang sa usa ka hingpit nga pagbag-o sa among mga ekonomiya. Ang IPCC, bag-o lang, sa akong hunahuna, naghisgot bahin sa Degrowth. Wala ko makadungog sa degrowth nga gihisgutan ang katunga sa kinahanglan. Kinahanglan gyud nato ang usa ka parallel nga pagbag-o kung giunsa nato paghunahuna ang polisiya sa langyaw ug depensa, kung giunsa nato pagbuhat ang internasyonal nga relasyon, atubangan sa tulo ka grado.
Nahibal-an nimo, sa sunod nga pito ka tuig, kinahanglan naton makuha ang 45% nga pagkunhod. Sa 2030. Sa maong pito ka tuig, kita mogasto ug labing menos $15 trilyon sa atong mga militar. Ug adunay usa ka tibuuk nga panag-istoryahanay sa palibot, ang mga militar nangita aron masiguro ang mga pagbag-o sa klima. Kinahanglan nga magsugod kita sa paghunahuna sa pipila ka, dako kaayo nga mga ideya bahin sa kung diin kita moadto ingon usa ka espisye. Wala pa kami nagsugod sa paghunahuna kung asa kami moadto sa internasyonal nga relasyon. Ug samtang adunay kanunay nga lohika kung giunsa naton pag-abut kung diin kita. Siyempre, makita nato kung giunsa nato pag-abot sa atong nahimutangan. Naglihok kami sa hingpit nga sayup nga direksyon sa ika-21 ug ika-22 nga siglo.
Wala gani mi mogamit sa pulong nga seguridad sa among gamay nga organisasyon. Gitawag namo kini nga kaluwasan sa tawo. Nanawagan kami alang sa pagbag-o sa depensa pabor sa malungtarong kaluwasan sa tawo. Ug wala kana magpasabut nga ang mga tawo ug mga nasud wala’y katungod sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon. Sila hingpit nga nagbuhat. Mao kana ang numero unong sumbong batok sa bisan unsang gobyerno. Apan unsaon nato pagpalayo gikan sa pag-frame sa ika-19 ug ika-20 nga siglo? Sa unsa nga paagi kita nagnegosyo isip usa ka espisye, ingon nga tawo? Unsaon nato pag-uswag ang maong debate?
Ug ako lang isulti nga ang tanan nga nagakahitabo dinhi karon, nahibal-an nimo, ingon usa ka gamay, gamay kaayo nga organisasyon sa katilingbang sibil, usa ka tuig ang milabay, gusto namon nga maapil sa agenda sa COP27 bisan diin. Wala kami maghunahuna nga ania kami dinhi ug kini nga makalilisang nga pagsulong sa Ukraine nga nagdala sa oxygen sa publisidad sa kini nga isyu. Apan kami adunay usa ka balangkas, kami adunay usa ka roadmap sa mga termino sa pagkuha niini sa agenda. Ug tingali pinaagi sa pagkuha niini sa agenda, kining uban nga mga panag-istoryahanay ug kining mas dagkong mga ideya magsugod nga mahitabo.
