Trenutak molitve i meditacije na otvaranju Generalne skupštine UN-a, 10. septembra 2024. Foto: UN Photo/Eskinder Debebe
Generalna skupština UN-a će 18. septembra raspravljati i glasati o a Rezolucija pozivajući Izrael da okonča "svoje nezakonito prisustvo na okupiranoj palestinskoj teritoriji" u roku od šest mjeseci. S obzirom da Generalna skupština, za razliku od ekskluzivnog 15-članog Vijeća sigurnosti UN-a, dozvoljava svim članicama UN-a da glasaju i da u Generalnoj skupštini nema veta, ovo je prilika da svjetska zajednica jasno izrazi svoje protivljenje brutalnoj okupaciji Izraela Palestina.
Ako Izrael predvidivo ne posluša rezoluciju Generalne skupštine kojom se od njega poziva da povuče svoje okupacione snage i naseljenike iz Gaze, Zapadne obale i istočnog Jerusalema, a Sjedinjene Države tada stave veto ili prijete da će staviti veto na rezoluciju Vijeća sigurnosti za provedbu presude ICJ-a, onda bi Generalna skupština mogla otići korak dalje.
Mogla bi sazvati hitnu sjednicu kako bi se donijela rezolucija Ujedinjenih nacija za mir, koja bi mogla pozvati na embargo na oružje, ekonomski bojkot ili druge sankcije UN-a protiv Izraela – ili čak pozivati na akcije protiv Sjedinjenih Država. Rezolucije Ujedinjenja za mir donijele su Generalne skupštine samo pet puta od kada je procedura prvi put usvojena 1950. godine.
Rezolucija od 18. septembra dolazi kao odgovor na istorijski događaj vladati od strane Međunarodnog suda pravde (ICJ) 19. jula, koji je utvrdio da su “izraelska naselja na Zapadnoj obali i istočnom Jerusalimu, i režim povezan s njima, uspostavljeni i održavaju se kršeći međunarodno pravo”.
Sud je presudio da obaveze Izraela prema međunarodnom pravu uključuju "evakuaciju svih doseljenika iz postojećih naselja" i isplatu restitucije svima koji su oštećeni njegovom nezakonitom okupacijom. Donošenje rezolucije Generalne skupštine od strane velike većine članova pokazalo bi da zemlje širom svijeta podržavaju presudu Međunarodnog suda pravde, i bio bi mali, ali važan prvi korak ka osiguranju da Izrael mora ispuniti te obaveze.
Izraelski predsjednik Netanyahu bezobrazno je odbacio sudsku presudu uz tvrdnju da “jevrejska nacija ne može biti okupator u svojoj zemlji”. Upravo je to stav koji je sud odbacio, presudivši da mu izraelska vojna invazija 1967. i okupacija okupiranih palestinskih teritorija nisu dali pravo da tamo naseli svoj narod, pripoji te teritorije ili ih učini dijelom Izraela.
Dok je Izrael koristio svoje žestoko osporavan izveštaj o događajima od 7. oktobra kao izgovor za proglašenje otvorene sezone za masovno ubistvo Palestinaca u Gazi, izraelske snage na Zapadnoj obali i u istočnom Jerusalemu su to iskoristile kao izgovor za distribuciju jurišnih pušaka i drugog vojnog oružja ilegalnim izraelskim naseljenicima i oslobodi novi talas nasilja i tamo.
Naoružani naseljenici odmah počeo da zauzima još palestinske zemlje i puca u Palestince. Izraelske okupacione snage su ili stajale po strani i gledale ili su se pridružile nasilju, ali nisu intervenisale da brane Palestince ili pozivaju njihove izraelske napadače na odgovornost.
Od prošlog oktobra, okupacione snage i naoružani doseljenici na Zapadnoj obali i Istočnom Jerusalemu su sada ubijen najmanje 700 ljudi, uključujući 159 djeca.
Eskalacija nasilja i zaplene zemlje bila je toliko flagrantna da su se čak i američke i evropske vlade osjećale obaveznim da nametnu sankcije o malom broju nasilnih doseljenika i njihovih organizacija.
U Gazi, izraelska vojska ubija Palestince iz dana u dan posljednjih 11 mjeseci. Palestinsko ministarstvo zdravlja jeste broji se preko 41,000 Palestinaca ubijeno u Gazi, ali s uništavanjem bolnica na koje se oslanja da identifikuje i prebroji mrtve, ovo je sada samo djelimičan broj mrtvih. Medicinski istraživači procjena da će ukupan broj smrtnih slučajeva u Gazi od direktnih i indirektnih rezultata izraelskih akcija biti u stotinama hiljada, čak i ako se masakr uskoro završi.
Izrael i Sjedinjene Države su nesumnjivo sve izolovanije zbog svoje uloge u ovom genocidu. Da li Sjedinjene Države još uvijek mogu prisiliti ili natjerati neke od svojih tradicionalnih saveznika da odbiju ili se uzdrže od rezolucije Generalne skupštine 18. septembra, bit će test njihove preostale „meke moći“.
Predsjednik Biden može tvrditi da ima određenu vrstu međunarodnog vodstva, ali to nije vrsta vodstva na koju se bilo koji Amerikanac može ponositi. Sjedinjene Države su se snašle u ključnoj ulozi u pregovorima o prekidu vatre koje su započeli Katar i Egipat, te su tu poziciju iskoristile da vješto i iznova potkopavaju svaku šansu za prekid vatre, oslobađanje talaca ili okončanje genocida.
Ne upotrijebivši bilo koju svoju značajnu polugu za pritisak na Izrael i neiskreno okrivljujući Hamas za svaki neuspjeh u pregovorima, američki zvaničnici osiguravaju da će se genocid nastaviti dokle god oni i njihovi izraelski saveznici žele, dok mnogi Amerikanci ostaju zbunjeni o odgovornosti vlastite vlade za kontinuirano krvoproliće.
Ovo je nastavak strategije kojom Sjedinjene Države koče i sprječavaju mir od 1967. lažno poziranje kao pošten posrednik, dok je u stvari ostao najčvršći saveznik Izraela i kritična diplomatska prepreka slobodnoj Palestini.
Pored ciničnog podrivanja svake šanse za prekid vatre, Sjedinjene Države su se ubacile u debate o budućnosti Gaze, promovirajući ideju da bi poslijeratnu vladu mogla voditi Palestinska uprava predvođena Fatahom, koju mnogi Palestinci vide kao beznadežno korumpiran i kompromitovan podaništvom Izraelu i Sjedinjenim Državama.
Kina je zauzela konstruktivniji pristup rješavanju razlika između palestinskih političkih grupacija. Pozvao je Hamas, Fatah i 12 drugih palestinskih grupa na trodnevni sastanak sastanak u Pekingu u julu, gdje su se svi složili s planom "nacionalnog jedinstva" za formiranje poslijeratne "privremene vlade nacionalnog pomirenja", koja bi nadgledala pomoć i obnovu u Gazi i organizirala nacionalne palestinske izbore za postavljanje nove izabrane vlade.
Mustafa Barghouti, generalni sekretar političkog pokreta pod nazivom Palestinska nacionalna inicijativa, pozdravio je Pekinšku deklaraciju kao “mnogo dalje” nego prethodne napore za pomirenje i rekao da plan za vladu jedinstva “blokira napore Izraela da stvori neku vrstu kolaborativne strukture protiv palestinskih interesa”. Kina je također pozvala na međunarodnu mirovnu konferenciju kako bi pokušala okončati rat.
Kako se svijet okuplja na Generalnoj skupštini 18. septembra, suočava se s ozbiljnim izazovom i šansom bez presedana. Svaki put kada se Generalna skupština sastaje proteklih godina, niz lidera sa globalnog juga ustao je da žali zbog slom mirnog i pravednog međunarodnog poretka koji bi UN trebalo da predstavlja, od neuspjeha da se okonča rat u Ukrajini do nedjelovanja protiv klimatske krize do upornosti neokolonijalizma u Africi.
Možda nijedna kriza jasnije ne oličava neuspjeh UN-a i međunarodnog sistema od 57-godišnje izraelske okupacije palestinskih teritorija koje je napala 1967. U isto vrijeme kada su Sjedinjene Države naoružale Izrael do zuba, one su veto 46 rezolucija Vijeća sigurnosti UN-a koje su ili zahtijevale od Izraela da se pridržava međunarodnog prava, pozivale na prekid okupacije ili palestinsku državnost, ili su Izrael pozivale na odgovornost za ratne zločine ili nelegalnu izgradnju naselja.
Sposobnost jednog stalnog člana Vijeća sigurnosti da iskoristi svoj veto da blokira vladavinu međunarodnog prava i volju ostatka svijeta oduvijek je bila široko priznata kao fatalna mana postojeće strukture sistema UN-a.
Kada je ova struktura prvi put objavljena 1945. godine, francuski pisac Albert Camus napisao je u Combat, francuskim novinama otpora koji je uređivao, da veto bi „efektivno stavio tačku na svaku ideju međunarodne demokratije... Petorica bi tako zauvek zadržala slobodu manevra koja bi ostala zauvek uskraćena.”
Generalna skupština i Vijeće sigurnosti raspravljali su o nizu rezolucija koje pozivaju na prekid vatre u Gazi, a svaka debata je suprotstavljala Sjedinjene Države, Izrael, a ponekad i Ujedinjeno Kraljevstvo ili nekog drugog saveznika SAD-a, protiv glasova ostatka svijeta pozivajući unisono za mir u Gazi.
Od 193 nacije UN-a, 145 je sada priznalo Palestinu kao suverenu naciju koja se sastoji od Gaze, Zapadne obale i Istočnog Jerusalema, i čak više zemlje su glasale za rezolucije o okončanju okupacije, zabrani izraelskih naselja i podršci palestinskom samoopredeljenju i ljudskim pravima.
Dugi niz decenija jedinstvena pozicija Sjedinjenih Država o bezuslovnoj podršci Izraelu bila je ključni faktor u omogućavanju izraelskih ratnih zločina i produžavanju nepodnošljive nevolje palestinskog naroda.
U krizi u Gazi, američki vojni savez s Izraelom direktno uključuje SAD u zločin genocida, kao što su Sjedinjene Države pruža ratni avioni i bombe koje ubijaju najveći broj Palestinaca i bukvalno uništavaju Gazu. Sjedinjene Države također raspoređuju vojne oficire za vezu da pomognu Izraelu planiranje svojih operacija, snage za specijalne operacije da obezbede inteligencija i satelitske komunikacije, te instruktori i tehničari da poduče izraelske snage da koriste i održavaju novo američko oružje, kao npr. F-35 ratni avioni.
Lanac nabavke za SAD arsenala genocida križa Ameriku, od tvornica oružja do vojnih baza do ureda za nabavku u Pentagonu i Centralnoj komandi u Tampi. On hrani gomile oružja aviona koji lete do vojnih baza u Izraelu, odakle ove beskrajne tone čelika i visokog eksploziva padaju na Gazu da razbiju zgrade, meso i kosti.
Uloga SAD-a je veća od saučesništva – to je bitno, aktivno učešće, bez kojeg Izraelci ne bi mogli izvršiti ovaj genocid u njegovom sadašnjem obliku, kao što bi Nijemci mogli voditi Auschwitz bez plinskih komora i otrovnog plina.
I upravo zbog suštinske uloge SAD-a u ovom genocidu, Sjedinjene Države imaju moć da ga okončaju, ne pretvarajući se da mole Izraelce da budu "pažljiviji" o civilnim žrtvama, već tako što će okončati svoju instrumentalnu ulogu u genocida.
Svaki Amerikanac savjesti trebao bi nastaviti vršiti sve vrste pritisaka na vlastitu vladu, ali sve dok to traje ignoriranje voljom sopstvenog naroda, slanjem više oružja, stavljanjem veta na rezolucije Vijeća sigurnosti i podrivanje mirovnih pregovora, po defaultu je na našim susjedima širom svijeta da skupe jedinstvo i političku volju da okončaju genocid.
Svakako bi bilo bez presedana da se svijet ujedini, nasuprot Izraelu i Sjedinjenim Državama, da spasi Palestinu i provede presudu Međunarodnog suda pravde da se Izrael mora povući iz Gaze, Zapadne obale i istočnog Jerusalema. Svijet se rijetko kada okupljao tako jednoglasno od osnivanja Ujedinjenih nacija nakon Drugog svjetskog rata 1945. Čak ni katastrofalna američko-britanska invazija i uništenje Iraka nije uspjelo da izazove takvu ujedinjenu akciju.
Ali pouka te krize, zapravo lekcija našeg vremena, jeste da je ova vrsta jedinstva neophodna ako ikada želimo da unesemo razum, ljudskost i mir u naš svijet. To može početi odlučujućim glasanjem u Generalnoj skupštini UN-a u srijedu, 18. septembra 2024. godine.
Medea Benjamin i Nicolas JS Davies su autori Rat u Ukrajini: Osmišljavanje besmislenog sukoba, koju je objavio OR Books u novembru 2022.
Medea Benjamin je suosnivač CODEPINK za mir, i autor nekoliko knjiga, uključujući i Unutar Irana: prava istorija i politika Islamske Republike Iran.
